Tải bản đầy đủ (.pdf) (160 trang)

MỤC lục

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.75 MB, 160 trang )

h,

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

PHAN THỊ ĐÀO

QUẢN TRỊ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ
THÀNH TÍCH HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐẠI HƯNG,
HUYỆN KHOÁI CHÂU, TỈNH HƯNG YÊN

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÍ GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2021


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

PHAN THỊ ĐÀO

QUẢN TRỊ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ
THÀNH TÍCH HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐẠI HƯNG,
HUYỆN KHOÁI CHÂU, TỈNH HƯNG YÊN

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÍ GIÁO DỤC
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ TRƯỜNG HỌC
Mã số: Thí điểm


Người hướng dẫn khoa học: GS. TS Nguyễn Đức Chính

HÀ NỘI - 2021


LỜI CẢM ƠN
Trước tiên, tác giả bản luận văn này xin được bày tỏ lịng biết ơn tới các
thầy, cơ giáo đã tham gia giảng dạy lớp cao học chuyên ngành Quản lý Giáo dục
khóa QH-2019-S - Đại học quốc gia Hà Nội - Đại học Giáo dục đã tận tình truyền
đạt những tri thức quý báu, dìu dắt giúp đỡ chúng tơi hồn thành tốt nhiệm vụ của
khóa học và luận văn. Đặc biệt, em xin cảm ơn chân thành tới thầy giáo - người
hướng dẫn khoa học, GS. TS Nguyễn Đức Chính đã tận tình, trực tiếp giúp đỡ,
hướng dẫn cụ thể, chi tiết, cung cấp tài liệu trong suốt q trình nghiên cứu để em
hồn hồn thành luận văn này.
Tơi cũng xin bày tỏ lịng biết ơn tới các đồng chí lãnh đạo, giáo viên, học
sinh Trường Tiểu học Đại Hưng, đã nhiệt tình đóng góp ý kiến cho công tác khảo
sát và thực nghiệm của tôi. Tơi xin cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp, gia đình, người
thân đã động viên, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, hồn thành nhiệm vụ
khố học và luận văn tốt nghiệp này.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày 14 tháng 6 năm 2021
Tác giả

i


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Ký hiệu

Nguyên nghĩa


1

CBQL

Cán bộ quản lý

2

CLB

Câu lạc bộ

3

CMHS

Cha mẹ học sinh

4

CNTT

Công nghệ thông tin

5

GV

Giáo viên


6

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

7

HS

Học sinh

8

KT, ĐG

Kiểm tra, đánh giá

9

PHHS

Phụ huynh học sinh

10

TB

Trung bình


TT

ii


MỤC LỤC BẢNG
Bảng
Bảng 1.1

Nội dung

Trang

So sánh kế hoạch giáo dục ở lớp 1 theo Chương trình giáo

19

dục PT 2006 và Chương trình giáo dục phổ thơng 2018
Bảng 1.2

So sánh kế hoạch giáo dục tiểu học theo Chương trình

21

2006 và Chương trình 2018
Bảng 1.3

Sự khác nhau giữa quản lý và quản trị (nhà trường)


34

Bảng 2.1

Quy mô trường lớp 2016 - 2021

48

Bảng 2.2

Hệ thống cơ sở vật chất từ năm 2016 - 2021

55

Bảng 2.3

Nhận thức của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên về mức

58

độ hiểu biết hoạt động kiểm tra, đánh giá thành tích học
tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực
Bảng 2.4

Đánh giá đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên về thực hiện

60

mục tiêu kiểm tra, đánh giá thành tích học tập của học sinh
theo định hướng phát triển năng lực

Bảng 2.5

Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên về thực trạng nội

62

dung kiểm tra, đánh giá thành tích học tập của học sinh
theo định hướng phát triển năng lực
Bảng 2.6

Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên về thực hiện

65

phương pháp kiểm tra đánh giá thành tích học tập của học
sinh theo định hướng phát triển năng lực
Bảng 2.7

Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên về thực trạng quy

68

trình kiểm tra đánh giá thành tích học tập của học sinh
theo định hướng phát triển năng lực.
Bảng 2.8

Thực trạng xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá thành

72


tích học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng
lực
Bảng 2.9

Thực trạng tổ chức thực hiện kiểm tra, đánh giá thành tích
học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực

iii

75


Bảng 2.10

Thực trạng thanh, kiểm tra, đánh giá hoạt động kiểm tra,

76

đánh giá thành tích học tập của học sinh theo định hướng
phát triển năng lực
Bảng 2.11

Thực trạng chỉ đạo thực hiện kiểm tra đánh giá thành tích

79

học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở
Trường Tiểu học Đại Hưng huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng
Yên
Bảng 2.12


Thực trạng những yếu tố ảnh hưởng đến quản trị hoạt

82

động kiểm tra, đánh giá thành tích học tập của học sinh
theo định hướng phát triển năng lực
Bảng 3.1

Kế hoạch, qui trình kiểm tra, đánh giá thành tích học tập

93

của học sinh Trường…năm học: 201… - 201….
Bảng 3.2

Kế hoạch kiểm tra, đánh giá thành tích học tập của học

96

sinh Tổ
Bảng 3.3

Kế hoạch kiểm tra, đánh giá thành tích học tập của học

96

sinh
Bảng 3.4


Khung ma trận đề kiểm tra

103

Bảng 3.5

Kết quả khảo sát tính cần thiết thực hiện các biện pháp

113

quản trị hoạt động kiểm tra, đánh giá thành tích học tập
của học sinh theo định hướng phát triển năng lực
Bảng 3.6

Kết quả khảo sát tính khả thi thực hiện các biện pháp quản
trị hoạt động kiểm tra, đánh giá thành tích học tập của học
sinh theo định hướng phát triển năng lực

iv

116


DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Nội dung

Hình
Biểu đồ 1.1

Sơ đồ quá trình dạy học


Trang
15

Đánh giá của học sinh về mức độ phù hợp của nội dung
Biểu đồ 2.1

kiểm tra, đánh giá kết quả quả học tập của học sinh theo

64

định hướng phát triển năng lực
Đánh giá của học sinh về thực hiện phương pháp kiểm tra
Biểu đồ 2.2

đánh giá thành tích học tập của học sinh theo định hướng
phát triển năng lực

v

66


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................................... i
MỤC LỤC BẢNG ........................................................................................................... iii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ ................................................................................................... v
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................................... 2

3. Khách thể, đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................ 3
4. Câu hỏi nghiên cứu ...................................................................................................... 3
5. Giả thuyết khoa học ..................................................................................................... 4
6. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................................... 4
7. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ................................................................................. 4
8. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................ 5
9. Những đóng góp của đề tài .......................................................................................... 6
10. Cấu trúc luận văn....................................................................................................... 6
CHƯƠNG 1 ...................................................................................................................... 8
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ VÀ QUẢN TRỊ HOẠT ĐỘNG
ĐÁNH GIÁ THÀNH TÍCH HỌC TẬP THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC HỌC SINH ................................................................................................. 8
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề .................................................................................. 8
1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài .............................................................................. 8
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước ............................................................................... 9
1.2. Một số vấn đề lý luận về đánh giá ......................................................................... 12
1.2.1. Khái niệm: ........................................................................................................ 12
Đánh giá trong dạy học.................................................................................... 12
1.2.2. Chức năng của đánh giá trong dạy học .......................................................... 13
1.2.3. Vị trí, vai trị của đánh giá trong dạy học ....................................................... 14
1.2.4. Các hình thức đánh giá trong dạy học ............................................................ 17
1.3. Chương trình giáo dục phổ thơng 2018 (cấp tiểu học) ........................................ 18
1.3.1. Giới thiệu chương trình giáo dục phổ thông 2018 (cấp tiểu học) ................. 18
1.3.2. Năng lực học sinh, chương trình mơn học theo định hướng phát triển năng
lực học sinh, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh. ........ 23
1.4.1. Khái niệm quản lý/quản trị .............................................................................. 30
1.4.2. Phân biệt quản lý và quản trị. ......................................................................... 33
1.4.3. Khái niệm thành tích học tập (trong và sau một giai đoạn học tập) ............. 35
1.4.4. Khái niệm quản trị hoạt động kiểm tra, đánh giá thành tích học tập theo
dịnh hướng phát triển năng lực học sinh ....................................................... 36

1.4.5. Nội dung quản trị hoạt động đánh giá theo định hướng phát triển năng lực
học sinh............................................................................................................. 37
1.5. Những yếu tố tác động đến quản trị hoạt động đánh giá theo định hướng phát
triển năng lực học sinh .............................................................................................. 41
1.5.1. Yếu tố khách quan ........................................................................................... 41
1.5.2. Yếu tố chủ quan................................................................................................ 42
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 .............................................................................................. 45

vi


CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ VÀ QUẢN TRỊ HOẠT
ĐỘNG ĐÁNH GIÁ THÀNH TÍCH HỌC TẬP Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐẠI
HƯNG, HUYỆN KHOÁI CHÂU, TỈNH HƯNG YÊN .............................................. 46
2.1. Giới thiệu về Trường Tiểu học Đại Hưng ............................................................. 46
2.1.1. Lịch sử hình thành........................................................................................... 46
2.1.2. Sứ mạng của nhà trường ................................................................................. 47
2.1.3. Quy mô trường lớp ........................................................................................... 48
2.1.4. Vị trí, vai trị, chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức và đội ngũ cán bộ, giáo
viên của nhà trường ......................................................................................... 49
2.1.5. Phương thức hoạt động của trường ................................................................ 54
2.1.6. Hệ thống cơ sở vật chất của nhà trường ......................................................... 55
2.2. Tổ chức điều tra, khảo sát ...................................................................................... 56
2.2.1. Mục đích khảo sát ............................................................................................ 56
2.2.2. Đối tượng và phạm vi khảo sát ........................................................................ 56
2.2.3. Nội dung khảo sát ............................................................................................ 56
2.2.4. Phương pháp khảo sát ..................................................................................... 57
2.2.5. Xử lý số liệu khảo sát ....................................................................................... 57
2.3. Thực trạng hoạt động đánh giá và quản trị hoạt động đánh giá ở Trường Tiểu
học Đại Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên ................................................ 57

2.3.1. Thực trạng hoạt động đánh giá thành tích học tập các mơn học tại Trường
Tiểu học Đại Hưng, huyện Khối Châu, tỉnh Hưng Yên .............................. 57
2.3.2. Thực trạng quản trị đánh giá thành tích học tập các mơn học tại Trường
Tiểu học Đại Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên .............................. 72
3.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản trị hoạt động đánh giá
thành tích học tập các môn học và các hoạt động giáo dục tại Trường Tiểu học
Đại Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên ....................................................... 81
2.5. Đánh giá chung........................................................................................................ 84
2.5.1. Kết quả đạt được............................................................................................... 84
2.5.2. Một số hạn chế. ................................................................................................ 85
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 .............................................................................................. 87
CHƯƠNG 3: CÁC BIỆN PHÁP QUẢN TRỊ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ THÀNH
TÍCH HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG
LỰC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐẠI HƯNG, .............................................................. 88
HUYỆN KHOÁI CHÂU, TỈNH HƯNG YÊN............................................................. 88
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ......................................................................... 88
3.1.1. Đảm bảo tính mục tiêu ..................................................................................... 88
3.1.2. Đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ .................................................................. 88
3.1.3. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển ................................................................. 89
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi..................................................................... 89
3.2. Các biện pháp quản trị hoạt động đánh giá thành tích học tập tại Trường Tiểu
học Đại Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên. ............................................... 89
3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức cho CBQL, giáo viên, CMHS và học sinh của
trường tiểu học về vai trò của KT, ĐG thành tích học tập của học sinh theo
định hướng phát triển năng lực ...................................................................... 89
3.2.2. Hoàn thiện việc lập kế hoạch , qui trình KT, ĐG thành tích học tập của học
sinh theo định hướng phát triển năng lực học sinh khoa học, toàn diện ..... 93

vii



3.2.3. Chỉ đạo bồi dưỡng kĩ năng KT, ĐG thành tích học tập của học sinh theo
định hướng phát triển năng lực, nhất là hình thức đánh giá quá trình cho
đội ngũ giáo viên. ............................................................................................. 97
3.2.4. Chỉ đạo đổi mới quy trình tổ chức các hình thức kiểm tra thành tích học tập
của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ...................................... 100
3.2.5. Chỉ đạo tăng cường dụng công nghệ thơng tin trong KT, ĐG thành tích học
tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ................................ 106
3.2.6. Tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động KT, ĐG thành tích học tập của học
sinh theo định hướng phát triển năng lực .................................................... 109
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .......................................................................... 112
3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp ........................ 113
3.4.1. Tổ chức khảo nghiệm..................................................................................... 113
3.4.2. Kết quả khảo nghiệm ..................................................................................... 114
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ............................................................................................ 119
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .............................................................................. 120
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 124

viii


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nghị quyết số 29-NQ/TW đã chỉ rõ “Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng
đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu
tư phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh
tế- xã hội.” và “ Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo là đổi mới những
vấn đề lớn, cốt lõi, cấp thiết, từ quan điểm, tư tưởng chỉ đạo đến mục tiêu, nội dung,
phương pháp, cơ chế, chính sách, điều kiện bảo đảm thực hiện; đổi mới từ sự lãnh
đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước đến hoạt động quản trị của cơ sở giáo dụcĐào tạo và việc tham gia của gia đình, cộng đồng, xã hội và bản thân người

học.”[1].
Thực hiện Nghị quyết chương trình giáo dục phổ thông mới được xây dựng
theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực người học; tạo môi trường học
tập và rèn luyện giúp học sinh phát triển hài hịa về thể chất, tinh thần, trở thành
người học tích cực, tự tin, biết vận dụng các phương pháp học tập tích cực để hồn
thành các tri thức và kĩ năng nền tảng, có ý thức học tập suốt đời; có những phẩm
chất tốt đẹp và năng lực cần thiết để trở thành người cơng dân có trách nhiệm,
người lao động có văn hóa, cần cù, sáng tạo, đáp ứng nhu cầu phát triển cá nhân và
yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ đất nước trong thời đại tồn cầu hóa và
cách mạng cơng nghiệp mới.
Để đáp ứng được yêu cầu của đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục thì
hoạt động kiểm tra, đánh giáo theo định hướng phát triển năng lực học sinh là một
trong những nhiệm vụ cấp thiết hơn bao giờ hết.
Trong quá trình thực hiện chương trình giáo dục phổ thơng mới theo định
hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh, …thì hoạt động kiểm tra, đánh
thành tích học tập của học sinh có vai trị quyết định đến chất lượng, hiệu quả của
quá trình giáo dục. Việc xác định được vị trí, vai trị, chức năng của hoạt động kiểm
tra, đánh giá giúp người dạy nhận thức đúng về vai trị của đánh giá; sử dụng đúng
các hình thức đánh giá trong các giai đoạn khác nhau của quá trình dạy học, giúp

1


người học tiến bộ không ngừng và người dạy xác định được hiệu quả và chất lượng
quá trình dạy học của bản thân. Nâng cao chất lượng đánh giá thành tích học tập
góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng quá trình dạy học và giáo dục.
Kiểm tra, đánh giá ( KT, ĐG) là hoạt động không thể thiếu nhằm xác định
hiệu quả của việc thực hiện mục tiêu dạy học, từ đó định hướng và thúc đẩy giáo
viên (GV) đổi mới phương pháp dạy học, thúc đẩy học sinh ( HS) đổi mới phương
pháp học tập nhằm nâng cao chất lượng thực hiện mục tiêu giáo dục. Hoạt động

đánh giá còn là để phát hiện những mặt tốt, mặt chưa tốt, khó khăn, vướng mắc và
xác định nguyên nhân để đề ra các giải pháp nâng cao chất lượng dạy và học, hiệu
quả giáo dục. Do đó KT, ĐG giá có vị trí là đầu tàu kéo cả quy trình giáo dục đi lên
tạo ra đổi mới về chất lượng trong đào tạo. Kiểm tra, đánh giá cung cấp các thông
tin về kết quả học tập của HS.
Trong các cơ sở giáo dục, chất lượng, hiệu quả của mọi hoạt động giáo dục
đều do cơ chế quản lý quyết định. Nhận thức được điều đó trong những năm qua,
ngành giáo dục huyện Khoái Châu đã chỉ đạo áp dụng việc dạy học, kiểm tra đánh
giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh. Tuy nhiên, thực tế ở các trường
tiểu học ở địa bàn huyện Khoái Châu việc tổ chức các hoạt động kiểm tra, đánh giá
vẫn còn chưa đồng bộ, cán bộ quản lý, giáo viên chưa nắm vững được bản chất của
việc kiểm tra, đánh giá, chưa chú trọng các hình thức đánh giá vì sự tiến bộ của học
sinh, chưa tạo động lực cho hoc sinh.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài “Quản trị hoạt động đánh giá
thành tích học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở Trường
Tiểu học Đại Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.” với mong muốn góp
phần đảm bảo và nâng cao chất lượng giáo dục tại Trường Tiểu học Đại Hưng trong
giai đoạn hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở lý luận và thực trạng về quản trị hoạt động đánh giá thành tích
học tập trong q trình giáo dục tại Trường Tiểu học Đại Hưng, huyện Khoái Châu,
tỉnh Hưng Yên, luận văn đề xuất một số biện pháp quản trị hoạt động kiểm tra, đánh
giá thành tích học tập theo định hướng phát triển năng lực học sinh đáp ứng yêu cầu

2


đổi mới giáo dục, nhằm đảm bảo và nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện tại nhà
trường.
3. Khách thể, đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động kiểm tra, đánh giá thành tích học tập tại trường tiểu học theo định
hướng phát triển năng lực học sinh.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản trị hoạt động đánh giá thành tích học tập theo định hướng phát triển
năng lực học sinh ở Trường Tiểu học Đại Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng
Yên.
3.3. Phạm vi nghiên cứu
Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu các vấn đề liên quan đến hoạt
động đánh giá.
Về không gian: Đề tài nghiên cứu hoạt động đánh giá tại Trường Tiểu học
Đại Hưng của ngành giáo dục và đào tạo huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.
Về thời gian: Các số liệu điều tra, khảo sát lấy từ năm 2018 đến nay. Các
giải pháp được đề xuất trong luận văn có ý nghĩa từ năm học 2020-2021 cho đến
các năm học tiếp theo.
Về đối tượng khảo sát: Đề tài tập trung khảo sát tại Trường Tiểu học Đại
Hưng với các đối tượng sau:
- 2 cán bộ quản lý (1 Hiệu trưởng, 1 hiệu phó)
- 24 giáo viên
- 10% học sinh của trường – tương đương 62 học sinh ở Trường Tiểu học
Đại Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.
4. Câu hỏi nghiên cứu
Hoạt động đánh giá thành tích học tập tại Trường Tiểu học Đại Hưng với hình
thức, phương pháp và quy trình tổ chức như hiện tại trong bối cảnh đổi mới chương
trình giáo dục phổ thông 2018 đang đặt ra cho các nhà quản lý những vấn đề gì?

3


Có thể nghiên cứu những đặc trưng của hoạt động đánh giá thành tích học tập

theo định hướng phát triển năng lực, vì sự tiến bộ của học sinh trong quá trình dạy học
để đề xuất các biện pháp quản trị nhằm giải quyết những vấn đề đó khơng?
5. Giả thuyết khoa học
Hoạt động đánh giá thành tích học tập là yếu tố quyết định chất lượng của
quá trình dạy học. Trong bối cảnh đổi mới giáo dục khi “chuyển một nền giáo dục
từ chủ yếu truyền thụ kiến thức sang chủ yếu rèn luyện năng lực học sinh” thì hoạt
động này bộc lộ nhiều bất cập trong các trường phổ thông, nhất là ở cấp tiểu học.
Nếu nghiên cứu đặc trưng của hoạt động đánh giá thành tích học tập định hướng
phát triển năng lực vì sự tiến bộ của học sinh làm cơ sở đề xuất các biện pháp quản
trị có thể góp phần nâng cao chất lượng dạy học tại Trường Tiểu học Đại Hưng,
huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện được mục đích trên, nhiệm vụ của đề tài là:
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản trị hoạt động đánh giá thành tích học
tập theo định hướng phát triển năng lực học sinh tại trường tiểu học .
- Khảo sát, đánh giá, phân tích thực trạng hoạt động đánh giá và quản trị hoạt
động đánh giá thành tích học tập theo định hướng phát triển năng lực ở Trường Tiểu
học Đại Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.
- Đề xuất một số biện pháp quản trị hoạt động đánh giá thành tích học tập theo
định hướng phát triển năng lực ở Trường Tiểu học Đại Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh
Hưng Yên.
- Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp.
7. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
7.1. Phạm vi khảo sát
Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu quản trị hoạt động đánh giá thành tích học tập
của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở Trường Tiểu học Đại Hưng, huyện
Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.
7.2. Đối tượng khảo sát
Tập thể cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh từ năm học 2018 đến nay


4


7.3. Thời gian nghiên cứu
Từ năm học 2016 đến nay
8. Phương pháp nghiên cứu
8.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
- Mục đích: Nhằm thu thập những thơng tin về các vấn đề có liên quan đến
đề tài làm cơ sở lý luận.
- Công cụ: Thông tin, số liệu, tài liệu của các nghiên cứu trong đã công bố.
- Cách thức tiến hành: tìm hiểu, thu thập, đọc, nghiên cứu, phân tích, tổng
hợp, khái qt hóa các tài liệu có liên quan ở trong nước.
8.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn và tổng kết kinh nghiệm
8.2.1. Phương pháp điều tra bằng phiếu
Tác giả xây dựng bảng hỏi nhằm thu thập thơng tin từ cán bộ quản lý huyện
Khối Châu, giáo viên Trường Tiểu học Đại Hưng về thực trạng của quản trị hoạt
động kiểm tra, đánh giá kết tích học tập các môn học và các hoạt động giáo dục, từ
đó tìm ra những ưu điểm, hạn chế và ngun nhân của thực trạng.
Bảng hỏi được xây dựng với các câu hỏi đóng và mở để khảo sát ý kiến các
CBQL huyện Khoái Châu, giáo viên của Trường Tiểu học Đại Hưng.
8.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Trao đổi trực tiếp với một số cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh học sinh
và học sinh của nhà trường.
8.2.3. Phương pháp quan sát
Quan sát các hoạt động và kỹ năng thực hiện các phương pháp và kĩ thuật
đánh giá của giáo viên Trường Tiểu học Đại Hưng.
8.2.4. Phương pháp phân tích sản phẩm thực tiễn
Tổ chức nghiên cứu, phân tích hồ sơ công tác quản trị, chỉ đạo, điều hành của
BGH; kế hoạch năm học, kế hoạch chuyên môn, các quyết định quản lý; văn bản
chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, của Sở Giáo dục và Đào tạo Hưng n, của

Phịng Giáo dục và Đào tạo Khối Châu, kế hoạch chỉ đạo hoạt động chuyên môn,
kế hoạch giáo dục của Trường Tiểu học Đại Hưng trong một số năm học trở lại đây
để thu thập thông tin thực tiễn có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.

5


8.2.5. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Tiến hành nghiên cứu, tiếp thu các kinh nghiệm quản trị hoạt động đánh giá
kết quả học tập các môn học và các hoạt động giáo dục của các nhà trường trong
huyện Khoái Châu.
8.2.6. Phương pháp hỏi ý kiến chuyên gia
Tác giả hỏi ý kiến chuyên gia bằng các phiếu hỏi với các nhà khoa học, các
chuyên gia về giáo dục học, tâm lý học, các quản lý giáo dục và đào tạo... Việc lấy
ý kiến chuyên gia tổ chức theo cách trao đổi hoặc xin ý kiến đóng góp bằng văn
bản. Phương pháp này được sử dụng ngay từ khâu xây dựng đề cương, góp ý bộ
cơng cụ, góp ý vào nhận định đánh giá thực trạng hoặc vào các giải pháp đề xuất.
8.2.7. Các phương pháp xử lý thông tin
Sử dụng thống kê toán học để xử lý các kết quả nghiên cứu về định lượng
(lập bảng phân phối tần số, tính điểm trung bình cộng) và định tính.
Sử dụng các phần mềm tin học.
Sử dụng mơ hình, sơ đồ, đồ thị để biểu diễn và so sánh…
9. Những đóng góp của đề tài
9.1. Ý nghĩa lý luận
Tổng kết lý luận về quản trị hoạt động đánh giá thành tích học tập các môn
học và các hoạt động giáo dục trong quá trình dạy học, chỉ ra những thành cơng và
mặt hạn chế, cung cấp cơ sở lý luận cho đề tài.
9.2. Ý nghĩa thực tiễn
Luận văn tiến hành điều tra, khảo sát, thu thập thông tin về hoạt động đánh
giá thành tích học tập các mơn học và các hoạt động giáo dục trong quá trình dạy

học tại Trường Tiểu học Đại Hưng đồng thời đưa ra nhận xét tổng thể về thực trạng
của hoạt động này. Trên cơ sở đó, luận văn đề xuất các biện pháp khả thi giúp các
nhà quản trị nâng cao chất lượng đánh giá thành tích học tập trong q trình dạy
học của nhà trường.
10. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo và
các phụ lục, luận văn được trình bày trong 3 chương:

6


Chương 1: Cơ sở lý luận về hoạt động đánh giá và quản trị hoạt động đánh
giá thành tích học tập học sinh tiểu học theo định hướng phát triển năng lực học
sinh.
Chương 2: Thực trạng hoạt động đánh giá và quản trị hoạt động đánh giá
thành tích học tập ở Trường Tiểu học Đại Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng
Yên.
Chương 3: Các biện pháp quản trị hoạt động đánh giá thành tích học tập của
học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở Trường Tiểu học Đại Hưng, huyện
Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.

7


CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ VÀ QUẢN TRỊ HOẠT
ĐỘNG ĐÁNH GIÁ THÀNH TÍCH HỌC TẬP THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài

Những năm 50 đến 70 của thế kỷ XX, xuất phát từ nhiệm vụ nâng cao chất
lượng dạy học trên cơ sở phát huy tính tích cực, độc lập của học sinh, vấn đề KT,
ĐG được nghiên cứu chủ yếu dưới góc độ đánh giá tri thức nhằm hồn thiện q
trình dạy học. Tiêu biểu là các nhà giáo dục người Nga như V.M. Palonxky với
chương trình: “Những vấn đề dạy học của việc đánh giá tri thức, kỹ năng”,
F.I.Perovxki với “Cơ sở và thực tiễn của kiểm tra tri thức”. Năm 1956, Benjamin S.
Bloom và các cộng sự của mình đã tiến hành phân loại mục tiêu giáo dục trong lĩnh
vực nhận thức, có tác dụng quan trọng trong lý luận đánh giá giáo dục và hoàn thiện
việc học tập. Cuốn sách “Nguyên tắc phân loại mục tiêu giáo dục: Lãnh vực nhận
thức” [2] của Bloom được trình bày 2 phần, nổi bật ở phần 2 về 6 cấp độ nhận thức:
Biết, hiểu, vận dụng, phân tích, tổng hợp, đánh giá, cuốn sách là kim chỉ nam trong
việc phân loại mục tiêu giáo dục để xây dựng quy trình KT, ĐG giáo dục hiện nay.
Những năm gần đây, lĩnh vực nghiên cứu đánh giá và đo lường trên thế giới đạt
những thành tựu đáng ghi nhận, được tiếp cận theo quan điểm trường phái khác
nhau song các tác giả đều nhấn mạnh ý nghĩa, tầm quan trọng của KT, ĐG, xây
dựng cơ sở lý thuyết và thực tiễn, quy trình KT, ĐG phù hợp với hệ thống giáo dục
của từng quốc gia.
Nghiên cứu lý thuyết chung về đánh giá trong lớp học như cơng trình của
C.A. Paloma và Robert L. Ebel “Measuring Educational Achievement” (Đo lường
thành tích giáo dục) mơ tả rất chi tiết phương pháp đo lường đánh giá học sinh ở các
trường phổ thơng ở Mỹ. Qua cơng trình này cho thấy việc về đánh giá học sinh cần
tập trung vào đánh giá các năng lực được học sinh thể hiện trong quá trình kiểm tra
và đánh giá [36].

8


Trong cuốn “A Teacher's Guide to Assessment” (Hướng dẫn GV đánh giá)
do D.S. Frith và H.G.Macintosh lại viết rất cụ thể, chuyên sâu về những lý luận cơ
bản của đánh giá trong lớp học, cách lập kế hoạch đánh giá, cách đánh giá, cho

điểm, và cả cách thức đánh giá bằng nhận xét của giáo viên đối với học sinh. Đây là
cuốn sách gợi mở rất nhiều cho nhà quản lý trong công tác quản lý hoạt động đánh
giá học sinh theo tiếp cận phát triển năng lực [37].
Bên cạnh đó có những nghiên cứu cụ thể về quản lý hoạt động đánh giá học
sinh theo định hướng phát triển năng lực trong các nhà trường hiện nay, cụ thể là:
Cuốn “Monitering Educational Achivement” của N.Postlethwaite (2004); cuốn
“Monitering Evaluation: Some Tools, Methods and Approches” do Worbank phát
hành (2004); cuốn “Managing Evaluation in Educational” của Kath Aspinwall, Tim
Simkins, John F. Wilkinson and M. John Mc Auley (1992); cuốn “Mười bước tiến
tới hệ thống giám sát và đánh giá dựa trên kết quả” của Jody Zall Kusek, Ray C.Rist
(2005), … Trong các cuốn tài liệu này đã chỉ cho người đọc thấy các nghiệp vụ
quản lý cần thực hiện để quản lý hoạt động đánh giá học sinh như thế nào cho hiệu
quả, làm thế nào cần đánh giá học sinh trong bối cảnh đổi mới giáo dục trên phạm
vi toàn cầu.
Ở nước ngồi, quản lý KT, ĐG thành tích học tập của người học tập trung ở
3 nội dung như sau: Xác lập các tiêu chí đánh giá q trình KT, ĐG và quản lý KT,
ĐG thành tích học tập; Nghiên cứu đề xuất các giải pháp quản lý KT-ĐG thành tích
học tập của người học; Triển khai mơ hình quản lý KT, ĐG thành tích học tập. Kinh
nghiệm ở các nước cho thấy, các nước rất quan tâm đến quản lý KT, ĐG thành tích
học tập của người học. Những tiêu chí của cơ quan kiểm định chất lượng giáo dục
là thước đo hiệu quả công tác quản lý KT, ĐG thành tích học tập, do vậy bản thân
nhà trường phải có biện pháp quản lý chặt chẽ đáp ứng được tiêu chi đề ra.

1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
Trong những năm gần đây, các nghiên cứu về KT, ĐG thành tích học tập của
HS nói riêng và KT, ĐG thành tích học tập theo định hướng phát triển năng lực cho
HS ở trường phổ thông khá phong phú, đa dạng, thể hiện ở nhiều khía cạnh khác
nhau:

9



Các tác giả Hoàng Đức Nhuận và Lê Đức Phúc là những tác giả nghiên cứu
mở đầu, tiên phong cho sự phát triển của lý luận đánh giá học sinh. Hai ơng đã thực
hiện cơng trình nghiên cứu khoa học công nghệ cấp nhà nước và cho ra đời cuốn
sách “Cơ sở lý luận của việc đánh giá chất lượng học tập của học sinh phổ thông”
(3/1995). Tài liệu làm nền tảng cho việc tiếp cận các khái niệm, các thuật ngữ về
đánh giá giáo dục cũng như những yêu cầu về nội dung và kỹ thuật đánh giá [26].
Tác giả Dương Thiệu Thống cũng cho xuất bản cuốn “Trắc nghiệm và đo
lường thành quả học tập” năm 1995, tái bản năm 2005. Cuốn sách là một đóng góp
to lớn cho giáo dục Việt Nam về phần đánh giá định lượng thành tích học tập của
học sinh [31].
Những tài liệu đề cập đến thuật ngữ, khái niệm với cá nguyên tắc đánh giá,
kỹ thuật đánh giá tiếp theo có thể kể đến cuốn sách của Trần Bá Hoành mang tên
“Đánh giá trong giáo dục” dùng cho các trường đại học sư phạm và cao đẳng sư
phạm [21]; “KT, ĐG trong giáo dục Đại học” của Đặng Bá Lãm [25], “Đo lường,
đánh giá thành tích học tập của học sinh” của Nguyễn Đức Chính[12] v.v. đã cung
cấp cho người đọc những kiến thức cơ bản về KT, ĐG trong giáo dục. Tuy nhiên,
các phương pháp, kỹ thuật KT, ĐG giá thành tích học tập của học sinh mang tính
hiện đại trên thế giới đang tiến hành cũng như việc triển khai ứng dụng vào thực
tiễn giáo dục nước ta còn sơ khai, chưa đầy đủ mang tính hệ thống.
Tác giả Trần Thị Tuyết Oanh với "Đánh giá và đo lường thành tích học tập "
đã hệ thống rất đầy đủ các thuật ngữ và khái niệm, các nguyên tắc, phương pháp, kĩ
thuật, các nội dung ĐG trong giáo dục [27].
Tác giả Lâm Quang Thiệp cũng cho ra đời cuốn sách “Lý thuyết và thực
hành về đo lường và đánh giá trong giáo dục” và cuốn sách “Trắc nghiệm và đo
lường thành quả học tập” nghiên cứu về đo lường đánh giá trong giáo dục bằng
phương pháp định lượng được sử dụng trong giảng dạy và có tính thực tiễn cao
[30], [29].
Tác giả Nguyễn Công Khanh và các cộng sự đã nghiên cứu đánh giá học

sinh theo định hướng phát triển năng lực theo tiếp cận năng lực và xuất bản cuốn
“Kiểm tra, đánh giá trong giáo dục”. Đây là cuốn sách có giá trị rất lớn trong bối

10


cảnh đổi mới hoạt động, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực trong các nhà
trường trong giáo dục hiện nay [23].
Tác giả Trần Khánh Đức (2010) đã làm rõ một số thuật ngữ thường dùng
trong đo lường và đánh giá thành tích học tập như kiểm tra, đo lường, đánh giá và
trắc nghiệm; yêu cầu của kiểm tra và đánh giá về độ tin cậy và độ giá trị; đánh giá
câu hỏi và bài trắc nghiệm về độ khó và độ phân biệt; quy trình thiết kế trắc nghiệm
[15]. Dưới góc độ tâm - sinh lý học, tác giả Đặng Thành Hưng (2012) đã đưa ra một
số tiêu chí chung để nhận diện kĩ năng về bản chất, cấu trúc và những điều kiện tâm
sinh lí tối thiểu của kĩ năng có sự phân biệt với kĩ xảo, năng lực và khả năng, đồng
thời xác định 5 tiêu chí chung đánh giá kĩ năng. Tác giả đã cụ thể hóa 5 tiêu chí
thành 15 chỉ số thực hiện trong tiến trình hành động để đánh giá trình độ hình thành
và phát triển của kĩ năng nào đó ở cá nhân theo nhiều góc độ [22].
Cuốn Tài liệu tập huấn dạy học và kiểm tra đánh giá thành tích học tập theo
định hướng phát triển năng lực học sinh cấp THCS [4] do Bộ Giáo dục và Đạo tạo
lưu hành nội bộ đã chỉ ra các yêu cầu, nội dung của đổi mới phương pháp dạy học
và đổi mới kiểm tra đánh giá thành tích học tập theo định hướng phát triển năng lực
của HS.
Nhiều cơng trình nghiên cứu trong nước của các tác giả đã giải quyết những
vấn đề về phương pháp luận đo lường và đánh giá trong giáo dục: các phương pháp
trắc nghiệm, quy trình đánh giá, và đặc biệt là khoa học đo lường trong đánh giá
thành quả học tập. Các quy trình đánh giá, kỹ thuật thiết kế trắc nghiệm và lý thuyết
đáp ứng câu hỏi trắc nghiệm của RASCH được giới thiệu cho việc ứng dụng thực
hành kiểm tra đánh giá trong giáo dục ở Việt Nam thời gian qua, mà chủ yếu hướng
đến giáo dục đại học và giáo dục phổ thông.

Bên cạnh đó có những nghiên cứu về quản lý hoạt động đánh giá học sinh
được nghiên cứu rất nhiều trong một số luận văn, luận án nghiên cứu đề cập đến
vấn đề quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá trong giáo dục, tác giả Lê Thị Mỹ Hà
với đề tài “Xây dựng quy trình đánh giá thành tích học tập của học sinh Trung học
cơ sở” Luận án Tiến sĩ Quản lý giáo dục [16]. Tác giả Nguyễn Hữu Hoán (2014)
với đề tài: “Quản lý kiểm tra đánh giá thành tích học tập của học sinh trung học cơ

11


sở ở Huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh” [20]; tác giả Đặng Thị Ánh Tuyết (2015)
với đề tài: “Quản lý hoạt động kiểm tra đánh gia thành tích học tập của học sinh
theo tiếp cận năng lực tại trường THCS Phương Đơng, ng Bí, Quảng Ninh Quản
lý giáo dục” [32].
Như vậy, qua nghiên cứu tác giả nhận thấy đã có nhiều nghiên cứu bàn về
vấn đề đánh giá và quản lý hoạt động KT, ĐG thành tích học tập của học sinh (HS)
ở trường phổ thơng dưới nhiều góc độ khác nhau. Điều này chứng tỏ tính thời sự và
ý nghĩa thực tiễn của vấn đề nghiên cứu này. Vì vậy, việc nghiên cứu về hoạt động
này sẽ có vai trị đóng góp quan trọng trong việc hồn thiện cũng như áp dụng các
nghiên cứu về lý thuyết đánh giá trong thực tiễn quản lý quá trình dạy học. Các
nghiên cứu nêu trên là gợi mở quý giá, chỉ ra lý luận cũng như hướng vận dụng
trong nghiên cứu đề tài về quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá thành tích học tập
của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các Trường Tiểu học Đại Hưng,
huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.
1.2. Một số vấn đề lý luận về đánh giá
1.2.1. Khái niệm:
-

Đánh giá trong dạy học.


Bất kì một quá trình giáo dục nào tác động lên con người cũng nhằm tạo ra
những biến đổi nhất định trong đối tượng đó. Muốn biết những biến đổi đó xảy ra ở
mức độ nào thì cần phải đánh giá hành vi của đối tượng trong một tình huống nhất
định. Đánh giá cho phép chúng ta xác định, một là mục tiêu giáo dục được đặt ra có
phù hợp hay khơng và có đạt được mục tiêu hay khơng, hai là việc giảng dạy có
thành cơng hay khơng, người học có tiến bộ hay khơng.
Tác giả Trần Bá Hồnh, trong cuốn “Đánh giá trong giáo dục” 1997 viết:
“Đánh giá là đưa ra những nhận định, những nhận xét về giá trị của người học trên
cơ sở xử lý những thông tin, những chứng cứ thu thập được đối chiếu với mục tiêu
đề ra, nhằm đề xuất những quyết định thích hợp để cải thiện thực trạng, điều chỉnh
nâng cao chất lượng và hiệu quả của công việc” [21].
Theo tác giả Nguyễn Đức Chính, đánh giá trong cuốn “Đánh giá và quản lý

hoạt động đánh giá trong giáo dục” 2017 tác giả viết “ Đánh giá là quá trình thu

12


thập và xử lí thơng tin một cách có hệ thống nhằm xác định mục tiêu đã và đang đạt
được ở mức độ nào hoặc Đánh giá là quá trình thu thập và xử lí thơng tin một cách
có hệ thống để đưa ra các quyết định” [13]
Tuy nhiên, trong một loại hình đánh giá đặc thù như đánh giá trong dạy học
cần một định nghĩa cụ thể hơn, chỉ rõ những công việc cần làm để hoạt động này
thực hiện được chức năng quan trọng của nó là vì sự tiến bộ của người học, góp
phần đảm bảo chất lượng của quá trình dạy học.
Đánh giá trong dạy học có thể được định nghĩa như sau: Đánh giá trong dạy
học là q trình thu thập, chỉnh lí, xử lí thơng tin về thành tích học tập của người
học một cách toàn diện, hệ thống, khoa học ở các giai đoạn của quá trình học tập,
đối chiếu với mục tiêu học tập ở từng giai đoạn nhằm giúp người học tiến bộ trong
suốt quá trình học tập, và cuối cùng đối chiếu với mục tiêu của cả mơn học hay

khố học nhằm đánh giá chất lượng của quá trình dạy học (với cách hiểu “chất
lượng là sự trùng khớp với mục tiêu” [13]
- Thành tích học tập: Thành tích học tập được hiểu là sự tiến bộ của học
sinh trong quá trình học tập và những kết quả đạt được sau một giai đoạn học tập.
hoặc sau khi kết thúc năm học, bậc học.
1.2.2. Chức năng của đánh giá trong dạy học
1.2.2.1. Chức năng định hướng
Đánh giá trong dạy học được tiến hành trên cơ sở mục tiêu của cả khố học,
bậc học, của từng mơn học, bài học. Đánh giá cho phép xác định độ sai lệch giữa
mức độ hiện tại với mục tiêu học tập đã đề ra trước đó, để trị và thầy có biện pháp
làm cho khoảng cách này ngày một ngắn hơn.
Chính vì vậy, đánh giá trong dạy học có khả năng chỉ ra phương hướng phấn
đấu cho người dạy và người học, cho các cơ sở giáo dục và đào tạo nói chung.
Chức năng định hướng của đánh giá tồn tại khách quan, trên cơ sở một hệ
mục tiêu (về những kiến thức, kĩ năng, năng lực mà người học phải chiếm lĩnh sau
mỗi bài học, mơn học và cả bậc học hay khố học) đã được xác lập từ trước nhằm
đáp ứng yêu cầu của xã hội, khơng bị ý chí cá nhân của con người chi phối. Ngoài
ra, đánh giá theo định hướng như vậy cịn có khả năng tác động và bảo đảm tính

13


thơng suốt cho q trình thực hiện một nền giáo dục mở.
1.2.2.2. Chức năng đốc thúc, kích thích, tạo động lực
Thông qua đánh giá, cách sử dụng kết quả đánh giá ở những hình thức khác
nhau có thể kích thích tinh thần học hỏi và tiến bộ không ngừng của người học, từ
đó tạo ra một mơi trường cạnh tranh chính thức hoặc phi chính thức. Trong q
trình dạy học, căn cứ vào từng giai đoạn, vào mục tiêu, nội dung của từng mơn học
có thể sử dụng các hình thức, kĩ thuật đánh giá khác nhau để đôn đốc, tạo động lực
cho người học trong học tập, chủ động tìm cách chiếm lĩnh các mục tiêu học tập để

được đánh giá cao.
1.2.2.3. Chức năng sàng lọc, lựa chọn
Trong quá trình dạy học chúng ta phải thường xuyên tiến hành lựa chọn,
sàng lọc, phân loại người học. Kết quả của quá trình đánh giá sẽ giúp phân loại,
sàng lọc người học và từ đó sẽ có những chiến lược phù hợp với từng loại người
học, giúp họ tiến bộ không ngừng.
1.2.2.4. Chức năng dự báo, cải tiến
Đánh giá trong suốt quá trình dạy học giúp phát hiện, dự báo được những
vấn đề tồn tại trong dạy và học, từ đó tiến hành sử dụng các biện pháp thích hợp để
bù đắp những chỗ thiếu hụt hoặc loại bỏ những sai sót khơng đáng có. Đó chính là
chức năng dự báo và cải tiến trong dạy học của đánh giá. Ví dụ, nhờ có phân tích
kết quả đánh giá thành tích học tập của người học ở một giai đoạn có thể dự báo
những thuận lợi hoặc khó khăn của những nhóm người học khác nhau ở giai đoạn
sau và từ đó có kế hoạch khắc phục. Với cách đánh giá và sử dụng kết quả đánh giá
như vậy, người dạy có thể giúp từng người học chiếm lĩnh từng mục tiêu học tập ở
từng giai đoạn để cuối cùng đạt mục tiêu học tập của cả môn học, bậc học hay khố
học.
1.2.3. Vị trí, vai trị của đánh giá trong dạy học
1.2.3.1. Vị trí của đánh giá trong dạy học
Quá trình dạy học có thể được biểu diễn bằng sơ đồ sau:

14


Mục tiêu mơn học

Nội dung mơn học

Hình thức tổ chức dạy học; phương pháp, phương
tiện dạy học; các hình thức đánh giá thường

xuyên, định kì

Đánh giá tổng kết

Hình 1.1 Sơ đồ quá trình dạy học
(Nguồn: Đánh giá và quản lý hoạt động đánh giá trong giáo dục [13, tr.45])
Trong quá trình dạy học với định hướng là hệ mục tiêu môn học, đánh giá
được thực hiện ở các giai đoạn khác nhau, với nhiều hình thức khác nhau. Đánh giá
quá trình được tích hợp vào mọi hoạt động dạy và học, vừa có mục đích kích thích
tạo động lực để người học chủ động chiếm lĩnh mục tiêu học tập, (mục tiêu trung
gian) vừa giúp người học biết mình đang ở đâu, cần đi đến đâu, cịn thiếu gì để có
thể đi đến đó. Qua đó, người dạy biết từng người học của mình thiếu những gì và
cần làm gì để giúp người học đó đạt mục tiêu của từng giai đoạn học tập để cuối
cùng đạt mục tiêu của cả môn học, bậc học.
Đánh giá tổng kết (đối chiếu kết quả học tập ở cuối môn học với mục tiêu
của cả mơn học) ngồi việc xác định người đỗ người trượt, chỉ có một mục đích
giúp nhà quản lý đánh giá chất lượng của quá trình dạy học và điều chỉnh các biện
pháp quản lý cho năm sau, khoá sau.
Việc xác định vị trí của đánh giá trong dạy học giúp nhận thức đúng về vai
trò của đánh giá, sử dụng đúng các hình thức đánh giá trong các giai đoạn khác
nhau của quá trình dạy học, giúp người học tiến bộ không ngừng và cuối cùng tất cả
người học đều đạt mục tiêu môn học.

15


Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×