Đề thi vào 10 môn Ngữ văn năm 2022 2023 sở GDĐT Lào Cai

Đáp án thi vào lớp 10 môn Ngữ văn năm 2021 tỉnh Lào Cai
Sở GD&ĐT Lào Cai

ĐÁP ÁN KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10

ĐỀ CHÍNH THỨC

NĂM HỌC: 2021 - 2022
Môn: Ngữ văn

Câu 1.
Thể thơ tự do
Câu 2.
Những việc làm thể hiện sự đồng lòng của cả nước để đẩy lùi dịch bệnh:




Học sinh (con) học online ở nhà không đến trường
Người lớn (bố mẹ) làm việc qua máy tính chứ không đến cơ quan
Thầy thuốc hối hả khám chữa bệnh không màng nguy hiểm, giam nguy

Câu 3 (1.0 điểm):
Gợi ý:
“Lặng lẽ để hồi sinh”. Những việc làm âm thầm lặng lẽ, tự nguyện dù nhỏ bé
nhưng lại góp phần làm nên chiến thắng đại dịch.
Câu 4 (1.0 điểm): Em tự lựa chọn thông điệp ý nghĩa nhất em rút ra được qua
đoạn trích trên, lý giải hợp lý.
Gợi ý: Thơng điệp: Chúng ta cần phát huy tinh thần đồn kết, đồng sức đồng lòng
chiến đấu chống đại dịch. Giải thích: Đồn kết tạo nên sức mạnh dân tộc, đó là
truyền thống quý báu của dân tộc ta. Ngay lúc này, tỉnh thần đồn kết vơ cùng cần

thiết để chiến thắng đại dịch.
II. Phần làm văn
Câu 1:
Dàn ý tham khảo
Giới thiệu vấn đề: Van trị của tình đồn kết trong cuộc sống.
Phân tích và bàn luận.
1


- Giải thích: Đồn kết: nghĩa là những cá nhân riêng lẻ cùng nhau hợp sức lại, tạo
nên một sức mạnh vững chắc giải quyết tốt vấn đề mà tập thể đang muốn làm.
- Biểu hiện của tinh thần đoàn kết:



Thời chiến: đồng lòng đồng sức đánh đuổi giặc ngoại xâm, giữ vững biên
cương bờ cõi.....
Thời bình : Chung tay xây dựng đất nước, kinh tế xã hội, văn hóa phát triển
và hội nhập với quốc tế sâu rộng. .....

- Vai trị và sức mạnh của tinh thần đồn kết:



Yếu tố hàng đầu dẫn đến thành công
Tạo nên sức mạnh to lớn vượt qua khó khăn, thử thách

- Làm thế nào để có được tinh thần đồn kết? Sự cảm thông, chia sẻ và quan tâm
lẫn nhau là mấu chốt gây dựng tinh thần đồn kết. Bên cạnh đó, chúng ta phải tích
cực lên án, phê phán những thành phần sống ích kỷ, khơng có tinh thần đồn kết,

chỉ quan tâm đến lợi ích riêng mà bỏ qua lợi ích chung.
Kết thúc vấn đề:



Tinh thần đồn kết là đức tính tốt, rất cần thiết cho con người.
Bản thân luôn gắn kết, hòa hợp với mọi người xung quanh tạo nên tình
đồn kết theo đúng nghĩa của nó.

Đoạn văn tham khảo
Đồn kết là sự hợp tác chung tay góp sức để kết thành một khối thống nhất về cả
tư tưởng lẫn hành động nhằm thực hiện một mục đích chung, đem lại lợi ích vì sự
phát triển của tập thể. Đồn kết là một truyền thống tốt đẹp của nhân dân ta, thể
hiện qua sự tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau bằng những hành động cụ thể, nhất là
những khi gặp hoạn nạn, khó khăn. Đồn kết là tập hợp mọi người thành một khối
thống nhất, gắn kết chặt chẽ với nhau, khơng thể tách rời, cùng đồng lịng chung
sức, hỗ trợ nhau để giải quyết công việc. Sự kết hợp ấy sẽ tạo nên sức mạnh to lớn
giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn, rào cản vật chất cũng như tinh thần, đem lại
kết quả tốt đẹp cho cuộc sống. Tại sao đồn kết lại có sức mạnh to lớn như vậy?
Nó kết hợp được nhiều người, mỗi người một ưu điểm riêng mà người khác khơng
có, nên khi tất cả họ đồng tâm cùng làm một công việc thì cơng việc ấy sẽ được
chia ra tùy theo khả năng mà mỗi người có thể. Vậy nên, thành cơng nằm trong
tầm tay của họ. Đoàn kết chung với nhau khơng có nghĩa là nhất thiết phải chọn
được người tồn diện. Và nhấn mạnh rằng mỗi cá nhân sẽ khó đi đến thành cơng
nếu khơng có sự kết hợp, nên sự đoàn kết mang chúng ta đến gần nhau hơn để dễ

2


dàng giúp đỡ lẫn nhau. Thế nên, sự bền vững của tinh thần đồn kết cũng có vai

trị quan trọng trong tập thể, xã hội. Khi đất nước có giặc ngoại xâm, tồn thể dân
tộc đồn kết, đồng lịng chống giặc cứu nước, bảo vệ nền độc lập và chủ quyền
dân tộc.Khi đất nước hịa bình, tinh thần đồn kết thể hiện trong những hành động
chung tay xây dựng tổ quốc, khắc phục những khăn của đất nước sau chiến tranh.
Trong bối cảnh ngày nay, tinh thần ấy một lần nữa được khẳng định mạnh mẽ.
Hành động chung tay góp sức ủng hộ, giúp đỡ đồng bào miền trung vượt qua bão
lũ.
...........
Tham khảo thêm: Đoạn văn nghị luận về tinh thần đoàn kết
Câu 2:
Các em tham khảo dàn ý
a) Mở bài



Giới thiệu tác giả Nguyễn Thành Long và tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa
Khái quát về nhân vật anh thanh niên: đại diện tiêu biểu cho vẻ đẹp của
những con người lao động với công việc thầm lặng.

b) Thân bài
* Khái quát về công việc của anh thanh niên



Anh thanh niên làm kĩ sư khí tượng thủy văn trên đỉnh Yên Sơn cao
2.600m.
Nhiệm vụ của anh là đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt
đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày để phục vụ sản xuất, phục vụ
chiến đấu.

=> Công việc đầy gian khổ, thách thức, đáng sợ hơn cả là phải đối diện với nỗi cô
đơn "thèm người".
* Luận điểm 1: Anh thanh niên say mê và có trách nhiệm cao trong cơng việc
- Anh làm việc một mình trên đỉnh núi cao, chấp nhận cuộc sống cô đơn, xa cách
với cộng đồng.
- Mỗi ngày đều phải báo cáo số liệu cụ thể vào 4 mốc thời gian là 4 giờ sáng, 11
giờ trưa, 7 giờ tối và 1 giờ sáng.

3


- Anh làm việc trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt:



Có mưa tuyết, trời tối đen, "gió tuyết và lặng im ở bên ngồi như chỉ chực
đợi mình ra là ào ào xơ tới"
“gió thì giống những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung...
Những lúc im lặng lạnh cánh mà lại hừng hực như cháy. Xong việc, trở vào,
không thể nào ngủ được".

-> Nghệ thuật so sánh, liệt kê, nhân hóa được dùng hiệu quả, giúp người đọc cảm
nhận thật rõ về sự khắc nghiệt của thời tiết Sa Pa.
- Thái độ của anh với công việc:



Vui vẻ, hồ hởi chia sẻ về công việc của mình rất chi tiết, tỉ mỉ, đầy hào
hứng.
Dù ở bất cứ hồn cảnh nào vẫn ln chăm chỉ, cần mẫn, đều đặn hồn

thành tốt nhiệm vụ của mình.

=> Anh thanh niên là một người yêu công việc, say mê lao động; có tinh thần
trách nhiệm cao, có lí tưởng sống đẹp và tinh thần vượt khó, sẵn sàng chấp nhận
thử thách.
* Luận điểm 2: Anh thanh niên có lẽ sống, lý tưởng sống cao cả đáng trân
trọng




Sống giữa những năm tháng chống Mĩ, anh luôn khát khao được cầm súng
ra mặt trận, anh đã cùng bố viết đơn xin ra lính...
Ý thức được ý nghĩa thiêng liêng của cơng việc, anh sẵn sàng vượt bao thử
thách, gian khổ, đặc biệt là nỗi cơ đơn để hồn thành nhiệm vụ.
Cũng vì ý thức trách nhiệm ấy mà anh khơng những khơng cảm thấy chán,
khơng cảm thấy sợ mà cịn đặc biệt u nghề, say mê với cơng việc của
mình: "Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi..."

* Luận điểm 3: Anh thanh niên có tâm hồn trẻ trung, yêu đời, yêu cuộc sống
- Là thanh niên, lại sống nơi heo hút, vắng người, nhưng anh không sống buông
thả mà đã biết tổ chức cho mình một cuộc sống khoa học, văn hóa:





Căn phịng, nhà cửa gọn gàng ngăn nắp;
Trồng hoa tơ điểm cho cuộc sống của mình
Ni gà tăng gia sản xuất, phục vụ cho cuộc sống của chính mình

Thỉnh thoảng xuống núi tìm gặp lái xe cùng hành khách để trò chuyện cho
vơi nỗi nhớ nhà.

4


-> Anh thanh niên có tinh thần lạc quan, yêu đời, sống khoa học.
=> Anh thanh niên đã chiến thắng nỗi cơ đơn và tạo cho mình một cuộc sống đẹp
đẽ đầy ý nghĩa với một niềm yêu đời, yêu cuộc sống say mê.
* Luận điểm 4: Anh thanh niên cởi mở, chân thành, hiếu khách, chu đáo.
- Niềm vui được đón tiếp khách dào dạt trong anh, bộc lộ qua từng cử chỉ, nét mặt,
lời nói:




Biếu bác lái xe củ tam thất
Tặng bó hoa cho cơ gái
Tặng giỏ trứng gà cho ông họa sĩ

- Anh thanh niên đã bộc bạch nỗi lòng, sẻ chia tâm sự với các vị khách một cách
rất cởi mở, không hề giấu giếm
=> Sự cởi mở, những lời tâm sự chân thành của anh thanh niên đã giúp xóa bỏ
khoảng cách giữa họ, tạo mối tâm giao đầy thân tình, cảm động.
* Luận điểm 5: Anh thanh niên là người rất khiêm tốn, giản dị, lễ phép.



Khi ông họa sĩ bày tỏ ý muốn phác họa chân dung mình, anh từ chối vì tự
thấy mình khơng xứng đáng với niềm cảm mến và sự tôn vinh ấy

Anh giới thiệu cho ông họa sĩ về ông kĩ sư ở vườn rau, nhà khoa học nghiên
cứu sét...

-> Anh chỉ dám nhận phần nhỏ bé, bình thường so với bao nhiêu người khác.
* Đánh giá về nghệ thuật xây dựng nhân vật
- Nhân vật được lí tưởng hóa từ nhiều điểm nhìn, nhiều góc nhìn
- Nhân vật được đặt trong tình huống đặc sắc:





Là thanh niên trẻ trung, sôi nổi, yêu đời nhưng lại làm việc ở một nơi heo
hút, hẻo lánh và cô đơn.
Cuộc gặp gỡ ngắn ngủi giữa anh với ông họa sĩ, cô kĩ sư trên đỉnh Yên Sơn
đã giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp của anh.
Không gọi nhân vật bằng tên cụ thể mà bằng đặc điểm giới tính, nghề
nghiệp
Khắc họa nhân vật qua những chi tiết nghệ thuật đặc sắc, giàu sức gợi.

c) Kết bài
5





Cảm nhận của em về nhân vật anh thanh niên.
Liên hệ thế hệ trẻ hiện nay.

6


Đề thi vào 10 môn Ngữ văn năm 2021 tỉnh Lào Cai

7