TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
-------***-------
BÀI TẬP LỚN MÔN: CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
ĐỀ TÀI: Phân tích sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
Ý nghĩa đối với Việt Nam
Họ và tên SV: Trần Thị Mai An
Lớp tín chỉ: 15
Mã SV: 11200028
GVHD: TS NGUYỄN VĂN HẬU
........................................................................
HÀ NỘI, NĂM 2021
1
Mục lục
Đặt vấn đề..........................................................................................................3
Nội dung.............................................................................................................4
1. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân........................................................4
1.1. Giai cấp cơng nhân là gì?...........................................................................4
1.2. Lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân.................................................................................................................... 4
1.3. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân....................................................5
2. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam.........................................7
2.1. Giai cấp công nhân Việt Nam......................................................................7
2.2. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay.......................9
Kết luận............................................................................................................11
Tài liệu tham khảo............................................................................................12
2
Đặt vấn đề
Công cuộc đổi mới đất nước, định hướng xã hội chủ nghĩa do Đảng ta
khởi xướng và lãnh đạo đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa rất
quan trọng. Giai cấp công nhân đang đi đầu trong xây dựng xã hội mới, nhất là
trong việc xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội nhằm thực
hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn
minh. Đảng Cộng sản Việt Nam đặc biệt chú trọng phương hướng xây dựng
giai cấp cơng nhân trong q trình đẩy mạnh cơng nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X
của Đảng chỉ rõ: "Đối với giai cấp công nhân, phát triển về số lượng, chất
lượng và tổ chức; nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn và
nghề nghiệp, xứng đáng là một lực lượng đi đầu trong sự nghiệp cơng nghiệp
hố, hiện đại hố đất nước"
Giai cấp công nhân là một giai cấp quan trọng trong các thời kỳ lịch sử
với vai trò lãnh đạo. Đến nay, giai cấp công nhân vẫn tiếp tục khẳng định vai
trị của trong trong q trình xây dựng và đổi mới đất nước. Để tìm hiểu rõ hơn
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam mời quý bạn đọc đến với bài
viết sau.
3
Nội dung
1. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
1.1. Giai cấp cơng nhân là gì?
Khi sử dụng khái niệm giai cấp công nhân, C.Mác và Ph.Ăngghen đã
dùng một số thuật ngữ khác nhau để biểu đạt khái niệm đó: giai cấp vơ sản, giai
cấp vơ sản hiện đại, giai cấp công nhân hiện đại, giai cấp công nhân đại công
nghiệp,… Mặc dù vậy, về cơ bản những thuật ngữ này trước hết đều biểu thị
một khái niệm thống nhất, đó là chỉ giai cấp cơng nhân hiện đại, con đẻ của nền
sản xuất đại công nghiệp, giai cấp đại biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho
phương thức sản xuất hiện đại.
Giai cấp công nhân là một tập đồn xã hội ổn định, hình thành và phát
triển cùng với q trình phát triển nền cơng nghiệp hiện đại với nhịp độ phát
triển của lực lượng sản xuất có tính chất xã hội hóa ngày càng cao; là lực lượng
lao động cơ bản tiên tiến trong các quy trình cơng nghệ, dịch vụ cơng nghiệp,
trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia vào quá trình sản xuất, tái sản xuất ra của cải
vật chất và cải tạo các quan hệ xã hội; đại biểu cho lực lượng sản xuất và
phương thức sản xuất tiên tiến trong thời đại hiện nay.
Ở nước ta, giai cấp công nhân cùng nông dân làm chủ tư liệu sản xuất
chủ yếu, là giai cấp lãnh đạo xã hội trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội
và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
1.2. Lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân.
Theo chủ nghĩa Mác – Lênin giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất
và cách mạng nhất, là lực lượng xã hội duy nhất có sứ mệnh lịch sử: xóa bỏ chủ
nghĩa tư bản, xóa bỏ chế độ người bóc lột người, giải phóng giai cấp cơng
nhân, nhân dân lao động và giải phóng tồn thể nhân loại khỏi mọi sự áp bức,
bóc lột, nghèo nàn lạc hậu, xây dựng xã hội mới – xã hội xã hội chủ nghĩa và
cộng sản chủ nghĩa.
4
Trong phạm vi phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa, giai cấp cơng nhân là
giai có có hai đặc trưng cơ bản:
Thứ nhất, về phương thức lao động của giai cấp công nhân.
Giai cấp công nhân là những tập đoàn người lao động trực tiếp hay gián
tiếp vận hành những cơng cụ sản xuất có tính chất cơng nghiệp ngày càng hiện
đại, có trình độ xã hội hóa cao. Đây là một đặc trưng cơ bản phân biệt người
công nhân hiện đại với người thợ thủ công thời trung cổ, với những người thợ
trong công trường thủ công. Giai cấp cơng nhân có một q trình phát triển từ
những người thợ thủ công thời kỳ trung cổ đến những người thợ trong công
trường thủ công và cuối cùng đến những nguời công nhân trong công nghiệp
hiện đại.
Thứ hai, về địa vị của giai cấp công nhân trong hệ thống quan hệ sản xuất tư
bản chủ nghĩa.
Trong hệ thống quan hệ sản xuất của xã hội tư bản chủ nghĩa, người cơng
nhân khơng có tư liệu sản xuất, họ buộc phải bán sức lao động cho nhà tư bản
để kiếm sống. C.Mác và Ph.Ăngghen đặc biệt chú ý phân tích đặc trưng này, vì
chính nó là đặc trưng khiến cho giai cấp công nhân trở thành giai cấp vô sản,
giai cấp lao động làm thuê cho giai cấp tư sản và trở thành lực lượng đối kháng
với giai cấp tư sản.
Ngày nay, với sự phát triển của chủ nghĩa tư bản, giai cấp cơng nhân
hiện đại có nhiều thay đổi khác trước. Cơ cấu ngành nghề của giai cấp cơng
nhân đã có những thay đổi to lớn. Bên cạnh cơng nhân của nền cơng nghiệp cơ
khí đã xuất hiện công nhân của nền công nghiệp tự động hố, với việc áp dụng
phổ biến cơng nghệ thơng tin vào sản xuất.
Từ những phân tích trên có thể hiểu giai cấp công nhân theo khái niệm
sau: “Giai cấp công nhân là một tập đồn xã hội ổn định, hình thành và phát
triển cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại; Là giai cấp đại
diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến; Là lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch
sử quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội; Ở các nước tư bản chủ
nghĩa, giai cấp công nhân là những người khơng có hoặc về cơ bản là khơng có
tư liệu sản xuất phải làm thuê cho giai cấp tư sản và bị giai cấp tư sản bóc lột
5
giá trị thặng dư; Ở các nước xã hội chủ nghĩa giai cấp công nhân cùng nhân dân
lao động làm chủ những tư liệu sản xuất chủ yếu và cùng nhau hợp tác lao động
vì lợi ích chung của tồn xã hội trong đó có lợi ích chính đáng của mình”.
1.3. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân
Sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân bắt nguồn từ địa vị kinh
tế-xã hội khách quan:
– Giai cấp công nhân ra đời và phát triển dưới chủ nghĩa tư bản, là bộ phận
quan trọng nhất, cách mạng nhất của lực lượng sản xuất có trình độ xã hội hóa
cao.
– Giai cấp cơng nhân khơng có tư liệu sản xuất nên buộc bán sức lao động của
mình cho nhà tư bản để sống. Họ bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư mà
họ đã tạo ra trong thời gian lao động.
– Địa vị kinh tế xã hội giúp cho giai cấp công nhân trở thành giai cấp cách
mạng triệt để và có khả năng thực hiện sứ mệnh lịch sử, đó là khả năng đồn
kết tồn thể giai cấp cơng nhân và các dân tộc bị áp bức trên quy mô quốc tế
chống chủ nghĩa đế quốc.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là xoá bỏ chế độ tư bản chủ
nghĩa, xoá bỏ chế độ người bóc lột người, giải phóng giai cấp cơng nhân, nhân
dân lao động và tồn thể nhân loại khỏi mọi sự áp bức, bóc lột, nghèo nàn lạc
hậu; xây dựng xã hội mới thực sự tốt đẹp chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng
sản.
Theo quan điểm của C.Mác và Ph.Ăngghen, việc thực hiện sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân cần phải trải qua hai bước. Bước thứ nhất: giai cấp
công nhân biến thành giai cấp thống trị và giành lấy chính quyền nhà nước vào
tay giai cấp mình. Bước thứ hai: giai cấp cơng nhân dùng sự thống trị của mình
để từng bước đoạt lấy toàn bộ tư bản trong tay giai cấp tư sản để tập trung tất
cả những công cụ sản xuất vào trong tay nhà nước từ đó tiến hành tổ chức xây
dựng xã hội mới - xã hội chủ nghĩa. Hai bước này quan hệ chặt chẽ với nhau,
giai cấp công nhân khơng thực hiện được bước thứ nhất thì cũng không thực
hiện được bước thứ hai nhưng bước thứ hai là quan trọng nhất để giai cấp cơng
nhân hồn thành sứ mệnh lịch sử của mình.
6
2. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam
2.1. Giai cấp công nhân Việt Nam
Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời và phát triển gắn liền với chính
sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp ở Việt Nam. Bên cạnh những đặc
điểm của giai cấp cơng nhân nói chung, giai cấp cơng nhân Việt Nam có những
đặc điểm riêng. Giai cấp cơng nhân Việt Nam ra đời trước giai cấp tư sản, là
giai cấp đối kháng trực tiếp với tư bản thực dân Pháp và bè lũ tay sai. Giai cấp
công nhân Việt Nam nhanh chóng trưởng thành về ý thức chính trị, sớm giác
ngộ lý tưởng, mục tiêu cách mạng; có mối quan hệ gắn bó mật thiết với giai
cấp nơng dân và các tầng lớp nhân dân lao động. Từ khi Đảng Cộng sảnViệt
Nam ra đời giai cấp công nhân Việt Nam đã giác ngộ về sứ mệnh lịch sử của
giai cấp mình, thể hiện là lực lượng chính trị tiên phong trong cuộc đấu tranh
giải phóng dân tộc và giải phóng giai cấp.
Tại Đại hội lần thứ 6 của Ban chấp hành Trung ương khóa X, Đảng ta đã
nhận định: Giai cấp công nhân Việt Nam là một lực lượng xã hội to lớn bao
gồm những người lao động chân tay, trí óc, làm cơng hưởng lương trong các
loại hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ công nghiệp hoặc sản xuất kinh
doanh, dịch vụ có tính chất cơng nghiệp. Dưới tác động của q trình cơng
nghiệp hóa - hiện đại hóa, của nền kinh tế thị trường, xu hướng quốc tế hóa nền
kinh tế đã làm biến đổi cơ cấu giai cấp trong xã hội, đặc biệt là giai cấp công
nhân. Giai cấp công nhân Việt Nam trong giai đoạn hiện nay có nhiều biến đổi
sâu sắc. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân trong giai đoạn hiện nay.
2.1.1. Những biến đổi tích cực của giai cấp cơng nhân Việt Nam hiện nay
* Giai cấp công nhân nước ta phát triển nhanh về số lượng, đa dạng về cơ
cấu thành phần và ngành nghề.
Trong quá trình đổi mới, mở cửa và hội nhập quốc tế, chủ trương phát
triển kinh tế nhiều thành phần đã tạo nên sự chuyển biến trong cơ cấu lực lượng
lao động xã hội. Giai cấp công nhân nước ta đang tiếp tục tăng nhanh về số
lượng, đa dạng về cơ cấu theo ngành nghề và thành phần kinh tế. Trong đó, số
cơng nhân trong khu vực kinh tế tư nhân và khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước
7
ngoài tăng mạnh và chiếm tỷ trọng ngày càng lớn. Đồng thời, xuất hiện ngày
càng đông bộ phận công nhân làm việc trong các ngành dịch vụ.
* Giai cấp công nhân ngày càng được nâng cao về trình độ chuyên mơn nghề
nghiệp, hình thành tác phong và kỷ luật lao động theo hướng hiện đại.
Quá trình hội nhập quốc tế đã tiếp nhận những thành tựu khoa học, kỹ
thuật và công nghệ hiện đại vào sản xuất, tạo động lực để giai cấp công nhân
nước ta ngày càng phát triển cao về trình độ chun mơn nghề nghiệp. Hình
thành ngày càng đơng đảo bộ phận cơng nhân trí thức (có trình độ cao đẳng, đại
học trở lên) làm công tác quản lý sản xuất kinh doanh, nghiên cứu và quản lý
khoa học kỹ thuật gắn với sản xuất kinh doanh hoặc trực tiếp sản xuất. Công
nhân là cán bộ khoa học kỹ thuật, cán bộ quản lý doanh nghiệp sản xuất kinh
doanh, công nhân bậc cao và thợ giỏi đã năng động, sáng tạo, có nhiều sáng
kiến có giá trị cao được áp dụng. Đây là bộ phận đóng vai trị quan trọng trong
quá trình phát triển kinh tế thời kỳ hội nhập; góp phần nâng cao chất lượng, bảo
đảm giữ vững sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam. Bên cạnh đó,
q trình hội nhập kinh tế quốc tế, giúp giai cấp cơng nhân rèn luyện tính kỷ
luật, tác phong công nghiệp, đáp ứng được yêu cầu của các nhà tuyển dụng lao
động quốc tế …
* Giai cấp công nhân nước ta có nhiều cơ hội việc làm, đời sống vật chất và
tinh thần ngày càng được cải thiện.
Trong những năm qua, nhờ những cải cách thể chế để hội nhập vào nền
kinh tế thế giới, nên khu vực doanh nghiệp ngồi nhà nước và doanh nghiệp có
vốn đầu tư nước ngồi có sự chuyển biến mạnh mẽ, tạo nhiều việc làm cho
người lao động. Số lượng công nhân trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư
nước ngồi tăng mạnh. Với lộ trình hội nhập hiện nay, trong thời gian tới việc
làm cho công nhân sẽ tiếp tục tăng nhanh, nhất là ở những ngành nghề địi hỏi
trình độ lao động kỹ thuật cao. Trong hội nhập quốc tế, các rào cản pháp lý về
di chuyển pháp nhân được nới lỏng, các quan hệ kinh tế, đối ngoại, lao động
được thiết lập sẽ tạo điều kiện cho lao động Việt Nam ra nước ngồi làm việc.
Từ đó, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người công nhân
8
đồng thời thúc đẩy nền kinh tế đất nước phát triển.
2.1.2. Một số biến đổi tiêu cực của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
* Sự phân tầng xã hội, phân hóa giàu nghèo trong nội bộ ngày càng sâu sắc,
ảnh hưởng đến sự thống nhất, đoàn kết của giai cấp cơng nhân.
Đồn kết thống nhất là một trong những đặc điểm chính trị cơ bản của
giai cấp cơng nhân, giúp công nhân tập hợp các tầng lớp giai cấp khác trong xã
hội thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình. Tuy nhiên, hiện nay do sự biến đổi cơ
cấu giai cấp cơng nhân theo ngành nghề và theo trình độ đã làm phân hóa về
thu nhập của giai cấp cơng nhân. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học
và công nghệ, việc ứng dụng khoa học vào sản xuất ngày càng được đẩy mạnh,
dẫn đến sự phân tầng giữa cơng nhân. Với xu hướng trí thức hóa cơng nhân do
sự phát triển của khoa học và cơng nghệ, thì sự phân tầng, phân hóa trong nội
bộ giai cấp cơng nhân nước ta sâu sắc hơn trong thời gian tới.
* Lập trường giai cấp, bản lĩnh chính trị, lý tưởng cách mạng của một bộ phận
công nhân bị phai nhạt
Mặt trái của kinh tế thị trường, đã làm cho cơng nhân có nhận thức
không đồng đều về giác ngộ giai cấp, bản lĩnh chính trị, ý thức tổ chức và kỷ
luật lao động. Khơng ít cơng nhân cịn chưa nhận thức đầy đủ về sứ mệnh lịch
sử của giai cấp mình. Ý chí phấn đấu, ý thức tổ chức kỷ luật, tính tiên phong
gương mẫu của một bộ phận công nhân giảm sút. Một bộ phận cơng nhân trẻ
cịn bị ảnh hưởng bởi các tệ nạn xã hội, sống buông thả, phai nhạt lý tưởng, suy
thoái về đạo đức, lối sống, xa rời bản chất tốt đẹp của giai cấp công nhân, gây
ảnh hưởng đến doanh nghiệp và hình ảnh người cơng nhân Việt Nam trong quá
trình hội nhập quốc tế. Bộ phận công nhân chưa thiết tha phấn đấu vào Đảng và
tham gia hoạt động trong các tổ chức chính trị - xã hội điều này ảnh hưởng đến
vai trò tiên phong của giai cấp công nhân nước ta.
2.2. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
Trước cách mạng tháng Tám, sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân là
giải phóng dân tộc giải phóng giai cấp, giải phóng con người. Sứ mệnh này
được chia thành 2 bước: bước một, giai cấp công nhân trở thành lực lượng tiên
phong, tập hợp lãnh đạo quần chúng nhân dân lao động đấu tranh chống thực
9
dân Pháp, giành độc lập dân tộc, giành quyền lực nhà nước về tay giai cấp
mình; bước 2: giai cấp công nhân cùng quần chúng nhân dân sử dụng bộ máy
nhà nước cải tạo xã hội cũ, xây dựng thành công xã hội mới xã hội xã hội chủ
nghĩa.
Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, giai cấp công nhân Việt Nam tiếp
tục đảm đương sứ mệnh lịch sử lớn lao, không chỉ tiếp tục là giai cấp lãnh đạo
cách mạng mà còn là lực lượng tiên phong, đi đầu trong sự nghiệp đổi mới.
Giai cấp cơng nhân là nịng cốt phải tự mình phấn đấu, nâng cao tri thức, tay
nghề để có thế làm tốt sứ mệnh lịch sử đã đề ra, phấn đấu đưa nước ta từ một
nước nông nghiệp sớm trở thành nước công nghiệp hiện đại.
Tại hội nghị lần thứ 7 Ban chấp hành Trung ương khóa VII, Đảng ta đã
khẳng định: "Cùng với quá trình phát triển cơng nghiệp và cơng nghệ theo xu
hướng cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước, cần xây dựng giai cấp cơng
nhân phát triển về số lượng, giác ngộ về giai cấp, vững vàng về chính trị, tư
tưởng, có trình độ học vấn và tay nghề cao, có năng lực tiếp thu và sáng tạo
công nghệ mới, lao động đạt năng suất, chất lượng, hiệu quả cao, vươn lên làm
tròn sứ mệnh lịch sử của mình"
Đến hội nghị lần thứ 6, Ban chấp hành Trung ương khóa X, Đảng ta một
lần nữa đã xác định vai trị của giai cấp cơng nhân và sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân trong thời kỳ đổi mới: thông qua đội tiên phong là Đảng cộng
sản Việt Nam; giai cấp công nhân Việt Nam đại diện cho phương thức sản xuất
tiên tiến là giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội. Giai
câp công nhân là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa hiện đại
hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn
minh, lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông
dân đội ngũ trí thức…
Để thực hiện sứ mệnh lịch sử to lớn này, giai cấp công nhân Việt Nam
cần phát triển không ngừng về số lượng, nâng cao chất lượng, phát huy vai trò
của một giai cấp tiên phong, phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc dưới sự
lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng.
10
Kết luận
Trong suốt những năm qua, giai cấp công nhân Việt Nam đã khẳng định
được vai trị của mình, xứng đáng là bộ phận của giai cấp công nhân thế giới,
tiếp tục lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư
tưởng. Ngày nay, công nhân Việt Nam chủ động tham gia giải quyết các vấn đề
là thu hút sự quan tâm hàng đầu của Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung.
Các vấn đề đó có tính thời sự cao như dân số, mơi trường, văn hóa, năng lượng,
lương thực,…
Giai cấp cơng nhân là lực lượng kiên định bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ
xã hội chủ nghĩa, không chấp nhận chế độ đa đảng, đa ngun chính trị.
Giai cấp cơng nhân tham gia đông đảo vào các thành phần kinh tế, lấy
mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh để phấn
đấu.
Giai cấp công nhân là lực lượng tiên phong trong đấu tranh phòng chống
tiêu cực, tham nhũng, tệ nạn xã hội, là lực lượng chính trị – xã hội quan trọng
trong việc bảo vệ tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự xã hội, xây dựng nền
quốc phịng tồn dân.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân Việt Nam là xóa bỏ chế độ tư
bản chủ nghĩa, xóa bỏ chế độ bóc lột, tự giải phóng, giải phóng nhân dân lao
động và tồn thể nhân loại khỏi sự áp bức, bóc lột, xây dựng thành công xã hội
cộng sản chủ nghĩa. Và
Phát triển về số lượng và chất lượng, nâng cao giác ngộ và bản lĩnh
chính trị, trình độ học vấn và nghề nghiệp thực hiện “tri thức hóa cơng nhân”,
nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ vào sản xuất nhằm tăng năng suất, chất
lượng và hiệu quả làm việc, xứng đáng với vai trò lãnh đạo cách mạng trong
thời kỳ mới.
11
Tài liệu tham khảo
[1] Bộ Giáo dục và đào tạo (2019) Giáo trình Chủ nghĩa xã hội (Dùng cho khối
ngành không chuyên)
[2] Bộ Giáo dục và đào tạo (2008) Giáo trình Chủ nghĩa xã hội (Dùng cho khối
ngành khơng chun)
[3] C. Mác và Ph.Ăngghen: tồn tập,nxb.Chính Trị quốc gia, Hà Nội,1995, t4.
[4] C. Mác và Ph.Ăngghen: tồn tập,nxb.Chính Trị quốc gia, Hà Nội,1995, t12.
[5] C. Mác và Ph.Ăngghen: tồn tập,nxb.Chính Trị quốc gia, Hà Nội,1995, t23.
[6] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành
Trung ương khóa VII, nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1994.
[7] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành
Trung ương khóa X, nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2008.
[8] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
X, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006.
12