Bài tham luận: Giải pháp nâng cao chất lượng hiệu quả công tác phòng chống tệ nạn xã hội, tai nạn thương tích, xâm hại trẻ em, góp phần thực hiện tốt công tác chăm sóc giáo dục

BÀI THAM LUẬN
Giải pháp nâng cao chất lượng hiệu quả cơng tác phịng chống tệ 
nạn xã hội, tai nạn thương tích, xâm hại trẻ em… góp phần thực hiện 
tốt cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ em trên địa bàn tỉnh 
Kính thưa q vị đại biểu!
Là một tỉnh miền núi, có diện tích tự  nhiên 3.828 km2, với dân số  trên 
1,8 triệu người, tồn tỉnh Bắc Giang có trên 478 nghìn trẻ em, chiếm khoảng 
28% dân số; trong đó trên 4 nghìn trẻ em có hồn cảnh đặc biệt (phần lớn là  
trẻ em khuyết tật các loại với trên 3 nghìn em và trẻ em mồ cơi trên 600 em); 
có khoảng 40.000 trẻ em có nguy cơ rơi vào hồn cảnh đặc biệt (phần lớn là  
trẻ  em thuộc hộ  nghèo và hộ  cận nghèo). Đây là  nhóm trẻ  em yếu thế, rất 
nhạy cảm, dễ bị sao nhãng, bỏ mặc, bị lơi kéo vào các tệ nạn xã hội, dễ xảy  
ra tai nạn thương tích, bị xâm hại... rất cần được quan tâm chăm sóc, giáo dục 
để  giúp các em có cơ  hội phát triển tồn diện và đảm bảo thực hiện quyền 
trẻ em theo quy định.
Giai đoạn 2017 ­ 2022, cơng tác bảo vệ, chăm sóc trẻ  em (BVCSTE) 
ln được cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, 
triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh và đã đạt được nhiều kết quả tích cực.
Kính thưa q vị đại biểu!
Một số kết quả chính đạt được trong cơng tác BVCSTE
Các cấp, các ngành trong tỉnh đã nghiêm túc, tập trung chỉ  đạo, triển 
khai thực hiện chính sách pháp luật về BVCSTE, phịng chống tệ nạn xã hội, 
tai nạn thương tích, bạo lực, xâm hại trẻ em,...; ban hành các văn bản và triển  
khai thực hiện tại các đơn vị, địa phương. Thực hiện chức năng quản lý nhà 
nước về  trẻ  em; Sở  Lao động ­ TB&XH tham mưu UBND tỉnh ban hành và 
triển khai thực hiện khoảng 30 văn bản gồm Chỉ thị, Quyết định, Kế hoạch, 
Chương trình hành động về BVCSTE trên phạm vi tồn tỉnh.
Hoạt động  tun truyền, phổ  biến, giáo dục pháp luật, kiến thức, kỹ 
năng phịng chống tệ  nạn xã hội, tai nạn thương tích, bạo lực, xâm hại trẻ 
em, phịng chống HIV cho trẻ em được tồn tỉnh đẩy mạnh bằng nhiều hình 
thức nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của gia đình, nhà trường, cơ 

quan, tổ chức và tồn xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ em, đồng thời 
giúp trẻ em nâng cao hiểu biết, kiến thức, kỹ năng tự  chăm sóc, bảo vệ  bản 
thân. Giai đoạn 2017­2022, Sở  Lao động ­ TB&XH đã tổ  chức các hội nghị, 
tập huấn bồi dưỡng kiến thức, kỹ  năng, nâng cao năng lực BVCSTE, phịng 
chống tệ  nạn xã hội, tai nạn thương tích, bạo lực, xâm hại trẻ  em cho đại 
biểu là thành viên Ban điều hành BVCSTE và Nhóm cơng tác liên ngành, cán 
bộ làm cơng tác trẻ em ở các cấp; cộng tác viên cấp thơn, thành viên Câu lạc 

1


bộ trợ giúp trẻ em tại cộng đồng; cho trẻ em và cha/mẹ, người chăm sóc trẻ 
em... 
Các địa phương trong tỉnh quan tâm chỉ đạo tổ chức các hoạt động phát 
huy quyền tham gia của trẻ  em, triển khai lồng ghép nhiều hoạt động văn 
hóa, thơng tin, thể  thao và du lịch cho trẻ  em; tổ  chức rà sốt các khu vực  
thường xảy ra tai nạn thương tích, đặc biệt là tai nạn đuối nước trên địa bàn 
để có biện pháp chủ động phịng ngừa kịp thời, đảm bảo an tồn cho trẻ em. 
Bên cạnh đó, đẩy mạnh các hoạt động chăm sóc trẻ  em có hồn cảnh  
đặc biệt bằng nhiều hình thức: trợ cấp, hỗ trợ theo chính sách, cấp học bổng, 
thăm hỏi tặng q; nhận được sự  chăm sóc, giúp đỡ  thường xun từ  gia 
đình, người thân và từ cộng đồng... Do vậy hầu hết trẻ em có hồn cảnh đặc 
biệt trên địa bàn tỉnh được giúp đỡ bằng nhiều hình thức.  Hàng năm, Sở Lao 
động ­ TB&XH đều chỉ  đạo các địa phương tổ  chức các cuộc rà sốt trẻ  em 
có hồn cảnh đặc biệt, trẻ  em có nguy cơ  rơi vào hồn cảnh đặc biệt trên 
phạm vi tồn tỉnh; Chỉ đạo, theo dõi, cập nhập dữ liệu trẻ em vào phần mềm  
quản lý trẻ em; Phối hợp, chỉ đạo xây dựng và duy trì hoạt động các mơ hình, 
điểm tư  vấn, câu lạc bộ  về  BVCSTE như: Mơ hình trợ  giúp trẻ  em có hồn  
cảnh đặc biệt,  Mơ hình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ  em (Diễn đàn trẻ 
em, Thăm dị ý kiến trẻ  em, Câu lạc bộ  Quyền tham gia của trẻ  em,...), Mơ 

hình chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, Nhóm trẻ em nịng cốt, Điểm 
tư vấn tại cộng đồng và trường học... 
Việc áp dụng các biện pháp hỗ trợ, can thiệp đối với trẻ em có nguy cơ 
bị xâm hại và trẻ em bị xâm hại được chú trọng hơn. Các vụ việc xâm hại trẻ 
em cơ  bản được xử  lý kịp thời, nghiêm minh theo quy định góp phần phịng  
ngừa vi phạm, tội phạm xâm hại trẻ em. 
Đến nay, nhiều mục tiêu về  trẻ  em đạt được kết quả  đáng khích lệ 
như: Giảm tỷ lệ trẻ em có hồn cảnh đặc biệt từ  5% (năm 2015) xuống cịn  
dưới dưới 2,5% (năm 2021); Tăng tỷ  lệ  trẻ  em có hồn cảnh đặc biệt được 
chăm sóc từ 80% (năm 2015) lên trên 95% (năm 2021). Tình trạng trẻ em lang  
thang trên địa bàn tỉnh cơ  bản được giải quyết. Trẻ  em vi phạm pháp luật 
được quản lý tốt. Giải quyết kịp thời các trường hợp trẻ em bị xâm hại ngay 
sau khi được phát hiện, giúp các em sớm hịa nhập cộng đồng.  
Kính thưa q vị đại biểu!
Bên cạnh kết quả  đạt được nêu trên, việc thực hiện chính sách, 
pháp luật về BVCSTE cịn một số hạn chế, khó khăn: 
­ Cịn một số cấp ủy, chính quyền đặc biệt là cấp xã chưa thật sự quan 
tâm đến cơng tác BVCSTE; Trong chỉ  đạo, triển khai thực hiện cịn chậm,  
chưa kịp thời, thiếu đơn đốc, kiểm tra giám sát của cấp trên đối với cấp dưới; 
Việc bố trí nguồn lực về kinh phí ở nhiều địa phương cấp huyện cịn rất hạn 
chế, chưa tương xứng u cầu, nhiệm vụ  trong tình hình mới; hiện cấp xã  

2


chưa bố trí được kinh phí hoạt động BVCSTE ở địa phương.
­  Cơng tác tun truyền, phổ  biến, giáo dục pháp luật, kiến thức, kỹ 
năng về  BVCSTE chưa được thường xun liên tục, nội dung và hình thức  
tun truyền cịn hạn chế.
­ Cán bộ  làm cơng tác trẻ  em cấp xã, cấp thơn hoạt động chưa được 

hiệu quả, đặc biệt là nhiệm vụ  quản lý nhà nước về  trẻ  em cịn nhiều hạn 
chế  do phải kiêm nhiệm rất nhiều mảng cơng việc khác nhau và dễ  bị  thay  
đổi về tổ chức cán bộ; cán bộ cấp thơn chưa được hưởng phụ cấp.
­ Chế tài xử lý vi phạm Luật Hơn nhân và Gia đình đối với vấn đề tảo
hơn cịn q nhẹ, khơng đủ  sức răn đe; một số  cán bộ   ở  địa phương, cơ  sở 
cịn nể nang trong việc xử lý vi phạm nên tình trạng tảo hơn vẫn cịn diễn ra.
­ Tình hình trẻ em bị  xâm hại nói chung và trẻ em bị  xâm hại tình dục 
nói riêng xảy ra trên địa bàn tỉnh tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp và là vấn đề 
gây bức xúc trong xã hội. 
Cơng tác bảo vệ, chăm sóc trẻ  em trong thời gian tới của tỉnh vẫn cịn 
nhiều thách thức do tỷ lệ trẻ có nguy cơ  rơi vào hồn cảnh đặc biệt cịn khá  
cao. Bên cạnh đó, nguy cơ trẻ em bị tai nạn, thương tích, bị bạo lực, xâm hại 
vẫn cịn xảy ra với tính chất ngày càng nghiêm trọng,  ảnh hưởng của mơi 
trường mạng... Phần lớn số trẻ em có hồn cảnh đặc biệt sống trong gia đình 
nghèo, cận nghèo, gia đình có vấn đề xã hội (như cha, mẹ ly hơn, ly thân, bạo  
lực gia đình, có người nhiễm HIV/AIDS, nghiện ma túy, trẻ em sống trong gia 
đình có cả cha và mẹ đi làm ăn xa...), trẻ em vùng dân tộc thiểu số, vùng đặc 
biệt khó khăn. Các gia đình này cịn gặp rất nhiều vấn đề khó khăn trong cuộc 
sống nên ít quan tâm, thậm trí khơng quan tâm đến con, em mình vì vậy nhóm 
trẻ này dễ bị lơi kéo vào các tệ nạn xã hội, bị xâm hại, lao động sớm... 
Cùng với tốc độ  phát triển kinh tế ­ xã hội của tỉnh, việc  mở rộng các 
khu, cụm cơng nghiệp, hợp tác xã trên khắp các địa phương trong tỉnh,  sự phát 
triển mạnh mẽ của cơng nghệ thơng tin, cơng nghệ số  sẽ cần một lượng lớn 
lao động, kèm theo sự  gia tăng các dịch vụ như: nhà hàng, qn ăn, nhà nghỉ, 
nhà trọ, karaoke... nếu khơng được quản lý tốt sẽ  nảy sinh các vấn đề  tiêu  
cực đối với trẻ em, hoặc phát sinh tình trạng trẻ em bị bạo lực, xâm hại. 
Kính thưa q vị đại biểu!
Giải pháp nâng cao chất lượng hiệu quả  cơng tác BVCSTE trong 
thời gian tới: 
Nhằm khắc phục tồn tại, hạn chế  trong thời gian vừa qua,   tiếp tục 

thực hiện hiệu quả  đường lối, chủ  trương của Đảng, chính sách, pháp luật 
của Nhà nước,  phát huy kết quả  đạt được,  nâng cao chất lượng hiệu quả 
cơng tác BVCSTE trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới; cần tập trung thực hiện  
đồng bộ giải pháp trọng tâm sau:
 (1) Các cấp, các ngành cần tiếp tục phát huy tốt vai trị lãnh đạo, chỉ 

3


đạo; qn triệt triển khai chính sách, pháp luật, các Chỉ  thị, Quyết định, Kế 
hoạch, Chương trình về  BVCSTE; thường xun lồng ghép các mục tiêu, 
nhiệm vụ về trẻ em vào Chương trình, Nghị quyết, Kế hoạch phát triển kinh 
tế ­ xã hội của đơn vị, địa phương hằng năm và theo từng giai đoạn cụ thể. 
  (2) Đổi mới  cơng tác truyền  thơng, giáo dục pháp luật về  BVCSTE, 
góp phần nâng cao nhận thức, hiểu biết và ý thức của tồn xã hội trong cơng  
tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ  em, nhất là các chủ  thể  trực tiếp ni  
dưỡng, quản lý các em; cần lưu ý về  phương pháp, nội dung, hình thức, địa 
bàn, đối tượng tiếp thu, tăng cường tun truyền trên mạng internet, mạng xã 
hội  sao cho  phù hợp với tình hình thực tiễn và đảm bảo biện pháp phịng 
chống dịch covid­19. 
(3) Tăng cường cơng tác phối hợp liên ngành trong thực hiện nội dung,  
nhiệm vụ, mục tiêu về BVCSTE; Tăng cường cơng tác thanh tra, kiểm tra về 
phịng chống tệ nạn xã hội, tai nạn thương tích, bạo lực, xâm hại trẻ em...
(4) Chú trọng nâng cao năng lực về cơng tác BVCSTE cho đội ngũ cán 
bộ làm cơng tác trẻ em ở các cấp.
(5) Giải quyết, can thiệp, hỗ  trợ  kịp thời trường hợp trẻ  em bị tai nạn 
thương tích, bị bạo lực, xâm hại ngay sau khi được phát hiện. 
(6) Bố trí đủ nguồn lực cả về cán bộ và kinh phí để đáp ứng nhiệm vụ 
BVCSTE  ở  các cấp;  ưu tiên nguồn lực cho   cơng tác bảo vệ  trẻ  em; phịng, 
chống tai nạn thương tích, bạo lực, xâm hại trẻ em. 

(7) Thực hiện tốt cơng tác nắm tình hình, quản lý đối tượng, nhất là số 
đối tượng đã có tiền án về tội xâm hại trẻ em, bạo lực trẻ em, số thanh, thiếu 
niên hư, có biểu hiện tham gia các băng nhóm tội phạm, số trẻ em nghiện ma 
t, bỏ  học, lang thang…; Tăng cường cơng tác quản lý nhân khẩu, quản lý 
các cơ sở kinh doanh như: khách sạn, nhà nghỉ, qn karaoke, internet… từ đó 
chủ  động các kế  hoạch, phương  án phịng ngừa, ngăn chặn có hiệu quả, 
nhằm phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật liên quan 
đến trẻ em. 
Để tạo mơi trường, điều kiện thuận lợi cho trẻ em được chăm sóc, học 
tập, vui chơi, giải trí, đảm bảo các quyền cơ  bản và được sống trong mơi 
trường an tồn, lành mạnh cần sự  chung tay, vào cuộc mạnh mẽ của tồn xã 
hội. Sở Lao động ­ TB&XH đề nghị các Sở, cơ quan, ban, ngành, đồn thể và 
chính quyền các cấp tiếp tục nâng cao vai trị, trách nhiệm, quan tâm thực  
hiện tốt hơn nữa cơng tác BVCSTE; xây dựng mơi trường sống an tồn cho 
trẻ em để đảm bảo mọi trẻ em đều được phát triển một cách tồn diện.
Xin trân trọng cảm ơn các q vị đại biểu đã lắng nghe!
Xin chúc Hội nghị thành cơng tốt đẹp!

4


5