Tổ chức và hoạt động của ban quản lý an toàn thực phẩm trực thuộc uỷ ban nhân dân cấp tỉnh (từ thực tiễn thành phố hồ chí minh)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN DUY KHANG

TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA
BAN QUẢN LÝ AN TOÀN THỰC PHẨM
TRỰC THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP TỈNH
(TỪ THỰC TIỄN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH)

LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP HỒ CHÍ MINH

TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA
BAN QUẢN LÝ AN TOÀN THỰC PHẨM
TRỰC THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP TỈNH
(TỪ THỰC TIỄN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH)
Chuyên ngành: Luật Hiến Pháp Và Luật Hành Chính
Định hướng nghiên cứu
Mã Cn: 8380102

Người hướng dẫn khoa học : Ts. Thái Thị Tuyết Dung
Học viên
: Nguyễn Duy Khang
Lớp

: Cao học Luật, Khóa 32

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan những nội dung trong Luận văn “Tổ chức và hoạt động
của Ban Quản lý An toàn thực phẩm trực thuộc Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh (từ
thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh)” là kết quả của quá trình tổng hợp và nghiên
cứu nghiêm túc của bản thân tôi dưới sự hướng dẫn khoa học của Ts. Thái Thị
Tuyết Dung. Các nội dung và số liệu nêu trong luận văn là trung thực và chính xác.
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày …./…./……
Tác giả luận văn

Nguyễn Duy Khang


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
ATTP

: an toàn thực phẩm

ATVSTP
HĐND

: an toàn vệ sinh thực phẩm
: Hội đồng nhân dân

Luật ATTP 2010
NĐTP

: Luật An toàn thực phẩm năm 2010
: ngộ độc thực phẩm

NN&PTNT
TP.HCM
UBND

: nông nghiệp và phát triển nông thôn
: Thành phố Hồ Chí Minh
: Uỷ ban nhân dân


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
1. Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý nhà nước trong lĩnh vực an toàn thực phẩm.
2. Sơ lược các quy định tổ chức Ban Quản lý An toàn thực phẩm hiện nay.
3. Danh mục các sản phẩm/ nhóm sản phẩm thực phẩm; hàng hóa thuộc thẩm
quyền quản lý lĩnh vực y tế.
4. Danh mục các sản phẩm/ nhóm sản phẩm thực phẩm; hàng hóa thuộc thẩm
quyền quản lý lĩnh vực nơng nghiệp.
5. Danh mục các sản phẩm/ nhóm sản phẩm thực phẩm; hàng hóa thuộc thẩm
quyền quản lý lĩnh vực cơng thương.
6. Sơ đồ tổ chức Ban Quản lý An toàn thực phẩm tỉnh Bắc Ninh.
7. Sơ đồ tổ chức Ban Quản lý An toàn thực phẩm thành phố Đà Nẵng.
8. Sơ đồ tổ chức Ban Quản lý An toàn thực phẩm Thành phố Hồ Chí Minh.


MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT

ĐỘNG CỦA BAN QUẢN LÝ AN TOÀN THỰC PHẨM TRỰC THUỘC UỶ
BAN NHÂN DÂN CẤP TỈNH .................................................................................7
1.1. Khái quát về quá trình hình thành và thí điểm thành lập Ban Quản lý
An tồn thực phẩm ...............................................................................................7
1.2. Vị trí pháp lý, chức năng của Ban Quản lý An tồn thực phẩm .............12
1.2.1. Vị trí pháp lý của Ban Quản lý An toàn thực phẩm .................................12
1.2.2. Chức năng của Ban Quản lý An toàn thực phẩm .....................................16
1.3. Quy định pháp luật về cơ cấu tổ chức và chế độ làm việc của Ban Quản
lý An toàn thực phẩm .........................................................................................17
1.3.1. Cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý An toàn thực phẩm ..............................17
1.3.2. Chế độ làm việc của Ban Quản lý An toàn thực phẩm .............................20
1.4. Quy định pháp luật về hoạt động của Ban Quản lý An tồn thực phẩm
...............................................................................................................................21
1.5. Các mối quan hệ cơng tác của Ban Quản lý An toàn thực phẩm............26
1.5.1. Với Bộ Y tế, Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nơng thơn,
Thanh tra Chính phủ...........................................................................................26
1.5.2. Với Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ..................................................................27
1.5.3. Với các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ...............27
1.5.4. Với Ủy ban nhân dân cấp huyện ..............................................................28
1.4.5. Với các cơ quan khác ...............................................................................28
Kết luận chương 1 ...................................................................................................30
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA BAN QUẢN
LÝ AN TOÀN THỰC PHẨM TỪ THỰC TIỄN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ .....................................................................................32
2.1. Đặc điểm kinh tế - xã hội và chủ trương của Thành phố Hồ Chí Minh về
quản lý an toàn thực phẩm ................................................................................32
2.2. Thực trạng cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý An toàn thực phẩm từ thực
tiễn Thành phố Hồ Chí Minh ............................................................................34
2.2.1. Lãnh đạo Ban Quản lý An toàn thực phẩm ..............................................37
2.2.2. Biên chế và đội ngũ công chức, viên chức ...............................................38

2.2.3. Nhận xét về thực trạng cơ chế tổ chức của Ban Quản lý An toàn thực
phẩm từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh .......................................................39
2.3. Thực trạng hoạt động của Ban Quản lý An toàn thực phẩm từ thực tiễn
Thành phố Hồ Chí Minh ....................................................................................41
2.3.1. Tham mưu Ủy ban nhân dân thành phố thực hiện chức năng quản lý nhà
nước về lĩnh vực an toàn thực phẩm ..................................................................41
2.3.2. Thực hiện nhiệm vụ chun mơn về an tồn thực phẩm...........................44
2.3.3. Thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm về an toàn thực
phẩm ...................................................................................................................68
2.3.4. Nhận xét thực trạng hoạt động của Ban Quản lý An toàn thực phẩm từ
thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh ......................................................................71
2.4. Một số kiến nghị hoàn thiện về cơ cấu tổ chức và hoạt động của Ban
Quản lý An toàn thực phẩm...............................................................................77
Kết luận chương 2 ...................................................................................................80
KẾT LUẬN ..............................................................................................................82
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


1
PHẦN MỞ ĐẦU
i) Lý do chọn đề tài
ATTP hiện nay là một vấn đề đặc biệt được quan tâm và có tầm quan trọng
đặc biệt vì thực phẩm được con người sử dụng hàng ngày để cung cấp nguồn năng
lượng, dinh dưỡng để duy trì sự sống và phát triển. Thực phẩm không chỉ ảnh
hưởng trực tiếp đến sức khỏe, sự phát triển của con người mà còn là nhu cầu thiết
yếu trong xã hội, từ đó thực phẩm ảnh hưởng to lớn đến nhiều yếu tố như kinh tế, xã
hội khơng chỉ riêng ở trong nước mà cịn mang tính quốc tế.

Để có thực phẩm an tồn, ngồi việc thực hiện các quy định của pháp luật về
ATTP cần phải có những kiến thức về chun mơn trong quản lý chất lượng, bảo
quản, kiểm soát chuỗi thực phẩm, chế biến thực phẩm, đóng gói, vận chuyển và
nhiều yếu tố khác vì sự đa dạng, phong phú của thực phẩm và tùy thuộc vào nhu
cầu, mục đích, văn hóa của người sử dụng. Tuy nhiên hiện nay, tình trạng khơng
đảm bảo ATTP đang trở thành vấn đề lớn được xã hội ngày càng chú trọng vì các
loại thực phẩm sản xuất, chế biến trong nước và ngồi nước khơng rõ nguồn gốc
nhập vào Việt Nam, tình hình NĐTP đang diễn ra gây ảnh hưởng đến sức khỏe của
người sử dụng, đồng thời các nhà sản xuất, kinh doanh thực phẩm sử dụng phụ gia
trong sản xuất ngày càng trở nên khó kiểm sốt, thực phẩm khơng đảm bảo chất
lượng, thực phẩm khơng theo đúng thành phần ngun liệu, hàng hóa quảng cáo sai
với sự thật, việc sử dụng các hóa chất không được cho phép, các vi phạm về điều
kiện ATTP trong quá trình hoạt đang diễn ra và gây bức xúc cho toàn xã hội.
Việc sử dụng thực phẩm khơng an tồn là ngun nhân gây ra NĐTP, bệnh
truyền qua thực phẩm đồng thời thực phẩm còn ảnh hưởng đến tình hình kinh tế,
thương mại, du lịch, văn hóa cũng như xã hội. Ngoài ra, chất lượng thực phẩm có
ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển về cả thể chất lẫn tinh thần của người sử dụng,
chính vì vậy ATTP không chỉ ở đất nước ta mà cả cộng đồng quốc tế coi như một
trong những nhiệm vụ hàng đầu bảo đảm phát triển hàng đầu trong vấn đề kinh tếxã hội và hội nhập và các biện pháp để ngăn ngừa, phòng chống hiệu quả, hiện vẫn
đang là vấn đề quan tâm của nhiều quốc gia trên thế giới.
Việc tồn cầu hóa chuỗi thực phẩm thơng qua việc giao thương giữa các quốc
gia ngày càng phổ biến, tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi về kinh tế, thì nguy cơ
lây lan thực phẩm ơ nhiễm càng lớn và người tiêu dùng có nhiều nguy cơ tiếp xúc
với thực phẩm có mầm bệnh, chất ơ nhiễm hơn so với trước đây, trong khi tầm vóc,


2
quy mơ của bệnh do thực phẩm gây ra thì khó ước lượng một cách thật chính xác,
đặc biệt tại các nước đang phát triển do thiếu những dữ liệu sát hợp.
Để thực hiện các công tác bảo đảm ATTP cần có những tổ chức của Chính

phủ thực hiện cơng tác quản lý nhà nước một cách có hiệu quả, đảm bảo việc thực
thi pháp luật một cách công bằng và rõ ràng. Bộ máy nhà nước thực hiện công tác
quản lý ATTP không chỉ ở tuyến trung ương mà cả địa phương vận hành phải thật
sự mang lại tác động tích cực và thiết thực cho mọi cá nhân và tổ chức đảm bảo việc
sử dụng, sản xuất, kinh doanh thực phẩm đảm bảo các giá trị mà thực phẩm mang
lại trong cuộc sống và đúng quy định của pháp luật.
Do đó, tơi chọn đề tài: “Tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý An toàn thực
phẩm trực thuộc Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh (từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh)”
làm đề tài luận văn thạc sỹ Luật học, chuyên ngành Luật Hành chính - Hiến pháp.
ii) Tình hình nghiên cứu đề tài
Liên quan đến đề tài, theo tìm hiểu của tác giả hiện nay chưa có cơng trình
nghiên cứu chun sâu về tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý ATTP với tư cách
là cơ quan tham mưu giúp UBND cấp tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước về
ATTP ở địa phương từ khi cơ quan đầu tiên của cả nước được thí điểm thành lập
năm 2016 và chính thức hoạt động năm 2017. TP.HCM là một thành phố phát triển
năng động, đã có nhiều đóng góp, sáng kiến cho việc góp phần hoàn thiện các quy
định pháp luật và là nơi đi đầu trong cả nước áp dụng trong việc thí điểm thành lập
Ban Quản lý ATTP trực thuộc UBND cấp tỉnh để tập trung giải quyết các vấn đề
liên quan đến công tác quản lý nhà nước về ATTP mà trước đây được phân về 03
ngành là Y tế, Công thương và Nơng nghiệp.
Tuy đã có một số đề tài nghiên cứu về ATTP trong công tác quản lý nhà nước
về ATTP hiện nay như: đề tài nghiên cứu như luận văn tiến sĩ của tác giả Đặng
Công Hiến nghiên cứu về “Pháp luật ATTP trong hoạt động thương mại ở Việt
Nam” năm 2019 (Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam - Học viện Khoa học xã
hội); luận văn thạc sĩ khoa học của tác giả Nguyễn Nữ Linh Tâm nghiên cứu về
“Pháp luật về ATTP trong lĩnh vực kinh doanh - Qua thực tiễn Tỉnh Quảng Trị năm
2018 (Đại học Huế - Trường Đại học Luật); luận văn của tác giả Nguyễn Tiến Dũng
về “Quản lý nhà nước về ATTP trong lĩnh vực Y tế từ thực tiễn TP.HCM” năm
2018 (Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam - Học viện Khoa học xã hội).
Bên cạnh các đề tài nghiên cứu về pháp luật, quản lý hành chính trong ATTP

thì các hội nghị được tổ chức thường xuyên như Diễn đàn khoa học “Thực trạng và


3
giải pháp ATTP ở Việt Nam hiện nay” được Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ
thuật Việt Nam tổ chức ngày 31/10/2017 tại Hà Nội. Cùng với đó phải kể các
nghiên cứu về chuyên môn như: “Điều tra ngộ độc thực phẩm - Ts. Trần Thị Phúc
Nguyệt, Đại học Y Hà Nội, 2008”; “Một số bệnh truyền qua thực phẩm”, “Điều tra
vệ sinh ATTP” - PGS.TS Đỗ Thị Hà - Giảng viên chính Viện đào tạo Y học dự
phịng và Y tế công cộng Cục ATTP; “Vệ sinh dinh dưỡng và vệ sinh ATTP” Hồng Tích Mịch, Hà Huy Khơi, NXB Y học, 1977, Hà Nội; “An tồn vệ sinh thực
phẩm” - Phạm Duy Tường, Nguyễn Thị Dụ, Trần Đáng, NXB Giáo dục, 2012, Hà
Nội; “Tội vi phạm quy định về vệ sinh ATTP trong Luật hình sự Việt Nam”…
Bên cạnh đó có nhiều sách chuyên khảo và bài viết đăng trên tạp chí điện tử,
tập chí Bên cạnh đó cịn có nhiều sách chun khảo và bài viết đăng trên tạp chí
điện tử: Tạp chí Cộng sản, “ATTP, vấn đề tồn cầu” (đăng tải ngày 02/4/2009); Tạp
chí Cộng sản, “Kinh nghiệm quản lý vệ sinh ATTP của Liên minh Châu Âu và bài
học đối với Việt Nam” (đăng tải ngày 30/6/2010); Quang Minh, (2015), “Tìm hiểu
về ATTP - Quy định mới về kiểm tra giám sát ATTP và hướng dẫn quản lý, sử
dụng phụ gia trong vệ sinh thực phẩm”, Nhà xuất bản Lao động; Chủ biên Phạm
Hải Vũ, Đào Thế Anh, (2016), “ATTP nông sản”, Nhà xuất bản Nông nghiệp, Hà
Nội; Như Phong, (2018), “ATTP và trách nhiệm của doanh nghiệp”, Tạp chí Sức
khỏe và đời sống; Nguyễn Hạnh, (2018), “Đảm bảo vệ sinh ATTP – Cần sự phối
hợp đồng bộ của nhiều ngành”, VFA - Tạp chí điện tử chính thức của Cục ATTP…
Các đề tài này đa phần ược thực hiện trong điều kiện các quy định pháp luật
về tổ chức bộ máy cũng như quy định pháp luật ATTP từ năm trước năm 2018 và
có nhiều thay đổi so với hệ thống các văn bản pháp luật quy định trong thời điểm
hiện tại. Mặt khác, ngày nay Ban Quản lý ATTP đã trở thành cơ quan tham mưu
cho UBND cấp tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước đa lĩnh vực, không chỉ
riêng lĩnh vực ATTP theo thẩm quyền quản lý của ngành Y tế mà cịn của ngành
Nơng nghiệp và Cơng thương. Cùng với đặc trưng là cơ quan thí điểm đầu tiên của

cả nước thực hiện công tác quản lý về ATTP trong cả ba ngành nên có nhiều sự
thay đổi về cơ cấu tổ chức, quản lý và cách thức hoạt động so với các cơ quản lý
ATTP ở các tỉnh thành khác trên cả nước.
Do vậy, việc nghiên cứu đề tài: “Tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý An
toàn thực phẩm thuộc UBND cấp tỉnh (từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh)”, có ý
nghĩa thực tiễn sâu sắc nhằm góp phần hồn thiện quy định pháp luật về tổ chức và
hoạt động của cơ quan Quản lý ATTP cấp tỉnh cũng như góp phần hồn thiện thêm


4
các chức năng, nhiệm vụ về quản lý nhà nước về ATTP trên cả nước để đạt được
những hiệu quả tích cực nhằm bảo đảm sức khỏe cho người dân và góp phần sự
phát triển kinh tế của nước ta hiện nay.
iii) Mục đích và nhiệm vụ của đề tài
Mục đích của đề tài nhằm làm sáng tỏ những vấn đề lý luận, pháp lý và thực
tiễn về tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý ATTP. Từ đó đưa ra những giải pháp,
kiến nghị nhằm hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý ATTP trên địa
bàn TP.HCM nói riêng và có thể triển khai mơ hình đi từ thí điểm đến khi chính
thức được cơng nhận trên cả nước nói chung. Để đạt được mục đích nêu trên, tác
giả tập trung nghiên cứu các nội dung sau:
Phân tích những vấn đề lý luận, pháp lý cơ bản về tổ chức và hoạt động của
Ban Quản lý ATTP như: khái quát về quá trình hình thành và phát triển Ban Quản
lý ATTP ở nước ta, quá trình hình thành và phát triển Ban Quản lý ATTP TP.HCM;
vị trí, tính chất pháp lý, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức, biên chế,
chế độ làm việc và các mối quan hệ công tác của Ban Quản lý ATTP TP.HCM.
Phân tích đánh giá thực trạng tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý ATTP
trực thuộc UBND cấp tỉnh từ thực tiễn Ban Quản lý ATTP TP.HCM để tìm ra
những tồn tại, hạn chế trong tổ chức và hoạt động hiện nay.
Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Ban
Quản lý ATTP nói chung cũng như Ban Quản lý ATTP trực thuộc UBND cấp tỉnh

nói riêng, trong đó có Ban Quản lý ATTP TP.HCM.
iv) Phạm vi nghiên cứu
Đặc thù lớn nhất của cơng tác Quản lý ATTP là có sự tham gia của nhiều
ngành, lĩnh vực và các cấp địa phương. Tuy nhiên Luận văn chỉ tập trung nghiên
cứu tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý ATTP thuộc UBND cấp tỉnh từ thực tiễn
TP.HCM (trong đó chủ yếu tập trung vào những vấn đề trọng tâm, nổi bật còn bất
cập, vướng mắc để làm cơ sở kiến nghị đề xuất giải pháp hoàn thiện) từ khi Ban
Quản lý ATTP TP.HCM được thành lập cho đến nay đồng thời có liên hệ so sánh
với một số Ban Quản lý ATTP trên địa bàn cả nước dựa trên cơ sở các quy định
pháp luật hiện hành trực tiếp điều chỉnh tổ chức và hoạt động của cơ quan quản lý
ATTP cấp tỉnh.
v) Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Phương pháp luận: luận văn sử dụng phương pháp luận của Chủ nghĩa MácLê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, phương pháp duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy


5
vật lịch sử được vận dụng nghiên cứu trong toàn bộ các chương của luận văn. Đây
là phương pháp khoa học được vận dụng nghiên cứu trong toàn bộ phương pháp
nghiên cứu cụ thể: phương pháp hệ thống, phương pháp phân tích, phương pháp
tổng hợp, phương pháp quy nạp, phương pháp so sánh, đối chiếu, phương pháp
thống kê được luận văn sử dụng nghiên cứu làm rõ nội dung đề tài “Tổ chức và
hoạt động của Ban Quản lý An toàn thực phẩm trực thuộc Uỷ ban nhân dân cấp
tỉnh (từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh)”.
Để hồn thành mục đích nghiên cứu, luận văn có sự kết hợp giữa các phương
pháp trong từng phần của luận án; trong đó, phương pháp phân tích và tổng hợp là
những phương pháp được sử dụng nhiều nhất trong luận văn. Ngoài ra luận văn còn
sử dụng các phương pháp khác để làm rõ hơn các yếu tố, nội dung được đề cập đến
trong luận văn như phương pháp hệ thống, phương pháp lịch sử, phương pháp phân
tích, tổng hợp được sử dụng khi nghiên cứu để nghiên cứu tổng quan các cơng trình
nghiên cứu về pháp luật ATTP 2010 trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan

quản lý về ATTP. Phương pháp phân tích, phương pháp tổng hợp, phương pháp luật
học so sánh, đối chiếu được sử dụng khi nghiên cứu một số vấn đề lý luận về pháp
luật ATTP 2010 trong hoạt động của Ban Quản lý ATTP. Phương pháp phân tích,
phương pháp tổng hợp, phương pháp lịch sử, phương pháp so sánh… được sử dụng
trong để làm rõ thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện pháp luật về ATTP trong
tổ chức và hoạt động Ban Quản lý ATTP. Phương pháp quy nạp, phương pháp phân
tích, phương pháp tổng hợp được sử dụng trong khi trình bày các yêu cầu đặt ra và
đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về
ATTP ở Việt Nam.
vi) Ý nghĩa khoa học và giá trị ứng dụng của đề tài
Thông qua việc nghiên cứu đề tài này, luận văn góp phần làm sáng tỏ những
vấn đề pháp lý và thực tiễn về tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý ATTP ở nước
ta, trong đó có Ban Quản lý ATTP thuộc UBND cấp tỉnh - từ thực tiễn Ban Quản lý
ATTP thành phố Hồ Chí Minh để chỉ ra những tồn tại, hạn chế. Từ đó đề xuất một
số giải pháp nhằm hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý ATTP nói
chung trong đó có Ban Quản lý ATTP thuộc UBND cấp tỉnh cũng như Ban Quản lý
ATTP TP.HCM, nhất là trong điều kiện hiện nay ATTP thuộc ba bộ Quản lý là Bộ
Y tế, Bộ Công thương và Bộ NN&PTNT, việc nghiên cứu nhằm kiện toàn bộ máy
ngành ATTP cho phù hợp với nhiệm kỳ Chính phủ khóa mới cũng như đáp ứng yêu
cầu hội nhập và phát triển trong giai đoạn hiện nay và tương lai.


6
vii) Bố cục của Luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo và phụ
lục, luận văn gồm 02 chương:
Chương 1. Những vấn đề lý luận và pháp lý về tổ chức và hoạt động của Ban
Quản lý ATTP trực thuộc UBND cấp tỉnh.
Chương 2. Thực trạng tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý ATTP trực
thuộc UBND cấp tỉnh (từ thực tiễn TP.HCM) và một số kiến nghị.

7
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
CỦA BAN QUẢN LÝ AN TOÀN THỰC PHẨM
TRỰC THUỘC UỶ BAN NHÂN DÂN CẤP TỈNH
1.1. Khái quát về q trình hình thành và thí điểm thành lập Ban Quản
lý An toàn thực phẩm
Từ năm 2003 đến năm 2010, công tác quản lý nhà nước phụ trách về ATTP
được giao cho ngành Y tế, tuyến trung ương là Bộ Y tế và địa phương là Sở Y tế,
đồng thời cơ quan quản lý về ATTP cấp tỉnh trực tiếp thực hiện công tác quản lý
nhà nước trực tiếp giải quyết các vấn đề về thực phẩm trong giai đoạn đó là Trung
tâm Y tế dự phịng và Phịng Quản lý vệ sinh ATTP trực thuộc Sở Y tế.
Quy định về công tác quản lý nhà nước về ATTP được quy định tại Pháp lệnh
số 12/2003/PL-UBTVQH11 ngày 26 tháng 7 năm 2003 được ban hành. Pháp lệnh về
vệ sinh ATTP được Quốc hội khóa XI thơng qua nhằm để bảo vệ tính mạng, sức
khỏe của con người, duy trì và phát triển nòi giống, tăng cường hiệu lực quản lý nhà
nước về vệ sinh ATTP. Pháp lệnh này quy định việc bảo đảm vệ sinh ATTP trong
quá trình sản xuất, kinh doanh thực phẩm; phòng ngừa, khắc phục NĐTP và bệnh
truyền qua thực phẩm.
Trong công tác quản lý nhà nước về ATTP được quy định tại điều 43 Pháp
lệnh số 12/2003/PL-UBTVQH11 như sau:
- Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về vệ sinh ATTP.
- Bộ Y tế chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về vệ
sinh ATTP.
- Các Bộ, ngành trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm
phối hợp với Bộ Y tế thực hiện quản lý nhà nước về vệ sinh ATTP trong lĩnh vực
được phân công phụ trách theo các nguyên tắc sau:
+ Việc quản lý nhà nước về vệ sinh ATTP trong quá trình sản xuất do các Bộ,

ngành quản lý chuyên ngành chủ trì phối hợp với Bộ Y tế, các Bộ, ngành có liên
quan thực hiện.
+ Việc quản lý nhà nước về vệ sinh ATTP trong q trình lưu thơng do Bộ Y
tế chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan thực hiện.
- UBND các cấp trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình thực hiện
quản lý nhà nước về vệ sinh ATTP tại địa phương.


8
Từ năm 2010, Luật ATTP 2010 được ban hành thay thế Pháp lệnh số
12/2003/PL-UBTVQH11 ngày 26 tháng 7 năm 2003 để điều chỉnh các quy định về
ATTP và là cơ sở pháp lý để thực thi pháp luật về ATTP. Luật này gồm 11 chương,
72 điều quy định về quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong bảo đảm ATTP;
điều kiện bảo đảm ATTP; chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP trong sản xuất,
kinh doanh thực phẩm; nhập khẩu và xuất khẩu thực phẩm; quảng cáo, ghi nhãn
thực phẩm; kiểm nghiệm thực phẩm, phân tích nguy cơ đối với ATTP, phòng ngừa,
ngăn chặn và khắc phục sự cố về ATTP; thông tin, giáo dục, truyền thông về ATTP;
quản lý nhà nước về ATTP…
Trước tình hình đổi mới và nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước về ATTP,
cũng như cụ thể hóa các quy định bằng văn bản quy phạm pháp luật đối với lĩnh
vực ATTP. Luật ATTP 2010 cũng quy định cụ thể hơn trách nhiệm quản lý nhà
nước về ATTP mà cụ thể là Bộ Y tế, Bộ Công thương, Bộ NN&PTNT cùng với
trách nhiệm của UBND các cấp tại địa phương. Sau khi Luật ATTP 2010 được ban
hành, việc thay đổi trong cơ cấu tổ chức của bộ máy quản lý nhà nước đòi hỏi có sự
điều chỉnh để phù hợp với các quy định theo luật định (Phụ lục 1). Còn tại địa
phương, các đơn vị nhà nước phụ trách quản lý công tác quản lý ATTP bao gồm các
đơn vị như sau:
- Sở Y tế có các đơn vị trực thuộc phụ trách về ATTP:
+ Chi cục ATVSTP là tổ chức hành chính thực hiện quản lý nhà nước về
ATTP cấp tỉnh, trong đó có thực hiện nhiệm vụ quản lý ATTP trong suốt quá trình

sản xuất, sơ chế, chế biến thực phẩm, bảo quản, vận chuyển, xuất khẩu, nhập khẩu,
kinh doanh đối với phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến, nước uống đóng chai,
nước khống thiên nhiên, thực phẩm chức năng, thực phẩm tăng cường vi chất dinh
dưỡng, dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm.
+ Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm là đơn vị sự nghiệp
trực thuộc Sở Y tế có nhiệm vụ tham mưu giúp Giám đốc Sở Y tế và tổ chức triển
khai thực hiện các hoạt động chuyên môn, kỹ thuật về kiểm nghiệm thuốc, mỹ
phẩm, thực phẩm được sản xuất và lưu hành trên địa bàn; nghiên cứu đánh giá nguy
cơ về ATTP và môi trường; hướng dẫn và giám sát việc áp dụng tiêu chuẩn kỹ thuật
đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm trên địa bàn
thành phố. Tham gia xây dựng quy chuẩn kỹ thuật địa phương về ATTP đối với các
sản phẩm thực phẩm đặc thù.
- Sở NN&PTNT có các đơn vị trực thuộc phụ trách về ATTP:


9
+ Chi cục Bảo vệ thực vật là tổ chức hành chính thực hiện quản lý nhà nước
về bảo vệ thực vật. Ngoài nhiệm vụ quản lý nhà nước về thực vật, cơ quan này còn
thực hiện nhiệm vụ quản lý ATTP trong suốt quá trình sản xuất, thu gom, sơ chế,
chế biến, bảo quản, vận chuyển, lưu thông, phân phối, kinh doanh đối với ngũ cốc;
rau, củ, quả và sản phẩm rau, củ, quả; thực phẩm biến đổi gen; chè; cà phê; cacao;
hạt tiêu; điều và các nông sản thực phẩm khác; dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng
thực phẩm thuộc lĩnh vực được phân công quản lý.
+ Chi cục Thú y là tổ chức hành chính thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước
về chăn nuôi, thú y, cơ quan này còn thực hiện nhiệm vụ quản lý ATTP trong suốt
quá trình sản xuất, thu gom, giết mổ, sơ chế, chế biến, bảo quản, vận chuyển, lưu
thông, phân phối, kinh doanh đối với thịt và các sản phẩm từ thịt; thủy sản và sản
phẩm thủy sản; trứng và các sản phẩm từ trứng; sữa tươi nguyên liệu; mật ong và
các sản phẩm từ mật ong; thực phẩm biến đổi gen; dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa
đựng thực phẩm thuộc lĩnh vực được phân công quản lý.

+ Chi cục Quản lý chất lượng và bảo vệ nguồn lợi thủy sản là tổ chức hành
chính thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về thủy sản, thực hiện nhiệm vụ quản lý
ATTP trong suốt quá trình sản xuất, thu gom, sơ chế, chế biến, bảo quản, vận
chuyển, lưu thông, kinh doanh đối với thủy sản và sản phẩm thủy sản; dụng cụ, vật
liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm thuộc lĩnh vực được phân cơng quản lý.
+ Phịng Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản thực hiện nhiệm vụ là
đơn vị hành chính thực hiện chức năng quản lý nhà nước về quản lý chất lượng,
ATTP nông lâm thủy sản trong phạm vi quản lý của Sở và là đầu mối phối hợp liên
ngành về ATTP với Sở Y tế, Sở Công Thương, tổng hợp và báo cáo, tham mưu cho
lãnh đạo Sở NN&PTNT.
- Sở Cơng Thương có các đơn vị trực thuộc phụ trách về ATTP:
+ Chi cục Quản lý thị trường là tổ chức hành chính thực hiện việc kiểm tra
phịng chống thực phẩm giả, gian lận thương mại trên thị trường đối với tất cả các
loại thực phẩm, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, dụng cụ, vật
liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm.
+ Phịng Quản lý thương mại là đơn vị hành chính thực hiện nhiệm vụ quản
lý ATTP trong suốt quá trình sản xuất, chế biến, bảo quản, vận chuyển, lưu thông,
phân phối, kinh doanh đối với các loại rượu, bia, nước giải khát, sữa chế biến, dầu
thực vật, sản phẩm chế biến bột, tinh bột, bánh, mứt, kẹo, bao bì chứa đựng thuộc
phạm vi quản lý và phân cấp của Bộ Công thương.


10
Nhân sự của các đơn vị tham gia quản lý ATTP thuộc các sở, có số lượng
bằng hoặc nhiều hơn các sở tương đương khác, cụ thể như để quản lý tồn bộ nội
dung ATTP tại TP.HCM chỉ có 272 cơng chức, viên chức, trong đó Sở Y tế có 175,
Sở NN&PTNT có 88, Sở Cơng thương có 9 nhân sự 1(chưa tính nhân sự của Chi
Cục quản lý thị trường).
Tuy nhiên sau một thời gian hoạt động, công tác quản lý nhà nước của các
cơ quan có sự trùng lắp chồng chéo nhau gây lãng phí, kém hiệu quả2:

- Thiếu đầu mối có đủ thẩm quyền quản lý xuyên suốt công tác đảm bảo
ATTP trên địa bàn thành phố: ngành Y tế chịu trách nhiệm trước UBND cấp tỉnh về
công tác đảm bảo ATTP nhưng việc thực hiện công tác đảm bảo ATTP này lại được
phân công cho 03 sở với các đơn vị trực thuộc các sở đảm nhiệm.
- Công tác phối hợp liên ngành trong việc quản lý ATTP vẫn chưa có đầu mối
theo dõi xuyên suốt, còn tùy thuộc vào mối quan hệ trực tiếp giữa lãnh đạo các đơn
vị, chưa xây dựng được quy chế phối hợp liên ngành trong công tác quản lý ATTP.
- Tổ chức bộ máy tham mưu công tác quản lý nhà nước về ATTP của UBND
cấp tỉnh gồm Sở Y tế, Sở NN&PTNT và Sở Cơng Thương cón có sự chồng chéo,
không rõ ràng.
Từ năm 2015 đến năm 2016, do nhu cầu quản lý về ATTP cần có sự đột phá
và quản lý trong tình hình mới, UBND TP.HCM xét quy mô khối lượng công tác và
yêu cầu cần thiết về tổ chức quản lý về ATTP, cùng với tốc độ phát triển của các
tỉnh thành và điều kiện về dân số, sức tiêu thụ và thực tế hoạt động trong việc sản
xuất, kinh doanh thực phẩm đã đề nghị Sở Y tế TP.HCM xây dựng đề án thành lập
một cơ quan quản lý chung về ATTP tại TP.HCM. Đề án trên cơ sở thống nhất quản
lý nhà nước về ATTP là thành lập một cơ quan chức năng chung để thực hiện các
công tác quản lý về ATTP nhằm bảo đảm sức khỏe cho người dân thành phố.
Dựa trên nguyên tắc kết hợp quản lý theo ngành và lĩnh vực với quản lý theo
lãnh thổ: “Yêu cầu quản lý thống nhất theo ngành và lĩnh vực nhằm bảo đảm sự
phát triển thống nhất về các mặt chiến lược, quy hoạch và phân bổ đầu tư; chính
sách về tiến bộ khoa học – cơng nghệ; thể chế hóa các chính sách thành pháp luật;
đào tạo và quản lý đội ngũ cán bộ, công chức khoa học kỹ thuật và công chức lãnh
đạo quản lý, không phân biệt thành phần kinh tế - xã hội, lãnh thổ và cấp quản lý.
Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh (2014), tình hình thi hành pháp luật năm 2014 trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh, Báo cáo số 178/BC-UBND ngày 03 tháng 10 năm 2014.
2
Thái Thị Tuyết Dung (2016), “Cần thí điểm thành lập Ban Quản lý An toàn thực phẩm tại các thành phố
trực thuộc trung ương”, Tạp chí Khoa học pháp lý Việt Nam số 09(103)/2016, tr. 19-26.
1

11
Yêu cầu quản lý thống nhất theo lãnh thổ là bảo đảm sự phát triển tổng thể các
ngành, các lĩnh vực, các mặt hoạt động chính trị - khoa học – văn hóa – xã hội trên
một đơn vị hành chính – lãnh thổ nhằm thực hiện sự quản lý tồn diện của Nhà
nước và khai thác có hiệu quả tối đa mọi tiềm năng trên lãnh thổ, không phân biệt
ngành, thành phần kinh tế - xã hội và cấp quản lý”3.
Từ năm 2016 đến năm 2019, đây là giai đoạn đánh dấu sự hình thành một hệ
thống cơ quan quản lý nhà nước về ATTP đầu tiên giúp Nhà nước thực hiện quản lý
ATTP một cách thống nhất tại địa phương. Ban Quản lý ATTP là một cơ quan được
thí điểm thành lập chưa từng có tiền lệ trước đây thực hiện công tác thống nhất quản
lý nhà nước trong lĩnh vực ATTP. Có 03 Ban Quản lý ATTP ở nước ta được thí
điểm thành lập tính đến thời gian hiện tại (thời gian thí điểm là 03 năm), TP.HCM4
là đơn vị được thành lập Ban Quản lý ATTP đầu tiên, thành phố Đà Nẵng5 là địa
phương thứ hai trên cả nước thí điểm thành lập mơ hình ban Quản lý ATTP và sau
cùng là tỉnh Bắc Ninh6 được thí điểm thành lập, cả 03 Ban Quản lý ATTP đều được
thành lập theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Ban Quản lý ATTP được thành lập dựa trên cơ sở giải thể và tổ chức lại Chi
cục ATVSTP trực thuộc Sở Y tế. Tổ chức lại nhiệm vụ quản lý nhà nước về ATTP
thuộc Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản trực thuộc Sở
NN&PTNT, nhiệm vụ quản lý nhà nước về ATTP thuộc Sở Công Thương trên cơ
sở xác nhập giữa các đơn vị bao gồm: Chi cục ATVSTP trực thuộc Sở Y tế, Phịng
Quản lý cơng nghiệp trực thuộc Sở Cơng thương, một số bộ phận trực thuộc Sở
NN&PTNT như Phòng Khoa học và Công nghệ, một bộ phận của Chi cục Thú y,
Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật, Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và
thủy sản, Chi cục Chăn ni Thú y.
Do vậy, xét dưới góc độ tổ chức, lịch sử hình thành và phát triển Ban Quản lý
ATTP hiện nay gắn liền với quá trình hình thành và phát triển của Chi cục ATVSTP
thuộc Sở Y tế, là cơ quan tham mưu giúp UBND cấp tỉnh thực hiện chức năng quản

lý nhà nước về ATTP trong lĩnh vực y tế trên địa bàn cấp tỉnh và xác nhập toàn bộ
nhân sự cũng như tiếp tục các chức năng, nhiệm vụ khi xác nhập vào Ban Quản lý
Phạm Việt, Triệu Thị Lữ (2016), Những vấn đề cơ bản về hành chính nhà nước và chế độ cơng vụ, cơng
chức, Nhà xuất bản chính trị Quốc gia.
4
Thủ tướng Chính phủ (2016), Quyết định thí điểm thành lập Ban Quản lý An toàn thực phẩm tỉnh Thành
phố Hồ Chí Minh, Quyết định số 2349/QĐ-TTg ngày 05/12/2016.
5
Thủ tướng Chính phủ (2017), Quyết định thí điểm thành lập Ban Quản lý An toàn thực phẩm thành phố Đà
Nẵng, Quyết định số 1268/QĐ-TTg ngày 25/8/2017.
6
Thủ tướng Chính phủ (2018), Quyết định thí điểm thành lập Ban Quản lý An tồn thực phẩm tỉnh Bắc Ninh,
Quyết định số 123/QĐ-TTg ngày 23/01/2018.
3


12
ATTP sau khi giải thể7. Đồng thời việc thí điểm sẽ tùy thuộc vào đặc thù của từng
địa phương, việc cơ cấu tổ chức và nhân sự của Ban Quản lý ATTP của mỗi địa
phương cũng sẽ tùy thuộc vào các tính chất trong cơ cấu tổ chức và thực tế hoạt
động của các cơ quan quản lý nhà nước về ATTP của địa phương đó để xây dựng
cơ cấu tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý ATTP một cách phù hợp.
Sau 03 năm thí điểm đầu tiên từ năm 2016 đến năm 2019, riêng tại TP.HCM,
được sự đề nghị của Chủ tịch UBND TP.HCM tại Tờ trình số 1006/TTr-UBND
ngày 20 tháng 3 năm 2020, xét thấy việc duy trì thí điểm là cần thiết, ngày 01 tháng
4 năm 2020 Thủ tướng chính phủ đã có Quyết định số 446/QĐ-TTg về việc kéo dài
thời gian thí điểm hoạt động của Ban Quản lý ATTP TP.HCM.
Việc tiếp tục thí điểm về Ban Quản lý ATTP là thời gian thí điểm sẽ kéo dài 03
năm kể từ ngày 01 tháng 4 năm 2020, UBND TP.HCM tổng kết việc thực hiện Quyết
định này và báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 01 tháng 02 năm 2023. Như

vậy, đến thời điểm hiện tại, TP.HCM vẫn là đơn vị đi đầu cả nước về việc thí điểm,
và cũng là đơn vị đầu tiên tổng kết báo cáo và hiệu quả hoạt động trong công tác quản
lý nhà nước về ATTP dưới vai trò Ban Quản lý ATTP trực thuộc UBND cấp tỉnh.
Đây là giai đoạn đánh dấu sự hình thành một hệ thống cơ quan chuyên ngành
đầu tiên giúp Nhà nước thực hiện Quản lý ATTP một cách thống nhất, với cơ quan
đầu ngành ở trung ương là Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Bộ Công thương, Cục
ATTP, ở cấp tỉnh là cơ quan quản lý nhà nước trực thuộc UBND cấp tỉnh.
1.2. Vị trí pháp lý, chức năng của Ban Quản lý An tồn thực phẩm
1.2.1. Vị trí pháp lý của Ban Quản lý An toàn thực phẩm
Nếu căn cứ vào phạm vi quản lý và đặc điểm về thẩm quyền thì hệ thống cơ
quan hành chính được chia thành hai loại: các cơ quan hành chính có thẩm quyền
chung và các cơ quan hành chính có thẩm quyền riêng. Các cơ quan hành chính có
thẩm quyền chung (Chính phủ, UBND các cấp) là cơ quan mà các quyền hạn của nó
có hiệu lực đối với mọi ngành, mọi lĩnh vực, mọi đối tượng tương ứng trong phạm
vi cả nước hoặc địa phương. Các cơ quan hành chính có thẩm quyền riêng là cơ
quan mà các quyền hạn của nó có hiệu lực trong phạm vi ngành (đối với cơ quan
quản lý ngành) hoặc lĩnh vực liên ngành (đối với cơ quan quản lý liên ngành)8.
Trong đó, Ban Quản lý ATTP chỉ là cơ quan thuộc UBND cấp tỉnh có chức năng
Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh (2017), Quyết định giải thể Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm
trực thuộc Sở Y tế thành phố, Quyết định số 4420/QĐ-UBND ngày 16/8/2017.
8
Nguyễn Cửu Việt (2010), Giáo trình Luật hành chính Việt Nam, NXB Đại học quốc gia Hà Nội, Hà Nội, tr. 170.
7


13
giúp UBND tổ chức thực thi pháp luật về lĩnh vực ATTP trên địa bàn, được thí
điểm thành lập dựa trên Quyết định của Thủ tướng.
Tuy nhiên, Ban Quản lý ATTP không phải là một cơ quan chuyên môn thuộc
UBND nếu xét trong hệ thống các cơ quan nhà nước, căn cứ vào các văn bản quy

phạm pháp luật, trật tự hình thành, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức
của cơ quan chuyên môn thuộc UBND thuộc hệ thống cơ quan hành chính nhà nước.
Ban Quản lý ATTP có chức năng thực thi pháp luật, tham mưu giúp UBND
thực hiện công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực ATTP trên địa bàn, đồng thời
chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức, biên chế tuy nhiên Ban Quản lý ATTP chưa có
đủ các điều kiện cần thiết để trở thành một cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp
tỉnh (tại Điều 9 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 có quy định về cơ
quan chuyên môn thuộc UBND được tổ chức ở cấp tỉnh, cấp huyện “Cơ quan
chuyên môn thuộc UBND được tổ chức ở cấp tỉnh, cấp huyện, là cơ quan tham
mưu, giúp UBND thực hiện chức năng quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực ở địa
phương và thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo sự phân cấp, ủy quyền của cơ
quan nhà nước cấp trên. Cơ quan chuyên môn thuộc UBND chịu sự chỉ đạo, quản
lý về tổ chức, biên chế và công tác của UBND, đồng thời chịu sự chỉ đạo, kiểm tra
về nghiệp vụ của cơ quan quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực cấp trên”).
Một số cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh như Sở Nội vụ, Sở Tư
pháp, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính …9 địi hỏi bảo đảm thực hiện đầy đủ
chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước của UBND cấp tỉnh và sự thống nhất, thông
suốt, quản lý ngành, lĩnh vực công tác từ trung ương đến cơ sở. Có thể thấy Ban
Quản lý ATTP chưa đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu theo các quy định cả về pháp
lý cũng như cả về cơ cấu tổ chức của một cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp
tỉnh, hay thực tế là Ban Quản lý ATTP là một cơ quan trực thuộc UBND cấp tỉnh
được thí điểm thành lập để quản lý về ATTP tại địa phương và chưa có những căn
cứ cụ thể theo Luật định.
Việc thành lập Ban Quản lý ATTP dựa trên đề xuất của Bộ trưởng Bộ Nội vụ
và Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố và việc thí điểm được sự phê duyệt của Thủ
tướng Chính phủ, căn cứ trên Luật Tổ chức Chính phủ ngày 19 tháng 6 năm 2015
và Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19 tháng 6 năm 2015 và căn cứ trên
tình hình quản lý nhà nước về ATTP tại địa phương (điển hình trên địa bàn
Chính phủ (2014), “Quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, cấp tỉnh”,
Nghị định số 24/2014/NĐ-CP ngày 04 tháng 4 năm 2014.

9


14
TP.HCM, theo điều 1 Quyết định 2349/QĐ-TTg ngày 05 tháng 12 năm 2016 của
Thủ tướng Chính phủ, thí điểm thành lập Ban Quản lý ATTP TP.HCM là cơ quan
thuộc UBND TP.HCM, có chức năng giúp UBND tổ chức thực thi pháp luật về an
toàn, vệ sinh thực phẩm trên địa bàn Thành phố).
Hiện nay có 03 Ban Quản lý ATTP trên toàn nước là Ban Quản lý ATTP
TP.HCM, tỉnh Bắc Ninh và thành phố Đà Nẵng, tất cả được thành lập căn cứ trên
Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Ban Quản lý ATTP có tư cách pháp nhân,
con dấu và tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và ngân hàng, trụ sở làm việc cố định
(Phụ lục 2).
Do là thí điểm nên để thực hiện chức năng được giao, pháp luật hiện hành đã
bắt buộc phải quy định cho Ban Quản lý ATTP có những nhiệm vụ và quyền hạn cụ
thể để thực hiện chức năng Quản lý ATTP trên địa bàn, do yếu tố riêng biệt nên
trong nhiệm vụ và quyền hạn của Ban Quản lý ATTP không do luật định, hoặc
Quyết định của Thủ tướng quy định cụ thể mà được UBND TP.HCM dựa trên chức
năng, nhiệm vụ của 03 cơ quan chuyên môn quản lý trong lĩnh vực ATTP thuộc
ngành y tế, nông nghiệp và công thương cụ thể là Sở Y tế, Sở Nông ngiệp và Phát
triển nông thôn và Sở Công thương để quy định chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn
cùng với cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý ATTP.10
Như vậy, Ban Quản lý ATTP thực hiện những nhiệm vụ quản lý ATTP của
03 cơ quan chuyên môn bao gồm Sở Y tế, Sở Công thương, Sở NN&PTNT được
quy định theo trách nhiệm về quản lý nhà nước về ATTP được phân cơng và theo
các nhóm sản phẩm tùy thuộc vào mỗi Bộ tương ứng quản lý căn cứ tại Nghị định
15/2018/NĐ-CP ngày 02 tháng 02 năm 2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi
hành một số điều của Luật ATTP 2010 như sau:
Trách nhiệm quản lý nhà nước về ATTP lĩnh vực y tế11
- Quản lý ATTP trong suốt quá trình sản xuất, chế biến, bảo quản, vận

chuyển, xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh và cơ sở sản xuất, kinh doanh đối với sản
phẩm thực phẩm theo phân công quản lý (Phụ lục 3).
- Tổ chức tiếp nhận và quản lý hồ sơ, cấp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công
bố sản phẩm, Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực đối với: thực phẩm
bảo vệ sức khỏe, phụ gia thực phẩm hỗn hợp có cơng dụng mới, phụ gia thực phẩm
Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh (2017), Quy chế tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý An toàn
thực phẩm Tp. Hồ Chí Minh, Quyết định số 06/2017/QĐ-UBND ngày 02 tháng 02 năm 2017.
11
Chính phủ (2018), Quy định chi tiết thi hành một số điều Luật ATTP 2010, Điều 37 Nghị định
15/2018/NĐ-CP ngày 02 tháng 02 năm 2018.
10


15
không thuộc danh mục các chất phụ gia được phép sử dụng hoặc không đúng đối
tượng sử dụng trong thực phẩm do Bộ Y tế quy định; Giấy chứng nhận cơ sở đủ
điều kiện ATTP đạt yêu cầu thực hành sản xuất tốt thực phẩm bảo vệ sức khỏe;
Giấy xác nhận nội dung quảng cáo đối với thực phẩm bảo vệ sức khỏe; Giấy chứng
nhận lưu hành tự do đối với sản phẩm thuộc lĩnh vực được phân công quản lý, Giấy
chứng nhận y tế.
- Chỉ định cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm phục vụ quản lý nhà nước, cơ sở
kiểm nghiệm kiểm chứng thuộc phạm vi được phân công quản lý; chỉ định cơ sở
làm kiểm nghiệm trọng tài và kết luận cuối cùng khi có sự khác biệt về kết quả
kiểm nghiệm của các cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm trong và ngoài ngành y tế.
- Chỉ định cơ quan kiểm tra nhà nước về ATTP nhập khẩu đối với các sản
phẩm thuộc lĩnh vực được phân công quản lý.
Trách nhiệm quản lý nhà nước về ATTP lĩnh vực nông nghiệp12:
- Ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với sản phẩm thuộc lĩnh vực
được phân công quản lý (Phụ lục 4).
- Xây dựng và gửi Bộ Y tế ban hành quy định về mức giới hạn an tồn đối

với các nhóm sản phẩm theo phân cơng quản lý.
- Quản lý và phân cấp quản lý ATTP đối với sản xuất ban đầu nông, lâm,
thủy sản, muối bao gồm: q trình trồng trọt, chăn ni, thu hái, đánh bắt, khai thác
nông, lâm, thủy sản; sản xuất muối.
- Quản lý và phân cấp quản lý ATTP trong suốt quá trình sản xuất, thu gom,
giết mổ, sơ chế, chế biến, bảo quản, vận chuyển, xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh
đối với sản phẩm và cơ sở sản xuất, kinh doanh các sản phẩm thực phẩm.
- Tổ chức việc cấp Giấy chứng nhận lưu hành tự do đối với sản phẩm thuộc
lĩnh vực được phân công quản lý.
- Tổ chức cấp, phân cấp việc cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP
cho các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh các sản phẩm thuộc lĩnh vực được
phân công quản lý.
- Quản lý ATTP đối với các chợ đầu mối, đấu giá nông sản.
- Chỉ định cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm phục vụ quản lý nhà nước, cơ sở
kiểm nghiệm kiểm chứng; kết luận cuối cùng khi có sự khác biệt về kết quả kiểm
nghiệm giữa các cơ sở kiểm nghiệm thuộc lĩnh vực được phân công quản lý.
Chính phủ (2018), Quy định chi tiết thi hành một số điều Luật ATTP 2010, Điều 38 Nghị định
15/2018/NĐ-CP ngày 02 tháng 02 năm 2018.
12


16
- Chỉ định cơ quan kiểm tra nhà nước về ATTP nhập khẩu đối với các sản
phẩm thuộc lĩnh vực được phân công quản lý.
- Công bố danh sách quốc gia, vùng lãnh thổ và danh sách các cơ sở sản xuất,
kinh doanh được phép xuất khẩu vào Việt Nam thuộc lĩnh vực được phân công
quản lý.
Trách nhiệm quản lý nhà nước về ATTP lĩnh vực công thương13
- Quản lý và phân cấp quản lý ATTP trong suốt quá trình sản xuất, chế biến,
bảo quản, vận chuyển, xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh đối với các sản phẩm và

cơ sở sản xuất, kinh doanh các sản phẩm thực phẩm (Phụ lục 5).
- Quản lý ATTP đối với siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện ích, các
cơ sở thuộc hệ thống dự trữ, phân phối và các loại hình kinh doanh khác.
- Tổ chức cấp Giấy chứng nhận lưu hành tự do đối với các sản phẩm thuộc
lĩnh vực được phân công quản lý.
- Tổ chức cấp, phân cấp việc cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP
cho các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh các sản phẩm thuộc lĩnh vực được
phân công quản lý.
- Thực hiện việc kiểm tra phòng chống thực phẩm giả, gian lận thương mại
trên thị trường đối với tất cả các loại thực phẩm, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế
biến thực phẩm, dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm.
- Chỉ định cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm phục vụ quản lý nhà nước, cơ sở
kiểm nghiệm kiểm chứng; kết luận cuối cùng khi có sự khác biệt về kết quả kiểm
nghiệm giữa các cơ sở kiểm nghiệm thuộc lĩnh vực được phân công Quản lý.
- Chỉ định cơ quan kiểm tra nhà nước về ATTP nhập khẩu đối với các sản
phẩm thuộc lĩnh vực được phân công quản lý.
1.2.2. Chức năng của Ban Quản lý An toàn thực phẩm
Thứ nhất, quản lý ATTP trong suốt quá trình sản xuất, sơ chế, chế biến thực
phẩm, bảo quản, vận chuyển, lưu thông, kinh doanh đối với: phụ gia thực phẩm,
chất hỗ trợ chế biến, nước uống đóng chai, nước khoáng thiên nhiên, thực phẩm
chức năng, thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng, dụng cụ, vật liệu bao gói và
chứa đựng thực phẩm theo phân cấp của Bộ Y tế do Ban Quản lý thực hiện.
Thứ hai, quản lý ATTP trong suốt quá trình sản xuất, thu gom, giết mổ, sơ chế,
chế biến, bảo quản, vận chuyển, lưu thông, kinh doanh đối với ngũ cốc; thịt và các
Chính phủ (2018), Quy định chi tiết thi hành một số điều Luật ATTP 2010, Điều 39 Nghị định
15/2018/NĐ-CP ngày 02 tháng 02 năm 2018.
13


17

sản phẩm từ thịt; thủy sản và sản phẩm thủy sản; rau, củ, quả và sản phẩm rau, củ,
quả; trứng và các sản phẩm từ trứng; sữa tươi nguyên liệu; mật ong và các sản phẩm
từ mật ong; thực phẩm biến đổi gen; muối; gia vị; đường; chè; cà phê; cacao; hạt tiêu;
điều và các nông sản thực phẩm; dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm
thuộc lĩnh vực được Bộ NN&PTNT phân công Quản lý do Ban Quản lý thực hiện.
Thứ ba, quản lý ATTP trong suốt quá trình sản xuất, chế biến, bảo quản,
vận chuyển, lưu thông, kinh doanh đối với các loại rượu, bia, nước giải khát, sữa
chế biến, dầu thực vật, sản phẩm chế biến bột, tinh bột, bánh, mứt, kẹo, bao bì
chứa đựng thuộc phạm vi Quản lý của Bộ Công Thương phân cấp do Ban Quản lý
thực hiện.
Thứ tư, quản lý ATTP đối với bếp ăn tập thể, khách sạn, khu nghỉ dưỡng, nhà
hàng, cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống theo phân cấp của Bộ Y tế.
Thứ năm, quản lý ATTP đối với các chợ đầu mối, đấu giá nông sản theo phân
cấp của Bộ NN&PTNT do Ban Quản lý thực hiện.
Thứ sáu, quản lý ATTP đối với các chợ, siêu thị và các cơ sở thuộc hệ thống
dự trữ, phân phối hàng hóa thực phẩm theo phân cấp của Bộ Công Thương do Ban
Quản lý thực hiện.
1.3. Quy định pháp luật về cơ cấu tổ chức và chế độ làm việc của Ban
Quản lý An toàn thực phẩm
1.3.1. Cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý An toàn thực phẩm
Thực tế có sự khác biệt giữa cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý ATTP và các cơ
quan quản lý nhà nước cùng cấp khác trực thuộc UBND cấp tỉnh, vì Ban Quản lý
ATTP là cơ quan thí điểm và chỉ có 03 Ban Quản lý ATTP thực phẩm trên cả nước
Việt Nam nên hiện tại chưa có văn bản pháp luật nào quy định cụ thể về cơ cấu tổ
chức và hoạt động của Ban Quản lý ATTP. Việc quy định về quy chế tổ chức được
UBND cấp tỉnh của từng địa phương ban hành căn cứ theo các văn bản quy phạm
pháp luật và thực tế hoạt động ATTP của từng địa phương, các văn bản ở được căn
cứ để làm cơ sở cho việc tổ chức tại các Ban Quản lý ATTP như:
Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19 tháng 6 năm 2015;
Căn cứ Nghị định số 38/2012/NĐ-CP ngày 25 tháng 4 năm 2012 của Chính

phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật ATTP 2010;
Căn cứ Nghị định số 34/2016/NĐ-CP ngày 14 tháng 5 năm 2016 của Chính
phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Ban hành văn bản quy
phạm pháp luật;


18
Căn cứ Thông tư liên tịch số 14/2015/TTLT-BNNPTNT-BNV ngày 25 tháng
3 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ NN&PTNT và Bộ trưởng Bộ Nội vụ hướng dẫn chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan chuyên môn về nông
nghiệp và phát triển nông thôn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện;
Căn cứ Thông tư liên tịch số 22/2015/TTLT-BCT-BNV ngày 30 tháng 6 năm
2015 của Bộ trưởng Bộ Công Thương và Bộ trưởng Bộ Nội vụ hướng dẫn chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan chuyên môn về công
thương thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện;
Căn cứ Thông tư liên tịch số 51/2015/TTLT-BYT-BNV ngày 11 tháng 12
năm 2015 của Bộ trưởng Bộ Y tế và Bộ trưởng Bộ Nội vụ hướng dẫn chức năng,
nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Sở Y tế thuộc UBND tỉnh, cấp tỉnh và
Phòng Y tế thuộc UBND huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh.
Trong quy chế tổ chức và hoạt động của Ban Quản lý ATTP ngoài việc phải
đảm bảo quy định trong việc tổ chức và hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước
trực thuộc UBND cấp tỉnh còn phải dựa trên cơ cấu tổ chức hoạt động của các cơ
quan chuyên môn về NN&PTNT, về công thương, về y tế và quan trọng là việc
chấp thuận chủ trương thí điểm thành lập Ban Quản lý ATTP của Thủ tướng Chính
phủ, việc cơ cấu được Sở Nội vụ và Sở Tư pháp của địa phương góp ý và đề xuất
UBND cấp tỉnh ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của từng địa phương. Điển
hình việc cơ cấu tổ chức được quy định như sau:
1.3.1.1. Lãnh đạo Ban Quản lý An tồn thực phẩm
Ban Quản lý có Trưởng ban và khơng quá 03 Phó Trưởng ban. Trưởng ban là
người đứng đầu Ban Quản lý, chịu trách nhiệm trước UBND thành phố, Chủ tịch

UBND thành phố và trước pháp luật trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn quản lý nhà nước về lĩnh vực ATTP trên địa bàn thành phố và các công
việc được UBND thành phố giao.
Trưởng ban bổ nhiệm, miễn nhiệm người đứng đầu, cấp phó của người đứng
đầu các tổ chức thuộc và trực thuộc Ban Quản lý theo tiêu chuẩn chức danh do
UBND thành phố ban hành.
Trưởng ban có trách nhiệm báo cáo với UBND thành phố, Chủ tịch UBND
thành phố và Bộ Y tế, Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương về tổ chức và hoạt động
của Ban Quản lý; báo cáo công tác trước Hội đồng nhân dân thành phố khi có yêu
cầu; cung cấp tài liệu cần thiết theo yêu cầu của Hội đồng nhân dân thành phố; trả
lời kiến nghị của cử tri, chất vấn của Đại biểu Hội đồng nhân dân thành phố về