Tải bản đầy đủ (.pdf) (106 trang)

(Luận văn thạc sĩ) Thực hiện pháp luật về viên chức Từ thực tiễn Trường Đại học Y tế công cộng, Bộ Y tế

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.86 MB, 106 trang )

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………

BỘ NỘI VỤ
……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

HỒNG NGỌC ÁNH

THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ VIÊN CHỨC - TỪ THỰC TIỄN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y TẾ CÔNG CỘNG, BỘ Y TẾ

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH

HÀ NỘI, NĂM 2021


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………

BỘ NỘI VỤ
……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

HỒNG NGỌC ÁNH

THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ VIÊN CHỨC - TỪ THỰC TIỄN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y TẾ CÔNG CỘNG, BỘ Y TẾ


LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH
Mã số: 8 38 01 02

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG

HÀ NỘI, NĂM 2021


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu độc lập của tôi; các
thông tin, số liệu đảm bảo trung thực, có nguồn gốc rõ ràng, chưa được cơng
bố trong bất cứ cơng trình khoa học khác.
Tác giả

Hoàng Ngọc Ánh


LỜI CẢM ƠN
Luận văn Thạc sĩ được hoàn thành bằng sự nỗ lực và nghiêm túc của
tơi trong q trình học tập, nghiên cứu khoa học. Để hoàn thành được đề tài
luận văn này, tôi đã nhận được sự quan tâm hướng dẫn, giúp đỡ của nhiều cá
nhân, tập thể trong và ngồi trường.
Trước hết, tơi cũng xin bày tỏ lịng biết ơn tới các thầy, cơ giáo tại Học
viện Hành chính Quốc gia đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong thời gian
học tập và nghiên cứu để hồn thành chương trình đào tạo thạc sĩ.
Tơi xin dành tình cảm và sự biết ơn đến ba mẹ, các anh, chị, em của tôi
đã động viên, hỗ trợ, tạo điều kiện cao nhất cho tôi trong cuộc sống, học tập
và nghiên cứu để có kết quả này.
Tơi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu Trường Đại học Y tế công
cộng, Bộ Y tế đã hỗ trợ, tạo điều kiện, giúp đỡ tơi trong q trình học tập

và nghiên cứu.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Cô giáo hướng dẫn khoa học là Tiến sĩ
Nguyễn Thị Thu Hương, công tác tại Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội đã
luôn dành thời gian, tâm huyết, nhiệt tình chỉ bảo và định hướng cho tơi ngay
từ những ngày đầu trong q trình nghiên cứu, tìm tài liệu và viết Luận văn.
Xin trân trọng cảm ơn./.
Tác giả

Hoàng Ngọc Ánh


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
Chương 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA THỰC HIỆN PHÁP LUẬT
VỀ VIÊN CHỨC............................................................................................... 7
1.1. Viên chức ................................................................................................... 7
1.1.1. Khái niệm, đặc điểm viên chức.....................................................................7
1.1.2. Phân loại viên chức .................................................................................... 11
1.2. Pháp luật về viên chức ................................................................................... 13
1.2.1. Khái niệm pháp luật về viên chức ............................................................. 13
1.2.2. Đặc điểm của pháp luật về viên chức ................................................... 16
1.3. Thực hiện pháp luật về viên chức ............................................................ 18
1.3.1. Khái niệm, đặc điểm, các hình thức thực hiện pháp luật về viên chức .....18
1.3.2. Nội dung thực hiện pháp luật về viên chức.............................................. 20
1.4. Các yếu tố tác động đến việc thực hiện hiện pháp luật về viên chức ......... 38
1.4.1. Chất lượng của hệ thống pháp luật về viên chức ................................. 38
1.4.2. Phương thức và cơ chế thực hiện pháp luật ......................................... 40
1.4.3. Vai trò, trách nhiệm của các chủ thể thực hiện pháp luật về viên
chức ................................................................................................................. 41
1.4.4. Trình độ, năng lực, ý thức pháp luật, văn hóa pháp lý của viên chức ........ 44

1.4.5 Các điều kiện và môi trường thực hiện pháp luật.................................. 44
Tiểu kết chương 1............................................................................................ 47
Chương 2. THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG ĐẠI
HỌC Y TẾ CÔNG CỘNG, BỘ Y TẾ ............................................................ 48
2.1. Giới thiệu về Trường Đại học Y tế cơng cộng, Bộ Y tế .......................... 48
2.1.1. Sự hình thành và phát triển ................................................................... 48
2.1.2. Những đặc điểm chính của Trường ...................................................... 49


2.1.3. Chức năng, nhiệm vụ của Trường Đại học Y tế công cộng .................. 50
2.1.4. Tổ chức bộ máy và đội ngũ viên chức ................................................... 52
2.1.5. Các hoạt động của Trường ................................................................... 54
2.2. Phân tích thực trạng thực hiện pháp luật về viên chức tại Trường Đại học
Y tế công cộng................................................................................................. 59
2.2.1. Thực hiện quy định về tuyển dụng viên chức ........................................... 59
2.2.2. Thực hiện quy định về sử dụng, luân chuyển, biệt phái viên chức........ 63
2.2.3. Thực hiện quy định về đào tạo, bồi dưỡng viên chức ............................. 63
2.2.4. Thực hiện quy định về đánh giá, khen thưởng, kỷ luật viên chức ......... 67
2.2.5. Thực hiện quy định về đãi ngộ viên chức ................................................. 69
2.2.6. Thực hiện quy định về quyền và nghĩa vụ của viên chức ....................... 70
2.3. Nhận xét về thực hiện pháp luật về viên chức tại Trường Đại học Y tế
công cộng ........................................................................................................ 73
2.3.1. Kết quả đạt được và nguyên nhân......................................................... 73
2.3.2. Hạn chế, bất cập và nguyên nhân ......................................................... 73
Tiểu kết chương 2............................................................................................ 75
Chương 3. ĐỊNH HƯỚNG, GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM THỰC HIỆN PHÁP
LUẬT VỀ VIÊN CHỨC - TỪ THỰC TIỄN TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y TẾ
CÔNG CỘNG ................................................................................................. 76
3.1. Định hướng bảo đảm thực hiện pháp luật về viên chức - từ thực tiễn
Trường Đại học Y tế công cộng ...................................................................... 76

3.1.1. Bảo đảm đồng bộ giữa thực hiện pháp luật về viên chức với đổi mới cơ
chế quản lý đơn vị sự nghiệp cơng lập ............................................................ 76
3.1.2. Bảo đảm tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của đơn vị sự nghiệp công
lập trong thực hiện pháp luật về quản lý viên chức ........................................ 77
3.1.3. Bảo đảm cơng khai, minh bạch trong q trình thực hiện pháp luật về
viên chức.......................................................................................................... 79


3.2. Giải pháp bảo đảm pháp luật về viên chức - từ thực tiễn Trường Đại học
Y tế công cộng................................................................................................. 80
3.2.1. Giải pháp chung .................................................................................... 81
3.2.2. Giải pháp riêng cho Trường Đại học Y tế công cộng........................... 89
Tiểu kết chương 3............................................................................................ 92
KẾT LUẬN LUẬN VĂN ............................................................................... 93
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................ 95


DANH MỤC BẢNG BIỂU

Stt

Ký hiệu

Nội dung

Trang

1

Bảng 2.1


Số lượng viên chức của Trường Đại học Y tế
công cộng

54

2

Bảng 2.2

Cơ cấu viên chức của Trường Đại học Y tế
công cộng

54

3

Bảng 2.3

Số lượng viên chức của Trường Đại học Y tế
công cộng đang được cử đi đào tạo

65


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Stt

Ký hiệu


Nguyên nghĩa

1

ĐTBD

2

ĐHYTCC

Đại học Y tế công cộng

3

VC-NLĐ

Viên chức, người lao động

Đào tạo, bồi dưỡng


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài luận văn
Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã và đang từng bước
đổi mới, hoàn thiện, nhằm đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của thời kỳ phát triển và
hội nhập quốc tế. Đặc biệt là sau những thành tựu đạt được của hơn 30 năm
cơng cuộc đổi mới tồn diện đất nước do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo
và khởi xướng; Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII (2016 - 2021), hoạt động
của Quốc hội, Chính phủ khóa XIV (2016 - 2021).

Quốc Hội đã thông qua nhiều văn bản luật điều chỉnh về cán bộ, công
chức, viên chức, trong đó có Luật Cán bộ, cơng chức số 22/2008/QH12 (ngày
13/11/2008), Luật Viên chức số 58/2010/QH12 (ngày 15/11/2010). Đảng,
Chính phủ, các bộ, ngành đã ban hành nhiều văn bản quy định về công tác
quản lý cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên. Các cấp, các ngành đã tổ
chức quán triệt và thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về
quản lý cán bộ, công chức, viên chức và đảng viên.
Có khoảng gần 250 nghìn cơng chức và gần 1,8 triệu viên chức hưởng
lương từ đơn vị sự nghiệp, đội ngũ này có vai trị vơ cùng quan trọng trong quá
trình Nhà nước thực hiện nhiệm vụ quản lý mọi mặt của đời sống kinh tế - chính
trị - văn hóa - xã hội. Hơn nữa, đất nước ta đang trong thời kỳ thực hiện cơng
nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, yêu cầu xây dựng và nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ, cơng chức, viên chức địi hỏi cơng tác quản lý phải được
quan tâm một cách đúng mực. Một quốc gia muốn có đội ngũ cán bộ, cơng chức,
viên chức mạnh, chun nghiệp thì khơng thể thiếu cơng tác quản lý khoa học,
hiện đại và thống nhất. Đặc biệt là công tác quản lý, thực hiện pháp luật của đội
ngũ viên chức làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập. Do đó, cần thiết
phải có sự nghiên cứu về công tác thực hiện pháp luật về viên chức trong việc

1


đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước và hội nhập quốc tế.
Các văn bản pháp luật về quản lý cán bộ, công chức, viên chức và công
tác quản lý cán bộ, cơng chức, viên chức đã có nhiều đổi mới: công tác tuyển
dụng được thực hiện thông qua kỳ thi, theo nguyên tắc cạnh tranh, khách
quan, công khai; thi nâng ngạch; thi tuyển lãnh đạo; công tác đánh giá công
chức, viên chức dựa trên kết quả công việc và gắn với thẩm quyền, trách
nhiệm của người đứng đầu; thực hiện chế độ khen thưởng, kỷ luật và các quy
định khác về quy trình trong cơng tác tổ chức cán bộ, đào tạo, bồi dưỡng công

chức, viên chức được coi trọng. Qua đó, chất lượng của đội ngũ cán bộ, cơng
chức, viên chức đã từng bước được nâng cao, có phẩm chất đạo đức, trình độ,
năng lực đáp ứng yêu cầu phát triển, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, hội
nhập quốc tế và xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
Với vị trí, vai trị, tầm quan trọng của viên chức, pháp luật Việt Nam đã
từng bước tách đội ngũ viên chức ra khỏi đối tượng là cán bộ, công chức, xây
dựng một Luật riêng - Luật Viên chức năm 2010 điều chỉnh lực lượng lao
động này. Điều đó khơng chỉ có ý nghĩa về mặt hoàn thiện hệ thống pháp luật
thực định, mà quan trọng hơn, bởi đó là hành lang pháp lý phân định rõ hoạt
động nghề nghiệp của viên chức so với hoạt động công vụ của cán bộ, công
chức, đẩy mạnh việc thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các đơn
vị sự nghiệp công lập trong điều kiện nền kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
Trường Đại học Y tế công cộng được thành lập trong giai đoạn chuyển
tiếp pháp luật về quản lý viên chức từ Pháp lệnh cán bộ công chức sang Luật
Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.
Vì lý do nêu trên, tác giả đã chọn đề tài: “Thực hiện pháp luật về viên
chức - Từ thực tiễn Trường Đại học Y tế công cộng, Bộ Y tế” làm đề tài
nghiên cứu của luận văn thạc sĩ.

2


2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Với tầm quan trọng của mình, nên cán bộ, công chức, viên chức và
công tác thực hiện pháp luật về đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức là đề
tài luôn nhận được sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu, nhà quản lý và là
đề tài được tổ chức nhiều tại các hội nghị, hội thảo khoa học trong nước và
quốc tế. Các tạp chí chuyên ngành cũng có nhiều bài viết trao đổi về đề tài
này. Tuy nhiên, về đối tượng là viên chức các cơng trình nghiên cứu, bài viết

chỉ tập trung nghiên cứu về số lượng; chất lượng; hoạt động chuyên môn;
những bất hợp lý trong việc thực hiện pháp luật về viên chức; các biện pháp
nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức. Có thể kể ra các bài viết, cơng trình
nghiên cứu như:
- Nội dung cần có của Luật Viên chức qua bài viết: Sự điều chỉnh của
pháp luật về viên chức - Tạp chí Tổ chức Nhà nước, số 1/2009, GS.TS. Phạm
Hồng Thái;
- Bàn luận một số nội dung về khái niệm viên chức, điều kiện, quy trình
tuyển dụng viên chức, quyền và nghĩa vụ, đạo đức, văn hoá giao tiếp, những
việc không được làm đối với viên chức: Một số suy nghĩ về việc xây dựng
Luật Viên chức - Tạp chí Tổ chức Nhà nước, số 7/2009, Vũ Khoan - Nguyên
Phó Thủ tướng Chính phủ;
- Yêu cầu đổi mới cơ chế quản lý đội ngũ viên chức hiện nay, quan
điểm và phương hướng đổi mới cơ chế quản lý viên chức: Tiếp tục đổi mới cơ
chế quản lý viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập - Tạp chí Tổ chức
Nhà nước, số 5/2010, Trần Anh Tuấn;
- Các giải pháp thực hiện Luật Viên chức để nâng cao chất lượng phục
vụ của đơn vị sự nghiệp: Thực hiện tốt Luật Viên chức để tiếp tục đổi mới cơ
chế quản lý và nâng cao chất lượng phục vụ của khu vực sự nghiệp công lập –
Tạp chí Tổ chức Nhà nước, số 1/2009, Trần Văn Tuấn;

3


- Sự điều chỉnh của pháp luật đối với các đối tượng làm việc trong trường
đại học công lập ở Việt Nam hiện nay và một số hạn chế của pháp luật về giảng
viên trong trường đại học công lập: Sự điều chỉnh của pháp luật về viên chức
trong trường đại học - Tạp chí điện thử Tổ chức Nhà nước, ngày đăng
13/8/2021, Nguyễn Thị Thu Hương;
- Luận án Tiến sĩ Luật học: Thực hiện pháp luật về viên chức trong

trường Đại học ở Việt Nam, 2016, Nguyễn Thị Thu Hương;
- Các giải pháp cần thực hiện và đưa ra các nhiệm vụ cụ thể trong hoạt
động đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức ở Việt Nam: Nâng cao
chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức ở Việt Nam”,
Tạp chí Quản lý nhà nước (2020).
- Những vấn đề cần quan tâm trong công tác tuyển dụng, sử dụng và
quản lý viên chức tại các trường đại học công lập: Đổi mới tuyển dụng, sử dụng
và quản lý viên chức: nhìn từ các trường đại học công lập, Tạp chí Quản lý
nhà nước (2020).
Với mong muốn nghiên cứu sâu về những vấn đề liên quan tới thực
hiện pháp luật về viên chức tại Trường Đại học Y tế công cộng, nhất là trong
giai đoạn “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, nâng cao chất
lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong
điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc
tế” và yêu cầu tự chủ các trường Đại học trong giai đoạn hiện nay. Hi vọng
luận văn này sẽ có những đóng góp nhất định trong việc nghiên cứu về pháp
luật quản lý viên chức.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1. Mục đích
Luận văn tập trung nghiên cứu và đưa ra các quan điểm, giải pháp nhằm
nâng cao chất lượng và hiệu quả của việc thực hiện pháp luật về viên chức từ

4


thực tiễn Trường Đại học Y tế công cộng, Bộ Y tế.
3.2. Nhiệm vụ
Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về viên chức và thực hiện
pháp luật về viên chức.

- Phân tích trạng thực hiện pháp luật về viên chức ở Trường Đại học Y
tế công cộng, Bộ Y tế.
- Đề xuất các giải pháp góp phần tăng cường cơng tác thực hiện pháp
luật về viên chức từ thực tiễn Trường Đại học Y tế công cộng, Bộ Y tế.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
- Đối tượng nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là lý luận và thực tiễn của thực hiện
pháp luật về viên chức.
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Phạm vi nghiên cứu về nội dung: luận văn tập trung nghiên cứu việc
áp dụng và triển khai thực hiện pháp luật về viên chức từ thực tiễn Trường
Đại học Y tế cơng cộng từ đó đưa ra những giải pháp để thực hiện.
+ Phạm vi nghiên cứu về không gian: viên chức trong trường đại học, cụ
thể là thực tiễn tại Trường Đại học Y tế công cộng.
+ Phạm vi nghiên cứu về thời gian: nghiên cứu trong khoản thời gian từ
năm 2010 khi Luật viên chức được ban hành cho đến nay.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn
- Trong luận văn, tác giả sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa MácLênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về pháp luật, thực hiện pháp luật.
- Chương 1 của luận văn tác giả sử dụng phương pháp liệt kê để trích
dẫn những nội dung liên quan đến đề tài nghiên cứu, xây dựng cơ sở lý thuyết
vững chắc để triển khai đề tài; Chương 2 và Chương 3, tác giả sử dụng

5


phương pháp phân tích, tổng hợp trong việc nghiên cứu việc thực hiện pháp
luật về viên chức, công tác quản lý viên chức của các đơn vị sự nghiệp công
lập và tác động của cơ chế, pháp luật tới thực tiễn.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Luận văn có những đóng góp sau:

- Ý nghĩa về lý luận: Luận văn đã góp phần bổ sung và phát triển lý
luận về thực hiện pháp luật về viên chức;
- Ý nghĩa thực tiễn: Luận văn là cơ sở để điều chỉnh thực tiễn thực hiện
pháp luật về viên chức tại Trường Đại học Y tế cơng cộng nói riêng và các
trường đại học công lập ở Việt Nam nói chung.
7. Kết cấu của luận văn
Luận văn “Thực hiện pháp luật về viên chức - Từ thực tiễn Trường Đại
học Y tế cơng cộng, Bộ Y tế”, ngồi phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu
tham khảo, nội dung luận văn gồm có 03 chương:
Chương 1. Những vấn đề lý luận của thực hiện pháp luật về viên chức
Chương 2. Thực hiện pháp luật về viên chức tại Trường Đại học Y tế
công cộng, Bộ Y tế
Chương 3. Định hướng, giải pháp bảo đảm việc thực hiện pháp luật về
viên chức - Từ thực tiễn Trường Đại học Y tế công cộng, Bộ Y tế.

6












×