Phong trào tây sơn (4)

TIẾT 52
Bài 25: PHONG TRÀO TÂY SƠN
IV- TÂY SƠN ĐÁNH TAN QUÂN THANH


Lê Chiêu Thống (1766-1793) tên thật là Lê Duy
Khiêm, là vị hoàng đế thứ 16 và là cuối cùng của nhà
Lê Trung Hưng. Ở Ngôi từ cuối tháng 7 âm lịch năm
1786 đến tháng 1 năm 1789.
Triều đại của ông chứng kiến sự thay đổi lớn từ việc
kết thúc các đời chúa Trịnh đến sự phát triển của nhà
Tây Sơn và viêc cầu vuện nhà Thanh đem quân sang
đánh Quang Trung với hi vọng trở lại ngai vàng.



“ Bọn Tôn Sĩ Nghị tâu với vua Thanh là Tự hồng nhà Lê đang phải bơn ba, xét nghĩa lớn thì ta nên cứu. Vả chăng
An Nam vốn dĩ là đất xưa của Trung Quốc, cho nên, khi giúp khơi phục được nhà Lê rồi, ta cũng có thể nhân đó mà
đặt đồn binh canh giữ. Vậy là ta làm cho nhà Lê được tồn tại, vừa chiếm lại được An Nam, thật đúng là làm một việc
mà được hai điều lợi.”


Quân Thanh chia làm 4 đạo tiến vào nước ta
 Quân ra rút khỏi Thăng Long, lâp phòng
tuyến Tam Điệp- Biện Sơn


“Tuy vua Lê đã được phong vương, nhưng giấy tờ đưa đi các nơi, đều dùng niên hiệu Càn Long. Vì có Nghị ở đấy nên
khơng giám dùng niên hiệu Chiêu Thống. Ngày ngày sau buổi chầu, vua lại tới chờ ở doanh của Nghị để nghe truyền việc
quân, việc nước. Vua cưỡi ngựa đi trước, Lê Quýnh cưỡi ngựa đi sau, quân lính hộ vệ chỉ vài chục người. Người trong kinh

có kẻ khơng biết là vua. Hoặc có người biết, thì họ nói riêng với nhau rằng:
“Nước Nam ta tuừ khi có đế, có vương này, chưa thấy bao giờ có ơng vua luồn cúi đê hèn như thế. Tiếng là vua,
nhưng niên hiệu thì viết là Càn Long, việc gì cũng do viên tổng đốc, có khác gì phụ thuộc vào Trung Quốc?”
( Hồng Lê nhất thống chí)


“ Quân Thanh sang xâm lấn nước ta, hiện đang ở Thăng
Long, các ngươi đã biết chưa? Từ Hán đến nay, chúng đã
mấy phen cướp bóc nước ta, giết hại nhân dân, người
mình khơng thể chịu nổi, ai cũng muốn đuổi chúng
đi….Đời Hán có Trưng Nữ Vương, đời Tống có Đinh
Tun Hồng, Lê Đại Hành, đời Ngun có Trần Hưng
Đạo, đời Minh có Lê Thái Tổ…. Nay người Thanh lại
sang mưu đồ lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện,
không biết trơng gương mấy đời Tống, Ngun, Minh
ngày xưa. Vì vậy ta phải keó quân ra đánh đuổi chúng!”


So sánh lực lượng trước khi Nguyễn Huệ đem quân ra Bắc

35
30
25
20
15
10
5
0

Quân Tây Sơn

Quân Thanh


“Đánh cho để dài tóc
Đánh cho để đen răng
Đánh cho nó phiến giáp bất hồn
Đánh cho sử tri Nam Quốc anh hùng chi hữu chủ”


“ Nay ta tới đây tự đốc việc quân, chiến thủ ra sao đã có phương lược đinh sẵn, chỉ trong 10 ngày nữa thế nào cũng quét sạch quân Thanh. Nay mở tiệc ăn Tết
trước.Đợi sang ngày mồng 7 vào Thăng Long laị mở tiệc ăn mừng. Các ngươi nhớ lời ta xem có đúng hay khơng”



Tiến quân ra Bắc, chia làm 5 đạo:
Đạo chủ lực do Quang Trung chỉ huy
 Đạo thứ 2 và thứ 3 đánh vào Tây
Nam Thăng Long
 Đạo thứ 4 tiến ra Hải Dương
 Đạo thứ 5 tiến lên Lạng Giang


So sánh lực lượng trước tết Kỉ Dậu

35
30
25
20
15
10

5
0


Quân Tây Sơn tiến ra Thăng Long




Đề Đền Sầm Nghi Đống
Ghé mắt trông ngang thấy bảng treo,
Kìa đến thái thú đứng cheo leo.
Vì đây đổi phận làm trai được,
Thì sự anh hùng há bấy nhiêu!
( Hồ Xuân Hương)


TÂY SƠN ĐÁNH TAN QUÂN THANH

1. Quân Thanh xâm lược nước ta

Hoàn cảnh

Ý nghĩa lịch sử

Sự chuẩn bị của quân Thanh

12/178,Nguyế

30 Tết

n Huệ lên

tiêu diệt

ngơi hồng

đồn

đế,tiến qn
ra Bắc
Lê Chiêu
Thống cầu
cứu nhà
Thanh

3. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử

2. Quang Trung đại phá quân Thanh

Tôn Sĩ
Nghị đem

Rút quân

29 vạn

khỏi Thăng

quân vào

Long

nước ta

Lập phòng
tuyến Tam
Điệp- Biệ
Sơn

điền
tiêu

Nguyên nhân thắng lợi

Mồng 5
Mồng 3

Tết, giành

tết, tiêu

thắng lợi

diệt đồn

ở Ngọc

Hà Hồi

Hồi-

Lật đổ

Đống Đa

phong kiến
thối nát,
thống nhất
đất nước

Đánh tan
Xiêm,Thanh,
thống nhất
đất nước

Ý Chí đấu

Sự lãnh đạo

tranh, tinh

tài tình , sáng

thần yêu

suốt của

nước của

Quang Trung

nhân dân

và bộ chỉ huy


Hoạt động của phong trào Tây Sơn từ năm 1771 đến năm 1789
Thời gian

Hoạt động

Mùa xuân 1771

Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ

Mùa thu 1773

Nghĩa quân kiểm soát phần lớn phủ Quy Nhơn

1776-1783

Nghĩa quân Tây Sơn 4 lần đánh Gia Định

Năm 1777

Nghĩa quân Tây Sơn tiêu diệt chính quyền họ Nguyễn

Năm 1785

Chiến thắng Rạch Rầm- Xoài Mút, tiêu diệt 5 vạn quân Xiêm

Năm 1786

Tiêu diệt chính quyền họ Trịnh, giao quyền hành cho vua Lê

1786-1788

Tây Sơn 3 lần tiến quân ra Bắc , lần lượt tiêu diệt các tập đoàn phong kiến Lê- Trịnh

Năm 1788

Nguễn Huệ lên ngơi hồng đế

Năm 1789

Tiêu diệt 29 vạn quân Thanh xâm lược nước ta