Mô hình hệ thống hành vi của Johnson trong thực hành điều dưỡng

Mơ hình hệ thống hành vi của Johnson trong thực hành điều dưỡng
Nhóm 5


Mơ hình hệ thống hành vi của Johnson trong thực hành
điều dưỡng

Nursing is “an external regulatory force that acts to preserve
the organization and integration of the patient’s behavior at
an optimal level under those conditions in which the behavior
constitutes a threat to physical or social health or in which
illness is found.” The goal of nursing is to “restore, maintain or
attain behavioral integrity, system stability, adjustment and
adaptation, efficient and effective functioning of the system.
(Johnson, 1980, p. 214)

1919 - 1999


THÂN THẾ VÀ SỰ NGHIỆP

•

Dorothy Jonhson sinh ngày 21 tháng 8 năm 1919 tại Savannah, Georgia. Là con út trong số 7 anh
chị em.

•

Tốt nghiệp cao đẳng (A.A) năm 1938 tại trường Armstrong Junior College ở Savannah, Georgia.

•

Tốt nghiệp CNĐD (BSN) năm 1942 tại Vanderbilt ở Nashville, Tennessee, năm 1942.

•

Tốt nghiệp ThS về sức khỏe cộng đồng (MPH) năm 1948 tại Đại học Harvard ở Boston.


THÂN THẾ VÀ SỰ NGHIỆP

•
•

Là người hướng dẫn và trợ giảng về ĐD nhi tại trường ĐH ĐD Vanderbilt từ 1944 – 1949.
Từ năm 1949 đến khi nghỉ hưu năm 1978 và sau đó bà chuyển đến Key Largo, Florida. Bà là trợ
giảng ĐD nhi, phó GS ĐD và GS ĐD tại ĐH California, Los Angeles.

•

Bà mất tháng 2 năm 1999 khi 80 tuổi.


GIẢI THƯỞNG

•

Giải thưởng Faculty Award năm 1975

•

Giải thưởng Lulu Hassenplug Distinguished Achievement Award năm 1977 của Hiệp hội Điều
dưỡng California

•

Năm 1981 giải thưởng cho Điều dưỡng xuất sắc của trường ĐH Vanderbilt


MƠ HÌNH HỆ THỐNG HÀNH VI

•

Dorothy E.Jonhson nổi tiếng bởi “Mơ hình hệ thống hành vi”, được đề xuất lần đầu tiên năm
1968.

•
•

Bị ảnh hưởng nhiều từ cuốn sách Notes on Nursing của Florence Nightingale
Mơ hình chăm sóc ĐD ủng hộ việc thúc đẩy hoạt động hành vi có hiệu quả ở bệnh nhân để
phòng ngừa bệnh tật


MƠ HÌNH HỆ THỐNG HÀNH VI LÀ GÌ?

•

Định nghĩa: Điều dưỡng là một lực lượng điều tiết bên ngoài hoạt động để bảo vệ tổ chức và tích hợp các
hành vi của bệnh nhân ở mức tối ưu trong các điều kiện mà hành vi đó tạo thành mối đe dọa đối với sức
khỏe thể chất hoặc xã hội, hoặc trong đó phát hiện ra bệnh tật. .

•

Mỗi cá nhân có những cách hành động theo khn mẫu, có mục đích, lặp đi lặp lại bao gồm một hệ thống
hành vi đặc trưng cho cá nhân đó.


Mục tiêu của Điều dưỡng theo mơ hình hệ thống hành vi

•
•
•

Hỗ trợ bệnh nhân có hành vi tỷ lệ thuận với yêu cầu xã hội. 
Hỗ trợ bệnh nhân có khả năng sửa đổi hành vi của mình theo cách hỗ trợ các mệnh lệnh sinh học. 
Hỗ trợ bệnh nhân có thể hưởng lợi đến mức tối đa trong thời gian bị bệnh từ kiến thức và kỹ năng của bác
sĩ. 

•

Hỗ trợ bệnh nhân có hành vi khơng đưa ra bằng chứng về tổn thương không mong muốn như một hậu
quả của bệnh tật.


Giả thiết của mơ hình hệ thống hành vi

Các giả định được đưa ra bởi lý thuyết của Dorothy Johnson có ba loại:

•

Các giả định về hệ thống

•

Các giả định về cấu trúc

•

Các giả định về chức năng


7 hệ thống con trong mơ hình hệ thống hành vi


7 hệ thống con trong mơ hình hệ thống hành vi

•

Sự liên kết (Attachment or affiliative subsystem): Sự gắn bó hay liên kết là sự hịa nhập và hình thành, gắn
bó của một mối quan hệ xã hội.

•
•

Phụ thuộc (Dependency subsystem): là sự chấp thuận, chú ý hoặc công nhận và hỗ trợ thể chất.
Tiêu hóa (Ingestive subsystem): nhấn mạnh vào ý nghĩa và cấu trúc của các hiện tượng xã hội xung quanh các
dịp ăn uống.

•

Bài tiết (Eliminative subsystem): văn hóa con người được định nghĩa là những hành vi khác nhau được xã hội
chấp nhận cho sự bài tiết, nhưng sự tồn tại của mơ hình đó vẫn có sự khác biệt giữa các nền văn hóa


7 hệ thống con trong mơ hình hệ thống hành vi

•

Tình dục: (sexual subsystem) Tình dục bao gồm cả yếu tố sinh học và xã hội ảnh hưởng đến hành vi. Nó có
chức năng sinh sản và sự thỏa mãn

•

Bảo vệ (Aggressive subsystem): là các hành vi liên quan đến sự bảo vệ và tự bảo tồn, tạo ra sự phịng thủ
khi có các mối đe dọa đến sự sống hoặc lãnh thổ.

•

Thành tựu: (Achievement subsystem): kích thích những hành vi cố gắng để kiểm sốt mơi trường sống. Nó
kiểm sốt hoặc làm chủ một khía cạnh của bản thân hoặc mơi trường theo một tiêu chuẩn nào đó. Nó bao
gồm các kỹ năng trí tuệ, thể chất, sáng tạo, cơ học và xã hội.


Mơ hình hệ thống hành vi và quy trình điều dưỡng
Quy trình ĐD:

•
•

Nhận định -> Chẩn đốn -> Kế hoạch -> Can thiệp -> Đánh giá

Mơ hình hệ thống hành vi của Jonhson được áp dụng tốt nhất trong bước đánh giá. Trong giai đoạn đó,
người ĐD có thể xác định có sự cân bằng trong các hệ thống con của bệnh nhân hay khơng.

•

Khi ĐD giúp bệnh nhân duy trì trạng thái cân bằng của hệ thống hành vi -> thành công


Điểm mạnh của học thuyết

•
•
•
•
•

Hướng dẫn thực hành điều dưỡng
Đào tạo và nghiên cứu
Tạo ra những ý tưởng mới về điều dưỡng
Phân biệt điều dưỡng với các ngành nghề y tế khác
Ứng dụng trong điều trị nội trú, ngoại trú và cộng đồng cũng như quản lý điều
dưỡng. Nó ln ln hữu ích cho đào tạo điều dưỡng và đã được sử dụng trong
thực tế tại các tổ chức giáo dục ở các nơi khác nhau trên thế giới


Điểm mạnh của học thuyết

•

Cung cấp một khung tham chiếu cho các ĐD quan tâm đến các hành vi của

khách hàng cụ thể


Điểm yếu

•
•
•

Phức tạp
Hạn chế trong việc ứng dụng vào gia đình và cộng đồng
Bảy hệ thống con thiếu các định nghĩa rõ ràng cho mối quan hệ tương tác giữa chúng -> khó
khăn khi xem tồn bộ hệ thống hành vi như một thực thể


Kết luận
•

Mơ hình hệ thống hành vi của Johnson mơ tả con người như một hệ thống hành vi với bảy hệ thống con:
thành tch, liên kết, bảo vệ, phụ thuộc, tiêu hóa, bài tiết và tnh dục. 

•

Mỗi hệ thống con có mối quan hệ với nhau và mơi trường và các yếu tố và chức năng cấu trúc cụ thể giúp
duy trì tnh tồn vẹn của hệ thống hành vi.


Kết luận

•

Khi hệ thống hành vi cân bằng và ổn định, các hành vi của cá nhân sẽ có mục đích, có tổ chức và có
thể dự đốn được. 

•

Mất cân bằng và ổn định trong hệ thống hành vi xảy ra khi căng thẳng, căng thẳng ảnh hưởng đến
mối quan hệ của các hệ thống con hoặc môi trường bên trong và bên ngoài.


Xin cám ơn!