NGHIÊN CỨU HỘP SỐ TỰ ĐỘNG 6 CẤP 09E TRÊN XE AUDI A8

BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI

ĐINH NGỌC ANH

---------------------------------------

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGHÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT Ô TÔ

CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT Ô TÔ

NGHIÊN CỨU HỘP SỐ TỰ ĐỘNG 6 CẤP 09E TRÊN XE AUDI
A8

CBHD

: TS Nguyễn Anh Ngọc

Sinh viên

: Đinh Ngọc Anh

Mã số sinh viên : 2018600404

Hà Nội – 2022


BỘ CƠNG THƯƠNG
CỘNG HỒ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNGĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆPHÀNỘI

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

PHIẾU GIAO ĐỀ TÀI ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Họ tên sinh viên: Đinh Ngọc Anh
Lớp: 2018DHKTOT01

Mã SV: 2018600404

Ngành: CNKTƠTƠ

Khóa: 13

Tên đề tài: Nghiên cứu hộp số tự động 6 cấp 09E trên xe Audi A8
Mục tiêu đề tài
- Nghiên cứu tổng quan về hộp số tự động trên xe Audi A8.
- Cấu tạo, nguyên lý làm việc của hệ thống.
- Kết cấu và đặc điểm của hộp số tự động.
- Các thông số kết cấu ảnh hưởng đến hộp số tự động.
- Quy trình kiểm tra, bảo dưỡng và cách khắc phục hư hỏng của hộp
số tự động
Kết quả dự kiến
1. Phần thuyết minh
- Tổng quan về vấn đề nghiên cứu.
- Tổng quan về hệ thống hộp số tự động.
- Cấu tạo và nguyên lý làm việc của hộp số tự động 6 cấp Audi A8
- Các thông số kết cấu ảnh hưởng đến hộp số tự động nói chung và
hộp số tự động Audi nói riêng.
- Nắm bắt rõ quy trình kiểm tra, bảo dưỡng và cách khắc phục hư
hỏng của hệ thống
2. Bản vẽ

- 01 bản vẽ : Tổng quan về hộp số tự động 09E trên xe Audi A8
- 01 bản vẽ: Mạch điều khiển thủy lực ly hợp biến mơ
- 01 bản vẽ: Quy trình kiểm tra tháo lắp ly hợp số lùi
Thời gian thực hiện: từ: 21/3/2021 đến 22/5/2021
GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

TRƯỞNG KHOA

(Ký và ghi rõ họ tên)

TS. NGUYỄN ANH NGỌC

TS. NGUYỄN ANH NGỌC


NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................

.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................

Hà Nội, Ngày .... Tháng .... Năm 2022


NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................

.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................

Hà Nội, Ngày .... Tháng .... Năm 2022


i
MỤC LỤC
LỜI NĨI ĐẦU ................................................................................................. iii
DANH MỤC HÌNH ẢNH ............................................................................... iv
DANH MỤC BẢNG BIỂU ............................................................................. vi
DANH SÁCH KÝ HIỆU ................................................................................ vii
CHƯƠNG 1

TỔNG QUAN VỀ HỘP SỐ TỰ ĐỘNG ................................. 1

1.1 Lịch sử phát triển .................................................................................. 1
1.2 Nhiệm vụ .............................................................................................. 1
1.3 Phân loại hộp số tự động ...................................................................... 2
1.4 Yêu cầu của hộp số ............................................................................... 3
1.5 Chức năng của hộp số........................................................................... 4
1.6 Ưu điểm của hộp số tự động so với số sàn ........................................... 4

1.7 Khái quát về hộp số tự động ................................................................. 7
1.7.1

Bộ biến mô .................................................................................. 7

1.7.2

Bộ truyền bánh răng hành tinh .................................................... 7

1.7.3

Bộ điều khiển thủy lực .............................................................. 10

1.7.4

ECU động cơ và ECT ............................................................... 14

CHƯƠNG 2
A8

NGHIÊN CỨU HỘP SỐ TỰ ĐỌNG 6 CẤP CỦA XE AUDI
................................................................................................ 18

2.1 Giới thiệu chung ................................................................................. 18
2.1.1

Hộp số tự động 09E................................................................... 19

2.1.2

Thông số kỹ thuật ...................................................................... 20

2.2 Kết cấu của hộp số tự động 09E ......................................................... 21
2.2.1

Bộ biến mô thủy lực .................................................................. 21

2.2.2

Li hợp khóa biến mơ ................................................................. 24

2.2.3

Hệ thống làm mát dầu ATF ...................................................... 26

2.2.4

Bộ bánh răng hành tinh ............................................................. 29

2.2.5

Bơm dầu ATF............................................................................ 39

2.2.6

Bộ điều khiển thủy lực .............................................................. 40

2.2.7

Bộ modul điều khiển điện ......................................................... 44

CHƯƠNG 3

BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA ĐỐI VỚI HỘP SỐ 09E........... 49


ii
3.1 Quy trình bảo dưỡng sửa chữa hộp số tự động .................................. 49
3.2 Các chú ý khi tháo lắp bảo dưỡng hộp số tự động ............................. 50
3.2.1

Chú ý chung .............................................................................. 50

3.2.2

Chú ý khi tháo lắp bảo dưỡng sửa chữa .................................... 51

3.3 Bảo dưỡng, kiểm tra hộp số tự động 09E (phần cơ khí) .................... 52
3.3.1

Biến mơ ..................................................................................... 52

3.3.2

Bộ bánh răng hành tinh ............................................................. 53

3.4 Bảo dưỡng kiểm tra hộp số tự động 09E (phần điện) ........................ 59
3.4.1

Giắc kết nối OBD-II .................................................................. 59

3.4.2

Các kiểm tra và xóa lỗi chuẩn đốn .......................................... 60

3.4.3

Các mã lỗi của hộp số tự động .................................................. 61

KẾT LUẬN ..................................................................................................... 62
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 63


iii
LỜI NĨI ĐẦU
Ơ tơ là một phương tiện thiết yếu được nhiều người sử dụng cùng với sự
phát triển của nền kinh tế hiện nay. Nó được áp dụng nhiều cho các nhu cầu
vận tải như chở hàng hóa hay được áp dụng để các cá nhân, gia đình cho những
chuyến đi xa. Lịch sử phát triển của ô tô đã trải qua nhiều năm với những giai
đoạn thăng trầm để tiến tới sự hoàn thiện và tiện nghi. Các hãng xe đã áp dụng
những khoa học kỹ thuật tiến bộ vào những chiếc xe ơ tơ của mình như điều
khiển điện tử, điều khiển bán dẫn, công nghệ nano… Ở Việt Nam do ngành
cơng nghiệp ơ tơ cịn non trẻ so với các ngành công nghiệp ô tô trên thế giới.
Vì vậy ơ tơ Việt Nam ngày càng phải tiếp cận các công nghệ tiên tiến để ô tô
Việt Nam có một chỗ đứng ngày càng vươn xa với thị trường thế giới. Qua thời
gian học tập và nghiên cứu ngành “Công nghệ kỹ thuật ô tô” tại trường Đại học
Công nghiệp Hà Nội. Em được khoa tin tưởng giao đề tài “Nghiên cứu hộp số
tự động 6 cấp trên xe Audi A8”.
Đây là một đề tài rất thiết thực nhưng cũng có nhiều khó khăn. Cùng sự
cố gắng của em và sự hướng dẫn của thầy T.S Nguyễn Anh Ngọc. Em đã đi

đến bước hoàn thành đề tài này. Vì vậy em mong các thầy trong khoa Ơ tơ sẽ
cho em nhiều sự góp ý, chỉ bảo để đề tài của em được hoàn thành hơn nữa. Em
xin chân thành cảm ơn !
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2022

Đinh Ngọc Anh


iv

Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình

Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình

DANH MỤC HÌNH ẢNH
1.1: Hộp số tự động sử dụng cho loại xe FF ........................................... 2
1.2: Hộp số tự động sử dụng cho loại xe FR........................................... 2
1.3 Hộp số tự động đặt ngang và dọc...................................................... 3
1.4: Đồ thị mô tả lực kéo của ô tô dùng hộp số sàn ................................ 5

1.5: Đồ thị đặc tính kéo của hộp số tự động ........................................... 5
1.6 a-Tay số sàn dạng dic dắc, b-Tay số tự động dạng thẳng ................. 6
1.7: Bộ biến mô ....................................................................................... 7
1.8 Bánh răng hành tinh .......................................................................... 7
1.9: Cơ chế giảm tốc ............................................................................... 8
1.10 Cơ chế đảo chiều ............................................................................. 8
1.11 Cơ chế tịnh tiến ............................................................................... 9
1.12 Cơ chế tăng tốc................................................................................ 9
1.13 Bộ điều khiển thủy lực .................................................................. 10
1.14: Thuật toán điều khiển thủy lực .................................................... 10
1.15: Bơm dầu ....................................................................................... 11
1.16 Thân van ........................................................................................ 12
1.17: Van điều áp sơ cấp ....................................................................... 12
1.18: Van điều khiển ............................................................................. 13
1.19: Van chuyển số .............................................................................. 13
1.20: Van điện từ ................................................................................... 14
1.21: Van bướm ga ................................................................................ 14
1.22 Hộp số tự động điều khiển ECT.................................................... 14
1.23: Vị trí lắp đặt của cám biến ........................................................... 15
1.24: Cơng tắc chính O/D ..................................................................... 16
1.25: Cơng tắc khởi động số trung gian ................................................ 16
1.26: Công tắc đèn phanh ...................................................................... 16
1.27: Công tắc chọn phương thức lái .................................................... 17
2.1: Hộp số tự động Audi A8 09E ........................................................ 18
2.2: Mặt cắt hộp số tự động 09E ........................................................... 19
2.3: Sơ đồ bánh răng của hộp số tự động 09E ...................................... 19
2.4: Bộ biến mô thủy lực trên hộp số 09E ............................................ 21
2.5: Hoạt động của biến mô .................................................................. 22
2.6: Khi khởi động ................................................................................ 23
2.7: Xe bắt đầu chạy .............................................................................. 23

2.8: Li hợp biến mô ............................................................................... 24
2.9: Li hợp mở ....................................................................................... 25
2.10: Đóng li hợp .................................................................................. 26
2.11: Bộ làm mát dầu ATF.................................................................... 26
2.12: Đường truyền ............................................................................... 27
2.13: Giá đỡ bộ trao đổi nhiệt ............................................................... 27


v
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình

Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình
Hình

2.14: Van ngắt ....................................................................................... 28
2.15: Cấu tạo van ngắt........................................................................... 28
2.16: Bộ bánh răng hành tinh đơn ......................................................... 29
2.17: Bộ bánh răng hành tinh kiểu Ravigneaux .................................... 30
2.18: Cấu tạo bộ truyền Ravigneaux ..................................................... 30
2.19: Tỉ số truyền giảm tốc 1 của bộ truyền Ravigneaux ..................... 31
2.20: Tỉ số truyền giảm tốc 2 của bộ truyền Ravigneaux ..................... 32
2.21: Chế độ truyền thẳng của bộ truyền Ravigneaux .......................... 32
2.22: Chế độ tăng tốc của bộ truyền Ravigneaux ................................. 33
2.23: Chế độ đảo chiều của bộ truyền Ravigneaux............................... 33
2.24 Số 1................................................................................................ 34
2.25: Số 2............................................................................................... 34
2.26: Số 3............................................................................................... 35
2.27: Số 4............................................................................................... 36
2.28: Số 5............................................................................................... 36
2.29: Số 6............................................................................................... 37

2.30: Số lùi ............................................................................................ 38
2.31: Li hợp E........................................................................................ 39
2.32: Bơm dầu ATF .............................................................................. 40
2.33: Bộ điều khiển thủy lực nhìn từ phía dưới .................................... 40
2.34: Bộ điều khiển thủy lực nhìn từ phía trên ..................................... 41
2.35: Sơ đồ đường dầu của hộp số tự động 09E ................................... 41
2.36: Van tăng ....................................................................................... 43
2.37: Van giảm ...................................................................................... 43
2.38: Van điện từ ON/OFF.................................................................... 44
2.39: Bộ modul điện từ.......................................................................... 44
2.40: Cảm biến tốc độ đầu vào .............................................................. 45
2.41 Cảm biến tốc độ đầu ra ................................................................ 46
2.42: Cảm biến vị trí số ......................................................................... 47
2.43 Cảm biến nhiệt độ dầu và điện trở ứng với nhiệt độ tương ứng ... 47
2.44 Cảm biến nhiệt độ dầu .................................................................. 48
3.1; Hút dấu ATF từ biến mô ................................................................ 52
3.2: Dấu biến mô ................................................................................... 52
3.3: Cổng kết nối OBD-II ..................................................................... 59


vi
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1: Thông số kỹ thuật .............................................................................. 21
Bảng 2: Hoạt động của các van trên từng tay số............................................. 44
Bảng 3: Quy trình tháo bộ bánh răng hành tinh .............................................. 58
Bảng 4: Bảng mã lỗi ........................................................................................ 61


vii

ATF:

DANH SÁCH KÝ HIỆU
Dầu hộp số tự độ

TCC:

Ly hợp biến mô

E-AT:

Hộp số tự động điều khiển điện tử

ECU:

Bộ điều khiển ECU

ECT :

Bộ điều khiển hộp số


1
CHƯƠNG 1
1.1

TỔNG QUAN VỀ HỘP SỐ TỰ ĐỘNG

Lịch sử phát triển
Năm 1938, hộp số tự động điều khiển bằng thủy lực đầu tiên ra đời trên

xe Oldsmobile của hãng General Motor.
Việc điều khiển ơtơ được đơn giản hóa bởi vì khơng cịn bàn đạp ly hợp.
Tuy nhiên, hộp số thường vẫn được sử dụng phổ biến nhờ kết cấu đơn giản, dễ
sửa chữa và giá thành thấp.
Đến những năm 70, hộp số tự động đã thực sự phát triển khi hàng loạt các
hãng ôtô cho ra các loại xe mới với hộp số tự động đi kèm. Từ đó đến nay hộp
số tự động đã phát triển không ngừng và dần thay thế cho hộp số thường. Khi
mới ra đời, hộp số tự động là loại có cấp được điều khiển hoàn toàn bằng thủy
lực. Đến những năm 80, nhờ ứng dụng những kỹ thuật điều khiển điện tử hiện
đại trên ôtô phát triển vượt bậc, các hộp số tự động điều khiển bằng điện tử (EAT) ra đời.
Các nhà sản xuất ôtô cũng đã nghiên cứu, chế tạo và đưa vào sử dụng các
loại hộp số tự động vô cấp có tỉ số truyền thay đổi liên tục (CVT- Continuously
Variable Transmission) vào những năm cuối của thế kỷ XX.
Hiện nay, để đáp ứng nhu cầu sử dụng của khách hàng và để tăng tính cơ
động trong q trình sử dụng, các nhà chế tạo đã cho ra đời loại hộp số điều
khiển điện tử có thêm chức năng chuyển số cơ khí như là ở hộp số thường song
song với chế độ chuyển số tự động.
Ngày nay, hộp số tự động đang là một trong những xu hướng được nghiên
cứu và phát triển mạnh trong nền công nghệ ôtô. Nó khơng những được sử dụng
khá phổ biến trên các dòng xe du lịch, pick-up, việt dã, mà còn được trang bị
khá nhiều trên các dòng xe tải, đầu kéo, xe cơ giới và các xe chuyên dùng khác.
1.2

Nhiệm vụ
Nhiệm vụ của hộp số tự động nó gần như tương đồng với nhiệm vụ của

hộp số sàn:

2
Thay đổi tỷ số truyền nhằm thay đổi mô men xoắn ở các bánh xe chủ động
của xe, đồng thời thay đổi tốc độ chạy của xe phù hợp với sức cản bên ngồi.
Bên cạnh đó, hộp số giúp làm thay đổi chiều tịnh tiến của xe. (đi thẳng
hoặc lùi).
Tách mối liên hệ giữa bánh xe chủ động và động cơ trong một thời gian
dài.
1.3

Phân loại hộp số tự động
*/ Theo cách bố trí



Hộp số được sử dụng cho các loại xe FF

Hình 1.1: Hộp số tự động sử dụng cho loại xe FF



1- Bánh xe; 2- Động cơ; 3- Hộp số tự động; 4- Bán trục
5- Vi sai; 6- Biến mơ
Hộp số được sử dụng cho loại xe FR

Hình 1.2: Hộp số tự động sử dụng cho loại xe FR


3
1-

Động cơ; 2,5- Bánh xe; 3- Biến mô; 4- Hộp số tự động;
6- Bán trục; 7- Vi sai

Hình 1.3 Hộp số tự động đặt ngang và dọc
Các hộp số của xe FF có một bộ phận dẫn động cuối cùng được lắp bên
trong, còn các hộp số của xe FR thì có bộ phận dẫn đơng cuối cùng (vi sai) lắp
bên ngoài. Loại hộp số tự động dùng trong xe FR được gọi là hộp truyền động.
Trong hộp số tự động đặt ngang, hộp truyền động và bộ dẫn động cuối
cùng được bố trí trong cùng một vỏ hộp. Bộ dẫn động cuối cùng một vỏ hộp.
Bộ dẫn động cuối cùng gồm một cặp bánh răng giảm tốc (bánh răng dẫn và
bánh răng bị dẫn), và các bánh răng vi sai.
*/ Theo truyền động bánh răng


Hộp số tự động sử dụng bộ truyền hành tinh



Hộp số tự động sử dụng các cặp bánh răng luôn ăn khớp với nhiều trục
*/ Theo cách điều khiển



Hộp số tự động điều khiển thuần thủy lực



Hộp số tự động điều khiển điện tử (ETC)

1.4

Yêu cầu của hộp số
Để đảm bảo các công dụng trên, ngoài các yêu cầu về sức bền, về kết cấu

hộp số còn phải thoải mãn những yêu cầu đặc trưng:


4


Khi gài số không sinh ra các lực và đập trên các bánh răng và hệ thống

truyền lực. Vì vậy trên hộp số cần phải có bộ đồng tốc để gài số hoặc ống gài
số.


Hộp số phải có đủ tỷ số truyền cần thiết nhằm đảm bảo tốt tính chất động

lực học và tính kinh tế khi làm việc


Hộp số phải có vị trí trung gian để có thể ngắt truyền động của động cơ

khỏi hệ thống truyền lực trong thời gian dài, phải có cơ cấu chống gài hai số
một lúc để đảm bảo an toàn cho hộp số khơng bị gãy vỡ răng.


Hộp số phải có số lùi để cho phép xe chuyển động lùi đồng thời phải có

cơ cấu chống gài số lùi một cách ngẫu nhiên



Hộp số phải điều khiển nhẹ nhàng, làm việc êm, ít tiếng ồn và hiệu suất

cao.
1.5

Chức năng của hộp số
Hộp số dùng để thay đổi lực kéo tác dụng lên bánh xe bằng cách thay đổi

tỷ số truyền giữa động cơ và bánh dẫn động. Thông thường muốn kéo bánh xe
dẫn động quay một vịng thì trục khuỷu quải quay từ 4.8 – 12 vịng. Ngồi ra
hộp số cịn cho phép lùi và về số 0 cho xe đứng yên trong lúc động cơ vẫn còn
hoạt động.
Ưu điểm của hộp số tự động so với số sàn
Hộp số được sử dụng trên ô tô gồm 2 loại: Hộp số tự động và hộp số cơ
khí (số sàn)
1.6

*/ Động lực học
Lực kéo tiếp tuyến Pk ở bánh xe chủ động do mô men kéo của bánh xe
sinh ra:
- Với hộp số sàn:
𝑃𝑘 =

𝑀𝑘
𝑀𝑒 . 𝑖ℎ . 𝑖𝑜 . 𝜂𝑡
=
𝑟𝑏
𝑟𝑏

5

Hình 1.4: Đồ thị mơ tả lực kéo của ơ tơ dùng hộp số sàn
Trong đó:

𝑀𝑒 : mơ men trục ra của động cơ;
𝑖ℎ , 𝑖𝑜 : Tỉ số truyền của hộp số chính và của truyền lực chính;
𝜂𝑡 :

Hiệu suất chung của hệ thống truyền lực;

𝑟𝑏 :

Bán kính làm việc trung bình của bánh xe.

- Với hộp số tự động:
- 𝑃𝑘 =
Trong đó:

𝑀𝑘
𝑟𝑏

=

𝑀𝑡 .𝑖ℎ .𝑖𝑜 .𝜂𝑡
𝑟𝑏

𝑀𝑡 : mơ men của bánh tua bin

Hình 1.5: Đồ thị đặc tính kéo của hộp số tự động


6
Nhận xét:
Đồ thị hình 1.4 và hình 1.5 cho thấy sự khác biệt của đường đặc tính kéo
ở xe lắp hộp số thường và xe lắp hộp số tự động như sau: lực kéo Pk ở bánh xe
chủ động của xe lắp hộp số tự động lớn hơn Pk của xe lắp hộp số hộp số thường,
với xe lắp hộp số tự động thì lực cản tăng, lực kéo tăng theo, đồ thị lực kéo của
xe lắp hộp số thường với mỗi tay số có vùng làm việc ổn định phía bên phải và
vùng làm việc khơng ổn định bên trái, xe lắp hộp số thường lực cản tăng thì lực
kéo giảm.
*/ Tay số

Hình 1.6 a-Tay số sàn dạng dic dắc, b-Tay số tự động dạng thẳng
-

Với hộp số sàn: Khi vào số thì cần phải qua bộ đồng tốc

-

Với hộp số tự động: Nó được vào số hồn tồn tự động nhờ vào sự đóng

mở cơng suất của li hợp, của phanh và khớp một chiều. Các li hợp, phanh và
khớp một chiều được điều khiển bởi hệ thống van thủy lực điều khiển điện từ.
Vậy ưu điểm của hộp số tự động là:


Sử dụng áp suất thủy lực để tự động chuyển các tay số tùy theo tốc độ

xe, góc mở bướm ga và vị trí cần số.


Q trình chuyển số được thực hiện hồn tồn tự động, người lái không

phải điều khiển chuyển số nên giảm được các thao tác lái xe. Đồng thời quá
trình chuyển số là tự động, nên xe luôn hoạt động ở chế độ phù hợp tương ứng
với tải, địa hình, tốc độ. Do vậy, tránh được tổn hao công suất cũng như nhiên
liệu trong quá trình vận hành.


7


Mô men xoắn được truyền đến các bánh xe chủ động một cách êm dịu,

tương ứng với lực cản chuyển động và tốc độ chuyển động của ô tô.


Hộp số tự động giúp tăng được khoản động lực học của ô tô



Giảm được tải trọng tác dụng lên các chi tiết của hệ thống truyền lực



Tránh được quá tải cho động cơ và hệ thống truyền lực vì giữa chúng

được nối với nhau bằng biến mô thủy lực.
1.7

Khái quát về hộp số tự động

1.7.1 Bộ biến mơ

Hình 1.7: Bộ biến mô
Công dụng : Để truyền và khuếch đại mô men do động cơ sinh ra
1.7.2 Bộ truyền bánh răng hành tinh

Hình 1.8 Bánh răng hành tinh
Cơng dụng: Để chuyển số như giảm tốc, đảo chiều, tăng tốc, và vị trí trung
gian
*/ Phương thức hoạt động
- Giảm tốc:


8

Hình 1.9: Cơ chế giảm tốc
Đầu vào: Bánh răng bao
Đầu ra: Cần dẫn
Cố định : Bánh răng mặt trời
Khi bánh răng mặt trời bị cố định thì chỉ có bánh răng hành tinh quay và
quay xung quanh. Do đó trục đầu ra chỉ giảm tốc độ so với trục đầu vào bằng
chuyển động quay của bánh răng hành tinh.
Độ dài của mũi tên thể hiện tốc độ quay và kích thước của mũi tên thể hiện
mô men. Mũi tên các dài thì tốc độ quay càng lớn và mũi tên càng rộng mơ men
càng lớn

-

Đảo chiều

Hình 1.10 Cơ chế đảo chiều


9
Đầu vào: Bánh răng mặt trời
Đầu ra: Bánh răng bao
Cố định: Cần dẫn
Khi cần dẫn được cố định ở vị trí và bánh răng mặt trời quay thì bánh răng
bao quay trên trục và hướng quay được đảo chiều
-

Truyền thẳng

Hình 1.11 Cơ chế tịnh tiến
Đầu vào: Bánh răng mặt trời, bánh răng bao
Đầu ra: Cần dẫn
Do bánh răng bao và bánh răng mặt trời quay cùng nhau với cùng một tốc
độ nên cần dẫn quay với cùng tốc độ đó
-

Tăng tốc

Hình 1.12 Cơ chế tăng tốc
Đầu vào: Cần dẫn
Đầu ra: Bánh răng bao

10
Cố định: bánh răng mặt trời
Khi cần dẫn quay theo chiều kim đồng hồ thì bánh răng hành tinh chuyển
động xung quanh bánh mặt trời theo chiều kim đồng hồ. Do đó bánh răng bao
tăng tốc trên cơ sở số răng trên bánh răng bao và bánh răng mặt trời
1.7.3 Bộ điều khiển thủy lực

Hình 1.13 Bộ điều khiển thủy lực
Công dụng: Để điều khiển biến mô và bộ truyền bánh răng hành tinh hoạt
động êm dịu.

Hình 1.14: Sơ đồ điều khiển thủy lực


Tạo áp suất thủy lực


11
Bơm dầu có chức năng tạo ra áp suất thủy lực. Bơm dầu sinh ra áp suất
thủy lực cần thiết cho hoạt động của hộp số tự động bằng việc dẫn động vỏ bộ
biến mô.


Điều chỉnh áp suất thủy lực
Áp suất thủy lực tạo ra từ bơm dầu được điều chỉnh bằng van điều áp sơ

cấp. Ngoài ra, van bướm ga cũng tạo ra áp suất thủy lực thích hợp với công suất
phát ra của động cơ.


Chuyển các số (điều khiển li hợp và phanh)
Khi li hợp và phanh của bộ truyền bánh răng hành tinh được đưa vào vận

hành thì việc chuyển số được thực hiện.
Đường dẫn dầu được tạo ra tùy thuộc vào vị trí chuyển số do van điều
khiển thực hiện. Khi tốc độ xe tăng thì các tín hiệu được chuyển tới các van
điện từ ECU động cơ và ECT
Các van điện từ sẽ vận hành các van chuyển số để chuyển các tốc độ
*/ Các bộ phận chính
1- Bơm dầu

Hình 1.15: Bơm dầu
Bơm dầu được dẫn động bởi bộ biến mô nhằm cung cấp áp suất thủy lực
cần thiết cho hoạt động vận hành của hộp số tự động.
2-

Thân van


12

Hình 1.16 Thân van
Thân van gồm thân van trên và thân van dưới đó là nơi để dẫn dầu đi qua.
3-

Van điều áp sơ cấp

Hình 1.17: Van điều áp sơ cấp
Van điều áp sơ cấp điều chỉnh áp suất thủy lực (áp suất cơ bản) tới từng

bộ phận phù hợp với công suất động cơ để tránh tổn thất công suất bơm
4-

Van điều khiển
Van điều khiển được nối với cần số và thanh nối hoặc cáp. Khi thay đổi

vị trí cần chuyển số, nó sẽ chuyển mạch đường dẫn dầu của van điều khiển và
cho dầu hoạt động trong từng vị trí chuyển số


13

Hình 1.18: Van điều khiển
5-

Van chuyển số

Hình 1.19: Van chuyển số
Vì ta chuyển số bằng cách thay đổi sự vận hành của các li hợp và phanh
Các van chuyển số chuyển mạch đường dẫn dầu làm cho áp suất thủy lực
tác động lên các phanh và li hợp. Có các van chuyển số 1-2, 2-3 và 2-4
6-

Van điện từ
Van điện từ hoạt động nhờ các tín hiệu từ ECU động cơ và ECT để vận

hành các van chuyển số và điều khiển áp suất thủy lực.
Có 2 kiều van điện từ là van điện từ chuyển số mở và đóng các đường dẫn
dầu theo tín hiệu của ECU và một van điện từ tuyến tính điều khiển áp suất
thủy lực tuyến tính theo các điện phát đi từ ECU.

14

Hình 1.20: Van điện từ
7-

Van bướm ga

Hình 1.21: Van bướm ga
Van bướm ga tạo ra áp suất bướm ga tùy theo góc độ của bàn đạp ga thơng
qua cáp bướm ga và cam bướm ga. Áp suất bướm ga tác động lên van điều
chỉnh áp suất cơ bản theo độ mở của van bướm ga.
1.7.4 ECU động cơ và ECT

Hình 1.22 Hộp số tự động điều khiển ECT