bối cảnh lịch sử và hoàn cảnh ra đời củacươnglĩnh chính trị đầu tiên của đảng cộng sảnviệtnam

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

BÀI THI MÔN LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
Hình thức thi : Tiểu luận
Thời gian thi: 3 ngày
Đề 3
Họ và tên: Phạm Nguyễn Hoài Linh

Mã SV: 2173401010030

Khóa/ Lớp( tín chỉ ): CQ59.30.01.LT1 Niên chế: CQ59/30.01
STT: 30

ID phòng thi: 581 058 0047

Ngày thi: 18/12/2021

Giờ thi: 7h30’

Đề bài:
“Cương lĩnh chính trị đầu tiên” của Đảng Cộng sản Việt Nam là cương
lĩnh giải phóng dân tộc đúng đắn.


MỤC LỤC
A. MỞ ĐẦU...............................................................................................1
B. NỘI DUNG.............................................................................................
I. BỐI CẢNH LỊCH SỬ VÀ HỒN CẢNH RA ĐỜI CƯƠNG LĨNH
CHÍNH TRỊ ĐẦU TIÊN CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM............2
1. Định nghĩa về Cương lĩnh chính trị của Đảng Cộng sản Việt

Nam............................................................................................................2
2. Hồn cảnh ra đời của Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng........2
2.1. Bối cảnh lịch sử trong nước và quốc tế......................................2
2.2. Bối cảnh lịch sử Việt Nam.........................................................3
2.3. Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng ra đời...........................3
II. NỘI DUNG CỦA CƯƠNG LĨNH CHÍNH TRỊ ĐẦU TIÊN CỦA
ĐẢNG.........................................................................................................4
III. TÍNH ĐÚNG ĐẮN CỦA BẢN CƯƠNG LĨNH CHÍNH TRỊ ĐẦU
TIÊN CỦA ĐẢNG.....................................................................................6
1. Ý nghĩa về mặt lý luận..................................................................6
2. Ý nghĩa về mặt thực tiễn...............................................................7
C. KẾT LUẬN............................................................................................8


A. LỜI MỞ ĐẦU
Mùa xuân năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, đánh dấu bước
ngoặt vĩ đại trong tiến trình cách mạng Việt Nam. Sự ra đời của Đảng với
hệ thống tổ chức chặt chẽ và cương lĩnh chính trị đúng đắn đã chấm dứt
tình trạng khủng hoảng về lãnh đạo cách mạng kéo dài trong suốt mấy
chục năm đầu thế kỷ XX. Đó là bước ngoặt vĩ đại trong tiến trình phát
triển của cách mạng Việt Nam. Nó chứng tỏ rằng giai cấp vơ sản Việt
Nam đã trưởng thành và đủ sức lãnh đạo cách mạng. Đảng ra đời làm cho
cách mạng Việt Nam trở thành một bộ phận khăng khít của cách mạng
thế giới. Từ đây dân tộc Việt Nam tham gia vào sự nghiệp cách mạng thế
giới một cách có tổ chức.
Ngay từ khi mới ra đời, Đảng đã có những đường lối đúng đắn và sáng
tạo thể hiện rõ nét ở bản Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản
Việt Nam. Bản cương lĩnh đã giải quyết những vấn đề cốt lõi của cách
mạng Việt Nam, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại mới, đáp ứng
yêu cầu khách quan của lịch sử, nhuần nhuyễn quan điểm giai cấp và

thấm nhuần tinh thần dân tộc.
Bài tiểu luận dưới đây sẽ góp phần làm rõ hơn nội dung của Bản Cương
lĩnh Chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam cũng như tính đúng
đắn của bản cương lĩnh này trong cơng cuộc giải phóng dân tộc và xây
dựng đất nước Việt Nam Xã hội Chủ nghĩa sau này.

1


B. NỘI DUNG CHI TIẾT
I. BỐI CẢNH LỊCH SỬ VÀ HỒN CẢNH RA ĐỜI CỦA CƯƠNG
LĨNH CHÍNH TRỊ ĐẦU TIÊN CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM.
1. Định nghĩa về cương lĩnh chính trị của Đảng Cộng sản Việt Nam.
“Cương lĩnh chính trị của Đảng Cộng sản Việt Nam” là văn bản trình bày
tóm tắt mục tiêu, đường lối, nhiệm vụ và phương pháp của Đảng Cộng
sản Việt Nam. Cương lĩnh chính trị được coi là văn bản có giá trị cao nhất
trong hệ thống các văn bản của Đảng Cộng sản Việt Nam (trên cả Điều lệ
Đảng). Cho đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam có 5 cương lĩnh.(1)
2. Hồn cảnh ra đời của cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng.
2.1. Bối cảnh lịch sử quốc tế
Từ cuối thế kỷ XIX, chủ nghĩa tư bản chuyển từ giai đoạn tự do cạnh
tranh sang chủ nghĩa đế quốc. Các nước tư bản đế quốc thực hiện chính
sách: bên trong tăng cường bóc lột nhân dân lao động, bên ngồi gia
tăng các hoạt động xâm lược và áp bức nhân dân các dân tộc thuộc địa.
Sự thống trị của chủ nghĩa đế quốc làm đời sống nhân dân lao động trên
thế giới trở nên cùng cực. Mâu thuẫn giữa các dân tộc thuộc địa với chủ
nghĩa thực dân ngày càng gay gắt. Phong trào đấu tranh giải phóng dân
tộc diễn ra mạnh mẽ ở các nước thuộc địa.
Năm 1917, với thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga, chủ nghĩa Mác Lênin từ lý luận đã trở thành hiện thực, mở ra một thời đại mới trong lịch
sử loài người; là ánh sáng soi đường cho các dân tộc bị áp bức đứng lên

đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người.
Tháng 3 năm 1919, Quốc tế Cộng sản (Quốc tế III) ra đời đã thúc đẩy sự
phát triển mạnh mẽ phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Đối với
2


Việt Nam, Quốc tế Cộng sản có vai trị quan trọng trong việc truyền bá
chủ nghĩa Mác-Lênin và thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.

2.2. Bối cảnh lịch sử Việt Nam
Trong giai đoạn từ 1926-1929, Phong trào đấu tranh của giai cấp công
nhân nổ ra liên tục, rộng khắp trên nhiều địa bàn. Nhiều nhà máy, xí
nghiệp thành lập được công hội đỏ. Đặc biệt công nhân Nam Kỳ đã bắt
đầu liên lạc với Tổng liên đoàn lao động Pháp.
Các cuộc đấu tranh đã có sự phối hợp và có sự lãnh đạo khá chặt chẽ,
khẩu hiệu đấu tranh được nâng lên dần: đòi tăng lương, thực hiện chế độ
ngày làm 8 giờ, phản đối đánh đập...Phong trào đấu tranh với nhiều hình
thức, ngồi mục tiêu kinh tế, phong trào thời kỳ này đã chuyển biến từ tự
phát đến tự giác. Phong trào yêu nước chuyển dần sang khuynh hướng
cách mạng vô sản.
Phong trào công nhân ngày càng lên cao đòi hỏi tổ chức lãnh đạo cũng
phải cao hơn mới đáp ứng được yêu cầu của cách mạng. Vì vậy, dẫn đến
sự tan vỡ của tổ chức Thanh Niên và Tân Việt, xuất hiện ba tổ chức cộng
sản: Đông Dương Cộng sản Đảng (6/1929), An Nam Cộng sản Đảng
(7/1929) và Đơng Dương Cộng sản liên đồn (9/1929)
Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam phát triển mạnh mẽ đòi hỏi phải
có sự lãnh đạo của một Đảng Cộng sản. Sự tồn tại và hoạt động riêng rẽ
của ba tổ chức cộng sản làm cho lực lượng và sức mạnh của cách mạng bị
phân tán. Chính bởi lý do đó, ngày 03/02/1930, Đảng Cộng sản Việt Nam
chính thức được thành lập.

2.3. Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng ra đời.
- Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng được đề ra tại Hội nghị hợp nhất
của tổ chức Cộng sản trong nước có ý nghĩa như Đại hội để thành lập
3


Đảng Cộng sản Việt Nam. Hội nghị do đồng chí Nguyễn Ái Quốc, đại
biểu Quốc tế Cộng sản triệu tập và chủ trì, cùng với sự tham dự chính
thức của hai đại biểu Đông Dương Cộng sản Đảng (06/1929); 02 đại biểu
của An Nam Cộng sản Đảng (10/1929) và một số đồng chí Việt Nam hoạt
động ngồi nước.
- Hội nghị họp bí mật ở nhiều địa điểm khác nhau trên bán đảo Cửu Long,
từ ngày 06/06 – 07/02/1930, đã thảo luận quyết định thành lập Đảng
Cộng sản Việt Nam và nhất trí thơng qua 07 tài liệu, văn kiện, trong đó có
04 văn bản:
+ Chính cương vắn tắt của Đảng.
+ Sách lược vắn tắt của Đảng.
+ Chương trình tóm tắt của Đảng.
+ Điều lệ vắn tắt của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Tất cả hợp thành nội dung Cương lĩnh chính trị của Đảng. Tất cả các
tài liệu, văn kiện nói trên đều do Nguyễn Ái Quốc khởi thảo dựa trên cơ
sở vận dụng chủ nghĩa Mác – Lênin, đường lối Đại hội VI (1928) của
Quốc tế Cộng sản; nghiên cứu các Cương lĩnh chính trị của những tổ
chức cộng sản trong nước, tình hình cách mạng thế giới và Đơng Dương.

II. NỘI DUNG CƯƠNG LĨNH CHÍNH TRỊ ĐẦU TIÊN CỦA ĐẢNG(2)
Nội dung Cương lĩnh Gồm 6 vấn đề chính:
- Xác định đường lối chiến lược chung của cách mạng Việt Nam là "chủ
trương làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã
hội cộng sản" (2).

Đó là mục đích lâu dài, cuối cùng của Đảng và cách mạng Việt Nam.
- Xác định những nhiệm vụ cụ thể của cách mạng Tư sản dân quyền:
4


+ Về chính trị: Đánh đổ chủ nghĩa đế quốc Pháp và bọn phong kiến,
làm cho nước Nam được hoàn tồn độc lập, xây dựng ra Chính phủ cơng
nơng binh và tổ chức quân đội công nông.
+ Về kinh tế: tịch thu toàn bộ các sản nghiệp lỡn của bọn đế quốc
giao cho Chính phủ cơng nơng binh; tịch thu ruộng đất của bọn đế quốc
làm của công và chia cho dân cày nghèo, mở mang công nghiệp và nông
nghiệp, miến thuế cho dân cày nghèo, thi hành luật ngày làm 8 giờ.
+ Về văn hóa xã hội: dân chúng được tự do tổ chức, nam nữ bình
quyền, phổ thơng giáo dục theo hướng cơng nơng hóa.
- Về lực lượng cách mạng:
+ Lực lượng cách mạng: công nhân, nông dân, tiểu tư sản, trí thức, tư
sản dân tộc và các cá nhân yêu nước thuộc tầng lớp địa chủ vừa và nhỏ.
Đối với phú nông, trung tiểu địa chủ và tư bản Việt Nam mà chưa rõ mặt
phản cách mạng thì phải lợi dụng, ít hơn mới làm cho họ dứng trung lập.
Bộ phận nào đã ra mặt phản cách mạng ( như Đảng Lập hiến ) thì phải
đánh nổ.
+ Giai cấp công nhân là giai cấp lãnh đạo cách mạng .
- Về phương pháp cách mạng: Sử dụng bạo lực cách mạng để giành chính
quyền.
- Về đồn kết quốc tế: Cách mạng Việt Nam là một bộ phận của cách
mạng thế giới; phải liên kết với những dân tộc bị áp bức và quần chúng
vô sản trên thế giới, nhất là với quần chúng vơ sản Pháp.
- Vai trị lãnh đạo của Đảng: là nhân tố quyết định nhất đến Cách mạng
Việt Nam, có đường lối đúng; Chủ nghĩa Mác-Lênin là nền tảng tư tưởng,
thu phục giai cấp công nhân vào Đảng…

5


III. TÍNH ĐÚNG ĐẮN CỦA CƯƠNG LĨNH CHÍNH TRỊ ĐẦU TIÊN
CỦA ĐẢNG.
Thực tiễn cách mạng Việt Nam từ khi Đảng ra đời đến nay đã khẳng định
sự đúng đắn của Cương lĩnh chính trị đầu tiên. Đi theo Cương lĩnh ấy
trong gần 90 năm qua, dân tộc Việt Nam đã thay đổi cả vẫn mệnh của dân
tộc, thay đổi cả thân phận của người dân và từng bước khẳng định vị thế
của Việt Nam trên trường quốc tế.
Cụ thể như sau:
1. Ý nghĩa về mặt lý luận
- Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng ra đời đã phản ánh một cách súc
tích các luận điểm cơ bản của cách mạng Việt Nam. Cụ thể:
+ Thể hiện bản lĩnh chính trị độc lập, tự chủ, sáng tạo trong việc đánh
giá đặc điểm, tính chất xã hội thuộc địa nửa phong kiến Việt Nam trong
những năm 20 của thế kỷ XX.
+ Chỉ rõ ra những mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu của dân tộc Việt Nam
lúc đó, đặc biệt là việc đánh giá đúng đắn, sát thực thái độ của các giai
cấp, tầng lớp xã hội đối với nhiệm vụ giải phóng dân tộc.
+ Xác định được đường lối chiến lược và sách lược của cách mạng Việt
Nam, đồng thời xác định phương pháp cách mạng để thực hiện đường lối
chiến lược và sách lược đã đề ra.
- Những nội dung cơ bản của Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng là
sự vận dụng đúng đắn, sáng tạo chủ nghĩa Mác Lê-nin vào hoàn cảnh cụ
thể của một nước nửa phong kiến. Đó chính là giải quyết đúng đắn các
mối quan hệ cốt lõi trong cách mạng Việt Nam, kết hợp đúng đắn vấn đề
giai cấp và vấn đề dân tộc; kết hợp giữa truyền thống yêu nước và tinh
thần cách mạng của dân ta với những kinh nghiệm của cách mạng thế

6


giới; kết hợp giữa chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa quốc tế trong sáng.
Vận dụng chủ nghĩa Mác vào thực tiễn cách mạng Việt Nam là một cách
đúng đắn, sáng tạo và có phát triển trong điều kiện lịch sử mới.
Những nội dung cơ bản ấy đã khẳng định lần đầu tiên cách mạng Việt
Nam có một bản cương lĩnh chính trị phản ánh được quy luật khách quan
của xã hội Việt Nam, phù hợp với xu thế của thời đại, định hướng chiến
lược đúng đắn cho tiến trình phát triển của cách mạng Việt Nam.
2. Ý nghĩa về mặt thực tiễn
- Cương lĩnh đã định hướng giải quyết những vấn đề đặt ra trong thực
tiễn và đã từng bước được hiện thực hóa, tạo ra những thành tựu có thể đo
đếm được trong đời sống đất nước về mọi mặt như: xây dựng Đảng và hệ
thống chính trị, Kinh tế, Văn hóa-Xã hội, Quốc phịng, An ninh, Đối
ngoại,...
- Thực hiện đường lối chiến lược trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên của
Đảng, Việt Nam từ một xứ thuộc địa nửa phong kiến đã trở thành một
quốc gia độc lập, tự do, phát triển theo con đường xã hội chủ nghĩa; nhân
dân Việt Nam từ thân phận nô lệ đã trở thành người làm chủ đất nước,
làm chủ xã hội; đất nước ta đã ra khỏi tình trạng nước nghèo, kém phát
triển, đang đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố, quan hệ quốc tế rộng
rãi, có vị thế ngày càng quan trọng trong khu vực và trên thế giới.

7


C. LỜI KẾT
Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng đã tổng kết ở tầm lý luận những
bài học kinh nghiệm lớn trong hơn 90 năm lãnh đạo cách mạng của Đảng,

tạo cơ sở khoa học để Đảng tiếp tục hoàn thiện đường lối cách mạng, trở
thành ngọn cờ đoàn kết của toàn Đảng, toàn dân.
Tuy vắn tắt song bản Cương lĩnh đã thể hiện nhất quán xuyên suốt toàn
bộ đường lối cách mạng nước ta, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác Lênin và khẳng định giá trị khoa học và tính đúng đắn của con đường mà
Đảng và nhân dân ta đã lựa chọn, phù hợp với xu thế phát triển của thời
đại lịch sử mới để trên nền móng đó phát huy sức mạnh của lịng u
nước của dân tộc Việt Nam, đặc biệt là trong công cuộc đổi mới xây dựng
CNXH ngày nay.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tham khảo chính được sử dụng trong bài tiểu luận:
Giáo trình Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, NXB Chính trị Quốc gia
Hà Nội, 2005.
(1)

Wikipedia, Bách khoa tồn thư mở, “ Cương lĩnh chính trị của Đảng

cộng sản Việt Nam.
(2)

Những đoạn trích nội dung Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng đều

căn cứ theo: Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng Tồn tập, NXB
chính trị Quốc gia, 1998, tập 2, trang 4-6.

-HẾT8