Tải bản đầy đủ (.doc) (18 trang)

Giới thiệu Nhà máy Xử lý nước DANKIA 2 Tổng công ty cấp nước Sài Gòn

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.72 MB, 18 trang )

1.1. Tổng quan về nhà máy nước sạch Đan Kia 2
1.1. Vị trí nhà máy
Nhà máy nước sạch Đan Kia 2 xây dựng ở Xã Lát - Huyện Lạc Dương Tỉnh Lâm Đồng. Trên diện tích khu đất 19ha. Nhà máy hoạt động với mục đích
cung cấp nước sạch cho ăn uống, sinh hoạt, công nghiệp của thành phố Đà Lạt.
Nhà máy có vị trí địa lý gần Hồ Suối Vàng, hố Suối Vàng có sức chứa
khoảng 20 triệu khối nước rất thuận lơi cho việc thu nước thô để xử lý.
- Phía đơng giáp xã Lát - huyện Lạc Dương .
- Phía tây giáp đất rừng Ban Quản lý rừng đầu nguồn Đa Nhim và đường
tỉnh lộ ĐT722
- Phía nam giáp phường 7, TP Đà lạt .
- Phía Bắc giáp đất rừng quốc gia Bi Đúp -Núi Bà.
1.2. Lịch sử phát triển
Nhà máy nước sạch Đan Kia 2 được khởi công xây dựng năm 2008


Tháng 9 năm 2010 tổ chức Lễ Khánh Thành nhà máy

Hình 1.1. Lễ Khánh Thành nhà máy nước sạch Đan Kia 2
Công suất nhà máy nước sạch Đan Kia 2 là 30000m3/ngày.đêm. Tuy nhiên
do thỏa thuận với công ty cấp nước Lâm Đồng nên năm 2011 nhà máy chỉ chạy
công suất 15.000 m3/ngày.đêm, phục vụ cho một số hộ sinh hoạt của thành phố Đà
Lạt. Năm 2012 tăng lên 20.000 m 3/ngày.đêm. Do nhu cầu dùng nước của người


dân tăng nên năm 2013 nhà máy chạy công suất 25.000 m 3/ngày.đêm. Đến năm
2014 nhà máy nước sạch Đan Kia 2 chạy được 30.000 m3/ngày.đêm, để phục vụ
nhu cầu cấp nước trong thời điểm thành phố Đà Lạt đang phát triển.

Với khả năng cấp nước hiện nay Công ty đã cung cấp được khoảng 70%
nước sạch cho thành phố. Chất lượng nước đạt Tiêu chuẩn vệ sinh nước ăn uống.

1.3. Cơ cấu tổ chức
Cơ cấu tổ chức công ty cổ phần cấp nước sạch Đan Kia 2 được biểu diễn qua sơ đồ
dưới đây.
ĐẠI HỘI ĐỒNG CỔ ĐÔNG

HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ

BAN TỔNG GIÁM ĐỐC


PHÒNG
HÀNH
CHÁNH
NHÂN SỰ

Lao động tiền lương
Tuyển dụng đào tạo
Hành chánh IT
Bảo vệ
Vệ sinh môi trường
Các dịch vụ hành chính


BỘ PHẬN CHUN MƠN

PHỊNG KỸ
THUẬT
NHÀ MÁY

Hóa nghiệm
Vận hành
Điện
Cơ khí

PHỊNG TÀI

CHÍNH KẾ
TỐN

Tài chính
Kế tốn
Thủ quỹ

BỘ PHẬN VẬN HÀNH

PHỊNG BÁN
VÉ MÁY BAY



BỘ PHẬN
HÓA NGHIỆM

CA VẬN
HÀNH 1

CA VẬN
HÀNH 2

CA VẬN
HÀNH 3


CA VẬN
HÀNH 4

TỔ BẢO TRÌ

Sơ đồ1.1. Sơ đồ biểu diễn cơ cấu tổ chức của cơng ty cổ phần cấp nước Sài
Gịn – Đan Kia 2
2.2. Hệ thống hóa quy trình xử lí nước nhà máy nước sạch Đan Kia 2
2.2.1. Lựa chọn dây chuyền công nghệ xử lý
Lựa chọn dây chuyền công nghệ xử lý nước cấp phụ thuộc và chất lượng và
đặc trưng của nguồn nước thô, yêu cầu chất lượng nước cấp và công suất trạm xử

lý nước. Khi lựa chọn nguồn nước cần chú ý các đặc điểm sau:
1. Nguồn nước phải có lưu lượng trung bình nhiều năm theo tần suất yêu cầu
của đối tượng tiêu thụ. Trữ lượng nguồn nước phải đảm bảo khai thác nhiều
năm.
2. Chất lượng nước đáp ứng được yêu cầu vệ sinh theo TCXD – 33 – 68, ưu
tiên chọn nguồn nước nào dễ xử lý và ít dùng hóa chất.
3. Ưu điểm chọn nguồn nước gần nơi tiêu thụ, có sẵn thế năng để tiết kiệm
năng lượng, có địa chất cơng trình phù hợp với u cầu xây dựng, có điều
kiện bảo vệ nguồn nước.
4. Cần ưu tiên chọn nguồn nước ngầm nếu lưu lượng đáp ứng yêu cầu sử dụng.
Chất lượng của nguồn nước thô thay đổi theo không gian và thời gian. Do
vậy, công nghệ xử lý nước và quá trình vận hành cũng phải thay đổi dựa theo tính

chất lý, hóa, sinh của nước thơ. Trong một nguồn nước thô, người ta cố gắng giữ
chất lượng nước đưa vào dây chuyền công nghệ xử lý không thay đổi theo mùa
bằng các quá trình xử lý sơ bộ.
Dựa vào các số liệu có được từ từ các q trình phân tích các thơng số chất
lượng nước, so sánh với yêu cầu xử lý mà quyết định xử lý gì trong nước. Chọn
các thơng số chính về chất lượng nước và đưa ra kỹ thuật xử lý cụ thể. Chọn hóa
chất và liều lượng hóa chất cần dùng và tối ưu các điều kiện vận hành cho từng
bước xử lý và sắp xếp các bước xử lý cho phù hợp.
Quyết định đến dây chuyền cơng nghệ xử lý cịn phụ thuộc vào các yếu tố
sau:
1. Khả năng đáp ứng về thiết bị.
2. Tính linh hoạt của thiết bị khi chất lượng mước thay đổi.

3. Giá thành xây dựng và giá thành tiêu hao.
4. Yếu tố về chất thải.
2.2.2. Tính chất, đặc điểm, thành phần của nguồn nước Hồ Suối Vàng
Tây Nguyên với khí hậu thời tiết theo 2 mùa, mùa mưa từ tháng 5 đến hết
tháng 10 và mùa khô từ tháng 11 đến hết tháng 4, trong đó tháng 3 và tháng 4 là
hai tháng nóng và khơ nhất, riêng cao nguyên cao trên 1000m ( như Đà Lạt) thì khí


hậu mát mẻ quanh năm, làm cho phân bổ nguồn nước rất không đều theo cả không
gian và thời gian, gây khó khăn trong khai thác và sử dụng nước trong mùa khơ.
Vì nguồn nước hồ Suối Vàng cịn sử dụng cho nhà máy thủy điện Ankroet
cho nên vào mùa khơ thì nguồn nước cấp ở hồ Suối Vàng bị thiếu hụt, mực nước

giảm dần có khi cịn 1m. Hồ Suối Vàng gồm hai hồ là Đankia ở trên và Ankroet ở
dưới, được tạo bởi hai đập cùng tên Ankroet chắn dịng sơng Đa Dung phát ngun
từ núi Langbian nên chất lượng nước cấp nhà máy tương đối tốt. Tuy nhiên, chất
lượng nước hồ Suối Vàng bị ảnh hưởng nhiều vào mùa mưa lũ. Đặc biệt nồng độ
cặn, tạp chất lơ lửng, các chất hữu cơ và vơ cơ hịa tan sẽ tăng cao.
Bản chất nguồn nước mặt là nguyên nhân của chất lượng nước không ổn
định giữa các mùa trong năm. Vì vậy, việc lựa chọn dây chuyền cơng nghệ xử lý
địi hỏi phải có sự linh hoạt trong khi vận hành để giảm chi phí sản xuất nước mà
vẫn đáp ứng nhu cầu về chất lượng.
STT

Chỉ tiêu


1
2

pH
Ơxy hồ tan (DO)
Tổng chất rắn lơ lửng
(TSS)
COD
BOD 5 (20 o C)
Amoni (NH + 4 ) (tính theo N)
Clorua (Cl - )


3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13

14
15
16
17
18
19
20
21
22

Florua (F - )
Nitrit (NO - 2 ) (tính theo N)

Nitrat (NO - 3 ) (tính theo N)
Phosphat (PO 4 3- )(tính theo
P)
Xianua (CN - )
Asen (As)
Cadimi (Cd)
Chì (Pb)
Crom III (Cr 3+ )
Crom VI (Cr 6+ )
Đồng (Cu)
Kẽm (Zn)
Niken (Ni)

Sắt (Fe)
Thuỷ ngân (Hg)

6-8,5
≥5

Nước mặt
hồ Đan Kia
7,05
7

20


30

20

mg/l
mg/l
mg/l
mg/l

10
4

0,1
250

15
6
0,2
400

10
4
0,09
50


mg/l
mg/l
mg/l

1
0,01
2

1,5
0,02
5


0,07
0,005
1

mg/l

0,1

0,2

0,05


mg/l
mg/l
mg/l
mg/l
mg/l
mg/l
mg/l
mg/l
mg/l
mg/l
mg/l


0,005
0,01
0,005
0,02
0,05
0,01
0,1
0,5
0,1
0,5
0,001


0,01
0,02
0,005
0,02
0,1
0,02
0,2
1,0
0,1
1
0,001


Kph
0,003

Đơn vị

QCVN 08:2008

mg/l

6-8,5
≥6


mg/l

0,003
0,004
0,005
0,05
0,2
0,02
0,81
0,0001



23
24
25

26

27

Chất hoạt động bề mặt
Tổng dầu, mỡ (oils &
grease)

Phenol (tổng số)
Hoá chất bảo vệ thực vật
Clo hữu cơ
Aldrin+Dieldrin
Endrin
BHC
DDT
Endosunfan (Thiodan)
Lindan
Chlordane
Heptachlor
Hoá chất bảo vệ thực vật

phospho hữu cơ
Paration
Malation

29
30

Hóa chất trừ cỏ
2,4D
2,4,5T
Paraquat
Tổng hoạt độ phóng xạ 

Tổng hoạt độ phóng xạ 

31

E. Coli

32

Coliform

28


mg/l

0,1

0,2

0,15

mg/l

0,01


0,02

0,01

mg/l

0,005

0,005

Kph


g/l
g/l
g/l
g/l
g/l
g/l
g/l
g/l

0,002
0,01
0,05

0,001
0,005
0,3
0,01
0,01

0,004
0,012
0,1
0,002
0,01
0,35

0,02
0,02

g/l
g/l

0,1
0,1

0,2
0,32


g/l
g/l
g/l
Bq/l
Bq/l
MPN/
100ml
MPN/
100ml

100
80

900
0,1
1,0

200
100
1200
0,1
1,0

0,006
0,074


20

50

15

2500

5000

460


Bảng 2.2. Bảng phân tích chất lượng nước hồ Đan Kia 2

Kph

0,005

Kph


2.2.3. Sơ đồ dây chuyền cơng nghệ xử lí nước nhà máy nước sạch Đan Kia 2
(công suất 30.000 m3/ngày)

2.2.3.1. Sơ đồ
Trạm bơm
nước thô

Bộ trộn tĩnh,
bể phân phối

Bể phản
ứng sơ cấp

Bể phản
ứng thứ cấp


Bể trung
gian

Nhà hóa chất
PAC, Vơi, Clo

Sân phơi bùn

Bể Lọc
nhanh trọng
lực


Clo

Mạng lưới
tiêu thụ

Trạm bơm
tăng áp

Bể lắng
lamel


Bể chứa
2000 m3

Trạm bơm
cấp II

Bể chứa
3000 m3

Sơ đồ 2.5. Sơ đồ mô tả quy trình xử lý nước nhà máy nước Sài Gịn – Đan Kia 2
2.2.3.2. Thuyết minh sơ đồ dây chuyền công nghệ
Nước thô từ trạm bơm cấp I được truyền tải về nhà máy xử lý thông qua

đường ống nước thô D600. Thiết bị trộn tĩnh được lắp trong đường ống nước thơ.
Hóa chất keo tụ được châm vào trước thiết bị trộn. Các phân tử hóa chất được phân


tán nhanh và đều vào trong nước trước khi xảy ra phản ứng đồng thời tạo điều kiện
cho chúng tiếp xúc tốt nhất với các phần tử tham gia phản ứng trước khi vào bể
phân chia lưu lượng. Sau đó, nước thơ đã trộn hóa chất thơng qua lỗ tràn trên bể
phân chia lưu lượng để đưa sang bể phản ứng sơ cấp.
Nước thơ sau khi được trộn đều hóa chất sẽ được đưa vào ngăn phản ứng tạo
cợn thông qua đường ống Dn400. Ngyên lý làm việc của bể phản ứng là bể phản
ứng tạo bông cặn bằng cơ khí. Là sử dụng máy khuấy tạo cợn và cấu tạo của bể để
tạo ra các điều kiện thuận lợi cho q trình tiếp xúc và kết dính giữa các hạt keo và

cặn bẩn trong nước để hình thành bơng cặn. Ngăn phản ứng sơ cấp được gắn 01
máy tạo cợn với với tốc độ danh định 14-18r.p.m. Ngăn phản ứng thứ cấp được gắn
01 máy tạo cợn với tốc độ danh định 10-14r.p.m. Tốc độ máy khuấy tạo cợn có thể
điều chỉnh theo lưu lượng và chất lượng nguồn nước. Việc thiết kế phản ứng 2 cấp
có tốc độ khuấy và vận tốc giảm dần sẽ giúp cho quá trình hình thành bơng cặn tốt
hơn. Đây là giai đoạn rất quan trọng để đảm bảo chất lượng làm việc của bể lắng.
Nước sau khi hình thành bơng cặn đi vào bể lắng thơng qua các tường chắn
thủy lực có mở lỗ. Tường đục lỗ phân phối nước đều trên tồn mặt cắt ngang của
bể sẽ tạo cho dịng chảy vào ngăn lắng ln có dạng chảy tầng, khơng nhiễu loạn
dịng chảy, ngắn dịng và giúp cho q trình lắng tốt nhất.
Nước sau phản ứng đi theo phương ngang qua vùng đệm có chiều dài 5,55m,
sau đó chui xuống vách chắn dịng và đi lên trên bề mặt thơng qua ống lắng với

góc nghiêng 60o. Kích thước 01 modul ống lắng là 610mmBx3050mmLx915mmH.
Các bông cặn nặng đã lắng tự nhiên khi đi qua khu vực dưới đáy ống lắng và các
bông cặn nhẹ sẽ bị cưỡng bức để lắng theo nguyên lý lớp mỏng trên bề mặt ống.
Nước trong được thu hoàn toàn trên bề mặt ống lắng bằng máng thu có gắn tấm
răng cưa để điều chỉnh lưu lượng. Tải trọng máng thu là 1,3.10 -3 m3/s.m. Bùn lắng
tụ lại trên bề mặt ống sẽ tự động trược ngược dòng chảy để rơi xuống đáy bể. Độ
đục nước sau lắng trong khoảng 5÷10 NTU. Thời gian lưu nước trong bể lắng là
1,13h.
Bùn lắng trong bể được thiết bị hút bùn đặt chìm kiểu siphon (Enviro-Trac)
hút xả ra bên ngồi theo định kì để duy trì dung tích làm việc hữu dụng cao nhất và
bể lắng làm việc liên tục mà không cần phải dừng hoạt động để xả bùn, vệ sinh.
Nước sau lắng được gom chung vào cùng một mương và đưa qua bể lọc

thông qua 2 ống dẫn D500.
Quá trình lọc được điều chỉnh theo nguyên tắc mực nước lọc khơng đổi. Q
trình này được thực hiện thơng qua một đầu đo mực nước bằng siêu âm để điều
chỉnh vị trí góc mở của van bằng bộ điều khiển van. Khi mực nước trong bể lọc đạt
đến mức yêu cầu, quá trình lọc sẽ thực hiện. Van sẽ tự điều chỉnh góc độ mở giúp
cho bể lọc ln làm việc trong điều kiện áp lực lọc dương, tránh triệt để các trường
hợp sinh túi bùn và túi chân khơng trong lớp vật liệu ( làm giảm diện tích lọc hữu
dụng, chu kì lọc ngắn, tốn nhiều nước rửa lọc và hiệu quả làm việc kém ) do đó,


chu kì lọc dài hơn. Chiều dày lớp vật liệu lọc là 1,2m với cỡ hạt hữu dụng từ 0,7
đến 1,1mm. Các hạt cặn nhỏ không tách được trong quá trình lắng được giữ lại

trong lớp cát lọc để đảm bảo cho nước sau lọc ln có độ đục < 1 NTU. Đan lọc
được sử dụng là đan lọc 2 tầng bằng nhựa HDPE. Vận tốc lọc trung bình là 9,4m/h.
Nước sau lọc được bổ sung Clo để tiêu diệt hoàn toàn các vi khuẩn, vi trùng gây
bệnh trước khi vào bể chứa 3000m3. Nước sau khi đã khử trùng được bơm tới bể
chứa 2000m3 qua tuyến ống truyền tải nước sạch khoảng 8 km bằng ống HDPE
D600 tới trạm tăng áp sau đó cấp ra mạng tiêu thụ.
2.2.4. Các thiết bị và q trình xử lý cơng nghệ xử lý nước cấp
2.2.4.1. Trạm bơm cấp I
Trạm bơm này có tác dụng đưa nước từ hồ Suối Vàng lên đến bể phản ứng.
Trạm bơm gồm 3 máy bơm, mỗi máy bơm có cơng suất 600m 3/h với cột áp 45m,
nhưng ở đây cột áp cao hơn nên công suất bơm tăng đến 750m 3/h, tốc độ quay
1450 vòng/phút. Nhà máy chỉ hoạt động 2 bơm còn 1 bơm để nghỉ luân phiên thay

đổi. Trong 2 bơm hoạt động có bơm số 1 sử dụng máy biến tần nên gọi là bơm biến
tần, có tác dụng biến đổi tần số, tốc độ quay của máy bơm nên có thể điều chỉnh
được lưu lượng mà khơng cần đóng mở van chặn.
Các máy bơm đặt giữa dịng hồ Suối Vàng, đây là cơng trình thu xa bờ.
Nước đi qua ống đẩy D600 dài 300m đến bể trộn trong nhà máy.
Ưu điểm của trạm bơm này là: trạm có thể lên xuống theo mực nước hồ nhờ
các phao nổi nên chủ động hơn khi nước hồ bị thấp và nước thu xa bờ có chất
lượng tốt hơn.

Hình 2.1. Trạm bơm cấp I
2.2.4.2. Nhà hóa chất



Bao gồm: kho chứa hóa chất, bể chứa, khuấy PAC và Vơi, bơm định lượng.
Mục đích: Hịa trộn hóa chất và vận hành bơm định lượng để tạo phản ứng
keo tụ đạt hiệu quả xử lý nước tốt nhất tại bể lắng lamel.
Bơm định lượng có tổng cộng 4 bơm mỗi bơm có cơng suất 263 lít/h: Hai
bơm dùng bơm PAC, hai bơm dùng bơm Vơi.
Bể chứa hóa chất có 4 bể: 2 bể PAC, 2 bể là vôi, trong mỗi bể lắp 1 máy
khuấy.

Hình 2.2. Bể hóa chất PAC
Hình 2.3. Bể chứa nước Vơi
Hóa chất dùng để keo tụ là PAC (Poly Aluminium Chloride), công thức phân

tử PAC [Al2(OH)nCl6-n]m . PAC là loại phèn nhôm tồn tại ở dạng cao phân tử
(polymer). Hiện nay, PAC được sản xuất với số lượng lớn và được sử dụng rộng rãi
ở các nước tiên tiến để thay thế cho phèn nhôm sunfat trong xử lí nước thải và
nước sinh hoạt. PAC có hiệu quả lắng cao hơn phèn nhôm sufat gấp 4-5 lần, thời
gian keo tụ nhanh, ít làm biến động độ pH của nước. Đặc biệt PAC có thời gian
lắng cặn nhanh, giảm tải cho việc xử lý nước ở bể lọc từ đó tăng hiệu suất lọc. Chất
lượng nước được đảm bảo hơn.
2.2.4.3. Bộ trộn tĩnh, bể phân phối
Mục đích: Trộn đều hóa chất PAC và Vơi, xong nó phân chia lưu lượng nước vào 3
bể lắng sơ cấp.



Bộ trộn tĩnh được gắn trực
tiếp vào đường ống nước thơ, cấu
tạo của nó gồm những vách ngăn
dạng lá chắn hoặc lượn sóng: mục
đích là tận dụng dịng chảy trong
ống va vào các vách chắn tạo
dòng chảy rối để trộn nhanh hóa
chất với nước thơ mà khơng cần
them một bể trộn khác trên dây
chuyền xử lí.
Hình 2.4. Bể phân phối
2.2.4.4. Bể phản ứng sơ cấp

Hóa chất PAC sau khi được trộn đều với nước thô sẽ xảy ra phản ứng trong
đó gốc Al3+ trong PAC là tác nhân tạo các hạt keo tích điện nhờ tác động của lực
khuấy các cặn bẩn bắt đầu liên kết lại với nhau bắt đầu tạo các bơng cặn nhỏ li ti có
thể nhận thấy được.

Hình 2.5. Bể phản ứng sơ cấp
2.2.4.5. Bể phản ứng thứ cấp
Tiếp tục q trình phản ứng tạo bơng cặn, ở giai đoạn này các bông cặn nhỏ
ở bể phản ứng sơ cấp tiếp tục liên kết với nhau tạo thành các bông cặn lớn hơn mà
khi qua bể lắng đủ nặng để có thể lắng xuống.
2.2.4.6. Bể trung gian
Có nhiệm vụ ổn định các bơng cặn được sinh ra ở bể phản ứng và nó là nơi

để các bông cặn lớn bắt đầu lắng xuống.


Hình
2.6.
Bể trung gian
2.2.4.7. Bể lắng lamel
Nguồn nước từ bể phản ứng vào bể lắng sẽ di chuyển theo chiều từ dưới lên
theo các tấm lắng lamen (hoặc ống lắng) được thiết kế nghiêng 60°, trong quá trình
di chuyển các cặn lắng (kết tủa hay bông lắng) sẽ va chạm vào nhau và bám vào bề
mặt tấm lắng lamen. Khi các bơng lắng kết dính với nhau trên bề mặt tấm lắng
lamen đủ nặng và thắng được lực đẩy của dòng nước đang di chuyển lên thì bơng

kết tủa sẽ trượt xuống theo chiều ngược lại và rơi xuống đáy bể lắng (hay hố thu
cặn), từ đó theo chu kỳ xả đi.
Bảng 2.1 Chu kì xả cặn
Độ đục (NTU)
Thời gian xả cặn (phút)
>110
240
80÷100
360
50÷70
480
20÷40

600
<20
720
Hệ thống lắng lamel gồm 3 bể, nước thu từ máng răng cưa sẽ chảy đến
mương thu nước sau lắng. Từ mương này nước được dẫn vào hai ống có đường
kính D600 để đưa đến bể lọc.
Chất lượng nước bể lắng lamel được công nhân vận hành, nhân viên phịng
thí nghiệm theo dõi hằng ngày. Đảm bảo khả năng lắng cặn tốt nhất, độ pH trong
bể thường giữ ở mức 7,2÷7,5.
Các hệ thống trong bể lắng lamel:
 Hệ thống tấm lamel.
 Hệ thống đường ống.

 Hệ thống van điện.


 Tủ động lực và điều khiển van điện đóng mở.

Hình 2.7 Bể lắng có các máng thu nước bằng răng cưa
2.2.4.8. Bể lọc nhanh trọng lực
Sau quá trình lắng, nước từ bể lắng sẽ đi qua cụm bể lọc nhanh bằng đường
ống dẫn. Lọc nhằm mục đích để tách các hạt cặn lơ lửng, các thể keo tụ và một số
vi sinh vật có trong nước. Kết quả là sau khi lọc nước sẽ có được chất lượng nước
tốt gấp nhiều lần so với bể lắng. Bể lọc gồm có 4 bể, bố trí theo một hàng ngang.
Nước được thu bằng đan lọc có các lỗ nhỏ phân bố cho nước cặn đi đi qua lớp vật

liệu lọc gồm:
 Sỏi dày 20cm, kích thước hạt sỏi 10÷12mm, có tác dụng đỡ vật liệu lọc
không cho vật liệu lọc chui qua lỗ đan lọc.
 Vật liệu lọc: cát thạch anh dày 1÷1,2m kích thước hạt 0,8÷1,2mm, cát lọc có
hình lập thể và có độ đồng nhất cao.
Rửa vật liệu lọc: Để đảm bảo tốc độ lọc cần phải thường xuyên rửa vật liệu
lọc, vật liệu lọc rửa sạch bằng phương pháp rửa ngược (back wash), gồm 3pha: pha
gió, pha gió nước kết hợp, pha nước. Thời gian rửa lọc 2 ngày 1 lần. Hạ mực nước
trong bể lọc xuống bằng cách khóa van xả nước vào từ máng phân phối chính đồng
thời xả van đáy. Sau đó mở van gió, gió đi từ dưới lên sục vào lớp cát lọc trong
vịng 5 phút, sau đó cho nước vào, hỗn hợp gió và nước đi qua lớp vật liệu đẩy cặn
bẩn ra, chất bẩn theo dịng nước đi ra ngồi. Q trình rửa lọc tiến hành đến khi

nước rửa hết đục thì ngưng lại.


Hình 2.8. Bể lọc đang rửa
Hình 2.9. Bể lọc nước sạch
2.2.4.9. Trạm khử trùng - nhà clo
Khử trùng là khâu bắt buộc và cuối cùng trong quá trình xử lý, nhằm tiêu
diệt hết tất cả các vi sinh vật gây bệnh có trong nước và để 1 lượng clo dư để tránh
hiện tượng tái nhiễm. Khử trùng là khâu quyết định đến chất lượng nước cấp. Sử
dụng Clo lỏng để khử trùng nước, Clo lỏng được châm vào nước thông qua một hệ
thống châm đặc chủng gồm Chlorinaton, Flnometer, Ejector, lượng clo thêm vào
phải đảm bảo các yêu cầu:

 Khử trùng tuyệt đối.
 Đảm bảo lượng clo dư ngay tại đầu nguồn từ 0,5 – 0,7 mg/l.

Hình 2.10. Bình clo lỏng
2.2.4.10. Bể chứa nước sạch
Gồm 2 bể, 01 bể đặt tại nhà máy chứa 3000m 3 nước và 01 bể đặt ở trạm bơm
tăng áp chứa được 2000 m3 nước. Bể xây dựng bằng bê tông cốt thép theo kiểu nửa
chìm nửa nổi, phía trên được lắp đặt các ống thu khí, bể chứa phục vụ các nhu cầu:
1. Nước rửa bể lắng, bể lọc, pha hóa chất, chứa nước sinh hoạt cung cấp cho
các công nhân nhà máy…



2. Chứa lượng nước dự trữ cứu hỏa khi cần.
3. Cung cấp nước sinh hoạt cho thành phố Đà Lạt.

Hình 2.11. Bể chứa nước sạch
2.2.4.11. Trạm bơm cấp II
Trạm bơm này có nhiệm vụ bơm nước từ bể chứa về bể chứa 2000m 3 đặt ở
Tùng Lâm. Trạm gồm 03 bơm ly tâm trục ngang công suất 250KW. 01 bơm rửa lọc
cơng suất 55KW, 01 bơm gió cơng suất 37KW.
n

2.12. Trạm bơm cấp II


2.2.4.12. Trạm bơm tăng áp

Hình 2.13. Bơm gió rửa lọc


h


Trạm bơm này có nhiêm vụ bơm nước từ bể chứa và phân phối về mạng lưới
cấp nước cho thành phố Đà Lạt. Trạm gồm có 3 bơm ly tâm trục ngang có cơng
suất 250KW bơm nước cấp cho thành phố Đà Lạt.


Hình 2.14. Trạm bơm tăng áp
3.1. Hệ thống SCADA nhà máy nước
3.1.1. Hệ thống SCADA
. Đối với các doanh nghiệp sản xuất và cung cấp nước sạch, việc nâng cao
hiệu quả trong vận hành nhà máy sản xuất và hệ thống cung cấp nước sạch là một
đòi hỏi cấp bách nhằm đến các mục tiêu: đảm bảo chất lượng nước, quản lý lượng
nước khai thác và lượng nước tiêu thụ, vận hành và quản lý hệ thống máy móc
thiết bị, quản lý hệ thống đường ống cung cấp nước… Việc ứng dụng công nghệ
SCADA nhằm nâng cao năng lực quản lý, điều hành sản xuất và cung cấp nước
sạch nhằm thỏa mãn những mục tiêu nêu trên
Với quy trình sản xuất và cung cấp nước sạch này, để nâng cao hiệu quả điều
hành quá trình này , cần phải giám sát liên tục các thông số kĩ thuật sau:

- Lượng nước thô khai thác: thông số này liên quan đến phí phải trả về khai
thác tài nguyên và là một thông số liên quan đến đánh giá tổn thất nước.
- Các thông số đo lường cần giám sát, lưu trữ của quá trình sản xuất và cung
cấp nước sạch, gồm: mức nước trong hồ nước thô, bể nước sạch, các bể thuộc các
cơng đoạn của q trình xử lý nước, hàm lượng clo dư, các áp lực nước trên các
đường ống, độ PH, độ đục, độ lắng cặn.
- Lượng nước sạch cung cấp: tại đầu ra của nhà máy tổng lượng nước sạch
tại các hố và địa chỉ tiêu dùng nước. Thông số này liên quan đến thu tiền nước và
việc đánh giá tổn thất nước cũng như hiệu quả sản xuất kinh doanh.
- Tình trạng kỹ thuật của các thiết bị, máy móc trong nhà máy, gồm: thông
báo trạng thái tức thời chất lượng kỹ thuật, lượng điện năng tiêu thụ….
Như vậy, tất cả các thông tin trên cần phải được thể hiện trực quan sinh động trên

các màn hình đặt tại các phịng chức năng liên quan đến điều khiển giám sát và thu
thập dữ liệu. Điều này hoàn toàn được thỏa mãn bởi hệ SCADA.


3.1.2. Những đặc điểm cơ bản của hệ thống
- Hệ thống có cấu trúc tập trung
- Mọi thơng tin được tập trung về máy tính chủ thơng qua các PLC
- Việc truyền thông tin được thực hiện dưới dạng số thông qua Profibus
- Việc truy cập trao đổi thông tin được thực hiện theo các chuẩn quốc tế
RS232, RS485 và các giao thức cơng nghiệp (protocol)
- Những chức năng chính của hệ thống:
- Điều khiển và giám sát trạng thái của tất cả các thiết bị, máy móc…tại hiện

trường
- Thu thập và lưu trữ các thông số của các thiết bị, máy móc, sản phẩm..
- Phân tích đảm bảo chất lượng sản phẩm
- Cảnh báo và báo lỗi xảy ra tại các thiết bị, máy móc…
- Báo cáo, thống kê và in ấn
- Tạo lập và thực thi hàm, công thức
- Bảo mật và phân quyền sử dụng hệ thống
- Chỉnh sửa online
3.1.3. Nguyên lý hoạt động cơ bản của hệ thống
Từ hiện trường (nơi đặt các thiết bị, máy móc của dây chuyền sản xuất và hệ
thống đường ống, trong tương lai là toàn bộ các địa chỉ và hộ tiêu dùng nước) các
cảm biến(S) đưa tín hiệu đo: Đến modul vào/ra (I/O) và đến PLC. Thông tin tại

PLC được xử lý sơ bộ và truyền lên máy tính chủ, người thao tác có thể tác động
đến bất kỳ điểm nào trên hiện trường thông qua các cơ cấu chấp hành (A). Hoạt
động của hệ Scada sẽ đảm bảo:
Điều khiển tự động các thiết bị, máy móc rời rạc và các thiết bị, máy móc
q trình liên tục
+ Giám sát tự dộng liên tục tồn bộ quy trình sản xuất (ở doanh nghiệp cấp
nước là quá trình sản xuất của nhà máy và mạng đường ống cung cấp nước sạch)
+ Thông báo thông tin đầy đủ về lỗi và trạng thái làm việc của thiết bị, máy
móc (ở doanh nghiệp cấp nước chủ yếu là các bơm, van, biến tần)
+ Thu thập và lưu trữ dữ liệu những thông tin phục vụ quản lý và điều hành
(ở doanh nghiệp cấp nước là những thơng tin chính, mức nước bể chứa, áp lực, lưu
lượng, điện năng tiêu thụ, chất lượng nước

+ In ấn báo cáo kết quả các dữ liệu giám sát.
Như vậy, có thể dễ thấy rằng: để đảm bảo can thiệp (tức điều khiển) quá
trình sản xuất và cung cấp nước sạch thì các cơ cấu chấp hành (A) phải đảm bảo có
tính năng nhận và chấp hành tín hiệu điều khiển. Ví dụ: các van trên đường ống
phải là van điện, các động cơ điện phải có các khí cụ hoặc thiết bị cấp nguồn có
khả năng nhận tín hiệu điều khiển để đóng, cắt nguồn hoặc thay đổi giá trị (có thể
là tần số) nguồn cấp để đảm bảo khởi động- dừng hoặc thay đổi tốc độ. Một thực
trạng ở đa phần các nhà máy sản xuất nước sạch và hệ thống đường ống là các van


chủ yếu là van cơ, các động cơ điện chủ yếu được cấp điện từ khởi động từ. Chính
vì vậy, để khai thác tính năng điều khiển của hệ Scada thì phải nâng cấp các thiết

bị, máy móc tại hiện trường, nhưng điều này đòi hỏi nguồn vốn lớn. Đây thực sự là
một vấn đề khó cho các doanh nghiệp. Nhưng khơng vì thế mà khơng ứng dụng
cơng nghệ Scada, mà xét về nhiều mặt có thể khẳng định: nên ứng dụng cơng nghệ
Scada vào q trình sản xuất và cung cấp nước sạch trước để nâng cao hiệu quả
điều hành, quản lý và sau đó sẽ nâng cấp dần thiết bị- máy móc tại hiện trường. Và
đây có thể coi (một cách thận trọng) là một phương pháp đi tắt đón đầu, có tác
dụng thúc đẩy và thay đổi nhận thức của toàn thể cán bộ kỹ thuật, quản lý trong
doanh nghiệp, đẩy nhanh cơng cuộc hiện đại hóa quá trình sản xuất.
Hệ thống điều khiển giám sát và thu thập dữ liệu (SCADA) cho nhà máy
nước sạch Đan Kia 2.

Hình 3.1. Sơ đồ điều khiển bằng SCADA trong nhà máy

Hệ thống được chia thành các hệ thống điều khiển thành phần bao gồm:
- Hệ thống điều khiển trạm bơm nước thô: nhiệm vụ của công đoạn này là bơm
nước thơ lên bể trộn để trộn đều hóa chất vào trong nước,theo dõi lưu lượng, áp lực
đường ống …


- Hệ thống điều khiển nhà hóa chất: nhiệm vụ của công đoạn này là điều khiển,
theo dõi việc định lượng hóa chất (vơi, PAC) vào hệ thống xử lý: mực nước các bể
hóa chất, cơng suất bơm định lượng, …. Đảm bảo hóa chất châm vào đúng, đủ.
- Hệ thống điều khiển cụm xử lý nước: điều khiển các máy khuấy bể phản ứng sơ
cấp, thứ cấp, hệ thống cào bùn, hệ thống cảm biến mực nước bể lọc, điều khiển van
bể lọc, điều khiển quá trình rửa lọc tự động,…theo dõi hệ thống kiểm soát chất

lượng nước online.
- Hệ thống điều khiển trạm bơm nước sạch: điều khiển bơm nước vào hệ thống cấp
nước, kiểm soát chất lượng nước, theo dõi lưu lượng nước, áp lực đường ống cấp
nước.



×