Sáng kiến kinh nghiệm Công tác chủ nhiệm Lớp 2

1.Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài:
Để thực hiện mục tiêu giáo dục trong giai đoạn hiện nay, mỗi giáo viên
nói chung, giáo viên làm cơng tác chủ nhiệm nói riêng phải xác định được vai
trị trách nhiệm của mình để “ươm mầm” cho sự nghiệp “trồng người”. Giáo
viên chủ nhiệm lớp là người thay mặt nhà trường quản lý, điều hành lớp, trực
tiếp giáo dục tư tưởng đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh, là cầu nối
giữa ba mơi trường giáo dục gia đình, nhà trường và xã hội.
Công tác chủ nhiệm là một khâu quan trọng trong quá trình giáo dục
tại các trường tiểu học. Để nâng cao chất lượng giảng dạy và giáo dục học sinh,
trước hết cần quan tâm đến công tác chủ nhiệm lớp. Cơng tác chủ nhiệm lớp tốt
thì chất lượng giảng dạy và giáo dục không ngừng được nâng lên. Trong năm
học này, Ban giám hiệu nhà trường chỉ đạo các lớp tổ chức áp dụng dạy-học
theo mơ hình trường học mới “đúng bản chất”, “có chiều sâu”; phát huy vai trò
tự giác, tự quản của học sinh trong dạy học cũng như trong sinh hoạt tập thể. Vì
vậy vai trị của giáo viên chủ nhiệm lớp rất quan trọng góp phần quyết định chất
lượng giáo dục toàn diện của học sinh.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Bằng lịng nhiệt huyết và lương tâm trách nhiệm nghề nghiệp, bản thân
tôi luôn cố gắng nổ lực hết mình để giúp các em trở thành những người có ích
cho xã hội, xứng đáng với hình ảnh đẹp mà đồng chí Phạm Văn Đồng đã nói:
“Nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong các nghề cao q vì nó đã tạo ra
những con người sáng tạo”.
Trong những năm làm công tác chủ nhiệm lớp, tôi ln hồn thành xuất
sắc nhiệm vụ được giao. Ln duy trì sĩ số 100%, chất lượng giáo dục của học
sinh chuyển biến rõ rệt. Để làm tốt hơn nữa công tác chủ nhiệm đáp ứng yêu cầu
ngày càng cao của xã hội, bản thân tơi cần phải tìm tịi, học hỏi nhiều hơn nữa từ
đồng nghiệp, bạn bè, từ các thầy, cơ giáo. Chính vì lí do đó, tơi chọn để viết sáng
kiến kinh nghiệm:“Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp 2”. Mong

1

SangKienKinhNghiem.net


được chia sẻ và nhận được những đóng góp chân tình từ các thầy giáo, cơ giáo
và đồng nghiệp.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Học sinh lớp 2E - Trường Tiểu học Yên Khương, 100% các em dân tộc thái.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp chính: Tổng kết, đúc rút kinh nghiệm.
- Phương pháp hỗ trợ: Phương pháp điều tra.
- Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu về đặc điểm tâm lí học sinh lớp 2.
- Phương pháp trắc nghiệm
- Đọc tài liệu.

2
SangKienKinhNghiem.net


2.Nội dung
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
a). Vị trí, vai trị của giáo viên chủ nhiệm lớp:
Trong những năm qua, công tác chủ nhiệm được nhà trường đặc biệt
quan tâm. Ngay từ đầu mỗi năm học, Ban giám hiệu đã lựa chọn những giáo viên
có năng lực, sức khỏe, có trách nhiệm cao để làm cơng tác chủ nhiệm lớp. Dựa
vào trình độ, năng lực, sở trường để phân công giáo viên phù hợp các khối
lớp. Sau khi phân công chủ nhiệm lớp, nhà trường giao chỉ tiêu phấn đấu, gắn
rõ trách nhiệm cho từng giáo viên. Chỉ đạo sát sao các hoạt động chủ nhiệm lớp:
nắm lý lịch học sinh; chuyển giao chất lượng từ lớp dưới lên lớp trên; xây dựng
kế hoạch công tác chủ nhiệm; xây dựng nề nếp lớp; triển khai họp phụ huynh;...vì
thế chất lượng giáo dục của nhà trường ngày càng phát triển bền vững.

Giáo viên chủ nhiệm là cầu nối giữa nhà trường - gia đình và xã hội. Nếu
thực hiện thành cơng cơng tác chủ nhiệm sẽ góp phần giáo dục học sinh sau này
trở thành thế hệ trẻ năng động, sáng tạo và tài năng.
b). Nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm:
Thứ nhất, giáo viên chủ nhiệm phải là người lãnh đạo, điều khiển lớp học,
bao quát toàn bộ các phương diện của lớp học, thực hiện việc kiểm tra, đánh giá
sự tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu của học sinh.
Thứ hai, giáo viên chủ nhiệm phải là cầu nối giữa Ban Giám hiệu nhà
trường, các tổ chức trong trường, các giáo viên với tập thể học sinh lớp chủ
nhiệm. Nói cách khác, giáo viên chủ nhiệm phải là người đại diện cho cả hai
phía là đại diện cho các lực lượng trong nhà trường và đại diện cho tập thể học
sinh lớp chủ nhiệm về mọi mặt một cách hợp lí.
Thứ ba, giáo viên chủ nhiệm có nhiệm vụ giáo dục học sinh thơng qua tập
thể giúp các em hiểu và giải quyết mối liên hệ giữa cá nhân với tập thể qua việc
phân công nhiệm vụ một cách kịp thời cân đối, giúp học sinh tự giải quyết
những vấn đề gắn liền với hoạt động xã hội, hoạt động tập thể như cắm trại,
3
SangKienKinhNghiem.net


tham quan, sinh hoạt đội, sinh hoạt chủ điểm hàng tháng qua các tiết hoạt động
ngoài giờ. Giáo viên chủ nhiệm cần tổ chức các hoạt động tập thể như: Tham
quan, thăm hỏi, giúp đỡ cơng việc gia đình của những em học sinh có hồn cảnh
khó khăn, neo đơn giáo viên chủ nhiệm phải biết cách tổ chức, lôi cuốn học sinh
vào hoạt động tập thể để giáo dục dễ dàng, có hiệu quả hơn.
c). Đặc điểm tâm lí và nhận thức của học sinh lớp 2.
Lớp 2 là lớp bước vào ngưỡng cửa trường tiểu học năm thứ 2, các em còn
ảnh hưởng tiếng địa phương dân tộc thái nhưng bù lại các em ngoan ngoãn, ngây
thơ, chưa có ý thức tự giác trong học tập cũng như trong sinh hoạt. Ở lứa tuổi này,
các em đã có nhiều thay đổi về nhận thức, về tâm sinh lí, tình cảm và cả các mối

quan hệ xã hội. Các em rất dễ bị lôi kéo, dụ dỗ, bị xâm hại,…nhưng các em vẫn
chưa có đủ khả năng để từ chối, để tự bảo vệ mình. Vì vậy, các em rất cần được
giáo dục và rèn luyện nhiều kĩ năng sống để tự tin trong học tập, trong
cuộc sống. Trong những năm qua, uy tín của nhà trường ngày một tăng. Số lượng
học sinh trong một lớp học ngày càng đơng trong khi phịng học chưa đủ rộng, bàn
ghế chưa đúng kiểu cách nên việc tổ chức học tập, sinh hoạt theo nhóm cịn gặp
nhiều khó khăn.
2.2. Thực trạng của nội dung nghiên cứu:
Việc nắm thông tin cá nhân học sinh chủ yếu qua sổ học bạ hoặc qua
giáo viên chủ nhiệm năm trước. Vì vậy, giáo viên chưa hiểu sâu sát về các em
nên thiếu chủ động trong công tác chủ nhiệm.
Đầu năm, giáo viên lựa chọn và định hướng cho học sinh bầu Ban cán sự
lớp nên việc thành lập Ban cán sự lớp cịn mang tính hình thức. Có những học
sinh làm lớp trưởng, lớp phó,.. từ lớp Một lên đến lớp Hai; nhiều học sinh khác
không có cơ hội rèn luyện kĩ năng làm lãnh đạo.
Một số giáo viên chủ nhiệm tổ chức các cuộc họp phụ huynh chưa thật
chu đáo nên chưa huy động được lực lượng phụ huynh tham gia vào công tác
giáo dục nói chung, cơng tác chủ nhiệm lớp nói riêng.
Năm học 2020 - 2021, nhà trường xác định nhiệm vụ trọng tâm: tiếp tục
đẩy mạnh việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; thực
4
SangKienKinhNghiem.net


hiện đạt kết quả tốt các cuộc vận động "Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương
đạo đức, tự học và sáng tạo"; phong trào thi đua " Hoạt động giáo dục và đào tạo
theo hường “4 tốt”: “ Đạo đức tốt, văn hóa tốt, ngoại ngữ tốt, Kỹ năng sống tốt”;
Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện cho học sinh.
Năm học này, tơi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 2E với sĩ số
là 10 em (03 nữ), (nam 07). Đây là lớp học sinh nam chiếm 70% nhưng mà đa số

học sinh ngoan, lễ phép,... Bên cạnh đó vẫn cịn một số em chưa ngoan
(nghịch ngợm, chưa biết vâng lời,..). Học sinh trong lớp có hồn cảnh khó khăn,
nhiều em ở với ơng bà, bố mẹ đi làm ăn sa, nhiều gia đình đơng con, thiếu sự quan
tâm sâu sát của gia đình, 100% là các em đân tộc tiểu số, biên giới (Dân tộc thái)
Một số em có tính hiếu động thường trêu ghẹo, nói chuyện, đùa giỡn trong giờ học.
Từ thực trạng trên, tơi phân tích những thuận lợi và những khó khăn
trong cơng tác chủ nhiệm lớp của năm học này như sau:
a). Thuận lợi:
- Ban giám hiệu luôn quan tâm đến chất lượng dạy và học;
- Các ban ngành, đồn thể ln tạo điều kiện giúp đỡ hỗ trợ nhiệt tình về mọi mặt;
- Ngay từ đầu năm học, trường đã tổ chức được cuộc họp với phụ huynh
để chấn chỉnh nế nếp học tập của các em;
- Một số phụ huynh quan tâm đến việc học tập của con em;
- Bản thân nhiệt tình trong cơng tác, hết lịng vì học sinh thân u;
- Đa số học sinh ngoan ngỗn, lễ phép;
- Học sinh có đủ đồ dùng học tập đầy đủ.
b). Khó khăn:
- Đa số phụ huynh học sinh là người dân tộc tiểu số. Một số phụ huynh đi
làm ăn xa để con cho ông bà nên không quản lý, kiểm tra đôn đốc nhắc nhở việc
học hành cho con em. Một số phụ huynh học sinh cịn mang tư tưởng "khốn
trắng" cho nhà trường. Họ coi việc giáo dục học sinh là trách nhiệm của nhà
trường, của các thầy các cô.
- Giáo viên chưa sâu sát hoàn cảnh học sinh để phối hợp với phụ huynh
giáo dục học các em một cách nhịp nhàng.
5
SangKienKinhNghiem.net


- Năng lực học tập của học sinh không đồng đều.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề:

2.3.1.Tìm hiểu kĩ về từng học sinh của lớp mình:
Mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp muốn hồn thành tốt nhiệm vụ của mình,
muốn đề ra các biện pháp giáo dục học sinh phù hợp, đạt hiệu quả thì trước hết
giáo viên phải hiểu học sinh, phải nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về
từng học sinh.
Do vậy sau khi nhận lớp, tôi gặp gỡ, trao đổi với giáo viên chủ nhiệm
năm học trước để nắm bắt về tình hình học sinh, đồng thời, tơi phát cho mỗi
em một phiếu điều tra sau đây và yêu cầu các em điền đầy đủ 10 thông tin trong
phiếu: GIỚI THIỆU BẢN THÂN
1. Họ và Tên:…………………………………………………………..
2. Là con thứ…..…trong gia đình.
3. Kết quả học tập năm lớp 1: ................................................................
4. Môn học u thích:.............................................................................
5. Mơn học cảm thấy khó:......................................................................
6. Góc học tập ở nhà: (Có, khơng).........................................................
7. Những người bạn thân nhất trong lớp:...............................................
8. Sở thích:..........................................................................................
9. Địa chỉ gia đình: Bản .......................................... .........................
10. Số điện thoại :................................................................................
Qua phiếu đó, tơi nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng học sinh để ghi
vào sổ theo dõi. Và quan trọng hơn cả là hiểu một phần về học sinh của mình, điều
đó rất có lợi trong cơng tác giảng dạy và giáo dục học sinh.
2.3.2.Tìm hiểu đặc điểm hồn cảnh gia đình học sinh:
Tìm hiểu đặc điểm gia đình là một nhiệm vụ quan trọng nhất để phục vụ cho
công tác giáo dục. Phối hợp với gia đình thực hiện mục tiêu giáo dục tồn diện.
Tìm hiểu trình độ hiểu biết của các bậc phụ huynh là cơ sở quan trọng
nhất để thực hiện phối hợp với gia đình và là cơ sở để thành lập Ban đại

6
SangKienKinhNghiem.net

diện Hội Cha mẹ học sinh của lớp, của trường và phác thảo nội dung hoạt động
của chi hội cha mẹ học sinh (trong buổi họp phụ huynh đầu năm).
Khảo sát đầu năm:
Tổng HS
10

Tự giác học tập

Có kiến thức, kỹ

Biết giúp đỡ bạn, chia

năng

sẽ với thầy cô, bạn

SL

TL%

SL

TL%

SL

TL%

2

20

1

10

1

10

2.3.3. Ổn định tổ chức lớp học, xếp chỗ ngồi một cách hợp lý:
Ổn định tổ chức lớp học, xếp chỗ ngồi là việc làm cần thiết. Cần phải
cân nhắc, làm sao để lựa chọn bạn ngồi chung bàn, chung nhóm hỗ trợ nhau
trong việc học và làm việc theo nhóm thuận tiện. Xếp chỗ dàn đều số học sinh
giỏi, khá, trung bình giữa các tổ để tạo sự cân bằng trong thi đua và cùng nhau
phấn đấu tốt hơn. Tuy nhiên hàng tháng tơi cũng có sự thay đổi chỗ ngồi nếu
thấy tình hình thực tế chưa hợp lí.
Thiết kế cho học sinh ngồi thành từng nhóm từ 2 đến 4 em, các em hoạt
động cá nhân, khi cần thiết có thể trao đổi trong nhóm đơi, nhóm 4. Sự thay đổi
trong cách sắp xếp bàn ghế tạo ra sự thay đổi về vị trí chỗ ngồi, từ đó tạo ra sự
thay đổi về tương tác học tập giữa học sinh với học sinh, học sinh với giáo viên.
Đây là việc đầu tiên giáo viên chủ nhiệm cần làm sau khi nhận lớp, nắm bắt
được đặc điểm tình hình học sinh.
2.3.4. Phối hợp với cha mẹ học sinh:
Đối với cha mẹ học sinh tơi thơng báo cụ thể về tình hình lớp học, những
yêu cầu chung của nhà trường đối với cha mẹ học sinh, về nội dung chương
trình của khối lớp mình phụ trách ngay từ đầu năm học để từ đó thống nhất với
gia đình u cầu nội dung biện pháp, hình thức giáo dục.

Tơi thơng báo kết quả học tập tu dưỡng của học sinh một cách thường
xuyên qua sổ liên lạc nhằm tạo đà cho sự phối hợp giáo dục toàn diện học sinh.
Việc làm này giúp gia đình kịp thời hiểu các em để có tác động phù hợp động
viên khuyến khích khi các em đạt kết quả tốt, nhắc nhở kịp thời khi các em có
những biểu hiện cần uốn nắn. Tôi đã tổ chức đi thăm một số gia đình học sinh có
7
SangKienKinhNghiem.net


hồn cảnh khó khăn, những gia đình có học sinh chưa ngoan để có những thơng
tin cụ thể chính xác giúp cho việc giáo dục toàn diện học sinh được tốt. Việc
làm này nhằm thắt chặt tình cảm, sự quan tâm lẫn nhau từ đó gia đình và học
sinh có thiện chí với việc làm của tơi và cùng giúp tơi hồn thành nhiệm vụ.
2.3.5. Xây dựng tập thể học sinh thành một tập thể tự giáo dục:
Tôi đã xây dựng tập thể học sinh thành một tập thể có khả năng tự giáo
dục, chính tập thể học sinh là một lực lượng giáo dục. Sự tác động lẫn nhau giữa
các thành viên của một tập thể có ý nghĩa giáo dục rất lớn. Chúng ta thường nói:
“Học thầy khơng tày học bạn”.
Để có được một tập thể tự giáo dục, tơi đã xây dựng tập thể: có mục
đích chung; có hoạt động chung; có đội ngũ tự quản; có kỉ luật tự giác và có dư
luận lành mạnh. Đầu năm nhận lớp, các em là học sinh lớp 2 ý thức tự giác chưa
cao, vui vẻ tham gia các hoạt động của lớp. Vì vậy, tơi đã giúp cho các em nhận
ra: các em đã lớn thêm một tuổi, đã là anh chị của các em học sinh lớp 1. Vì vậy
“mục đích chung” của chúng ta là phải xây dựng một tập thể tự quản tốt, luôn
gương mẫu đi đầu trong mọi hoạt động, phải trở thành tấm gương tốt cho các em
lớp 1 noi theo. Từ đó, các em thấy được trách nhiệm thực hiện các hoạt động
chung của tập thể, có nhu cầu được chia sẻ, được giúp đỡ và mong muốn tham
gia vào các hoạt động chung của lớp.
Căn cứ vào kế hoạch trường, kế hoạch tổ chuyên môn, kế hoạch Đội
Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, tơi phác thảo “Kế hoạch hoạt động chung”

cho lớp chủ nhiệm, gợi ý để học sinh tự đề xuất những việc cần thực hiện trong
mỗi tháng, cử người phụ trách những công việc cụ thể và các em đề xuất biện
pháp, thời gian, không gian thực hiện... hình thành ở các em kĩ năng xây dựng
kế hoạch, kĩ năng tổ chức, quản lí,...Kế hoạch hoạt động chung được triển khai
là cơ hội, là điều kiện gắn kết các thành viên trong lớp chủ nhiệm.
Căn cứ vào tình hình thực tế của mỗi lớp để thành lập “Hội đồng tự
quản” sao cho đạt dược nhiệu quả cao nhất. Cần tạo điều kiện để cho tất cả các
em, đặc biệt là những em chưa mạnh dạn, chưa tự tin trong học tập cũng như
hoạt động tham gia vào Hội đồng tự quản.
8
SangKienKinhNghiem.net


2.3.6. Xây dựng Hội đồng tự quản:
- Phải xây dựng được Hội đồng tự quản học sinh nhiệt tình có năng lực chỉ
đạo lớp. Coi trọng công tác tổ chức lớp ngay từ đầu năm học: Ngay từ khi mới
nhận lớp, tôi đã lên kế hoạch xây dựng Hội đồng tự quản trong học sinh. Tôi
xem đây là một biện pháp để khuyến khích sự tham gia của học sinh và phát
triển các kĩ năng cho các em.
* Sơ đồ: Tổ chức Bộ máy Hội đồng tự quản học sinh bao gồm:
- Chủ tịch Hội đồng tự quản học sinh;
- Phó Chủ tịch Hội đồng tự quản;
- Các ban tham gia Hội đồng tự quản (Ban học tập, Ban vệ sinh, Ban
văn nghệ:- thể dục, Ban thư viện; Ban đối ngoại…)
*Quá trình thành lập Hội đồng tự quản học sinh:
Thành lập Hội đồng tự quản học sinh đòi hỏi phải có sự tham gia của
giáo viên, học sinh, khuyến khích phụ huynh và các tổ chức khác cùng tham
gia. Giáo viên cần chuẩn bị về tư tưởng cho học sinh khi các em tham gia
Hội đồng tự quản, những lợi ích có thể có của Hội đồng tự quản học sinh tới
cuộc sống của chính các em trong nhà trường những vai trò, trách nhiệm mà các

em cùng chia sẻ, gánh vác.
+ Trước bầu cử:
Sau khi hoàn thành bước chuẩn bị về tư tưởng cho học sinh, giáo viên
cùng học sinh thảo luận về cơ cấu Hội đồng tự quản thơng thường là 1 chủ tịch, 2
phó chủ tịch. Tuy nhiên số lượng phó chủ tịch tuỳ vào đặc điểm của mỗi lớp,
trường học khác nhau. Học sinh, dưới sự định hướng của giáo viên trao đổi về
những phẩm chất, năng lực cần có của các bạn trong Hội đồng tự quản. Sau đó lập
danh sách ứng cử và danh sách đề cử để bỏ phiếu bầu Hội đồng tự quản học sinh.
Ban kiểm phiếu cũng là học sinh, bao gồm trưởng ban và một số thành
viên khác; dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Ban kiểm phiếu tiến hành kiểm
phiếu. Các học sinh trong danh sách ứng cử, đề cử sẽ có thời gian để chuẩn bị
phần ứng cử của mình với nội dung: Giới thiệu về bản thân, những mong muốn của
em về lớp học, những việc em sẽ làm nếu như em trở thành Chủ tịch Hội đồng
9
SangKienKinhNghiem.net


tự quản. Đây là một hoạt động nhằm tạo điều kiện cho học sinh được cảm thấy
dân chủ, công bằng, bình đẳng và được học cách thuyết trình trước đám đông.
+ Bầu cử:
- Học sinh dưới sự hỗ trợ của giáo viên sẽ điều hành bầu cử.
- Các ứng cử viên lần lượt tranh cử bằng các bài thuyết trình đã được chuẩn bị trước.
- Giáo viên lưu ý không để học sinh cầm giấy đọc mà chủ động thể hiện
khả năng thuyết trình của mình.
- Ban kiểm phiếu làm việc sau khi các ứng cử viên đã thuyết trình xong.
- Học sinh nào có số phiếu cao nhất từ trên xuống sẽ trúng cử vào vị trí
Chủ tịch và phó Chủ tịch Hội đồng tự quản học sinh. Chủ tịch và Phó Chủ tịch
ra mắt trước lớp.
+ Thành lập các ban chuyên trách:
- Chủ tịch và phó Chủ tịch Hội đồng tự quản học sinh cùng bàn bạc với

giáo viên để quyết định thành lập các ban chuyên trách và thơng báo rõ về vai
trị của các ban như: Ban học tập, Ban vệ sinh, Ban đối ngoại, Ban văn nghệ thể dục, Ban thư viện...
- Số lượng các ban tuỳ theo tình hình lớp học và sự thống nhất giữa Chủ tịch,
phó Chủ tịch Hội đồng tự quản và học sinh trong lớp quyết định.
- Hội đồng tự quản cùng giáo viên chủ nhiệm, có sự hỗ trợ của phụ
huynh khuyến khích học sinh đăng kí vào các ban theo nguyện vọng, sở thích.
- Sau khi thành lập các ban, tiến hành bầu trưởng ban, thư kí và xây dựng
kế hoạch hành động, động viên các bạn cùng tham gia hoạt động.
- Để làm việc có hiệu quả, mỗi ban nên có sự hỗ trợ, tư vấn của một
phụ huynh và giáo viên. Có thể nói, q trình thành lập “Hội đồng tự quản học
sinh” giúp các em học sinh có thể nảy sinh đề xuất những ý tưởng mới của chính
các em. Thơng qua hoạt động này học sinh tự giác hơn, phát huy tinh thần trách
nhiệm, sự sáng tạo hiểu được quá trình bầu cử tự do, công bằng và dân chủ của đất
nước, của địa phương; giúp trong quản lý và chỉ đạo những công việc được giao.
2.3.7. Thiết kế và xây dựng môi trường lớp:

10
SangKienKinhNghiem.net


Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, năm học
2020 – 2021 tiếp tục thực hiện kế hoạch triển khai Đề án “Tăng cường tiếng
Việt cho học sinh tiểu học vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2016-2020, định
hướng đến 2025”.
Tích hợp vào các hoạt động giáo dục nội dung giáo dục đạo đức, lối sống,
văn hóa ứng xử, giáo dục kĩ năng sống, kĩ năng tự bảo vệ bản thân tránh bị xâm
hại, bạo lực, kĩ năng phịng chống tai nạn thương tích, đuối nước, kĩ năng đảm
bảo an tồn trên mơi trường mạng, thực hiện tốt cơng tác chăm sóc sức khỏe và
y tế lớp học, ứng phó kịp thời với diễn biến dịch Covid-19… cho học sinh.
“Xây dựng lớp học thân thiện” là tạo ra môi trường học tập thân thiện, an toàn,

gần gũi với học sinh, làm cho học sinh cảm thấy “mỗi ngày đến trường là
một ngày vui”. Xây dựng được “lớp học thân thiện” thì sẽ có “học sinh tích
cực”. Ban thư viện lên kế hoạch hoạt động, quản lý, xây dựng thư viện lớp học
thân thiện.
2.3.8. Xây dựng nề nếp lớp học:
- Xây dựng thói quen thực hiện các nề nếp của lớp ngay từ đầu năm
học: Công việc này hết sức quan trọng, đòi hỏi rất nhiều thời gian, trí tuệ,
nghệ thuật của giáo viên khi xây dựng nề nếp lớp học. Giáo viên khơng nên
nóng vội mà phải kiên trì, tơn trọng, khuyến khích những việc học sinh đã đạt
được dù là nhỏ nhất. Xây dựng nề nếp phải được tiến hành ngay từ đầu năm học
và phải thường xun. Nếu khơng, khó mà hình thành được thói quen. Tơi tập
huấn cho Hội đồng tự quản từ đầu năm học để các em chỉ huy được hoạt động
của lớp. Những nề nếp cần được xây dựng là:
+ Đi học đầy đủ, đúng giờ;
+ Tích cực tham gia học tập;
+ Tự quản trong học tập và trong các hoạt động đội, sao;
+ Đôi bạn cùng tiến;
- Giữ gìn lớp học sạch sẽ trong suốt buổi học, bàn ghế phải ngay ngắn, không
xả rác bừa bãi.
- Lớp học được trang trí đẹp, phù hợp, có tính thẩm mĩ và giáo dục cao.
11
SangKienKinhNghiem.net


- Mọi thành viên trong lớp sử dụng có hiệu quả và bảo quản tốt các thiết bị,
đồ dùng dạy học; sử dụng tiết kiệm điện, nước.
- Tập thể học sinh thân thiện: khơng nói tục, chửi thề; ln hịa nhã với bạn
bè và giúp đỡ nhau trong học tập.
- Tích cực tham gia các hoạt động tập thể, rèn luyện kĩ năng sống, giữ gìn vệ
sinh mơi trường, cam kết không vi phạm luật giao thông. Biết chia sẻ với những

bạn có hồn cảnh khó khăn.
* Rèn cho học sinh thói quen đi học đầy đủ, đúng giờ, bằng các biện pháp
cụ thể sau:
- Trước khi sinh hoạt 15 phút đầu giờ, giáo viên chủ nhiệm có mặt tại lớp;
- Tổ chức 15 phút “ Ôn bài” đầu giờ học mỗi ngày. Ơn bài là biện pháp
giúp nhau ơn tập nhanh, chuẩn bị sẵn sàng cho ngày học mới.
* Rèn cho học sinh thói quen tích cực tham gia học tập bằng các biện pháp sau:
- Tổ chức thi đua giữa các tổ / nhóm trong lớp.
- Tổ chức cho học sinh chuẩn bị trước các bài học trong ngày.
- Nêu gương những học sinh có phương pháp học tập tốt.
- Tổ chức cho học sinh học nhóm, đơi bạn cùng học để hỗ trợ nhau học
tập. Để xây dựng được thói quen, trong hai tuần đầu, tơi tập trung rèn nề nếp
đi học đầy đủ, đúng giờ, ôn bài. Thời gian này, tôi phải thường xuyên đến sớm
hướng dẫn Hội đồng tự quản cách kiểm tra, nhắc nhở, đôn đốc bạn thực hiện.
Nửa tháng sau, khi nề nếp đã được hình thành, tơi tiếp tục duy trì để trở thành
thói quen và tiếp tục rèn nề nếp học tập theo nhóm trong giờ học. Đây là nề nếp
khó khăn nhất và quyết định sự thành bại trong dạy học theo mơ hình trường học
mới. Để tổ chức học tập theo nhóm trong giờ học đạt hiệu quả thì vai trị của
nhóm trưởng hết sức quan trọng. Nhóm trưởng thay mặt giáo viên tổ chức hoạt
động học tập cho nhóm mình. Vì vậy, tơi đặc biệt quan tâm tập huấn cho các
nhóm trưởng. Trong các giờ nghỉ giải lao hay sau các buổi học, tôi tập hợp các
em lại, cho các em quan sát các tiết dạy mẫu theo mơ hình trường học mới trên
mạng internet để các em hình dung về cơng việc và cách qn xuyến nhóm. Sau
đó để các em tự thể hiện trên nhóm thật của mình, các bạn quan sát nhận xét góp
12
SangKienKinhNghiem.net


ý cho nhau về tác phong, lời nói, cách làm. Tơi khơng ngừng tìm tịi, học hỏi
tiếp sức thêm cho các em. Lớp của tôi chủ nhiệm là lớp 2 nên việc áp dụng hình

thức tổ chức lớp học, phương pháp dạy học theo mơ hình trường học mới tại
Việt Nam cịn nhiều khó khăn tuy nhiên qua q trình áp dụng tôi thấy rằng: học
sinh tự tin, tự giác, tích cực và nhanh nhẹn lên rất nhiều chỉ sau chưa đầy 2
tháng thực hiện. Cứ như vậy, tôi lại tiếp tục duy trì và hình thành các nề nếp
khác cho các em.
2.3.9. Phối hợp với Tổng phụ trách Đội:
Trong trường có rất nhiều hoạt động vui chơi giải trí nhằm bổ trợ cho hoạt
động học tập của học sinh. Tổng phụ trách Đội vừa là người tham mưu vừa là
người tổ chức các hoạt động. Chính vì thế tơi kết hợp với Tổng phụ trách Đội tổ
chức các hoạt động kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm như 20/11, 08/3. Khi kết
hợp với Tổng phụ trách Đội tôi sẽ nắm bắt được tình hình hoạt động từ đó về
triển khai ở lớp mình. Nếu như được sự quan tâm của Tổng phụ trách Đội thì
các hoạt động của lớp sẽ được góp ý điều chỉnh kịp thời nhằm đưa phong trào
lớp đi lên. Mặt khác tôi cũng giúp đỡ tổ chức Đội và tơn trọng tính độc lập, tự
quản của tổ chức đó để tạo nên mối quan hệ tốt đẹp, bên cạnh đó thơng qua
Tổng phụ trách Đội để nắm bắt tình hình của các lớp xung quanh để điều chỉnh
phong trào của lớp mình. Thực tế cho thấy giáo viên chủ nhiệm nào quan tâm
đến công tác Đội và thường xuyên kết hợp với Đội để tổ chức các hoạt động
giáo dục của lớp thì hiệu quả của lớp đối với mọi thành viên của sao, được nhân
lên gấp bội.
2.3.10. Phối hợp với các giáo viên khác:
Hàng ngày lên lớp, tơi ln có sự trao đổi với các giáo viên chuyên trách, với
các giáo viên dạy cùng khối, cùng tổ, cùng trường về tình hình học tập của học sinh
trong lớp, hoặc tìm hiểu các thơng tin khác về học sinh có năng khiếu, học sinh
chưa hoàn thành kiến thức kĩ năng các bài học hay học sinh có hồn cảnh khó khăn
để từ đó có biện pháp giúp đỡ và giáo dục học sinh có hiệu quả hơn.
2.3.11. Tham mưu với Hiệu trưởng, PHT:
13
SangKienKinhNghiem.net

Tơi là người thừa lệnh hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng, là người thay mặt nhà
trường để tổ chức quản lý, giáo dục học sinh một lớp. Để giáo dục học sinh lớp
mình phụ trách, tơi dựa vào kế hoạch chung của nhà trường, đồng thời dựa vào
tình hình cụ thể của lớp để xây dựng kế hoạch, đề ra các biện pháp giáo dục học
sinh lớp mình; thường xuyên báo cáo tình hình của lớp, kết quả giáo dục, ý chí,
nguyện vọng của học sinh lớp ; đề xuất, xin ý kiến về biện pháp giáo dục và đề
nghị hiệu trưởng, phó hiệu trưởng cùng phối hợp thống nhất và tác động sư
phạm đối với cả lớp hoặc từng học sinh.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến:
Sau một năm thực hiện các giải pháp nêu trên. Công tác chủ nhiệm của tơi
đã thu được những kết quả nhất định góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Những kết quả đó là:
Tổng HS

Tự giác học tập

Có kiến thức, kỹ

Biết giúp đỡ bạn, chia

năng

sẽ với thầy cô, bạn

10 em
SL

TL%

SL

TL%

SL

TL%

Đầu năm

2

20

2

20

3

30

Cuối năm

9

90

9

90

10

100

Học sinh đã có ý thức tự giác trong giờ học cũng như các hoạt động. Các em
đã tích cực hơn trong cơng việc chia sẻ, giúp đỡ bạn, tham gia hoạt động quyên góp
giúp đỡ bạn nghèo. Tất cả các em đều rất tự tin trong các hoạt động do nhà trường
và các đoàn thể tổ chức. Chất lượng học tập của học sinh được nâng lên rõ rệt. Tỉ lệ
học sinh hồn thành kiến thức, kĩ năng các mơn học đạt 90%, năng lực, phẩm chất
đạt 100%. Năng lực làm công tác chủ nhiệm lớp, phương pháp, kỹ năng thực hiện
công tác chủ nhiệm lớp của bản thân được nâng cao.

14
SangKienKinhNghiem.net


3 . Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận:
Công tác chủ nhiệm có một vai trị quan trọng trong việc giáo dục toàn diện
cho học sinh. Để nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện cho học sinh, người giáo
viên khơng thể thờ ơ trước công tác chủ nhiệm. Tuy nhiên việc thực hiện công tác
chủ nhiệm như thế nào cho có hiệu quả lại tùy thuộc vào đặc điểm tình hình của từng
lớp, từng nhà trường và cách tìm tịi nghiên cứu áp dụng của mỗi giáo viên. Trong
những năm gần đây tôi đã và đang thực hiện các biện pháp nêu trên. Các biện pháp
này đã giúp công tác chủ nhiệm của tơi có những chuyển biến tích cực, từ đó nâng
cao chất lượng giáo dục tồn diện của học sinh .Trong thực tế sẽ khơng có biện pháp
nào là tối ưu nếu sử dụng riêng rẻ vì vậy trong q trình thực hiện cơng tác chủ
nhiệm người giáo viên cần phải biết phối hợp, đan xen và tạo ra những biện pháp

tình thế để tạo nên sức mạnh tổng hợp.
3.2. Kiến nghị:
2.1. Đối với các cán bộ quản lý nhà trường:
Phân công công việc một cách hợp lý đúng người, đúng việc để khuyến
khích được giáo viên, xây dựng kế hoạch cụ thể, thường xuyên quan tâm đến việc
bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, quan tâm đến đời sống vật chất, tình cảm của đội
ngũ giáo viên, kiểm tra góp ý, đánh giá khách quan, cơng bằng, khen chê hợp lý,
chú ý xây dựng mối đoàn kết từ Ban Giám hiệu đến tập thể cán bộ giáo viên.
2.2. Đối với giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp:
Phải tích cực tự học, tự bồi dưỡng, có lịng u nghề mến trẻ, ln hết lịng vì
học sinh, có tinh thần trách nhiệm tận tuỵ với cơng việc được giao.
Tóm lại: Làm tốt công tác chủ nhiệm nhằm nâng cao chất lượng giáo dục
cho học sinh là một vấn đề tất yếu trong các nhà trường. Để nâng cao chất lượng
công tác chủ nhiệm, các giáo viên ở mỗi nhà trường đã và đang tìm tịi, nghiên
cứu và thực hiện các biện pháp hợp lý nhất để mang lại hiệu quả cao nhất. Trên
đây là một số biện pháp mà tôi đã áp dụng ở lớp tôi chủ nhiệm trong năm học
có hiệu quả. Tuy nhiên do năng lực bản thân cịn hạn chế, đề tài sẽ khơng khỏi

15
SangKienKinhNghiem.net


có những hạn chế. Tơi rất mong nhận được sự góp ý của người đọc để đề tài
được hồn thiện hơn./.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Yên Khương, ngày 25 tháng 3 năm 2021
Tơi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, khơng sao chép nội dung của

người khác.
Người viết

Lị Văn Tươi

16
SangKienKinhNghiem.net