Chương 2 – những đặc trưng văn hóa của brazil

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ- ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
KHOA: THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
***

NGUYÊN CỨU VĂN HÓA KINH

DOANH TẠI BRAZIL

Giáo viên bộ mơn: Phạm Thị Bé Loan

Nhóm 4

Học Phần: Quản trị đa văn hóa
Lớp: IBS3007

Trần Thị Nam Giang
Nguyễn Thị Như Ý
Phương Thị Loan
Đoàn Thu Phương
Lê Hoàng Khang

MỤC LỤC

Thứ Hai, 15 Tháng Mười Một 2021


2


DANH MỤC HÌNH ẢNH, BẢNG BIẾU
Hình II-1: Hình ảnh lễ hội Carnival.....................................................................................................

Hình II-2: Hình ảnh lễ hội Reveillon
Hình III-1: Các chỉ số khía cạnh văn hóa tại Brazil
Hình IV-1: Hình ảnh so sánh khía cạnh văn hóa Việt Nam và Brazil theo mơ hình Hosftede
Hình V-1: Việc hợp tác giữa doanh nghiệp Việt Nam và Brazil

3


I.

GIỚI THIỆU CHUNG VỀ BRAZIL:

Brazil thuộc Đông Nam châu Mỹ La tinh, giáp Đại Tây Dương, trải rộng gần một nửa Nam Mỹ
và là đất nước lớn nhất vùng này. Brazil trải dài 4,772 km từ Bắc xuống Nam; 4,331 km từ Đơng
sang Tây và có biên giới chung với mọi quốc gia Nam Mỹ trừ Chile và Ecuador. Brazil có thể được
phân chia thành Brazil cao ngun ở phía Nam và Brazil sơng Amazon ở phía Bắc, có diện tích
8.514.215 km², đứng thứ 5 trên Thế Giới.

4


Phần lớn đất nước Brazil nằm trong vùng nhiệt đới và có các loại hình khí hậu nhiệt đới nóng
ẩm và xích đạo. Tài nguyên thiên nhiên của Brazil dồi dào, phong phú với sắt, nhơm, đá q, gỗ,
dầu khí, tài nguyên nước. Địa hình của Brazil phân bố rất đa dạng và phức tạp. Phần lớn lãnh thổ ở
phía Bắc của Brazil là những vùng đất thấp được che phủ bởi rừng Amazon. Phía Nam của nước
này có địa hình chủ yếu là đồi và những vùng núi thấp. Vùng bờ biển giáp Đại Tây Dương có nhiều
dãy núi cao.

1. Về chính trị
Theo hiến pháp, Brazil là một quốc gia theo thể chế cộng hòa liên bang, được tạo lập dựa trên 4

thực thể chính trị là Liên bang, bang, các chính quyền thành phố tự trị và quận liên bang. Khơng có
sự phân cấp cụ thể nào về quyền lực giữa các thực thể chính trị này. Chính quyền Brazil được chia
thành các nhánh: lập pháp, hành pháp và tư pháp. Hoạt động của các nhánh này diễn ra độc lập với
nhau và đồng thời được kiểm tra và điều chỉnh cân bằng sao cho thích hợp. Nhánh hành pháp và lập
pháp được tổ chức ở cả bốn thực thể chính trị, trong khi nhánh tư pháp chỉ được tổ chức ở cấp Liên
bang và bang.
Một trong những ngun tắc chính trị của nền cộng hịa là hệ thống đa đảng, như một sự đảm
bảo về tự do chính trị. Hiện nay có tổng cộng 15 đảng chính trị lớn nhỏ có ghế trong Quốc hội
Brazil. Bốn đảng lớn nhất hiện nay là Đảng Công nhân (PT), Đảng Dân chủ Xã hội Brazil (PSDB),
Đảng Vận động Dân chủ Brazil (PMDB) và Đảng Dân chủ (tiền thân là Đảng Mặt trận Tự do PFL).

5


2. Về tôn giáo
Tôn giáo chủ yếu tại Brazil là Cơng giáo Roma. Nước này cũng là nước có cộng đồng người
theo đạo Công giáo lớn nhất trên thế giới. Bên cạnh đó, số lượng tín đồ theo đạo Tin lành cũng đang
ngày tăng lên. Cơ cấu tôn giáo của người dân Brazil Như sau:

3. Về kinh tế:
Brazil có nền kinh tế thị trường hỗn hợp. Sự phát triển về khoa học và công nghệ của đất nước
là yếu tố hấp dẫn đối với sự đầu tư trực tiếp từ nước ngồi. Lĩnh vực nơng nghiệp cũng có một động
lực đáng kể: trong khoảng hai thập kỷ ngành này luôn giữ cho Brasil ở trong số các nước có năng
suất cao nhất trong khu vực. Ngành nông nghiệp và khai thác mỏ cũng làm tăng đáng kể thặng dư
trao đổi, kết quả là một lượng tiền lớn đổ vào đất nước và giảm nợ nước ngoài.
Từ một quốc gia thuộc địa chỉ tập trung vào lĩnh vực sản xuất các mặt hàng nông nghiệp
(đường, vàng và bông), Brazil đã tạo ra một cơ sở công nghiệp đa dạng trong thế kỷ 20. Ngành
cơng nghiệp thép là một ví dụ điển hình cho điều đó, Brasil là nhà sản xuất thép lớn thứ 9 và là nhà
xuất khẩu ròng thép lớn thứ 5 vào năm 2018. Brazil cũng tiên phong về lĩnh vực nghiên cứu thăm
dò dầu trong vùng nước sâu, đây là những nơi có đến 73% lượng dầu dự trữ ở đó chưa được khai

thác. Theo thống kê của chính phủ, Brazil là một trong những nước đầu tiên sáp nhập mười công ty
lắp ráp ô tô lớn nhất với nhau trong lãnh thổ đất nước.
Nhưng do tác động của đại dịch COVID-19, theo Viện Địa lý và thống kê Brazil (IBGE), tổng
sản phẩm quốc nội (GDP) của Brazil đã giảm 9,7%, phản ánh tác động của tình trạng đóng cửa nền
kinh tế trên diện rộng đến tiêu dùng và đầu tư, đồng thời gây ra làn sóng phá sản doanh nghiệp. So
Bảng I-1: Thống kê tỉ lệ phần trăm các Tơn Giáo tại Brazil

với cùng kỳ năm ngối, GDP của Brazil thấp hơn 11,4%.

6


II.

NHỮNG ĐẶC TRƯNG VĂN HĨA CỦA BRAZIL:

1. Văn hóa lễ hội
Brazil là cái nôi của hai lễ hội lớn nhất thế giới là Carnaval và lễ Reveillon chào đón năm
mới.

1.1.

Lễ hội Carnival

Hình II-1:

Hình ảnh

lễ hội

Carnival

Lễ hội là một yếu tố góp phần tạo nên những nét độc đáo, ấn tượng cho văn hóa Brazil. Lễ hội
nổi tiếng nhất của đất nước Brazil là Carnival. Thời điểm diễn ra là 40 ngày trước Lễ Phục Sinh,
thời điểm bắt đầu ăn chay và thường xuất hiện với những đoàn diễu hành đầy sắc màu. Các vũ công
mặc những trang phục cầu kỳ với những phụ kiện lộng lẫy đeo trên vai, khá hở hang và nhảy nhót
những điệu nhảy truyền thống như samba.
Trong lễ hội Carnival, những đoàn diễu hành đầy màu sắc sẽ đi qua những con phố lớn với
những chiếc xe được trang trí rực rỡ cùng những vũ cơng mặc trang phục nhiều màu sắc và tiếng
âm nhạc rộn rã, sôi động của điệu nhảy truyền thống samba. Lễ hội này được tổ chức tại rất nhiều
nơi ở Brazil như bang Bahia, Pernambuco hay Minas Gerais nhưng nổi tiếng và thu hút nhiều khách
du lịch nhất là tại Rio de Janeiro.

7


1.2.

Lễ hội Reveillon
Đây chính là lễ hội chào đón năm mới, một trong
những sự kiện lớn nhất thế giới. Nằm trong top 8
địa điểm tổ chức chào đón năm mới hoành tráng
nhất thế giới, diễn ra dọc theo bãi biển
Copacabana ở Brazil. Lễ hội thu hút hàng triệu
người đến dọc bờ biển, mặc đồ trắng chờ đến
phút giao thừa tung hoa xuống biển, uống
champagne và hịa mình vào vũ điệu samba cùng
những màn pháo hoa hồnh tráng trên bầu trời
Hình II- 2: Hình ảnh

lễ hội

Reveillon

2. Văn hóa ẩm thực
Ẩm thực Brazil có sự pha trộn của nhiều quốc gia và Châu Lục khác nhau, sự pha trộn văn hóa
ẩm thực của người Châu Âu di cư, của những người nô lệ Châu Phi và nét ẩm thực của người da đỏ
bản địa. Vì vậy mà ẩm thực Brazil vơ cùng độc đáo và cũng rất hợp khẩu vị với đại đa số người trên
thế giới.
Người Brazil dùng bột sắn và các loại đậu làm lương thực chính hằng ngày. Món đặc trưng của
người Brazil là món Feijoada được chế biến từ đậu đen và một số loại thịt nướng hun khói hay cịn
gọi Churrasco.
Để khởi đầu bữa ăn ngon miệng, người Brazil lót dạ với nước uống Caiprinha, một thức uống
có cồn được làm từ chanh Caiprinha, loại rượu chưng cất từ mía.
Ở Brazil tất cả món ăn đều sử dụng dao, nĩa để gắp và ăn; kể cả những món cần đến bàn tay để
sử dụng dễ dàng hơn như táo, chân gà hay cam. Người Brazil khơng thích sử dụng tay khơng để bốc
thức ăn.

3. Văn hóa giao tiếp
Hôn người lạ là tục lệ thường thấy ở đất nước Brazil. Người dân Brazil không quá nặng nề về
khoảng riêng tư, cá nhân, họ thường bộc lộ những cảm xúc với người đối diện một cách rất thoải
mái. Vì thế khi gặp nhau thì ngồi những cái tay, họ có thể dễ dàng chạm vai, hơn má, ơm nhau.
Khi gặp nhau ngồi đời, người Brazil khơng gọi lớn tiếng mà chỉ vẫy tay để chào hỏi. Khác với
những nước như Mỹ, Úc những cử chỉ như “Ok” bằng tay được xem là bất lịch sự và cử chỉ nắm
tay lại và cho ngón cái trồi lên giữa ngón trỏ và ngón áp út lại được cho là chúc may mắn.

8


Khi nói chuyện với người Brazil cần tránh bàn luận về chính trị, vấn đề phân biệt chủng tộc

hoặc tầng lớp. Và không nên phê phán những vấn đề của đất nước họ. Những người Brazil là những
người ham mê bóng đá cuồng nhiệt và họ bàn luận về vấn đề này rất sơi nổi, tuy nhiên khi nói về
bóng đá thì khơng nên nhắc tới Argentina.

9


III.

VĂN HĨA TRONG KINH DOANH:

Văn hóa Brazil theo các khía cạnh văn hóa của Hofstede

Hình III-3: Các chỉ số khía cạnh văn hóa tại Brazil

1. Khoảng cách quyền lực:
Thơng qua bảng chỉ số quyền lực với Brazil đạt 69 điểm được đánh giá rằng xã hội Brazil đều
coi trọng các cấp bậc trong xã hội và chấp nhận các sự bất bình đẳng giữa những người có cấp bậc
khác nhau
Mặc dù, Brazil có sự đa dạng về sắc tộc, dân tộc khác nhau nhưng vẫn có sự phân cấp khá rõ
ràng. Cơ cấu tổ chức của nền văn hóa này có nhiều tầng do sự phân chia về quyền lực và quyền lực
tập trung hầu hết vào nhà quản lý. các nhân viên cấp dưới có xu hướng nghe theo chỉ thị cấp trên
gần như tuyệt đối, khơng có ý kiến
Sự phân chia quyền lực có sự khác biệt lớn cho thấy người giữ quyền lực cao có nhiều lợi ích
hơn so với người có ít quyền lực hơn.

1. Chủ nghĩa cá nhân hay tập thể
Theo mơ hình Hofstede, Brazil có điểm số 38 với ý nghĩa rằng ở đất nước này thuộc chủ nghĩa
tập thể cao, mọi người từ khi sinh ra phải hòa nhập, gắn kết với các nhóm, tổ chức. Người Brazil đề
cao chủ nghĩa tập thể trong giao tiếp như sử dụng từ “chúng ta, chúng tôi”, xây dựng các mối quan

hệ luôn được đề cao hơn so với hoàn thành các nhiệm vụ.

10


Vì vậy, trong cơng việc, người Brazil cho rằng chỉ có làm việc theo nhóm hoặc hợp tác với nhau
mới đem lại hiệu quả tối ưu. Các nhân viên sẽ có khuynh hướng ít tự chủ và mọi vấn đề sẽ được
quyết định theo số đơng.
Vì tính cách của người Brazil là hay đề cao các mối quan hệ nên họ hay sợ làm mất lòng đối tác,
nên họ thường sử dụng chiến lược thụ động và tránh sự xung đột. Họ thường không đi thẳng vào
vấn đề mà từ từ để đạt được mục đích.

2. Tránh sự khơng chắc chắn:
Theo mơ hình Hofstede, với số điểm 76, Brazil cho thấy rằng đất nước này thuộc nhóm tránh sự
khơng chắc chắn cao, có nghĩa là xã hội Brazil cho thấy nhu cầu mạnh mẽ về các quy tắc và hệ
thống pháp lý phức tạp. Ở nơi làm việc, nhân viên Brazil thích tuân theo các nguyên tắc và quy tắc
chính xác. Để làm tốt cơng việc của mình, họ cần được hướng dẫn và thường khơng quen với những
tình huống khơng xác định vì họ khơng thích rủi ro. Do đó, các nhà lãnh đạo thường tạo ra một mơi
trường làm việc an toàn và nhất quán bằng cách cấu trúc các nhiệm vụ được giao, xác định vai trò
của từng bên liên quan và lập kế hoạch hoạt động.
Ngoài ra trong nền văn hóa này, cấp trên sẽ ít tin vào những sáng kiến hay đề nghị của cấp dưới,
chính vì thế việc đưa ra quyết định của các nhà quản trị sẽ do những lãnh đạo cấp cao hơn họ hoặc
bản thân họ đưa ra quyết định. Nếu như gặp vấn đề quá khó khăn và mới lạ thì các nhà quản trị sẽ
có xu hướng hỏi các chuyên gia trong lĩnh vực đó.

4. Định hướng dài hạn hay ngắn hạn
Theo quan điểm của Hofstede ở khía cạnh này, Brazil đạt được 44 điểm, đây là một điểm số
trung bình. Tuy nhiên, Brazil sẽ được coi là một xã hội chuẩn mực hơn bởi vì người Brazil thích tôn
trọng các truyền thống và chuẩn mực trong quá khứ của đất nước họ, những thứ đã góp phần xây
dựng và tạo nên bản sắc độc đáo cho Brazil. Họ đang xem những thay đổi của xã hội với nhiều nghi

ngờ hơn, nhưng khơng chống lại những thay đổi đó nếu chúng có lợi cho xã hội. Tuy nhiên, những
thế hệ mới nhất đang ủng hộ nhiều hơn những xu hướng mới với mục đích cải thiện nền kinh tế
Brazil trong những năm tới.
Với những nhân viên lớn tuổi nhất tập trung nhiều nỗ lực và niềm tin hơn vào các vấn đề liên
quan đến ngắn hạn; nhưng đối với thế hiện nhân viên trẻ lại tập trung nhiều hơn vào việc tập trung
nỗ lực vào các mục tiêu định hướng trong tương lai. Vì vậy, điều nay có thể tạo ra xung đột trong
hoạt động kinh doanh ở Brazil, các doanh nghiệp thường cân nhắc đến sự cân bằng giữa kỳ vọng
của thế hệ lớn tuổi và kỳ vọng của thế hệ trẻ.

5. Hoan hỉ/ kiềm chế

11


Nền văn hóa có thể được mơ tả như tự do tận hưởng hoặc kiềm chế đối với 59 là một điểm số
cao của Brazil đánh dấu như là một xã hội tự do tận hưởng. Trên thực tế, người Brazil thích được tự
do thỏa mãn những nhu cầu của mình, và họ khơng thể dễ dàng bị thúc đẩy bằng phần thưởng vật
chất.
Ngồi ra, họ cịn coi trọng thời gian giải trí, hành động theo ý mình và tiêu tiền theo ý muốn.
Họ sẽ cảm thấy được đền đáp nhiều hơn khi tận hưởng những giây phút vui vẻ trong cuộc sống
hơn là cạnh tranh với những người khác.

6. Nam tính/nữ tính
Theo mơ hình của Hofstede ở Brazil rơi vào thang điểm 49, có thể nói rằng văn hóa Brazil vừa
“cứng rắn” vừa “dịu dàng”. Tuy xã hội Brazil có sự cân bằng hồn hảo giữa hai tỷ lệ đó nhưng vẫn
đặt giá trị cao hơn về con người, chất lượng cuộc sống và sự nuôi dưỡng (xã hội nữ tính). Ở Brazil,
khiêm tốn được coi là một đức tính tốt.
Người brazil ln đề cao sự cân bằng trong công việc và đời sống
Cường độ làm việc của người brazil không cao. Đối với họ, làm việc để sống chứ khơng phải
sống đề làm việc. Vì vậy, giải quyết nhanh vấn đề không phải là ưu tiên. Lối sống chậm rãi, hưởng

thụ là chính, họ khơng q coi trọng thời gian.. Thay vì những phần thưởng là của cải vật chất, thì
họ sẽ thích cơng việc ít áp lực hơn và muốn xây dựng mối quan hệ với mọi người.

12


IV.

SO SÁNH CÁC KHÍA CẠNH VĂN HĨA VIỆT NAM VÀ
BRAZIL THEO MƠ HÌNH HOFSTED:

Hình IV-4: Hình ảnh so sánh khía cạnh văn hóa Việt Nam và Brazil theo mơ hình Hosftede

1 Khoảng cách quyền lực:
Với chỉ số 70 Ở Việt Nam và 69 ở Brazil, cho thấy 2 nước này có khoảng cách quyền lực cao.
Cơ cấu tổ chức có nhiều tầng do sự phân chia về quyền lực và quyền lực tập trung hầu hết vào nhà
quản lý. Cấp dưới mong đợi được chỉ dẫn từ cấp trên. Các ý kiến của nhân viên sẽ ít được nhà quản
lý chấp nhận và đánh giá cao.

3. Chủ nghĩa cá nhân và chủ nghĩa tập thể:
Với chỉ số 20 và 38 lần lượt ở VN, Brazil cho thấy cả 2 đều theo chủ nghĩa tập thể.Điều này
được thể hiện trong cam kết lâu dài chặt chẽ với nhóm “thành viên”.Trong xã hội tập thể, xúc phạm
dẫn đến xấu hổ và mất mặt. Vì thế, Nhà quản trị nên tránh phê phán, trách phạt nhân viên đó trước
đám đơng. Mối quan hệ giữa cấp trên và cấp dưới được nhìn nhận theo khía cạnh đạo đức (giống
như một gia đình), việc tuyển dụng và thăng tiến sẽ ưu tiên cho những nhân viên trong cùng một
nhóm.

13

4. Nam tính/nữ tính:
Ở VN và Brazil lần lượt là 40,49.
Việt Nam đạt 40 điểm là 1 xã hội nữ tính.trọng tâm là “làm việc để sống”, các nhà quản lý nỗ
lực vì sự đồng thuận, mọi người coi trọng sự bình đẳng, đồn kết và chất lượng trong cuộc sống làm
việc của họ. Xung đột được giải quyết bằng thỏa hiệp và thương lượng.Người quản lý hiệu quả là
người hỗ trợ người khác và việc ra quyết định đạt được thông qua sự tham gia của nhiều người.
Ở Brazil:Theo mơ hình của Hofstede ở Brazil rơi vào thang điểm 49, có thể nói rằng văn hóa
Brazil vừa “cứng rắn” vừa “dịu dàng” .Nhưng đối với họ, làm việc để sống chứ khơng phải sống đề
làm việc. Vì vậy ,giải quyết nhanh vấn đề không phải là ưu tiên.Brazil rất quan tâm đến sự hòa hợp
xã hội và các mối quan hệ giữa con người với nhau. Họ có xu hướng khơng phân biệt vai trị giới
tính so với nhiều quốc gia khác trên toàn thế giới và đặt giá trị cao hơn vào những nỗ lực hợp tác.

5. Tránh sự khơng chắc chắn:
Ở Việt Nam có chỉ số này là 30,cho thấy đây là nền văn hóa tránh sự khơng chắc chắn thấp. Do
đó họ có xu hướng ít né tránh những sự mơ hồ, không chắc chắn. Mọi người tin rằng khơng nên có
nhiều quy tắc hơn mức cần thiết và nếu chúng khơng cần thiết thì nên bỏ hoặc thay đổi. Lịch trình
rất linh hoạt, người ta chỉ làm việc chăm chỉ khi cần thiết và khi bị bắt buộc cho thấy được rằng tính
chính xác và đúng giờ khơng tự nhiên mà có.
Ở Brazil: chỉ số 76 cho thấy đây là nền văn hóa tránh sự không chắc chắn cao.xã hội Brazil cho
thấy nhu cầu mạnh mẽ về các quy tắc và hệ thống pháp lý phức tạp. Ở nơi làm việc, nhân viên
Brazil thích tuân theo các nguyên tắc và quy tắc chính xác. Để làm tốt cơng việc của mình, họ cần
được hướng dẫn và thường khơng quen với những tình huống khơng xác định vì họ khơng thích rủi
ro.

6. Định hướng dài hạn hay ngắn hạn:
Ở Việt Nam:Việt Nam đạt 57 điểm, đây nhóm văn hóa theo định hướng dài hạn. Cụ thể, trong
văn hóa Việt Nam, chân lý phụ thuộc vào nhiều biến số như tình hình, bối cảnh và thời gian. Họ rất
kiên nhẫn chờ đợi thành quả đạt được và coi trọng q khứ. Chính vì vậy Họ có xu hướng tiết kiệm,
đầu tư và chi tiêu cẩn thận.
Ở Brazil: Theo quan điểm của Hofstede ở khía cạnh này, Brazil đạt được 44 điểm, đây là một

điểm số trung bình. Tuy nhiên, Brazil sẽ được coi là một xã hội chuẩn mực hơn là một xã hội có
cách tiếp cận thực dụng. Bởi vì người Brazil thích tơn trọng các truyền thống và chuẩn mực trong
quá khứ của đất nước họ.Họ nghi ngờ những thay đổi của xã hội, nhưng họ sẽ khơng phản bác
những thay đổi đó nếu chúng có lợi cho xã hội.

14


7. Hoan hỉ/ kiềm chế:
Ở Việt Nam:Điểm thấp 35 cho thấy văn hóa Việt Nam có đặc điểm là kiềm chế. Họ có xu hướng
hồi nghi và bi quan. Các xã hội Kiềm chế không chú trọng nhiều vào thời gian giải trí. Việc thỏa
mãn mong muốn của họ bị hạn chế bởi các chuẩn mực xã hội và họ cảm thấy việc nuông chiều bản
thân là chưa đúng đắn.
Ở Brazil: 59 là một điểm số cao của Brazil đánh dấu như là một xã hội tự do tận hưởng. Trên
thực tế, người Brazil thích được tự do thỏa mãn những nhu cầu và hành vi cơ bản, và họ không thể
dễ dàng bị thúc đẩy bằng phần thưởng vật chất.nhà quản lý thường tôn trọng không gian cá nhân và
cho nhân viên hành động theo cách họ mong muốn.

15


V. SO SÁNH VỚI VIỆT NAM VÀ NHỮNG LỜI KHUYÊN TRONG
KINH DOANH KHI NGƯỜI VIỆT NAM KINH DOANH Ở BRAZIL
1. So sánh nền văn hóa Việt Nam và Brazil

Đặc
điểm
văn
hóa

Việt Nam

- Người Việt Nam thường chú trọng vào

Brazil

- Người dân Brazil khơng q nặng nề về

khơng gian riêng tư,họ ít biểu lộ cảm xúc khoảng riêng tư, cá nhân, họ thường bộc lộ
ra bên ngoài. Khi chào nhau họ chỉ bắt tay những cảm xúc với người đối diện một cách rất
hay những biểu hiện trên khuôn mặt, lời thoải mái. Vì thế khi gặp nhau thì ngồi những
nói...
cái tay, họ có thể dễ dàng chạm vai, hơn má, ơm
- Trong cuộc sống người Việt có lý có
nhau.
tình, nhưng vẫn thiên về tình hơn. Khi cần
- Theo văn hóa Brazil, khi xưng hơ với
cân nhắc giữa lý và tình thì tình vẫn được người khác thì bạn nên dùng tên để gọi, ngoại

Giao
tiếp

đặt cao hơn lý.
trừ những người có cấp bậc lớn thì có thể gọi
- Người Việt Nam thích tìm hiểu về tuổi
thêm chức vụ. Từ “senhor” sẽ được thêm trước
tác, gia đình, nghề nghiệp, trình độ học
tên gọi khi bạn xưng hô với những người lớn
vấn…của đối tượng giao tiếp
tuổi có quyền lực cao. Bên cạnh đó, những

- Danh dự được người Việt gắn với
người dân Brazil rất thân thiện và vui vẻ nên họ
năng lực giao tiếp: Lời nói ra tạo thành
ít thể hiện những quan điểm khác biệt khi
tiếng tăm, được lưu truyền đến tai nhiều
không đồng tình và họ cũng hiếm khi cơng khai
người, tạo nên tai tiếng. Chính vì q coi
tranh luận.
trọng danh dự mà người Việt mắc bệnh sĩ
- Ngơn ngữ chính của Brazil là tiếng Bồ
diện.
Đào Nha, là quốc gia duy nhất ở Châu Mỹ nói
- Lối giao tiếp tế nhị khiến người Việt
tiếng Bồ Đào Nha cũng như là nơi có tỷ lệ
có thói "vịng vo tam quốc", khơng đi
người nói tiếng Bồ Đào Nha nhiều nhất trên thế
thẳng, trực tiếp vào vấn đề như người
giới
phương Tây. Chính lối giao tiếp ưa tế nhị
này mà người Việt rất đắn đo, cân nhắc
trong ứng xử và rồi cũng chính sự đắn đo,

16


cân nhắc này mà người Việt trở nên thiếu
quyết đoán trong công việc. Để tránh nhược
điểm này hay không để mất lòng ai, người
Việt Nam đã thay thế bằng nụ cười.
- Hệ thống xưng hơ có tính thân mật

hóa (trọng tình cảm), tính xã hội hố, cộng
đồng hố cao. Thậm chí, cách nói lịch sự
của người Việt Nam cũng rất phong phú,
không chung chung như của phương Tây,
mỗi trường hợp khác nhau lại có một các
xưng hơ cho phù hợp
- Văn hóa tặng quà của người Việt

- Khi mới gặp gỡ lần đầu thì người Brazil sẽ

khơng chỉ là cách để thể hiện tình cảm. Nó khơng thích nhận q. Họ có xu hướng nhận
Tặng
q

cịn là sự quan tâm đưa chúng ta xích lại quà đối với những người đã quen và cần có việc
gần nhau hơn. Đối với người Việt có thể sử nhờ vả. Những món quà chỉ cần thể hiện được
dụng đồ uống làm quà tặng. Đặc biệt, văn thành ý, mong muốn làm hài lòng đối phương
hóa tặng rượu ở Việt Nam được du nhập từ sẽ phù hợp hơn. Người Brazil thường thích
phương tây và dần dần trở thành một truyền được tặng hoa hay những món quà có giá trị
thống mỗi khi gặp mặt đối tác, người quan nhỏ nhưng tránh việc tặng đồ ăn, hay thức uống
trọng.

vì học cho rằng mình khơng đón tiếp khách một
cách chu đáo.

- Năm tôn giáo lớn nhất là Công giáo,
Tôn
giáo

- Khoảng 2/3 dân số Công giáo La Ma.

Phật giáo, Hịa Hảo, Tin Lành, và Cao Đài Cơng giáo được giới thiệu và truyền bá phần
và phần lớn dân số không theo tôn giáo nào lớn bởi Tu sĩ dòng Tên Bồ Đào Nha,
86,32%(2019).

- Người Việt Nam thường chỉ chăm chỉ

- Người dân Brazil đặc biệt thích vui chơi,

làm việc, ít vui chơi, hưởng thụ. Họ thường họ ln sống trong một nền văn hóa rộng mở
thụ động, ngại giao tiếp với người lạ nhưng rất phù hợp với miền đất vùng nhiệt đới và họ
rất hiếu khách và nồng nhiệt khi có khách

cũng có cả một “sân chơi” tự nhiên rộng lớn
như những bãi biển, những khu rừng rậm và

17


những thác nước hùng vĩ.
- Đặc điểm nổi bật nhất ở người Brazil
chính là tính sơi nổi và cuồng nhiệt. Người
Giải trí

Brazil thích thể hiện bản thân mình mà khơng
ngại ngùng đứng trước người lạ
- Người Brazil rất hiếu khách và nồng nhiệt.
Nếu bạn biết một số câu nói thơng dụng, bạn sẽ
gây được thiện cảm nhiều hơn khi giao tiếp với
người dân Brazil

- Người Brazil có sở thích và đam mê bất
tận với âm nhạc và các điệu nhảy.

•

Giữa nền văn hóa Việt Nam và Brazil có nhiều nét tương đồng về:
Họ đều thường thích ca hát, nhảy múa dựa trên những nền nhạc dân gian sẵn có. Những điệu samba
thường được thể hiện nhiều nhất trên cả nền nhạc hiện đại và dân gian, ngoài ra người ta cịn nhảy

•

các điệu như bossa nova.
Cả 2 nền văn hóa đều không quá khắt khe trong vấn đề thời gian, họ xem việc đến muộn là việc
bình thường.

18


1 Những lời khuyên trong kinh doanh khi người Việt Nam kinh doanh ở Brazil
Để doanh nghiệp Việt Nam làm ăn, hợp
tác với doanh nghiệp Brazil thì cần phải
nắm rõ sở thích, tác phong, ngơn ngữ,
thơng lệ kinh doanh… để có thể đem lại
hiệu quả tối ưu trong kinh doanh.

Hình V-5: Việc hợp tác giữa doanh nghiệp Việt Nam và Brazil

Người dân Brazil rất đề cao và tự hào với bản sắc dân tộc, văn hóa của mình. Việc đầu tiên bạn
nên nhớ là khơng bao giờ chỉ trích Brazil trước bất kỳ người Brazil nào - ngay cả khi người này
đang ca ngợi một đất nước khác, điều này có thể bị coi là thơ lỗ.

2.1.Có thể kết hợp công việc kinh doanh và công việc cá nhân
Người Brazil đánh giá cao mối quan hệ cá nhân. Chính vì thế doanh nghiệp cần tạo dựng các
mối liên kết cá nhân trước khi đi thẳng vào các cuộc đàm phán. Một trong những cách tuyệt vời để
tạo kết nối là doanh nghiệp sẽ tìm hiểu về các món ăn truyền thống của địa phương, nơi có đối tác
kinh doanh của họ, và tổ chức một bữa ăn ngon cùng với đối tác trước khi tiến hành các cuộc đàm
phán. Các bữa ăn dạng này thường kéo dài nhưng nó sẽ đem lại cơ hội tuyệt vời cho cả hai bên
trong việc tạo dựng mối quan hệ.

2.2.Lời thăm hỏi rất quan trọng.
Với khía cạnh này, khi gọi điện thoại cho đối tác, trước tiên là phải hỏi thăm sức khỏe, gia đình
của họ sau đó mới đề cập đến cơng việc. Hành động này cho thấy rằng doanh nghiệp của mình quan
tâm đến đối tác với tình cảm giữa con người với con người, chứ không phải là xem họ như một
phương tiện để làm ăn.
Người Brazil luôn coi trọng các mối quan hệ xã hội, ln muốn có một mối quan hệ làm ăn lâu
dài, nên đối với các nhà kinh doanh tại Brazil nên chú trọng trong việc tìm hiểu về đối tác, cố gắng
xây dựng mối quan hệ làm ăn tốt đẹp. Chính vì vậy, các cuộc họp thường kéo dài khá lâu đặc biệt là
lần họp, gặp mặt lần đầu.

19


2.3.Xưng hô
Ở Brazil người ta thường gọi nhau bằng tên, và rất hiếm khi gọi nhau bằng họ. Khác với các nơi
khác là thường có tiêu đề được đặt trước tên.
Ví dụ: Dr. Jỗo hoặc Seu Jỗo dùng cho đàn ông, và Dra. Glória hoặc Dona Glória dùng cho
phụ nữ. Tiêu đề "Dr" được sử dụng ở đây không phải để chỉ học hàm tiến sĩ (PhD) mà ở Brazil “Dr”
được sử dụng để thể hiện sự tôn trọng đối với vị trí cấp bậc, đảng cấp trong xã hội. Khi hợp tác kinh
doanh ở Brazil, doanh nghiệp nên học sơ qua về những từ ngữ thông dụng như là "o Senhor" để chỉ
đàn ông và "a Senhora" để chỉ đàn bà. Điều này thể hiện sự tôn trọng của mình dành cho đối tác

kinh doanh tại Brazil.

2.4.Hãy kiên nhẫn
Brazil có một khái niệm muốn nhanh là phải từ từ, nếu như q nóng vội thì có khả năng sẽ ảnh
hưởng đến tốc độ của các cuộc đàm phán. Người Brazil luôn phải rõ ràng trong từng chi tiết nhằm
tránh các rủi ro khơng may xay ra. Chính vì vậy, khi nhà kinh doanh Việt Nam luôn phải phân biệt
được rằng cuộc đàm phán là một quá trình khá lâu dài nhưng khi đi đến thỏa thuận trên hợp đồng là
một chuyện khác. Phải thực sự đến khi cả hai bên đã nhất trí với nhau thì mới có thể đi đến bàn bạc
về các điều khoản hợp đồng. Vì thế, văn bản được soạn thảo và kiểm soát rất chi tiết. Để đàm phán
thành công, doanh nghiệp nên tiến dần từng bước, cái gì dễ thỏa thuận thì trao đổi trước, không
được tạo ấn tượng dồn ép hoặc gây áp lực. Người Brazil rất nhạy cảm và dị ứng chuyện đó, thường
coi đó là xúc phạm và khi đó thì rất khó có thể tiếp tục hợp tác được với nhau.

2.5.Trang phục
Đối với trang phục trong kinh doanh thì người Brazil ít khi có phán xét tiêu cực về những trang
phục ăn diện và trang trọng, nhưng nếu trang phục q bình thường thì có thể bị coi là thiếu tôn
trọng. Trong công việc, người đất nước này rất đề cao trong ngữ cảnh nên hạn chế dùng quần jean
hay các trang phục thường ngày mà thay vào đó là những trang phục lịch sự và kín đáo.

20


2.6.Người Brazil hiếm khi nói khơng
Người Brazil rất ít thốt lên từ "không" thốt lên từ người Brazil. Bởi họ có xu hướng ngoại giao
hơn là đối đầu. Khi nghe họ nói “có thể" hoặc "có khả năng" thì có nghĩa là "khơng".
Tóm lại, người Brazil rất nhiệt tình, thân thiện và ngoại giao. Họ cũng thông minh, nhanh nhẹn
và lịch thiệp. Họ ln đàm phán hết mình và tận dụng nó một cách tối đa. Bạn nên nghiên cứu con
người, lịch sử của họ, và tìm hiểu văn hóa của đất nước này trước khi bước vào cuộc đàm phán.
Đó là lý do tại sao các bài học tiếng Bồ Đào Nha đường phố của Brazil (Street Smart Brazilian
Portuguese lessons) ln ln có thêm các chỉ dẫn về văn hóa để giúp người kinh doanh nắm rõ

khơng chỉ ngơn ngữ, mà cịn hiểu biết văn hóa.

8. Lời khun cho các nhà kinh doanh trong chiến lược marketing
quốc tế:
1 Lời khun trong chính sách sản phẩm
Đất nước Brazil thuộc nhóm tránh sự không chắc chắn cao. Người dân ở đây thường chọn
những sản phẩm lâu năm, quen thuộc và có uy tín. Vậy nên khi thâm nhập vào thị trường này, các
doanh nghiệp Việt Nam cần chú trọng vào chất lượng sản phẩm. Là một sản phẩm mới chưa tạo
được thương hiệu ở thị trường này, nên doanh nghiệp chỉ có thể tạo niềm tin với khách hàng bằng
cách đầu tư về mặt hình thức, lẫn chất lượng. Ngồi ra, văn hóa Brazil theo định hướng ngắn hạn
nên họ thường mua và sử dụng sử dụng sản phẩm thời gian ngắn. Vậy nên đối với các sản phẩm
tiêu dùng, khi thiết kế sản phẩm, doanh nghiệp nên thiết kế sao cho phù hợp với nhu cầu tiêu dùng
ngắn hạn của người dân Brazil.

3.1. Lời khuyên trong hoạt động xúc tiến
Brazil coi trọng ngơn ngữ chính thức ở quốc gia mình, vì vậy các thơng điệp quảng cáo nên sử
dụng tiếng Bồ Đào Nha, để đảm bảo khách hàng có thể dễ dàng tiếp nhận thông điệp.
Về tôn giáo, khi xây dựng thông điệp truyền thông doanh nghiệp không nên đề cập đến những
vấn đề như chủng tộc tơn giáo chính trị giàu nghèo như theo Hiến Pháp Brazil phân biệt chủng tộc
được coi là tội danh đây là những chủ đề có thể gây ra phản ứng xấu từ người dân ở nước này cũng
như nên tránh sử dụng các hình ảnh về tơn giáo trong hoạt động truyền thơng.
Về yếu tố giá trị và thái độ, những vấn đề về việc chăm sóc và làm đẹp, bóng đá, gia đình là
những chủ đề thu hút và được quan tâm nhiều ở Brazil. Do đó khi xây dựng thơng điệp truyền thơng
có thể khai thác các đề tài này hoặc sử dụng các hình ảnh cầu thủ nổi tiếng trong các hoạt động xúc
tiến để đạt được sự hưởng ứng cao. Đặc biệt đối với các sản phẩm mới thâm nhập thị trường.
Người Brazil kiêng màu nâu, màu vàng. Họ cho đó là những màu sầu thảm, giống như lá vàng
rơi từ trên cây xuống. Họ cho rằng màu tím biểu thọ đau thương, màu vàng biểu thị thất vọng, màu

21

trà đặc biểu thị cho sự bất hạnh. Vì vậy trong thiết kế truyền thông cần tránh những màu này để
tăng hiệu quả truyền thông
Người dân Brazil theo xu hướng làm việc để hưởng thụ cuộc sống và luôn coi trọng các dịp lễ
hội trong năm. Vì vậy, sức mua của người tiêu dùng trong thời gian này là rất lớn, tạo điều kiện cho
các doanh nghiệp quốc tế tăng cường các hoạt động xúc tiến khuyến khích khách hàng mua sản
phẩm nhiều hơn như: giảm giá khuyến mãi tổ chức các chương trình hướng về cộng đồng xã hội.

3.2. Lời khuyên trong hoạt động phân phối tại Brazil:
Trong làm ăn người Brazil lại thích các mối quan hệ làm ăn lâu dài cho nên khi chọn các trung
gian phân phối thì các doanh nghiệp nên ký các hợp đồng dài hạn với các đại lý
Những người lớn tuổi ở Brazil thích làm ăn với người mà họ đã biết rõ nhằm tránh các rủi ro,
điều này có thể tạo bất lợi cho việc tìm kiếm nhà phân phối hoặc đại lý khi doanh nghiệp Việt Nam
muốn gia nhập vào thị trường Brazil. Tuy nhiên những người trẻ tuổi hiện nay bắt đầu có xu hướng
thích làm ăn với những người có quan hệ kinh doanh hơn là những người có mối quan hệ xã hội với
hai quan điểm làm ăn trên thì doanh nghiệp Việt Nam cần cân nhắc khi chọn trung gian phân phối
hàng hóa.

3.3. Lời khuyên trong chiến lược định giá tại Brazil:
Người Brazil có xu hướng u thích các sản phẩm đã có trên thị trường lâu đời hoặc luôn trung
thành với các sản phẩm thường xun tiêu dùng. Chính vì thế khi các doanh nghiệp Việt Nam đưa
những sản phẩm để bày bán tại thị trường Brazil thì thường sử dụng chính sách thâm nhập thị
trường. Sau khi doanh nghiệp đã có một chỗ đứng nhất định thì họ sẽ nâng dần mức giá của mình
lên. Đối với các sản phẩm có chất lượng cao và được chứng nhận thì họ cũng sẽ khơng ngại ngần
chi trả một mức giá cao cho các sản phẩm này.
Khách hàng tại đất nước này thường có thói quen sống hưởng thụ cuộc sống, những thành quả
đạt được trong thời gian ngắn hạn nên họ sẽ ít mặc cả đối với sản phẩm mà họ thực sự yêu thích. Cụ
thể: Xu hướng tiêu dùng chính của Brazil hiện nay là các sản phẩm lành mạnh với giá cả

phải chăng. Thống kê cho thấy 83% người trưởng thành Brazil đồng ý rằng họ sẵn sàng chi

tiêu nhiều hơn cho các lựa chọn thực phẩm lành mạnh

22


VI.

BẢNG HỒN THÀNH CƠNG VIỆC:
Phần cơng việc đã hồn thành
Giới thiệu chung về Brazil

Tên thành viên
Lê Hoàng Khang
Phương Thị Loan
Trần Thị Nam Giang
Địan Thu Phương

Những đặc trưng văn hóa của brazil
Các khía cạnh văn hóa của Brazil theo mơ hình
Hosftede.

Phương Thị Loan
Đoàn Thu Phương
Trần Thị Nam Giang

Những lời khuyên trong kinh doanh khi người Việt Nguyễn Thị Như Ý
Nam kinh doanh ở Brazil
So sánh khía cạnh văn hóa của Việt Nam và Brazil
theo mơ hình Hosftede
Lời khun cho các nhà kinh doanh trong chiến

lược marketing quốc tế
Phần trăm ước tính hồn thành cơng việc:

23

Trần Thị Nam Giang

100%

Nguyễn Thị Như Ý

100%

Phương Thị Loan

100%

Đoàn Thu Phương

100%

Lê Hoàng Khang

50%

Phương Thị Loan
Đoàn Thu Phương
Trần Thị Nam Giang
Nguyễn Thị Như Ý

VII.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. />2. />3. />4. />5. />6. />7. />8. />9. />
24