Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến (Dàn ý + 6 mẫu)

Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

Gợi ý cảm hứng lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến
Cảm hứng lãng mạn- Lãng mạn là cảm hứng chủ đạo của nhà thơ Quang Dũng ở bài
thơ Tây Tiến. Chính nguồn cảm hứng ấy đã biến thành nguồn cảm xúc tuôn trào, thôi
thúc nhà thơ sáng tác.
Cảm hứng lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến thể hiện ở các khía cạnh sau:
- Lãng mạn là cảm hứng chủ đạo của nhà thơ Quang Dũng ở bài thơ Tây Tiến. Chính
nguồn cảm hứng ấy đã biến thành nguồn cảm xúc tuôn trào, thôi thúc nhà thơ sáng tác.
Do đó, bài thơ viết về Tây Bắc và những người lính Tây Tiến nhưng lại là một tác
phẩm trữ tình, một cái tơi cá nhân đầy cảm xúc, với nỗi nhớ khi đong đầy, tràn ngập,
khi bâng khuâng, luyến tiếc.
- Cảm hứng lãng mạn thể hiện ở cái nhìn đối với thiên nhiên.
● Thiên nhiên Tây Bắc với núi đồi trùng điệp, hiểm trở, nhưng dưới con mắt của
những người lính Tây Tiến, những cảnh tượng ấy lại có vẻ đẹp tươi mới, hấp
dẫn của sự khám phá, kiếm tìm.
● Hơn nữa, người lính Tây Tiến cịn tìm thấy ở đó những cảnh thơ mộng.
- Cảm hứng lãng mạn thể hiện ở chân dung người lính lãng mạn hào hoa:
● Xem thường nguy nan, xem thường bệnh tật, cái chết.
● Ấp ủ nhiều ước mơ tươi đẹp.
- Cảm hứng lãng mạn thể hiện ở giọng điệu (khi mềm mại, thiết tha, lúc hùng tráng,
khỏe mạnh), ở thủ pháp tương phản (hình ảnh), từ ngữ ước lệ... Đây là những hình
thức nghệ thuật rất đặc thù của thơ ca lãng mạn nói chung.
Dàn ý phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến
I. Mở bài:
- Giới thiệu về Quang Dũng và bài thơ Tây Tiến.
- Giới thiệu về cảm hứng lãng mạn như một nét cảm hứng chủ đạo của bài thơ.
II. Thân bài:

Tổng hợp: Download.vn

Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

- Giải thích cảm hứng lãng mạn là gì và sự thể hiện cảm hứng lãng mạn trong tác
phẩm văn chương:
● Cảm hứng lãng mạn trong văn học được hiểu là xu thế vươn lên, vượt lên trên
thực tại khách quan bằng cảm xúc chủ quan của người nghệ sĩ, thể hiện những
khát vọng mạnh mẽ hướng về những vẻ đẹp khác lạ trong thế giới của mơ ước,
tưởng tượng, ở tương lai hay quá khứ.
● Cảm hứng lãng mạn vì thế thường khai thác những đề tài như thiên nhiên, tình
u, tơn giáo, hồi tưởng, kỉ niệm,... đồng thời đi tìm cái đẹp trong những cái
khác lạ, phi thường, độc đáo, vượt lên những cái tầm thường, quen thuộc của
đời sống hằng ngày. Nó đề cao nguyên tắc chủ quan, phát huy cao độ sức mạnh
của tưởng tượng, liên tưởng, cảm hứng lãng mạn cũng thường tìm đến cách
diễn đạt khoa trương, phóng đại, thủ pháp tương phản, ngơn ngữ giàu tính biểu
cảm và tạo được ấn tượng mạnh mẽ.
- Sự thể hiện cảm hứng lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng: Cần phân
tích cảm hứng lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến trên hai phương diện: nội dung cảm
hứng (nỗi nhớ về một thời chiến chinh gian khổ, nhiều mất mát hy sinh nhưng cũng
thật hào hùng; hình tượng thiên nhiên; hình tượng người lính Tây Tiến); nghệ thuật
thể hiện (bút pháp tương phản trong việc thể hiện hiện thực khắc nghiệt của cuộc sống
và chất thơ từ chính cuộc sống đó, tính chất bi tráng của hình tượng người lính, giọng
điệu trữ tình và bi tráng của tác phẩm,...).
● Vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống con người: địa hình gập ghềnh, hiểm trở
với núi cao, vực thẳm, sơng sâu; thiên nhiên hoang sơ, bí ẩn nhưng cũng tốt
lên vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng, trữ tình với tất cả vẻ quyến rũ, làm say lòng
người.
● Vẻ đẹp của hình tượng người lính Tây Tiến: những khó khăn, thử thách khơng
ngăn được bước chân người lính vốn là những chàng trai Hà Thành hào hoa,
tinh tế; những nét bi thương "khơng mọc tóc,", "mồ viễn xứ",... là những âm

trầm trong bản hùng ca về những con người "Chiến trường đi chẳng tiếc đời
xanh".
- Nhận xét, bàn luận về ý nghĩa, giá trị của sự thể hiện cảm hứng lãng mạn trong bài
thơ Tây Tiến:
● Cảm hứng lãng mạn và giá trị của bài thơ Tây Tiến: Cảm hứng lãng mạn giúp
tác giả khắc hoạ vẻ đẹp hào hùng, hào hoa, sự hi sinh bi tráng của người lính
Tây Tiến cùng vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng của thiên nhiên miền Tây, tạo nên
một tác phẩm độc đáo trong thơ ca thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp.
Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

● Cảm hứng lãng mạn và sự thể hiện phong cách của tác giả: nét hồn nhiên, tinh
tế, vẻ đẹp hào hoa, phóng khống, đậm chất lãng mạn của hồn thơ Quang Dũng.
III. Kết bài:
Cảm nhận, ấn tượng riêng của cá nhân về vẻ đẹp của cảm hứng lãng mạn trong bài thơ
(có thể so sánh với một số bài thơ ra đời trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp).
Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến - Mẫu 1
Tây Tiến là một trong những bài thơ hay nhất viết về người chiến sĩ cầm súng, bảo vệ
Tổ quốc, tiêu biểu cho thơ ca Việt Nam thời kì kháng chiến chống Pháp. Với bút pháp
lãng mạn, với cốt cách tài hoa và phong độ hào hùng của một nhà thơ chiến sĩ, Quang
Dũng đã chạm khắc vào thời gian, vào thơ ca, và lịng người hình ảnh chiến sĩ vơ danh
của Thăng Long – Hà Nội, của dân tộc Việt Nam anh hùng. Là một thi phẩm xuất sắc
đạt gần đến độ tồn bích, bài thơ Tây Tiến ở đoạn nào cũng có những câu đặc sắc,
những hình ảnh thơ độc đáo. Nhưng sức hấp dẫn của bài thơ chính là vẻ đẹp của chủ
nghĩa lãng mạn khi khắc họa hình ảnh người lính Tây Tiến – người lính cách mạng
xuất thân từ thành thị tham gia vào cuộc kháng chiến gian khổ mà hào hùng của dân
tộc.
Cảm hứng lãng mạn trong văn học là cảm hứng khẳng định cái tôi tràn đầy cảm xúc,

hướng về lí tưởng. Nó đi tìm cái đẹp trong những cái khác lạ, phi thường độc đáo,
vượt lên những cái tầm thường, quen thuộc của đời sống hàng ngày, nó đề cao nguyên
tắc chủ quan, phát huy cao độ sức mạnh của trí tưởng tượng liên tưởng. Cảm hứng
lãng mạn cũng thường tìm đến cách diễn đạt khoa trương, phóng đại, đối lập, ngơn
ngữ giàu tính biểu cảm và tạo được ấn tượng mạnh mẽ. Cảm hứng lãng mạn trong văn
học Việt Nam từ 1945 đến 1975 chủ yếu được thể hiện trong việc khẳng định phương
diện lí tưởng của cuộc sống mới, vẻ đẹp con người mới, ca ngợi chủ nghĩa anh hùng
cách mạng và tin tưởng vào tương lai tươi sáng của dân tộc. Cảm hứng lãng mạn đã
trở thành cảm hứng chủ đạo trong sáng tác, nó nâng đỡ con người có thể vượt lên mọi
thử thách trong máu lửa của chiến tranh gian khổ để hướng đến ngày chiến thắng.
Cảm hứng lãng mạn thể hiện đậm nét trước hết ở cái tôi của Quang Dũng. Nó trào ra
từ đầu bài thơ đầy ắp và mãnh liệt một nỗi nhớ - nhớ chơi vơi, một nỗi nhớ rất lạ, hình
như nhẹ tênh mà nặng trĩu vơ cùng, để rồi sau đó tn chảy ào ạt như một dịng suối
trong suốt bài thơ.
“Sơng Mã xa rồi Tây Tiến ơi

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi”
Nỗi nhớ trải dài theo dịng sơng Mã trùng điệp theo hình non thế núi. Nhớ đến hụt
hẫng, trống vắng trong lịng người. Tây Tiến là một đồn qn, nhưng tiếng gọi “ơi”
lại trìu mến như tiếng gọi với một người thân. Ba vần “ơi” như da diết vang vọng vào
vách núi. Đó là nỗi nhớ của tác giả với Tây Bắc và đoàn quân Tây Tiến. Nỗi nhớ da
diết, lan tỏa thấm đượm trong từng câu thơ, hình ảnh thơ. Cái tơi Quang Dũng có mặt
khắp nơi, lắng đọng từng chỗ, từ cảnh chiến trường hiểm trở, hoang sơ đến cảnh sơng
nước thanh bình thơ mộng đến đêm hội đuốc hoa đầy màu sắc xứ lạ phương xa, từ nỗi
nhớ bản làng “Mai Châu mùa em thơm nếp xôi” đến “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều

thơm” thật hào hoa, lãng mạn.
Cảm hứng lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến còn thể hiện đậm nét trong bút pháp lãng
mạn. Những thủ pháp cường điệu, đối lập được sử dụng rộng rãi, sáng tạo đã tô đậm
cái phi thường, tạo nên ấn tượng mạnh mẽ về cái hào hùng, hùng vĩ và cái tuyệt mĩ
của con người và thiên nhiên.
Thiên nhiên miền Tây Bắc qua ngòi bút lãng mạn của Quang Dũng được cảm nhận
với vẻ đẹp đa dạng, vừa độc đáo, vừa hùng vĩ dữ dội, vừa thơ mộng trữ tình, vừa
hoang sơ mà ấm áp, làm say lịng người. Trí tưởng tượng bay bổng khiến thi nhân
hình dung ra một “đêm hơi’, khơng chỉ có sương rừng ướt lạnh mà cịn có cái lãng
đãng, huyền ảo, cảm được cái oai linh của thần núi, thấy được cái “hồn lau nẻo bến
bờ” và nghe thấu được cả tiếng “Sông Mã gầm lên khúc độc hành”.
Nhà thơ nhớ những cuộc hành quân gian khổ qua những chặng đường núi non hiểm
trở, thử thách ghê gớm với các chiến sĩ Tây Tiến vốn là những thanh niên đất Hà
thành lần đầu tiên đến Miền Tây. Các tên bản, tên mường như Sài Khao, Mường Lát,
Pha Luông, Mường Hịch... được nhắc đến không chỉ gợi bao nỗi nhớ vơi đầy mà còn
để lại nhiều ấn tượng về sự xa xôi, heo hút, hoang sơ. Nó vừa gợi ra sự gian nan, bí ẩn,
thách thức, vừa gựi sự tò mò, háo hức của những chàng trai thành thị. Tất cả khung
cảnh thiên nhiên đều được khắc họa với ấn tượng mạnh nhất. Đoàn binh hành quân
trong sương mù ẩm ướt dày đặc đến mức che lấp cả đoàn quân. Nhưng ngay trong
cảnh khắc nghiệt, người chiến sĩ Tây Tiến vẫn phát hiện ra vẻ đẹp của “hoa về trong
đêm hơi”. Những bông hoa núi với hương thơm ngan ngát hiện ra dần dần mờ ảo qua
đêm sương, qua cái nhìn say mê lãng mạn, khiến cái mệt mỏi của đoàn quân dường
như tan biến. Bao đèo cao, dốc thẳm dựng thành phía trước mà người chiến sĩ Tây
Tiến phải vượt qua:
Dốc lên khúc khuỷu, dốc thăm thẳm

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống
Dốc lên thì khúc khuỷu, gập ghềnh, ngoằn ngoèo; dốc xuống thì thăm thẳm, dựng
đứng. Câu thơ giàu chất tạo hình như họa lại một chặng đường hành quân hiểm trở.
Dốc núi ngoằn ngoèo, dốc vút lên ngàn thước, rồi lại đổ xuống thẳng đứng ngàn thước.
Câu thơ cũng gập ghềnh với nhiều thanh trắc và cách ngắt nhịp 4/3 bẻ gập câu thơ tạo
thế núi hoang dại, khủng khiếp. Độ cao của dốc như được đo bằng hơi thở dồn dập
của người lính vượt đèo, nên càng ấn tượng. Những đỉnh núi cao mù sương, cao vút
như chạm mây, mây nổi thành cồn heo hút ở lưng trời. Mũi súng trên vai của của
người chiến binh được nhân hóa tạo thành hình ảnh “súng ngửi trời” vừa diễn tả được
độ cao nhất, hoang sơ, lạ lẫm vừa hàm chứa vẻ đẹp tâm hồn người lính. Đó là chất
tinh nghịch, hồn nhiên rất lính của người chiến binh Tây Tiến.
Thiên nhiên hoành tráng, hùng vĩ nhưng người lính khơng hề bị chìm đi mà vẫn nổi
lên đầy thách thức. Nó khẳng định ý chí và quyết tâm của người chiến sĩ chiếm lĩnh
mọi tầm cao để đi tới. Thiên nhiên núi đèo xuất hiện như để thử thách lịng người,
người lính trèo lên đỉnh núi như đi trong mây quả cảm và lãng mạn vơ cùng.
Cảnh đồn qn đi trong mưa: “Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi” thật dữ dội mà nên
thơ. Mưa mịt mù khiến những ngôi nhà sàn Pha Luông ở lưng chừng núi thấp thoáng
trong mưa như bồng bềnh trên biển khơi. Câu thơ tồn thanh bằng gợi khơng gian
mênh mơng, ngập chìm trong mưa qua cái nhìn từ trên cao trải xuống. Trong màn
mưa rừng, tầm nhìn của người lính Tây Tiến vẫn hướng về những bản mường, những
mái nhà dân hiền lành, yêu thương, nơi các anh đã và đang đem máu xương và lòng
dũng cảm để bảo vệ.
Gian khổ với các chiến sĩ còn là “thác gầm thét” dữ dội hòa với tiếng hú man dại, ghê
gớm của thú rừng. “Cọp trêu người” như mang theo cái oai linh, bí ẩn của rừng đại
ngàn. Vẻ hoang dại ấy không chỉ mở ra ở không gian cụ thể mà còn được khám phá ở
thời gian “đêm đêm”, “chiều chiều”. Tác giả miêu tả thời gian, nhưng lại gợi được
không gian núi rừng, lúc nào cũng âm u, hoang vu như trong bóng tối. Nó ln là mối
đe dọa sẵn sàng nuốt chửng con người. Đặc biệt họ toàn là những người lính trẻ thủ đơ

mới lần đầu rời thành phố đến rừng đại ngàn. Vì thế ấn tượng về Tây Bắc với những
địa danh xa ngái, càng xa lạ, dữ dội, ác liệt, không kém cuộc đọ sức với quân thù.
Nhưng cảnh ấy cũng càng kích thích chiến sĩ không ngại ngần xông pha với tinh thần
hào hứng hăng say.

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

Đối lập với sự khắc nghiệt là vẻ đẹp tuyệt mỹ của thiên nhiên Tây Bắc. Vẻ đẹp thơ
mộng của thiên nhiên Tây Bắc như được kết bằng hoa rừng: “Mường Lát hoa về trong
đêm hơi”; “Trơi dịng nước lũ hoa đong đưa”. Đặc biệt đoạn thơ:
“Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trơi dịng nước lũ hoa đong đưa”
Tất cả gợi nhớ cảnh Châu Mộc trong một buổi chiều sương phủ trên dòng nước mênh
mơng, hoang dại thật huyền ảo. Cảnh vật như nhịe đi, như mềm mại và có hồn hơn.
Chữ “ấy” ở câu trên và chữ “thấy” ở câu dưới bắt thành một vần lưng giàu âm điệu.
Hoa lau nở trắng sáng, lá lau lay động xào xạc trong gió vốn là những thi liệu cổ điển
quen thuộc nhưng khi đi vào thơ của Quang Dũng như mang hồn lưu luyến của cảnh
chia li. Nổi bật trên dòng nước là dáng uyển chuyển thanh tú trên thuyền độc mộc của
các cô gái Tây Bắc. Hình ảnh “hoa đong đưa” vừa là hình ảnh tả thực: những bông
hoa khẽ lay động đong đưa làng duyên trên dòng nước lũ vừa như ẩn dụ, gợi tả vẻ đẹp
của các cô gái Tây Bắc như những bơng hoa rừng đong đưa trên sơng nước. Đó là
những vần thơ thi trung hữu họa, khiến người đọc như lạc vào cái đẹp của cõi mơ. Mơ
nhưng rất thực, làm say lòng người, nhất là các chiến sĩ Tây Tiến lãng mạn, trẻ trung,
nó ẩn chứa tình u sâu nặng với thiên nhiên đất nước của Quang Dũng và của các
chiến sĩ Tây Tiến. Hình ảnh những cơ gái Tây Bắc, những con người Tây Bắc được

gợi nhớ trong bài thơ càng tơ đậm thêm chất huyền bí, thơ mộng của núi rừng. Sau
bao ngày đêm hành quân gian khổ, băng rừng vượt núi, trèo đèo lội suối, những người
lính tạm dừng chân bên bản làng quây quần bên những nồi xơi bốc khói. Mùi thơm
hương nếp mới và ấm tình quân dân đã xua tan bao nhọc nhằn gian khổ:
“Nhớ ơi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xơi”
Gói xơi ấm tình cơ gái Mai Châu, những cô gái miền sơn cước xinh đẹp làm nhiệm vụ
nuôi quân không quản ngại vất vả, hiểm nguy đã để lại trong lịng người lính trẻ một
nỗi nhớ không nguôi. Nỗi nhớ cất lên thành lời tha thiết “Nhớ ơi Tây Tiến cơm lên
khói”. Hai chữ “mùa em” kết tinh cả hương nếp ngày mùa lẫn tình em ấm áp. Làng
bản Mai Châu, bóng hình sơn nữ, hương nếp xơi quyện lại trong hình ảnh thơ thành
nỗi nhớ ngọt ngào, bâng khuâng, lãng mạn trong tâm hồn của người lính trẻ.

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

Những đêm liên hoan văn nghệ ở doanh trại bừng lên sôi nổi, vui tươi trong ánh lửa
đuốc lung linh, trong âm thanh của tiếng khèn réo rắt, trong tâm hồn say sưa đắm đuối
của người lính trẻ.
“Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ”
Ngọn đuốc rừng thắp sáng đêm liên hoan văn nghệ truyền thống đã thành “hội đuốc
hoa” khiến khung cảnh tuy thiếu thốn mà rực rỡ lung linh bao ước mơ, hạnh phúc. Hai
chữ “kìa em” diễn tả cái nhìn ngỡ ngàng đến say mê, rạo rực của người lính trẻ. Hình
ảnh các cơ gái Tây Bắc bất ngờ hiện ra lộng lẫy trong bộ áo xiêm rực rỡ dưới ánh
đuốc lung linh nhưng vẫn giữ nguyên vẻ e ấp, tình tứ trong điệu múa lạ như múa sạp,

múa xòe... trong tiếng khèn mang linh hồn của núi rừng càng trở nên lôi cuốn. Tâm
hồn các chiến sĩ mộng mơ, lãng mạn. Nét đẹp những đêm liên hoan văn nghệ trên biên
cương xa xôi như đã “xây hồn thơ” cho thấy tâm hồn trong sáng, giàu mộng mơ, giàu
lí tưởng trong kí ức của chiến sĩ trẻ. Giọng thơ hân hoan, say mê hoài niệm nhung nhớ
một thời gian khổ mà hào hùng, lãng mạn đầy ắp nghĩa tình. Qua đó càng cho thấy đời
sống tinh thần vô cùng trong sáng, phong phú, lãng mạn của đoàn quân Tây Tiến ở
nơi chiến trường gian khổ ác liệt xưa.
Đặc biệt bức chân dung người lính Tây Tiến được vẽ những nét vẽ phi thường, khác lạ:
“Tây Tiến đồn binh khơng mọc tóc
Qn xanh màu lá giữ oai hùm”
Cả đồn binh khơng mọc tóc ví sốt rét rừng khắc nghiệt, hoặc vì chủ trương cạo trọc
tóc để tiện cho việc đánh giáp lá cà với địch. Quang Dũng không né tránh hiện thực
của cuộc kháng chiến gian khổ này. Thơ ca kháng chiến chống Pháp cũng thường nói
về căn bệnh sốt rét rừng: “Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh. Sốt run người vầng trán
ướt mồ hôi” trong Đồng chí của Chính Hữu.
Nhưng Quang Dũng cảm nhận sự thật này trong cảm hứng lãng mạn, anh hùng nên
khắc họa được vẻ đẹp kiêu dũng của người lính vượt lên xem thường mọi gian khổ
thiếu thốn. Từ ngữ mạnh bạo mang âm hưởng mạnh mẽ. Chữ “đoàn binh” có âm vang

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

và mạnh hơn chữ “đoàn quân”; cịn “khơng mọc tóc” thì gợi nét ngang tàng, chủ động,
hiên ngang lẫm liệt của đoàn quân Tây Tiến trước hoàn cảnh.
“Quân xanh màu lá dữ oai hùm” là màu da xanh xao do sốt rét rừng, nhưng qua nét
bút lãng mạn và cảm hứng anh hùng của Quang Dũng thì màu xanh ấy lại mang vẻ
tươi xanh đầy sức sống của núi rừng. Hình ảnh “mắt trừng gửi mộng qua biên giới”
gợi ánh mắt quyết liệt, hướng đến quân thù, khao khát giết giặc lập công cho tổ quốc.

Nhưng bên ngồi dáng vẻ oai phong đó là tâm hồn trẻ trung, trong sáng, giàu mộng
mơ. “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm” – lối diễn đạt này có vẻ cầu kì nhưng phù hợp
với tâm hồn những người lính trẻ thu đô xa người yêu đi kháng chiến. Nhớ về các cơ
gái hà thành, bóng dáng những thiếu nữ Hà Nội yêu kiều thơ mộng không hề phai nhạt
trong tâm hồn những người lính ngay cả trong khói lửa chiến tranh. Lãng mạn đó là vẻ
đẹp lạc quan, yêu đời của những người lính xuất thân từ thành thị đi kháng chiến.
Bài thơ nhớ lại như một kỉ niệm đẹp của thời kháng chiến, bởi đó là tiếng thơ tràn đầy
cảm hứng lãng mạn của một thời đại anh hùng rực lửa, không thể nào quên. Cảm hứng
lãng mạn đã làm nên vẻ đẹp riêng và giá trị bền vững của bài thơ Tây Tiến. Đó là vẻ
đẹp của một thời hoa lửa hào hùng một đi không trở lại.
Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến - Mẫu 2
Có một thời, nhắc đến khái niệm “lãng mạn" người ta thường đồng nhất nó với những
gì xa rời thực tế, cá nhân, tiêu cực, mềm yếu... và người ta phản đối, phê phán, thậm
chí tẩy chay nó. Nhưng nếu xét đến tận cùng, phần lãng mạn ấy không thể thiếu trong
đời sống tinh thần, trong tâm hồn con người và cái gọi là “lãng mạn” ấy cũng thật
nhiều vẻ, nhiều hình. Nó có thể làm con người ta nhỏ lại yếu hèn đi nhưng cũng có thể
đem đến cho con người có sức mạnh phi thường để làm nên những điều phi thường.
Ta bắt gặp sức mạnh lãng mạn ấy qua Tây tiến của Quang Dũng - một tác phẩm mang
đậm chất sử thi, đậm chất lãng mạn anh hùng, lãng mạn cách mạng.
Có thể nói, cuộc sống tinh thần của mỗi con người hay cả một cộng đồng dân tộc sẽ
nghèo nàn, cằn cỗi và nhàm chán biết bao nếu thiếu đi những ước mơ bay bổng, thiếu
đi những ước mơ bay bổng , thiếu đi tưởng tượng phong phú, diệu kỳ... Lãng mạn
hiểu theo nghĩa đúng đắn, chắp cánh cho những ước mơ, thúc giục con người hướng
tới cái đẹp, cái cao cả và sự hồn thiện mà hiện thực cuộc sống cịn chưa đạt tới. Chất
lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến chính là cảm hứng bay bổng của nhà thơ hướng tới
vẻ đẹp hào hùng và hào hoa của thiên nhiên và con người Tây Bắc, Vẻ đẹp được cảm
nhận từ một hiện thực gian khổ và đầy khốc liệt, khó khăn. Chính vì thế, chất lãng
mạn của bài thơ càng đáng chân trọng, nâng niu. "Nói" đúng hơn, chính nhờ chất lãng
Tổng hợp: Download.vn

Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

mạn ấy mà người lính Tây Tiến có thể vượt qua được mọi vất vả gian lao, mọi khó
khăn thử thách. Chất lãng mạn trong Tây Tiến xuất hiện dường như để lại "thăng
bằng" cho cảnh vật và tâm hồn của con người. Vì thế bên cạnh một thiên nhiên hiểm
trở, dữ dằn, những núi đá cheo leo, những cảnh rừng thiêng nước độc... ta lại thấy một
thiên nhiên thơ mộng đến say người, một Tây Bắc đẹp như tranh thuỷ mạc. Nỗi nhớ
Tây Tiến trong lòng nhà thơ cứ "chơi vơi” giữa hai gam màu ấy. Cịn gì dữ dội và
hiểm trở hơn những cảnh:
"Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây, súng ngửi trời.."
Cịn gì hoang dại và âm u, rùng rợn hơn tiếng thác gào và tiếng cọp gầm:
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người.
Nhưng liền đó lại là những cảnh rất đỗi nên hoạ, nên thơ. Đó là chiều sương Mộc
Châu, là "hồn lau" thấp thoáng "nẻo bến bờ", là dáng người mảnh mai mềm mại trên
chiếc thuyền độc mộc:
Trơi dịng nước lũ hoa đong đưa
Rõ ràng thiên nhiên Tây Bắc ở đây được cảm nhận với một vẻ độc đáo: vừa hùng vĩ,
dữ dội, vừa tươi tắn, thơ mộng. Mà không chỉ thiên nhiên, chất lãng mạn bay bổng
còn thể hiện rõ khi tác giả khắc họa chân dung người lính Tây Tiến hiện lên trên cái
nền hùng vĩ và mỹ lệ ấy của núi rừng Tây Bắc. vẫn là đối chọi để "cân bằng" giữa một
bên là hiện thực khắc nghiệt, là cuộc sống đầy gian nan và lắm hy sinh mất mát, với
một bên là cuộc sống tươi đẹp và đầy chất thơ. Này đây là những vất vả, gian lao của
cuộc đời người lính Tây Tiến: "Sài Khao sương lấp đồn qn mỏi", "Anh bạn dãi dầu
khơng bước nữa - Gục sũng mũ bỏ qn đời!". Hình ảnh đồn qn "khơng mọc tóc"
với nước da "xanh màu lá" là kết quả của những trận sốt rét triền miên. Những nấm
mồ "rải rác" khắp "biên cương” và cảnh người lính ngã xuống khơng manh chiếu liệm
v.v... đủ nói lên tất cả gian khổ cùng cực của cuộc chiến đấu mà người lính phải gánh

chịu. Nhưng nếu chỉ có thế, sức mạnh của hiện thực sẽ đè nát ý chí và tâm hồn người
chiến sĩ. Chính cảm hứng lãng mạn đã truyền niềm tin đi những người lính Tây Tiến
khiến các anh sẵn sàng hiến dâng tuổi thanh xuân của minh cho Tổ quốc "chiến
trường đi chẳng tiếc đời xanh". Trong cái gian khổ khắc nghiệt trên, bỗng thoảng
hương của nếp xôi của những cô gái xứ Mai Châu. Ta nao nao, say người trong đêm

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

lửa trại giữa "hội đuốc hoa", khi bắt gặp trong mơ hình ảnh "nàng e ấp" trong xiêm áo
lộng lẫy và tiếng khèn man điệu hoang dại của núi rừng. Nhiều khi sự cân bằng, đối
chọi giữa hai màu sắc – hiện thực và lãng mạn - thể hiện ngay trong từng câu thơ,
từng đoạn thơ. Vừa thấy rợn người, trên độ cao ngàn thước chênh vênh bên bờ vực
thẳm "ngàn thước xuống” đã lại thấy lịng thanh thản ngắm nhìn qua cơn mưa thanh
bình nhà ai đó thống ở lưng núi Pha Lng. Vừa thấy hiện lên trước mắt hình ảnh:
"Sài khao sương lấp đồn quân mỏi" rất hiện thực, đã lại chuyển sang hình ảnh đầy
chất thơ "Mường Lát hoa về trong đêm hơi". Câu thơ lung linh huyền ảo với hàng loạt
thanh bằng (6/7) đã ảo hóa hiện thực. Người đọc chỉ cảm nhận được cái gì đó nhẹ
nhàng, bâng khng, chơi vơi như nỗi nhớ, bảng lảng như sương chiều, xua tan đi mệt
mỏi của đoàn quân. Cũng như thế ở câu trên ta vừa thấy sự uất hận của người lính Tây
Tiến gửi hai chữ "mắt trừng" thì ngay sau đó “đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm" một
câu thơ cũng phần lớn dùng thanh (5/7). Tính chất lãng mạn của bài thơ cịn thể hiện ở
một phương diện Đó là chất bi tráng. Dường như vẫn là một cặp đối chọi nhau. Bi mà
không lụy, buồn đau mà hùng tráng, mất mát hy sinh mà vẫn lạc quan. Không bi sao
trước những gian nan đến ghê người, những cơn sốt rét, nước da xanh lá và tóc rụng
khơng mọc lại được; không bi sao được trước những mất mát hy sinh "Rải rác biên
cương mồ viễn xứ". Tuy nhiên bi mà không lụy, bi mà tráng, mạnh mẽ quân xanh màu
lá mà vẫn giữ oai hùm. Ngay trong một bài thơ ta đã thấy rõ tính chất này: "Áo bào

thay chiếu anh về đất”. Một sự ra đi nhẹ nhàng, thanh thản, ung dung. Giọng thơ
muốn hạ xuống cung bậc thấp phù hợp với nỗi tiếc thương. Nhưng hạ thấp là để mà
cuối cùng vút lên bản nhạc dữ dội và hùng tráng: "Sông Mã gầm lên khúc độc hành”.
Những mất mát đau thương của con người như dồn nén, tích tụ ương tiếng gầm vang
rung chuyển cả núi rừng của dịng sơng Mã. Ai bảo lãng mạn như thế là tiêu cực, là
mềm yếu. Thực chất, chính chất lãng mạn của bài thơ đã nâng được người đọc lên,
vực dậy những người lính mệt mỏi đang dãi dầu khơng bước nữa, xoá tan đi bao nhọc
nhằn đau khổ, lãng quên đi bao nỗi hiểm nguy và lấy lại cân bằng tâm hồn người lính,
giúp họ vững bước đi lên... Chất lãng mạn ấy là sức và vẻ đẹp của người lính Tây Tiến.
Đọc Tây tiến của Quang Dũng ta bắt gặp cảm xúc lãng mạn anh hùng thăng hoa cái
nền hiện thực, bắt gặp sức mạnh tinh thần mà những vần thơ lãng mạn ấy đem lại cho
người lính binh đồn Tây Tiến. Nó là nét đẹp vĩnh hằng trong tâm hồn người lính và
trong thơ ca kháng chiến.
Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến - Mẫu 3
Quang Dũng được xem là nhà thơ nổi tiếng của dân tộc Việt Nam, ông chủ yếu viết về
đề tài người lính, bởi bản thân ơng xuất thân từ một người chiến sĩ, chính vì vậy đây là

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

cảm hứng chủ đạo để ông sáng tác lên bài thơ Tây Tiến để khắc họa lại hình ảnh của
những người lính Tây Tiến trong bài thơ Tây Tiến của mình.
Quang Dũng đã dùng tài năng của mình để sáng tác lên những vần thơ hay, để lại
nhiều cảm xúc cho người đọc, bởi giai điệu nhẹ nhàng, kết hợp với những yếu tố hiện
thực và lãng mạn, xen lẫn để tạo nên những hình ảnh sinh động, và ý nghĩa của bài thơ
được thể hiện một cách tối đa, và đạt được ưu thế cao nhất. Trong bài thơ ngoài những
cảm hứng hiện thực về một cuộc chiến tranh tàn khốc, của binh lính Tây Tiến, tác giả
còn thể hiện những phút giây hào hùng, oanh liệt của một thời lịch sử, qua từ ngữ nhẹ

nhàng, đầy chất trữ tình. Bài thơ có sự kết hợp giữa hình tượng thơ và hồn cảnh chiến
đấu vơ cùng căng go, nó cũng thể hiện được một tinh thần chiến đấu vô cùng ác liệt
của dân tộc.
Trong bài thơ tác giả đã thể hiện một tinh thần của người lính Tây Tiến qua nhịp điệu,
hình ảnh, tinh thần, và sự cố gắng của tác giả, khi từng câu chữ được trau chuốt tới
mức độ hoàn mỹ nhất. Tác giả đã thể hiện được tinh thần anh dũng qua cuộc chiến
đấu, ngồi ra giá trị của nó cịn được thể hiện qua tinh thần ngoài mặt trận và đời sống
tinh thần của người chiến sĩ, ngoài những phút giây gian khổ bên chiến trường, cùng
sống và quật cường trước bệnh tật của cơn rét rừng, tác giả còn thể hiện một tình cảm
đặc biệt của các người lính trước tình yêu quê hương, nhớ nhung những người thân ở
gia đình:
Tây Tiến đồn binh khơng mọc tóc
Qn xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm.
Chính những hiện thực của cuộc chiến tranh để tác giả, có thêm chút động lực để phấn
đấu trước hoàn cảnh sống, và sáng tác lên một bài thơ có sự kết hợp giữa chủ nghĩa
hiện thực và chủ nghĩa lãng mạn. Trong hoàn cảnh chiến đấu như vậy, những người
lính cách mạng ln ln phấn đấu để tạo nên cho mình những phút giây thoải mái
nhất, họ vui mừng và đoàn kết với nhau, qua những điệu kèn, múa, của vùng Tây Bắc:
Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
Sài khao sương lấp đoàn quân mỏi
Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

Ở đây tác giả đang vẽ ra bức tranh thiên nhiên của Tây tiến, với vẻ đẹp của núi rừng,
có các địa danh được đề cập ở đây, đó là Sài Khao, Mai Châu... tất cả vẻ đẹp đó đều

được hiện lên một cách rõ nét và oai vệ nhất, nó thể hiện một tinh thần sáng tạo, khi
tác giả ln mang trong mình một nỗi nhớ xa xôi về vùng đất Tây Tiến, nơi mà những
người chiến sĩ đã từng gắn bó, và chiến đấu bên nhau, đó là những phút giây mà tác
giả khơng bao giờ có thể quên được.
Cảm xúc mạnh mẽ đang chứa tran trong tâm hồn của những người chiến sĩ, nó lan
rộng, và thể hiện được một tinh thần chiến đấu quật cường, ngồi bức tranh thiên
nhiên, nó cũng mang đậm giá trị hiện thực, khi đang phản ánh một cuộc chiến tranh
vơ cùng gian khổ, những người lính ln phải phấn đấu, cố gắng để đạt được những
điều tốt nhất cho dân tộc của mình, địa danh này đã gắn với biết bao chiến công của
những người chiến sĩ, họ đã phải hy sinh xương máu của mình cho độc lập tự do của
dân tộc.
Khi đất nước được hòa bình, tác giả vẫn khơng bao giờ có thể qn được những phút
giây chiến đấu căng go và ác liệt đó, nó thể hiện một tinh thần mạnh mẽ, đã ăn sâu vào
trong tiềm thức của những người chiến sĩ, nó đang tác động một cách phi thường, và
mang nhiều cảm xúc đến cho bạn đọc. Ngoài ra những kỉ niệm đẹp về mối tình qn
dân, gắn bó với người lính, qua từng chặng đường, kỷ niệm trong đêm liên hoan văn
nghệ, với biết bao nhiêu vẻ đẹp thơ mộng, nó vẫn đang in sâu trong tâm trí của những
người lính:
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn nên man điệu nàng e ấp
Hình ảnh đó đã thể hiện một màu sắc trữ tình và đầy thơ mộng của những người lính
cách mạng, các cơ gái đến với lễ hội, đang e ấp từng làn điệu nhẹ nhàng, đây là hình
ảnh đặc trưng cho vùng đất Tây Bắc, con người luôn giữ lấy truyền thống của dân tộc.
Những người lính cách mạng, mặc dù đang phải chiến đấu gian nan, nhưng họ cũng
không quên đi những giai điệu làm ấm lên tình người đó, cảm xúc đó đang bao trùm
lên tâm hồn yêu cái đẹp của những người lính.
Tiếp theo tác giả cũng sử dụng những hình ảnh đẹp của thiên nhiên, trong đó nó có sự
kết hợp tài tình với bóng dáng của con người, cảnh đưa tiễn trên sơng, nó làm cho
cảnh vật ở đây buồn bã hơn, tác giả như đang thổi hồn mình vào từng dịng tâm trạng
của cảnh vật, nó làm cho vật và người đồng có suy nghĩ và cảm xúc như nhau. Với vẻ

đẹp đó, chúng ta có thể nhìn thấy nó đầy thơ mộng, hoang sơ và có chút kỳ vĩ...

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

Bài thơ đã mang lại cho người đọc nhiều cảm xúc, bởi trong chính tâm hồn của tác giả
đang mang đậm cảm xúc về vùng đất Tây Tiến.
Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến - Mẫu 4
Quang Dũng là một trong những nhà thơ xuất sắc trong kháng chiến chống thực dân
Pháp và cả trong thơ hiện đại. Quang dũng cịn ln nổi tiếng với hồn thơ lãng mạn,
bay bổng tài hoa đậm chất bi tráng và Tây Tiến là một trong những bài thơ tiêu biểu
như thế.
Trước tiên, cảm hứng lãng mạn Tây Tiến được nuôi dưỡng bằng "nỗi nhớ" tha thiết,
mãnh liệt nhưng cũng thật chơi vơi như sự diễn tả của Quang Dũng:
"Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi"
Nỗi nhớ được sống dậy trong cảm hứng lãng mạn của tác giả, nỗi nhớ ấy rất khó để
định hình, gọi tên. Cũng từ nỗi nhớ ấy mà cả một cuộc sống gian khổ chiến đấu với
chiến trừng, người lính giống như đang đắm chìm trong một thế giới phi thường có gì
bí ẩn nhưng cũng thật hào hùng, tha thiết và gần gũi xiết bao. Chiến trường trong bài
thơ gian khổ, khắc nghiệt nhưng đồng thời cũng là thiên nhiên Tây Bắc hùng vĩ,
hoang sơ và ấm áp vô cùng. Trên cái nền của thiên nhiên ấy lại nổi bật lên đoàn quân
Tây Tiến với dáng vẻ khí phách anh hùng và hào hoa. Hình ảnh về người lính thật sự
rất kỳ dị và khác thường "da xanh màu lá", "đầu trụi tóc" do thiếu thốn, bệnh tật.
Những hình ảnh rất thực đó vừa mang ý nghĩa tượng trưng lại rất có khí phách:
"Tây Tiến đồn binh khơng mọc tóc
Qn xanh màu lá giữ oai hùm"
Hoặc "cái chết" cũng vậy, những cái chết hàng loạt hay những cái chết đau thương

cũng đều thật hào hùng:
"Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành"

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

Có thể thấy rằng, nét độc đáo trong thơ của Quang dũng miêu tả hiện thực đến dữ dội
và lãng mạn đến mộng mơ. Điều này thể hiện rất rõ khi miêu tả về thiên nhiên Tây
Bắc. Những Câu thơ hầu hết là vần bằng được nằm xen kẽ cùng với những xâu chắc
khỏe tạo nên sự đối lập trong âm hưởng:
"Mường Lát hoa về trong đêm hơi"
Nói về cái hiểm trở, tác giả đã dùng những hình ảnh thật độc đáo:
"Dốc lên khúc khuỷu, dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời"
Tác giả dùng"súng ngửi trời" thay cho "súng chạm trời". Đây chính là thủ pháp cường
điệu hóa - là đặc trưng của bút pháp lãng mạn, ngồi ra, cịn thể hiện được chất hóm
hỉnh nghịch ngợm của người lính. Hơn thế nữa, khi miêu tả về độ cao tác giả lại dùng
từ để chỉ độ sâu "heo hút cồn mây súng ngửi trời" và có những câu thơ như bẻ gãy làm
đơi: "Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống".
Bút pháp lãng mạn của bài thơ không chỉ được thể hiện ở việc miêu tả thiên nhiên mà
còn được thể hiện rõ nhất trong việc miêu tả về phong thái sống của người chiến sĩ
Tây Tiến. Đọc hai câu thơ:
"Tây Tiến đồn binh khơng mọc tóc
Quân xanh màu lá giữ oai hùm"
Qua đây thấy rõ được sự gian lan khốc liệt.Quang Dũng không hề che dấu đi sự khốc

liệt gian khổ trong chiến trận, chỉ có điều ơng nhìn họ dưới một cái nhìn khơng ốm
yếu mà lại hết sức phi thường. Vì thế dáng vẻ người lính mang phong thái rất riêng
"Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh". Không những thế, tác giả còn khắc họa cả thế
giới tâm hồn bên trong con người họ:
"Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm"

Những người lính Tây tiến gân guốc, rắn rỏi lại là những chàng trai rất đỗi hào hoa
phong nhã đầy thơ mộng. "Mộng" và "mơ" của người lính được gửi về hai phương

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

trời: biên cương - nơi còn đầy bóng giặc và Hà Nội - quê hương yêu dấu nơi có những
bóng dáng thân yêu.
Đã hơn một lần, tác giả nói về cái chết:
"Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành"

Người ta tránh nói về cái chết nhưng ngược lại Quang Dũng lại không như thế, ông
cho rằng chiến thắng nào rồi cũng phải trả giá bằng máu và nước mắt. Nét đặc sắc của
Tây Tiến đó là nói tới chiến tranh mà khơng có một dịng thơ nào nói về bom đạn
cùng tiếng súng, mọi thứ đều xuất phát từ sự lạc quan, tinh thần anh dũng.
Tây Tiến là một trong những bài thơ thành công của Quang Dũng, bài thơ cơ nhạc,có
họa, bên cạnh cái bi là cái hùng, bên cạnh đau thương mất mát đó là sự hy sinh cao cả.
Thời gian trôi qua, bài thơ vẫn sống mãi trong lòng các độc giả và trở thành một hồi

niệm khó phai của một thời lịch sử hào hùng trong những buổi đầu kháng chiến chống
Pháp.
Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến - Mẫu 5
Quang Dũng là một trong những nhà thơ nổi bật của nền thơ Việt Nam đầu thời kì
kháng chiến chống Pháp. Thơ ông giàu chất lãng mạn, là sự kết hợp hài hòa giữa thơ
ca, âm nhạc và hội họa. Quang Dũng thường viết về quê hương với tình yêu mến tha
thiết. Tây tiến là tác phẩm nổi tiếng nhất của Quang Dũng, được in trong tập Đôi mắt
người Sơn Tây. Bài thơ được viết trong nỗi nhớ da diết của Quang Dũng về đồng đội,
về những kỉ niệm của đoàn quân Tây Tiến gắn liền với khung cảnh thiên nhiên miền
Tây Bắc hùng vĩ, hoang sơ nhưng cũng rất trữ tình, thơ mộng.
Cảm hứng lãng mạn trong văn học được hiểu là xu thế vươn lên, vượt lên trên thực tại
khách quan bằng cảm xúc chủ quan của người nghệ sĩ, thể hiện những khát vọng
mạnh mẽ hướng về những vẻ đẹp khác lạ trong thế giới của mơ ước, tưởng tượng, ở
tương lai hay quá khứ.

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

Cảm hứng lãng mạn vì thế thường khai thác những đề tài như thiên nhiên tình u, tơn
giáo, hồi tưởng kỉ niệm,….; đi tìm cái đẹp trong những cái khác lạ, phi thường, độc
đáo, vượt lên những cái tầm thường, quen thuộc của đời sống hằng ngày. Cảm hứng
lãng mạn đề cao nguyên tắc chủ quan, phát huy cao độ sức mạnh của tưởng tượng,
liên tưởng. Cảm hứng lãng mạn cũng thường tìm đến cách diễn đạt khoa trương phóng
đại, thủ pháp tương phản, đối lập, ngơn ngữ giàu tính biểu cảm và gây ấn tượng mạnh
mẽ.
Trong bài thơ Tây tiến, nhà thơ Quang Dũng đã rất chú trọng đến những đặc trưng của
cảm hứng lãng mạn khi biểu đạt cảm xúc của mình. Có thể thấy, cảm hứng lãng mạn
của bài thơ Tây Tiến thể hiện ở hai phương diện. Thứ nhất là ở nội dung cảm hứng.

Đó là nỗi nhớ một thời chiến tranh gian khổ, hy sinh; hình tượng thiên nhiên; hình
tượng người lính tây tiến. Thứ hai là ở nghệ thuật thể hiện. Đó là bút pháp tương phản
đối lập trong việc thể hiện hiện thực khắc nghiệt của cuộc sống chiến đấu và chấn thơ
từ chính cuộc sống đó; nét bi thương và hào hùng của hình tượng người lính; giọng
điệu bi tráng của tác phẩm ,…
Bút pháp lãng mạn thể hiện trước tiên ở sự tương phản vẻ đẹp của thiên nhiên vừa thơ
mộng trữ tình, vừa dữ dội, kì vĩ của núi rừng qua nỗi nhớ của người lính Tây Tiến.
Quang Dũng đã chú ý lựa chọn những hình ảnh tiêu biểu nhất ẩn chứa linh hồn của
miền đất này. Bút pháp tô đậm trong diễn đạt càng làm cho thiên nhiên thêm phần kì
bí, huyền ảo:
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Cách miêu tả những khó khăn, trắc trở do thiên nhiên vừa hết sức chân thực vừa bay
bổng vô cùng. Ở đó, ta vẫn nhận thấy những trở ngại lớn, lại vừa thấy sức mạnh của
con người vượt lên trên hoàn cảnh, chiến thắng thiên nhiên:
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây, súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi
Những bước chân hụt hẫng trên dốc cao, ngàn thước bước lên cao, rồi ngàn thước dậm
xuống thấp trùng trùng điệp điệp. Thiên nhiên với những khó khăn dường như ln
Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

đợi sẵn đón bước con người. Câu thơ: Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống như gãy
làm đôi đã gây cho người đọc ấn tượng mạnh về mức độ hiểm trở của núi rừng trên
đường hành quân của người lính. Cho đến chiều đêm, lúc người lính có thể nghỉ ngơi,
những hiểm nguy vẫn khơng ngừng bám đuổi:

Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Tiếng thác rừng xa như vẫn còn réo gọi, thách thức. Thú dữ rình rập khắp mọi ngả tối.
Ở đâu đó trong bóng đêm, sự nguy hiểm luôn sẵn sàng. Tưởng chừng như tất cả
những điều đáng sợ ấy sẽ làm người lính run sợ, khiếp nhược. Nhưng ngược lại, họ
không hề quan tâm, họ hướng tâm hồn về với bản làng ấm áp trong sương khói mơ hồ:
Nhớ ơi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xơi.
Thiên nhiên Tây tiến cịn tiếp tục hiện lên với hình ảnh dịng sơng và chiếc thuyền độc
mộc:
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trơi dịng nước lũ hoa đong đưa
Dường như khắp bài thơ ta chưa từng thấy ánh nắng hay ánh sáng. Bao trùm lên đó là
làn sương mờ ảo, lạnh lùng. Những bờ lau hiu hắt, thê lương, ảm đạm. Trên nền cảnh
ấy, con người xuất hiện nhưng hết sức đơn độc và nhỏ bé. Giữa đại ngàn bao la, con
người như đóa hoa trôi vô định và lặng im. Đến khổ cuối bài thơ, tác giả nâng cảm
giác ấy lên đến cùng cực:
Tây Tiến người đi không hẹn ước
Đường lên thăm thẳm một chia phôi
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi.

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

Thiên nhiên đáng sợ nhưng cũng toát lên vẻ hùng vĩ của núi cao, rừng sâu. Bên cạnh

đó cịn là những hình ảnh của nơi phương xa xứ lạ khiến cho thiên nhiên vừa đẹp vừa
gợi chút hoang mang. Vẻ thơ mộng trữ tình của cảnh vật hiện lên với tất cả mỹ lệ,
quyến rũ, làm xao xuyến lòng người.
Bút pháp lãng mạn phát huy ưu thế trong việc xây dựng sự tương phản trong vẻ đẹp
của hình tượng người lính tây tiến. Cái chết chính là điểm nhấn mạnh mẽ trong bài thơ
này. Quang Dũng đã rất táo bạo khi diễn tả chân thực hình ảnh ấy. Ơng khơng hề né
tránh hay cố tơ vẽ nó theo những cách khác:
Anh bạn dãi dầu khơng bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời!
Người lính chết trong tư thế hành quân. Nghĩa là họ đã chiến đấu đến tận cùng sự
sống. Họ không bỏ cuộc. Họ chỉ không bước nữa. Họ không đầu hàng. Họ chỉ dừng
lại khi sự sống chấm dứt. Đó là một cái chết oai hùng, lẫm liệt, đủ sức nâng cao tình
yêu cuộc sống và tinh thần quyết tử cho tổ quốc quyết sinh ở mỗi con người Việt Nam.
như ý thơ của Lê Anh Xuân đã viết:
Và Anh chết trong khi đang đứng bắn
Máu Anh phun theo lửa đạn cầu vồng.
(Dáng đứng Việt Nam)
Trên khung cảnh dữ dội của núi rừng và cuộc chiến đấu, hình ảnh người lính hiện lên
thật rõ ràng quan những câu thơ vừa lãng mạn vừa chân thực:
Tây Tiến đồn binh khơng mọc tóc
Qn xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Những khó khăn thử thách khơng ngăn cản được bước chân người lính trên con đường
hành quân cheo leo, hiểm trở. Những nét bi thương “không mọc tóc”, ” mồ viễn
xứ”.…. là nốt trầm trong bản hùng ca về những con người “chiến trường đi chẳng tiếc
đời xanh”. “Những chàng trai chưa trắng nợ anh hùng” mạnh mẽ ra đi theo tiếng gọi
thiêng liêng của tổ quốc. Họ mang trong mình lý tưởng cao đẹp và tình yêu cuộc sống
Tổng hợp: Download.vn

Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

thiết tha. Càng yêu cuộc đời, yêu đất nước họ càng không ngại gian khổ, hy sinh. Kẻ
thù hung bạo, thiên nhiên khốc liệt cũng không thể nào ngăn cản họ nhớ về đôi mắt
người xưa. Từ “trừng” thể hiện lòng căm thù tột độ và sự cảnh báo của người lính đối
với kẻ thù về một sự đáp trả khủng khiếp mà họ sẽ tiến hành.
Bài thơ là sự khẳng định vẻ đẹp tâm hồn của người lính Tây Tiến đối với thời đại và
đối với lịch sử. Đó là vẻ đẹp tinh thần của người vệ quốc quân thời kì đầu kháng chiến:
một đi khơng trở lại, ra đi khơng hẹn ngày về. Hình ảnh người lính Tây Tiến sẽ cịn
mãi với thời gian, với lịch sử dân tộc, là chứng nhân đẹp đẽ của thời đại chống thực
dân Pháp
Cảm hứng lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng tạo một dấu ấn đậm nét
trong nền thơ Việt Nam thời kỳ chống thực dân Pháp. Cách khắc họa vẻ đẹp hào hùng,
hào hoa, sự hi sinh, bi tráng của người lính Tây Tiến và vẻ đẹp hùng vĩ thơ mộng của
thiên nhiên miền Tây qua nỗi nhớ của tác giả đã tạo nên vẻ đẹp riêng hết sức độc đáo
của tác phẩm này. Bài thơ cũng cho thấy nét hồn nhiên, tinh tế, sự hào hoa, phóng
khống, đậm chất lãng mạn của hồn thơ Quang Dũng. Với cảm hứng lãng mạn và
ngòi bút tài hoa, Quang Dũng đã khắc họa thành công hình tượng người lính Tây Tiến
trên cái nền cảnh thiên nhiên núi rừng miền tây hùng vĩ, dữ dội và mĩ lệ. Hình tượng
người lính Tây Tiến mang vẻ đẹp lãng mạn, đậm chất bi tráng sẽ cịn có sức hấp dẫn
lâu dài đối với người đọc.
Cảm hứng lãng mạn trong Tây Tiến - Mẫu 6
Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài, ơng có thể làm thơ, viết văn, vẽ tranh, cả soạn nhạc.
với thơ, ông là nhà thơ mang hồn thơ phóng khống, hồn hầu, thơ ơng ln có hình
ảnh “Cái tơi” hào hoa, thanh lịch,giàu chất lãng mạn nhưng rất mực hồn nhiên và chân
thực.Ra đời từ những năm đầu kháng chiến chống Pháp, cùng đề tài về người lính với
Nhớ của Nguyên Hồng, Đồng Chí của Chính Hữu, Tây Tiến của Quang Dũng lại cuốn
hút một cách khác thường.Tác phẩm mang đậm hào khí lãng mạn của một thời, gắn
với một giai đoạn lịch sử đấu tranh anh dũng của dân tộc. Với bút pháp lãng mạn,

Quang Dũng đã khắc hoạ thành cơng hình tượng người lính Tây Tiến trên cái nền
thiên nhiên hùng vĩ , tráng lệ :
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
……………………….
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

Tây Tiến là đơn vị được thành lập đầu năm 1947, có nhiệm vụ phối hợp với bộ đội
Lào để bảo vệ biên giới Việt Lào và miền Tây Bắc Bộ Việt Nam, nhằm đánh tiêu hao
lực lượng quân đội Pháp ở thượng Lào. Chiến sĩ Tây Tiến phần đông là học sinh,sinh
viên hà nội, trong đó có Quang Dũng, với sức trẻ họ đã vượt qua những khó khăn gian
khổ một cách lạc quan nhất. sau khi Quang Dũng chuyển đơn vị, tại Phù Lưu Chanh,
tác giả đã viết nên “nhớ Tây Tiến” sau đổi lại thành “Tây Tiến” để phù hợp với ý
nghĩa rộng hơn, thâu tóm cả một thời Tây Tiến, gợi kỉ niệm của một đoạn đời bi tráng
của người lính.
Trước hết, cần hiểu cảm hứng lãng mạn trong văn học là cảm hứng khẳng định cái tôi
tràn đầy cảm xúc, hướng về lí tưởng. Nó đi tìm cái đẹp trong những cái khác lạ, phi
thường độc đáo, vượt lên những cái tầm thường, quen thuộc của đời sống hàng ngày,
nó đề cao nguyên tắc chủ quan, phát huy cao độ sức mạnh của trí tưởng tượng liên
tưởng. Cảm hứng lãng mạn cũng thường tìm đến cách diễn đạt khoa trương, phóng đại,
đối lập, ngơn ngữ giàu tính biểu cảm và tạo được ấn tượng mạnh mẽ. Cảm hứng lãng
mạn trong văn học Việt Nam từ 1945 đến 1975 chủ yếu được thể hiện trong việc
khẳng định phương diện lí tưởng của cuộc sống mới, vẻ đẹp con người mới, ca ngợi
chủ nghĩa anh hùng cách mạng và tin tưởng vào tương lai tươi sáng của dân tộc. Cảm
hứng lãng mạn đã trở thành cảm hứng chủ đạo trong sáng tác, nó nâng đỡ con người
có thể vượt lên mọi thử thách trong máu lửa của chiến tranh gian khổ để hướng đến

ngày chiến thắng.
Cả bài thơ là nỗi nhớ tha thiết của tác giả về đoàn quân Tây Tiến, người đọc cảm nhận
được cảnh thiên nhiên hùng vĩ mĩ lệ của núi rừng TB và hình ảnh người lính gan dạ
dũng cảm mà tâm hồn trong sáng hào hoa.Tuy nhiên, bút pháp lãng mạn của Quang
Dũng được thể hiện sâu sắc nhất qua khổ thơ đầu:
“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
……………………….
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”
Mở đầu bài thơ là nỗi nhớ của Quang Dũng về thiên nhiên và núi rừng TB hùng vĩ
nhưng thơ mộng lãng mạn, cùng con đường hành quân gian khổ. Bắt đầu cho nỗi nhớ
là tiếng gọi tha thiết “ Tây Tiến ơi !”, âm hưởng của vần ơi tạo nên cảm xúc lớn. Nhà
thơ nhớ sơng Mã hiền hịa cùng núi rừng vì đó là nơi những người chiến sĩ từng gắn
bó, là địa bàn đóng quân, là nơi sống, nơi chiến đấu, nơi có nhiều kỉ niệm một thời
Tây Tiến. Nỗi nhớ lại thêm khắc sâu qua điệp từ “nhớ”, tác giả nhớ về Tây Tiến với
nỗi nhớ “chơi vơi” đó là những nhớ thương đầy ắp, mênh mông, cảm chứ không nhìn
Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

được, nó như muốn tràn ra khỏi khơng gian để xốy vào lịng người. nỗi nhớ ấy trong
ca dao ta cũng từng bắt gặp:
“Ra về nhớ bạn chơi vơi”
Nỗi nhớ khơng định hình trong” nhớ chơi vơi” cịn gợi sự chơng chênh, mở ra cảm
xúc về đèo cao, vực sâu, dốc thẳng, là cả một chuỗi vơ vàn những khó khăn nguy
hiểm đang chờ đợi phía trước:
“Sài khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường lát hoa về trong đêm hơi”
Con người luôn trở nên nhỏ bé trước thiên nhiên hùng vĩ cùng những cái tên rất lạ Sài
Khao, Mường Lát … qua màn sương muối dày đặc, người lính hiện ra với dáng vẻ

mệt mỏi, đó là những khó khăn mà họ những học sinh sinh viên Hà Nội phải đối mặt,
khắc nghiệt của thiên nhiên và tính chất cơng việc đã gần như vắt kiệt sức họ nhưng
cái “mỏi” của đoàn quân cũng dần dần biến mất trước cảnh ML thơ mộng, lãng mạn,
ảo diệu với “ hoa về trong đêm hơi”.
Với bút pháp lãng mạn kết hợp yếu tố tả thực, nhà thơ Quang Dũng đã ghi lại chặng
đường hành quân gian khổ của người lính Tây Tiến :
“Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời”
Người đọc hình dung được con đường hành quân gập ghềnh, quanh co như kéo dài vơ
tận thơng qua các từ láy tượng hình “ khúc khuỷu” “thăm thẳm”.sự chông chênh nguy
hiểm của núi rừng TB gợi con đường ra trận của tráng sĩ năm xưa trong Chinh phụ
ngâm :
“Hình khe thế núi gần xa
Đứt thơi lại nổi thấp đà lại cao”
(Đặng Trần Cơn-Đồn Thị Điểm)
Điệp từ “dốc” kết hợp thanh trắc, đó như hơi thở, như những tiếng bước chân nặng
nhọc của người lính đang ngược dốc. để tăng tính biểu cảm, nhà thơ còn cường điệu
độ cao của con đường hành quân” heo hút cồn mây súng ngửi trời”. trong cái khó
khăn nguy hiểm , nhà thơ chiến sĩ có những liên tưởng táo bạo đầy chất lính, pha chút
Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

hóm hỉnh nghịch ngợm, núi cao tuong chừng như trên mây, mũi súng như chạm vào
trời. đó là tư thế của người lính đầy khí thế sánh ngang với trời xanh
“Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Lng mưa xa khơi”
Các cặp hình ảnh tương phản “ lên cao xuống” kết hợp phép lặp cú pháp và điệp ngữ
ngàn thước càng làm cho cảnh thiên nhiên hiểm trở. Những khó khăn gian khổ là thế

nhưng lại nhẹ đi, êm ả hơn với câu toàn gần bằng tiếp sau: “ nhà ai pha luông mưa xa
khơi”. Xuân Diệu trước đây cũng từng viết hai câu thơ tồn vần bằng mà ơng rất tâm
đắc:
“Sương nương theo trăng ngừng lưng trời
Tương tư nâng lòng lên chơi vơi”
Giữa những câu vần trắc xen lẫn câu vần bằng , âm hưởng đoạn thơ trở nên trùng điệp
hơn . Cùng với cách dùng từ bay bổng của Quang Dũng bài thơ trở nên lãng mạn và
hào hùng. Khung cảnh thiên nhiên hiện lên ở Tây Tiến thật hoang sơ, kì vĩ. Trên cái
nền thiên nhiên dữ dội hình ảnh đồn quân Tây Tiến thật nhỏ bé nhưng chính sự đối
lập tương phản đó càng làm tăng khí phách hào hùng kẻ thù cũng như những gian khổ
khơng gì khuất phục nổi . Trên đường hành qn có những người lính đã nằm lại
mảnh đất xa lạ để không bao giờ tỉnh dậy .Nhưng tác giả đã không ngần ngại khi nói
về cái chết:
“Anh bạn dãi dầu khơng bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời”
Người lính hiện ra với từ xưng hô gần gũi, thân mật “ anh bạn”-họ là anh em , bạn bè,
đồng đội. Những khó khăn gian khổ đã thật sự vắt kiệt sức người lính . Quang Dũng
miêu tả sự hi sinh của người lính theo cảm hứng lãng mạn, dùng cách nói giảm nói
tránh đầy tính nghệ thuật: “gục lên súng mũ”, “ bỏ quên đời”,”khơng bước nữa”. Cái
chết của người lính có gợi thương như là cái chết bi hùng , không bi lụy .Cách nói
tránh về cái chết “khơng bước nữa” , “bỏ quên đời” gợi tư thế hiên ngang của người
lính Tây Tiến . Họ chủ động chấp nhận cái chết , coi nó chỉ đơn giản như một giấc
ngủ mà thơi . Tư thế hi sinh “ gục lên súng mũ” đầy xót xa nhưng cũng thật hào hùng .
Hình ảnh về người lính anh dũng hi sinh ấy sau này ta còn bắt gặp trong “Dáng đứng
Việt Nam” : “ Và anh chết trong khi đang đứng bắn- Máu anh phun theo lửa đạn cầu

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

vồng” . Câu thơ đã tiếp tục cảm hứng bi tráng khi xây dựng chân dung người lính Tây
Tiến.
Dường như Quang Dũng khơng muốn người đọc chìm sâu trong cảm xúc xót thương ,
nên ngay sau đó là hình ảnh hào hùng của thiên nhiên :
“Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người “
Hai câu thơ mở ra cảnh hoang sơ đến rợn người ở TB, nơi những hiểm nguy đang rình
rập ,đe dọa tính mạng,nhưng người lính khơng lùi bước, vẫn ngang tàng và coi thường
thử thách.”cọp trêu người”-có một cái gì đó rất nghịch, rất lính .sau những thử thách
của thiên nhiên , là cành thanh bình yên ấm với những kỉ niệm ấm áp tình người,tình
qn dân:
“Nhớ ơi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xơi”
Nếu những gian khổ đáng nhớ thì những ngọt ngào giữa gian khổ còn đáng nhớ hơn .
Quang Dũng nhớ những bữa cơm nóng , ấm áp tình đồng đội. câu thơ gợi cảm xúc
nồng nàn với kỷ niệm đơn sơ,nhỏ bé trong cuộc sống người lính , từng sinh hoạt hằng
ngày đều hóa thân một thứ kỉ niệm thân thương.”nhớ ôi” là cảm sâu lắng , là những
hồi tưởng chân thật đến da diết. hương thơm ấy không chỉ là hương nếp xơi mà cịn là
hương vị của tình người,”em-cô gái Mai Châu”.
Bút pháp lãng mạn của Quang Dũng trong Tây Tiến được biểu hiện cụ thể trong lối
viết khơng hướng về cái bi,có gợi thương, gợi sự đồng cảm nhưng khơng xốy sâu vào
cảm xúc bi thương . Xuyên suốt khổ thơ đầu nhà thơ luôn hướng tới những hình ảnh
kỳ vĩ “đèo cao”, “vực sâu” “ dốc thăm thẳm” hay “súng ngửi trời”,…cùng những hình
ảnh thơ mộng “hoa”,”sương”, hình ảnh chân thật gần gũi đầy tình người “cơm lên
khói”,” nếp xơi” ,ngồi ra ơng cịn kết hợp với thể thơ thất ngôn trường thiên giàu
nhạc điệu hào hùng,mạnh mẽ .Quang Dũng sử dụng nhuần nhuyễn các biện pháp tu từ:
từ láy, nhân hóa, điệp từ,điệp cấu trúc ngữ pháp và nhiều hình ảnh giàu sức gợi. Tất cả
tạo nên một tổng thể hài hòa , chặt chẽ, tạo nên một Tây Tiến đầy cảm xúc.
Bản chất thơ Quang Dũng đã tràn đầy cảm hứng lãng mạn, nhưng đặc biệt khi tả về

thiên nhiên và người lính, nhà thơ lại vận dụng bút pháp lãng mạn tinh tế hơn bao giờ
hết .

Tổng hợp: Download.vn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích cảm hứng lãng mạn ở bài thơ Tây Tiến

Đoạn thơ mở đầu bằng những hoài niệm và khép lại bằng những hoài niệm-hoài niệm
là ý thức về thời đã qua. Với Quang Dũng nó nhuốm màu lãng mạn hóa. Quang Dũng
đã vận dụng thành công bút pháp lãng mạn lên bức tranh thiên nhiên huy vĩ đầy những
hiểm nguy và những mất mát hy sinh mà đời lính phải trải qua.Quang Dũng mở rộng
tâm hồn đón nhận cuộc sống chiến đấu của Tây Tiến từ mọi phía , khơng theo bất kì
khn mẫu nào và nhà thơ thật sự mở rộng thế giới cảm xúc của thơ.Tác phẩm là
đóng góp lớn của ơng trong sự nghiệp thơ ca thời kháng chiến chống Pháp .

Tổng hợp: Download.vn