(LUẬN văn THẠC sĩ) đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện mê linh thành phố hà nội

HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM

LÊ THỊ HỒNG NHUNG

ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG
NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN MÊ LINH THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Ngành:

Quản lý đất đai

Mã số:

8850103

Người hướng dẫn khoa học:

PGS.TS. Đỗ Văn Nhạ

download by :


NHÀ XUẤT BẢN HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP - 2018

ii

download by :


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả

nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai cơng bố trong bất kì cơng trình
nào khác
Tơi xin cam đoan các thơng tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ
nguồn gốc./.
Hà Nội, ngày 27 tháng 09 năm 2018
Tác giả luận văn

Lê Thị Hồng Nhung

i

download by :


LỜI CẢM ƠN
Sau một thời gian học tập và nghiên cứu, đến nay em đã hoàn thành luận văn tốt
nghiệp đề tài: “Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Mê
Linh, thành phố Hà Nội”. Trong q trình thực hiện khố luận, ngồi sự cố gắng nỗ
lực của bản thân, em còn nhận được rất nhiều sự giúp đỡ.
Với tình cảm và lịng kính trọng sâu sắc, em xin chân thành cảm ơn các thầy giáo,
cô giáo và đặc biệt là thầy cô giáo trong khoa Quản lý đất đai, những người đã truyền
đạt cho em những kiến thức bổ ích trong q trình học tập và nghiên cứu tại trường.
Đặc biệt, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Đỗ Văn Nhạ đã nhiệt tình
hướng dẫn, chỉ bảo và giúp đỡ em trong quá trình thực hiện đề tài.
Em xin trân trọng cảm ơn UBND huyện Mê Linh, phòng Tài nguyên và Mơi
Trường, các phịng ban và nhân dân các xã trong huyện đã tận tình giúp đỡ và tạo mọi
điều kiện thuận lợi cho em trong quá trình thực tập, nghiên cứu tại địa phương.
Cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới gia đình, bạn bè và
người thân đã động viên, khích lệ và giúp đỡ cho em trong suốt thời gian học tập và
nghiên cứu.

Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2018

Tác giả luận văn

Lê Thị Hồng Nhung

ii

download by :


MỤC LỤC
Lời cam đoan ..................................................................................................................... i
Lời cảm ơn ........................................................................................................................ ii
Mục lục ........................................................................................................................... iii
Danh mục chữ viết tắt ...................................................................................................... vi
Danh mục bảng ............................................................................................................... vii
Danh mục hình ................................................................................................................. ix
Trích yếu luận văn ............................................................................................................ x
Thesis abstract................................................................................................................. xii
Phần 1. Mở đầu ............................................................................................................... 1
1.1.

Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................................... 1

1.2.

Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................................... 2

1.3.

Phạm vi nghiên cứu...................................................................................................... 2

1.4.

Những đóng góp mới ý nghĩa khoa học và thực tiễn ................................................. 2

Phần 2. Tổng quan tài liệu ............................................................................................. 3
2.1.

Hiệu quả sử dụng đất và phân loại hiệu quả sử dụng đất .......................................... 3

2.1.1.

Khái quát về đất nông nghiệp và hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp ................. 3

2.1.2.

Phân loại hiệu quả sử dụng đất ........................................................................... 5

2.2.

Đặc điểm và phương pháp đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp .................. 7

2.2.1.

Những quan điểm và xu hướng sử dụng đất nông nghiệp .................................. 7

2.2.2.

Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp ......................... 10

2.2.3.

Hệ thống các tiêu chí và chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp . 12

2.2.4.

Sử dụng đất nơng nghiệp vùng đơ thị ............................................................... 15

2.3.

Tình hình nghiên cứu về vấn đề nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên
thế giới và Việt Nam .................................................................................................. 17

2.3.1.

Tình hình nghiên cứu nâng cao hiệu quả sử dụng đất trên thế giới .................. 17

2.3.2.

Tình hình nghiên cứu nâng cao hiệu quả sử dụng đất của Việt Nam ............... 19

2.3.3. Vấn đề nghiên cứu hiệu quả sử dụng đất thành phố Hà Nội ................................ 22
2.4.

Bài học kinh nghiệm và mở ra hướng mới về vấn đề nâng cao hiệu quả sử dụng
đất nông nghiệp .......................................................................................................... 23

Phần 3. Nội dung và phương pháp nghiên cứu .......................................................... 26

iii

download by :


3.1.

Địa điểm nghiên cứu .................................................................................................. 26

3.2.

Thời gian nghiên cứu ................................................................................................. 26

3.3.

Đối tượng nghiên cứu ................................................................................................ 26

3.4.

Nội dung nghiên cứu .................................................................................................. 26

3.4.1.

Điều tra, đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Mê Linh, tp Hà Nội

.......................................................................................................................... 26

3.4.2.

Đánh giá hiện trạng sử dụng đất năm 2017 huyện Mê Linh ............................ 26

3.4.3.

Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp..................................................... 26

3.4.4.

Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn
huyện Mê Linh.................................................................................................. 27

3.5.

Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................... 27

3.5.1.

Phương pháp phân vùng, chọn điểm nghiên cứu.............................................. 27

3.5.2.

Phương pháp thu thập số liệu ........................................................................... 28

3.5.3.

Phương pháp tổng hợp, xử lý số liệu ................................................................ 28

3.5.4.

Phương pháp đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp ............................... 29

Phần 4. Kết quả nghiên cứu và thảo luận ................................................................... 33
4.1.

Đặc điểm điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội ............................................................. 33

4.1.1.

Điều kiện tự nhiên ............................................................................................ 33

4.1.2.

Điều kiện kinh tế, xã hội ................................................................................... 37

4.1.3.

Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Mê Linh ............. 46

4.2.

Đánh giá hiện trạng sử dụng đất................................................................................ 47

4.2.1.

Hiện trạng sử dụng đất năm 2017 của huyện Mê Linh..................................... 47

4.2.2.

Hiện trạng và biến động sử dụng đất nông nghiệp huyện Mê Linh ................. 48

4.2.3.

Thực trạng các loại sử dụng đất chính trên địa bàn huyện Mê Linh ................ 50

4.3.

Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Mê Linh ............. 54

4.3.1.

Hiệu quả kinh tế ................................................................................................ 54

4.3.2.

Hiệu quả xã hội ................................................................................................. 66

4.3.3.

Hiệu quả môi trường ......................................................................................... 74

4.3.4.

Đánh giá tổng hợp hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp huyện Mê Linh ............ 88

4.4.

Định hướng sử dụng đất theo hướng hiệu quả và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu
quả sử dụng đất........................................................................................................... 92

4.4.1.

Lựa chọn và định hướng các loại sử dụng đất nơng nghiệp có hiệu quả .......... 92

iv

download by :


4.4.2.

Đề xuất sử dụng đất nông nghiệp theo các tiểu vùng ....................................... 94

4.4.3.

Các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện
Mê Linh ............................................................................................................ 98

Phần 5. Kết luận và kiến nghị .................................................................................... 103
5.1.

Kết luận ..................................................................................................................... 103

5.2.

Kiến nghị................................................................................................................... 104

Tài liệu tham khảo ........................................................................................................ 105
Phụ lục ........................................................................................................................ 107

v

download by :


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Nghĩa Tiếng Việt

BVTV

Bảo vệ thực vật

CLĐ

Cơng lao động

CPTG

Chi phí trung gian

FAO

Tổ chức Nơng nghiệp và Lương thực thế giới

GTNC

Giá trị ngày công

GTSX

Giá trị sản xuất

HQĐV

Hiệu quả đồng vốn

HQKT

Hiệu quả kinh tế

HQMT

Hiệu quả môi trường

HQXH

Hiệu quả xã hội

KC

Khuyến cáo

LUT

Loại hình sử dụng đất

NN & PTNT

Nơng nghiệp và Phát triển nông thôn

NTTS

Nuôi trồng thủy sản

TNHH

Thu nhập hỗn hợp

UBND

Ủy ban nhân dân

vi

download by :


DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1.

Phân cấp các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế (tính cho 1 ha)................ 29

Bảng 3.2.

Phân cấp các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả xã hội (tính cho 1 ha) ................. 30

Bảng 3.3.

Phân cấp các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả môi trường ................................. 31

Bảng 4.1.

Giá trị sản xuất của các ngành trên địa bàn huyện Mê Linh giai đoạn
2013-2017 (giá hiện hành)......................................................................... 38

Bảng 4.2.

Cơ cấu giá trị sản xuất các ngành kinh tế giai đoạn 2013-2017 ................ 39

Bảng 4.3.

Dân số năm 2017 huyện Mê Linh ............................................................. 41

Bảng 4.4.

Diện tích và cơ cấu sử dụng đất nơng nghiệp năm 2017 ........................... 48

Bảng 4.5.

Biến động diện tích đất nông nghiệp giai đoạn 2013-2017 ....................... 49

Bảng 4.6.

Các loại sử dụng đất nơng nghiệp chính trên địa bàn huyện Mê Linh ...... 51

Bảng 4.7.

Các loại sử dụng đất tại tiểu vùng 1 .......................................................... 52

Bảng 4.8.

Các loại sử dụng đất tại tiểu vùng 2 .......................................................... 53

Bảng 4.9.

Các loại sử dụng đất tại tiểu vùng 3 .......................................................... 54

Bảng 4.10. Hiệu quả kinh tế các loại sử dụng đất tiểu vùng 1 ..................................... 57
Bảng 4.11. Hiệu quả kinh tế các loại sử dụng đất tiểu vùng 2 ..................................... 59
Bảng 4.12. Hiệu quả kinh tế các loại sử dụng đất tiểu vùng 3 ..................................... 61
Bảng 4.13. Hiệu quả xã hội các loại sử dụng đất tại tiểu vùng 1 ................................. 68
Bảng 4.14. Hiệu quả xã hội các loại sử dụng đất tại tiểu vùng 2 ................................. 70
Bảng 4.15. Hiệu quả xã hội các loại sử dụng đất tại tiểu vùng 3 ................................. 72
Bảng 4.16. Mức đầu tư phân bón đối với cây trồng so với định mức của Sở NN
và PTNN tại tiểu vùng 1 ............................................................................ 76
Bảng 4.17. Mức đầu tư phân bón đối với cây trồng so với định mức của Sở NN
và PTNN tại tiểu vùng 2 ............................................................................ 77
Bảng 4.18. Mức đầu tư phân bón đối với cây trồng so với định mức của Sở NN
và PTNN tại tiểu vùng 3 ............................................................................ 78
Bảng 4.19. Mức đầu tư thức ăn thực tế so với hướng dẫn của Sở NN và PTNN
tại 3 tiểu vùng ............................................................................................ 79
Bảng 4.20. Phân cấp đánh giá mức sử dụng phân bón của các loại sử dụng đất
tại 3 tiểu vùng so với định mức của Sở NN và PTNN .............................. 79
Bảng 4.21. Các loại thuốc bảo vệ thực vật được sử dụng ............................................ 82

vii

download by :


Bảng 4.22. Đánh giá lượng sử dụng thuốc BVTV của các loại sử dụng đất ............... 84
Bảng 4.23. Đánh giá hiệu quả môi trường của các loại sử dụng đất tiểu vùng 1......... 86
Bảng 4.24. Đánh giá hiệu quả môi trường của các loại sử dụng đất tiểu vùng 2......... 87
Bảng 4.25. Đánh giá hiệu quả môi trường của các loại sử dụng đất tiểu vùng 3......... 88
Bảng 4.26. Tổng hợp hiệu quả của các loại sử dụng đất huyện Mê Linh .................... 89
Bảng 4.27. Đề xuất các loại sử dụng đất tiểu vùng 1 ................................................... 94
Bảng 4.28. Đề xuất các loại sử dụng đất tiểu vùng 2 ................................................... 96
Bảng 4.29. Đề xuất các loại sử dụng đất tiểu vùng 3 ................................................... 97

viii

download by :


DANH MỤC HÌNH
Hình 4.1. Sơ đồ vị trí địa lý huyện Mê Linh .................................................................. 33
Hình 4.2. Cơ cấu sử dụng đất năm 2017 huyện Mê Linh .............................................. 48
Hình 4.3. Mơ hình trồng hoa cúc xã Mê Linh ................................................................ 64
Hình 4.4. Mơ hình trồng hoa hồng xã Mê Linh ............................................................. 64
Hình 4.5. Cảnh quan trồng su hào xã Tráng Việt ........................................................... 65
Hình 4.6. Cảnh quan trồng lúa xã Tam Đồng ................................................................ 65
Hình 4.7. Vườn trồng ổi xã Mê Linh ............................................................................. 66
Hình 4.8. Thuốc BVTV vứt không đúng nơi quy định tại xã Mê Linh ......................... 85

ix

download by :


TRÍCH YẾU LUẬN VĂN
Tên tác giả: Lê Thị Hồng Nhung
Tên luận văn: “Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Mê
Linh - thành phố Hà Nội”.
Ngành: Quản lý đất đai

Mã số: 8850103

Tên cơ sở đào tạo: Học Viện Nơng Nghiệp Việt Nam
Mục đích nghiên cứu
- Đánh giá hiệu quả các loại hình sử dụng đất nông nghiệp trên phương diện kinh
tế, xã hội và môi trường. Từ đó phát hiện khả năng lợi thế và những yếu tố hạn chế
nhằm tăng hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp.
- Đề xuất phương hướng và một số giải pháp quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả
sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Mê Linh.
Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp phân vùng, chọn điểm nghiên cứu: Căn cứ đặc điểm địa lý, thổ
nhưỡng huyện Mê Linh được chia thành 3 tiểu vùng. Mỗi tiểu vùng có đặc điểm sử
dụng đất khác nhau.
- Phương pháp thu thập số liệu:
+ Phương pháp điều tra thu thập số liệu thứ cấp: Thu thập tư liệu, số liệu có sẵn từ
các cơ quan nhà nước, các sở, các phòng ban trong huyện, các thư viện, các trung tâm
nghiên cứu...
+ Phương pháp điều tra thu thập số liệu sơ cấp: số liệu sơ cấp được thu thập qua
cách điều tra nông hộ. Các hộ điều tra là những hộ tham gia trực tiếp sản xuất nông
nghiệp thuộc 03 xã đại diện cho 03 tiểu vùng nghiên cứu là xã Tam Hồng (tiểu vùng 1),

xã Mê Linh (tiểu vùng 2), thị trấn Quang Minh (tiểu vùng 3).
- Phương pháp tổng hợp, xử lý số liệu: Các số liệu được thống kê được xử lý bằng
phần mềm Microsoft Excel. Kết quả được trình bày bằng các bảng biểu số liệu.
- Phương pháp đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp: gồm hệ thống các chỉ
tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế, hiệu quả xã hội, hiệu quả mơi trường.
Kết quả chính và kết luận
Kết quả nghiên cứu hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Mê
Linh, thành phố Hà Nội như sau:
- Về hiệu quả kinh tế: cả 3 tiểu vùng thế mạnh lớn nhất là LUT (hoa, cây cảnh)

x

download by :


cho GTSX bình quân cao nhất đạt 1.190,23 triệu đồng/ha với hiệu quả đồng vốn bình
quân là 7,3 lần. Tiếp đến là LUT (cây ăn quả), LUT (chuyên rau màu) đều mang lại hiệu
quả kinh tế cao. LUT (chuyên lúa) có hiệu quả kinh tế ở mức thấp nhưng vẫn giữ diện
tích trồng lúa ổn định để đảm bảo vấn đề lương thực.
- Về hiệu quả xã hội: LUT hoa cây cảnh vẫn mang hiệu quả xã hội cao nhất, thu
hút được nhiều công lao động nhất, công lao động trung bình của LUT này là 527,67
cơng/ ha ở tiểu vùng 1 và 472 công/ ha ở tiểu vùng 2. Giá trị nhân cơng trung bình của
LUT là 620,14 nghìn đồng/cơng. Bên cạnh đó kiểu sử dụng đất cho hiệu quả xã hội thấp
nhất là Lạc- Ngô với 431 công/ha và giá trị nhân cơng chỉ 74,88 nghìn đồng/cơng.
- Về mơi trường: Có 05 LUT (chun lúa, 2 lúa- 1 màu, chuyên rau màu, Hoa cây
cảnh, Chuyên cá) đều đem lại hiệu quả mơi trường ở mức cao; cịn lại 01 LUT (cây ăn
quả) đem lại hiệu quả môi trường ở mức trung bình.
Để nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Mê Linh trong
thời gian tới cần đưa ra các giải pháp cụ thể như sau:
Đưa các giống cây trồng mới cho năng suất cao, khả năng chống chịu sâu bệnh

cao đối với LUT Chuyên lúa; LUT lúa rau - màu; LUT chuyên rau - màu. Hình thành
vùng chuyên lúa, sản xuất tập trung, hạn chế sử dụng phân bón hóa học; Thuốc bảo vệ
thực vật mà nên sử dụng các chế phẩm sinh học góp phần tích cực bảo vệ mơi trường.
Xây dựng cơ ở hạ tầng để phục vụ tốt việc trao đổi nơng sản. Sử dụng đúng định mức
phân bón và thuốc bảo vệ thực vật mà Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đưa ra
để tránh gây ảnh hưởng đến môi trường. Cần đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật
nuôi, nâng cao hiệu quả sản xuất theo hướng chuyên canh, ứng dụng tiến bộ khoa học
kỹ thuật và đưa cơ giới hóa vào nơng nghiệp,.. Đặc biệt tiếp tục phát triển ngành trồng
hoa và rau xanh trên tồn huyện, đảm bảo lượng cung cấp chính cho thành phố Hà Nội.

xi

download by :


THESIS ABSTRACT
Master candidate: Le Thi Hong Nhung
Thesis title: "Evaluating the effectiveness of agricultural land use in Me Linh district Hanoi city”
Major: Land Management

Code: 8850103

Educational organization: Vietnam National University of Agriculture (VNUA)
Research Objectives
- To evaluate the effectiveness of different agricultural land use types in terms of
economy, society and environment. Therefrom, detect potential advantage and
constraints to increase the efficiency of agricultural land use.
- To propose directions and some important solutions to improve the
effectiveness of agricultural land use in Me Linh district.
Materials and Methods

- The method of zoning, selection of study sites: Based on geographical
characteristics, soil of Me Linh district is divided into 3 sub-regions. Each subregion has
different land use characteristics.
- The method of data collection:
Method of investigation and collection of secondary data: Data available is
collected from state agencies, departments, departments, libraries, research centers.
Method of surveying and collecting primary data: Primary data is collected
through household surveys. The surveyed households are those directly involved in
agricultural production in 3 communes representing Tam Hong Commune (Sub-Area
1), Me Linh Commune (Sub-Area 2) and Quang Minh Township subregion 3).
- Method of data synthesis and processing: The statistical data is processed by
Microsoft Excel. The results are presented in tables of figures.
- The method of evaluating the effectiveness of agricultural land use: including
the system of criteria for assessment of economic efficiency, social efficiency and
environmental efficiency.
Main findings and conclusions
Research results of agricultural land use effectiveness in Me Linh district, Hanoi
city are as follows:
- On economic effectiveness, the three largest sub-zones are land use types of
flower, ornamental tree with the highest average production value of 1,190.23 million

xii

download by :


VND / ha with the average capital efficiency of 7.3 times. Next to the land use type of
fruit trees, the land use type of specialized vegetables bring high economic efficiency.
The land use type of rice specialization has low economic efficiency but maintains
stable rice area to ensure food security.

- On social effectiveness: The land use type of flower ornamental plant, still has the
highest social effectiveness, attracts the most labor, average labor of this land use type is
527.67 labor / ha in sub-zone 1 and 472 labor / ha in sub-zone 2. Average value of land use
type is 620.14 thousand VND / labor. In addition, the land use type for social effectiveness
is Peanut - Maize with 431 labor / ha and the labor value is 74.88 thousand VND / labor.
- On environment: There are five land use types (specializing in rice, two riceone farm produce, specializing in vegetables, flowers, fish specialists) bring high
environmental effectiveness; the remaining 01 land use type (fruit trees) bring about
medium environmental effectiveness.
In order to improve the effectiveness of agricultural land use in Me Linh district
in the coming time, the following specific solutions should be proposed: Introduce new
varieties of high yield, high resistance to pests for land use type of specialized in rice; land
use type of rice vegetable – farm produce; land use type of specialized vegetable - farm
produce. To form areas specialized in rice, concentrated production, limiting the use of
chemical fertilizers, pesticides; should use bio-products that actively contribute to
protecting the environment. Build infrastructure to serve the exchange of agricultural
products. Using right the norms of fertilizer and pesticides prescribed by the Department
of Agriculture and Rural Development to avoid affecting the environment. It is necessary
to promote the restructuring of plants, animals and increase the efficiency of production in
the direction of specialized cultivation and application of scientific and technical advances
and mechanization in agriculture. Especially continue to develop flowers and vegetables
growing throughout the district, ensuring the main supply for Hanoi.

xiii

download by :


PHẦN 1. MỞ ĐẦU
1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Trong những năm qua, bằng đường lối đổi mới đúng đắn, Việt Nam đã thu

được những thành quả to lớn trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Nền nông
nghiệp từng bước chuyển từ tự túc, tự cấp sang sản xuất hàng hóa với quy mơ
ngày càng lớn. Nơng nghiệp có sự tăng trưởng khá, sức sản xuất ở nơng thơn
được giải phóng, tiềm năng đất nơng nghiệp dần được khai thác. Hiện nay, với
trên 70% dân số và lao động xã hội đang sống ở vùng nông thôn, ngành nơng
nghiệp vẫn có vị trí, vai trị quan trọng trong nhiều năm tới. Việc sử dụng đất có
hiệu quả và bền vững đang trở thành vấn đề cấp thiết với mỗi quốc gia, nhằm duy
trì sức sản xuất của đất đai cho hiện tại và cho tương lai.
Cùng với xu thế phát triển của xã hội, tất cả các ngành, các lĩnh vực đều cần
được mở rộng và phát triển là sự tăng nhanh về dân số kéo theo nhu cầu sử dụng
đất đai ngày càng lớn, trong khi đó đất đai lại khơng tăng lên về mặt số lượng
khiến cho áp lực lên đất đai ngày càng nhiều. Con người đã tìm mọi cách để khai
thác đất đai nhằm thỏa mãn những nhu cầu ngày càng tăng đó. Như vậy đất đai,
đặc biệt là đất nơng nghiệp có hạn về diện tích nhưng lại có nguy cơ bị suy thoái
dưới tác động của thiên nhiên và sự thiếu ý thức của con người trong quá trình
sản xuất. Do vậy, việc đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp từ đó lựa chọn
các loại hình sử dụng đất có hiệu quả để sử dụng hợp lý theo quan điểm sinh thái
và phát triển bền vững đang trở thành vấn đề mang tính chất tồn cầu đang được
các nhà khoa học trên thế giới quan tâm. Đối với một nước có nền nơng nghiệp
chủ yếu như Việt Nam, nghiên cứu, đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp
càng trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.
Huyện Mê Linh nằm cách trung tâm Hà Nội 20 km về phía Bắc. Huyện có
diện tích 14.246,10 ha, dân số là 226.765 người. Huyện có hệ thống giao thơng
thuận lợi với đầy đủ bao gồm đường ô tô, đường sắt, đường sông, gần sân bay
quốc tế Nội Bài và có đường cao tốc Hà Nội - Nội Bài chạy qua nối đường QL18
đi cảng Cái Lân, đồng thời nằm trong vùng Kinh tế trọng điểm Bắc Bộ.
Trước khi sát nhập vào Thủ đô Hà Nội, Mê Linh đã là một trong các huyện
của tỉnh Vĩnh Phúc có tốc độ phát triển kinh tế phi nơng nghiệp cao. Q trình đơ
thị hóa, cơng nghiệp hóa đang diễn ra rất mạnh. Chỉ tính từ năm 2013 đến năm
2017 diện tích đất sản xuất nơng nghiệp của huyện giảm 49,48 ha, tuy nhiên

ngành sản xuất nông nghiệp vẫn là ngành quan trọng, đem lại nguồn thu chủ yếu

1

download by :


cho người dân địa phương. Mê Linh vốn được là “vua” hoa của thành phố Hà
Nội. Diện tích đất trồng lúa những năm gần đây đang có xu hướng giảm dần,
diện tích một số kiểu sử dụng đất trồng hoa, rau màu ngày càng tăng. Từ đó tạo
ra nhiều sản phẩm hàng hố góp phần hình thành một nền kinh tế hàng hóa đa
dạng trong huyện. Vì vậy việc đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp của
huyện Mê Linh có ý nghĩa quan trọng nhằm tìm ra kiểu sử dụng đất hiệu quả,
những khó khăn hạn chế trong sử dụng đất, làm cơ sở đề xuất các giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp, phát triền bền vững.
Xuất phát từ thực tiễn trên, tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: "Đánh giá hiệu
quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Mê Linh - thành phố Hà Nội".
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
- Đánh giá hiệu quả các loại hình sử dụng đất nơng nghiệp trên phương diện
kinh tế, xã hội và môi trường. Từ đó phát hiện khả năng lợi thế và những yếu tố
hạn chế nhằm tăng hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp.
- Đề xuất phương hướng và một số giải pháp quan trọng nhằm nâng cao
hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Mê Linh.
1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
- Đối tượng: các loại sử dụng đất nơng nghiệp chính.
- Phạm vi không gian: trong phạm vi đất nông nghiệp của huyện Mê Linh,
thành phố Hà Nội.
- Phạm vi thời gian: giai đoạn 2013 - 2017.
1.4. NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI, Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN
1.4.1. Những đóng góp mới

Đánh giá hiệu quả các loại sử dụng đất nông nghiệp trên phương diện hiệu
quả kinh tế, hiệu quả xã hội, hiệu quả mơi trường.
1.4.2. Ý nghĩa khoa học
Góp phần bổ sung hệ thống lý luận về sử dụng đất nông nghiệp theo hướng
nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội.
1.4.3. Ý nghĩa thực tiễn
Kết quả nghiên cứu có thể giúp địa phương lựa chọn các loại sử dụng
đất/kiểu sử dụng đất có hiệu quả cao, góp phần tăng thu nhập cho người dân
trong sản xuất nông nghiệp, thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội huyện.

2

download by :