Tài liệu Nuôi bò sinh sản doc

Nuôi bò sinh sản

Nguồn: hoind.tayninh.gov.vn
Chọn bò cái làm giống
Một bò cái sinh sản tốt phải đạt những yêu cầu:
- Bò có khả năng sinh sản tốt tức là đẻ sớm: bò đẻ lứa đầu trung bình ở 27-
30 tháng tuổi (bò động dục lần đầu ở 18-21 tháng tuổi); và khoảng cách giữa hai
lứa đẻ ngắn: tốt nhất là đẻ năm một từ 12-14 tháng đẻ một bê.
- Ngoại hình thể hiện là một con bò cái sinh sản tốt: nhìn chung bò có dáng
thanh nhẹ, da mỏng, lông thưa, thuần tính, các phần đầu, cổ, thân và vai kết hợp
hài hoà; đầu thanh nhẹ, mõm rộng, mũi to, hàm răng đều đặn, trắng bóng, cổ dài
vừa phải và thanh, da cổ có nhiều nếp nhăn; ngực sâu, rộng, xương sườn mở rộng,
cong về phía sau, bụng to nhưng không sệ, bốn chân thẳng và mảnh, móng khít,
mông nở, ít dốc; bầu vú phát triển về phía sau, 4 núm đều, dài vừa phải, không có
vú kẹ, da vú mỏng, đàn hồi, tĩnh mạch vú nổi rõ, ngoằn ngoèo
Phối giống cho bò
- Phát hiện động dục: Muốn bò cái khi phối giống đạt tỉ lệ thụ thai cao, cần
chú ý theo dõi phát hiện kịp thời bò cái động dục để đưa đi phối giống cho bò
đúng lúc.
Khi bò cái động dục thường có những biểu hiện chủ yếu như: bò kêu rống,
đi lại bồn chồn, phá chuồng, ăn kém hay bỏ ăn, con vật hưng phấn cao độ, thích
nhảy lên lưng các con khác.
Khi thấy bò cái động dục đứng yên cho bò khác nhảy (chịu đực), âm hộ hơi
mở, có màu đỏ hồng chuyển sang nhạt, có niêm dịch keo dính. Đây là lúc nên cho
phối giống.
- Phối giống cho bò (có 2 phương pháp phối giống cho bò):
+ Thụ tinh nhân tạo: dẫn tinh viên dùng tinh dịch bò (tinh viên, tinh cọng rạ
đông lạnh) và dụng cụ đẻ phối giống nhân tạo cho bò cái. Cách phối này bê đẻ ra
sẽ đẹp, to hơn so với dùng bò đực giống trực tiếp.
+ Dùng bò đực giống lai cho nhảy trực tiếp: những nơi không có điều kiện
phối giống nhân tạo, có thể cho bò đực giống Zêbu thuần hoặc lai cho nhảy

Chăm sóc bò chửa
Bò cái có chửa cần được ăn uống đầy đủ, mỗi ngày cho ăn 30-35kg cỏ tươi,
2kg rơm ủ, 1kg thức ăn tinh ngô, cám , 30-40g muối, 30-40g bột xương.
Không bắt bò làm việc nặng như cày bừa, kéo xe , tránh xô đẩy, xua đuổi
bò mạnh trong các tháng chửa tháng thứ 3, 7, 8, 9.
Đỡ đẻ cho bò
Thời gian mang thai của bò trung bình 281 ngày. Bò sắp đẻ có triệu chứng:
hiện tượng sụt mông, bầu vú căng, đầu vú chĩa về hai bên, niêm dịch keo dính
lòng thòng ở mép âm hộ, đau bụng đứng lên nằm xuống, chân cào đất, ỉa đái nhiều
lần, có cơn rặn mạnh, bọc ối thò ra mép âm môn.
- Nếu bò đẻ bình thường (thai thuận) chỉ cần hỗ trợ bằng cách dùng tay kéo
nhẹ thai ra. Khi bò đẻ vỡ ối, hứng lấy nước ối; cắt dây rốn dài khoảng 10-20cm,
sát trùng bằng cồn i ốt 5%; lau rớt dãi trong mũi mồm bê và để bò tự liếm con.
Nếu bò mẹ mệt không liếm phải dùng khăn lau khô rớt dãi trong mũi mồm và toàn
thân cho bê con; bóc móng để bê con đỡ trơn trượt khi mới tập đi; cân trọng lượng
bê con; vệ sinh phần thân sau và bầu vú cho bò mẹ, cho bò mẹ uống nước ối có
thêm ít muối, cám và nước ấm; cho bê con bú, ghi sổ sách theo dõi bò, bê.
- Trường hợp đẻ khó phải gọi cán bộ thú y can thiệp kịp thời.