Tài liệu Đề tài "Nghiên cứu , thiết kế và chế tạo giường đa năng phục vụ việc chăm sóc bệnh nhân thiểu năng vận động tại gia đình và các cơ sở y tế docx

NGHIÊN CỨU, THIẾT KẾ VÀ CHẾ TẠO GIƯỜNG ĐA NĂNG PHỤC VỤ VIỆC
CHĂM SÓC BỆNH NHÂN THIỂU NĂNG VẬN ĐỘNG TẠI GIA ĐÌNH VÀ CÁC CƠ
SỞ Y TẾ
Nguyễn Minh Tân (BQL các dự án HAI)-Đinh Hồng Chung (Dự án VIE011)
Nguyễn Xuân Hòa (Dự án
VIE011)
Tóm tắt
Chăm sóc bệnh nhân thiểu năng vận động, bại
liệt, mất khả năng tự chủ là một công việc hết sức
nặng nhọc, gian truân và kéo dài. Nhằm sẻ chia
nỗi bất hạnh với những nạn nhân và thân nhân
của họ trong việc chăm nom, săn sóc người bệnh,
Tác giả đã nảy ra ý tưởng tích hợp các chức năng
đơn lẻ, thiết kế và chế tạo một thiết bị đơn giản
nhưng hữu dụng từ những vật liệu phổ biến, rẻ
tiền và dễ kiếm tại mọi địa phương, mọi cộng
đồng dân cư.
Sản phẩm là một mẫu giường đa dụng với 6
chức năng chính, hỗ trợ tích cực cho hầu hết các
sinh hoạt thường ngày của một bệnh nhân, đã
được hoàn thiện, thử nghiệm lâm sàng và hoàn
toàn đáp ứng các tiêu chí đặt ra.
Sản phẩm cũng đã được chọn tham gia cuộc
Triển lãm ý tưởng sáng tạo và sản phẩm công
nghệ năm 2007, và hội trợ Techmart 2008 tổ chức
tại Thái Nguyên.
1. Đặt vấn đề:
Xã hội phát triển đem lại cho chúng ta một
cuộc sống đầy đủ và tiện nghi hơn, mở ra nhiều
cơ hội và điều kiện nhằm phát huy tính năng
động và hiệu suất lao động cao hơn.

Tuy nhiên, mặt trái của nó là con người phải
làm việc với cường độ cao, tính chất công việc
đòi hỏi phải đầu tư nhiều công sức, trí lực hơn
Và do đó, những tai biến do strees, những sự cố
trong lao động, tai nạn giao thông xảy ra ngày
càng nhiều và càng nghiêm trọng, mà hậu quả là
một số lượng không nhỏ những nạn nhân rơi vào
tình trạng thiểu năng vận động, bại liệt, mất khả
năng tự chủ trong sinh hoạt trong một thời gian
dài, thậm chí suốt quãng đời còn lại của họ
Tuổi thọ ngày một cao là một tín hiệu đáng
mừng, song cũng kéo theo một thực tế là số
lượng người cao tuổi mắc các bệnh hiểm nghèo,
giảm hoặc mất khả năng vận động, không đủ khả
năng tự chăm sóc hoặc tự chủ trong sinh hoạt cá
nhân cũng ngày một tăng.
Đại dịch HIV/AIDS cũng đã và đang để lại
những hậu quả nghiêm trọng, hàng chục ngàn
thanh niên đang độ tuổi thanh xuân, đã trở thành
những phế nhân bán thân bất toại, là gánh nặng
cho bố mẹ, vợ con hàng ngày phải phục dịch,
chăm sóc trên giường bệnh
Không chỉ những người bệnh phải chụi đựng
nỗi đớn đau, bất hạnh mà cả con cháu, gia đình,
người thân của họ cũng vô cùng vất vả, gian truân
trong việc chăm sóc, phụng dưỡng.
Nhóm tác giả muốn thông qua đề tài này, tạo ra
một sản phẩm thiết thực và hữu dụng, đa năng từ
các vật liệu thông dụng và rẻ tiền, sử dụng cho
việc chăm sóc bệnh nhân thiểu năng vận động tại

gia đình và các cơ sở y tế, nhằm sẻ chia những
nỗi bất hạnh cho những ai đã từng và không may
rơi vào những hoàn cảnh trên.
2. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu
1. Đối tượng nghiên cứu:
Một số mô hình, các sản phẩm, các thiết bị y
tế trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, phục hồi
chức năng, các vật liệu dự kiến dùng để chế tạo
thiết bị.
2. Phương pháp nghiên cứu và các bước tiến
hành:
Nghiên cứu cơ cấu, phân tích nguyên lý, thiết
kế mô hình trên máy tính và thực nghiệm trong
thực tiễn lâm sàng.
- Nghiên cứu nguyên lý cấu tạo và nguyên tắc
hoạt động.
- Khảo sát nguồn vật tư, linh kiện, phụ tùng.
- Thiết kế sơ đồ tổng thể trên máy vi tính.
- Lựa chọn, mua sắm vật liệu.
- Chế tạo theo sơ đồ thiết kế.
- Thử nghiệm và đánh giá kết quả
- Hoàn thiện mô hình và chế tạo sản phẩm
- Áp dụng vào thực tiễn điều trị và chăm sóc
2.3.Các tiêu chí của sản phẩm:
Trong quá trình nghiên cứu, phân tích,
chúng tôi thấy rằng, để sản phẩm sự định chế tạo
thực sự có giá trị sử dụng cho sinh hoạt của bệnh
nhân thiểu năng vận động và trợ giúp người
chăm sóc, thì sản phẩm phải có được 6 chức
năng sau đây:

- Là giường nằm thoải mái cho bệnh nhân.
- Là ghế ngồi cho bệnh nhân nghỉ ngơi, xem
TV, trò chuyện, đọc báo
- Là bàn ăn, uống an toàn, thuận tiện
- Là nơi vệ sinh (Đại tiểu tiện) thuận lợi, sạch sẽ
- Là bàn gội đầu, tắm rửa hàng ngày
- Là xe đẩy giúp bệnh nhân có thể di chuyển
Sản phẩm cần có thiết kế đơn giản, dễ chế tạo
bằng các vật liệu đa dạng, thông dụng, rẻ tiền
nhưng đảm bảo độ bền chắc, có giá trị thẩm mỹ
và đắc dụng. Đồng thời có thể tiếp tục cải tiến,
nâng cấp sản phẩm cho phù hợp với nhu cầu,
hoàn cảnh và khả năng kinh tế của từng gia đình,
từng đối tượng sử dụng.
3. Kết quả nghiên cứu và chế tạo
3.1. Xây dựng sơ đồ thiết kế trên máy vi tính
và mô hình tổng thể sản phẩm
Đối với việc chăm sóc người thiểu năng vận động
thì việc đầu tư các dụng cụ thiết bị đáp ứng các nhu
cầu tối thiểu kể trên không chỉ tốn kém về kinh tế,
lủng củng trong kê đặt mà còn vô cùng phiền toái cho
người bệnh, vất vả cho người chăm sóc.
Vì vậy, chúng tôi xây dựng dựng sơ đồ thiết kế và
mô hình tổng thể sản phẩm - một thiết bị, tích hợp đầy
đủ các tính năng và công dụng kể trên nhưng đơn
giản và gọn nhẹ, an toàn và dễ sử dụng, rẻ tiền và
chắc chắn. Hình vẽ dưới đây là mô hình sản phảm do
chúng tôi thiết kế.
3.2.Các chức năng chi tiết của sản phẩm
Sản phẩm đã đáp ứng tiêu chí đặt ra, với 6

chức năng cơ bản “6 trong 1” , đó là :
Chức năng 1: Là giường nằm thoải mái cho
bệnh nhân
Với kết cấu 3 tấm (panen), chỉ với một vài
thao tác nhẹ nhàng, đơn giản, panen tựa lưng
được hạ xuống, panen để chân được nâng lên, tạo
ra một chiếc giường nằm vừa vặn và an toàn.
Kích thước của giường được thiết kế phù hợp với
tầm vóc trung bình của người Việt Nam (rộng
70cm, dài 190 cm, cao 65cm). Các thông số này
có thay đổi cho phù hợp với những người có tầm
vóc (size) khác nhau
Do có 2 tay ngai, bệnh nhân có thể trở mình
mà không sợ rơi, ngã.
Cơ cấu khóa răng cưa cho phép điều chỉnh độ
nghiêng của giường theo ý muốn, tạo tư thế dễ
chịu nhất cho người bệnh.
Hệ thống bánh xe giúp làm cho chiếc giường
năm trở nên nhẹ nhàng thay đổi vị trí phù hợp
nhất, tạo không gian tĩnh lặng, ánh sáng phù hợp
nhằm tạo cảm giác bình an, đưa bệnh nhân vào
giấc ngủ sâu.
Các thao tác nâng hạ các khớp để chuyển đổi
từ chức năng này sang chức năng khác khá nhẹ
nhàng, thao tác đơn giản, vừa sức đối với một em
nhỏ, một bà mẹ già mà không cần phải dùng sức,
không gây đau đớn, phiền hà cho bệnh nhân

Chức năng 2: Là ghế ngồi cho bệnh nhân nghỉ
ngơi, xem TV, trò chuyện, đọc báo

Tỉnh dậy sau một giấc ngủ dài, tư tưởng thoải
mái, tinh thần sảng khóai, chỉ với một thao tác
nhẹ nhàng là chạm tay vào chuông báo (Alarm)
được lắp đặt tại ví trí thuận lợi nhất (cải tiến từ
chiếc điện thoại đồ chơi chạy pin của trẻ em),
Bệnh nhân sẽ được sự trợ giúp của người chăm
sóc để chuyển đổi từ tư thế nằm sang tư thế ngồi,
lúc này, panen kê chân hạ xuống, panen kê lưng
nâng lên, chiếc giường tức thì biến thành một
chiếc ghế photơi với độ nghiêng tùy ý theo nhu
cầu của người bệnh là ngồi xem TV, đọc báo hay
tư thế thư giãn nửa nằm nửa ngồi.
Chuông báo (Alarm) được lắp đặt tại vị trí thuận lợi
Bồn gội đầu được gắn sau lưng ghế nâng nhẹ
chốt cài, có thể tháo rời để cọ rửa vệ sinh
Panen thứ tư được gập dọc theo thành giường
sẽ được xoay lên tư thế đặt ngang và trở thành
chiếc bàn nhỏ xinh xắn, trên đó có thế đặt 1 vài
quyển sách, tờ báo, tách trà, thậm chí một lọ hoa
nhỏ,tạo cho bệnh nhân cảm giác lạc quan, yêu đời
hơn.
Chức năng 3: Là bàn ăn, uống thuận tiện
Ăn uống đối với bệnh nhân thiểu năng vận
động luôn là một công việc hết sức khó khăn.
Một chiếc bàn ăn với những lỗ có kích thước to
nhỏ khác nhau được bố trí phù hợp giúp cho việc
để những chiếc bát, cốc nước vững chãi, an toàn
và thuận tiện là một chức năng đã được những
bệnh nhân và những người chăm sóc đánh giá rất
cao

Chiếc bàn gấp có thể điều chỉnh khoảng cách
gần, xa so với tầm tay và vóc dáng của người
bệnh, 1 chi tiết nhỏ nhưng vô cùng hữu ích đối
với những bệnh nhân thiểu năng, khi mà mỗi
động tác của họ thường rất khó nhọc và thiếu tự
chủ.
Một khung nhỏ làm nơi vắt các loại khăn
cũng rất cần thiết cho bệnh nhân.
Chức năng 4: Là xe đẩy bệnh nhân

Chỉ cần gạt nhẹ chân vào chốt hãm, chiếc Ghế
- Giường đã biến thành một chiếc Xe lăn kết nối
người bệnh với thế giới bên ngoài.
Với sự hỗ trợ của người chăm sóc, bệnh nhân
có thể di chuyển không chỉ trong không gian căn
phòng, hoặc giữa các phòng trong căn nhà, mà
nếu điều kiện cho phép, có thể ra hè, ra sân để hít
thở khí trời
Nếu điều kiện kinh tế và sức khỏe cho phép,
thiết bị có thể nâng cấp thêm bánh lốp và vòng
tự hành, giúp những người bệnh thậm chí có thể
tự di chuyển mà không cần đến sự trợ giúp.
Chức năng 5: Là bàn gội đầu, rửa ráy
Tắm gội, rửa ráy đối với người thiểu năng vận
động vốn xưa nay là việc vô cùng cực nhọc và khó
khăn. Nhưng công việc này đã trở nên nhẹ nhàng
hơn rất nhiều nhờ một công năng của sản phẩm.

Với một thao tác đơn giản là lật tấm đệm sang

một bên và gạt nhẹ khóa răng cưa, Panen ngả
lưng từ từ hạ xuống, panen kê chân gấp lên, chiếc
xe đẩy lại chuyển thành một chiếc bàn gội đầu,
rửa ráy rất tiện lợi cho việc nước nôi. nước xả
Chiếc bàn gấp với những lỗ khoét phù hợp giúp cố định
bát, đĩa, cốc nước và có thể điều chỉnh khoảng cách
phù hợp vóc dáng người bệnh
được dẫn xuống chiếc xô đặt bên dưới một cách
gọn gàng, không một giọt nước rơi ra nhà.
Một chốt cài nhỏ giúp có thể dễ dàng tháo rời
chậu để cọ rửa và vệ sinh trong ngoài sạch sẽ.
Chức năng 6: Là nơi vệ sinh (Đại tiểu tiện)
thuận lợi, sạch sẽ
Đây là một sinh hoạt thường xuyên, quan
trọng và tế nhị. Đối với những bệnh nhân thiểu
năng vận động đó là một công việc rất khió khăn
Thiết bị đã giúp giải quyết công việc nặng nề
và khó chịu này bằng việc lắp thêm một bồn WC
dưới gầm ghế. nhằm đơn giản và tối ưu hóa nhu
cầu sinh hoạt này cho người bệnh cũng như
người chăm sóc
Khi bệnh nhân có nhu cầu, tự bản thân họ
hoặc với sự trợ giúp của người phục vụ, tấm nệm
được lật sang một bên, chiếc ghế lập tức trở
thành một bồn vệ sinh tuyệt vời, một tấm rèm
mỏng hay 1 chiếc khăn ni lông nhỏ có thể phủ
qua người một cách “tế nhị”, đã giải quyết cả một
vấn đề tưởng như vô cùng nan giải, tạo cho
người bệnh tư thế và cảm giác thật thoải mái trên
cả tuyệt vời.

Một chiếc máng nhỏ giải quyết triệt để sự rơi
rớt các “sản phẩm không mong muốn”.
Sau khi người bệnh đi vệ sinh xong, chiếc bô
nhựa dễ dàng được rút ra khỏi khay đỡ để đem
đi xử lý, đệm ngồi được trả lại vị trí cũ, nhà vệ
sinh lưu động lại trở lại với chức năng bình
thường của nó.
4. Đánh giá kết quả và bàn luận
4.1. Đánh giá kết quả:
Sản phẩm đạt các mục tiêu và các tiêu chí như
đã nêu trên
Ngoài 6 chức năng chính, sản phẩm còn có 1
số chi tiết hỗ trợ khác như: Chuông gọi người
nhà, giá đọc sách, giá phơi khăn tùy theo nhu
cầu cụ thể của từng bệnh nhân, có thể được bổ
sung thêm những chi tiết khác: như đèn đọc sách,
máy nghe nhạc, radio
4.2. Bàn luận:
- Mục đích của tác giả không hướng đến
tính hiện đại mà chú trọng tính hiệu dụng,
đơn giản và dễ chế tạo, với mong muốn, từ
mô hình này, mọi gia đình có thể tự sản xuất
và sản xuất từ các nguồn vật liệu khác nhau
phù hợp với điều kiện kinh tế của từng gia
đình.
- Sản phẩm đã được sử dụng thử nghiệm
trong thực tế, đã được gửi tham gia triển lãm
các ý tưởng và sản phẩm về phòng chống
HIV và chăm sóc bệnh nhân AIDS, thu hút
được rất nhiều sự quan tâm và đánh giá cao

của Ban tổ chức và khách tham quan.
- Sản phẩm có thể cải tiến để trở thành
hàng thương phẩm với giá thành rất phù hợp
với điều kiện kinh tế của số đông người dân
lao động (Từ 500.000đ – 1000.000đ tùy theo
vật liệu là tre gỗ hay inox)
- Có thể sử dụng trong gia đình hoặc
trang bị trong các cơ sở y tế.
Summary:
Research, design and make a multi-function 6 in 1
bed to care moving deficiency patients at home and
health service sites
Health care for paralysed or out-of-control
patients is very hard and long. In order to share
unfortunateness with patients and their families in
caring patients, the author researched, designed
and made a simple but very useful equipment that
integrates separate functions. This equipment was
made from popular and cheap materials that easy
to seek in locations.
This equipment is a multi-function 6 in 1 bed
that supports for daily living activities of a
person. The bed was completed and was in
clinical trial, and met all proposed criteria. The
product was exhibited at the World AIDS Day
Camp of Innovative ideas on AIDS prevention
held on 24 November 2007 and on TECHMART
held on 2008 in Thai Nguyen.