Chuyên đề Nguyên tố hóa học – đồng vị Nguyên tử khối của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học53506

CHUYÊN ĐỀ 2 : NGUYÊN TỐ HÓA HỌC – ĐỒNG VỊ - NGUYÊN TỬ KHỐI CỦA
CÁC NGUYÊN TỐ TRONG BẢNG TUẦN HỒN CÁC NGUN
TỐ HĨA HỌC
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
 Ngun tố hóa học trong BTH được kí hiệu : AZ X với
 Z là số hiệu nguyên tử : Z = e = p .
 A là số khối hạt nhân : A = tổng số p + tổng số n .
 Nguyên tố hóa học là những nguyên tử có cùng điện tích hạt nhân (cùng số Z).
 Đồng vị là những nguyên tử có cùng số proton nhưng khác nhau về số notron
(cùng số Z khác số A)
 Hầu hết các nguyên tố hóa học là hỗn hợp của nhiều đồng vị . Nên trong BTH
người ta thường ghi nguyên tử khối trung bình của nguyên tố đó .
 CT tính ngun tử khối trung bình
Tổng khối lượng các nguyên tử
A=
Tổng số nguyên tử
x .A + x .A + ... + x n .A n
A= 1 1 2 2
x1 + x2 + ... + x n
A1 , A2 … An lần lượt là số khối của đồng vị 1 , 2 , … n
x1 , x2 … xn lần lượt là số mol hoặc % số nguyên tử của đồng vị 1 , 2 … n
( Cần phân biệt %số nguyên tử = %thể tích = %số mol khác với % khối lượng )
 Có 1 số đồng vị bền , 1 số đồng vị khác thì khơng bền có tính phóng xạ . Đồng vị
n
p

bền thì có 1   1,5 .
II. BÀI TẬP
1. Viết cơng thức của các loại phân tử đồng (II) oxit , biết rằng đồng và oxi có các
đồng vị sau : 2965 Cu ; 2963 Cu ; 168 O ; 178 O ; 188 O .
2. Cacbon có hai đồng vị 126 C và 136 C . Oxi có ba đồng vị : 168 O ; 178 O và 188 O . Hỏi có

thể tạo thành bao nhiêu loại phân tử khí cacbonic ?
3. Cho các hạt nhân nguyên tử sau đây : 115 A ; 2311 B ; 2010 C ; 1021 D ; 105 E ; 2210 G . Hỏi
a. Ở đây có bao nhiêu nguyên tố hóa học ?
b. Mỗi nguyên tố có bao nhiêu đồng vị ?
c. Mỗi đồng vị có bao nhiêu electron , bao nhiêu nơtron ?
4. Khối lượng nguyên tử của Clo là 35,5 . Clo có hai đồng vị là 35 Cl và 37 Cl
a. Tính % số lượng của mỗi đồng vị .
b. Tính % khối lượng của đồng vị 35 Cl trong axit pecloric HClO4 .
Cho H = 1 ; O = 16
5. Đồng có 2 đồng vị 65 Cu và 63 Cu (chiếm 73%) . Tính khối lượng của 0,5 mol Cu.
6. KLNT của Bo là 10,81 . Trong tự nhiên Bo có đồng vị là 10 B và 11 B . Tính % khối
lượng của đồng vị 11 B trong axit boric HBO3 (M = 61,81) .
7. Hidro điều chế từ nước có khối lượng ngun tử trung bình là 1,008 . Hỏi có bao

DeThiMau.vn


nhiêu nguyên tử của đồng vị 21 H trong 1ml nước ? Biết trong nước chủ yếu là hai
đồng vị 11 H và 21 H (khối lượng riêng của nước là 1g/ml) .
8. Nguyên tử X có hai đồng vị mà số nguyên tử của chúng có tỉ lệ 27 : 23 . Hạt nhân
đồng vị I gồm 35p và 44n . Đồng vị II nhiều hơn đồng vị I hai nơtron . Tính khối
lượng ngun tử trung bình của X .
9. Nguyên tử X có tổng số hạt bằng 126 . Số nơtron nhiều hơn số electron là 12 hạt .
a. Tính số proton và số khối của X .
b. Nguyên tố X gồm 3 đồng vị X , Y , Z . Số khối của X bằng trung bình cộng
số khối của Y và Z . Hiệu số nơtron của Y và Z gấp 2 lần số proton của
nguyên tử hidro . Tính số khối của Y và Z .
c. Nguyên tử trung bình của X bằng 87,88 . Hỏi đồng vị Z chiếm bao nhiêu
nguyên tử trong tổng số 625 nguyên tử . Biết tỉ lệ số nguyên tử của Y và Z
là 1 : 6

10. Oxi trong tự nhiên là một hỗn hợp các đồng vị :
16
O (99,757%) ; 17 O (0,039%) ; 18 O (0,204%)
a. Tính khối lượng ngun tử trung bình của oxi .
b. Tính số nguyên tử của mỗi loại đồng vị khi có một nguyên tử đồng vị 17 O .
c. Hỏi có thể tạo thành bao nhiêu loại phân tử oxi (biết phân tử oxi có 2
nguyên tử)
11. Phân tử MX3 có tổng số các loại hạt (p,n,e) bằng 196 , trong đó số hạt mang điện
nhiều hơn số hạt khơng mang điện là 60 . Số hạt mang điện trong nguyên tử M ít
hơn số hạt mang điện trong nguyên tử X là 8 . Xác định M , X .
12. Hợp chất Y có cơng thức MX2 trong đó M chiếm 46,67% về khối lượng . Trong
hạt nhân M có số nơtron nhiều hơn số proton là 4 hạt . Trong hạt nhân X số
nơtron bằng số proton . Tổng số proton trong MX2 là 58 .
a. Tìm số khối của M và X .
b. Xác định công thức phân tử của MX2
13. Nguyên tử R có tổng các loại hạt bằng 58 và số khối nhỏ hơn 40 . Đó là nguyên
tử của nguyên tố nào ?
14. Một nguyên tố X có 3 đồng vị là A X (92,3%) và A X (4,7%) và A X (3%) . Biết
tổng số khối 3 đồng vị là 87 . Số nơtron trong A X nhiều hon trong A X là một
hạt . Khối lượng nguyên tử trung bình của X là 28,107
a. Tìm các số khối A1 , A2 , A3 .
b. Nếu đồng vị A X có số proton và số nơtron bằng nhau . Tìm số nơtron trong
mỗi đồng vị .
15. Một nguyên tố X gồm 2 đồng vị là X1 và X2 . Đồng vị X1 có tổng số hạt là 18 .
Đồng vị X2 có tổng số hạt là 20 . Biết rằng % các đồng vị trong X bằng nhau và
các loại hạt trong X1 cũng bằng nhau . Xác định khối lượng nguyên tử trung bình
của X .
16. Cho M là kim loại tạo ra 2 muối MClx , MCly và 2 oxit MO0,5x , M2Oy . Tỉ lệ về
khối lượng của Clo trong 2 muối có tỉ lệ 1 : 1,173 ; của oxi trong 2 oxit là 1 :
1,352 .

1

2

2

1

DeThiMau.vn

3

1


a. Tìm khối lượng nguyên tử của M .
b. Hãy cho biết trong các đồng vị sau đây của M thì đồng vị nào là phù hợp
với tỉ lệ

số proton 13
:

số nơtron 15

55

M ;

56

M ;

57

M ;

58

M ?

Cho M là 1 trong các kim loại sau : Mn = 54,935 ; Fe = 55,847 ; Ni = 58,715
17. Cho 14,7994g muối clorua của kim loại M tác dụng với dd AgNO3 dư thu được
30,307g kết tủa AgCl (hiệu suất pứ là 96%) .
a. Viết ptpứ xảy ra và tính nguyên tử lượng của kim loại M .
(Biết MM < 90 ; Cl = 35,5 ; Ag = 108)
b. Nguyên tố M có 2 đồng vị X và Y với tổng số khối là 128 . Số nguyên tử
của đồng vị X bằng 0,37 số nguyên tử của đồng vị Y . Tính số khối của X
và Y .
18. Nguyên tố X có 3 đồng vị với thành phần % số nguyên tử lần lượt là 92,3% ;
4,7% và 3% . Biết tổng số khối 3 đồng vị là 87 . Nếu cho 2,8107g X tác dụng
với dd NaOH thấy sau phản ứng thu được 4,48 lit H2 (đktc) theo phương trình .
X + 2NaOH + H2O = Na2XO3 + H2
a. Tìm số khối 3 đồng vị trên , biết rằng hạt nhân đồng vị II chứa nhiều hơn
hạt nhân đồng vị I là 1 nơtron .
b. Tìm số nơtron mỗi đồng vị , biết có một đồng vị có cùng sơ proton và số
nơtron .

DeThiMau.vn