lich-su-12-bai-25-viet-nam-xay-dung-chu-nghia-xa-hoi-va-dau-tranh-bao-ve-to-quoc-1976-1986

Bài 25: VIỆT NAM XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI VÀ ĐẤU
TRANH BẢO VỆ TỔ QUỐC (1976-1986)
A. Lý thuyết
I. ĐẤT NƯỚC BƯỚC ĐẦU ĐI LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI
1. Cách mạng Việt Nam chuyển sang giai đoạn mới
- Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước và hoàn thành
thống nhất đất nước về mặt nhà nước, Việt Nam chuyển sang giai đoạn đất
nước độc lập, thống nhất, đi lên chủ nghĩa xã hội.
* Mối quan hệ giữa độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội
- Độc lập và thống nhất là điều kiện tiên quyết để đất nước tiến lên chủ nghĩa
xã hội. Tiến lên chủ nghĩa xã hội sẽ đảm bảo cho nền độc lập và thống nhất
đất nước thêm bền vững.
- Độc lập và thống nhất đất nước không những gắn với nhau mà cịn gắn với
chủ nghĩa xã hội. Đó là con đường phát triển hợp quy luật của cách mạng
nước ta.
2. Thực hiện kế hoạch Nhà nước 5 năm (1976 - 1980)
a. Chủ trương, đường lối của Đảng
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng (họp từ ngày 14 đến ngày
20/12/1976) đã đề ra đường lối xây dựng chủ nghĩa xã hội trong phạm vi cả
nước, quyết định phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu của kế hoạch Nhà nước
5 năm (1976 - 1980).


Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng Cộng sản Việt Nam
- Nhiệm vụ: vừa xây dựng chủ nghĩa xã hội, vừa cải tạo quan hệ sản xuất xã
hội chủ nghĩa.
- Mục tiêu cơ bản
+ Xây dựng cơ sở vật chất - kĩ thuật của chủ nghĩa xã hội, bước đầu hình
thành cơ cấu kinh tế mới trong cả nước mà bộ phận chủ yếu là cơ cấu công nông nghiệp
+ Cải thiện một bước đời sống vật chất và văn hoá của nhân dân lao động.
b. Kết quả thực hiện:

- Các cơ sở nông nghiệp, công nghiệp, giao thông vận tải bị địch đánh phá về
cơ bản đã được khôi phục và bước đầu phát triển.
- Nơng nghiệp, diện tích gieo trồng tăng thêm gần 2 triệu hécta, được trang bị
thêm 18 nghìn máy kéo các loại.
- Cơng nghiệp, có nhiều nhà máy được gấp rút xây dựng như nhà máy điện,
cơ khí, xi măng v.v..


- Giao thông vận tải được khôi phục và xây dựng mới hàng ngàn km đường
sắt, đường bộ, nhiều bến cảng. Tuyến đường sắt Thống nhất từ Hà Nội đi
Thành phố Hồ Chí Minh sau 30 năm bị gián đoạn đã hoạt động trở lại.

Đoàn tàu Thống nhất: tuyến Hà Nội – Thành phố Hồ Chí Minh
- Cơng cuộc cải tạo xã hội chủ nghĩa được đẩy mạnh trong các vùng mới giải
phóng ở miền Nam:
+ Giai cấp tư sản mại bản bị xố bỏ, quốc hữu hóa các xí nghiệp,thành lập xí
nghiệp quốc doanh hoặc cơng tư hợp doanh.
+ Đại bộ phận nông dân đi vào con đường làm ăn tập thể.
+ Thủ công nghiệp và thương nghiệp được sắp xếp và tổ chức lại.
- Xoá bỏ những biểu hiện văn hoá phản động của chế độ thực dân phong kiến,
xây dựng nền văn hoá mới cách mạng. Hệ thống giáo dục từ mầm non, phổ
thông đến đại học đều phát triển.
c. Hạn chế
- Kinh tế mất cân đối, sản xuất phát triển chậm, thu nhập quốc dân và năng
xuất thấp làm cho đời sống nhân dân khó khăn.


- Trong xã hội nảy sinh nhiều tiêu cực.
3. Thực hiện kế hoạch Nhà nước 5 năm (1981 - 1985)
a. Chủ trương, đường lối của Đảng

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng Cộng sản Việt Nam
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng (họp từ ngày 27 đến ngày
31/3/1982) đã quyết định nhiệm vụ, mục tiêu, phương hướng của kế hoạch
Nhà nước 5 năm 1981 - 1985:
* Nhiệm vụ: tiếp tục đường lối xây dựng chủ nghĩa xã hội trong phạm vi cả
nước do Đại hội IV đề ra với một số điểm điều chỉnh, bổ sung và cụ thể hoá.
* Mục tiêu:
+ Sắp xếp lại cơ cấu, đẩy mạnh cải tạo xã hội chủ nghĩa nhằm ổn định tình
hình kinh tế - xã hội.
+ Đáp ứng nhu cầu cấp bách và thiết yếu nhất của nhân dân, giảm nhẹ mất
cân đối về kinh tế.
b. Kết quả thực hiện:


- Sản xuất nông nghiệp và công nghiệp, đã chặn được đà giảm sút và có bước
phát triển:
+ Sản xuất nơng nghiệp tăng bình qn hằng năm là 4,9% so với 1,9% của
những năm 1976 - 1980.
+ Sản xuất công nghiệp tăng bình quân 9,5% so với 0,6% trong những năm
1976 - 1980.
+ Thu nhập quốc dân tăng bình quân hằng năm là 6,4% so với 0,4% trong 5
năm trước.
- Về xây dựng cơ sở vật chất - kĩ thuật, hồn thành hàng trăm cơng trình
tương đối lớn, hàng nghìn cơng trình vừa và nhỏ. Dầu mỏ bắt đầu được khai
thác, cơng trình thuỷ điện Sơng Đà, thuỷ điện Trị An được khẩn trương xây
dựng, chuẩn bị đi vào hoạt động.

Cơng trình thủy điện Hịa Bình
- Các hoạt động khoa học - kĩ thuật được triển khai, góp phần thúc đẩy sản

xuất phát triển.
c. Hạn chế: Những khó khăn cũ chưa khắc phục, có mặt cịn trầm trọng hơn,
tình hình kinh tế - xã hội chưa ổn định.
II. ĐẤU TRANH BẢO VỆ TỔ QUỐC 1975 – 1979


1. Bảo vệ biên giới Tây Nam
- Ngay sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước, tập đồn Khơ
e đỏ do Pơnpốt cầm đầu xâm phạm lãnh thổ nước ta:
+ Tháng 5/1975, quân Khơme đỏ đánh chiếm Phú Quốc và đảo Thổ Chu.
+ Ngày 22/12/1978, quân Khơme đỏ tấn công nước ta từ Hà Tiên đến Tây
Ninh.
⇒ Qn ta phản cơng,tiêu diệt tồn bộ qn xâm lược.
- Ngày 7/1/1979 quân đội Việt Nam cùng với lực lượng cách mạng
Campuchia tiến cơng, xóa bỏ chế độ diệt chủng Pơn pốt,giải phóng Phnơm
Pênh (7/1/1979)
2. Bảo vệ biên giới phía Bắc
- Hành động thù địch của Trung Quốc:
+ Ủng hộ hành động xâm lược Việt Nam của tập đồn Pơn pốt.
+ Khiêu khích dọc biên giới phía Bắc, dựng nên sự kiện “nạn kiều”, cắt viện
trợ, rút chuyên gia.
+ Tấn cơng biên giới phía Bắc ngày 17/2/1979 từ Móng Cái đến Phong Thổ
(Lai Châu).
⇒ Nhân dân Việt Nam ở 6 tỉnh phía Bắc chiến đấu bảo vệ lãnh thổ, đến ngày
18/3/1979 Trung Quốc rút quân.


B. Bài tập trắc nghiệm
Câu 1. Cách mạng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam được tiến hành trong cả
nước khi nào ?

A. Năm 1954

B. Năm 1965

C. Năm 1975

D. Năm 1976

Đáp án
Đáp án: D
Giải thích: Trang 204 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 2. Một hình thức xí nghiệp chỉ xuất hiện trong thời gian cải tạo xã hội
chủ nghĩa ở miền Nam sau giải phóng là
A. xí nghiệp quốc dân.
B. xí nghiệp tư bản - Nhà nước.


C. xí nghiệp tư bản tư nhân.
D. xí nghiệp quốc doanh hoặc công - tư hợp doanh.
Đáp án
Đáp án: D
Giải thích: Trang 205 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 3. Sau kế hoạch 5 năm (1976 - 1980), tình hình kinh tế Việt Nam như
thế nào ?
A. Nền kinh tế nước ta phát triển cân đối theo cơ cấu ngành.
B. Nền kinh tế phát triển nhanh chóng theo hướng cơng nghiệp hóa.
C. Kinh tế tư nhân và cá thể đem lại lợi nhuận lớn hơn kinh tế tập thể.
D. Kinh tế quốc doanh và kinh tế tập thể luôn bị thua lỗ, khơng phát huy tác
dụng.
Đáp án

Đáp án: D
Giải thích: Trang 205 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 4. Tình hình kinh tế nơng nghiệp nước ta sau 5 năm thực hiện kế hoạch
Nhà nước(1981 - 1985) là:
A. sản xuất nơng nghiệp tăng bình qn hằng năm là 2,9%.
B. sản xuất nơng nghiệp tăng bình qn hằng năm là 3,9%.
C. sản xuất nơng nghiệp tăng bình qn hằng năm là 4,9%.
D. sản xuất nơng nghiệp tăng bình qn hằng năm là 1,9%.
Đáp án
Đáp án: C
Giải thích: Trang 206 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 5. Điền thêm từ còn thiếu trong câu sau : "Chủ nghĩa xã hội không
những là mục đích của tồn bộ sự nghiệp chúng ta mà cịn vì chủ nghĩa xã


hội, sự vững mạnh của chế độ xã hội chủ nghĩa là bảo đàm cho ... của Tổ
quốc".
A. độc lập và tự do.
B. độc lập và thống nhất.
C. độc lập và chủ quyền.
D. độc lập và phát triển.
Đáp án
Đáp án: A
Giải thích: "Chủ nghĩa xã hội khơng những là mục đích của tồn bộ sự
nghiệp chúng ta mà cịn vì chủ nghĩa xã hội, sự vững mạnh của chế độ xã hội
chủ nghĩa là bảo đảm cho độc lập và tự do của Tổ quốc".
Câu 6. Nội dung nào phản ánh đúng tình hình cơng nghiệp nước ta trong
những năm 1981 – 1985?
A. Cơng nghiệp tăng bình qn hàng năm 0,6%.
B. Cơng nghiệp tăng bình qn hàng năm 9,5%.

C. Cơng nghiệp tăng bình qn hàng năm 7,5%.
D. Cơng nghiệp tăng bình qn hàng năm 8,6%.
Đáp án
Đáp án: B
Giải thích: Trang 206 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 7. Chiến tranh biên giới Tây Nam bùng nổ khi nào ?
A. Ngày 3 - 5 - 1975.
B. Ngày 10 -5 - 1975.
C. Ngày 22 - 12 - 1978.
D. Ngày 1 - 1 - 1979.
Đáp án


Đáp án: C
Giải thích: Trang 207 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 8. Chiến tranh biên giới phía Bắc bùng nổ trong thời gian nào ?
A. Từ ngày 7-1 - 1979 đến ngày 5 - 3 - 1979.
B. Từ ngày 17 - 1 - 1979 đến ngày 18 - 3 - 1979.
C.Từ ngày 17 - 2 - 1979 đến ngày 18 - 3 - 1979.
D. Từ ngày 17 - 2 - 1979 đến ngày 5 - 3 - 1979.
Đáp án
Đáp án: C
Giải thích: Trang 207 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 9. Cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc (1979) đã diễn ra trên quy
mô bao nhiêu tỉnh?
A. 4 tỉnh

B. 5 tỉnh

C. 6 tỉnh

D. 7 tỉnh

Đáp án
Đáp án: C
Giải thích: Cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc (1979) đã diễn ra trên
quy mô 6 tỉnh: Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Tuyên (nay là Hà
Giang, Tuyên Quang), Hoàng Liên Sơn (nay là Lào Cai, Yên Bái), Lai Châu
(nay là Điện Biên và Lai Châu)
Câu 10. Trong giai đoạn 1975 – 1979, nhân dân ta phải tiến hành các cuộc
chiến đấu bảo vệ
A. biên giới phía Bắc và biên giới Tây Nam.
B. biên giới phía Đơng và biên giới phía Tây.
C. biên giới phía Nam và biên giới Đơng Bắc.
D. biên giới phía Tây và biên giới Tây Nam.


Đáp án
Đáp án: A
Giải thích: Trang 206-207 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 11. Từ năm 1946 đến 1980, đã ba lần Quốc hội thơng qua Hiến pháp, đó
là những Hiến pháp nào?
A. Hiến pháp 1946, Hiến pháp 1959, Hiến pháp 1980.
B. Hiến pháp 1946; Hiến pháp 1960; Hiến pháp 1980.
C. Hiến pháp 1946; Hiến pháp 1975; Hiến pháp 1980.
D. Hiến pháp 1946; Hiến pháp 1976; Hiến pháp 1980.
Đáp án
Đáp án: A
Giải thích: Từ năm 1946 đến 1980, đã ba lần Quốc hội thơng qua Hiến pháp,
đó là Hiến pháp 1946, Hiến pháp 1959, Hiến pháp 1980.

Câu 12. Quân đội nhân dân Việt Nam đã giúp các lực lượng cách mạng
Cam-pu-chia giải phóng thủ đơ Phnơm Pênh vào thời gian nào?
A. Ngày 22 - 12 - 1978.
B. Ngày 7 - 1 - 1979.
C. Ngày 17 - 2 - 1979.
D. Ngày 18 - 3 - 1979.
Đáp án
Đáp án: B
Giải thích: Trang 206-207 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 13. Chiến thắng biên giới Tây Nam của quân dân ta có ý nghĩa như thế
nào?
A. Tạo thời cơ thuận lợi cho cách mạng Cam-pu-chia giành thắng lợi.
B. Tiêu diệt hoàn toàn chế độ Pôn-pốt - Iêng-xê-ri.


C. Tăng cường tình đồn kết của ba nước Đơng Dương.
D. Tạo nên sức mạnh tổng hợp của nhân dân hai nước Việt Nam và Cam-puchia.
Đáp án
Đáp án: A
Giải thích: Chiến thắng biên giới Tây Nam của quân dân ta đã tạo thời cơ
thuận lợi cho cách mạng Cam-pu-chia giành thắng lợi.
Câu 14. Nền kinh tế của ta sau 5 năm vẫn còn mất cân đối, sản xuất phát
triển chậm, thu nhập quốc dân và năng suất lao động thấp, đời sống nhân dân
cịn gặp nhiều khó khăn. Đó là những hạn chế của thời kì nào?
A. Thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1960 - 1965).
B. Thời kì khơi phục kinh tế miền Bắc (1968 - 1973).
C. Thực hiện kế hoạch 5 năm (1976 - 1980).
D. Thực hiện kế hoạch 5 năm (1981 - 1985).
Đáp án
Đáp án: C

Giải thích: Trang 205 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 15. Điểm nào không phải là thành tựu chủ yếu của kế hoạch nhà nước
(1981 - 1985)?
A. Sản xuất lương thực tăng bình quân từ 13,4 triệu tấn lên đến 17 triệu tấn.
B. Thu nhập quốc dân tăng bình quân hàng năm là 6,4%.
C. Về cơ bản ổn định tình hình kinh tế - xã hội, ổn định đời sống nhân dân.
D. Hồn thành hàng trăm cơng trình tương đối lớn.
Đáp án
Đáp án: C
Giải thích: Trang 206 SGK Lịch sử 12 cơ bản


Câu 16. Tình trạng khủng hoảng trầm trọng về kinh tế - xã hội của đất nước
trong thời kì 1980 - 1985 được biểu hiện ở nhiều mặt. Điểm nào khơng đúng
với thực tế nói trên?
A. Vấn đề lương thực chưa được giải quyết.
B. Đời sống nhân dân cịn khó khăn, chưa ổn định.
C. Hàng tiêu dùng còn khan hiếm.
D. Văn hóa - giáo dục chưa được coi trọng.
Đáp án
Đáp án D
Giải thích: Trang 206 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 17. Đại hội Đảng toàn quốc lần IV của Đảng Cộng sản Việt Nam họp
vào lúc nào?
A. Năm 1976.
B. Năm 1980.
C. Năm 1982.
D. Năm 1985.
Đáp án
Đáp án: A

Giải thích: Trang 204 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 18. Đại hội lần thứ V của Đảng (1982) khẳng định điều gì?
A. Tiếp tục thực hiện đường lối cách mạng xã hội chủ nghĩa đã vạch ra từ
Đại hội lần thứ IV
B. Thực hiện đổi mới đất nước song song với đường lối cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước
C. Thực hiện cơng cuộc cơng nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước
D. Thực hiện công cuộc đổi mới đất nước đi lên chủ nghĩa xã hội


Đáp án
Đáp án: A
Giải thích: Trang 205 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 19. Đại hội lần thứ V của Đảng Cộng sản Việt Nam họp vào thời gian
nào?
A. Năm 1980.
B. Năm 1981.
C. Năm 1982.
D. Năm 1985.
Đáp án
Đáp án: C
Giải thích: Trang 205 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 20. Nội dung nào không phản ánh đúng quyết định của Đại hội Đảng
toàn quốc lần thứ IV (12/1976)?
A. Đổi tên Đảng Lao động Việt Nam thành Đảng Cộng sản Việt Nam
B. Đề ra đường lối xây dựng chủ nghĩa xã hội trong cả nước
C. Đề ra kế hoạch nhà nước 5 năm (1976 - 1980)
D. Thực hiện đường lối đổi mới đất nước đi lên chủ nghĩa xã hội
Đáp án
Đáp án: D

Giải thích: Trang 204 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 21. Nhiệm vụ cơ bản của kế hoạch 5 năm (1976 - 1980) là gì?
A. Khơi phục và phát triển kinh tế
B. Cải thiện và nâng cao đời sống của nhân dân
C. Vừa xây dựng chủ nghĩa xã hội, vừa cải tạo quan hệ sản xuất XHCN


D. Xây dựng nền văn hóa tiến bộ
Đáp án
Đáp án: C
Giải thích: Trang 204 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 22. Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước và hoàn
thành thống nhất đất nước về mặt nhà nước, nước ta chuyển sang giai đoạn
A. tiến hành đổi mới đất nước theo chủ nghĩa xã hội.
B. khôi phục kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh.
C. đất nước độc lập, thống nhất, đi lên chủ nghĩa xã hội.
D. đất nước độc lập, thống nhất hoàn toàn về lãnh thổ.
Đáp án
Đáp án: C
Giải thích: Trang 203 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 23. Nội dung nào dưới đây khơng phản ánh đúng quyết định của Đại
hội Đảng tồn quốc lần thứ V (3/1982)?
A. Cả nước tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên chủ nghĩa xã hội
B. Tiếp tục đường lối xây dựng chủ nghĩa xã hội trong phạm vi cả nước
C. Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta phải trải qua nhiều chặng
D. Phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu của kế hoạch 5 năm (1981 - 1985)
Đáp án
Đáp án: A
Giải thích: Trang 205-206 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 24. Nội dung nào dưới đây không phải là thành tựu chủ yếu của kế

hoạch Nhà nước 5 năm 1981 - 1985?
A. Thu nhập quốc dân tăng bình quân hằng năm là 6,4%.
B. Chặn được đà giảm sút của nông nghiệp, công nghiệp 5 năm trước.


C. Tình hình kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân được ổn định.
D. Hoàn thành hàng trăm cơng trình thủy điện tương đối lớn.
Đáp án
Đáp án: C
Giải thích: Trang 206 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 25. Từ sau 30/4/1975, để bảo vệ an toàn lãnh thổ của Tổ quốc, Việt
Nam phải đối đầu trực tiếp với những lực lượng nào?
A. Quân xâm lược Mĩ và quân đội Sài Gòn.
B. Quân Khơ-me đỏ và quân Trung Quốc.
C. Quân viễn chinh Mĩ và quân Trung Quốc.
D. Quân đội Sài Gịn và qn Khơ-me đỏ.
Đáp án
Đáp án: D
Giải thích: Trang 206-207 SGK Lịch sử 12 cơ bản
Câu 26. Điều kiện tiên quyết để cả nước ta tiến lên chủ nghĩa xã hội là
A. đất nước độc lập và thống nhất.
B. đất nước độc lập và tự chủ.
C. đất nước tự do và tự chủ.
D. đất nước tự do và thống nhất.
Đáp án
Đáp án: A
Giải thích: Điều kiện tiên quyết để cả nước ta tiến lên chủ nghĩa xã hội là đất
nước độc lập và thống nhất.