Một số biện pháp tổ chức trò chơi trong chương trình thể dục tiểu học hiệu quả tại trường tiểu học kim đồng trần tuấn anh TH kim đồng

1

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

BÁO CÁO SÁNG KIẾN
MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC TRỊ CHƠI TRONG CHƯƠNG TRÌNH
THỂ DỤC TIỂU HỌC HIỆU QUẢ TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC KIM ĐỒNG
1. Mô tả bản chất của sáng kiến:
1.1. Các giải pháp thực hiện, các bước và cách thức thực hiện:
a. Biện pháp I: Sưu tầm và chọn các trò chơi cho phù hợp với học sinh.
Ngoài sự hiểu biết của bản thân tơi cịn sưu tầm thêm trên mạng và các sách trị chơi
của nước ta, sau khi sưu tầm tơi phân các trị chơi thành các nhóm khác nhau.
b. Biện pháp II: Khi tổ chức các trò chơi phải thực hiện đúng các ngun tắc.
c. Biện pháp III: Hịa mình với học sinh.
d. Biện pháp IV: Tổ chức thi tìm hiểu trị các trị chơi truyền thống.
1.2 Phân tích tình trạng của giải pháp đã biết:
- Trong trường tiểu học hiện nay, mặc dù thời gian biểu cũng như phân lượng
thời gian số tiết cho các môn học rất rõ ràng nhưng ở mơn Thể dục nhiều khi vẫn
mang tính chất là mơn phụ.
- Giáo viên cịn thiếu kinh nghiệm với cách thức tổ chức các hoạt động tích
cực cho học sinh lĩnh hội kiến thức. Hoặc có tổ chức thì còn lúng túng, mất thời gian,
còn qua loa, đại khái. Chưa dành nhiều thời gian cho việc nghiên cứu kỹ phương
pháp dạy học, đồ dùng giảng dạy trước khi lên lớp.
- Học sinh còn nặng nề trong tiết học, chưa tạo được sự thoải mái, hứng thú
cho các em. Tiết học hình thành một cách máy móc, rập khn, gây nhằm chán, chưa
có sự sáng tạo.
- Học sinh có sự phát triển khơng đều về thể chất và trí tuệ, có sức khỏe yếu,
tiếp thu bài cịn chậm nên giáo viên gặp khơng ít khó khăn trong việc truyền thụ kiến
thức.
- Trong lớp học còn nhiều học sinh nhút nhát, rụt rè trước đám đơng nên khó

hịa đồng cùng các bạn. Đa số học sinh còn bở ngở khi tham gia tập luyên, tham gia
vào trò chơi cũng như các hoạt động tập thể. Các em còn thụ động, chưa tập trung
cao độ trong các hoạt động của nhà trường.


2

- Giáo viên chưa chú trọng vào việc tổ chưc trò chơi cho các em, lồng ghép trò
chơi vào các tiết dạy, các buổi sinh hoạt ngoại khóa, sinh hoạt đội . . . chưa đa dạng.
- Đa phần các bậc phụ huynh và học sinh chưa hiểu được ý nghĩa của môn học
mà chỉ quan tâm chú trọng đối với mơn Tốn và Tiếng Việt, cịn xem nhẹ mơn học
vì tính chất là mơn phụ. Và trong thời đại hội nhập như hiện nay, thì đa số phụ huynh
cơng việc xã hội rất nhiều nên thời gian gần gủi bên con mình rất ít, bên canh đó
cơng nghệ thơng tin đang phát triển mạnh mẻ, nó kéo theo các trị chơi hiện đại mang
tính bạo lực, kích động, gây ảo tưởng, nó đã và đang xâm nhập vào cuộc sơng của
chúng ta nói chung và đặc biệt là lứa tuổi học sinh tiểu học nói riêng. Trong khi đó
trị chơi truyền thống ngày càng bị mai một và lãng qn. Do đó việc đưa trị chơi
vào trong mơn thể dục, hoạt động ngoài giờ lên lớp, giờ ra chơi . . . là việc làm cần
thiết đối với mỗi giáo viên chúng ta.
- Trị chơi khơng chỉ giúp cho các em vui chơi mà nó cịn phát triển sức khỏe,
sự khóe léo, tự tin, tính đồn kết, tính kỉ luật và giúp cho các em thêm yêu quê hương
đất nước mình hơn.
1.3. Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm hiện
tại:
Nhằm khắc phục những tồn tại trên, tôi đã thực hiện các biện pháp sau:
1.3.1. Sưu tầm và chọn các trò chơi cho phù hợp với học sinh:
Ngoài sự hiểu biết của bản thân tơi cịn sưu tầm thêm trên mạng và các sách
trị chơi của nước ta, sau khi sưu tầm tôi phân các trị chơi thành các nhóm khác nhau:
a. Nhóm các trò chơi luyện sự nhanh nhẹn và dẻo dai: Lò cò tiếp sức, người
thừa, chi chi chành chành, mèo đuổi chuột, rồng rắn lên may, cướp cờ, cá sấu lên bờ,

kéo co, cáo và thỏ, thả chó, cắp cua…
b. Nhóm trị chơi rèn luyện sự phán đốn, tinh mắt, thính tai, tính tốn
chính xác: Chim bay cị bay, bịt mắt bắt dê, bỏ khăn, đếm sao, tập tầm vông, ô ăn
quan, cờ gánh, chơi chuyền, bắn bi, nu na nu nống, dung dăng dung dẻ....
Khi tổ chức trò chơi cho các em, tơi chọn các trị chơi phù hợp với lứa tuổi
học sinh, phù hợp với địa điểm chơi, thì mới phát huy được hết tác dụng của trị chơi.
Ví du: Tổ chức trò chơi “Mèo đuổi chuột”, “Bỏ khăn”
Khi tổ chức các trò chơi này chúng ta phải tổ chức ở ngồi sân rộng có bóng
mát, nếu tổ chức trong phịng thì phịng phải rộng đảm bảo an tồn cho học sinh.
- Tổ chức trị chơi “Người thừa” thì chúng ta chỉ tổ chức cho học sinh từ khối
lớp 4 trở lên. Vì nếu tổ chức trị chơi này cho các em lớp nhỏ thi không an toan, do
các em nhỏ tính kỉ luật chưa cao nên khi đuổi nhau các em đẩy nhau ngã rất nguy
hiểm.


3

1.3.2. Khi tổ chức các trò chơi phải thực hiện đúng các nguyên tắc sau:
- Đảm bảo học sinh nắm rõ được nội dung, yêu cầu, luật chơi và cách thức
chơi.
Giáo viên nêu tên trị chơi và giải thích rõ ràng, nội dung, yêu cầu trò chơi, đến
khi học sinh hiểu rõ ràng thì mới tổ chức cho các em chơi. Vì nội dung trị chơi sẽ
cho học sinh biết mình cần làm gì, làm thế nào trong khi chơi thì khi đó học sinh mới
thực hiện đúng mục đích, yêu cầu trò chơi và học sinh chơi hứng thú hơn và thu được
kết quả tốt trong tổ chức trò chơi.
- Đảm bảo học sinh phát huy được tính cực, tinh thần đồn kết. tính sáng
tạo trong q trình chơi và tổ chức trị chơi.
Khi tổ chức trị chơi tơi thường chú ý đến sự tiếp thu, tham gia của học sinh từ
mức độ thấp đến mức độ cao. Một là giáo viên chọn trò chơi, hướng dẫn rồi tổ chức
cho học sinh chơi. Hai là giáo viên chọn trò chơi, hướng dẫn và học sinh tổ chức

chơi. Ba là học sinh tự chọn trò chơi, tự hương dẫn và tự tổ chưc chơi dưới sự quản
lý của giáo viên.
Khi tổ chức trò chơi đảm bảo diễn ra tự nhiên, khơng gị ép, học sinh tham gia
nhiệt tình, hứng thú và vui chơi thoải mái.
Khi tổ chức phải luân phiên các trò chơi hợp lý: Do đối với học sinh lứa tuổi
tiểu học thì sự chú ý và hứng thú chưa bền vững. Vì thế tơi ln tổ chức ln phiên
các trị chơi và chọn trị chơi khơng q dài, phù hợp với tâm sinh lý của học sinh, để
cho các em ln hứng thú với trị chơi mà khơng nhàm chán.
Khi tổ chức trị chơi phải có tính thi đua tập thể phát huy tinh thần đoàn kết.
Khi tổ chức trị chơi tơi ln chú ý đến yếu tố thi đua đồng đội với nhau,
để kích thích tính tích cực của mỗi cá nhân học sinh và tính đồn kết của tập thể.
1.3.3. Hịa mình với học sinh:
- Trong q trình tổ chức trị chơi, tơi chủ động hịa mình với các em để có
sự tương tác tốt giữa giáo viên với học sinh và để các em không cảm thấy có
khoảng cách giữa học sinh với giáo viên. Từ đó làm cho các em tham gia vào trị
chơi một cách tự nhiên nhất, nhiệt tình nhất và hào hứng nhất.
- Để cho học sinh luôn hứng mỗi khi tham gia vào trị chơi, tơi ln thay đổi
trị chơi cho hợp lí tránh sự nhàm chán cho các em. Trong q trình dạy học tơi ln
tìm tịi, rèn luyện những kĩ năng tổ chức trị chơi và ln hịa mình với các em, cùng
chơi với các em giống như một người bạn lớn tuổi. Vì trong tổ chức trị chơi người
quản trò là người rất quan trọng, các em có tích cực hay khơng, có vui chơi hết mình
hay khơng, có hào hứng hay khơng là do sự xử lý linh hoạt, khéo léo của người quản
trò.


4

1.3.4. Tổ chức thi tìm hiểu trị các trị chơi truyền thống:
Trong q trình tổ chức trị chơi cho các em, tơi muốn cho các em hiều thêm
về trị chơi truyền thống của dân tộc Việt Nam, ngoài một số trị chơi mà tơi đã tổ

chức và phổ biến cho các em, tơi cịn tổ chức cho học sinh thi tìm các trị chơi dân
gian ngồi các trị chơi mà tôi đã tổ chức.
Tôi tổ chức cho học sinh chơi theo hình thức tiếp sức:
Giáo viên cho học sinh tìm hiểu, bàn bạc, trao đổi trong tổ về các trò chơi dân
gian mà giáo viên chưa phổ biến và tổ chức.
- Cho học sinh chơi: 3 tổ tương ứng với 3 bảng phụ, trong vịng 3 phút khi có
hiệu lệnh của giáo viên thì em đầu tiên của mỗi tổ chạy lên và ghi tên 1 trò chơi lên
bảng phụ rồi chạy về chạm vào tay em thứ 2, em thứ 2 chạy lên thực hiện như em
thứ nhất trò chơi tiếp tục tới em thứ 3,4,5. . . cho đến hết 3 phút, tổ nào ghi nhiều tên
trò chơi nhất thì đứng thứ nhất, lần lược hai tổ cịn lại về nhì và ba, qua đó giáo viên
nhận xét tun dương tổ về nhất.
Thơng qua trị chơi này, giúp cho các em biết nhiều trò chơi dân gian hơn
và giúp cho các em phát huy hoạt động nhóm cũng như tinh thần đoàn kết.
1.4. Khả năng áp dụng của sáng kiến:
Hiện tôi đang áp dụng sáng kiến tại trường Tiểu học Kim Đồng, và đạt kết quả
tốt. Sáng kiến áp dụng được cho tất cả các trường Tiểu học trên địa bàn huyện.
1.5. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
- So với các trường khác ở trong huyện, thì trường tiểu học Kim Đồng nằm ở
vị thế khá thuận lợi, nằm ở vị trí trung tâm của huyện với đội ngũ giáo viên giàu kinh
nghiệm, chất lượng học sinh khá, giỏi cao so với các trường khác trong huyện.
- Được sự đồng tình và giúp đỡ, động viên của đồng nghiệp, của Ban giám
hiệu nhà trường.
- Bản thân ln nhiệt tình trong cơng tác giảng dạy, ln cố gắng tìm tịi,
nghiên cứu các tài liệu cũng như học hỏi qua các tiết dạy của đồng nghiệp để tìm ra
biện pháp giáo dục tốt nhất đem lại hiệu quả cho tiết dạy.
- Học sinh u thích mơn học.
- Cơ sở vật chất, trang thiết bị đầy đủ.
1.6. Hiệu quả sáng kiến mang lại:
Sau khi áp dụng các biện pháp tổ chức trị chơi trong chương trình thể dục Tiểu
học đã đạt được kết quả cụ thể sau:

- Phần lớn các em học sinh đã biết được nhiều trò chơi, nắm được cách thức
chơi và tổ chức được trò chơi.


5

- Khi tham gia vào trò chơi các em rèn luyện thêm thể chất, sự nhanh nhẹn,
khéo léo mà đặc biệt là tinh thần tập thể, tinh thần đoàn kết và gắn bó với nhau hơn.
- Hiệu quả của tiết dạy được nâng lên rõ rệt. Ở hai tháng đầu năm, mỗi lớp có
ít nhất 2, 3 em rụt rè, nhút nhát khi lên tập bài thể dục nhưng đến tháng 12 thì có tiến
bộ dần, các em mạnh dạn tham gia vào các hoạt động trong tiết học, tham gia vào
các trị chơi cùng lớp làm cho khơng khí lớp học có sự đồn kết và sơi nổi hơn, học
sinh ln u thích, ham học mơn Thể dục hơn, tham gia vào các hoạt động cũng
như các trò chơi rất tích cực và các em ngày một nhanh nhẹn hơn, tự tin hơn.
- Giáo viên cảm thấy tự tin, học sinh tích cực học tập và nhiệt tình vào các
hoạt động tập luyện, tinh thần giúp đỡ nhau trong học tập ngày càng cao.
- Tiết học không nhằm chán, học sinh mong chờ tiết học tiếp theo để được
học.
Kết quả cụ thể:
Khối
Khối V Toàn
Thời
Khối I Khối III
Khối IV
Trường
gian
(71 HS)
(77 HS) (103 HS) (95 HS)
(346 HS)
khảo sát Mục tiêu

Học sinh biết
hết tên các

20

30

30

20

100

40

50

45

30

165

40

50

40

35

165

30

35

40

30

135

trò chơi
Học sinh tự
Đầu
tháng
10/2020

tin, mạnh
dạn tham gia
vào trò chơi
Tinh thần
đoàn kết của
học sinh
Học
sinh biết tự


6

tổ chức được
trò chơi
Số học sinh
biết sáng tạo
khi tham gia

20

30

35

25

40

70

50

80

60

50

60

80

80

55

45

70

55

45

45

60

50

35

110

chơi
Học sinh biết
hết tên các

40

trò chơi

200

Học sinh tự
tin, mạnh

60

dạn tham gia

250

vào trị chơi
Cuối

Tinh thần

tháng

đồn kết của

275

03/2021 học sinh
Học sinh biết
tự tổ chức
được trò chơi

215

Số học sinh
biết sáng tạo
khi tham gia
chơi

190


7

Qua bảng thống kê trên, kết quả nhận thấy là rất khả quan. Trong các năm học
trước, tiết học không sôi nổi, học sinh rất uể oải, ý thức kỷ luật trong giờ học không
nghiêm. Mặt khác, cũng không phát huy được vai trò tổ chức, điều khiển của cán sự
lớp.
Khi tơi áp dụng biện pháp này, đưa trị chơi vào trong tiết học thì học sinh rất
hứng thú, say mê luyện tập và ý thức kỷ luật tốt, rất tự giác. Nhờ đó, đã xây dựng
được một đội ngũ cán sự môn Thể dục rất năng động. Và quan trọng hơn là qua kết
quả khảo sát thì số học sinh đạt khá, giỏi tăng lên, đặc biệt là không cịn học sinh
khơng đạt u cầu. Đây thực sự là một kết quả rất đáng mừng.
Việc sử dụng trò chơi trong môn Thể dục đem lại hiệu quả học tập cho học
sinh, khích lệ được tính độc lập sáng tạo, giúp các em trở thành chủ thể của hoạt động
học, phải tự học, tự rèn luyện năng lực của chính bản thân mình. Hoạt động thi đua
thể thao ln đạt giải cao trong các hội thi cấp huyện.
2. Những thông tin cần được bảo mật - nếu có: Khơng
3. Danh sách những thành viên đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng
sáng kiến lần đầu - nếu có:
TT Họ và tên

Nơi công tác

4. Hồ sơ kèm theo: Không

Nơi áp dụng sáng kiến

Ghi chú