BÀI tập lớn học phần văn hóa ẩm thực vai trò ẩm thực đường phố hà nội trong phát triển du lịch việt nam

TRƯỜNG ĐH THỦ ĐÔ HÀ NỘI
KHOA VĂN HÓA - DU LỊCH

BÀI TẬP LỚN
Học phần: Văn hóa ẩm thực

Giảng viên giảng dạy: Vũ Thị Hồn
Nhóm sinh viên thực hiện: Nhóm 4
Lớp: Quản trị Khách sạn D2020B

Hà Nội, tháng 5/2022

1


DANH SÁCH THÀNH VIÊN THAM GIA ĐỀ TÀI NHÓM 4

STT

HỌ VÀ TÊN

MSV

CHỨC VỤ

1

Lê Thị Hải Nhạn

220001652

Nhóm trưởng

2

Nguyễn Thị Thu Trà

220001689

Thành viên

3

Cao Xuân Được

220001602

Thành viên

4

Lân Thị Thu

220001713

Thành viên

5

Nguyễn Anh Tú

220001699

Thành viên

2


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành đề tài nghiên cứu “Vai trò ẩm thực đường phố Hà Nội trong
phát triển du lịch Việt Nam” chúng em xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành đến
giảng viên TS Vũ Thị Hoàn- Khoa Văn hóa Du lịch – Đại học Thủ đơ Hà Nội
đã tận tình hướng dẫn và tạo điều kiện giúp đỡ chúng em trong suốt q trình
thực hiện và hồn thành nghiên cứu đề tài này.
Chúng em xin gửi lời cảm ơn tới nhà trường và các thầy cô giáo trong
Khoa Văn hóa Du lịch đã tạo điều kiện giúp đỡ cho chúng em trong suốt quá
trình thực hiện nghiên cứu.
Vì là do thời gian và trình độ có hạn nên bài tiểu luận của chúng em không
tránh khỏi những thiếu sót, rất mong được các thầy cơ giáo và các bạn góp ý để
bài tiểu luận của chúng em được hoàn thiện hơn.
Chúng em xin chân thành cảm ơn!

3


MỤC LỤC
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG.........................................................................6
1.1. Khái niệm về ẩm thực..............................................................................................6
1.2. Khái niệm về du lịch................................................................................................6
1.3. Khái niệm về du lịch ẩm thực và du lịch ẩm thực đường phố..................................7
1.3.1. Khái niệm về du lịch ẩm thực............................................................................7

1.3.2. Khái niệm về du lịch ẩm thực đường phố..........................................................7
1.4. Mối quan hệ giữa ẩm thực và du lịch.......................................................................8
1.5. Điều kiện phát triển du lịch ẩm thực đường phố......................................................8
Tiểu kết chương 1 ..........................................................................................................9
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG ẨM THỰC ĐƯỜNG PHỐ HÀ NỘI TRONG PHÁT
TRIỂN DU LỊCH............................................................................................................. 11
2.1. Giới thiệu tổng quan về thành phố Hà Nội.............................................................11
2.2. Khái quát về ẩm thực đường phố Hà Nội...............................................................14
2.3. Một số món ăn đường phố nổi tiếng tại Hà Nội.....................................................15
2.4. Thực trạng khai thác ẩm thực đường phố trong du lịch tại Hà Nội........................18
2.5. Đánh giá.................................................................................................................21
Tiểu kết chương 2............................................................................................................22
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN ẨM THỰC PHỐ CỔ HÀ NỘI..........23
3.1. Cơ sở đề xuất giải pháp..........................................................................................23
3.1.1. Tại Việt Nam...................................................................................................23
3.1.2. Tại Hà Nội.......................................................................................................24
3.2. Giải pháp................................................................................................................25
3.2.1. Tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ ăn uống......................................25
3.2.2. Đào tạo và nâng cao trình độ chun mơn.......................................................26
3.2.3. Nâng cao chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm..............................................27
3.2.4. Phát triển và đa dạng sản phẩm ăn uống cho khách du lịch.............................29
4


3.2.5. Giải pháp tuyên truyền, quảng bá....................................................................29
KẾT LUẬN..................................................................................................................... 32
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................................34
PHỤ LỤC......................................................................................................................... 35

5

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG
1.1. Khái niệm về ẩm thực
Ẩm thực là một khái niệm, theo nghĩa Hán Việt thì Ẩm nghĩa là uống, thực nghĩa
là ăn, dịch ra có nghĩa là ăn uống, là một hệ thống đặc biệt về quan điểm truyền thống
và thực hành nấu ăn, nghệ thuật bếp núc.
Theo nghĩa rộng, ẩm thực là một nền văn hóa ăn uống của một dân tộc dã trở
thành một tập tục, thói quen. Ẩm thực khơng chỉ nói về văn hóa vật chất mà nó cịn nói
về văn hóa tinh thần. Những món ăn mang màu sắc riêng thì cũng đem lại cho người
ăn một cái nhìn riêng về phong tục của dân tộc đó. Cịn về nghĩa hẹp, theo tiếng Hán
thì ẩm nghĩa là uống, thực nghĩ là ăn, nghãi hoàn chỉnhlà ăn uống, là một hệ thống đặc
biệt về quan điểm truyền thống và thực hành nấu ăn, nghệ thuật bếp núc, nghệ thuật
chế biến món ăn thường gắn liền với một nền văn hóa cụ thể nó thường được dặt tên
theo từng vùng miền hiện hành, Một số món ăn chủ yếu bị ảnh hưởng bởi một số
thànhphần có sẵn tại đại phương hoặc thơng qua bn bán trao đổ
Ẩm thực cũng có nghĩa là một nên văn hóa ăn uống của một dân tộc, trở thành một
tập tục, thói quen, khơng chỉ là văn hóa vật chất mà cịn là văn hóa tinh thần.
Nền văn hóa ẩm thực được hình thành từ các yếu tố theo thời gian như lịch sử, vị trí
địa lý, khí hậu mỗi quốc gia hay hình thành từ sự du nhập, ảnh hưởng từ những nơi
khác.
Tại Hà Nội các món ẩm thực được nhắc đến như một nét văn hóa, một nghệ thuật
chế biến bày trí món ăn. Chính điều ấy, có thể khẳng định ẩm thực Hà Nội cịn là một
cơng trình nghệ thuật.
1.2. Khái niệm về du lịch
Du lịch là việc đi lại nhằm mục đích niềm vui hoặc kinh doanh; cũng là lý thuyết
và thực hành về tổ chức các chương trình đi du lịch, ngành kinh doanh nhằm thu hút,
cung cấp và giải trí cho khách du lịch, và việc kinh doanh của các tổ chức điều hành
các tour du lịch. Tổ chức Du lịch Thế giới định nghĩa du lịch nói chung, theo nghĩa
6

"vượt ra ngoài nhận thức chung về du lịch là chỉ giới hạn trong hoạt động nghỉ lễ", vì
mọi người "đi du lịch và ở trong những nơi ngồi mơi trường thông thường của họ
không quá một năm liên tiếp để giải trí và khơng ít hơn 24 giờ, với mục đích kinh
doanh và các mục đích khác".
Du lịch có thể là nội địa (trong quốc gia của khách du lịch) hoặc quốc tế và du lịch
quốc tế có cả ý nghĩa đến và đi đối với cán cân thanh toán của một quốc gia.
Theo Liên hiệp quốc tế các tổ chức lữ hành chính thức, du lịch được hiểu là hoạt động
du hành đến nơi khác với địa điểm cư trú của mình nhằm mục đích khơng phải để làm
ăn, tức không phải để làm một nghề hay một việc kiếm tiền sinh sống.
1.3. Khái niệm về du lịch ẩm thực và du lịch ẩm thực đường phố

7


1.3.1. Khái niệm du lịch ẩm thực
Du lịch ẩm thực trong tiếng Anh gọi là: Culinary tourism hay Food tourism hay
Gastronomy tourism.Du lịch ẩm thực là một trong các loại hình du lịch hướng tới sự
trải nghiệm các món ngon, đồ ăn, đặc sản gắn liền với truyền thống, bản sắc văn hóa
của điểm đến đó. Với xu hướng du lịch này, bạn sẽ được hịa mình cùng cuộc sống,
các hoạt động văn hóa ẩm thực đậm đà bản sắc dân tộc một cách vô cùng chân thực.
Du lịch ẩm thực là loại hình du lịch văn hóa mà qua đó du khách khơng chỉ được
trải nghiệm các món ăn, đồ uống mà là cả các trải nghiệm bản sắc văn hóa, cuộc sống
của cộng đồng tại điểm đến qua câu chuyện của từng món ăn, đồ uống đó.
Với việc trải nghiệm các món ăn, đồ uống, lễ hội ẩm thực, lớp học nấu ăn hoặc
bữa ăn theo mơ hình “từ trang trại đến bàn ăn” …, du khách được hịa mình và cảm
nhận giá trị truyền thống địa phương một cách chân thực nhất.
Bên cạnh đó, du lịch ẩm thực cịn là một hình thức du lịch dựa vào nội dung mục
đích chuyến đi nhằm tạo nên sự hứng thú cho khách du lịch cũng như đáp ứng nhu cầu

về thường thức tìm hiểu giá trị văn hóa món ăn của khách du lịch.
Theo định nghĩa của hiệp hội du lịch ẩm thực, du lịch ẩm thực là sự theo đuổi
những kinh nghiệm ẩm thực độc đáo và đáng nhớ, thường khi đi du lịch nhưng cũng có
thể chỉ là du lịch ẩm thực tại nhà.
1.3.2. Khái niệm du lịch ẩm thực đường phố
Ẩm thực đường phố còn được gọi là thức ăn vỉa hè, thức ăn lề đường, là các loại
thức ăn, đồ uống đã chế biến sẵn hay sẵn sàng chế biến và phục vụ tạ chỗ theo yêu cầu
của khách hàng được bày bán trên vỉa hè, đường phố. Thông thường thức ăn đường
phố được bày bán trên các tiệm ăn di động, quán ăn tạm thời,…
Vậy du lịch ẩm thực đường phố là hành động du khách rời khỏi nơi cư trú thường
xuyên đi đến một nơi khác, có thể là một tỉnh thành khác hoặc thậm chí một quốc gia
khác để kết hợp việc thưởng thức các món ăn đường phố với việc tận hưởng kỳ nghỉ
của họ nhằm tìm hiểu và khám phá văn hóa, tự nhiên, lịch sử con người nơi họ đến.
1.4. Mối quan hệ giữa ẩm thực và du lịch
8


Học giả Maslow khi nghiên cứu và đưa ra mô hình về tháp nhu cầu của con người
đã chỉ ra, ăn uống là nhu cầu tối thiểu, chỉ khi được thỏa mãn trọn vẹn, con người mới
quan tâm tới các nhu cầu khác. Đối với du lịch, dịch vụ ăn uống là yếu tố cấu thành, có
vai trị quan trọng để làm nên thành công, tạo sức hấp dẫn và là yếu tố để quảng bá
điểm đến, đơi khi cịn là động cơ và mục đích du lịch của khách. Theo các nghiên cứu
cho rằng, ẩm thực là 1 trong 3 yếu tố rất quan trọng ảnh hưởng trực tiếp tới việc lựa
chọn điểm đến của khách du lịch. Ẩm thực hấp dẫn nhiều thực khách bởi sự độc đáo
và khác biệt trong từng nền văn hóa của các quốc gia, vùng miền. Tuy mới phát triển
trong thời gian gần đây nhưng ẩm thực đã trở thành một phần không thể thiếu trong
việc tạo hình tượng, thương hiệu và sự đặc biệt cho điểm đến để thu hút khách du lịch.
Tại các trung tâm du lịch, vai trò của dịch vụ này càng lớn. Nơi nào có dịch vụ ăn
uống độc đáo, đặc sắc, có bản sắc, chất lượng… nơi đó có những dấu ấn tốt đối với du
khách, qua đó tạo niềm tin và giúp họ thỏa mãn nhu cầu khám phá văn hóa ẩm thực

của địa phương, đồng thời giúp điểm đến thu hút thêm khách du lịch, kéo dài thời gian
lưu trú, tăng mức chi tiêu bình quân của khách, tăng doanh thu du lịch và tạo nguồn
thu cho địa phương. Trong nhiều trường hợp, dịch vụ ăn uống cịn làm thay đổi thói
quen của chính người dân bản xứ. Đời sống kinh tế được nâng lên, văn hóa tiêu dùng
thay đổi, khả năng thanh tốn và các điều kiện thuận lợi khác đã làm tăng nhu cầu đối
với dịch vụ ăn uống, khiến nó ngày càng trở nên tinh tế hơn. Qua đó, góp phần phát
triển nền ẩm thực nói riêng và nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch nói chung.
1.5. Điều kiện phát triển ẩm thực đường phố Hà Nội
Thành phố Hà Nội là thủ đơ, trung tâm văn hố lớn nhất cả nước, có lượng khách
du lịch hằng năm ra vào dẫn đầu cả nước. Một trong những yếu tố hàng đầu góp phần
phát triển, làm nên tên tuổi du lịch “ vùng đất nghìn năm văn hiến” đó chính là ẩm
thực đường phố. Vì vậy, ẩm thực đường phố Hà Nội ln luôn cần những điều kiện
thuận lợi để phát triển để ngày càng nâng cao chất lượng ăn uống cho du khách nói
riêng và chất lượng du lịch nói chung. Trước hết, các cơ sở kinh doanh ẩm thực đường
phố cần xây dựng kế hoạch kinh doanh phù hợp với hoạt động du lịch. Không ngừng
học hỏi, phát triển ẩm thực của các nước phát triển để ứng dụng vào mô hình của mình
cho phù hợp với du khách tại Hà Nội. Các cư dân, các điểm kinh doanh ẩm thực ở
điểm du lịch cần nâng cao chất lượng ẩm thực về hương vị, giá cả thậm chí là an ninh
9


cho du khách. Các tập đoàn du lịch, doanh nghiệp cần liên kết phối hợp với nhau nhằm
mở rộng quy mơ kinh doanh góp phần tăng thu nhập, từ đó có vốn đầu tư ngày càng
nâng cao chất lượng dịch vụ hơn nữa. Các cơ quan chức năng, tổng cục du lịch tăng
cường kiểm tra, rà soát chất lượng dịch dụ ẩm thực du lịch trên địa bàn Hà Nội đặc biệt
là các điểm du lịch có lượng khách lớn. Đồng thời, có những biện pháp xử phạt, cảnh
cáo với các trường hợp kinh doanh làm ảnh hưởng tới chất lượng dịch vụ ẩm thực Hà
Nội nói riêng và trong du lịch nói chung như chặt chém khách, lấn chiếm vỉa hè lề
đường để kinh doanh, phục vụ thực phẩm kém chất lượng,…Tiếp đó, xây dựng các
điểm cung cấp dịch vụ ẩm thực đường phố tại các nơi có nhiều người qua lại như bến

xe, khu du lịch, khu lễ hội, buổi triển lãm nhằm quảng bá, mang hương vị ẩm thực
đường phố Hà Nội tiếp cận với nhiều người hơn. Thường xun có các chương trình,
lớp học đào tạo nâng cao chất lượng đội ngũ lao động về kĩ năng giao tiếp, chuyên
môn nghiệp vụ, kiến thức vệ sinh an tồn thực phẩm,… Cuối cùng, có kế hoạch chiến
lược bảo tồn, phát triển các món ăn, thức uống mang đậm bản sắc văn hóa của cộng
đồng dân cư thành phố. Tổ chức các cuộc thi nấu ăn và chế biến, tôn vinh tài năng
trong chế biến ẩm thực đường phố nhằm tuyên truyền, thu hút mọi người nhiều hơn.
Tiểu kết chương 1
Chương 1 đã chỉ ra những khái niệm cơ bản trong đề tài về ẩm thực và du lịch, ẩm
thực đường phố, du lịch ẩm thực. Từ đó giúp xây dựng, đưa ra một góc nhìn khái qt
về ẩm thực đường phố trong du lịch. Bên cạnh đó, chương 1 nêu ra những mối liên hệ
giữa ẩm thực và du lịch, trình bày về tầm quan trọng, đóng góp của ẩm thực trong du
lịch. Từ đó làm căn cứ để phát triển nội dung phần tiếp theo. Cuối cùng, chương 1 đề
cập đến điều kiện để phát triển ẩm thực đường phố Hà Nội. Từ việc nghiên cứu các
vấn đề này kết hợp với thực trạng ở chương 2 sẽ giúp đưa ra các giải pháp để nâng cao
chất lượng dịch vụ ẩm thực đường phố Hà Nội – đề tài của bài luận này.

10


CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG ẨM THỰC ĐƯỜNG PHỐ HÀ NỘI TRONG
TRIỂN DU LỊCH
2.1. Giới thiệu tổng quan về thành phố Hà Nội
Dải đất nay là Hà Nội có dân cư từ vài ngàn năm trước nhưng cái tên gọi Hà Nội
thì chỉ có từ năm 1831. Ngun là từ năm 1010, vua Lý Thái Tổ dời đô ra thành Ðại
La, đổi gọi thành này là kinh đô Thăng Long. Kinh đơ ngày ấy ứng với quận Hồn
Kiếm và một phần của hai quận Ðống Ða, Hai Bà Trưng ngày nay. Sau đó địa giới
Thăng Long dần mở rộng và tới cuối thế kỷ 18 thì tương ứng với năm quận nội thành
bây giờ. Năm 1802, nhà Nguyễn lên ngôi dời đơ về Huế, Thăng Long khơng cịn là
Kinh đơ nữa và ít lâu sau bị đổi gọi là phủ Hồi Ðức. Năm 1831, có một cuộc cải cách

hành chính lớn: xố bỏ các trấn, thành lập các tỉnh. Từ đó ra đời tỉnh Hà Nội. Sở dĩ có
tên gọi này vì tỉnh mới nằm trong (nội) hai con sơng (hà) là sơng Hồng và sơng Ðáy,
gồm có 4 phủ, 15 huyện. Tỉnh lỵ đặt tại thành Thăng Long cũ, do vậy Thăng Long
được gọi là tỉnh thành Hà Nội rồi nói gọn lại là Hà Nội.
Ðến năm 1975, với chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, miền Nam hồn tồn giải
phóng, đất nước thống nhất tồn vẹn. Tháng 7/1976 tại kỳ họp đầu tiên Quốc hội khoá
VI, Quốc hội thống nhất quyết định lấy Hà Nội là thủ đô nước Cộng hồ Xã hội chủ
nghĩa Việt Nam.
(1)Vị trí địa lý Hà Nội
Nằm lệch về phía tây bắc của trung tâm vùng đồng bằng châu thổ sơng Hồng, Hà
Nội có vị trí từ 20°53′ đến 21°23′ vĩ độ Bắc và 105°44′ đến 106°02′ kinh độ Đông, tiếp
giáp với các tỉnh Thái Ngun, Vĩnh Phúc ở phía Bắc, Hà Nam, Hịa Bình phía Nam,
Bắc Giang, Bắc Ninh và Hưng n phía Đơng, Hồ Bình cùng Phú Thọ phía Tây. Hà
Nội cách thành phố cảng Hải Phòng 120 km, cách thành phố Nan Định 87 km tạo
thành 3 cực chính của Đồng bằng sơng Hồng. Sau đợt mở rộng địa giới hành chính vào
tháng 8 năm 2008, thành phố có diện tích 3.324,92 km2, nằm ở cả hai bên bờ sông
Hồng, nhưng tập trung chủ yếu bên hữu ngạn.
Địa hình Hà Nội thấp dần theo hướng từ Bắc xuống Nam và từ Tây sang Đơng với
độ cao trung bình từ 5 đến 20 mét so với mực nước biển. Nhờ phù sa bồi đắp, ba phần
11


tư diện tích tự nhiên của Hà Nội là đồng bằng, nằm ở hữu ngạn sông Đà, hai bên sông
Hồng và chi lưu các con sơng khác. Phần diện tích đồi núi phần lớn thuộc các huyện
Sóc Sơn, Ba Vì, Quốc Oai, Mỹ Đức, với các đỉnh núi cao như Ba Vì (1.281 m), Gia Dê
(707 m), Chân Chim (462 m), Thanh Lanh (427 m), Thiên Trù (378 m).Khu vực nội
thành có một số gị đồi thấp, như gị Đống Đa, núi Nùng.
(2) Khí Hậu Hà Nội
Khí hậu Hà Nội mang đặc điểm của khí hậu nhiệt đới gió mùa. Thời tiết có sự
khác biệt rõ ràng giữa mùa nóng và mùa lạnh và có thể phân ra thành 4 mùa: xn, hạ,

thu, đơng. Mùa nóng bắt đầu từ cuối tháng 4 đến giữa tháng 9, khí hậu nóng ẩm và
mưa nhiều rồi mát mẻ, khô ráo vào tháng 10. Mùa lạnh bắt đầu từ tháng 11 đến hết
tháng 3.
Tức cuối tháng 11 đến tháng 1 rét và hanh khô, từ tháng 2 đến hết tháng 3 lạnh và
mưa phùn kéo dài từng đợt. Trong khoảng cuối tháng 9 đến tháng 11, Hà Nội có những
ngày thu với tiết trời mát mẻ ( rõ rệt hơn Hải Phòng, Nam Định và nhiều tỉnh phía Bắc
khác ) do đón vài đợt khơng khí lạnh yếu tràn về. Nhiệt độ trung bình mùa đông: 17,2
°C ( lúc thấp xuống tới 2,7 °C ). Trung bình mùa hạ: 29,2 °C ( lúc cao nhất lên tới 43,7
°C ). Nhiệt độ trung bình cả năm: 23,2 °C, lượng mưa trung bình hàng năm: 1.800mm.
(3) Giao Thơng Hà Nội
Là thành phố thủ đơ và có vị trí ở khu vực trung tâm của miền Bắc, bên cạnh con
sông Hồng, giao thông từ Hà Nội đến các tỉnh khác của Việt Nam tương đối thuận
tiện, bao gồm cả đường không, đường bộ, đường thủy và đường sắt. Giao thơng đường
khơng, ngồi sân bay quốc tế Nội Bài cách trung tâm khoảng 35 km, thành phố còn có
sân bay Gia Lâm ở phía Đơng, thuộc quận Long Biên, từng là sân bay chính của Hà
Nội những năm 1970, hiện sân bay Gia Lâm chỉ phục vụ cho các chuyến bay dịch vụ
của trực thăng, gồm cả dịch vụ du lịch.
Bên cạnh đó là sân bay Bạch Mai thuộc quận Thanh Xuân được xây dựng từ năm
1919 và có thời gian đóng vai trị như một sân bay qn sự. Ngồi ra, Hà Nội cịn có
sân bay qn sự Hòa Lạc tại huyện Thạch Thất, sân bay quân sự Miếu Môn tại huyện
Chương Mỹ. Hà Nội là đầu mối giao thông của năm tuyến đường sắt trong nước và
một tuyến liên vận sang Bắc Kinh, Trung Quốc, đi nhiều nước châu Âu, một tuyến
12


quốc tế sang Côn Minh, Trung Quốc. Các bến xe Phía Nam, Gia Lâm, Nước Ngầm,
Giáp Bát, Yên Nghĩa, Mỹ Đình là nơi các xe chở khách liên tỉnh tỏa đi khắp đất nước
theo các quốc lộ 1A xuyên Bắc – Nam và rẽ quốc lộ 21 đi Nam Định, quốc lộ 2 đến Hà
Giang, quốc lộ 3 đến Bắc Kạn, Cao Bằng, Thái Nguyên; quốc lộ 5 đi Hải Phòng, quốc
lộ 17 đi Quảng Ninh, quốc lộ 6 và quốc lộ 32 đi các tỉnh Tây Bắc.

(4) Con Người Hà Nội
Các thống kê trong lịch sử cho thấy dân số Hà Nội tăng nhanh trong nửa thế kỷ
gần đây. Vào thời điểm năm 1954, khi quân đội Việt Minh tiếp quản Hà Nội, thành
phố có 53 nghìn dân, trên một diện tích 152 km². Đến năm 1961, thành phố được mở
rộng, diện tích lên tới 584 km², dân số 91.000 người. Năm 1978, Quốc hội quyết định
mở rộng thủ đơ lần thứ hai với diện tích đất tự nhiên 2.136 km², dân số 2,5 triệu người.
Tới năm 1991, địa giới Hà Nội tiếp tục thay đổi, chỉ còn 924 km², nhưng dân số vẫn ở
mức hơn 2 triệu người.
Trong suốt thập niên 1990, với việc các khu vực ngoại ô dần được đô thị hóa, dân
số Hà Nội tăng đều đặn, đạt con số 2.672.122 người vào năm 1999. Sau đợt mở rộng
địa giới gần đây nhất vào tháng 8 năm 2008, thành phố Hà Nội có 6,233 triệu dân và
nằm trong 17 thủ đơ có diện tích lớn nhất thế giới. Theo kết quả cuộc điều tra dân số
ngày 1 tháng 4 năm 2009, dân số Hà Nội là 6.451.909 người, dân số trung bình năm
2010 là 6.561.900 người. Tính đến ngày 31/12/2015, dân số Hà Nội là 7.558.956
người. Mật độ dân số trung bình của Hà Nội là 1.979 người/km². Mật độ dân số cao
nhất là ở quận Đống Đa lên tới 35.341 người/km², trong khi đó, ở những huyện ngoại
thành như Sóc Sơn, Ba Vì, Mỹ Đức, Ứng Hịa mật độ dưới 1.000 người/km².
(5) Văn Hóa Hà Nội
Hà Nội thường được xem như nơi tập trung những tinh hoa văn hóa của miền Bắc
và cả Việt Nam. Trong hàng ngàn năm, vị trí kinh đơ khiến thành phố này trở thành
nơi quy tụ của những nhân vật ưu tú, những thương nhân, những nghệ nhân, những thợ
thủ công lành nghề. Họ tới đây lập nghiệp, mang theo những phong tục, tập quán địa
phương và tỉnh Hà Nội trở thành mảnh đất tiêu biểu cho nền văn hóa của cả Việt Nam.
Những danh nhân, nhân vật nổi tiếng của Việt Nam phần đông xuất thân từ những
vùng đất khác, nhưng kinh đô Thăng Long thường là nơi họ xây dựng nên sự nghiệp.
13


Môi trường cạnh tranh của đất kinh thành khiến những thương nhân, thợ thủ công trụ
vững lại Hà Nội phải là những người xuất sắc, tài năng. Khi những người dân tứ xứ về

định cư tại Thăng Long, các phong tục tập quán mà họ mang theo cũng dần thay đổi,
tạo nên nét văn hóa của Hà Nội.
Thăng Long – Hà Nội, kinh đơ của Việt Nam, cịn là nơi giao thoa của những nền
văn hóa lớn. Hơn một nghìn năm Bắc thuộc đã để lại trên vùng đất Hà Nội ít nhiều
những dấu ấn của nền văn minh Trung Hoa. Khi những người Pháp vào Việt Nam,
nhiều người trong số họ chỉ coi Hà Nội như một tỉnh của Trung Quốc, hoặc đơn thuần
là một vùng chuyển tiếp giữa Ấn Độ và Trung Hoa. Qua những người Pháp, Hà Nội –
trung tâm văn hóa của quốc gia – biết tới nền văn minh phương Tây để rồi xây dựng
nên những cơ sở đầu tiên của nền nghệ thuật Việt Nam hiện đại với tân nhạc, thơ mới,
hội họa, văn học hiện đại, điện ảnh và nhiếp ảnh.
(6) Du Lịch Hà Nội
So với các tỉnh, thành phố khác của Việt Nam, Hà Nội là một thành phố có tiềm
năng để phát triển du lịch. Trong nội ô, cùng với các cơng trình kiến trúc, Hà Nội cịn
sở hữu một hệ thống bảo tàng đa dạng bậc nhất Việt Nam. Thành phố cũng có nhiều
lợi thế trong việc giới thiệu văn hóa Việt Nam với du khách nước ngồi thơng qua các
nhà hát sân khấu dân gian, các làng nghề truyền thống.
Mặc dù vậy, các thống kê cho thấy du lịch Hà Nội không phải là một thành phố du
lịch hấp dẫn. Với nhiều du khách quốc tế, thành phố chỉ là điểm chuyển tiếp trên hành
trình khám phá Việt Nam của họ. Năm 2007, Hà Nội đón 1,1 triệu lượt khách du lịch
ngoại quốc, gần bằng một nửa lượng khách của Thành phố Hồ Chí Minh. Năm 2008,
trong 9 triệu lượt khách của thành phố, có 1,3 triệu lượt khách nước ngoài.Tỷ lệ du
khách tới thăm các bảo tàng Hà Nội cũng không cao. Hàng năm, bảo tàng Dân tộc học
ở Hà Nội, một bảo tàng có tiếng trong khu vực, điểm đến được yêu thích trong các
sách hướng dẫn du lịch nổi tiếng, có 180.000 khách tới thăm, trong đó một nửa là
người nước ngồi.
2.2. Khái qt về ẩm thực đường phố Hà Nội
Ẩm thực được xem là một phần văn hóa của một quốc gia. Và chính những món
ăn đường phố rẻ nhưng hấp dẫn đã thể hiện đầy đủ và rõ nét tinh hoa văn hóa đó. Nếu
14

muốn có những hiểu biết và trải nghiệm trọn vẹn về từng vùng đất mình đi qua, bạn
nên một lần thưởng thức ẩm thực đường phố, điều này sẽ mang lại những thú vị bất
ngờ. Và ẩm thực đường phố Hà Nội được coi là mảnh đất màu mỡ để các tín đồ ẩm
thực thực sự tìm đến và thưởng thức. Ẩm thực đường phố Hà Nội không chỉ được thực
khách trong nước yêu thích bởi sự đa dạng mà du khách nước ngồi cũng rất thích thú
và ham khám phá.
Ẩm thực đường phố Hà Nội mang nét đặc trưng của ẩm thực đất Bắc. Với thời tiết
4 mùa rõ rệt, Hà Nội mang đến cho du khách những món ăn riêng biệt, vô cùng ấn
tượng. Nếu đến Hà Nội vào một ngày mùa hạ, ly nước sấu chua ngọt mát lành sẽ là
điều bạn nhớ nhất thì vào mùa thu, hương cốm sữa thơm lừng theo từng gánh hàng
rong trên các con phố ngang dọc là điều khiến bao người xiêu lòng.
Rồi từng bếp than quạt lên mùi thơm ngô, khoai nướng vào đêm đông lạnh tê tái,
hay cùng nhâm nhi gói ơ mai Hàng Đường cho buổi tối mưa xuân lây phây. Cùng với
đó là hương vị của các món bún, phở, bánh cuốn hay chả cá,… nức danh xứ Kinh Kỳ
mà bạn không thể bỏ qua.
Nghe cái tên ẩm thực đường phố, kì thực người ta sẽ tưởng tượng ra những cảnh
chen chúc xô bồ trên những con phố chật hẹp. Thế nhưng khi bước chân vào những
quán ăn này thì thực khách lại thật sự cảm thấy hài lòng và dường như cái đam mê ăn
uống được thỏa mãn hoàn toàn. Đặc trưng của ẩm thực đường phố là được chế biến
nhanh chóng, khơng trang trí cầu kì, sang trọng.
Khơng được chế biến bởi những người đầu bếp chuyên nghiệp, những món ăn
đường phố ở đây ghi điểm bởi sự gần gũi, dung dị, cách chế biến đơn giản nhưng có
hương vị riêng biệt. Những người bán hàng xởi lởi luôn niềm nở với thực khách và đó
cũng chính là điều mà du khách nước ngồi khi đến với Hà Nội đều rất ấn tượng.
2.3. Một số món ăn đường phố nổi tiếng tại Hà Nội
(1) Phở Hà Nội
Nhắc đến ẩm thực đường phố Hà Nội, không thể không nhắc đến phở. Phở từ lâu
được xem là linh hồn của ẩm thực Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng. Khơng chỉ
là món ăn truyền thống, phở cịn mang trong mình nét văn hóa đặc trưng của người Hà

Nội với bí quyết gia truyền; tạo nên hương vị thơm ngon, hấp dẫn.
15


Phở thường được biết đến với hai loại phổ biến là phở bò và phở gà. Nước phở
thơm ngọt được hầm từ xương. Bánh phở trắng, mềm, cộng thêm hương vị của thịt gà
hay bò, cùng một số gia vị như: chanh, ớt, hành tây, hạt tiêu,… vừa đậm đà vừa đặc
sắc. Đó là lý do mỗi khi có dịp tới tham quan Việt Nam; du khách nước ngoài đều
muốn đến với thủ đô Hà Nội để được thưởng thức những tơ phở nóng hổi.
(2) Bún chả Hà Nội
Bún chả là một trong những món ngon giá rẻ ở Hà Nội, có từ lâu đời. Bún chả Hà
Nội có hương vị thơm ngon và hấp dẫn, được nhiều tờ báo nước ngồi bình chọn là
một trong những món ăn ngon nhất Việt Nam. Món ăn này có thể dùng vào bất cứ thời
điểm nào trong năm và bạn cũng dễ tìm thấy qn bún chả ở khắp đường phố, ngóc
ngách Hà Nội. Bún chả hấp dẫn bởi những miếng chả nướng nóng hổi; được tẩm ướp
đậm đà và thứ nước chấm chua ngọt hài hòa, điểm xuyết thêm vài miếng dưa góp làm
từ đu đủ; cà rốt khiến món ăn trở nên thơm ngon khó cưỡng.
(3) Bánh mì Hà Nội
Nói về món ăn đường phố Hà Nội khơng thể khơng kể đến bánh mì; với rất nhiều
hàng quán ngon nổi tiếng, với đủ mức giá. Bánh mì hiện nay đa dạng hơn xưa rất
nhiều; tùy thuộc vào nguyên liệu thành phần bên trong mà bánh mì có nhiều tên gọi
khác nhau: bánh mì kẹp thịt, bánh mì trứng, patê,…
Tuy được kết hợp độc đáo giữa phương Đông với phương Tây; nhưng bánh mì Hà
Nội vẫn sở hữu cho mình những nét riêng với nguyên liệu địa phương đa dạng: Một
chút rau mùi, một vài miếng dưa chuột kèm theo nước sốt chua ngon; cùng với thịt,
xúc xích, nem khoai hay thịt xiên, trứng,… cho bạn thỏa sức lựa chọn theo sở thích
của mình.
(4) Cháo sườn
Đây là món ăn nhẹ ưa thích của đa số thực khách khi đến với Hà Nội. Một bát
cháo sánh mịn, kèm theo những miếng sườn sụn sần sật, thêm vào dầu cháo quẩy; rắc

một chút tiêu và ớt sẽ được bày ra trước mặt bạn. Trong cơn đói cồn cào, sẽ chẳng cịn
gì hạnh phúc hơn việc được bưng trên tay tơ cháo nóng hổi; và bốc khói thơm lừng cả.
(5) Bánh đúc nóng
16


Chén bánh đúc mềm mịn, rưới một loại nước mắm nóng, kết hợp với thịt băm,
mộc nhĩ; thêm ngị tây và một ít hành phi sẽ là món ăn lý tưởng cho cho những “thánh
đồ ăn vặt” khi đến Hà Nội. Bạn cũng có thể thêm các loại “topping” như đậu phụ rán;
hay giị chả tùy sở thích để món ăn có thể trịn vị hơn.
(6) Bánh gối, bánh tơm
Đây được xem là một trong những món chiên hấp dẫn được thực khách Hà Nội ưa
chuộng nhất. Những chiếc bánh gối nhân thịt giịn ruộm, cùng với bánh tơm trịn tròn
hấp dẫn; chấm với nước mắm chua ngọt, ăn kèm gỏi đu đủ và rau xanh sẽ giúp bạn
“bài trừ” cơn đói một cách hiệu quả khơng ngờ.
(7) Trứng cút nướng
Lại một món ăn nữa đến từ Sài Gịn và khi tới Hà Nội; nó đã trở thành một trong
những thứ quà vặt đường phố phổ biến ở thủ đô. Khơng chỉ thích hợp cho những ngày
trời mát mẻ; món ăn này cịn rất dễ ăn và hồn tồn có thể gây “nghiện”. Trứng sẽ
được đập vào từng ô của một chiếc chảo trịn; rắc thêm khơ bị, hành, ngơ rồi rưới sốt
mayonnaise, tương ớt, tương cà. Chỉ cần nhìn thơi cũng đã thấy thích rồi nói chi đến
hương vị đúng không nào?
(8) Xôi xéo Hà Nội
Xôi xéo – một món ăn sáng nhẹ nhàng rất đỗi quen thuộc; nhưng lại có sức hấp
dẫn kì lạ níu chân khách phương xa. Xơi xéo có màu vàng, dẻo, hịa quyện cùng hương
vị hành và đậu xanh. Xơi được gói vào lá chuối, lá sen thơm lừng mùi của đồng quê.
Thưởng thức một nắm xôi xéo, bạn sẽ cảm nhận được tất cả cái ngọt ngọt, mằn mặn,
beo béo… thơm ngon và ấm áp giữa tiết trời lành lạnh của Hà Nội.
(9) Bún đậu mắm tôm
Bún đậu mắm tôm ắt hẳn không cịn gì xa lạ với người Việt Nam. Hiện tại bún đậu

mắm tơm thì có mặt ở khắp các vùng miền rồi, tuy nhiên mỗi nơi sẽ có những mùi vị
khác nhau. Vậy nên nếu ra Hà Nội, các bạn nên ăn thử món ăn này một lần. Bún đậu
mắm tơm được làm với ngun liệu hết sức bình dân và dễ kiếm. Một suất bún đậu bao
gồm một ít bún, đậu phụ chiên giòn, thịt, chả cốm, dưa leo. Thơng thường sẽ ăn kèm
mắm tơm, rau kinh giới, tía tô, mùi tàu. Những ai ăn lần đầu sẽ cảm giác không quen
17


với vị nồng của mắm tôm, nhưng dần dần rồi sẽ quen và nghiện. Cũng có một lựa chọn
khác với người không ăn được mắm tôm là xin chủ quán chén mắm ớt.
2.4. Thực trạng khai thác ẩm thực đường phố trong du lịch tại Hà Nội
Ẩm thực được xem là một phần văn hóa của một quốc gia. Và chính những món
ăn đường phố rẻ nhưng hấp dẫn đã thể hiện đầy đủ và rõ nét tinh hoa văn hóa đó. Nếu
muốn có những hiểu biết và trải nghiệm trọn vẹn về từng vùng đất mình đi qua, bạn
nên một lần thưởng thức ẩm thực đường phố, điều này sẽ mang lại những thú vị bất
ngờ. Và ẩm thực đường phố Hà Nội được coi là mảnh đất màu mỡ để các tín đồ ẩm
thực thực sự tìm đến và thưởng thức. Ẩm thực đường phố Hà Nội không chỉ được thực
khách trong nước yêu thích bởi sự đa dạng mà du khách nước ngồi cũng rất thích thú
và ham khám phá.
Đặc biệt với thủ đô Hà Nội 36 phố phường thì trải nghiệm ẩm thực đường phố cịn
càng trở nên thú vị hơn khi du khách có thể kết hợp giữa việc vốn đã nổi tiếng của Hà
Thành. Âm thực đường phố Hà Nội đa dạng phong phú, từ những món ăn truyền thống
nức tiếng của thủ đơ như phở, ồn ào hơn mà cũng náo nhiệt hơn. Trải nghiệm ẩm thực
thưởng thức ẩm thực và việc chiêm ngưỡng khơng gian cổ kính của các khu phố cổ
bún chả, bún thang, bánh cuốn..., tới những món ăn du nhập mới hơn như lẩu,bít tết,
thịt nướng..., và cả những thức quà ăn vặt mang đậm chất Hà Nội như nộm, chè, bánh
rán, hoa quả dầm... món gì cũng có, đầy đủ trong một khơng gian của sự cởi mở,
phóng khống, đường phố là trải nghiệm những gì tự nhiên nhất, chân thực nhất của
con người Hà Nội. Khám phá ẩm thực đường phố để thấy một Hà Nội tuy đã hàng
nghìn năm tuổi nhưng vẫn cịn vơ cùng Bên cạnh văn hóa ẩm thực Hà Nội thì văn hóa

ẩm thực đường phố Hà Nội hiện đại và trẻ trung. cũng là một trong những tài nguyên
du lịch thật sự tiềm năng nhưng lại ít được các nhà nghiên cứu văn hóa quan tâm tìm
hiểu. Nếu như được làm phong phú thêm cho khai thác đúng cách tài nguyên du lịch
này hồn tồn có thể góp phần thu hút và sự lựa chọn của du khách khi đến thăm quan
và du lịch tại thủ đô.
Ẩm thực Hà Nội là cả một niềm tự hào của người Thủ đơ và có thể hấp dẫn bất cứ
ai đặt chân đến đây. Theo đó, ngành Du lịch Hà Nội đang xây dựng văn hóa ẩm thực
thành sản phẩm du lịch đặc sắc đậm chất Hà thành, thu hút khách du lịch đến với Thủ
18


đơ, nhằm hiện thực hóa mong mỏi của những người làm du lịch. Để có được như vậy
thì khơng thể thiếu sự tham gia của các quán ăn, những con phố nức tiếng góp phần
thu hút và quảng bá văn hóa ẩm thực đường phố Hà Nội:
(1) Phố nướng Gầm Cầu
Khu phố nướng Gầm Cầu là địa chỉ thích hợp để tụ tập bạn bè hay họp mặt gia
đình. Thực đơn ở đây rất đa dạng từ thịt lợn ba chỉ, thịt bị cho đến nội tạng động vật.
Món ăn được nướng trên giấy bạc, cho thêm một chút bơ tan chảy thơm dọc cả khu
phố. Mỗi lần ghé ngang qua khu phố này, chắc chắn, bạn chỉ muốn tạt ngang vào một
quán nào đó để thưởng thức ngay cho bõ cơn thèm đồ nướng.
(2) Phố Nhà Thờ
Nhắc tới những khu phố ẩm thực tại Hà Nội, không thể không nhắc đến phố Nhà
Thờ. Ngoài các quán trà chanh vỉa hè như bao khu phố khác, khu phố này còn có rất
nhiều các món ăn ngon mà du khách nên thưởng thức như pizza, kem dừa, café sữa đá,
nem chua rán,…
(3) Phố phở cuốn Ngũ Xã
Đúng như tên gọi, con phố Ngũ Xã nổi tiếng với món phở cuốn. Những cuốn phở
được cuốn đều tay, bên trong có thịt bị, một chút rau thơm và nước chấm thần thánh
chua ngọt. Chính nước chấm đã làm nên dư vị đặc trưng riêng của món phở cuốn Ngũ
Xã.

Bên cạnh đó, khu phố ẩm thực Ngũ Xã còn thu hút thực khách với một số các món
ăn khác như: bún hải sản, phở chiên phồng,…
(4) Chợ Đồng Xuân
Chợ Đồng Xuân là khu chợ lâu năm, đông đúc bậc nhất Hà Nội. Đây không chỉ là
nơi mua sắm của chốn Thủ đơ, mà cịn là địa điểm ngập tràn đồ ăn truyền thống.
Ẩm thực đường phố Hà Nội tại đây được xếp vào loại “nhất định phải nếm thử”
khi đặt chân đến thủ đô. Đặc biệt, có ngõ chợ Đồng Xuân, nơi tập trung rất nhiều hàng
quán kinh doanh ăn uống ngon, bổ và rẻ.
Du khách thường tập trung về đây để thưởng thức các hương vị “hiếm gặp”. Điển
hình như chả que tre Hà Nội. Bên cạnh đó, các món ăn ngon nức tiếng như bún chả,
19


được nấu theo phong cách cổ truyền: chả bọc lá lốt, và được kẹp que bằng tre nướng
trên than hoa. Gia vị được nêm nếm độc đáo với giấm me, giấm sấu, tạo nên hương vị
khác biệt hẳn.
Ngoài ra, chợ Đồng Xuân – phố ẩm thực Hà Nội còn đa dạng các bún ốc, bún riêu,
bánh rán, bánh gối, rồi thêm các món lịng lợn tiết canh, phở miến, cháo sườn sụn,.…
đều giữ cho mình hương vị truyền thống từ xa xưa.
(5) Phố Tạ Hiện
Tạ Hiện là địa điểm “ăn chơi” đông đúc nhất mỗi khi đi du lịch Hà Nội. Vị trí
thuận lợi, ngay trung tâm thành phố và cũng nằm trong tuyến đi bộ khu vực hồ Gươm.
Chính vì thế mà khu ẩm thực đường phố Hà Nội mang màu sắc thủ đô Hà Nội rõ rệt
nhất.
Con phố tuy khơng lớn nhưng tập trung tồn bộ các món ngon đường phố Hà Nội
thơm nức mũi. Đa số là những hàng quán lâu năm. Du khách hay lui tới phố Tạ Hiện
để thưởng thức món nem chua, khoai mơn lệ phố, cá bò nướng, chân gà sả ớt,…
Đặc biệt, phố Tạ Hiện được mệnh danh là “thiên đường bia, mà đối với người dân Hà
Thành không mấy xa lạ. Mặc dù cũng không phải là những nhà hàng bia sang trọng,
cao tầng nhưng khiến du khách vơ cùng thích thú. Nếu muốn thử thì bạn nên chọn

những bàn nhậu ở ngồi vỉa hè, để tiện thưởng thức khơng khí Hà Nội về đêm một
cách trọn vẹn nhất.
(6) Phố Tống Duy Tân Hà Nội
Phố Tống Duy Tân là con phố “xuyên màn đêm” dành cho du khách. Các món ăn
ngon tại đây cũng mang đậm hương vị ẩm thực Hà Thành với những hàng nướng, hàng
lẩu mở san sát nhau. Phố ẩm thực Hà Nội – Tống Duy Tân đem đến cho du khách cảm
giác thưởng thức món ăn theo cách dân dã.
(7) Phố Lý Quốc Sư
Là khu phố nằm trên đường Lý Quốc Sư, phường Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm,
Hà Nội. Lý Quốc Sư là một trong những con phố ngắn nhất tại Hà Nội, nhưng ẩm thực
trong con phố này lại rất đa dạng.
Phở ở đây được mệnh danh là ngon nhất Hà Nội. Mang tinh hoa ẩm thực đặc trưng
20


của nền ẩm thực phố cổ Hà Nội: nước lèo ngọt lịm, thơm phức đặc trưng. Thịt mềm
thơm và cả miếng quẩy cũng giòn tan. Tạo hương vị riêng biệt thu hút rất nhiều khách
đến thưởng thức. Phở được xem là linh hồn ẩm thực của người Việt Nam nói chung và
người Hà Nội nói riêng. Phở Hà Nội mang đậm nét văn hóa riêng bởi bí quyết gia
truyền, tạo nên hương vị thơm ngon, hấp dẫn và vô cùng mới lạ.
Ngoài ra, khi đến khu phố ẩm thực Lý Quốc Sư bạn cịn có thể thưởng thức các
món ăn hấp dẫn khác như: bánh gói, nem nướng, mứt, hoa quả dầm, trà chanh,…
(8) Khu ẩm thực phố đi bộ Hà Nội – Hồ Hoàn Kiếm
Phố Hồ Hoàn Kiếm là thiên đường ăn vặt Hà Nội nổi tiếng. Là địa điểm yêu thích
của rất nhiều bạn trẻ. Đến đây, bạn như lạc vào một thế giới ẩm thực của sắc màu đầy
mê hoặc và cuốn hút. Từ màu xanh lam điểm tơ vừng trắng của bánh Khúc Qn, màu
vàng giịn của bánh quẩy nóng hay đủ sắc màu của món nộm khơ bị hấp dẫn…
Bạn rất dễ để thưởng thức “nộm kho bò” bất cứ chỗ nào ở khu vực Hồ Hồn
Kiếm. Ở đây có hơn chục qn san sát nhau trên con phố chưa đầy 300 mét. Nộm khơ
bị ở đây nổi tiếng nhất nhì Hà Nội. Tuy vẫn là những nguyên liệu quen thuộc nhưng

điều làm nên sự khác biệt của món nộm phố Hồn Kiếm chính là nước trộn chua ngọt
gia truyền rất vừa miệng. Ngoài ra, khi đến khu phố ẩm thực này, bạn cịn có dịp
thưởng thức món kem trứ danh vùng đất Hà Thành : kem Tràng Tiền, kem Thủy Tạ,…
2.5. Đánh giá
Ẩm thực đường phố Hà Nội được coi là mảnh đất màu mỡ để các tín đồ ẩm thực
thực sự tìm đến và thưởng thức. Ẩm thực đường phố Hà Nội không chỉ được thực
khách trong nước yêu thích bởi sự đa dạng mà du khách nước ngồi cũng rất thích thú
và ham khám phá. Với thời tiết 4 mùa rõ rệt, Hà Nội mang đến cho du khách những
món ăn riêng biệt, vơ cùng ấn tượng.
Người xưa thường nói “ăn Bắc, mặc Kinh”, ẩm thực Hà Nội là cả một sự tinh tế
trong cách chế biến và thưởng thức. Mỗi một món ăn khơng chỉ mang trong mình nét
đẹp riêng, hương vị riêng mà cịn mang cả tâm tình và tấm lịng của người chế biến.
Bởi vì vậy mà ẩm thực Hà Nội là cả một nghệ thuật mà thưởng thức nó là thưởng thức
cả những nét văn hóa riêng biệt chỉ có thể tìm thấy ở Hà Nội.

21


Không được chế biến bởi những người đầu bếp chuyên nghiệp, những món ăn
đường phố ở đây ghi điểm bởi sự gần gũi, dung dị, cách chế biến đơn giản nhưng có
hương vị riêng biệt. Những người bán hàng xởi lởi ln niềm nở với thực khách và đó
cũng chính là điều mà du khách nước ngoài khi đến với Hà Nội đều rất ấn tượng.
Mặc dù được khơng ít sự quan tâm nhưng sự phát triển của ẩm thực đường phố
đang theo hướng tự phát, nằm ngoài sự quản lý của Sở du lịch và các cơ quan liên
quan. Theo phản ánh của nhiều du khách quốc tế, có nhiều quán ăn đường phố ở thành
phố rất ngon nhưng chỉ sau một lần đến họ không muốn quay trở lại vì quá đắt, hay
nhiều gánh hàng rong chèo kéo du khách,…Vì vậy, để ẩm thực đường phố phát triển
đúng hướng trở thành hoạt động kinh doanh mang lại nhiều lợi nhuận, ngành du lịch
thành phố cần khai thác tiềm năng này một cách hợp lý.
Tiểu kết chương 2

Qua việc nghiên cứu thực trạng kinh doanh và các đánh giá của thực khách đã trải
nghiệm ẩm thực đường phố Hà Nội ta thấy nhìn chung chất lượng dịch vụ đã đáp ứng
được nhu cầu của du khách không chỉ trong nước mà cả những du khách nước ngồi
khó tính nhất. Tuy nhiên trong q trình phân tích vẫn cịn một số những tồn tại cần
khắc phục để cải thiện chất lượng dịch vụ ẩm thực đường phố Hà Nội. Để tồn tại trong
một thị trường khắc nghiệt, sự cạnh tranh gay gắt thì các doanh nghiệp, cửa hàng ẩm
thực phải khơng ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ của mình. Chính vì thế dựa vào
chương này, chúng ta sẽ nghiên cứu đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa
chất lượng dịch vụ tại các cơ sở cung cấp dịch vụ ẩm thực đường phố tại Hà Nội được
trình bày và phân tích tại chương 3 của bài luận.

22


CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP
3.1. Cơ sở đề xuất giải pháp
3.1.1. Tại Việt Nam
Với ưu thế về địa lý khí hậu, nước ta khơng chỉ có rất nhiều danh lam thắng cảnh
mà cịn độc đáo với vơ vàn phong cách ẩm thực mang phong vị từng vùng miền. Các
món ăn thuần Việt Nam đang được rất nhiều khách quốc tế ưa chuộng vì khơng chỉ vì
vị ngon, hương vị lạ, mà cịn ít chất béo và tốt cho sức khoẻ. Với sự phong phú về nền
ẩm thực và chi phí du lịch thấp hơn các nước khác. Chính vì vậy, tour sẽ tiếp tục là sản
phẩm thu hút khách quốc tế, góp phần vào sự đa dạng sản phẩm du lịch nước ta và là
một trong những lí do chính thu hút khách du lịch tới Việt Nam. Và trong tương lai xu
hướng du lịch ẩm thực nhất định sẽ chiếm vai trị quan trọng trong nền du lịch nước ta.
Đó sẽ là một bước đi quan trọng thúc đẩy sự phát triển của nền du lịch.
Như các quốc gia Thái Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Pháp, Ý, ẩm thực được định vị
như một thế mạnh góp phần tạo nên sự khác biệt nhằm thu hút khách du lịch. Nhắc đến
Hàn Quốc, người ta nhớ ngay món kim chi, Nhật Bản là Sushi, Pháp là rượu vang
Bordeaux và Ý là pizza và spaghetti. Cùng với sự phát triển của du lịch văn hóa ẩm

thực trên thế giới, thì ở Việt Nam hình thức du lịch này vẫn cịn đang trong giai đoạn
đang phát triển bởi nó chưa thực sự tạo được dấu ấn rõ nét. Tuy nó đã có tại những
nước khác nhưng ở nước ta vẫn chưa có sự chú trọng và đầu tư đúng mức cho phong
cách du lịch mới này. Theo khảo sát xu hướng Du lịch toàn cầu, thì trong hai năm tới,
24% khách quốc tế có kế hoạch tới việt nam du lịch sẽ chủ yếu đến từ Singapore, Thái
Lan, Australia và Hàn Quốc. Lượng khách của bốn thị trường tiềm năng này hầu hết
đều bày tỏ thiện cảm với ẩm thực, phong cảnh và bản sắc văn hóa độc đáo của Việt
Nam. Theo đó, kết quả khảo sát cho thấy, du khách có kế hoạch đến Việt Nam tỏ ra rất
hào hứng được tham gia những tour ẩm thực để khám phá, thưởng thức đặc sản của
các vùng miền, và họ sẵn sang cho trả một khoản tiền cao hơn để thưởng thức ẩm thực
và trải nghiệm văn hóa ( 64%). Cùng với sự kiện Tổ chức kỷ lục châu Á cơng nhận 12
món ăn của Việt Nam đạt giá trị châu Á đã khẳng định ẩm thực và văn hóa ẩm thực là
23


thế mạnh của du lịch Việt, là yếu tố quan trọng thu hút khách.Vì vậy, văn hóa ẩm thực
đã được chọn để xây dựng thành thương hiệu du lịch quốc gia thúc đẩy du lịch du lịch
Việt Nam phát triển. Ðể thực hiện điều này, các tổ chức Du lịch đã tổ chức các sự kiện
ở trong nước và ngoài nước giới thiệu ẩm thực theo chủ đề vùng, miền, thi tay nghề
chế biến món ăn định kỳ, kết hợp giữa địa phương, doanh nghiệp, từng bước xây dựng
các sự kiện đó trở thành sản phẩm du lịch. Khơng những thế, các doanh nghiệp lữ hành
và địa phương còn đang xây dựng và triển khai các tour du lịch tham quan vùng
nguyên liệu, chợ quê và học cách làm các món ăn Việt Nam. Bên cạnh đó, chúng ta
cũng đang phấn đấu để có thể xây dựng được cả những bảo tàng, nhà trưng bày giới
thiệu văn hóa ẩm thực, đặc sản địa phương, nhà hàng để trình diễn hay thực hành về
các món ăn cho du khách xem và thưởng thức. Việc xây dựng và quảng bá thương hiệu
du lịch ẩm thực Việt Nam là thông qua sách, báo, phương tiện truyền thông và cả
internet nghệ thuật điện ảnh như một số nước đã làm cũng được đẩy mạnh.
3.1.2. Tại Hà Nội
Cùng với việc thúc đẩy “Việt Nam trở thành bếp ăn của thế giới”. Ẩm thực đường

phố Hà Nội cũng đã và đang được khai thác trong quá trình phát triển ngành kinh tế du
lịch Thủ đơ. Du khách đến Hà Nội, bên cạnh tham quan danh lam, di tích, thắng cảnh,
họ cịn mong muốn khám phá các món ăn truyền thống, đặc trưng của Thủ đơ, qua đó
hiểu thêm cuộc sống thường ngày của người dân Hà Nội. Các món ăn như nem, phở
gà, bánh tơm Hồ Tây, bánh cuốn Thanh Trì, chả cá Lã Vọng, bún chả Hàng Mành, bún
ốc bà Sáu, cốm làng Vòng... được du khách quốc tế đặc biệt yêu thích và các giá trị
văn hóa ẩm thực đường phố Hà Nội đã trở thành mục đích chính cho chuyến đi của
nhiều du khách. Hiện nay, ẩm thực đường phố Hà Nội đã được nhiều doanh nghiệp lữ
hành khai thác, xây dựng thành những tour, tuyến chuyên biệt như tổ chức tour đến
những cơ sở chế biến thực phẩm, đưa khách dự các lễ hội ẩm thực dân gian thi nấu
cơm, nấu cỗ, giã giò...; tổ chức cho khách đi chợ mua thực phẩm, học cách chế biến
các món bún thang, bún ốc, phở, phở cuốn, bánh cuốn Thanh Trì, bánh tơm Hồ Tây,
các loại chè... cũng như học cách thưởng thức món ăn đặc trưng của Hà Nội. Đối với
những du khách khơng có nhiều thời gian, một số khách sạn cịn tổ chức ngay tại

24


khuôn viên để khách tự tay nấu nướng và thưởng thức các món ăn truyền thống của Hà
Nội.
Trong Quy hoạch tổng thể phát triển Du lịch Hà Nội đến năm 2020, tầm nhìn
2030, ngành Du lịch Thủ đơ đã đề ra những nhiệm vụ và phương hướng để nâng tầm
văn hóa ẩm thực thành sản phẩm du lịch đặc sắc, tập trung phát triển theo hướng hình
thành các phố ẩm thực truyền thống. Trong những năm tới, Du lịch Thủ đơ sẽ tiếp tục
duy trì tổ chức và tăng cường Liên hoan Du lịch Làng nghề truyền thống Hà Nội (dự
kiến sẽ trở thành sự kiện thường niên của ngành Du lịch Hà Nội); Tăng cường đầu tư
cho công tác quảng bá, xúc tiến văn hóa ẩm thực Hà Nội tại các sự kiện du lịch khác ở
trong và ngoài nước; Tổ chức quy hoạch sản phẩm du lịch gắn với ẩm thực và văn hóa
ẩm thực; Xây dựng và hướng dẫn doanh nghiệp thiết kế tour khai thác hiệu quả truyền
thống nghệ thuật ẩm thực Thủ đô; Động viên, khuyến khích các nhà hàng trên địa bàn

đăng ký “Cơ sở đạt chuẩn phục vụ khách du lịch”....
3.2. Giải pháp
3.2.1. Tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ ăn uống
Cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch đóng một vai trị hết sức quan trọng trong q trình
tạo ra và thực hiện sản phẩm du lịch cũng như quyết định mức độ khai thác tiềm năng
du lịch nhằm thoả mãn nhu cầu của khách du lịch. Chính vì vậy nên sự phát triển của
ngành du lịch bao giờ cũng gắn liền với việc xây dựng và hoàn thiện cơ sở vật chất kỹ
thuật.
Một số giải pháp phát triển các thành phần cơ bản cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch:
Thứ nhất: Việc khai thác đòi hỏi phải có nhận thức đúng, xử sự đúng mực, tơn
trọng giá trị tự nhiên và giá trị truyền thống, giá trị nhân văn. Công tác quy hoạch và
nghiên cứu thị trường phải đi trước một bước để đặt mục tiêu phát triển phù hợp với
đặc điểm tài nguyên, không gian và sức chứa của Hà Nội.
Thứ hai: Cần kết hợp hài hoà giữa tài nguyên du lịch và cơ sở vật chất kỹ thuật du
lịch giúp cho cơ sở phục vụ du lịch có hiệu quả, kéo dài thời gian sử dụng chúng trong
năm.
Thứ ba: Do khách du lịch đông, lại từ nhiều nơi đến nên nhu cầu về hàng hoá của
họ rất phong phú, đa dạng, tuỳ theo đặc điểm tiêu dùng như tính truyền thống, tính dân
25