Mastering the trade - John Carter -Full

+ Phần 1 giải thích cho trader hiểu cơ chế hoạt động của thị trường
nhờ đó mà nương theo chứ đừng chống lại. Đa phần trader thua lỗ
là do chưa hiểu được cơ chế hoạt động thị trường.

+ Phần 2 trình bày những setup vào lệnh day trading cũng như
swing trading cho thị trường Futures và Forex. Trong phần 2 này,
chúng ta sẽ học được rất nhiều kỹ thuật giao dịch của
những trader chuyên nghiệp đang sử dụng.

+ Phần 3 chia sẻ về cách lập kế hoạch giao dịch như thế nào cho
hợp lý, cần phải chuẩn bị những gì cho đầy đủ để có thể đối phó với
những biến động bất ngờ của thị trường. Ngồi ra, cịn có 1 số mẹo
nhỏ có thể giúp bạn luồn lách để sống sót tốt hơn.

Quyển sách này trên Amazon có tới 332 lượt bình chọn với 4.3 sao.

B

ài học lớn nhất tôi đã từng họp được về giao dịch ngắn hạn xảy ra khi tôi trong một chuyến
chèo thuyền vượt thác trên sông. Tám người chúng tôi trên một con thuyền, va vào đá và
lật, chúng tôi bị ném lên không như nhảy dù và cắm đầu tất cả vào trong nước lạnh như đá.

Một nửa trong số chúng tôi đã nhớ rằng, khi gặp tình huống tràn nước, chúng ta cần phải bình tĩnh,
dựa lưng và chân bám hướng xuống dưới. Chúng tơi trượt vịng quanh những tảng đá và xuyên qua
thác nước, cuối cùng, chúng tôi cũng lên được bờ an tồn.
Phải một giờ trơi qua, chúng tơi mới hiểu được chuyện gì vừa xảy ra với cả nhóm. Với họ, một chiến
dịch cứu hộ hoạt động hiệu quả và kết quả cuối cùng là một cái chân gẫy, chấn động và suýt chết đuối.
Sau đó, khi nói với các nhóm khác, tơi đã học được rằng, tất cả bọn họ đã có trải nghiệm buốt não tận
não đó. Họ có thể thấy nguy hiểm xung quanh, họ biết họ gặp vấn đề, và họ thậm chí cịn biết họ cần
phải hành động. Nhưng thực tế họ không đưa ra được quyết định họ nên hành động như thế nào.
Do đó, họ đành chọn một lựa chọn cịn lại: họ như con nai trước đèn pha – không làm gì cả. Và khi họ

khơng có hành động nào, dịng sông đã nắm lấy cổ áo họ như tên ma cơ với cái hóa đơn phải trả và tát
họ một cách vơ cảm. Tơi nhớ một thành viên của nhóm đã nói, “Con sơng muốn giết tao”. Chứng
hoang tưởng cực độ và tự cho mình là trung tâm, dịng sơng chẳng muốn giết ai cả. Nó chỉ làm những
gì nó phải làm: chảy nhanh và siết qua những thung lũng để ra biển. Những người có kinh nghiệm biết
chuẩn bị và thực hiện hành trình siêu tốc một cách dễ dàng. Những người chống lại xu hướng này sẽ bị
đánh bại dễ dàng. Sự tương đồng giữa sự kiện này và ngày giao dịch điển hình là giống hệt
nhau. Trader khơng có sự chuẩn bị (newbie) cũng có vị thế giống như trên một con thuyền vượt thác


mà khơng có sự chuẩn bị nào. Trong các sự kiện, điều kiện đặc biệt, cả hai đều sẽ bị “đơ” và đều có
những kinh nghiệm xương máu. Một giao dịch tệ có thể quét sạch lợi nhuận của cả tháng hoặc cả
năm. Trader chuyên nghiệp kiếm tiền không phải bởi họ đúng nhiều hơn sai mà bởi vì họ biết làm thế
nào để tận dụng lợi thế trước tất cả những “miếng thịt tươi” những Trader nghiệp dư và thiếu sự chuẩn
bị. “Miếng thịt tươi” để chỉ bất cứ ai đã giao dịch ít hơn 10 năm.
Điều đó nói rằng, rất nhiều Trader khơng bao giờ có sự tiến bộ, mãi là con mồi trong suốt cuộc đời
giao dịch của họ. Số ít chịu đựng được và trở thành những người thành công là những người hiểu được
những sự thật sau.

- Thị trường tài chính được thiết lập tự nhiên dựa trên việc tận dụng lợi thế từ bản năng của con người.
Do đó, thị trường thường có những di chuyển, rung lắc lớn để loại bỏ các Trader nhiều nhất có
thể. Trader khơng hiểu điều này sẽ dẫn đến kết cục mất tiền

- Trader có thể biết nhiều về thị trường hơn bất cứ ai trên thế giới nhưng nếu họ áp dụng sai phương
pháp luận vào setup giao dịch của họ thì họ sẽ mất tiền.

- Trader có thể biết nhiều về các chỉ báo hoặc nhóm các chỉ báo hơn bất cứ ai trên thế giới, nhưng nếu
họ áp dụng sai phương pháp luận vào các chỉ báo đó, họ sẽ mất tiền

- Trader có thể biết chính xác họ đang làm gì, nhưng nếu họ giao dịch trên thị trường khơng phù hợp
với tính cách của họ, họ sẽ mất tiền

- Trader có thể biết chính xác họ đang làm gì nhưng nếu họ áp dụng các chiến lược đã giúp họ thành
công trong các lĩnh vực khác của cuộc sống (vào trading), họ sẽ mất tiền.

Khơng có những kiến thức này, một Trader giống như một con linh dương bị thương giữa đàn sư tử
kiêu ngạo: vấn đề khơng phải là nó “có” bị xé xác và ăn thịt hay không mà là “khi nào”. Đối với
những Trader không hiểu những điều này cũng thế, vấn đề khơng phải “có hay khơng” mà là “khi
nào”Tuy nhiên, mặc dù họ gần như không thể thành cơng, hàng năm có hàng ngàn Trader thiếu sự
chuẩn bị, nhảy vào thị trường như những con lemmings lao ra biển (để tự sát), trong đầu của họ chất
đầy tư tưởng kiếm tiền dễ dàng, với những vé hạng nhất trong tay, chào tạm biệt ông chủ của họ.
Vào lúc đó, hầu hết nghĩ rằng mình đã hiểu được trading là gì, do đó, họ bay qua vách đá và chờ đợi
họ ở bên dưới đương nhiên là các tảng đá. Tất cả những gì họ phải thấy là sự thất vọng, tuyệt vọng và
thậm chí là người bạn đời giận dữ và một tài khoản giao dịch đã bị tàn phá và xé nát bởi một chuyên


gia. Giao dịch không phải là mọi người cùng nắm tay cùng hát bài Imagine của John Lennon và cùng
kiếm tiền. Thị trường tài chính thực sự là một nơi dân chủ nhất trên trái đất. Nó khơng quan tâm bạn là
nam hay nữ, da trắng hay da màu, người Mỹ hay Iraq, cộng hòa hay dân chủ. Tất cả phải dựa trên kỹ
năng. Chỉ một các duy nhất để trở thành Trader chuyên nghiệp là có được thế mạnh, một vũ khí có thể
tách bạn ra khỏi đàn cừu. Thế mạnh đó có được nhờ sử dụng các thiết lập đồ thị cụ thể và phương
pháp giao dịch có tính đến năm điểm chính được liệt kê dưới đây, cũng như tâm lý của người giao
dịch. Khơng có những điều này, khi bạn bước vào cánh cửa xoay của thị trường tài chính, đằng sau sẽ
chỉ đầy những kẻ săn mồi đang *** mép trước miếng thịt tươi ngon đã chuẩn bị sẵn trước mắt. Và tất
nhiên, họ sẽ tận hưởng bữa tiệc.

C

uốn sách này thảo luận về một cách tiếp cận đặc biệt đối với thị trường tập trung vào những
lý do cơ bản thúc đẩy giá di chuyển; nó có thể áp dụng cho giao dịch cổ phiếu, quyền chọn,
hợp đồng tương lai, và forex. Trên thực tế, thị trường di chuyển vì nó phải di chuyển chứ

khơng phải vì nó muốn. Margin calls, stop runs và tâm lý đầu hàng đều dẫn đến chuỗi cháy tài khoản
thường xảy ra trong khoản thời gian rất ngắn. Chúng tạo ra các chuyển động sắc nét trong ngày kèo
dài từ vài phút đến vài giờ và trên quy mô lớn hơn các swings kéo dài trong vài ngày đến vài tuần.
Những động thái này gây đau đớn cho nhiều nhà giao dịch khơng hiểu quy trình này hoạt động như thế
nào. Tất nhiên, ln có những nhóm trader mà lợi nhuận của họ đến từ những chuyển động giá này.

Cuốn sách này thảo luận những cách cụ thể để có thế đứng ở “phía bên kia chiến tuyến” bằng cách tận
dụng lợi thế của những chuyển động giá này, dựa vào những cách hiểu độc đáo của nhiều phương
pháp phân tích kỹ thuật và mơ hình giá. Đặc biệt hơn nữa, trong thảo luận các chiến lược, cuốn sách
còn cho biết chính xác các điểm entry, take profit và stop loss cho các thị trường khác nhau như
stocks, options, ETFs, hàng hóa, và forex. Các chiến lược tập trung vào day-trading, swing-trading, và
position-trading trong nhiều thị trường và nhiều loại tài sản. Tôi hy vọng các traders với các mức trình
độ kinh nghiệm khác nhau sẽ đón nhận cuốn sách này. Những người mới bắt đầu sẽ được kiểm tra
thực tế về cách thị trường trực sự vận hành, sẽ được giới thiệu những ý tưởng rõ ràng và các setup giao
dịch, sẽ có thể hiểu tại sao các trader mới sẽ mất tiền cho đến khi họ nắm được cơ chế cơ bản của thị
trường, về những gì diễn ra phía sau hậu trường. Họ cũng sẽ hiểu các tận dụng các lợi thế.

Mục tiêu của tôi là các trader trung cấp có thể tiếp nhận các kiến thức trong cuốn sách này, nó được
thiết kế để đưa họ lên một trình độ cao hơn. Thêm nữa, tơi hy vọng các trader chuyên nghiệp và những
người tham gia thị trường khác sẽ nhận ra cuốn sách này có thể chỉ ra những sự thật rằng họ có bản


năng để tìm ra điều đó. Đồng thời, cung cấp những ý tưởng mới để nâng cao giới hạn của họ.
Các trader cổ phiếu chưa từng giao dịch hợp đồng tương lai E-mini hay forex sẽ học được cách thị
trường vận hành và làm thế nào để có thể có đủ thông tin để đưa ra quyết định mở rộng phạm vi giao
dịch với các thị trường khác. Họ sẽ học được cách các thị trường tương lai ảnh hưởng đến cổ phiếu cụ
thể và do đó sẽ có thể định hướng tốt hơn để kiếm lợi từ giao dịch chứng khoán của họ.

T

rại tập huấn của Trader.
Thị trường vận hành như thế nào và đâu là cách tốt nhất để chuẩn bị tinh thần để thành công
trong giao dịch và đầu tư.

Tôi không muốn miếng pho mát , tôi chỉ muốn thoát khỏi cái bẫy - Ngạn ngữ Tây Ban Nha

Đôi khi chúng ta nghĩ rằng tiếp tục tiến lên giúp chúng ta mạnh mẽ hơn; nhưng đôi khi lại làm
chúng ta mất nhiều hơn. - HERMANN HESSE

Lý do thực sự làm cho thị trường di chuyển ?
Bạn có biết hầu hết mọi người mất tiền cho thị trường bởi vì 4 lý do này ?

Trader cá nhân sống trong hoàn cảnh thay đổi liên tục, bị kẹt giữa 2 thế giới được kết hợp bởi cả
những điều tốt nhất và tệ nhất mà giao dịch có thể có được. Thứ nhất, họ có thể vào và ra khỏi thị
trường một cách dễ dàng và hiệu quả mà các quỹ lớn phải mơ ước. Có bao giờ bạn tự hỏi liệu có thể
xả 200 triệu cổ phiếu AAPL(APPLE) mà không gây ra sự chú ý ?.
giống như giấu việc có bầu vậy khơng dễ dàng gì đâu. Đó là một q trình, khơng phải 1 cái click
chuột. Mặc khác, bạn có thể mua vào bán ra 1000 cổ phiếu AAPL hoặc 10 hợp đồng tương lai E-mini
ngay lập tức, và nó thậm chí chỉ như một đốm sáng nhỏ trong hoạt động giao dịch hàng ngày. Nói
cách khác, Trader nhỏ lẻ có thể hoạt động mà khơng gây ra sự chú ý – một lợi thế to lớn. Các quỹ cần
nhiều ngày, và đôi khi cần nhiều tuần hoặc tháng, di chuyển với khối lượng phù hợp để không bị lộ
dấu vết. Nếu họ cho thấy dấu vết, các quỹ khác sẽ đi trước một bước và chôn vùi họ nếu có thể.
Đó là cách kiếm tiền trong thị trường – lấy từ các Trader khác. Nếu bạn nghĩ điều này có vẻ tàn nhẫn,
bạn đúng rồi đấy, đó đúng là như vậy. Đây không phải vấn đề kết hợp các tâm hồn đồng điệu để cùng
tôn vinh ý nghĩa của cuộc sống. Đây là trading. Vậy tại sao có rất nhiều người bị hấp dẫn bởi nghề
này ?. Nó thú vị, đúng. Nó hấp dẫn, rõ ràng. Nó là cơ hội để kiếm rất nhiều tiền. Nói trong một từ thì
đó là tự do. Trong mọi lĩnh vực của cuộc sống, chúng ta được bảo phải làm gì. Nhiều người khơng
thích điều đó. Trader có tự do để làm mọi điều mình thích cho bản thân mà những người khác trên

hành tinh này khơng bao giờ có thể đạt được. Hầu hết các triệu phú và tỉ phú khơng có tự do. Họ có
nghĩa vụ, dù cho họ có thể thực hiện các nghĩa vụ đó một cách thoải mái. Những người nghỉ hưu có
một kiểu tự do, nhưng với cái giá nào ?. Và bao nhiêu người mà tôi đã nói chuyện cảm thấy chán nản
trong tâm trí họ. Một người mẹ nội trợ ?. Đó là cơng việc khó nhất trên hành tinh này (khó như lấy
được nhà giàu). Những nghề duy nhất mà tơi thấy có sự tự do nhiều nhất là mại dâm, vô gia cư và
trading.
Khi tơi biết tơi khơng có tương lai nếu hành nghề mại dâm, và khi tôi yếu đuối và nhút nhát để ngủ
ngồi đường (tơi cần một cái đệp sạch). Nên trading đã dành chiến thắng. Trader, ít nhất Trader đã học
được nghệ thuật trở nên nhất quán, có cơ hội để có cuộc sống độc lập, thốt khỏi những rắc rối của
những người bình thường. Những đặc quyền này vô cùng hấp dẫn mà không phải ngành nghề nào
cũng có được. Lý do để giao dịch tồn thời gian hoặc bán thời gian, và có thể gồm cả thay đổi sự
nghiệp, mong muốn được sung túc hơn, khát khao để thoát khỏi những nghĩa vụ khi điều hành một bộ
phận kinh doanh lớn hoặc doanh nghiệp tư nhân, hoặc đơn giản là chọn ở nhà.
Rất nhiều Trader tôi gặp đã thành công trong những lĩnh vực khác nhưng từ bỏ vì họ cảm thấy chán
với những lĩnh vực đó. Tôi cso thể gọi những người này là “những bác sĩ ghét cơng việc của họ”, mặc
dù họ có thể là bất cứ ai với những công việc hái ra tiền. Họ thích thu nhập và uy tín … họ chỉ khơng
thích cái mớ bịng bong mà họ đang vướng vào. Những người khác đã phải khổ sở vì thị trường tài
chính và giờ có hứng thú trong việc quản lý tương lai tài chính của họ. Và rất nhiều người đã bắt đầu
theo đuổi giấc mơ trở thành Trader.
Tôi thấy trực tiếp trong văn phịng của tơi, theo dõi những anh chàng như Henry trải qua những chu kỳ
đau đớn từ “sự hứng khởi vì phát hiện ra trading” đến “ồ, tôi không thể tin là lựa chọn vô nghĩa”. Đây
là một “công việc” cung cấp những cơ hội để tạo ra cuộc sống tốt đẹp, và nó vui, thú vị hơn bất cứ
nghề nào – trừ phi trở thành ngôi sao nhạc rock, tất nhiên. Nhưng để được đứng chung sân khấu với
nhóm U2 thì dường như q tầm, do đó trading là lựa chọn khơng tồi. Nó có thể thực hiện được ở bất
cứ đâu có kết nối internet ổn định và như tôi đang viết bản cập nhật năm 2011, nghĩa là ở bất cứ đâu.
Không có những ơng chủ phun ra những câu ngu ngốc, với những mệnh lệnh mâu thuẫn thường xuyên
thay đổi như họ đấu tranh trong chính hệ thống đã bổ nhiệm họ và thông qua năng lực của họ.

Với một số người, làm việc cho các tập đoàn là cách để có được quyền lực, điều này với họ cịn quan

trọng hơn tự do tài chính. Làm việc cho lũ hề này là đủ làm mệt mỏi bất cứ ai. Hơn nữa, trong trading,
công nhân là không cần thiết, mặc dù ở một số điểm họ có thể rất có ích nếu bạn quyết định giao dịch
cùng lúc nhiều thị trường và theo dõi nhiều khung thời gian (Tơi thích trade trên phiên Châu âu, nhưng
tôi phải ngủ, nên tôi thuê ai đó làm điều đó cho tơi). Một số trong chúng ta có tồn tại trong thế giới các
doanh nghiệp có thế hiểu chẳng có gì trên trái đất này mà tự do, đẹp đẽ hơn là thoát khỏi việc quản lý
một nhóm lớn những người chán nản: ”Tơi sẽ giả vờ khen ngợi bạn và bạn thì vờ như u cơng việc
của mình.” Tin tốt là nếu bạn th ai đó giúp bạn trong giao dịch, anh ta về cơ bản sẽ đam mê và hào


hứng như được tham gia một cuộc phiêu lưu. Chi phí khởi nghiệp sẽ ở mức tối thiểu nhờ các chương
trình cho th từ các cơng ty như Dell. Trading khi đang mặc đồ ngủ hoặc thậm chỉ chẳng mặc gì, thực
sự là q hồn hảo. Và điều tuyệt vời nhất là, Trader có thể chọn thời giam làm việc của mình. Vài ví
dụ về lịch làm việc từ các Trader thành công Tôi đã từng cộng tác: trade từ tháng mười đến tháng tư
rồi nghỉ 5 tháng; trading chỉ trong 2 giờ đầu market mở cửa và ngồi chơi cả ngày; và trade cho đến khi
đạt được 50% lợi nhuận rồi nghỉ đến hết năm. Danh sách còn rất dài. Dù sao, một trong những điều sai
lầm phổ biến trong trading là: “để kiếm được nhiều tiền hơn tôi cần giao dịch nhiều hơn”. Khơng có gì
sai lầm hơn thế.
Giao dịch khơn ngoan hơn, và ít thường xun hơn là một trong những bí mật của việc giao dịch để
sống. Không cần phải bắt được mọi chuyển động của thị trường. Từ khi trading trở nên phổ biến, hàng
chục ngàn người nhảy vào thị trường để thử sức với một trong những nghề hấp dẫn nhất. Nó thực sự là
một ví dụ cho giấc mơ Mỹ, và tất nhiên Trader từ khắp nơi trên thế giới cũng muốn thử sức. Từ khi
cuốn sách này xuất hiện trên giá sách, tơi đã có cơ hội được nói chuyện với Trader từ Trung quốc,
Taiwan, India, Sweden, Australia, England, France, Singapore và rất nhiều quốc gia khác.
Điểm mấu chốt là các Trader bỏ qua vấn đề chính trị và triết học khi nói chuyện với nhau. Trader trên
khắp thế giới liên kết với nhau bởi tinh thần và gặt hái quyền lợi từ số tiền họ kiếm được: tự do. Đó là
điều tuyệt vời. Tôi yêu các Trader và tất cả những điều điên rồ của họ. Tôi khôi đùa khi dùng từ “điên
rồ”. Học viện St. Gallen, Thụy Sĩ đã đưa ra nghiên cứu về so sánh các Trader và những người đa nhân
cách. Nghiên cứu đã đánh giá kết quả từ việc so sánh 24 người đa nhân cách tại một bệnh viện được
bảo vệ nghiêm ngặt ở Đức với một nhóm được chọn gồm 27 người “bình thường”. Điều hài hước là,
nhóm người “bình thường” này hóa ra là các Trader.

Trader cố phiếu, ngoại hối, hàng hóa và phái sinh điều xảy ra với nhóm được chọn này là họ biểu hiện
giống với nhóm bệnh nhân tâm thần đa nhân cách được bảo vệ nghiêm ngặt. Cuối cùng biểu hiện của
nhóm Trader cịn tồi tệ hơn cả nhóm tâm thần đa nhân cách. Nghiên cứu chỉ ra, nhóm Trader “có thiên
hướng phá hoại mạnh mẽ” và tuy duy của họ dẫn đến kết luận logic về “đập vỡ chiếc xe đắt tiền của
hàng xóm với cây gậy bóng chày với mục tiêu duy nhất là sở hữu chiếc xe đẹp nhất xóm”. Nói cách
khác, Trader rất khó chơi. Rõ ràng, nếu bạn nhìn vào định nghĩa về đa nhân cách, đây là vài thông tin
mà bạn sẽ khám phá ra, thái độ chống đối xã hội, khả năng phán đốn kém, và thất bại trong việc rút
kinh nghiệm, khơng có khả năng nhìn nhận bản thân như người khác, tính bốc đồng khơng kiểm sốt
… nghe giống như một Trader điển hình đang mắc kẹt trong thị trường mà khơng thể hiểu tại sao.
Bởi vì, tự do hấp dẫn các Trader. Và đó là tự do mà đã làm hủy hoại rất nhiều người, bởi vì với quá
nhiều tự do thì cái giá phải trả cũng rất tàn nhẫn. Đơn giản là thị trường không thể bảo vệ
một Trader khỏi chính bản thân anh ta. Trader nhỏ lẻ, khơng giống như quản lý các quỹ lớn (hầu hết
bọn họ), không bị giám sát và tự do làm bất kỳ họ thích. Và với rất nhiều Trader, điều này nghĩa là họ
sống cuộc đời của họ nơi mà thảm họa chỉ cách 1 cái click chuột. Thị trường ru ngủ họ, quyến rũ họ và
thậm chí củng cố những thói quen xấu. Bạn đã bao giờ bỏ stoploss và để cho giá chạy đến mục tiêu?


Vâng, thị trường sẽ dạy cho bạn đó là việc hồn tồn có thể, ít nhất là một lần nào đó. Điều đó có thể
ổn đến 999 lần liên tiếp. Và khi 1 lần nó sai, nó sẽ quét sạch tồn bộ lợi nhuận bạn kiếm được trước
đó, và có thể cịn qt sạch cả tài khoản của bạn. Đó là ngày bạn mua vàng, bỏ qua stoploss và nó
giảm 80$/oz. “Ồ”, bạn nghĩ, ”tơi khơng thể tin được nó rơi xa đến thế”. Đúng vậy. Đó là chúng ta
khơng biết cái gì đang đến và một con tàu chở hàng trượt ray sẽ nghiền nát chúng ta.
Đó là thói quen xấu điển hình, đuổi theo từng điểm cao thấp của thị trường, trading quá khối lượng so
với tài khoản của bạn, khơng có ý tưởng chắc chắn về điểm thốt lệnh, và điều đó tạo ra thị trường di
chuyển và phát triển theo cách ngăn chặn không cho càng nhiều người kiếm được tiền liên tục càng
tốt. Bạn còn nhớ đặc điểm tâm lý, “Thất bại trong việc rút kinh nghiệm”, “Tại sao lại thế này”, “Tại
sao”, “Tại sao Trader giỏi phá hoại bản thân như vậy ?.”. Rốt cuộc, không ai, và ý tôi là không ai,
tham gia một giao dịch với ý tưởng mất tiền.
Tóm lại, điều này làm Trader trở thành người bán hàng giỏi nhất thế giới. Hướng nội, đúng vậy, nhưng
mà là nhân viên bán hàng. Mặc dù những người bán xe cũ huênh hoang và thiếu trung thực, họ vẫn

thua xa một Trader trung bình. Một Trader, khi đang nắm vị thế, có thể lừa dối bản thân để tin vào bất
cứ điều gì giúp củng cố quan niệm rằng anh ta đúng, hay ít nhất là khơng sai lầm đối với ý tưởng giao
dịch đặc biệt này. Khơng ai thích bị sai. Trong một nghề, một người khi họ sai, thông thường họ sẽ đổ
lỗi cho ai đó. “Đó là những người giao hàng ngu ngốc, anh ta nói”. “Họ đã làm hỏng nó”. Giao dịch,
khơng có ai để đổ lỗi ngồi chính bạn. Và con người rất khó chấp nhận rằng trên thực tế, họ có thể sai.
“Một người chồng thể hiện suy nghĩ một mình ở giữa rừng”, câu hỏi vui là, “anh ta vẫn cịn sai à ?.”
Có lẽ là như vậy. Khi đối mặt với thua lỗ, Trader thơng thường sẽ nhìn vào biểu đồ và nói với ai đó ở
gần, “Có thấy sự tăng đột biến đó khơng?” “Rằng các quỹ phịng hộ chạy dừng lại”. Sau đó, ơng nói
với một vẻ mặt hiểu biết”, “họ sẽ làm ngay, để xem”; “thị trường này sẽ tăng cao hơn”. Kết quả: anh ta
khơng thốt khỏi vị trí này, và thua lỗ. Khi phải đối mặt với một lợi nhuận, một nữ Trader nào đó sẽ
do dự để bóp cị (chốt lời), rồi nói với con mèo của cơ ấy, “thị trường đang chạy ngon”. “Có rất cả
đống tin tốt trên CNBC”. “Tơi cá là nó sẽ cao hơn rất nhiều”. Thực tế: cơ ta khơng thốt vị thế, và
chuyển thành thua lỗ.
Những lỗi này rất phổ biến với các Trader, nhưng phiền não chết người mà hầu hết các Trader phải
chịu: họ không biết rằng thị trường tự nhiên lập trình các phản ứng của nó dựa vào tư duy của người
giao dịch thua lỗ. Và họ không biết về các yếu tố chính thực sự di chuyển thị trường. Kết quả cuối
cùng là một Trader, ăn thịt như một con *** sẻ và đại tiện như một con voi. Tất nhiên, đây là một tình
huống mà khơng tài khoản nào có thể chịu được. Tệ hơn, chu kỳ chế độ nô lệ cảm xúc này sẽ không
kết thúc cho đến một Trader có thể rút đầu ra khỏi mình và nhận ra rằng trading khơng giống bất kỳ
hoạt động nào khác trên trái đất. Giao dịch có rất nhiều việc phải làm với việc liên tục thừa nhận rằng
bạn sai hơn là cố gắng kiếm thật nhiều tiền. Thật không may, các Trader chuyên nghiệp hiểu rất rõ
điều này, và họ thiết lập các thông số giao dịch của mình để tận dụng những tình huống này, đặc biệt
là dựa vào các nhà giao dịch, những người đã tìm ra lý do tại sao họ thua. Thế nên, một Trader gặp


thảm họa thì sẽ có một Trader khác có bánh mì và bơ.
Và bạn đã có nó, bốn điều khiến các nhà giao dịch mất tiền. Đầu tiên, bất cứ ai bị thu hút vào giao dịch
đều có chung đặc điểm là một kẻ tâm thần. Thứ hai, sự tự do vốn là kẻ phá hoại, sau tất cả, chúng tôi
đã dành 18 năm đầu đời để học rằng tốt hơn để tuân theo các quy tắc và làm theo những gì chúng tơi
được nói. Thứ ba, thị trường thực sự khuyến khích và củng cố những thói quen xấu. Và thứ tư, các nhà

giao dịch bị dụ dỗ tận dụng mọi cơ hội để bán mình với ý tưởng rằng họ đúng. Ln có một người ở
phía bên kia của giao dịch của bạn. Hãy bắt đầu trở thành Trader như họ. Không phải người đuổi
theo, mà là người biết rằng người khác đang đuổi theo.
Không phải người loại bỏ stoploss, mà là người biết rằng người giao dịch có xu hướng loại bỏ các
stoploss. Khơng phải người giao dịch quá lớn so với quy mô tài khoản, mà là người giao dịch với kích
thước phù hợp hoặc nhỏ hơn đối với kích thước tài khoản (hai điểm một ngày là tốt, mặc dù sâu bên
dưới tất cả chúng ta đều muốn mười). Không phải là người điên cuồng cảm thấy rằng anh ấy phải ở
trong mọi động thái, mà là người sẵn sàng kiên nhẫn chờ đợi một thiết lập nằm trong kế hoạch giao
dịch của mình, ngay cả khi điều đó có nghĩa là khơng có giao dịch vào ngày hơm đó. Hãy là người
giao dịch muốn kiếm tiền theo thời gian, không phải là người cần phải đúng, ngay bây giờ.

Làm thế nào để tăng tỉ lệ thành công của chúng ta nhờ thấu hiểu
nỗi đau của những trader nhỏ lẻ ?

V

ấn đề này đơn giản, gồm hai phần. Thứ nhất, mặc dù các trader biết rất rõ rằng các không
phải lệnh nào cũng là lệnh thắng, họ có cảm giác mang tính bản năng là mọi lệnh họ đặt là
sẽ là lệnh thắng (tất nhiên, vì khơng thắng thì vào lệnh làm gì ). Một nghiên cứu được thực

hiện bởi hai nhà tâm lý học người Canada về khía cạnh đặc thù này của hành vi con người. Ngay sau
khi đặt cược, con người có xu hướng tự tin về khả năng thắng của con ngựa họ đã đặt cược hơn cả
trước khi họ đặt cược. Rõ ràng là, con ngựa thì vẫn là nó, nhưng trong suy nghĩ của người đặt cược,
khả năng thắng của nó đã được tăng lên đáng kể khi họ đã đặt cược (và nhận tấm vé cược).
Phải đi sâu vào chuyên khảo về tâm lý để tìm hiểu tại sao con người hành xử như thế, nó xuất phát từ
những ảnh hưởng mạnh mẽ từ xã hội, qua đó mới lý giải được những lựa chọn của chúng ta. Một khi
chúng ta đã có lựa chọn, chúng ta phản ứng với những áp lực từ bên ngoài và cả bên trong theo hướng
thỏa mãn với những quyết định trước đó của chúng ta. Nếu chúng ta có lựa chọn tốt, mọi chuyện sẽ
ổn, và chúng ta tiếp tục có những lựa chọn tốt khác. Tuy nhiên, nếu chúng ta có những lựa chọn tồi, dù
nó có liên quan đến 1 cú trade, một công việc hay một thỏa thuận kinh doanh thì lựa chọn này sẽ kéo

theo một loạt các điều tồi tệ khác. Chúng ta sẽ đơn giản là từ chối để đi tiếp, vì chúng ta có xu
hướng hành động phù hợp với các quyết định trước đó.

Con người có thể lãng phí cả đời để biện minh cho những lựa chọn tồi cố gắng để nó trở thành đúng,
cố gắng để tỏ ra ổn, và không làm ảnh hưởng đến cảm giác của người khác và cố gắng để mọi chuyện


trơng giống như nó có vẻ ổn. Nói và làm điều gì đó chỉ để chứng tỏ với người khác rằng lựa chọn của
bạn là đúng sẽ chỉ làm bạn trượt dài hơn trong sai lầm thôi. Và nếu bạn khơng thành thật với chính bản
thân bạn, nó chỉ dẫn đến sự thất vọng, và rồi nó sẽ xuất hiện vào lúc nào đó mà chẳng cần có lý do.
Bạn đã bao giờ bạn cảm thấy khó chịu với mẹ bạn khi bà đơn giản là muốn bạn ăn thêm rau? Bingo.
Câu chuyện đại khái như vậy, và tin hay khơng thì nó cũng cũng ảnh hưởng đến những hành động của
bạn khi bạn là một trader. Dù sao, cuộc sống cá nhân của bạn cũng là nơi phù hợp để kiểm chứng điều
này, và nó thực sự là rẻ hơn rất nhiều so với mất tiền trong tài khoản giao dịch của bạn. Hãy bắt đầu
chú ý đến những vấn đề gây khó chịu đối với bạn.

Tơi đã làm việc với Rosa - người chị vợ tuyệt vời của tôi - một thời gian trên website của chúng tôi
khoản năm 2005. Chúng tôi khá thân thiết, giống như anh trai và em gái. Tôi đã biết chị ấy từ khi chị
ấy 7 tuổi. Trong khi chúng tôi làm việc cùng nhau, chúng tơi cũng có những bất đồng, và về cơ bản tơi
sẽ bình tĩnh và cố gắng để chứng minh tôi đúng và chị ấy sai. Tôi không nghĩ nhiều về điều đó (bởi vì,
đcm, tơi đúng mà), nhưng sự cộng tác của chúng tôi trở nên rất tồi tệ với cả hai, cho đến khi chị ấy
chuyển qua “tìm những cơ hội khác”. Tơi khơng hiểu chuyện gì đang xảy ra. Tơi chỉ biết rằng dù tơi
có u cơ chị vợ thế nào thì tơi cũng khơng thể làm việc với cô ấy được.
Tôi đã tranh luận vấn đề này với vài người bạn. Và họ chỉ ra rằng vấn đề thực sự là tôi phải biết tơi lúc
đó trơng như thế nào, và nếu tơi muốn rút kinh nghiệm từ vấn đề này thì tơi nên tới diễn đàn
Landmark. Tơi tìm nó trên google và ban đầu định bỏ qua, vì cơ bản trơng như *** . Sau đó, tơi thấy
nó nằm trong top 10 cuộc phiêu lưu cuối tuần. Một cuộc phiêu lưu à? Và tơi có thể thấy sự thay đổi
tích cực từ những người bạn của tôi, Michael Palmieri và Tom Tuohy. Họ đã làm việc hiệu quả hơn,
hạnh phúc hơn và hấp dẫn hơn. Họ cho thấy rằng sự thất vọng của tôi với Rosa là thực sự chỉ là sự
phản ánh những gì từ chính bản thân tơi. Nếu tơi thực sự muốn tìm kiếm chân lý, tơi nên dũng cảm mà

đăng ký khóa học. Ok. Tơi khơng định phản ứng thái quá nhưng thực sự tôi cũng rất nghi ngời điều
này. Tơi đã có mặt và tơi phải thành thực mà nói rằng tơi đã quyết định đúng.

Một năm sau, vợ tôi cũng tham gia và cuộc sống của chúng tơi tốt hơn vì điều đó. Cơ ấy nhún nhường
hơn. Các cuộc nói chuyện của chúng tơi cũng tốt hơn, chúng tôi cởi mở, thành thực hơn với nhau và
không phải lo về việc “làm tổn thương lẫn nhau”, đại khái vậy. Nếu cơ ấy khó chịu với tơi, cơ ấy sẽ
cho tơi biết thay vì kìm nén điều đó vài ngày. Nói chuyện thẳng thắn. Nói cách khác, chúng tơi có thể
thành thực với nhau, điều này đơn giản hơn rất nhiều và điều đó làm cuộc sống trở nên dễ chịu hơn.
Đối với việc giao dịch của tôi, điều này giúp tôi phát triển “cash flow trading plan” (kế hoạch giao
dịch với dòng tiền – đại khái thế, ), điều này tôi sẽ chia sẻ ở phần sau của cuốn sách.
Nó là ý tưởng giao dịch thuần túy dự tập trung vào khía cạnh tâm lý giao dịch. Giống như phát triển
một kế hoạch giao dịch ổn định, với việc học từ Landmark tôi chỉ chắt lọc những gì cần thiết. Tơi cũng
gửi cho Rosa khóa học này, và tất nhiên, nó cũng thay đổi cuộc đời cơ ấy. Chúng tơi bây giờ đã có mối
quan hệ cởi mở, thành thực với nhau (wtf), có thể tranh luận và khơng cần phân thiệt hơn. Chỉ cần nói


những gì cần mà khơng cần lo về việc điều đó sẽ làm tổn thương cảm xúc của người kia. Điều đó thật
tuyệt. Điều đó cũng giống như hành trình giao dịch của bạn, tìm được điều gì đó ở chỗ này, chỗ kia có
ích với bạn, và sao đó áp dụng nó vào kế hoạch giao dịch của bạn cũng như con người bạn. Tôi đã
thấy rất nhiều trader vật lộn với những vấn đề cá nhân rằng họ có nên tiếp tục hay từ bỏ cơng việc này.
Tham gia vào diễn đàn Landmark cũng là một cách để thử nghiệm cách giải quyết vấn đề này, cũng
như trên hệ thống giao dịch trước khi loại bỏ nó khỏi tài khoản của bạn. Tơi nghĩ có rất nhiều sư tương
đồng giữa việc trở thành trader tốt và có một cuộc sống tốt. Thị trường thực sự là nhà tâm lý học tối
thượng. Để trở thành một trader hạnh phúc, bạn phải loại bỏ những giao dịch tồi, và ném chúng vào
thùng rác. Níu kéo những giao dịch tồi giống như cố gắng phải đúng, điều này giống như xxxxxxxx.
Hãy nghĩ về điều đó.

Thứ hai, rất nhiều trader cảm thấy họ có thể dựa vào đánh giá của của họ trong khi họ đang giao dịch.
Cơ bản thì điều này có nhiều nghĩa. Sau cùng thì trước khi vào lệnh, các trader sẽ có quan điểm khách
quan nhất. Tuy nhiên, một khi đã vào lệnh, quan điểm khách quan này biến mất ngay lập tức và nó tỉ

lệ thuận với số cổ phần hoặc số hợp đồng liên quan đến khối lượng giao dịch. Nghĩ theo cách này ”nếu
một trader mua 10 hợp đồng E-mini chỉ số S&Ps với tài khoản 10,000$ với đòn bẩy, và trader khác
mua 01 hợp đồng E-mini chỉ số S&Ps với tài khoản 100,000$, ai sẽ đổi mồ hôi trên từ tick biến động?
Bây giờ thì ngồi cảm giác “cú trade này sẽ kết thúc tốt đẹp” trader cịn bị dính thêm một cái bẫy là áp
lực của việc quản lý một vị thế mà mỗi tick biến động sẽ làm tài khoản thay đổi rất lớn.
Những trader dựa vào nhận định của họ khi họ trong vị thế mà bộ não của họ đang bị khấy động với
những cảm xúc tột độ, điều này giống nhuw cố gắng chèo thuyền vượt thác với một một miếng pho
mát Thụy Sĩ – điều này cơ bản là khơng hiệu quả. Và dù bạn có tin hay khơng, các nghiên cứu đã chỉ
ra cường độ bạn nhìn vào biểu đồ giá chẳng có mối tương quan nào với việc thị trường sẽ làm gì tiếp
theo.

Những yếu tố này kéo dài những vòng luẩn quẩn, kết quả cuối cùng là các trader này, giống như
những người bán xe cũ kém cỏi, tự bán cho mình bộ sưu tập niềm tin sai lầm là có thể dùng chúng để
kiếm cơm. Thay vì theo kế hoạch, cần phải thốt vị thế, những trader trong tình huống này lãng phí
thời gian để biện minh tại sao họ đúng (nếu bạn đã kết hôn, bạn sẽ biết tại sao điều này làm lãng phí
thời gian) và kết thúc với việc đóng vị thế với hai lý do.
Thứ nhất, nỗi đau của việc nắm giữ vị thế trở nên quá lớn mà học không thể chịu đựng được nữa. Một
khi chạm đến giới hạn này, họ sẽ bắt đầu đập bàn phím của họ để bán (hoặc đóng lệnh) ngay lập tức
với mục đích giảm đau. Thứ hai, broker của họ lịch sự giúp họ bằng cách gọi 1 cuộc điện thoại, nhẹ
nhàng nói với họ rằng họ nên thốt vị thế. Đây còn được gọi là “getting a margin call” (cái này chắc
anh em quá quen rồi ). Cú trade này cũng đặt theo lệnh thị trường. Trong những tình huống này, chẳng
có kế hoạch nào, chẳng có suy nghĩ và cũng chẳng có tính khách quan nào hết. Chỉ có một đợt đóng
lệnh bắt buộc, ngồi ý muốn.


Với hành động đầu hàng này (các trader thoát vị thế vì họ phải làm điều đó, khơng phải vì họ muốn) là
giao dịch dựa trên cảm xúc điển hình nhất, là lý do làm thị trường chuyển động. Cho dù là chuyển
động giá được duy trì liên tục vài tháng tới điểm bất lợi vì phe bán liên tục đầu hàng, hoặc phục hồi
nhanh trong 10 phút bởi vì các lệnh bán bị buộc phải đóng, những hành động này chịu trách nhiệm cho
các di chuyển chính trong tất cả các thị trường. Cuối cùng thì, thị trường khơng phải di chuyển vì nó

muốn mà là nó phải di chuyển.

Áp lực từ các trader cố gắng hành động “phù hợp với lựa chọn ban đầu”, kết hợp với việc
các trader đang giao dịch quá lớn so với họ tài khoản, dẫn đến nhiều thảm họa trong giao dịch hơn bất
cứ điều gì khác. Tuy nhiên, ngay ở bên kia của các thảm họa chính là cơ hội. Với 20 Trader đã thổi
bay tài khoản của họ, sẽ có các Trader khác ngồi kia có bánh mì bơ. Sau cùng, tiền khơng biến đi đâu
cả. Nó đơn giản là chảy vào tài khoản khác một tài khoản có các setup tận dụng được lợi thế từ khai
thác bản năng con người. Điểm stoploss của người này lại là điểm entry của người khác. Đừng để thị
trường dụ dỗ bạn vào tâm lý phải đúng.

Khi dịch phần này lại nhớ một câu chuyện của chính mình. Đợt vàng phá mốc 1560, tài khoản
Darwinex của mình lúc đó đang đứng hạng 20 của sàn (khả năng được sàn rót 60k EU), lúc đó tâm lý
chủ quan vì có vẻ bắt đúng trend, mình nhồi thêm gấp đơi. Hơm sau vàng lên 1620, tk mình nhảy lên
hạng 14 (được thêm 100k EU vốn từ sàn). Awesomeee, giờ thì SL để làm gì khi đang lãi đến
700 pips trong 2 ngày. Nhưng đến tối hơm đó, vàng giảm 1 mạch 800 pips đúng 80$/oz. Và tk mình bị
đá khỏi leaderboard vì mức DD và biến động quá lớn. Từ hero về zero. Bài học khá cay đắng.

Vì sao chúng ta vào lệnh khối lượng lớn ?. vì tham, muốn kiếm tiền nhanh và đặc biệt là vì khơng nghĩ
rằng mình có thể sai. Mr market sẽ chứng minh cho bạn điều ngược lại.

Luôn đặt stoploss, take profit, trailing stop và trade khối lượng hợp lý anh em ạ. Cịn khơng thì chỉ làm
con mồi trong các cuộc đi săn của MM trên thị trường thơi.

Ví dụ thực tế bạn sẽ khơng bao giờ học được ở Harvard, hoặc điều
này đã từng xảy ra với bạn hoặc vợ/chồng bạn ?
Tơi nghĩ về việc đưa ví dụ này vào bản hiệu chỉnh mới, nhưng đây thực sự là tình huống kinh điển mà
có thế áp dụng cho giao dịch các cổ phiếu đang hot hiện nay như PCLN (Priceline) hoặc GC (gold
futures) hoặc bất cứ thứ gì mà có thể giao dịch hiện nay. Nên tơi đưa ra luôn để chúng ta cùng tham
khảo.

Biểu đồ 1.1, là biểu đồ của một cổ phiếu được giao dịch tích cực với tên đã được cố tình loại bỏ.
Trong năm 2004, nó đã được mua số lượng lớn bởi một nhóm và bị bán mạnh bởi phía bên kia. Cả hai
bên đã có rất nhiều cơ hội để kiếm tiền. Vào ngày 29 tháng 12 năm 2004, cổ phiếu này đã đạt mức giá
cao nhất trong 52 tuần, chạm đến 33,45 đô la vào ngày giao dịch tiếp theo. Trong 5 phiên giao dịch
tiếp theo, giá bị kéo xuống vùng hỗ trợ ở 27.62$ cho thấy cơ hội mua rất tốt, nó lặp lại cơ hội mua tại
điểm số 1 trên đồ thị khi stochastic đều ở vùng quá bán.
Đồ thị này cho thấy những trường hợp kinh điển về những điểm uốn mà tại đó các nhóm Trader phải
ra quyết định. Trader nào đã mua cổ phiếu khi nó vượt khỏi đỉnh sẽ cảm thấy đau khổ, trong khi
những Trader bán khống tại đỉnh sẽ cảm thấy phởn phơ. Trader nào mua khi nó giảm đến 10$ sẽ cảm
thấy phấn khích và tự hỏi họ có nên thêm vị thế của họ vào cú pullback này hay không. Trader chưa
vào lệnh sẽ cảm thấy bồn chồn, không muốn để lỡ động thái tiếp theo của thị trường, và sẽ tìm kiếm
cơ hội để mua khi giá pullback về vùng hỗ trợ. Hãy dừng một chút để nhìn vào đồ thị. Bạn nên làm gì
vào thời điểm này ?. Bạn sẽ mua hay bán ?. Bạn sẽ chịu rủi ro như thế nào ?. Đây là những câu hỏi mà
mọi Trader cần phải biết trước khi họ thực sự nhảy vào thị trường.
Hãy bắt đầu với một người mà tôi gọi là hỗ trợ Joe (Joe là tên nam giới phổ biến nhất – ý tác giả
là Trader bình thường, phổ biến - Gin, người dịch) Joe đã trade một thời gian và đã biết nhiều về các
mức risk/reward và về việc phải kiên nhẫn và chờ đợi một cơ hội vào lệnh để có tỉ lệ thắng cao hơn.
Anh ta nhìn và đồ thị và thấy cơ hội mua tốt với cổ phiếu này. Anh ta có 100,000$ trong tài khoản.
Vào lúc thị trường sắp đóng cửa, anh ta mua 2,000 cổ phiếu ở mức giá 27.80$, dùng khoảng một nửa
tài khoản để mua và thậm chí khơng dùng đến khoản kỹ quỹ nào. Anh ta đặt stop limit order ở 26.2$


và cũng đặt GTC (goog till canceled), chốt lời ở 32.60$, thấp hơn một chút so với đỉnh gần nhất. Anh
ta rủi ro 1.60$ (3,200$) để kiếm 4.80$(9,600$), một tỉ lệ RR rất ổn. Nếu anh ta dừng lỗ, anh ta mất 3,2
% tài khoản, một mức dừng lỗ chấp nhận được để kiếm được mức lợi nhuận tiềm năng là 9,6% trong
một cú trade.
Ngày hôm sau, ngày 7 tháng 1 năm 2005, cố phiếu nhảy gap down, mở cửa ở mức 23,78$, thấp hơn cả
mức Joe đặt điểm thoát lệnh.

Điều này ngồi dự tính của anh ta, lệnh stop limit này sẽ khơng được kích hoạt trừ khi cổ phiếu phục
hồi về 26.20$ (Nếu đặt lệnh stop market ở 26.20$ thì sẽ bị thanh khoản ngay ở giá mở cửa của thị
trường, và chịu một khoản lỗ lớn). Jeo khơng hề hoang mang, anh ta đã có kinh nghiệm với vấn đề
này. Anh ta đang ở thế bất lợi, nhưng cũng chẳng phải tận thế gì. Anh ta hiểu là anh ta sẽ mất tiền với
giao dịch này, và anh ta sẽ không làm bất cứ điều ngu ngốc gì như nhồi lệnh để trung bình giá. Anh ta
sẽ theo kế hoạch đã định và cắt lỗ như mội người đàn ơng, cố gắng thốt lệnh một cách hợp lý. “Tơi
nên thốt lệnh ở đây, hay chờ giá hồi lên một chút ?.
Anh ta hiểu rằng khi cổ phiếu break down, nó sẽ ln ln hồi một chút trước khi giảm mạnh hơn.
Anh ta thậm chí có thể thốt lệnh ở mức stoploss ban đầu. Anh ta kiểm tra đồ thị ngày và thấy
stochastic đang quá bán, thiết lập để cổ phiếu sẽ bật lên, hy vọng đây sẽ là cú nhảy mèo chết (các bác
có thể google cái này, traderviet cũng có bài về mơ hình giá Dead cat bounce). Anh ta quyết định bỏ
lệnh limit stop, và chờ điểm đóng cửa cuối phiên.
Mười năm phút trước khi thị trường đóng cửa, anh ta kiểm tra giá và nhận thấy nó sẽ khơng bao giờ
chạm đến điểm stop limit của anh ta, nhưng nó cũng đã bật lên từ điểm thấp nhất trong ngày. Anh ta


nghĩ đây là cơ hội tốt để cổ phiếu của anh ta phục hồi vào ngày hôm sau. Anh ta vẫn bình tĩnh, khách
quan, và quyết định sẽ tiếp tục theo dõi, vì anh ta vẫn đang theo một kế hoạch logic. Nhưng đáng tiếc,
ngày tiếp theo là ngày Thứ 2, đồng nghĩa anh ta sẽ phải dành cả cuối tuần đề nghĩ về giao dịch này,
đến mức quên đi mọi thứ xung quanh.
Vào Chủ nhật, vợ anh ta nhận thấy anh ta khá trầm lặng, gần như là bơ phờ, thiếu sức sống, anh ta
dành cả cuối tuần để nhìn chằm chằm vào biểu đồ trên màn hình máy tính. Cơ lướt qua những bản mới
nhất của tạp chí Cosmopolitan để xem có mẹo nào để làm anh vui lên, và có thể tiếp thêm sinh khí cho
đời sống chăn gối của họ, nhưng khi đọc xong những bài viết sâu sắc nhất, cô tự hỏi, tại sao ngày
trước mình lại cưới con chuột yếu đuối này. Những chàng trai trong bài viết sao mà táo bạo, hài hước
và hơn cả là họ khơng dành cả ngày để nhìn vào các đồ thị trên máy tính. Lúc lên giường vào tối Chủ
nhật, cơ thực sự tức giận, “anh có định lên giường không anh yêu?”. Joe, hiển nhiên, vẫn đang nhìn
vào biểu đồ. “Anh vẫn đang nghiên cứu, em yêu”, anh nói.

Sáng thứ 2 cuối cùng đã đến. Joe nhảy khỏi giường rất sớm sau một giấc ngủ chập chờn, vừa kịp giờ

để thấy cổ phiếu đang được giao dịch ở giá thấp hơn phiên trước. Tiếp tục là gap down đến gần 3$ tại
giá mở cửa. (Xem Biểu đồ 1.3) Joe nhìn vào và lắc đầu. Giờ anh ta biết anh ta đã gặp vấn đề. Sao điều
này lại có thể xảy ra ?.

Figure 1.3


Joe liên tục nốc coffee, anh ta nhìn vào biểu đồ một cách “khách quan” và tìm đủ lý do tạo sao giá nên
bật lên. Giờ đã xuống đến 40% từ đỉnh cao nhất chỉ trong vịng có 7 ngày. Đó gần như là hỗ trợ chính
trên biểu đồ ngày. Stochastic trên biểu đồ ngày cũng đang ở mức quá bán rất sâu. Anh ta có đầu óc
thực tế, anh ta biết vụ này xong rồi, và anh ta biết anh ta sẽ mất tiền với giao dịch này, nhưng anh ta
cũng biết đến lúc nào đó, giá ít nhất sẽ hồi và anh ta có thể nhẹ nhàng thốt lệnh và giảm thiểu thua lỗ
ở mức nhỏ nhất. Anh ta nhìn biểu đồ cả ngày, gặm cái móng tay bẩn thỉu, uống coffee lạnh và Red
bull ấm, rồi thấy chẳng có gì được giải quyết.
Giá cổ phiếu đã đóng cửa ở mức thấp hơn 6$ dưới mức stop loss của anh ta. Kinh hồng, anh ta nhìn
lên. Đây khơng phải là hồn cảnh ngồi sức tưởng tượng có thể xảy ra với giao dịch này. Đơn giản là
anh ta không thể bán cổ phiếu lúc này. Thua lỗ đang quá lớn. Anh ta quyết định chờ đến một ngày
khác, nhưng cố phiếu thì sao mãi khơng thấy đến lúc bật lên.

Điều đó đã khơng xảy ra cho đến khi anh ta nghe thấy tiếng mở cửa garage ở tầng dưới, anh ta nhớ là
đã định bỏ đống quần áo của vợ vào trong máy giặt. Anh ta cầm lấy, dừng lại ở cửa rồi chạy ra khỏi
cửa trước, căn đúng thời gian để cơ vợ khơng nhìn thấy.
Vào Thứ ba, ngày 11 tháng 1, cố phiểu (ok, đó là TASR) tiếp tục gaps down 3 điểm, mở cửa ở mức
17.01$ (xem biểu đồ 1.4)


Joe hít một hơi sâu và nghiến răng. Anh ta chết lặng. Anh ta q mệt mỏi vì khơng ngủ được tối qua,
và hơn hết vợ anh ta bất ngờ tỏ thái độ thù địch một cách rõ ràng. Anh ta tự hỏi, không biết cô ta sẽ thế
nào nếu biết chuyện này, nhưng anh ta tự tin sẽ giấu được, anh ta rất giỏi hạn chế tối đa các biểu hiện
khi ra khỏi phòng làm việc. Anh ta biết, anh ta nên nói với vợ, anh ta sẽ làm điều đó ngay khi anh ta

thốt vị thế. Sau cùng, cơ ấy là người có cơng việc thực sự nhờ đó anh ta có thể theo đuổi giấc mơ trở
thành Trader. Anh ta tập trung vào biểu đồ, tự nói với bản thân rằng không nên hoang mang như bọn
newbie ngu ngốc, phải thể hiện như một Trader chuyên nghiệp. Anh ta biết anh ta sẽ không bao giờ để
bản thân vướng vào những tình huống như thế này một lần nào nữa, không bao giờ, không bao giờ,
không bao giờ.

Nhưng cũng đúng lúc đó, anh ta phải giữ cái đầu lạnh và thoát khỏi đống hỗn độn này. Anh ta cầu cứu
sự cứu rỗi của Chúa, mặc dù với kinh nghiệm của anh ta thì Chúa khơng quan tâm lắm đến thị
trường tài chính. Joe nhớ lại là trong vịng 4 tháng trước, anh ta đã có thể kiếm được khoảng 5,000$
mỗi tháng từ tài khoản trading của mình. Nếu anh ta đóng vị thế cổ phiếu TASR ở 17$ thì anh ta đã
mất 21,600$ chỉ trong một cú trade. Anh ta sẽ mất hơn 4 tháng để kiếm lại số tiền này. Anh ta nói với
bản thân, “Ok, quên lệnh đầu đi, hãy bắt đầu trade từ đây, giờ thì mục tiêu nào là khả thi nhất?” Anh ta
nhanh chóng thiết lập một loạt các đường Fibonacci retracement (các thuật ngữ này mình nghĩ để
ngun tiếng Anh có khi dễ hiểu hơn) trên biểu đồ, để thấy mức thối lui 50% của tồn bộ đợt giảm
vừa rồi. Mức giá đó ở 22,79$, ngay dưới mức stoploss ban đầu, nhưng nếu cổ phiếu hồi phục tới mức
đó, có nghĩa là 11,580$ sẽ mất, anh ta “chỉ” mất 10,020$ thay vì 21,600$. Okay, điều đó cũng đỡ hơn.
Anh ta bắt đầu cảm thấy khá hơn và đặt thêm lệnh sell mới, tự tin là sẽ hiệu quả. Anh ta ngồi xuống và
theo dõi hành động, anh ta dự tính sell gấp đơi xuống... và gần như làm điều đó. Nhưng anh ta đã có
kinh nghiệm xương máu rằng đó khơng phải là điều nên làm. Anh ta dừng lại. Chờ đợi. Thật kỳ diệu,
cổ phiếu tiếp tục trượt xuống thấp hơn trong suốt ngày hơm đó. Joe nhìn chằm chằm, dán mắt vào màn
hình, thậm chí 30 phút mới chớp mắt một lần.

Anh ta bây giờ đã có đến 7 khung thời gian khác nhau, tiếp tục nhắc nhở bản thân giữ cái đầu lạnh,
rằng cổ phiếu đã quá bán đến mức liều mạng và nó sẽ sớm bật lên. Kiên nhẫn, đợi giá thoái lui, đừng
ngu ngốc mà bán ở mức đáy này. Ngay khi thị trường gần đóng cửa, TASR có breaking news, tạo
mức thấp nhất mới trong ngày, phá vỡ mức 14$ một cổ phiếu. Joe đẩy bàn và gào lên căm phẫn, “Điều
này quái đản này không thể xảy ra được”, TARS đã giảm gần 60% trong 8 ngày. Anh ta nhận thấy đơn
giản là không thể chấp nhận điều này lâu hơn nữa. Hệ thống giao dịch hùng mạnh của anh ta đã bị bẻ
gãy, cơ cổ của Joe giống như ván ép. Anh ta bán gần mức giá 14.02$, anh ta đã thấy trong đầu con số
lỗ 27,560$. Anh ta vẫn không thể tin được rằng TASR có thể rơi nhanh và sâu như thế. Nó có thể rớt

xuống đến đâu được? Cơng ty này đã phá sản chưa? Nó liệu có phỉa là Enron tiếp theo (Enron là gã
không lồ về năng lượng phá sản năm 2001- các bác có thể google để biết thêm chi tiết - Gin) ?
Trong cơn bốc đồng, anh ta nhìn vào biểu đồ tuần và nhận thấy chẳng có mức hỗ trợ nào cho đến mức


giá 10$ một cố phiếu. Anh ta ngay lập tức đổi chiều, bán khống 4,000 cổ phiếu, tại mức giá 14.04$
ngay 1 phút trước khi thị trường đóng cửa. Mặc dù chán ghét bản thân, nhưng anh ta cũng cảm thấy
khá hơn với hành động này, và ít nhất anh ta khơng bỏ lỡ đợt giảm cịn lại của cổ phiếu này. Anh ta
bồn chồn chờ xem TASR sẽ mở cửa ở mức nào vào hơm sau. Có thể họ sẽ tuyên bố một scandal tài

Anh ta quyết định không nói với vợ bất cứ điều gì về chuyện này, nhưng anh ta đã để một tờ ghi chú
trên màn hình máy tính để nhắc anh ta lấy quần áo từ máy giặt vào hôm sau. Sau một khoảnh khắc
lưỡng lự, anh ra cũng ghi thêm, “mua hoa cho vợ”.
TASR mở cửa mà khơng có biến động vào ngày hơm, và sau đó bắt đầu hồi phục một cách ổn định.
Joe tin rằng đợt hồi phục này sẽ ngắn. Cho nên, anh ta đặt điểm stoploss ngay trên giá cao nhất của
ngày hôm trước. Lúc này anh ta đặt lệnh stop market order (lệnh thị trường), bởi vì lệnh stop limit đã
gây ra cho anh ta mớ hỗn độn này. Anh ta cảm thấy rất tự tin vào giao dịch này sẽ ổn. Tìm được xích
thố trong đồn ngựa q rồi . TASR đóng cửa gần mức giá cao nhất vào ngày 12 tháng 1, nhưng
không chạm đến mức giá cao nhất của ngày hôm trước, nên lệnh stop của Joe cũng không khớp.
Anh ta không tin vào vận đen, mặc dù anh ta lại lạc quan rằng giao dịch này sẽ ổn. Anh ta hy vọng cổ
phiếu sẽ gap down vào ngày hôm sau. Vợ anh ta gọi để nói rằng ra ngồi với mấy cơ bạn. Anh ta lấy
chai Grey Groos từ tủ lạnh và bật HBO để xem Tony Soprano giải quyết những khúc mắc với vợ như
thế nào. Và rồi, cổ phiếu gap up gần 4$ vào hôm sau. Lệnh stop của Joe khớp tại giá mở cửa, tức là tại
20.83$. Joe mất 6.79$ trên một cổ phiếu, với 4000 cổ phiếu, Joe mất 27,160$, gần như bằng cú trade
trước. Tài khoản 100,000$ chỉ còn lại 45,280$. Anh ta cần 121% để trở lại mức ban đầu. Anh phát


điên vì khơng hiểu mình đang làm gì, và thậm chí ném cả bàn phím vào tường (anh lại tốn thêm mấy
chục đơ mua bàn phím rồi Jeo ơi - Gin ). Khoảng 1 giờ sau, vợ anh ta gọi về và nói họ nên tìm luật sư.
Joe pha cho mình một cốc Don Julios (vì giờ hết bố nó Gray Goose rồi) và chiêm nghiệm ý nghĩa của

cuộc sống. Anh ta gào to, “Cái beep gì đang xảy ra với tao thế này”. Joe khơng hề có một kế hoạch
tồi, anh ta trade thận trọng với giao dịch này, nhưng có một điều rất quan trọng, đây là trường hợp
ngoại lệ. Anh ta vào lệnh với entry đáng tin cậy, anh ta sử dụng điểm vào lệnh ít rủi ro, đã có tỉ lệ RR
tuyệt vời, và chỉ rủi ro 3% tài khoản. Anh ta khơng hề bị dính margin gall giống các Trader khác trong
cùng tình cảnh này.
Đó khơng phải là lỗi của Joe trader (trader bình thường) khi cổ phiếu nhảy gap qua lệnh limit stop của
anh ta. Tuy nhiên, một khi nó xảy ra, anh ta ngừng tập trung vào rủi ro và thay vào đó lại tập trung vào
lợi nhuận – trong trường hợp này, thua lỗ của anh ta có thể kiếm lại được. Chính chi tiết nhỏ này đã
làm hỏng một kế hoạch giao dịch vững chắc khác và khiến anh ta mù quáng trước khả năng bị hủy
hoại.
“Live to fight another day” (Sống để chiến đấu vào ngày khác) là một câu thần chú của tất cả
các trader sống sót sau 10 năm đầu tiên nhảy múa với các thị trường.

Hi chú của vợ tơi Làm thế nào tơi có thể đối phó với việc cưới
John Carter - một trader ?

N

ếu bạn đang bắt đầu hoặc dù có đang ổn trong hành trình trading với một người quan trọng
với bạn hoặc một người bạn yêu, theo tôi bạn nên chia sẻ bài này với người ấy.
John và tôi đã cưới nhau được 15 năm, và chúng tôi chia sẻ với nhau cuộc sống trong 20

năm. Tơi có thể chỉ ra mối liên hệ giữa mọi sự kiện từ ngày hẹn hò, đến cuộc sống hôn nhân với các
mức những trải nghiệm trading của John. Trong rất nhiều năm, tôi đã đợi để nhận được tấm huy
chương “standing by my man” vì đã bên cạnh người đàn ông của tôi trong suốt những giai đoạn khó
khăn nhất. Thơng qua sự nghiệp trading của anh ấy, đến bây giờ tôi mới nhận ra những bài học kinh
nghiệm đó đã tạo nên cuộc đời và tự do chúng tơi có hơm nay. Có thể bạn sẽ học từ những kinh
nghiệm chúng tôi đã thu nhận được, và cảm nhận được hành trình của một trader cố gắng giao dịch để
kiếm sống.
Bài kiểm tra Litmus cho các cặp đơi trading. Mỗi trader sẽ có các giao dịch tồi, và trong hầu hết các

trường hợp, anh ta sẽ có ít nhất một hoặc hai thua lỗ thực sự . Nếu bạn dính líu tới một trader đang
trong một chuỗi thua lỗ liên tiếp, sẽ là không thực tế và cực kỳ vô trách nhiệm nếu bạn bỏ qua điều đó.
Sẽ có vài vấn đề bạn có thể tranh luận với nhau để giúp nhau định hướng những điểm căn bản và xem
liệu đối tác của bạn còn tiếp tục con đường trading vì những lý do đúng đắn hay không.
Hãy sử dụng công thức 3P trước khi bạn trở nên giận dữ, vì điều đó chỉ dẫn đến toàn những nỗi đau.
Passion (Sự đam mê). Để trở thành chuyên nghiệp trong bất cứ chuyện gì, bạn phải u việc bạn làm.
Nếu bạn tìm đến trading để thốt khỏi các khoản nợ và kiếm tiền nhanh, bạn sẽ sớm nhận hậu quả.


John đã say mê với thị trường tài chính từ ngày tôi gặp anh ấy, lúc tôi 19 tuổi, đang học đại học. Thực
tế là ngay lúc đó, anh ấy đã dạy tôi làm sao để đầu tư các khoản tiền trợ cấp của tôi vào một cổ phiếu
nhỏ là Iomega (anh ấy đã làm tơi dính với Iomega). Một trader tham vọng sẽ bị mê hoặc bởi thị
trường, thích thú với q trình khám phá về nó, và nhận ra phong cách sống của một trader, thị trường
và giao dịch phù hợp với bản tính của họ.
Tơi đã gặp rất nhiều các khách hàng tiềm năng và những người bạn mà họ khơng nên trở thành trader,
vì nó khơng phù hợp với tính cách của họ hoặc khơng phù hợp với lối sống mong muốn. Nếu bạn sợ
hãi việc giao dịch hoặc trở nên khép kín hoặc nếu sự can đảm hay sức khỏe của bạn làm phiền bạn,
đây là những dấu hiệu cho thấy có điều gì đó khơng ổn, thì bạn đang khơng nên theo nghề trading vì
điều đó khơng phải điều phù hợp với bạn.
Perspective (góc nhìn, quan điểm cá nhân). Quản lý cảm xúc là điều cực kỳ quan trọng với trader. Có
những hoạt động hoặc sở thích bên ngồi hoạt động giao dịch cho phép trader cso được quan điểm cá
nhân và giảm căn thẳng. Đối tác của bạn có làm gì khác ngồi giao dịch ?. Làm thế nào để giảm bớt
sức ép hoặc tránh xa khỏi áp lực ?. Với John, đó là dành thời gian cho bọn trẻ nhà tôi, tập luyện và
chạy bộ, du lịch tới những nơi mới lạ, tham gia mạng lưới các nhóm thương nhân nơi mà tất cả các
thành viên là trader và tất nhiên là tán phét với người vợ tuyệt vời này (chỉ số lạc quan của bà vợ anh
John max rồi ).
Chấp nhận bỏ thời gian để du lịch dài ngày và dành ra những ngày nghỉ là việc bạn nên làm với tất cả
những công việc khác, không chỉ trading. Đôi khi cũng cần phải nghỉ trade để ngăn trader khỏi màn
hình và đẩy anh ta đi đúng hướng. Ở nhà tôi, tôi thường gọi việc này là “the Gollum”. Nếu bạn đời của
bạn bắt đầu trông giống con Gollum trong Chúa tể những chiếc nhẫn, thì nên tách anh ta ra khỏi cái

máy tính – his precious (của quý của anh ta, bác nào xem phim này rồi chắc không lạ gì con Gollum
và câu my precious của nó) – giúp anh ta tắt nó đi.
Tất cả các trader thành cơng tơi từng gặp từng có bước nhảy vọt trong việc trở thành trader chun
nghiệp đã tìm thấy cách để có một góc nhìn riêng của họ. Tìm thấy cảm xúc bên ngồi cơng việc giao
dịch và có một tầm nhìn lớn hơn về điều gì là quan trọng với bạn sẽ giúp công việc giao dịch của bạn
đi đúng hướng, đây cũng là cách duy nhất để có hiệu quả lâu dài.
Plan (kế hoạch). Tơi có thể khơng biết nhiều về khía cạnh kỹ thuật của thị trường nhưng có một điều
tôi học được từ việc nghe những câu truyện truyền tai qua nhiều năm rằng trader có giỏi hay không là
ở kế hoạch giao dịch của họ. Mọi người đều thi thoảng chệch hướng khỏi kế hoạch, nhưng nếu khơng
có nó (kế hoạch), tài khoản của bạn sẽ bị nướng ngay. John có nhiều chiếc hộp chứa đầy các nhật ký
giao dịch, ghi lại không chỉ kế hoạch giao dịch của anh ấy mà còn là cảm xúc của anh khi các kế
hoạch này thành công hoặc thất bại.
Bằng cách hồi tưởng lại những hành động và thói quen trong quá khứ, anh ấy có thể điều chỉnh lại tiến
trình và tránh khỏi lặp đi lặp lại những sai lầm cũ. Tơi tin điều này giúp anh tìm thấy nơi thích hợp
nhất với tính cách của anh ấy trong thị trường. Tôi không lo lắng về một thất bại trong ngày, tơi chỉ lo
khi khơng thấy John viết gì vào nhật ký giao dịch của anh ấy.


Quy tắc của con đường (trên hành trình giao dịch)
Sống với một trader giống như lướt theo các con sóng của thị trường, Thực tế, cách hành xử của thị
trường sẽ là phong vũ biểu cho cảm xúc của trader trên bàn ăn tối. Nếu bạn sống với một trader, đây là
vài quy tắc trên con đường để bạn và anh ta cảm thấy dễ chịu hơn một chút.

Đây là ngã tư, đối với ai quan tâm ấy
Các trader này, nếu có những lần khi bạn về nhà hoặc xuống tầng dưới, hoặc bước ra khỏi cái kén giao
dịch, rất khó để nói với người khác về cuộc phiêu lưu của bạn, nhớ lấy điều này: những cảm xúc sâu
sắc của bạn về thị trường có thể sẽ khơng được chia sẻ bởi người thân, và đó đơi khi đó lại là điều tốt
đấy.
Cân bằng là điều hạnh phúc nhất trong các mối quan hệ. Không nên mong đợi bạn đời của bạn lúc nào
cũng phải nghe bạn nhai đi nhai lại về những chi tiết trong ngày giao dịch của bạn. Cũng giống như

John khơng muốn nghe tơi nói về 20 mẫu vải tôi muốn anh ấy xem để thay ga trải giường mới, tơi
cũng sẽ hoa mắt chóng mặt nếu tôi nghe về Russells về E-mini và về cụm Fibonacci khi tôi cố gắng
nhấp một ngụm vang Pinot Grigio trong buổi hẹn hị của chúng tơi.
Thực tế là chúng tơi có một từ để chấm dứt những cuộc trị truyện kiểu đó: “ Drapes – (Những chiếc
ga trải giường)”. Nghe về một ngày làm việc của ai đó có vẻ cũng hay, nhưng nếu muốn đi sâu những
điều q chun mơn thì nên dành điều đó cho mấy ông bạn trader của bạn. Nên là, nếu có lúc nào đó
cơ ấy làm bạn cụt hứng, thì đừng phán xét cơ ấy; cơ ấy có thể khơng phải là Maria Bartiromo (nhà
báo, người dẫn chương trình kênh CNBC, CNN, chun gia tài chính…) thì cũng khơng có nghĩa là cơ
ấy khơng quan tâm đến điều bạn nói đâu.

Ngun tắc đau đớn
Có các thước đo mức độ đau đớn và nó tỉ lệ nghịch với trình độ kinh nghiệm của trader. Điều đó có vẻ
như trader càng ít kinh nghiệm thì càng cảm thấy đau đớn hơn trong một ngày giao dịch thất bại. Hồi
mới cưới, tơi ước tơi có một cái thiệp Hallmark với nội dung, “Đừng nghĩ đến những thất bại, hãy nghĩ
về bản thân” Khơng có nhiều điều có thể nói để an ủi ai đó khi mất 500$, 5000$ một ngày. Nhưng, bạn
nên tạo dựng một mối quan hệ mà bạn đời của bạn có thể tìm đến bạn khi anh ấy cảm thấy ngần ngại
khi mất một số tiền lớn, không sợ những phán xét, chì chiết mỗi lần đi rút tiền là điều rất quan trọng
trong xây dựng tính cách cũng như sự tự tin của một trader. Để có thể giữ sự nghiệp trading của anh ấy
thành cơng hay thất bại thì đến lúc nào đó sự minh bạch sẽ kéo anh ta trở lại cơng việc bởi vì anh nhận
ra anh ta khơng cơ đơn trong hành trình này. Nếu bạn tấn cơng vào mỗi thua lỗ, thì đó là ngun nhân
của những giao dịch ngu ngốc khi anh ta muốn lấy lại ngay lập tức số tiền bị mất để xoa dịu bản thân
và những người xung quanh. Trong trường hợp này nên suy nghĩ kĩ càng và trở lại với một kế hoạch
khác.

Khu vực không nên xâm phạm


Một ngày của trader có thể biến động, lúc lên lúc xuống, có số thời điểm nhất định rất quan trọng, đặc
biệt là lúc mở cửa và đóng cửa thị trường. Trong những giờ này, nơi trading của anh ta giống như căn
phịng bí mật của Harry Potter. Đừng vào. Tôi học được điều này theo cách chẳng vui vẻ gì. Nhiều đối

tác thương mại của John cịn cài đặt hệ thống cách âm, chốt khóa phịng để tập trung giao dịch.
Nghe điều này có vẻ có chút cực đoan, nhưng tơi có thể cho bạn một ý niệm về mức độ tập trung cao
độ của một trader. Nếu bạn muốn thấy một trader tức giận, thậm chí là hung hăng, chỉ cần gọi điện
thoại liên tục cho đến khi anh ta trả lời hoặc nhảy vào phòng anh ta vào những giai đoạn giao dịch
quan trọng. Làm điều này hàng ngày và nó khơng chỉ là cơng thức cho sự đổ vỡ mà cịn hết sức thiếu
tơn trọng với anh ta. Tưởng tượng chồng bạn đang phẫu thuật tim và bạn nhảy vào giữa lúc phẫu thuật
– no bueno (tiếng Tây Ban Nha) - khơng hay tí nào. Trong khoảng thời gian đóng và mở cửa, mức độ
tập trung của trader giống như một bệnh nhân trên bàn mổ, chênh vênh và căng thẳng.

Thuần hóa con qi thú
“Ni dưỡng” một trader trong nhà cũng giống như sinh ra một con qi thú. Vào những ngày đầu, nó
cịn non nớt, ngây thơ và ngoạc mồm ra mỗi khi giao dịch thất bại. Qng thời gian này có thề duy trì
trong thời gian dài nên bạn phải có niềm tin. Nếu trader của bạn tuân theo quy luận 3P đã đề cập trước
đó, nó sẽ bắt đầu trưởng thành. John - con qi thú của tơi tiến hóa như thế này.

1-5 năm đầu trader học việc
Mốc phát triển quan trọng: Trader mới có thể thử rất nhiều chiến thuật trading mà anh ta có thể có.
Giai đoạn này giấc ngủ cũng rất thất thường. Tính cáu kỉnh và những cơn thịnh nộ xen lẫn với những
giai đoạn phấn khởi tưng bừng là khá phổ biến. Khởi phát của ảo tưởng về sự vĩ đại của bản thân cũng
có thể xảy ra (kiểu như bố mày đã tìm ra chén thánh rồi – Gin )
Kỹ năng của hôn nhân được phát triển: sự kiên nhẫn.

5-10 năm Trader trung cấp
Mốc phát triển quan trọng: Giấc ngủ trở nên điều độ, với sự phù hợp trong giai đoạn ngắn. Những sở
thích mới có thể xuất hiện. Trader có thể trải nghiệm sự cần thiết của các tương tác xã hội với
các Trader khác. Cảm xúc lưỡng cực về thắng và thua ít rõ rệt hơn. Thói quen viết lách và kĩ năng làm
việc ở nhà tăng lên. Kỹ năng của hôn nhân được phát triển sự thừa nhận.

Năm 10-15 Trader chuyên nghiệp thành công
Mốc phát triển quan trọng: Một lần nữa trader lấy lại được diện mạo giống con người. Có thể trở lại

với cuộc sống, các mối quan hệ xã hội. Chức năng cơ thể tốt nhất. Tài khoản ngân hàng ngon nghẻ.
Kỹ năng của hôn nhân được phát triển: Sự tự hào, hãnh diện.

Cân nhắc kỹ


Chấp nhận sử rủi ro và quản lý rủi ro và một phần quan trọng của trading. Trong trường hợp của
chúng tôi. John chọn rủi ro lớn và cũng đạt được những thành tựu lớn trong giai đoạn đầu của mối
quan hệ của chúng tơi. Đó thực sự là bài test cho mối quan hệ của chúng tôi, và là chúc thư cho tính
cách của anh ấy. John chỉ chọn rủi ro khi mọi thứ chúng tôi phải mất chỉ liên quan đến vấn đề tiền bạc.
Khi tôi khoảng 20, tơi có thế sống bằng mì ăn liền trong vài tuần nếu tơi phải làm điều đó.
Tơi có thể chờ để có ngơi nhà đầu tiên. Tuy nhiên, bạn cần cân nhắc nếu bạn có ba đứa con, nhưng lại
có một công việc hiếm khi trả được tiền thuê nhà, ngập trong nợ nần và bạn đang chơi một trò chơi với
mức cược rất cao, đầy rủi ro; nếu bạn thực hiện một giao dịch mà bạn phải đánh cược cuộc sống của
chính bạn và những người thân xung quanh mà bạn khơng thành thật với chính bạn và khơng theo đuổi
đam mê, giữ quan điểm và có kế hạch rõ ràng thì điều đó khơng ổn chút nào.
Nếu bạn và người bạn đời của bạn có các quan điểm quá khác biệt về giá trị cuộc sống, về vật chất, về
kế hoạch cho các giai đoạn cuộc đời, thì bạn cần cân nhắc kỹ trước khi bạn theo đuổi cuộc sống của
một trader (hoặc bắt đầu cuộc hơn nhân).
Có rất nhiều cách để kiếm sống, trading tất nhiên là một lựa chọn tuyệt vời. Nhưng cân nhắc kỹ và xác
định rõ trading có phải con đường phù hợp khơng và đây có phải lúc phù hợp với bạn khơng.

Hãy xác định mức độ rủi ro hợp lý và quản lý một kế hoạch phù hợp
Phần này khá hay, cho thấy góc nhìn của người thân về trader. Các mốc thời gian 5-10-15 năm theo
mình là khá thực tế, tất nhiên có người nhanh có người chậm hơn, cũngcó người mãi mãi là trader học
việc. Hiện tại thì mình ngủ ngon, chứng rồi loạn lưỡng cực khi thắng và thua cũng khơng cịn đáng kể
(nhưng nếu trade với tài khoản gấp 10, 100 lần thì cũng khơng chắc được). Chắc bước được sang giai
đoạn 2 rồi Anh em đến giai đoạn nào rồi ?

Tôi đã leo lên những bậc thang để thành trader chuyên nghiệp

như thế nào ?

O

K, lại là tôi, John đây. Tôi không biết là người vợ đáng yêu của tôi, Maria, bao năm qua đã
chú ý đến tất cả những điều này. Đây là ví dụ rõ ràng nhất về nỗ lực làm việc cùng nhau,
nếu nói về khía cạnh trading thì khơng hẳn, mà là cùng nhau cố gắng trong một trị chơi có

tên là cuộc đời. Đây thực sự là những thông tin tuyệt vời, và đọc nó làm tơi hồi tưởng lại cuộc sống
với danh nghĩa là một trader. Tôi đã cảm thấy nghẹn ngào, Maria không giao dịch và cũng chẳng hứng
thú với chuyện này, cũng giống như tơi chẳng hào hứng gì với màu các loại vải, nhưng nó cũng hiệu
quả và đem lại sự cân bằng lành mạnh cho mối quan hệ của chúng tơi. Điều đó cho thấy, tơi đã sớm
học được cách “bỏ qua một bên” và làm cô ấy hiểu tơi đã có những ngày giao dịch như shit. Nói như
shit tức ý tơi khơng phải thua lỗ bình thường. Tơi muốn nói đến tình trạng mất kiểm sốt, giống như
khoảng gap lớn chống lại tơi khi giao dịch quyền chọn. Theo cách đó, cơ ấy biết tơi không bực tức với


cơ ấy, đó chỉ là cách để tơi tự xoa dịu bản thân. Giao dịch rõ ràng là một cuộc phiêu lưu.
Nếu bạn thích cách nhìn sâu sắc của Maria thì bạn có thể xem thêm trên blog của cơ
ấy www.renaissancemoms.com (cái này sập rồi, nhưng tôn trọng nguyên tác, tui để nguyên), gồm khá
nhiều bài viết thú vị về các chủ đề khác nhau. Một điều hấp dẫn tôi, như Maria nói, “trạng
thái trader trung cấp” là khi mà tơi ở trong tình trạng sai lầm nghiêm trọng, nó nhắc tơi là ai đó đã có
niềm vui khi lấy tất cả số tiền đó từ tơi. Ở đâu đó có setup mà tơi đã hồn tồn bỏ lỡ? Tơi thấy rõ ràng,
làm thế nào một thảm họa trading xảy ra với Joe trader. Và với ai đó khác, nó đơn giản là một cơ hội
giao dịch tuyệt vời. Biều đồ này của TASR cho thấy nhiều góc nhìn khác nhau.

Đây là setup phổ biến được tạo ra khi một quỹ lớn muốn thoát khỏi một cổ phiếu. Họ đẩy cổ phiếu đến
một đỉnh mới, kích động các nhóm trader nhỏ lẻ, và sau đó họ bắt đầu thốt ra. Họ biết là các
nhóm trader nhỏ lẻ sẽ mua tại đỉnh mới và họ cũng biết là nhóm này sẽ cảm thấy thoải mái khi mua
khi giá giảm về các mức hỗ trợ. Điều này cho họ nhiều thời gian để bán dần cổ phiếu họ đang nắm

giữ. Bằng cách làm cho cổ phiếu trông rất hấp dẫn (tạo ra các cơ hội mua tốt), mặc dù nó chẳng ổn
chút nào, để đánh lừa đám đông. Tôi gọi setup này là “cực khối giả”. Nó nhìn có vẻ hay, nhưng cũng
chẳng có gì đáng hào hứng với nó đâu.

Figure 1.6

Tơi dùng nó để bắt đỉnh trong giao dịch cổ phiếu (nguyên văn là fade play – fade a market nghĩa là đi
ngược lại hướng đi của thị trường). Nói cách khác, nếu cổ phiếu hồi phục với setup này, tôi sẽ bán
khống.


Làm cách nào để kiếm tiền từ setup “cực khoái giả”
Có nhiều quy tắc mà tơi sử dụng trong giao dịch với setup này.
Nguyên tắc vào lệnh sells/shorts (Buy thì làm ngược lại).
Nhìn vào cổ phiếu đã tạo đỉnh mới trong 52 tuần. Vào 30 tháng 12, đã tạo đỉnh mới một ngày trước
điểm 1, TASR gap up và tạo mức giá nhất lịch sử ở 33.45$ (điểm 2).

Với cổ phiếu tạo đỉnh mới, nhìn vào phân kì sử dụng RSI 7 period (relative strength index – indicator
siêu kinh điển rồi). Khi TASR tạo đỉnh mới vào 30 tháng 12, RSI chạm 72.35 (điểm 4), thấp hơn mức
nó đã đạt được vào 15 tháng 11 khi cổ phiếu đạt đỉnh cao nhất trước đó. Khi giá tạo các đỉnh cao hơn
(higher highs) trong khi RSI tạo đỉnh thấp hơn (lower highs), cái này gọi là phân kỳ giảm
(bearish divergence – phân kỳ gấu, phân gấu, ngược lại là phân bò gì gì đó). RSI đo lường sức mạnh
của thị trường và điều này cho trader biết cổ phiếu đã mất đi sức mạnh của nó.

Với cổ phiếu tạo đỉnh mới, tìm sự sụt giảm rõ ràng về khối lượng giao dịch (volume). Khi TASR tạo
đỉnh mới trong 52 tuần, nó chỉ giao dịch với khối lượng bằng ¼ so với đỉnh trước đó. Điều này giống
như một cái xe hết xăng. Sẽ khơng thể có di chuyển giá ổn định nếu khơng có khối lượng giao dịch.

Figure 1.7
Bán khống cổ phiếu vào ngày hơm sau, khi nó đóng cửa dưới mức đỉnh trước đó. Vào ngày 3 tháng 1,

TASR đóng cửa bên dưới 30.98$, đỉnh trước đó được thiết lập vào ngày 15 tháng 11.
Giả sử có trader tên Joanne, tận dụng etup này, cô ta sẽ bán khống 2000 cổ phiếu khi thị trường mở
cửa vào ngày 4 tháng 1, khớp lệnh ở 30.27$. Đặt điểm thoát lệnh cao hơn đỉnh cao nhất (all time
highs) 25 cent. Đỉnh này ở mức giá 33.45$ nên điểm stop loss sẽ đặt ở 33.70$. Đây là lệnh dừng lỗ
theo giá thị trường (stop market order), không phải lệnh stop limit mà Joe đã đặt.


Để thốt khỏi giao dịch, chờ khi giá đóng cửa bên trên đáy cao hơn khi đến các vùng hỗ trợ quan
trọng (key support). Nếu hỗ trợ này bị phá, tiếp tục chờ đến khi giá tạo đáy cao hơn trên đồ thị
H1. Chúng ta sẽ đi vào chi tiết của ý tưởng giao dịch này ở phần sau của cuốn sách.

Khơng trail stops (dời điểm stops). Thốt lệnh khi có dấu hiệu đảo chiều. Bây giờ nhìn vào Joanne,
người muốn ở phía bên kia của các giao dịch của Joe. Sau khi cô vào lệnh short TASR, cổ phiếu
không bao giờ phục hồi đủ để đóng cửa trên giá cao nhất của ngày trước đó. Nên Joanne vẫn giữ lệnh
short cho đến khi nó phá vỡ kháng cự quan trọng trên biểu đồ ngày theo các đường xu hướng tăng.
Một khi nó phá vỡ các mức hỗ trợ quan trọng, phe bán trở nên xấu xí.

Biểu đồ 1.7 là biểu đồ H1 cho thấy sự tăng lên của khối lượng giao dịch khi TASR phá vỡ hỗ trợ quan
trọng tại điểm 1. Trong suốt 3 ngày bán liên tục, ở điểm 2,3,4 và khơng có thời gian cho thị trường hồi
phục đủ để đóng cửa trên đỉnh của cây nến trước đó (trên biểu đồ H1). Ngày tiếp theo, ở điểm 5,
TASR hồ phục đủ để đóng cửa trên cây nến H1 trước đó, đó là cây nến thấp nhất trong tồn bộ đợt
giảm giá. Điểm đóng cửa này là lúc để thoát lệnh, khi cây nến tiếp theo xuất hiện, Joanne đã bán 2000
cổ phiếu TASR ở mức giá 16.17$, bỏ túi 28,200$. Cô ấy cũng vào lệnh buy 4000 cổ phiếu ở mức này,
dùng đáy gần nhất để đặt stoploss.

Cơ duy trì lệnh cho đến khi hành động giá trên H1 đóng cửa bên dưới cây nến H1 cao nhất. Điều này
xảy ra tại điểm số 6, Joanne đóng lệnh buy ở 20.54$ với mức lợi nhuận 17,480$. Trong trường hợp
này, Joe đã tự mắng bản thân ngu ngốc thì Joanne tính số lợi nhuận, tổng cộng 45,680$ và rút một
phần lợi nhuận khỏi tài khoản để đến Maui du lịch một tuần. Khi trader mất tiền, nó chẳng đi đâu cả.
Chỉ là chuyển đến tài khoản của trader khác. Điều này đúng cả trong khủng hoảng kinh tế 2008. Số

tiền AIG mất đơn giản là chuyển đến tài khoản Goldman Sachs. Khi AIG không thể chi trả cho thua
lỗ, chính phủ cũng đủ tốt bụng để đứng ra cho vay bằng tiền thuế để trả cho Goldman Sachs. Thương
vụ quá hời nếu bạn hiểu điều này.

Nguyên tắc kinh tế duy nhất nào là có hiệu quả trên thị trường ?
TASR không hề mất 60% giá trị của nó trong 8 ngày giao dịch vì nó muốn thế. Các trader tuyệt vọng
và các quỹ tương hỗ (mutual funds) chất đầy cổ phiếu này để bán quyền chọn mua (covered call) là
nạn nhân chính. Quyền chọn mua là một trong những hình thức tạo ra thu nhập tốt nhất trong năm
2004. Điều này bởi vì thị trường bấp bênh và khơng có biến động. Vì phương thức này hoạt động tốt,
Phố Wall đưa ra kế hoạch để mở một vài quỹ tương hỗ chuyên về quyền chọn mua.

Mặc dù khơng có gì chắc chắn trên thị trường, nhưng có một điều gần như chắc chắn: ngay khi phố
Wall công bố một phương thức đặt biệt để giao dịch cho một thị trường hoặc chiến lược cụ thể thì
chiến lược và thị trường đó chắc chắn đi đời rồi. Một khi các quỹ quyền chọn mua được mở ra, thị