Sự suy sụp của nhà trần cuối thế kỉ XIV (8)

Kiểm tra bài cũ ?
Kinh tế nông nghiệp thời Trần phát triển như thế nào ?


BÀI 16-TIẾT: 30
SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN
CUỐI THẾ KỈ XIV


I. Tình hình kinh tế-xã hội.
1. Tình hình kinh tế.

Vào nửa sau thế kỉ XIV có 9 lần vỡ đê lụt lớn.
Nhiều năm vừa bị hạn vừa bị lụt. Có hơn 10 nạn đói lớn. Nguyễn Phi Khanh
đỗ thái học sinh thời Trần, đã mơ tả tình cảnh dân chúng bấy giờ như sau:

Đồng lúa ngàn dặm đỏ như cháy
Đồng quê than vãn trông vào đâu?
... Lưới chài quan lại còn vơ vét
Máu thịt nhân dân cạn nửa rồi...


Hạn hán mất mùa


THẢO LUẬN Thời gian: 4 phút
Câu 1:
Quan sát biểu đồ và
hình ảnh trên nêu
nhận xét về của cải,
ruộng đất của quan

lại , quý tộc , địa
chủ và nông dân
nhà Trần nửa sau
thế kỉ XIV?
Câu 2: Tại sao các
quan lại và quý tộc
, địa chủ lại có của
cải và ruộng đất ?

Những câu thơ sau
đã miêu tả điều gì?
“Ruộng đồng ngàn
dặm đỏ như cháy
Đồng quê than vãn
trông vào đâu
…. Lưới chài quan
lại còn vơ vét
Máu thịt nhân dân
cạn nửa rồi”
( Nguyễn Phi Khanh )


Câu 1 :Quan sát biểu đồ và nêu nhận xét về của cải, ruộng đất của quan lại ,
quý tộc , địa chủ và nông dân nhà Trần nửa sau thế kỉ XIV?
- Quan lại , quý tộc , địa chủ có nhiều dinh thự , của cải và ruộng đất .
- Nơng dân khơng có hoặc có rất ít tài sản và ruộng đât
Câu 2 :Tại sao các quan lại và quý tộc , địa chủ lại có của cải và ruộng đất ?
- Do bóc lột, chiếm đoạt ruộng đất , của cải của nông dân và nô tì , cướp ruộng
đất của cơng làng xã , …..
Những câu thơ sau đã miêu tả điều gì?

“Ruộng đồng ngàn dặm đỏ như cháy
Đồng quê than vãn trông vào đâu
…. Lưới chài quan lại còn vơ vét
Máu thịt nhân dân cạn nửa rồi” ( Nguyễn Phi Khanh )
Triều đình khơng chăm lo đến nông nghiệp ,đê điều , thủy lơi dẫn đến mất mùa
lũ lụt ,hạn hán liên tục sảy ra . Quan lại , quý tộc , địa chủ ra sức vơ vét bóc
lột,cướp đoạt ruộng đất , thu tô thuế , Đời sống nhân dân cực khổ .


Thơng qua các hình ảnh và sự kiện em hãy cho biết nền kinh tế
thời Trần cuối thế kỷ XIV như thế nào ?

lụt thu
“Ruộng
“Năm nay
lúa ngàn
hè Lũ
hạn,
dặm
đỏ như
nước
cháy
to

Đồng
Mạ thối
quênước
than vãn
khơ,

trơng
hại vào
biếtđâu?
bao.
Đọc
…Lưới
sách
chài
triệu
quan
trang
lại cịn
màvơ
bấtvétlực
Bạc
Máuđầu
thịt xin
nhânphụ
dânnỗi
cạnthương
nửa rồi…”.
dân”.

Kinh
tếPhi
suy
sụp
(theo “Đại
(“Nguyễn
cương

lịch
Khanh”)
sử
Việt Nam”)

Nhân dân bị cướp đoạt ruộng đất

Hạn hán

Nhân dân bị bóc lột


2/ Tình hình xã hội.

Quan lại Bắt
cậynhân
quyền
thế ức hiếp, vơ vét của nhân dân
dân phu xây dựng dinh thự cung điện
Quanthế
lại ức
ănhiếp,
chơi vơ
sa vét
đọacủa nhân dân
Quan lại cậy quyền


“ Vua buông tuồng ăn chơi vô độ ... nghiện rượu mê đàn hát,
xa xỉ làm cung điện nguy nga...., lãng phí tiền của, hoang dâm

chơi bời: món gì Dụ Tông cũng mắc! Cơ nghiệp nhà Trần
sao khỏi suy được? ”
( Khâm định Việt sử thông giám cương mục )

Trần Khánh Dư nói:
“ Tướng là chim ưng, dân là vịt,
lấy vịt ni chim ưng có gì là lạ.”


-

Chu Văn An (1292-1370) ,Được
phong tước Văn Trịnh Cơng. Ơng
dâng sớ lên vua đòi chém 7 tên nịnh
thần nhưng Dụ Tơng khơng nghe.
Ơng đã xin “treo mũ” từ quan.


Dương Nhật Lễ


LẬP BẢNG THỚNG KÊ
Điền vào ơ thích hợp sau về các sự kiện của các cuộc
khởi nghĩa tiêu biểu cuối thế kỷ XIV
THỨ
TỰ
1
2
3
4

THỜI GIAN

TÊN NGƯỜI
LÃNH ĐẠO

ĐỊA BÀN
HOẠT ĐỘNG

KẾT QUẢ


THỨ
TỰ

THỜI GIAN

NGƯỜI LÃNH ĐẠO
KHỞI NGHĨA

1

1344- 1360

Ngô Bệ

2

1379

3

1390

4

1399

ĐỊA BÀN
HOẠT ĐỘNG

KẾT QUẢ

Hải Dương

Thất bại

Nguyễn Thanh, Thanh Hóa
Nguyễn Kỵ

Thất bại

Phạm Sư Ơn

Sơn Tây –
Hà Nội

Thất bại

Nguyễn Nhữ Cái Sơn Tây –

Hà Nội

Thất bại


SƠ KẾT BÀI HỌC
Nửa sau thế kỉ XIV (thời nhà Trần) tình hình kinh tế xã hội ngày càng suy sụp
và đời sống của nhân dân vô cùng cực khổ, thể hiện ở các mặt: ( Em hãy ghi
những thông tin cần thiết vào các tiểu mục sau để thể hiện điều đó )
A. Tình hình ruộng đất, cơng tác thuỷ lợi:
Ruộng đất công ngày càng bị thu hẹp.
………………………………………………………………………………..
Đê điều thuỷ lợi khơng được chăm sóc.
........................................................................................................................
B. Đời sống nhân dân:
Vơ cùng cực khổ, đói kém, mất mùa.
…....………………………………………………………………………….
Phải bán ruộng đất, vợ con, bị biến thành nô tỳ.
.......................................................................................................................
C. Vua và quan lại:
Vua buông tuồng, ăn chơi vô độ
………………………………………………………...…………………..
Quan thả sức ăn chơi và bóc lột dân chúng.
......................................................................................................................
D. Hậu quả:
Nhà Trần bạc nhược, khơng bảo vệ nổi an tồn cho đất nước
…………………………………………………………..……………………
và nhân dân, nhiều cuộc khởi nghĩa của nông dân, nô tỳ diễn ra.
.........................................................................................................................