Bài giảng Lý thuyết Tài chính tiền tệ - Chương 1: Tổng quan về tài chính và hệ thống tài chính

Lý thuyết
TÀI CHÍNH – TIỀN TỆ
TÍN DỤNG - NGÂN HÀNG

Co NAM HUONG
Giảng viên : Tài chính – Ngân hàng


chương trình của học phần

1- Số đơn vị học trình:

4

2- Trình độ: dành cho năm thứ 2
3- Phân bổ thời gian:
- Lý thuyết:

45 tiết

-Thực hành:

15 tiết


Yêu cầu của học phần
Điều kiện tiên quyết:
- Sau các môn Kinh tế chính trị, kinh tế học.
Mục tiêu của học phần:
- Trang bị lý luận về các phạm trù, nội dung, đặc điểm, các quy
luật vận động của thị trường tài chính - tiền tệ,

- Nhận thức đầy đủ, chính xác và có khả năng vận dụng tổng hợp
kiến thức tài chính tiền tệ vào thực tiễn.
- Cơ sở để tiếp cận các môn học chuyên ngành có liên quan.


Nội dung của học phần

1- Tổng quan về tài chính và hệ thống tài chính
2- Tài chính công
3- Tài chính Doanh nghiệp
4- Thị trường tài chính
5- Tổng quan về tiền tệ
6- Cung cầu tiền tệ,chính sách tiền tệ
7- Lạm phát tiền tệ


Nhiệm vụ của sinh viên

1- Tham khảo tài liệu trước khi lên lớp
2- Có mặt đầy đủ trên lớp đầy đủ theo số tiết đã quy định
3- Đọc báo chí, tài liệu, thông tin liên quan.
4- Tham dự đầy đủ các buổi Cemina
5- Thực hiện đầy đủ các bài viết
6- Tham dự các buổi thuyết trình


Tài liệu tham khảo

1- Tiền tệ – Ngân hàng - PGS.TS.Lê Văn Tư – NXB Thống Kê 2006
2- Tiền tệ và thị trường tài chính – Mihskin – NXB Thống Kê 1995

3- Nhập môn tài chính tiền tệ – PGS.TS.Dương Thị Bình Minh và
PGS.TS Sử Đình Thành – NXB Thống Kê 2008
4- Tiền tệ – Ngân hàng - TS.Nguyễn Minh Kiều – NXB Thống Kê 2008
5- Kinh tế học – David Begg – Đại học KTQD – NXB GDQG 2008


Tiêu chuẩn đánh giá
1- Đánh giá quá trình:
- Tỷ lệ chiếm 30% điểm, Bằng các hình thức
+ Viết bài
+ Thuyết trình
+ Thảo luận nhóm (Cemina)
2- Đánh giá kết thúc học phần:
- Tỷ lệ chiếm 70% điểm
- Bằng hình thức Thi trắc nghiệm
3- Thang điểm:

10 điểm


CHƯƠNG 1

TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH
VÀ HỆ THỐNG TÀI CHÍNH

1. KHÁI QUÁT VỀ TÀI CHÍNH
2. KHÁI QUÁT VỀ HỆ THỐNG TÀI CHÍNH
3. TỔ CHỨC HUY ĐỘNG, SỬ DỤNG VÀ QUẢN LÝ NGUỒN TÀI CHÍNH
4. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA

Mục 1

Khái quát VỀ TÀI CHÍNH

1.1. Nguồn gốc hình thành và phát triển của tài chính
1.2. Khái niệm về tài chính
1.3. Bản chất của tài chính:
1.4. Chức năng của tài chính


Mục 1.1

Nguồn gốc hình thành và
Phát triển của TÀI CHÍNH

- Gắn liền với lịch sử phát triển và phân công LĐXH
- Quá trình hình thành chế độ chiếm hữu tư nhân và nhà nước
- Sự xuất hiện của tiền tệ và nền sản xuất hàng hóa
- Việc tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ cho tiêu dùng và đầu tư


Mục 1.2

Khái niệm VỀ TÀI CHÍNH

- Tài chính là các quan hệ tiền tệ (P.J.Drake)
- Tài chính là các quan hệ phân phối (Từ điển Kinh tế học)
- Tài chính là các quan hệ kinh tế
Nói chung, Tài chính là tổng thể các mối quan hệ kinh tế liên quan

đến quá trình phân phối TSPXH dưới hình thức giá trị, thông qua
việc tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm đáp ứng yêu cầu
tích lũy và tiêu dùng của các chủ thể trong nền kinh tế.


Mục 1.3

Bản chất của TÀI CHÍNH

- Quan hệ kinh tế giữa Nhà nước với doanh nghiệp và dân cư
- Quan hệ giữa các ĐCTCTG với các tổ chức phi tài chính và dân cư
- Quan hệ giữa các doanh nghiệp, giữa các dân cư và trong nội bộ
- Quan hệ giữa các nước trên thế giới


Tư duy:
- Các quan hệ trên thể hiện qua các hình thức nào?
- Làm thế nào để tổng hòa các quan hệ?
- Vai trò của nhà nước trong việc cân bằng các quan hệ trên.
- Thực tiễn hiện nay mà bạn biết?
- Quan điểm riêng của bạn?


Mục 1.4

Chức năng của TÀI CHÍNH

1- Tạo lập nguồn tài chính
2- Phân bổ nguồn tài chính
3- Kiểm tra tài chính

Mục 2

Khái quát VỀ hệ thống tÀI CHÍNH

2.1. Khái niệm hệ thống tài chính
2.2. Chức năng của hệ thống tài chính.
2.3. Cấu trúc của hệ thống tài chính, bao gồm:


Mục 2.1

Khái niệm hệ thống TÀI CHÍNH

Hệ thống tài chính là tổng thể các quan hệ tài chính gắn liền
với quá trình hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ, là cầu nối
gắn kết các quan hệ cung cầu vốn trong nền kinh tế.


Mục 2.1

Khái niệm hệ thống TÀI CHÍNH

Hệ thống tài chính cấu thành bởi ba bộ phận
1- Thị trường tài chính
2- Các định chế tài chính
3- Cơ sở hạ tầng tài chính.

Mục 2.2

Chức năng của hệ thống TÀI CHÍNH

1- Tạo ra các kênh chuyển tải vốn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
2- Cung cấp các dịch vụ và thông tin tài chính, tăng tính thanh
khỏan và chia sẻ rủi ro


Mục 2.3

Cấu trúc của hệ thống TÀI CHÍNH

1- Ngân sách nhà nước
5- Tài chính dân cư và hộ gia đình
6- Bảo hiểm xã hội
7- Bảo hiểm tài sản và nhân thoï


Mục 3

Tổ chức huy động, sử dụng
Và quản lý TÀI CHÍNH
3.1. Tổ chức huy động nguồn tài chính
3.1.1. Huy động nguồn tài chính của nhà nước
3.1.2. Huy động tài chính của doanh nghiệp
3.1.3. Huy động tài chính của dân cư và hộ gia đình
3.2. Tổ chức sử dụng nguồn tài chính
3.3. Quản lý nguồn tài chính

Mục 4

Chính sách TÀI CHÍNH quốc gia

4.1. Khái niệm chính sách tài chính quốc gia
4.2. Mục tiêu của chính sách tài chính quốc gia
4.3. Các quan điểm cơ bản