BÀI 13 một số NGUYÊN LIỆU

BÀI 13. Một số nguyên liệu

KHTN 6- CHÂN TRỜI SÁNG TẠO


NỘI DUNG

1. MỘT SỐ NGUYÊN LIỆU THÔNG DỤNG

2. MỘT SỐ TÍNH CHẤT VÀ ỨNG DỤNG CỦA NGUYÊN LIỆU

3. SỬ DỤNG NGUYÊN LIỆU AN TOÀN, HIỆU QUẢ VÀ
BẢO ĐẢM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG


BÀI 13. Một số nguyên liệu
1. MỘT SỐ NGUYÊN LIỆU THÔNG DỤNG

a

b

c

d

1. Em hãy quan sát và cho
biết các nguyên liệu trong
hình 13.1 tương ứng với
các nguyên liệu nào sau
đây: cát, quặng bauxite,

đá vơi, tre.
2. Có thể tạo nên vật liệu
và sản phẩm nào từ các
nguyên liệu trong hình
13.1.?


BÀI 13. Một số nguyên liệu
1. MỘT SỐ NGUYÊN LIỆU THƠNG DỤNG

a

b

c

d

Câu 1:
a.Đá vơi
b.Quặng bauxite
c.Cát
d.Tre


BÀI 13. Một số nguyên liệu
1. MỘT SỐ NGUYÊN LIỆU THƠNG DỤNG
Câu 2:
- Đá vơi nung thành vơi
để xây nhà (vôi là vật

a

b

liệu – nhà là sản phẩm).
- Đá vôi + cát để sản
xuất xi măng làm đường
bê tông ( xi măng là vật
liệu – đường bê tông là

c

d

sản phẩm)


BÀI 13. Một số nguyên liệu
1. MỘT SỐ NGUYÊN LIỆU THƠNG DỤNG
Câu 2:
-Quặng

bauxite

là

ngun liệu dùng để sản

a

b

xuất vật liêu nhơm.
-Tre là nguyên liệu cho
ngành

sản

xuất

đan

lát:rổ, rá, mành, chõng
tre,…

c

d


BÀI 13. Một số nguyên liệu
1. MỘT SỐ NGUYÊN LIỆU THÔNG DỤNG

Câu 2:
Nguyên liệu là vật liệu tự nhiên ( vật liệu thơ) chưa qua xử lí và cần cần
được chuyển hóa để tạo ra sản phẩm.


BÀI 13. Một số nguyên liệu

2. MỘT SỐ TÍNH CHẤT VÀ ỨNG DỤNG CỦA NGUYÊN LIỆU
Nguyên liệu

Đá vôi

Quặng

Cát

Nước biển

Đặc điểm
Trạng thái
Tính chất cơ bản
Ứng dụng

3. Tìm hiểu về một số nguyên liệu sử dụng trong đời sống và trong công
nghiệp, em hãy hồn thành thơng tin theo mẫu bảng 13.1.


BÀI 13. Một số nguyên liệu
2. MỘT SỐ TÍNH CHẤT VÀ ỨNG DỤNG CỦA NGUYÊN LIỆU
Nguyên liệu

Đá vôi

Quặng

Cát

Nước biển

Rắn

Rắn

Rắn

Lỏng

- Dạng hạt
cứng
- Tạo với xi
măng thành
hỗn hợp dạng
cứng

- Khi làm bay
hơi nước sẽ
thu
được
muối ăn

Đặc điểm
Trạng thái
Tính chất cơ
bản

Ứng dụng

- Cứng
- Cứng
- Tạo thành vôi - Dẫn nhiệt
khi bị phân hủy
- Bị ăn mòn
- Ăn mòn tạo
thành thạch nhũ
trong hang động

Sản xuất vật liệu Điều chế kim loại, Sản xuất thủy Sản
xây dựng: vơi, xi sản xuất phân tinh, bê tơng, muối
măng,…
bón,…
…
xút,..

xuất
ăn,


BÀI 13. Một số nguyên liệu
2. MỘT SỐ TÍNH CHẤT VÀ ỨNG DỤNG CỦA NGUYÊN LIỆU

Câu 2:
Các nguyên liệu khác nhau có tính chất khác nhau như: tính cứng, dẫn
điện, dẫn nhiệt, khả năng bay hơi, cháy,hòa tan, phân hủy, ăn mịn,… Dựa
vào tính chất của ngun liệu mà ta sử dụng chúng vào những mục đích
khác nhau.

BÀI 13. Một số nguyên liệu
3. SỬ DỤNG NGUYÊN LIỆU AN TOÀN, HIỆU QUẢ VÀ BẢO ĐẢM SỰ
PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
4. Quan sát hình, em hãy cho biết việc
khai thác các ngun liệu khống sản
tự phát có đảm bảo an tồn khơng?
Giải thích?
5. Sử dụng ngun liệu như thế nào để
đảm bảo an toàn, hiệu quả?
6. Em hãy nêu một số biện pháp sử
dụng nguyên liệu an toàn, hiệu quả và
bảo đảm sự phát triển bền vững.


BÀI 13. Một số nguyên liệu
3. SỬ DỤNG NGUYÊN LIỆU AN TOÀN, HIỆU QUẢ VÀ BẢO ĐẢM SỰ
PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
4. Quan sát hình, em hãy cho biết việc
khai thác các ngun liệu khống sản
tự phát có đảm bảo an tồn khơng?
Giải thích?
 Việc khai thác tự phát khơng đảm
bảo an toàn do thiếu hạ tầng kĩ thuật
phù hợp để phục vụ khai thác.


BÀI 13. Một số nguyên liệu
3. SỬ DỤNG NGUYÊN LIỆU AN TOÀN, HIỆU QUẢ VÀ BẢO ĐẢM SỰ
PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

5. Sử dụng nguyên liệu như thế nào để đảm bảo an toàn, hiệu quả?
 Nguyên liệu phải sử dụng tối đa theo quy trình khép kín để tận dụng
các phụ phẩm và phế thải.


BÀI 13. Một số nguyên liệu
3. SỬ DỤNG NGUYÊN LIỆU AN TOÀN, HIỆU QUẢ VÀ BẢO ĐẢM SỰ
PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
6. Em hãy nêu một số biện pháp sử dụng nguyên liệu an toàn, hiệu quả và
bảo đảm sự phát triển bền vững.
Sử dụng tối đa chất thải công nghiệp, chất thải dân dụng làm nguyên
liệu để sản xuất vật liệu xây dựng thay cho nguyên liệu tự nhiên.
Hạn chế xuất khẩu nguyên liệu thô mà nên đầu tư công nghệ sản xuất
những sản phẩm có giá trị.
Quy hoạch khai thác nguyên liệu quặng, đá vôi theo công nghệ hiện
đại …. Để tăng hiệu suất khai thác tài nguyên và bảo vệ môi trường.


BÀI 13. Một số nguyên liệu
3. SỬ DỤNG NGUYÊN LIỆU AN TOÀN, HIỆU QUẢ VÀ BẢO ĐẢM SỰ
PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

Nguyên liệu khoáng sản là tài sản quốc gia. Mọi cá nhân, tổ chức khai
thác phải được cấp phép theo Luật khoáng sản.
-Tận thu nguyên liệu sẽ làm cạn kiệt tài nguyên.
-Khai thác nguyên liệu trái phép có thể gây nguy hiểm do mất an toàn lao
động, ảnh hưởng đến môi trường.
Nguyên liệu sản xuất không phải là nguồn tài ngun vơ hạn, do đó cần
sử dụng chúng một cách hiệu quả, tiết kiệm, an tồn và hài hịa để đảm
bảo lợi ích kinh tế, xã hội và mơi trường.

LUYỆN TẬP
1. Tại sao phải sử dụng nguyên liệu an toàn,hiệu quả và đảm bảo
sự phát triển bền vững?

Nguyên liệu sản xuất không phải là nguồn tài nguyên vô hạn,
do đó cần sử dụng chúng một cách hiệu quả, tiết kiệm, an tồn và
hài hịa để đảm bảo lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường.


LUYỆN TẬP
2. Em hãy kể tên một số đồ vật trong gia đình và cho biết chúng
được tạo ra từ nguyên liệu nào?
- Bàn, ghế được tạo ra từ gỗ
- Rổ, rá được tạo ra mây tre
- ……………..


VẬN DỤNG
 Em có thể làm được những sản phẩm nào khi sử dụng chất thải sinh
hoạt làm nguyên liệu?


BÀI TẬP
1.

Tại sao nói ngun liệu khơng phải là nguồn tài nguyên vô hạn?

 Do nguyên liệu là vật liệu tự nhiên, đa số chúng không thể tái tạo được (nếu

tái tạo được thì cũng mất nhiều thời gian) nên khơng thể nói ngun liệu là
nguồn tài làm ngun vơ hạn.
2. Tại sao nhà máy sản xuất xi măng thường xây dựng ở địa phương có núi
đá vơi?
Do đá vơi là nguyên liệu chính để sản xuất xi măng, để giảm chi phí vận
chuyển cũng như giảm thiểu sự tác động đến mơi trường thì các nhà máy xi
măng thường được xây dựng ở địa phương có núi đá vơi.


BÀI TẬP
3. Em hãy mô tả sơ đồ về chuỗi cung ứng một nguyên liệu cụ thể?
 Ví dụ nhà máy nhiệt điện dùng than để đốt sẽ cho ta rất nhiều xỉ than, lượng
xỉ than hội này có thể sẽ là nguồn nguyên liệu tiếp theo cho nhà máy sản xuất
gạch không nung
4. Nhà máy sản xuất rượu vang dung quả nho để lên men. Vậy nho là:
A. vật liệu

B. nhiên liệu

C. nguyên liệu

D. khoáng sản


BÀI TẬP
5. Cho các từ: vật liệu, nhiên liệu, nguyên liệu. Hãy chọn từ phù hợp với
chỗ trống để hoàn thành các câu sau:
a. Nước biển là nguyên liệu dùng để sản xuất muối ăn, muối ăn là vật liệu dùng
để sản xuất trước muối sinh lí.
b. Xi măng là vật liệu dùng để làm bê tông trong xây dựng. Đá vôi là nguyên

liệu dùng để sản xuất xi măng.


BÀI TẬP
6. Sơ đồ sau đây cho thấy cây mía có nhiều ứng dụng trong thực tế.

Trong sơ đồ trên hãy cho biết đâu là vật liệu, nguyên liệu, nhiên liệu?


BÀI TẬP
-

Vật liệu: rỉ đường, đường ăn,
bã mía, nước mía, giấy.

-

Nguyên liệu: Cây mía.

-

Nhiên liệu: Lá mía, rễ mía,
bã mía, cồn.

-

Thực phẩm: đường ăn, mật
mía,bánh kẹo, rượu, đường
glucose.