MÔN HỌC PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG TH.SỸ ĐINH THỊ HOA KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ

MƠN HỌC

PHÁP LUẬT ĐẠI
CƯƠNG
TH.SỸ ĐINH THỊ HOA
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ


BÀI

Luật Hình sự
Luật Tố tụng hình sự Việt
nam


Kết cấu nội dung
A/ Luật Hình sự
I- Khái quát chung
Luật Hình sự
II- Một số nội dung cơ
Luật Tố tụng hình sự bản
Việt nam
2.1 Tội phạm
2.2 Hình phạt
B/ Luật Tố tụng hình sự
I- Khái quát chung
II- Một số nội dung cơ
bản


HUNG KHÍ TRONG MỘT VỤ ÁN HÌNH

SỰ


MỘT PHIÊN TỒ HÌNH
SỰ


Luật hình sự Việt nam
I/ Khái quát chung về Luật Hình sự

Khái niệm

Luật Hình sự là ngành luật
độc lập trong HTPL Việt
nam, bao gồm tổng thể các
quy phạm pháp luật xác định
hành vi phạm tội ( hành vi
nguy hiểm bậc nhất cho XH)
và hình phạt đối với người
phạm tội


Luật hình sự Việt nam
I/ Khái quát chung về Luật Hình sự
1.2- Đối tượng, phương pháp điều chỉnh

Đối tượng điều
chỉnh là:
Các quan hệ
XH phát sinh

giữa NN và
người phạm tội
khi người này
thực hiện tội
phạm

Phương
pháp điều
chỉnh là:
Phương
pháp quyền
uy
( quyền lực
phục tùng)


Luật hình sự Việt nam
I/ Khái quát chung về Luật Hình sự

Nguyên tắc pháp
chế
Nguyên tắc nhân đạo

Nguyên tắc dân chủ

Nguyên tắc mọi cơng dân
đều bình đẳng trước pháp
luật

Các

ngun
tắc cơ
bản của
Luật
Hình sự


Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự
Cấu trúc BLHS năm 1999 gồm 2 phần

Phần chung
Quy định
nhiệm vụ,
nguyên
tắc,hiệu lực,
những vấn đề
chung về tội
phạm và hình
phạt

Phần riêng
Quy định về
tội phạm và
các hình
phạt cụ thể
với tội phạm

Bộ luật Hình sự năm 1999 có hiệu lực thi hành

ngày 1/7/2000, sửa đổi, bổ sung năm 2009


Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự

2.1/ Tội phạm
Định nghĩa tội phạm: Khoản 1 Điều 8 Bộ luật
Hình sự 1999
Tp là hành vi
nguy hiểm
đáng kể cho
XH

Tội phạm
phải chịu
hình phạt

4 dấu hiệu
của tội
phạm
Tội phạm là
hành vi có
lỗi

Tội phạm
là hành vi
trái pháp
luật Hình

sự


Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự

Lưu

ý

1 Tội phạm là hành vi có đầy đủ 4 dấu

hiệu nêu trên, thiếu một trong 4 dấu
hiệu sẽ khơng có tội phạm

2 Gây thiệt hại cho quan hệ xã hội

được Luật Hình sự bảo vệ trong
trường hợp sự kiện bất ngờ, phịng
vệ chính đáng, tình thế cấp thiêt
không bị coi là tội phạm


Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự

1

Phân
biệt
tội
phạm
với
các vi
phạm
pháp
luật

2

3

Về nội dung
TP có tính nguy hiểm đáng kể
Vi phạm Pl khác tính nguy
hiểm chưa đáng kể
Về hình thức
TP quy định trong BLHS
VPPL khác quy định trong
văn bản pháp luật khác
Về hậu quả phap lý
TP phải chịu hình phạt
VPPL khác khơng chịu
hình phạt mà chịu trách
nhiệm ph.lý khác


Luật hình sự Việt nam

II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự
Phân loại tội phạm
( 4 loại )
ÍtÍtng.trọng
ng.trọng

Tội
Tộiphạm
phạm
Ng.trọng
Ng.trọng

Đặc
Đặcbiệt
biệt
ng.trọng
ng.trọng

Rất
Rấtng.trọng
ng.trọng

Nguy
Nguy hại
hại cho
cho xã
xãhội
hội
Khơng

Khơnglớn
lớn

Lớn
Lớn

Rất
Rấtlớn
lớn

Đặc
Đặcbiệt
biệtlớn
lớn

Mức
Mứccao
caonhất
nhất của
củakhung
khunghình
hìnhphạt
phạt
Khơng
Khơng
q
q
33năm
nămtù
tù

Từ
Từtrên
trên
33năm
năm
Đên
Đên77năm
nămtù
tù

Từ
Từ77năm
năm
Đến
Đến15
15
năm
nămtù
tù

Trên
Trên15
15
năm
năm
tù
tù

Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự

* Cấu thành
tộiphạm
Khách thể

Chủ thể
Các
Cácyếu
yếutố
tố
Cấu
Cấuthành
thành
Tội
Tộiphạm
phạm

Mặt
Khách quan

Mặt
chủ quan

Muốn phân biệt tội phạm này với tội phạm khác
cần tìm hiểu các yếu tố cấu thành tội phạm

Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự
*

Cấu thành tội phạm
Mặt khách quan

Hành vi
nguy
hiểm
đáng kể

Hậu quả
nguy
hiểm

Mối
quan hệ
nhân
quả

Khơng tìm thấy mối quan hệ nhân quả giữa hành vi
nguy hiểm và hậu quả thì khơng thỏa mãn mặt khách
quan của tội phạm


Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự

* Cấu thành tội
phạm

Mặt chủ quan

Lỗi ( là dấu hiệu bắt
buộc trong tất cả
CTTP)
* Lỗi cố ý
* Lỗi vơ ý

Mục đích là
dấu hiệu bắt
buộc với
một số CTTP
Động cơ là
dấu hiệu bắt
buộc với một
số CTTP


Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự

* Cấu thành tội phạm
Chủ thể của tội phạm: là người thực hiện tội phạm,
có năng lực trách nhiệm pháp lý và đạt độ tuồi luật
đinh

Độ tuổi luật định
* Từ đủ 14 đến < 16 phải
chịu TNHS về tội rất ngiêm
trọng do cố ý và tội đặc
biệt nghiêm trọng
* Từ đủ 16 tuổi trở lên phải
chịu TNHS về mọi tội phạm

Năng lực trách nhiệm hình
sự
* Năng lực nhận thức hành
vi
* Năng lực điều khiển hành
vi


Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự

Câu hỏi?

M 17 tuổi, gây thương tích cho N
15%, M có phải là tội phạm
khơng, tại sao?


Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự

1
Khách thể
của tộiphạm
là những
quan hệ XH
được Luật
Hình sự bảo
vệ nhưng bị
tội phạm
xâm hại

2

3

Lợi ích vật chất
Tài sản, tiền bạc…

Lợi ích thể chất
Sức khỏe, tính mạng

Lợi ích tinh thần
Danh dự, nhân phẩm…


Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự
2.2- Hình phạt

Hình phạt: là biện pháp cưỡng chế nghiêm
khắc nhất của NN, do Tòa án áp dụng nhằm
tước bỏ hoặc hạn chế quyền, lợi ích của
người phạm tội
2 loại hình
phạt

Hình
phạt
chính

Hình
phạt bổ
sung


Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự
2.2- Hình phạt

Các
loại
hình
phạt
chín
h

CCẢẢNH

NH
C
Á
CÁ O
O

HH
N
Ì
HHÌN
TTỬỬ
CĨ
TTÙÙ
CĨ77
C
H
CHUUN
HÌNH
HÌNHPHẠT
PHẠT
G
N
T
G
H
THÂÂN
CHÍNH
CHÍNH
N
CĨĨ

C
Ù
TTÙ HỜỜII
TTH ẠNN
HHẠ

C
TTRRỤỤC
T
XXUUẤẤT

TT
Ạ
HẠ NN
H
P
P TIỀIỀ
T

O
I TẠO
CCẢẢI TẠ
ƠNNGG
H
K
Ơ
H
K
GIIỮỮ
M

A
I
G
G
M
A
GI

Hình phạt chính được tun độc lập, mỗi
tội phạm chỉ được tun một hình phạt
chính


Luật hình sự Việt nam
II/ Một số nội dung cơ bản của Luật Hình
sự

Các hình phạt bổ sung
11

22

Cấm đảm nhi ệm chức vụ,
cấm hành nghề…
Cấm cư
trú

33

Quản chế.

44

Tước một số
quyền công dân.

55

66

77

Tịch thu tài sản.

Phạt tiền…

Trục xuất …

Hình phạt bổ sung khơng được tun độc lập mà
tun kèm theo một hình phạt chính. Mỗi TP có thể
tun một hoặc nhiều hình phạt bổ sung


Luật hình sự Việt nam
Các nhóm tội phạm cụ
thể
• Các tội xâm phạm an ninh quốc gia
• Các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con
người
• Các tội xâm phạm quyền tự do, dân chủ của cơng dân

• Các tội xâm phạm sở hữu
• Các tội xâm phạm chế độ hơn nhân và gia đình
• Các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế
• Các tội phạm về mơi trường
• Các tội phạm về ma túy
• Các tội xâm phạm an tồn cơng cộng, trật tự cơng cộng
• Các tội xâm phạm trật tự quản lý hành chính
• Các tội phạm về chức vụ
• Các tội xâm phạm hoạt động tư pháp
• Các tội xâm phạm nghĩa vụ, trách nhiệm của quân nhân
• Các tội phá hoại hịa bình, chống lồi người và TPchiến tranh


Luật Tố tụng hình sự Việt
nam
1/ Khái niệm

Luật Tố tụng Hình sự là tổng
thể các quy phạm pháp luật
điều chỉnh các quan hệ xã
hội phát sinh trong quá trình
khởi tố, điều tra, xét xử và
thi hành án hình sự


Luật Tố tụng hình sự Việt
nam
I/ Một số
nội dung cơ bản của Luật Tố tụng
hình sự

1
Cơ quan
tiến hành
tố tụng,
người tiến
hành tố
tụng,
người
tham gia
tố tụng

Cơ quan tiến hành tố tụng:
Cơ quan điều tra,
Viện kiểm sát, Tòa án

2

Người tiến hành tố tụng:
Điều tra viên, kiểm sát viên,
Thẩm phán, Hội thẩm nhân
dân

3

Người tham gia tố tụng:
Bị can, bị cáo, người bị hại,
người làm chứng, người giám
định…