Biện pháp hạn chế học sinh vi phạm đạo đức và nâng cao chất lượng học tập ở lớp chủ nhiệm THCS tạ thị kiều lữ minh sử

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
MÔ TẢ SÁNG KIẾN
Mã số:....................................................................
Tên sáng kiến:
BIỆN PHÁP HẠN CHẾ HỌC SINH VI PHẠM ĐẠO ĐỨC VÀ NÂNG
CAO CHẤT LƯỢNG HỌC TẬP Ở LỚP CHỦ NHIỆM.
1. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Công tác chủ nhiệm lớp.
2. Mơ tả bản chất của sáng kiến
2.1. Tình trạng giải pháp đã biết
- Hiện nay số học sinh chưa ngoan vi phạm đạo đức, sa sút về học tập có
chiều hướng gia tăng, ý thức tự cố gắng vươn lên trong học tập khơng cao, tình
trạng học sinh kết thành băng nhóm bạo hành trong trường học đáng được báo
động.
- Từ những yếu tố trên, và qua thực tiễn chủ nhiệm ở trường nhiều năm, tôi
nhận thấy việc giáo dục học sinh chưa ngoan và nâng cao chất lượng học tập ở
lớp chủ nhiệm là một nhiệm vụ hết sức quan trọng của người giáo viên.
- Vào các năm học trước năm 2000, khi nhận lớp chủ nhiệm, thì cũng như
mọi giáo viên khác cho học sinh viết sơ yếu lí lịch, điều tra học lực các năm học
trước, nếu học sinh học yếu thì giáo viên bộ mơn phụ đạo cho các em, học sinh
vi phạm nội quy viết kiểm điểm, mời phụ huynh. Cuối tuần sinh hoạt lớp, em
nào vi phạm nội quy và học tập thì giáo viên chủ nhiệm cho viết kiểm điểm,
quét lớp trong tuần. Q trình đó lập đi lập lại cho đến hết năm học. Từ đó cho
thấy giáo viên chủ nhiệm ít quan tâm các em nên tỉ lệ học sinh vi phạm đạo đức
và học tập sa sút ngày càng nhiều. Chính gì đều đó tơi suy nghĩ làm thế nào để
học sinh lớp chủ nhiệm hạn chế vi phạm đạo đức và nâng cao chất lượng học tập
nên tôi đã áp dụng giải pháp này vào năm 2012 cho đến nay và giải pháp này
cho tôi kết quả rất khả quan và giải pháp này tiến hành theo các bước như sau:

1

+ Vào khoảng đầu tháng 8 khi nhận danh sách lớp chủ nhiệm mới, tôi
gặp trực tiếp hoặc điện thoại đến các giáo viên chủ nhiệm ở lớp cũ của các em,
để nắm bắt tình hình học tập và việc thực hiện nội quy của nhà trường trong năm
học vừa qua của các em. Vậy theo thông tin ban đầu về các giáo viên chủ nhiệm
cũ của các em ở khối 8 thì được biết trong danh sách tơi nhận chủ nhiệm có số
học sinh chưa ngoan về mặt đạo đức và có những em học lực trung bình.
+ Từ đó tơi tiến hành điều tra ban đầu về các em
�Học lực của năm học trước ở các môn.
�Quan hệ bạn bè của học sinh trong năm học qua. Hoàn cảnh sống và

quan hệ giữa các thành viên trong gia đình thơng qua tổ trưởng của tổ nhân dân
tự quản.
* Những ưu, khuyết điểm của giải pháp đã – đang được áp dụng tại cơ
quan, đơn vị:
Trong các năm học qua, công tác chủ nhiệm đã được Ban giám hiệu quan
tâm chặt chẽ và có chỉ đạo kịp thời đến giáo viên chủ nhiệm về giáo dục học
sinh chưa ngoan, nhiều giáo viên chủ nhiệm đã tâm quyết thực hiện tốt vai trò
chức trách của giáo viên chủ nhiệm, học sinh của trường đa số chăm ngoan. Do
đó các năm học qua tỉ lệ học sinh có hạnh kiểm tốt, học lực giỏi, khá tăng lên
theo từng năm học, đây là kết quả hết sức khả quan đáng ghi nhận của tập thể
hội đồng sư phạm nhà trường. Song đáng tiếc còn một số học sinh chưa ngoan
về mặt đạo đức thường xuyên nghỉ học, cúp tiết, có xu hướng giải quyết xung
đột với bạn bè bằng vũ lực, có thái độ xem thường bạn bè, thầy cô người lớn
tuổi, ăn nói thơ tục, thường xun khơng tham gia vào các hoạt động của lớp,
thường xuyên không soạn bài, không làm bài tập về nhà, không dụng cụ học tập,
những nguyên nhân trên là do có rất nhiều nguyên nhân, song với kinh nghiệm
nhiều năm chủ nhiệm theo tôi là do những nguyên nhân chính sau:
- Từ bản thân các em: Do giai đoạn tâm lý có nhiều biến đổi, do đó một số
em muốn khẳng định mình là người lớn bằng sự hiểu biết chưa hồn thiện của

mình. Một số học sinh kết bạn và đi chơi với các thanh thiếu niên hư hỏng ở bên
ngoài nhà trường từ đo lo chơi sa sút trong học tập.
2


- Về gia đình: Do vì kinh tế, một số gia đình đã lao vào kinh tế có đơi lúc
thiếu quan tâm đến con em, làm cho quá trình hình thành nhân cách của con em
đôi lúc bị sai lệch do thiếu tư vấn, không định hướng đi đúng đắn cho con em.
Do nhu cầu cuộc sống của con người có sự ham muốn, địi hỏi có một số em do
suy nghĩ chưa tới đã tha quá về đạo đức và sa sút trong học tập, chán nãn không
ham học
- Về xã hội: Do nhu cầu xã hội phát triển đặc biệt là công nghệ thông tin đã
tác động đến học sinh, các em có thể cần những nội dung gì chỉ cần lên mạng gõ
thì sẽ có, có những nội dung mà tuổi các em chưa có thể tìm hiểu được mà các
em do tâm sinh lí và tính hiếu kì các em tị mị xem đã tác động xấu đến các em
và có những em nghiện chơi game khơng cịn ham học.
- Về tập thể lớp: Chưa phát huy tốt đơi bạn cùng tiến, việc học tổ, học
nhóm. Chưa tổ chức tốt phong trào thi đua ở các tổ trong lớp.
2.2. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến
2.2.1. Mục đích của giải pháp
- Giải pháp nhằm góp phần giáo dục học sinh phát triển toàn diện về đạo
đức và tri thức, giúp học sinh tự hồn thiện bản thân, tự trang bị cho mình hành
trang về cuộc sống tương lai;
- Giúp giáo viên chủ nhiệm lớp có một định hướng để cùng nhau giáo dục
học sinh, chủ nhân tương lai của nước nhà;
- Giúp giờ sinh hoạt lớp bớt đi những căng thẳng, áp lực khi lên lớp, thể
hiện được tính thân thiện trong nhà trường;
- Xây dựng được tập thể lớp đoàn kết, vững mạnh, phát huy tốt tinh thần tự
học tự rèn.
- Từng bước góp phần thực hiện đổi mới cơng tác giáo dục, tiến tới thực

hiện mục tiêu chương trình giáo dục phổ thông mới.
2.2.2. Nội dung giải pháp
2.2.2.1. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu
- Kết hợp chặt chẽ, đồng bộ hơn giữa ba môi trường giáo dục: Nhà trường,
gia đình, xã hội và giáo dục từng bước cho học sinh;
3


- Các biện pháp tiến hành đã nêu ra cụ thể theo từng bước, dễ dàng trong
giáo dục học sinh hơn.
2.2.2.2. Các bước thực hiện
a. Cơ sở lí luận
- Thực hiện chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện học
tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, tác phong Hồ Chí Minh trong các
hoạt động học tập và rèn luyện của học sinh, sinh viên, triển khai, sáng tạo và
hiệu quả phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực”; Thực hiện tốt cuộc vận động “Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo
đức, tự học và sáng tạo”;
- Thực hiện chỉ thị số 40/2008/CT-BGDĐT về nhiệm vụ trọng tâm của
ngành “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”;
- Thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương
Đảng (Khóa XI) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng u
cầu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng
xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
b. Thực trạng của vấn đề
Thực tiễn về đạo đức học sinh ở các trường cho thấy, một số học sinh có
dấu hiệu sa sút nghiêm trọng về đạo đức như nói tục, chửi thề, tụ tập quán xá,
phòng chơi game, hút thuốc, gây gổ, đánh nhau,... kéo theo học tập sa sút
nghiêm trọng như không thuộc bài, khơng làm bài, quay cóp trong kiểm tra thi
cử, mất kiến thức căn bản,... nhu cầu cá nhân phát triển lệch lạc, kém ý thức

trong quan hệ cộng đồng, thiếu niềm tin trong cuộc sống, ý chí kém phát triển,
khơng có tính tự chủ dễ bị lơi cuốn vào những việc xấu.
- Từ bản thân học sinh : Giai đoạn tâm sinh lý có nhiều biến đổi. Một số
học sinh muốn khẳng định mình là người lớn bằng sự hiểu biết chưa hồn thiện
của mình. Thậm chí các em cịn nghĩ làm như vậy là khơng sai. Khi đạo đức yếu
kém thì học lực cũng tỉ lệ thuận với nó. Điều này sẽ dẫn đến hệ quả, các em kiến
thức bị hỏng dẫn đến mất căn bản, điểm kiểm tra thấp so với các bạn cùng lớp

4


làm các em mặc cảm đưa đến hiện tượng sợ bị kiểm tra, tiếp theo là chán học và
cuối cùng nảy sinh bỏ học.
- Từ thực tế gia đình
+ Có những gia đình giàu tiền: Con muốn gì cũng cưng, chiều theo đáp
ứng đầy đủ, thậm chí là dư dã nhu cầu tiền bạc, vật chất cho con và xem đây là
điều kiện tiên quyết cho con học hành, không muốn con mình thua kém với bạn
bè ở ngồi, kể cả chưa đến tuổi chạy xe môtô, con muốn đi học bằng xe mơtơ
cũng chiều theo, thực sự thì hành động này đã có thể vơ tình đầy con của mình
vào con đường lêu lỏng, ăn chơi và trở thành học sinh cá biệt, học tập sa sút,
đến lúc phát hiện được thì có thể đã muộn rồi;
+ Có những gia đình nghèo: Rất cưng con khơng muốn con mình thua
kém với bạn bè cùng trang lứa nên phải cặm cụi lo làm ăn, có đơi lúc phải đi làm
xa, gởi con cái cho ơng bà, chú Bác chăm sóc, chính vì sự thiếu quan tâm của
ơng bà, chú Bác nên có một số em đua địi theo bạn bè, tụ tập đi chơi từ đó
khơng ham học trở thành học sinh cá biệt và trong học tập ngày càng sa sút;
+ Có một số gia đình thiếu sự quan tâm hay do hồn cảnh gia đình bất
hịa cha mẹ ly hơn, ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành nhân cách của các em
và quá trình học tập;
+ Cũng có những gia đình, do xung đột giữa các thành viên trong gia

đình diễn ra trước mắt của các em, khiến cho các em trở nên cộc cằn, hoặc xấu
hỗ với bạn bè, ... có những hành vi bắt chước người lớn trong khi giải quyết các
xung đột với các bạn cùng lớp và như vậy vơ tình người lớn đã đẩy các em trở
thành học sinh kém về mặt đạo đức và học tập.
- Giáo viên chủ nhiệm
+ Có một số giáo viên chủ nhiệm chưa quan tâm chặt chẽ lớp chủ nhiệm,
chưa nắm được hoàn cảnh các em, khơng quan tâm tìm hiểu, chưa chỉ ra những
lỗi sai phạm. Tới giờ sinh hoạt lớp nếu vi phạm là cảnh cáo phạt các em trước
tập thể, viết kiểm điểm;

5


+ Giờ sinh hoạt lớp đôi khi biến thành giờ trừng trị học sinh chưa ngoan,
chưa cho học sinh thấy được điểm đúng để phát huy, thường khi chê học trò hơn
là khen ngợi;
+ Một số giáo viên chủ nhiệm xem học sinh vi phạm chưa ngoan như là
một tội phạm.
- Giáo viên bộ môn: Trong tiết dạy truyền thụ kiến thức cho học sinh đôi
khi quên rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh qua từng tiết dạy để các em đủ sức
đối mặt với thực tế, đủ bản lĩnh vượt qua thử thách trở thành người công dân
thật tốt.
- Từ thực tế xã hội
+ Tác động tiêu cực của môi trường xã hội ảnh hưởng đến hành vi đạo
đức của các em;
+ Văn hoá phẩm đồi trụy, phim bạo lực, trò chơi bạo lực trên các bộ phim
nước ngồi, các trị chơi trên vi tính,… ảnh hưởng rất nhiều đến việc phát triển
và hình thành nhân cách, hành vi đạo đức chưa tốt ở các em.
- Từ tập thể lớp: Chưa xây dựng tốt đôi bạn cùng tiến, chưa tổ chức tốt
phong trào thi đua giữa các tổ trong lớp, chưa tổ chức tốt giờ sinh hoạt lớp.

c. Các biện pháp tiến hành giải quyết vấn đề
c.1. Hạn chế học sinh vi phạm đạo đức
Xuất phát từ thực trạng của công tác giáo dục cho học sinh của lớp chủ
nhiệm mấy năm qua, qua việc nghiên cứu lý luận, tổng hợp kinh nghiệm thực
tiễn đơn vị đã đề ra các biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh của trường
trong giai đoạn hiện nay như sau:
* Về phía gia đình
- Đối với những gia đình giàu có con chưa ngoan: Nên lưu ý thương con
nhưng không phải là chiều con tất cả. Nên quan tâm theo dõi con em mình qua
học tập và kết thân với bạn bè thuộc đối tượng nào trong nhà trường và ngoài xã
hội. Gia đình quyết định một phần nhân cách, do đó với gia đình việc đầu tiên
cần sự thống nhất quan điểm giáo dục con mình. Quan điểm đó phải được thể
hiện mọi nơi, mọi lúc mang tính nhất quán, phải thường xuyên nhắc nhở việc
6


học và làm bài ở nhà, phải thường xuyên liên lạc với nhà trường, giáo viên chủ
nhiệm nắm tình hình học tập của con em mình và thường xuyên kiểm tra điểm
các môn học ở trên mạng, để kịp thời nhắc nhở và có hướng khắc phục;
- Đối gia đình nghèo có con chưa ngoan: Gia đình cần nhận thức đúng
đắn về vai trị, trách nhiệm của mình trong việc giáo dục con cái. Vẫn biết vật
chất là không thể thiếu trong cuộc sống, tuy nhiên cũng không nên quá chú tâm
đến vật chất mà bỏ đi việc giáo dục con em mình;
- Đối với những gia đình cha mẹ ly hơn: Thì bậc làm cha mẹ phải dành
thời gian quan tâm, thường xuyên nhắc nhở việc học của con mình, phải thường
xuyên liên lạc với nhà trường, giáo viên chủ nhiệm nắm tình hình học tập của
con em mình và từ đó có hướng khắc phục những mặt hạn chế phát huy những
ưu điểm.
* Về phía nhà trường: Cần có chỉ đạo kịp thời đến từng giáo viên chủ
nhiệm về giáo dục học sinh chưa ngoan để giáo viên chủ nhiệm có hướng giải

quyết đúng đắn. Có kế hoạch kiểm tra, tổ chức các cuộc thi, phát động phong
trào thi đua trong học sinh và giáo viên cùng thi đua dạy tốt học tốt.
- Tăng cường kiểm tra nề nếp, vệ sinh 15 phút đầu giờ;
- Tổ tư vấn học đường kết hợp giáo viên chủ nhiệm giải quyết kịp thời các
học sinh vi phạm nội qui nhà trường;
- Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm xây dựng lớp thành những tập thể vững
mạnh, có lực lượng cốt cán làm nòng cốt, làm hạt nhân cơ bản của lớp, là trợ thủ
đắc lực cho giáo viên chủ nhiệm.
* Về phía giáo viên chủ nhiệm lớp
Giáo viên chủ nhiệm có một vai trị rất quan trọng trong cơng tác giáo dục
đạo đức học sinh, đánh giá quá trình rèn luyện trong nhà trường, là cầu nối giữa
học sinh, gia đình học sinh với các mối quan hệ trong trường. Thay nhà trường
xử lý các thông tin trong các mối quan hệ của học sinh,…., xử lý các trường hợp
học sinh vi phạm nội quy, …; Vì thế người giáo viên chủ nhiệm phải có đủ năng
lực sư phạm, hiểu biết thật sâu sắc những học sinh của mình, có lịng vị tha,…;

7


Khi xử lý một trường hợp phải nghiên cứu thật rõ ràng, chính xác, tìm hiểu
ngun nhân, hồn cảnh, đặc điểm tâm lý của đối tượng mới đi đến kết luận.
- Vai trò của giáo viên chủ nhiệm phải gương mẩu và cần tìm hiểu tâm tư
nguyện vọng, sở thích của các em, tư vấn giúp đỡ, muốn làm được điều đó thì
giáo viên chủ nhiệm phải:
+ Bản thân người giáo viên chủ nhiệm phải là tấm gương sáng biết tự
hồn thiện phẩm chất nhân cách của mình;
+ Hiểu biết tâm lý lứa tuổi của học sinh mình chủ nhiệm.
- Dùng tình cảm để cảm hóa các em: Tránh đối xử thơ bạo, trách móc các
em. Nên xử lý mềm mỏng, thậm chí dịu ngọt đối với học sinh cá biệt này, nếu
khơng sẽ khơng có hiệu quả, có khi gặp phản ứng khơng tốt ngược trở lại về

phía học sinh. Tuy nhiên cũng có đơi lúc ta cũng phải cứng rắn: chẳng hạn trong
vấn đề xử phạt "Mềm nắn, rắn bng". Nếu học sinh có thói hư tật xấu phạm lỗi
trầm trọng cũng có thể tùy trường hợp hay tùy đối tượng mà xử lí, tơi khơng xử
lí một cách cứng nhắc. Dù lỗi lầm lớn nhưng nếu em đó biết nhận lỗi và sửa lỗi
thì tơi ln tạo cho học sinh đó cơ hội khắc phục, tự làm chủ bản thân, có niềm
tin nghị lực để vươn lên. Dù các em vi phạm ở mức độ lỗi lớn hay nhỏ tơi cũng
xử lí trên cơ sở giáo dục các em, cụ thể cho em đó biết chuộc lỗi, làm một việc
tốt, giao cho em đó thời gian thử thách.
- Giờ sinh hoạt lớp cần có thưởng phạt phân minh không biến giờ sinh hoạt
lớp trở thành giờ phê bình học sinh chưa ngoan. Giờ sinh hoạt lớp giáo viên chủ
nhiệm cần nhẹ nhàng phân tích những mặt ưu, khuyết, đúng sai trong một tuần
thực hiện nội quy của các em,... Giúp các em nhận biết những ưu điểm của
mình và biết phát huy nó, những điểm sai các em phải khắc phục sửa chữa ngay.
Tạo nên bầu không khí giáo dục trong lớp học, hình thành nên một phong cách
sinh hoạt của lớp, biểu hiện như sau:
+ Nề nếp tốt: Trật tự, vệ sinh, ngăn nắp, nghiêm túc;
+ Ủng hộ cái tốt, cái tiến bộ, phê phán cái sai, cái lạc hậu, có phong
trào thi đua sơi nổi đúng thực chất;

8


+ Có quan hệ tốt giữa các thành viên trong trường: Giữa thầy với thầy,
giữa thầy với trò, giữa học sinh với nhau. Trong các mối quan hệ phải thực sự
đúng mực, hài hịa; giáo viên thương u tơn trọng học sinh. Học sinh không
hỗn xược, không khúm núm sợ sệt, yêu mến và tin tưởng thầy cô. Học sinh đối
với nhau thì đồn kết, thân ái giúp đỡ nhau cùng tiến bộ, không thù hằn, bè cánh
đánh nhau, không nói tục chửi thề, khơng tham gia vào tệ nạn xã hội;
+ Phải gương mẫu về mọi mặt, đoàn kết, nhất trí thành một khối thống
nhất có tác dụng giáo dục mạnh mẽ đối với học sinh;

+ Phải không ngừng tự hồn thiện nhân cách của mình, phải thương
u, tơn trọng, tin tưởng học sinh, có ý thức trách nhiệm về mọi hành vi ngơn
ngữ, cử chỉ của mình đối với học sinh, đồng nghiệp, bản thân phải là tấm gương
cho học sinh noi theo;
+ Phối hợp chặc chẽ ba môi trường giáo dục.
* Đối với giáo viên bộ môn: Ngoài việc truyền thụ kiến thức cần rèn
luyện kĩ năng sống cho học sinh thông qua lồng ghép trong giảng dạy, uốn nắn
từng bước qua từng tiết dạy để học sinh đủ sức đối mặt thực tế, đủ bản lĩnh vượt
qua thử thách trở thành công dân thật tốt. Trong quá trình dạy học bằng cách
khai thác tiềm năng giáo dục kĩ năng sống qua nội dung các môn học, qua
phương pháp hình thành tổ chức dạy học sao cho phát triển tư duy sáng tạo, hình
thành định hướng giá trị tích cực, phát triển kĩ năng hợp tác qua học theo nhóm.
* Đối với tập thể lớp: Giáo viên chủ nhiệm xây dựng ban cán bộ lớp
gương mẫu trong mọi hoạt động, tổ chức tốt đôi bạn cùng tiến, học tổ, học
nhóm. Mỗi cá nhân các em phát huy tốt tinh thần tự học tự rèn.
* Đối với Đoàn đội : Chủ động phối hợp với giáo viên chủ nhiệm, giáo
viên bộ môn tổ chức tốt phong trào thi đua học tập, rèn luyện đội viên theo năm
điều Bác Hồ dạy.
+ Tổ chức sinh hoạt đội hàng tuần , tạo sân chơi lành mạnh cho các em;
+ Giáo dục tinh thần yêu nước cho các em thông qua việc sưu tầm địa chỉ
đỏ, chăm sóc đền thờ liệt sĩ, thăm viếng các Bà mẹ Việt Nam anh hùng ở địa phương.
* Đối với cha mẹ học sinh
9


- Giáo viên chủ nhiệm cần chủ động phối hợp thật tốt cha, mẹ học sinh, để
hổ trợ tốt với cha, mẹ học sinh trong việc quản lý con em thông qua các lần đại
hội;
- Đối với cha mẹ học sinh nên thơng tin thật chính xác con em của mình khơng
bao che hành vi sai trái của con mình với nhà trường với giáo viên chủ nhiệm;

- Khi có thư mời của nhà trường, giáo viên chủ nhiệm cần đến đúng thời gian;
- Cần quản lý thật tốt giờ giấc đi học của con em mình qua thời khóa biểu;
- Cần tìm hiểu mối quan hệ bạn bè của con em mình vì nếu bạn bè xấu, tốt
ảnh hưởng nhiều đến nhân cách của các em, người xưa nói "Gần mực thì đen,
gần đèn thì sáng" điều này hồn tồn khơng sai... Vấn đề là ai sẽ đen, ai sẽ sáng
thì gia đình phải can thiệp một cách tế nhị, đúng lúc, kịp thời....
* Đối với tổ trưởng tổ nhân dân tự quản
- Cần thông tin kịp thời những hành vi của những em học sinh đang cư ngụ
ở tổ mình đến cha, mẹ học sinh như trên đường đi học về chửi thề, chạy xe hàng
2, hàng 3, ăn cắp vặt, tụ tập ăn nhậu...;
- Trong họp tổ nhân dân tự quản, tổ trưởng cần nêu tấm gương chăm
ngoan học giỏi của con em tổ mình, để cho các thành viên trong tổ thấy và có
hướng khắc phục con em mình;
Ví dụ: Khi lớp chủ nhiệm có một vài học sinh vi phạm như thường cúp
tiết, tụ tập quán xá, chơi game, hút thuốc, nói tục, chửi thề... thì tơi thường xử lí
như sau:
+ Lần 1: Phân tích đúng, sai nhắc nhở nhẹ nhàng;
+ Lần 2: Nhắc nhở trước lớp, có ghi biên bản;
+ Lần 3: Viết tự kiểm, hướng khắc phục;
+ Lần 4: Phê bình trước lớp; đồng thời tìm hiểu ngun nhân, hồn cảnh;
+ Lần 5: Mời PHHS kết hợp giáo dục, đồng thời kết hợp với tổ tư vấn học
đường giáo dục;
+ Lần 6: Kết hợp với Ban Giám hiệu và chính quyền địa phương (Nếu cần).
c.2. Nâng cao chất lượng học tập

10


Việc sa sút về đạo đức kéo theo chất lượng học tập cũng giảm sút, vì những
điều học sinh vi phạm nó liên quan chặc chẽ đến việc học như không thuộc bài,

không làm bài, ngủ gật không nghe giảng bài, quay cóp trong kiểm tra thi cử... Kết
quả của việc giáo dục đạo đức góp phần nâng cao chất lượng học tập. Tuy nhiên
cũng cần có một vài biện pháp để giúp học sinh học tập tốt hơn như:
- Giáo dục tập thể
Giáo dục này thể hiện ở cả 3 nội dung: Dìu dắt học sinh trong tập thể để
giáo dục; Giáo dục bằng sức mạnh tập thể; giáo dục học sinh tinh thần vì tập thể.
Như nhờ những em học sinh giỏi kèm các em như truy bài, kiểm tra tập vở, giải
thích những bài khó...
- Giáo dục bằng cách thuyết phục và phát huy mạnh mẽ tính tự giác
của học sinh
Phải giáo dục bằng cách thuyết phục và phát huy tính tự giác của học
sinh, chứ khơng phải bằng sự cưỡng ép, mệnh lệnh, dọa nạt, biến học sinh thành
những đứa trẻ thụ động, sợ sệt, rụt rè;
Giáo dục này địi hỏi người thầy phải kiên trì, nhẫn nại, phải có tình
thương đối với học sinh một cách sâu sắc, không thể làm qua loa làm cho xong
việc. Mọi đòi hỏi đối với học sinh phải giải thích cặn kẽ, tỉ mỉ cho các em hiểu,
để các em tự giác thực hiện;
Phải nắm vững đặt điểm từng hoàn cảnh học sinh để đáp ứng những nhu
cầu các em . Ví dụ đối với các em có hồn cảnh cha mẹ li hơn , các em có hồn
cảnh kinh tế gia đình khó khăn khơng có điều kiện chăm sóc các em, hay cha mẹ
chỉ lo làm giàu bỏ quên các con, cha mẹ quá nuông chiều bên vực con... Với mỗi
hồn cảnh phải có một biện pháp giáo dục thích hợp mới có hiệu quả để khơng
làm tổn thương các em.
- Giáo dục cho học sinh phải lấy việc phát huy ưu điểm là chính, trên
cơ sở đó mà khắc phục khuyết điểm
Đặc điểm tâm lý của học sinh THCS là thích được khen, thích được thầy,
bạn bè, cha mẹ biết đến những mặt tốt, những ưu điểm, những thành tích của
11

mình. Nếu giáo dục quá nhấn mạnh về khuyết điểm của học sinh, luôn nêu cái
xấu, những cái chưa tốt trong đạo đức, học tập của các em thì sẽ dễ đẩy các em
vào tình trạng tiêu cực, chán nản, thiếu tự tin, thiếu sức vươn lên.
Để thực hiện đòi hỏi người thầy phải hết sức trân trọng những mặt tốt,
những thành tích của học sinh dù chỉ là những thành tích nhỏ, dùng những
gương tốt của học sinh trong trường và những tấm gương người tốt việc tốt khác
để giáo dục khích lệ các em.
+ Khen thưởng: là tán thành, coi trọng, khích lệ những cố gắng của học
sinh làm cho bản thân học sinh đó vươn lên hơn nữa và động viên khuyến khích
các em khác noi theo.
+ Xử phạt : là phê phán những khiếm khuyết của học sinh, là tác động có
tính chất cưỡng bách đến danh dự lòng tự trọng của cá nhân học sinh để răn đe
những hành vi vi phạm và ngăn ngừa sự tái phạm của học sinh đó và những học
sinh khác. Do đó phải thận trọng và đúng mực, khơng được lạm dụng phương
pháp này. Khi xử phạt cần phải làm cho học sinh thấy rõ sai lầm, khuyết điểm,
thấy hối hận và đặc biệt sau đó phải theo dõi, giúp đỡ, động viên học sinh sửa
chữa khuyết điểm, cần phải tỏ rõ thái độ nghiêm khắc nhưng khơng có lời nói, cử
chỉ thơ bạo đánh đập, sỉ nhục hoặc các nhục hình xúc phạm đến thân thể học sinh.
- Phải tôn trọng nhân cách học sinh, đồng thời đề ra yêu cầu ngày càng
cao đối với học sinh
Muốn xây dựng nhân cách cho học sinh người thầy cần phải tôn trọng
nhân cách các em. Tôn trọng học sinh, thể hiện lòng tin đối với học sinh là một
yếu tố tinh thần có sức mạnh động viên học sinh khơng ngừng vươn lên để học
tập. Khi học sinh tiến bộ cần kịp thời có yêu cầu cao hơn để thúc đẩy các em
vươn lên cao hơn nữa.
- Giáo dục phải phối hợp với đặc điểm lứa tuổi học sinh THCS và kết
hợp ba môi trường giáo dục
Giáo dục cần phải chú ý đến đặc điểm tâm sinh lý của học sinh THCS là
quá độ, phức tạp và nhiều mâu thuẫn để từ đó hình thức, biện pháp thích hợp.
Cần phải chú ý đến cá tính, giới tính của các em. Đối với từng em, học sinh nữ,

12


học sinh nam cần có những phương pháp giáo dục thích hợp, khơng nên đối xử
sư phạm đồng loạt với mọi học sinh. Muốn vậy người thầy phải sâu sát học sinh,
nắm chắc từng em, hiểu rõ cá tính để có những biện pháp giáo dục phù hợp. Khi
phát hiện những thay đổi hay vi phạm của học sinh thì giáo viên nhanh chóng
liên lạc gia đình để cùng nhau tìm phương pháp giáo dục tốt
- Trong cơng tác giáo dục, người thầy cần phải có nhân cách mẫu
mực và phải đảm bảo sự thống nhất giữa các các ảnh hưởng giáo dục đối
với học sinh
Phải đảm bảo sự nhất trí cao về yêu cầu giáo dục giữa các thành viên trong
nội bộ nhà trường và sự thống nhất phối hợp giáo dục học sinh giữa nhà trường,
gia đình và xã hội.
* Ví dụ: Khi có học sinh vi phạm về học tập như thường xuyên không
thuộc bài, không chép bài, khơng chú ý nghe giảng.... thì GVCN lần lược thực
hiện một số bước như sau:
+ Lần 1: Nhắc nhở, phê bình trước lớp, hứa trước tập thể, động viên.
+ Lần 2: Viết kiểm điểm, sắp chổ ngồi cho học sinh giỏi kèm, nhắc nhở,
kiểm tra hằng ngày báo GVCN kịp thời xử lí, động viên.
+ Lần 3: Mời phụ huynh, học sinh viết cam kết không vi phạm, động viên.
+ Lần 4: GVCN kiểm tra hằng ngày trong 15 phút đầu giờ, từ đó kịp thời
xử lí, nhắc nhở.
2.3. Khả năng áp dụng của giải pháp
Bản thân đã vận dụng sáng kiến kinh nghiệm trên và đã tích lũy vào công
tác chủ nhiệm. Đồng thời cũng nhận được sự đồng tình của các bạn đồng
nghiệp. Với kết quả thu được, giải pháp tiếp tục cải tiến, áp dụng cho các năm
học tiếp theo.
Các giải pháp trên đây là quá trình nghiên cứu và thực hiện nhiều năm qua
đem lại hiệu quả. Tuy vậy trong quá trình thực hiện củng gặp rất nhiều khó khăn

địi hỏi chúng ta phải có trách nhiệm, biết hy sinh, biết lắng nghe, nghiên cứu,
rút kinh nghiệm thường xuyên sao cho phù hợp với tình hình thực tế. Đặc biệt là
ln gần gũi quan tâm học sinh, làm cho học sinh hiểu, tin tưởng mình. Với biện
13


pháp nêu trên tơi tin tửng rằng góp phần cho các GVCN rút kinh nghiệm và áp
dụng trong công tác giáo dục.
2.4. Hiệu quả, lợi ích thu được
- Việc áp dụng một số giải pháp trên đã giúp cho giáo viên mạnh dạn hơn
trong công tác chủ nhiệm, tạo được môi trường tốt đẹp trong trường học là xây
dựng trường học thân thiện học sinh tích cực. Ngồi ra giúp cho đại bộ phận học
sinh có những suy nghĩ tiêu cực, chuyển biến tốt có ý thức tốt hơn về việc tự
trang bị cho mình vốn kiến thức và phẩm chất đạo đức cho tương lai.
- Minh chứng cụ thể nhất cho hiệu quả của giải pháp nầy là chất lượng của
lớp chủ nhiệm trong các năm học trước.
+ Hạnh kiểm
Năm học
2012 - 2013
2013 - 2014
2014 - 2015

Tổng Tốt
SL
HS
27
27
33
32
31

31

TL

Khá
SL TL

100 00
97,0 1
100 00

3,0

T. bình
SL TL

Yếu
Kém
SL TL SL TL

00
00
00

00
00
00

00
00

00

+ Học lực
Năm học
2012 - 2013
2013 - 2014
2014 - 2015

Tổng Giỏi
SL TL
HS
27
8
29,6
33
11 33,3
31
12 38,7

Khá
SL TL
14
13
16

T. bình
SL TL

51,9 5
39,4 9

51,6 3

Yếu
Kém
SL TL SL TL

18,5 00
27,3 00
9,7 00

00
00
00

* Học kì I năm học 2015 - 2016
+ Hạnh kiểm
Tổng Tốt
SL TL
HS
33
33 100

Khá
SL TL

T. bình
SL TL

Yếu
Kém

SL TL SL TL

00

00

00

00

+ Học lực
Tổng Giỏi
Khá
T. bình
Yếu
Kém
SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL
HS
33
11 33,4 14 42,4 8
24,2 00
00
14


Với kết quả như vậy chúng ta thấy chất lượng lớp chủ nhiệm mỗi năm đều
có sự thay đổi và có những tiến bộ rõ nét.
2.5. Những người tham gia tổ chức áp dụng sáng kiến lần đầu: khơng có
2.6. Tài liệu kèm theo: Khơng có
Mỏ Cày Nam, ngày 09 tháng 03 năm 2016

15