Chuong truc

Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Bộ môn Thiết Kế Máy

Slide 1

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Chương 10

Slide 2

10.1 Khái niệm chung
10.2 Kết cấu và các phương pháp
nâng cao độ bền mỏi
10.3 Vật liệu và ứng suất cho phép
10.4 Các dạng hỏng và chỉ tiêu tính
10.5 Tính tốn theo độ bền
10.6 Tính tốn theo độ cứng
10.7 Tính tốn dao động
10.8 Trình tự thiết kế trục

Bộ mơn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Slide 3

10.1 Khái niệm chung:
Chức năng hoạt động
Phân loại chi tiết trục:
 Theo đặc điểm chịu tải
 Trục tâm
 Trục truyền
 Theo hình dạng đường tâm
 Trục thẳng
 Trục khuỷu
 Trục mềm
 Theo cấu tạo trục
 Trục trơn
 Trục bậc
 Trục rỗng
 Theo tiết diện ngang
 Trục trịn
 Trục hình
Bộ mơn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc

Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Slide 4

10.2 Kết cấu và biện pháp nâng cao sức bền mỏi cho chi tiết trục:
Các bộ phận chủ yếu của một trục
 Ngõng trục và cổ trục
 Thân trục
 Các bề mặt chuyển tiếp
Cố định chi tiết quay trên trục theo phương dọc trục
 Tải trọng nhẹ
 Tải trung bình
 Tải trọng nặng
Các biện pháp nâng cao sức bền mỏi:
 Đối với thân trục
 Đối với các mặt chuyển tiếp
Bộ môn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Slide 5

10.3 Vật liệu và ứng suất cho phép:
Sử dụng vật liệu đạt độ bền mỏi và độ cứng yêu cầu (thép carbon và hợp kim).

Với các trục chịu tải lớn, quan trọng có thể dùng 40CrNi, 40CrNìMoA, 30CrMnTi,
30CrMnSiA… tơi cải thiện – ram cao hay tôi cao tần – ram thấp.
Với các trục quay nhanh và dùng ổ trượt nên dùng 20Cr, 12CrNi3A, 18CrMnTi…
thấm carbon hay 38Cr2MoA1A thấm nitrogen
Với các trục định hình hoặc cỡ lớn có thể dùng gang cầu hoặc gang biến tính.
Giá trị ứng suất cho phép của trục có thể được xác định như trong chương “Các
chỉ tiêu thiết kế máy và chi tiết máy”.

Bộ môn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Slide 6

10.4 Các dạng hỏng và chỉ tiêu tính:
Gãy trục: Do trục phải chịu quá tải thường xuyên hay hiện tượng tập trung ứng
suất do kết cấu, vật liệu hay lắp ráp.

Mòn trục: Xãy ra tại các vị trí gối đỡ do tính tốn hoặc hệ thống bơi trơn khơng
thích hợp.

Trục khơng đủ độ cứng: Do khơng tính tốn đủ điều kiện cứng hoặc do các tải
trọng phát sinh trong quá trình hoạt động của trục như quá tải đột ngột hoặc ly
tâm đối với trục quay nhanh.

Chỉ tiêu tính tốn trục chủ yếu là bền và cứng. Lưu ý dạng ứng suất phát sinh để
lựa chọn tính tốn tỉnh hay mỏi thích hợp.

Bộ môn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Mơn học Ngun Lý – Chi Tiết Máy

Slide 7

10.5 Tính tốn trục theo độ bền:
Tính tốn thiết kế:
 Thiết kế sơ bộ:
 Đường kính sơ bộ:
 Chọn các kích thước dọc trục
 Thiết kế chính xác:
 Lập các biểu đồ moment
 Đường kính chính xác:

Bộ mơn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc

Mơn học Ngun Lý – Chi Tiết Máy

Slide 8

10.5 Tính tốn trục theo độ bền:
Tính tốn kiểm nghiệm:
 Kiểm nghiệm hệ số an toàn (kiểm tra mỏi):
 Trục tâm đứng yên:

 Trục tâm quay:
 Trục truyền:

 Kiểm nghiệm quá tải đột ngột (kiểm tra tĩnh):

Bộ môn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Mơn học Ngun Lý – Chi Tiết Máy

Slide 9

10.6 Tính toán trục theo độ cứng:
Độ cứng uốn
Độ cứng xoắn:
 Trục trơn:
 Trục then:

10.7 Tính tốn dao động:
Tính tốn tần số riêng của trục:
10.8 Trình tự thiết kế trục

Bộ mơn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc