Để có mái tóc đen dài
Tóc là một phần của cơ thể toàn vẹn, cơ thể khỏe thì tóc mới tốt. Với 1
sợi tóc có thể chẩn đoán ra bệnh bên trong cơ thể (và tóc) bị chi phối bởi 2
quá trình của sự sống. Tiên thiên thận (di truyền) và hậu thiên tỳ vị (trao đổi
chất). Cho nên để có tóc mọc khỏe đẹp phải chịu sự điều chỉnh của 2 quá
trình đó.
Nguyên nhân gây bệnh
Theo Đông-Tây y gồm có 3 nguyên nhân:
Nội nhân: là tình chí (buồn, vui, lo nghĩ, sợ hãi) “đói cùn râu, sầu rụng tóc”.
Ngoại nhân: lục dâm do thời tiết khí hậu trái thường và lệ khí (vi sinh vật)
thường xuyên tác động lên cơ thể. Trong đó ngoại nhân là quan trọng nhưng nội
nhân quyết định.
Bất nội ngoại nhân: là những nguyên nhân có tính chất cơ hội như: vệ sinh
ăn uống không đảm bảo, sinh hoạt, nghỉ ngơi không cẩn trọng và các tác nhân lý-
hóa độc hại (như thuốc nhuộm, sấy kẹp tóc…). Biện pháp khắc phục phải thích
hợp cho từng nguyên nhân.
Cơ chế bệnh sinh của tóc trong Đông-Tây y chia ra nhiều thể loại từ đơn
giản đến phức tạp, nên để điều trị hiệu quả cần có tư vấn của thầy thuốc chuyên
khoa có kinh nghiệm.
Có 5 biểu hiện chính của mái tóc không khỏe là tóc gầy, tóc rối, tóc chẻ
ngọn, tóc khô và tóc thiếu sức sống.
Để tóc khỏe đẹp cũng phải tuân thủ phương châm: phòng bệnh hơn chữa
bệnh. Nhất là hiện nay, khi người ta thường tự làm hỏng tóc bởi lạm dụng quá
mức các biện pháp làm đẹp (sấy, nhuộm…), không để cho tóc được mọc tự nhiên.
Các nhà khoa học Mỹ ở Đại học Missury vừa cảnh báo việc lạm dụng quá mức
các hóa chất gội đầu, nhuộm hay ép tóc dẫn tới vô hiệu hóa khả năng bảo vệ da
đầu khỏi ảnh hưởng độc hại.
Để phòng bệnh và chữa bệnh cho tóc, ta cũng phải tuân thủ thứ tự từng
bước từ bước điều chỉnh sinh hoạt, đến vệ sinh ăn uống, rồi mới dùng đến thuốc
và cuối cùng mới can thiệp các biện pháp khác (như chiếu laser, cấy tóc …). Nếu
phối hợp tốt 2 bước đầu, tóc cũng đã được cải thiện nhiều.
Ăn uống để dưỡng tóc
Người xưa đã có nhiều kinh nghiệm dùng phương pháp dưỡng sinh ăn uống
theo các nguyên lý Đông y để nuôi dưỡng tóc, đã đem đến những hiệu quả nhất
định, với ưu điểm an toàn và thuận tiện.
Ngày nay, chúng ta chọn những công thức đảm bảo 3 nguyên tắc: dân tộc -
khoa học - đại chúng. Dinh dưỡng với đủ 6 thành phần dưỡng chất nói chung và
cần cho sinh lý của tóc nói riêng: đạm động thực vật, chất béo (ưu tiên thực vật và
omega -3), chất ngọt (từ quả, củ, hạt), các vitamin (trong rau quả ngũ cốc đặc biệt
nhóm B chú ý B 4, B5, B6 vitamin C, A, E), chất khoáng (đặc biệt canxi, kẽm, sắt,
đồng, selen…), chất xơ. Tránh lạm dụng muối, mỡ, đường, các chất kích thích quá
cay nóng.
Trong thức ăn Đông y thường dùng: vừng đen (gồm hạt, hoa, lá), cây dâu
(gồm quả, lá, vỏ lụa trắng rễ), rong biển, rau chân vịt (gồm lá, rễ), táo đỏ, nhân
quả óc chó (hạnh đào). Thịt thường dùng: gà và lợn thỉnh thoảng có rùa, dê, sò…
Các gia vị gừng, hành, tỏi, cần, mùi, tiêu, quế, hồi.
Về thuốc dùng phương để bổ tỳ, thận (kỷ tử, đỗ trọng, phúc bồn tử, hà thủ
ô, hoài sơn, hạt sen, vải, nhãn…).
Các nguyên liệu đó được dùng dưới 2 dạng “nội ẩm, ngoại đồ”. Ăn uống
vào trong cơ thể và xoa xát gội rửa bên ngoài đầu tóc. Ăn uống chế biến dưới
nhiều dạng, phong phú về hình thức để được dùng thường xuyên liên tục không
chán - vào các bữa cơm (canh, xào, hầm, nộm) hoặc để ăn chơi (có chè, bánh, kẹo,
mứt…).
Một số biện pháp khác
Kích thích tuần hoàn da đầu: xưa có câu “đầu ưa chải, ngày chải 100
lần…”. Bắt đầu dùng ngón tay, tay xoa xát gãi lên da đầu bằng móng tay sạch
không nhọn, tránh gây rách da đầu. Có thể dùng quả dâu chín, mật ong, nước cốt
lá ngô đồng, hành… xoa xát da đầu, chân tóc.
Tiếp sau đó chải đầu ngày 1-2 lần bằng lược gỗ, nhựa thưa, tránh sắc nhọn
gây tổn thương da đầu, tránh làm rối tóc, đứt tóc.
Làm sạch da đầu
Gội đầu vài ngày 1 lần tùy mùa, tùy nghề nghiệp. Gội bằng nước sạch, dấm
hoặc nấu lá thơm (hương nhu, lá dâu, lá vừng, lá bưởi, sả, bồ kết, thìa là, mùi, chè
xanh, hoa cúc…) có độ nóng vừa phải. Nếu dùng các chế phẩm dầu được sản xuất
công nghiệp phải chọn mua loại chính hiệu, có uy tín, cảnh giác hàng giả gây khô,
gãy, rụng tóc.
Thảo mộc dùng gội đầu rất phong phú tùy điều kiện mà chọn dùng: quế chi,
hoa quế, hoa hồng, hoa nhài, hoa cúc, trầm hương, là và vỏ trắng, rễ dâu, lá thạch
lựu, vỏ gừng, lá trắc bách diệp…
Gội xong phải lau khô, ngồi nơi không có gió lùa để làm khô tóc tự nhiên là
tốt nhất. Không nên dùng quạt hay máy sấy tóc để làm khô tóc, vì đã có những
trường hợp không những làm hỏng tóc mà còn gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Xoa ấn huyệt để có mái tóc đẹp
Có khoảng 40 huyệt. Huyệt đỉnh đầu thì chụm 3 đầu ngón tay. Huyệt 2 bên
đầu thì dùng lòng bàn tay. Huyệt sau gáy dùng đầu ngón giữa. Nhiều huyệt một
lúc thì dùng nhiều đầu ngón tay của cả 2 tay. Xoa nhấn từ nhẹ đến mạnh dần. Mỗi
ngày 2 - 3 lần hoặc lúc rảnh rỗi. Mỗi lần 3 nhấn. Mỗi nhấn 3 giây. Ngoài ra có thể
xoa nhấn các huyệt ở chân cũng sẽ có tác động lên đầu làm tuần hoàn máu tăng.
Sử dụng hợp lý những biện pháp mới
Không lạm dụng các phương pháp uốn sấy, hong tóc bằng nhiệt và các loại
nước gội đầu, chải đầu nhuộm có hóa chất sẽ làm ảnh hưởng xấu chất dịch nhờn
tiết tự nhiên của da đầu. Dịch tiết đó có vai trò bảo vệ nuôi dưỡng da tóc khỏi tác
hại từ bên ngoài như khí độc ozon (O3).
Đội mũ nón nói chung và mũ bảo hiểm nói riêng, chọn loại có lỗ thông khí,
nón không đội phải để nơi sạch sẽ. Đội xong chiều về nên gội đầu, nhất là trường
hợp nhiều gàu. Gội xong phải để tóc khô mới đội. Với nam giới cần chọn loại dầu
gội thích hợp. Đội mũ bảo hiểm bí dễ gây phát triển nấm làm hỏng da đầu và tóc
về lâu dài, còn tức thời thì gây ngứa.