Gầu da đầu và thuốc trị
Nhiều người khổ sở vì có quá nhiều gầu trên đầu, chúng không chỉ gây
ngứa ngáy, khó chịu mà còn làm mất đi nét đẹp của “một góc con người”. Làm thế
nào để loại bỏ gầu ra khỏi da đầu?
Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng gầu nhưng tựu chung có 2 nguyên
nhân chính: gầu nhiều không do bệnh lý và gầu do bệnh lý.
Gầu nhiều không do bệnh lý
- Do da nhờn: Một số người có tình trạng da nhờn. Chất nhờn được tuyến
bã tiết ra nhiều khi bắt đầu tuổi dậy thì. Tuyến bã có số lượng nhiều và kích thước
lớn ở các vùng da như: trên da đầu phía trước, da mặt (đặc biệt vùng chữ T: trán,
mũi, cằm). Khi chất nhờn tiết ra nhiều thì đồng thời cũng tăng xuất hiện gầu nhiều
ở vùng da đầu phía trước. Vảy trắng, mỏng, đôi khi thành hẳn một lá to, ẩm ướt,
sờ vào thấy nhờn. Sau khi gội đầu khoảng 2 ngày trở ra nhiều người thấy ngứa
ngáy khó chịu. Bạn có thể gội bằng các dầu gội đầu chống nhờn. Nếu vảy nhiều
(có thể vảy tạo thành do các chủng nấm ký sinh ở trên da đầu trở nên gây bệnh) thì
gội bằng haicneal (có chứa ketoconazol 2% và thuốc kháng viêm). Nhiều người
gội bằng lá cứt lợn cũng thấy gầu giảm hẳn. Chỉ nên gội 2-3 ngày một lần.
- Do dùng dầu gội không hợp lý: Ngày nào cũng gội, sử dụng dầu gội có
chất tẩy mạnh, dùng lượng dầu gội một lần nhiều quá mức cần thiết Làm như
vậy bạn đã vô tình tẩy hết lớp ceramide bảo vệ trên da đầu tạo điều kiện cho các vi
khuẩn và vi nấm ký sinh trên da đầu sinh sôi phát triển và trở thành tác nhân gây
bệnh. Da đầu ngứa, có nhiều gầu trắng, nhỏ, vụn, đôi khi kèm theo rụng tóc. Bạn
nên lựa chọn cho mình một loại dầu gội thích hợp chứa hàm lượng chất tẩy không
quá cao. Không nên dùng tùy tiện các loại dầu gội. Gội đầu 3 ngày một lần. Có thể
phải có một thời gian chỉ gội đầu bằng bồ kết và chanh để cho da đầu có điều kiện
hồi phục.
- Gầu nhiều do để lâu không gội: Có một số người do hoàn cảnh công việc
hoặc lý do sức khỏe mà không gội được thường xuyên cũng gây ngứa và có nhiều
gầu trên da đầu. Nên gội đầu thường xuyên hơn 3-5 ngày một lần, không nên để
qua một tuần không gội. Nếu do tình trạng sức khỏe thì khi gội xong nên sấy khô
tóc ngay. Nếu để lâu quá không gội thì các tế bào chết sẽ tích tụ lại cộng với mồ
hôi tạo thành các vảy gây bít tắc các lỗ nang lông làm cản trở hô hấp qua da làm
cho da đầu dễ mắc bệnh.
Gầu nhiều do bệnh lý
- Nấm: Các chủng nấm khi gặp điều kiện thuận lợi sẽ sinh sôi phát triển và
gây bệnh. Các sợi nấm có khả năng tiêu được chất sừng có trên bề mặt da, móng
và tóc. Khi gây bệnh trên đầu chúng sẽ gây bong da trên đầu tạo thành những
mảng trắng trông giống như gầu, nền da đỏ, có bờ sẩn mọc xung quanh đám tổn
thương. Có thể kèm theo rụng tóc hoặc gãy tóc. Tổn thương tạo thành từng mảng
trên da đầu. Giới hạn đám da bị tổn thương với da lành trông rất rõ. Bệnh nấm này
có thể lây từ người sang người hoặc từ súc vật sang người. Về điều trị phải xét
nghiệm tìm nấm. Nếu xét nghiệm có nấm thì phải dùng dầu gội chống nấm như
nizoral, haicneal , gội 2-3 ngày một lần và bôi các thuốc kháng sinh chống nấm
như nizoral, fungiderm, lamisin kèm theo uống một đợt kháng sinh chống nấm.
Khi có chỉ định uống kháng sinh chống nấm thì phải có sự theo dõi chặt chẽ của
bác sĩ chuyên khoa da liễu.
- Bệnh viêm da tiếp xúc: Một số người khi dùng dầu gội hoặc thuốc nhuộm
tóc, thuốc làm quăn tóc, các loại keo hoặc gôm xịt tóc do dị ứng với một thành
phần nào đó có trong các chế phẩm này mà mắc bệnh viêm da tiếp xúc. Các thể
nặng thì có thể gây tiết dịch, chảy nước, mụn nước, mụn mủ cần phải đi khám bác
sĩ chuyên khoa da liễu. Các trường hợp nhẹ, không có tổn thương rầm rộ trên da
mà chỉ hơi ngứa và bong vảy da nhẹ trên đầu trông giống như có nhiều gầu thì bạn
phải dừng không tiếp tục dùng các chế phẩm đó nữa đồng thời dùng dầu haicneal
gội 2-3 ngày một lần trong một thời gian sau đó lựa chọn cho mình một loại dầu
gội thích hợp. Khi đã biết mình bị dị ứng với chế phẩm nào thì không nên dùng lại
chế phẩm đó nữa.
- Bệnh viêm da do da dầu: Bệnh này thường gây tổn thương ở các vùng da
tiết nhiều chất nhờn như da đầu phía trước, đầu 2 lông mày, 2 cạnh bên của mũi,
sau tai, phía trước ngực và phía sau lưng. Trên đầu nếu ở da trẻ dưới 2 tuổi thì tổn
thương biểu hiện là các vảy dày, màu vàng, ẩm ướt, đóng thành mảng lớn (dân
gian hay gọi là cứt trâu): bôi mỡ salicylé 2% sau đó gội lại bằng chanh. Khi hết
vảy thì bôi bằng pesancort hoặc fobancort ngày một lần trong một tuần. Trên da
đầu người lớn thì vảy bong dày, vảy có màu trắng hoặc hơi ngả vàng, có thể khô
hoặc hơi ẩm ướt. Gội bằng haicneal 2-3 ngày một lần trong một thời gian sau đó
gội bằng bồ kết hoặc chanh. Tại chỗ bôi lorinden A hoặc dibetalic ngày một lần
trong 2-3 tuần. Khi xét nghiệm có nấm kèm theo thì bôi phối hợp các chế phẩm
chống nấm như: nizoral, fungiderm, lamisin ngày một lần trong 2-4 tuần.
- Bệnh vảy nến: Rất nhiều người mắc bệnh vảy nến với khởi đầu là bong da
ở trên đầu. Nhiều trường hợp bệnh chỉ tồn tại trên da đầu suốt đời hoặc một thời
gian rất dài. Vảy trắng mủn như khảm xà cừ, bong nhiều hoặc có thể đóng thành
lớp dày. Nền da phía dưới đỏ hoặc có thể sần lên kèm theo ngứa. Bệnh nhân có thể
có rất nhiều tổn thương trên da khắp người kèm theo viêm dày các móng tay, chân
và đau các khớp xương. Dùng dầu polytar liquid gội 2-3 lần trong một tuần, không
gãi mạnh, không cào, không chà xát làm xây xước da đầu. Tại chỗ bôi lorinden A
hoặc dibetalic ngày một lần trong 2-3 tuần. Phải được dùng thuốc để chữa bệnh
chính là vảy nến.