KINH NGHIỆM GIÁO DỤC HỌC SINH CHƯA NGOAN

Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

KINH NGHIỆM GIÁO DỤC HỌC SINH CHƯA NGOAN
Ở LỚP CHỦ NHIỆM

PHẦN MỘT : SƠ SỞ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP

I. SỰ CẦN THIẾT HÌNH THÀNH GIẢI PHÁP.
1. Lý do chọn đề tài.
Qua thực tế giảng dạy và làm công tác chủ nhiệm ở trường Trung học cơ sở, tôi nhận
thấy việc giáo dục học sinh nói chung và giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm
nói riêng vơ cùng khó khăn về mọi mặt. Tôi từng băn khoăn, trăn trở: Do đâu mà số học
sinh chưa ngoan ở các lớp có chiều hướng tăng? Các kinh nghiệm, các biện pháp tôi đã và
đang giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm đã thực sự hiệu quả? Với tình hình chung hiện nay,
phải xử trí thế nào để đạt được mục tiêu hình thành nhân cách học sinh tồn diện về Đức
- Trí - Thể - Mỹ?
Xuất phát từ tình hình thực tế của nhà trường nói chung, của lớp chủ nhiệm nói
riêng, tơi trình bày một vài phương pháp giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm
mà bản thân đã tích lũy được trong q trình cơng tác, học tập ở nhà trường sư phạm và
học hỏi từ đồng nghiệp. Xin được trao đổi cùng đồng nghiệp với mong ước được góp
phần vào việc giảm dần số lượng học sinh chưa ngoan, nâng cao hiệu quả đào tạo của nhà
trường.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
Việc giáo dục nhân cách cho học sinh, đặc biệt là công tác giáo dục học sinh chưa
ngoan, là việc làm không thể thành công trong một sớm một chiều, bởi giáo dục là cả một
quá trình. Quá trình này phải thực hiện xuyên suốt từ các cấp học: Bậc mầm non là giáo
dục lễ giáo, bậc tiểu học là môn đạo đức, bậc trung học là môn giáo dục công dân. Thế
nhưng vấn đề đạo đức học sinh hiện nay đang là sự lo lắng, bức xúc của toàn xã hội.

Trang 1

Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

Nhìn lại và so sánh tình hình chung về đạo đức của học sinh những năm 90 cùng với
thực tế những năm công tác, tôi nghiên cứu đề tài này nhằm hạn chế số lượng học sinh
chưa ngoan của lớp chủ nhiệm. Qua đó góp phần kéo giảm tỷ lệ học sinh vi phạm đạo đức
ở nhà trường đến ngoài xã hội. Đồng thời cũng qua nghiên cứu này nhằm nâng cao nghiệp
vụ công tác của bản thân và cũng để chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp.
2. Đối tượng nghiên cứu.
- Học sinh chủ nhiệm lớp 8 trường THCS Hòa Hiệp, Huyện Xuyên Mộc, Tỉnh Bà rịa
Vũng Tàu.
3. Giới hạn phạm vi nghiên cứu.
- Áp dụng cho học sinh chủ nhiệm trường THCS Hòa Hiệp, Huyện Xuyên Mộc, Tỉnh Bà
rịa Vũng Tàu.
4. Phương pháp nghiên cứu.
- Các phương pháp như phương pháp khảo sát, đối chiếu.
- So sánh .
- Phương pháp đàm thoại
- Phương pháp điều tra bằng An ket.

Trang 2


Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

PHẦN HAI : NỘI DUNG CỦA GIẢI PHÁP
I. Cơ sở lý luận.
Giáo dục đạo đức học sinh đặc biệt giáo dục học sinh chưa ngoan có vị trí hàng đầu trong
tồn bộ cơng tác giáo dục ở nhà trường. Bác Hồ đã dạy: “Dạy cũng như học phải biết chú
trọng cả đức lẫn tài. Đức là đạo đức cách mạng. Đó là cái gốc rất quan trọng”. Do vậy,

giáo dục học sinh chưa ngoan giữ vị trí then chốt trong nhà trường. Cơng tác giáo dục đạo
đức tốt sẽ là cơ sở để nâng cao giáo dục tồn diện.
Giáo dục là q trình tồn vẹn hình thành nhân cách, được tổ chức có mục đích, có kế
hoạch, thơng qua hoạt động và quan hệ giữa nhà giáo dục và người được giáo dục nhằm
chiếm lĩnh kinh nghiệm xã hội của loài người. Giáo dục là quá trình tác động tới thế hệ trẻ
về đạo đức, tư tưởng, hành vi nhằm hình thành niềm tin, lý tưởng, động cơ, thái độ, hành
vi, thói quen ứng xử đúng đắn trong xã hội. Khi bàn về vai trò yếu tố giáo dục trong sự
phát triển nhân cách con người, Bác Hồ đã viết trong bài thơ “Nửa đêm” (trích “Nhật ký
trong tù”):
“Hiền dữ phải đâu là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên”
Theo quan niệm của Hồ Chí Minh con người ta khi mới sinh ra vốn bản chất là tốt,
nhưng chỉ sau do ảnh hưởng của giáo dục và môi trường sống cùng sự phấn đấu, rèn
luyện của mỗi cá nhân mà hình thành những con người thiện, ác khác nhau. Câu nói của
người xưa trong Tam Tự Kinh: “Nhân chi sơ, tính bản thiện” đã từng được Người nhắc lại
nhiều lần trong các bài viết, bài nói chuyện. Theo Người con người sinh ra bản chất là tốt,
song trong xã hội ln có thiện và có ác nên trong bản thân mỗi con người cũng có thiện
và ác. Cái ác có là do ảnh hưởng của xã hội và sự biến đổi của mỗi người. Do đó, giáo
dục làm một nhiệm vụ vơ cùng cần thiết là rèn luyện, biến đổi dần dần tính cách con
người, hướng người ta đến sự hoàn thiện của một nhân cách tốt đẹp, xây dựng một xã hội
với những con người có ích và hướng thiện.
II. Thực trạng
1. Thuận lợi - khó khăn
Trang 3


Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

* A. Thuận lợi
Trường THCS Hịa Hiệp hiện nay có 50 lớp , số học sinh trong độ tuổi lớp 9 có nhiều sự

tương đồng nhau nên tâm sinh lí các em có nhiều điểm giống nhau, người giáo viên chủ
nhiệm có thể nắm được các đặc điểm chung để dễ dàng tìm hiểu và giáo dục tâm sinh lí
cho các em. Bên cạnh đó đa số các em đều có ý thức cao trong vấn đề học tập và rèn
luyện tri thức, Thầy cô giáo quan tâm và chia sẻ cùng giáo viên chủ nhiệm trong công tác
phối kết hợp để cùng giáo dục các em.
* B. Khó khăn :
- Một số em còn chưa ý thức được hành vi và việc làm của cá nhân ảnh hưởng đến tập thể
của lớp.
- Cá tính, bốc đồng, bất cần, khơng chịu chia sẻ, lắng nghe…. Là những biểu hiện của
tuổi dậy thì chưa hồn thiện các em khó gần gũi, khó giáo dục.
2. Thực trạng học sinh lớp 8A12
Xét về tâm sinh lý lứa tuổi học sinh Trung học cơ sở là lứa tuổi hiếu động và hiếu
thắng, nhiều nông nổi do sự phát triển tâm sinh lý chưa hoàn chỉnh, là lứa tuổi đang trong
quá trình hình thành và phát triển nhân cách. Q trình hình thành cái mới diễn ra khơng
đồng đều ở các mặt trong mỗi cá nhân.
Ở góc độ chủ quan và khách quan, học sinh chưa ngoan do chịu ảnh hưởng từ những
nguyên nhân sau:
1. Đa số gia đình học sinh sống bằng nghề nông, kinh tế chậm phát triển, nhiều cha
mẹ học sinh phải đi làm ăn xa, để con em tự quản lý gia đình.
2. Sự phát triển của mạng Internet về nông thôn, nhiều điểm chat, chơi game online
mọc lên ở lân cận trường học và trên đường đi học của nhiều học sinh.
3. Nhiều bậc cha mẹ hoặc phải lo làm ăn do kinh tế cịn khó khăn hoặc mãi lo làm
giàu mà, đẩy hết trách nhiệm về phía nhà trường.
4. Một số phụ huynh có điều kiện nhưng lại nng chìu con q mức.
5. Một số học sinh có cha mẹ bất hịa hoặc cha mẹ li thân, li dị, hoặc cha (mẹ) có vợ
(chồng) khác,…
6. Một số học sinh đi chơi với thanh thiếu niên hư hỏng ngoài nhà trường.
Trang 4

Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

III. Một số giải pháp thực hiện :
Xuất phát từ việc nghiên cứu kỹ về chức năng và nhiệm vụ của người giáo viên chủ
nhiệm, kết hợp với những kinh nghiệm đã tích lũy cùng với những hiểu biết về học sinh,
đặc biệt là học sinh chưa ngoan, tôi đã đúc kết được một số phương pháp giáo dục học
sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm.
1. Tìm hiểu từng đối tượng học sinh:
Người giáo viên chủ nhiệm phải nắm rõ được tình hình của lớp thông qua:
- Sơ yếu lý lịch mà giáo viên chủ nhiệm yêu cầu học sinh ghi đầu năm.
- Giáo viên chủ nhiệm cũ.
- Các giáo viên bộ môn giảng dạy lớp năm trước.
2. Lập kế hoạch cho lớp:
Sau khi hoàn chỉnh kế hoạch, giáo viên chủ nhiệm phổ biến và hướng dẫn Cán bộ
lớp cách làm việc, cách quản lý tổ viên của tổ mình. Nêu rõ nhiệm vụ của từng thành viên
trong Cán bộ lớp từ lớp trưởng, lớp phó học tập, lớp phó lao động, lớp phó trật tự, lớp phó
văn thể mỹ đến các tổ trưởng, các cán sự bộ môn. Nội dung này cần phổ biến trước tập
thể lớp nhằm thể hiện tính cơng khai, dân chủ trước học sinh. Mặt khác còn nhằm đưa tập
thể lớp vào ổn định nề nếp và hơn hết là nhằm giúp các học sinh chưa ngoan phần nào
nhận thức được vai trị, nhiệm vụ của mình trong tập thể lớp để từ đó có những hành vi
phù hợp.
3. Lập kế hoạch giáo dục học sinh chưa ngoan:
Trên cơ sở lý luận, sau khi đã thực hiện được 2 bước nói trên giáo viên chủ nhiệm
vừa vạch ra vừa thực hiện kế hoạch tiếp theo tùy tình hình diễn biến của
các học sinh chưa ngoan. Chú ý tập trung vào những việc sau:
a) Cần nắm rõ số lượng học sinh chưa ngoan của lớp.
b) Tìm hiểu kỹ và phân loại học sinh chưa ngoan đầy đủ và chính xác về:
- Hồn cảnh sống, điều kiện kinh tế gia đình của học sinh,…
- Những đặc điểm thể chất, sinh lý từng học sinh.
- Những đặc điểm về tâm lý: khả năng nhận thức, nhu cầu giao tiếp,…

- Nắm được tính cách và hành vi đạo đức từng học sinh: lười học, ba hoa, không
trung thực, cách ứng xử với mọi người xung quanh…
Trang 5


Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

- Nắm được sở trường và sở thích của học sinh: khả năng ca hát, bóng đá, bơi lội,
chơi game, u thích thơ văn,…
- Đặc biệt cần chú trọng đến mối quan hệ của học sinh với những thanh thiếu
niên bên ngoài và học sinh chưa ngoan khác trong nhà trường.
c) Thực hiện thường xuyên công tác phối hợp:
Kết hợp chặt chẽ ba môi trường giáo dục: Gia đình- Nhà trường- Xã hội.
- Với phụ huynh: Thường xuyên gặp gỡ và trao đổi cùng phụ huynh bằng nhiều
hình thức như: đến thăm nhà học sinh, mời phụ huynh đến trường dự họp, gửi sổ liên lạc
giữa gia đình với nhà trường, thậm chí liên lạc qua điện thoại để thông báo mức độ vi
phạm, những biểu hiện sai lệch cần được uốn nắn, khắc phục.
- Với Ban giám hiệu: Tham mưu thường xuyên, nhờ sự “trợ giúp” kịp thời của
các vị Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng khi cần thiết nhằm có những giải pháp thiết thực,
phù hợp từng thời điểm hoặc nhờ Ban giám hiệu trao đổi riêng với các học sinh chưa
ngoan xem như là “đưa lên cấp cao hơn” đối với những trường hợp thường xuyên tái
phạm lại lỗi cũ sau nhiều lần đã được xử lý ở lớp.
- Với tổ chức Đoàn, Đội: Trong các hoạt động vui chơi, giải trí, các hoạt động
ngồi giờ, nhiều em học sinh chưa ngoan lại tỏ ra xơng xáo, thể hiện sở thích, năng lực
của bản thân. Qua đó có thể tùy theo khả năng từng đối tượng mà giao nhiệm vụ, mà phân
công để các em cùng tham gia với tập thể. Từ đó, cảm giác bị “cơ lập”, bị bỏ rơi của các
em sẽ được xóa dần.
- Với giáo viên bộ mơn: Giáo viên bộ mơn có một phần trách nhiệm đối với
việc giáo dục học sinh chưa ngoan ở các lớp. Khi lên lớp, cần chú ý đến các đối tượng
học sinh này, cần tìm cách tạo ra “cơ hội học tập tốt” bằng các câu hỏi dễ hay bài tập đơn

giản. Và hãy đừng quên tặng một lời khen khi các em có sự tiến bộ dù rất ít.
d) Phân công, giao nhiệm vụ cho cán bộ lớp:
Hơn cả giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn, Cán bộ lớp là những người có
thời gian gần gũi, tiếp xúc với các học sinh chưa ngoan trong lớp nhiều nhất. Do vậy, giao
nhiệm vụ cho các thành viên trong cán bộ lớp quan sát và quan tâm, giúp đỡ các học sinh
chưa ngoan dưới sự hướng dẫn, giám sát của giáo viên chủ nhiệm là việc làm rất hợp tình
hợp lý. Bằng hình thức “Đơi bạn cùng tiến”, học sinh giỏi sẽ nhận trách nhiệm kèm học
Trang 6


Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

sinh yếu, cả trong rèn luyện đạo đức. Ở đây đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm phải thật
tinh ý, sáng suốt. Thông qua Cán bộ lớp, giáo viên chủ nhiệm càng hiểu rõ hơn về từng
đối tượng học sinh, về các học sinh chưa ngoan của lớp.
4. Thực hiện kế hoạch giáo dục học sinh chưa ngoan:
Khi đã hiểu rõ từng đối tượng học sinh của mình quản lý và thường xuyên thực
hiện công tác phối hợp, việc giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm sẽ phần nào
giảm bớt được khó khăn nan giải. Để kế hoạch giáo dục học sinh chưa ngoan đạt hiệu
quả, người giáo viên chủ nhiệm cần:
4.1 Biết lắng nghe: Giáo viên chủ nhiệm luôn giữ mối quan hệ gần gũi, thân thiết
với học sinh, đặc biệt là với học sinh chưa ngoan, hãy khuyến khích các em nói ra những
điều mình nghĩ bằng nhiều cách khác nhau. “Lắng nghe và thấu hiểu” là điều mà các học
sinh chưa ngoan thật sự rất cần ở giáo viên chủ nhiệm.
4.2 Biết quan tâm: Giáo viên chủ nhiệm quan tâm bằng cách trị chuyện, hỏi
thăm hồn cảnh gia đình học sinh, về bạn bè thân của các em, biết được sở thích, cá tính
cũng như thái độ, sự lễ phép của học sinh đối với người lớn. Kêu gọi và yêu cầu các học
sinh khác trong lớp quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ bạn mình, khơng nên xem thường hay cơ
lập các bạn chưa ngoan đó.
4.3 Là “Người bạn lớn”: Giáo viên chủ nhiệm hãy là “Người bạn lớn” của học

sinh. Chính điều này làm cho học sinh chưa ngoan thấy mình khơng hề bị “bỏ rơi”, tình
cảm thầy trị được hình thành, tạo điều kiện thuận lợi cho những tâm sự, chia sẻ. Khi đó
những lời động viên, những định hướng của giáo viên chủ nhiệm sẽ đạt hiệu quả cao.
4.4 Vui tính: Ngồi những điều trên, giáo viên chủ nhiệm cần phải có óc khơi
hài, ln vui vẻ với mọi người, kể cả học sinh chưa ngoan. Điều này giúp cho học sinh có
cảm giác dễ gần với giáo viên, dễ sẻ chia tâm sự, mối quan hệ giữa thầy trò tránh được sự
căng thẳng.
5. Các nguyên tắc trong giáo dục học sinh chưa ngoan
5.1. Quy tắc 2H (Hiểu rõ – Hợp tác)
5.1.1. Hiểu rõ:
- Tìm hiểu tình hình của lớp thơng qua giáo viên chủ nhiệm cũ. Đây là dịp để kiện toàn lại
đội ngũ cán bộ lớp, bổ sung những cái chưa làm được và phát huy những mặt mạnh mà
Trang 7


Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

lớp đã có. Từ đó giáo viên chủ nhiệm có thể triển khai dễ dàng kế hoạch giáo dục học
sinh “chưa ngoan” dựa trên những bao quát khởi đầu mà giáo viên chủ nhiệm cũ cung
cấp.
- Tìm hiểu một cách hết sức tế nhị học sinh “chưa ngoan” từ cán bộ lớp đến cả những em
thuộc “nhóm” của học sinh “chưa ngoan” để từ đó có kế hoạch hợp lý và phối hợp với gia
đình để giáo dục các em.
5.1.2. Hợp tác:
- Khi đã tiếp xúc được với phụ huynh của học sinh “chưa ngoan”, điều cần tránh là không
nên gay gắt, dồn dập việc báo cáo và phê bình con em họ, vì hơn ai hết họ đã từng nghe
nhiều lời ca thán và đã biết rõ con em mình. Điều đó sẽ khơng có tác dụng gì mà ngược
lại làm mất đi ý nghĩa của sự hợp tác, phối hợp giáo dục. Vì vậy, cần phải giao tiếp ở một
góc độ cởi mở một cách hết sức tâm lý và tế nhị nhưng chân tình, tạo cho phụ huynh học
sinh một sự tin tưởng, một tình cảm gần gũi, thân mật, một thái độ tận tâm hợp tác để giáo

dục con em họ trở thành người tốt.
* Quy tắc 2H sẽ giúp giáo viên chủ nhiệm hiểu và chia sẻ với gia đình những khó khăn
trong việc dạy dỗ các em, và ngược lại gia đình sẵn sàng hợp tác với giáo viên chủ nhiệm
để giáo dục con em mình suốt năm học. Vấn đề ở đây là các em cần phải được giáo dục
để hiểu, nhận ra và chống lại tác động tiêu cực của những con người và sự việc xấu bằng
sự quan tâm của gia đình và của giáo viên chủ nhiệm.
5.2. Quy tắc 2Q (Quan tâm – Quan sát)
5.2.1. Quan tâm:
- Giáo viên chủ nhiệm quan tâm bằng cách trực tiếp hỏi thăm học sinh “chưa ngoan” về
hoàn cảnh gia đình để giúp các em dần dần ý thức về việc quan tâm đến gia đình mình kết
hợp với quan tâm thăm hỏi học sinh “chưa ngoan” về bạn bè thân thích thường hay chơi
với nhau. Đồng thời thơng qua phối hợp chặt chẽ gia đình, giáo viên bộ môn để hiểu thêm
về năng lực học tập cũng như thái độ và sự tôn trọng, lễ phép của học sinh “chưa ngoan”
và gián tiếp giúp đỡ, quan tâm, ân cần hơn đối với các em.
Phối hợp với các ban ngành, đoàn thể trong nhà trường để gắn các em vào những hoạt
động mà các em ưa thích, hoặc chia sẻ, giúp đỡ các em những khó khăn. Kêu gọi và yêu
cầu các em khác trong lớp biết quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ bạn mình (là những học sinh
Trang 8


Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

“chưa ngoan”), không nên xem thường và cô lập bạn, hoặc phê phán một cách thái quá
hay gay gắt dẫn đến mâu thuẫn chỉ vì thi đua của lớp q thấp. Điều đó lại có thể thúc đẩy
việc tìm kiếm bạn bên ngồi nhà trường (nhất là những nhóm thiếu niên hư hỏng sẽ có
khả năng dẫn đến những hậu quả đáng tiếc).
5.2.2 Quan sát:
- Quan sát, theo dõi học sinh “chưa ngoan” hằng ngày về việc thực hiện nội quy, quy chế
trường lớp, về thái độ học tập bằng nhiều hình thức khác nhau sẽ giúp cho giáo viên chủ
nhiệm nắm vững và sẽ không vội vàng kết luận mội vi phạm nào đó khi chưa tích lũy đầy

đủ các sự kiện cần quan sát nhằm tránh làm tổn thương đến tâm lý và tình cảm của các
em.
5.3. Quy tắc 2N (Nghiêm khắc – Ngọt dịu)
5.3.1. Nghiêm khắc:
- Giáo viên chủ nhiệm cần xử lí những vi phạm của tất cả học sinh trong lớp với một thái
độ nghiêm khắc, công bằng và tơn trọng học sinh, cho dù đó là cán bộ lớp hay học sinh
“chưa ngoan”. Có như vậy những em “chưa ngoan” sẽ cảm thấy giáo viên chủ nhiệm đã
tôn trọng tất cả thành viên trong lớp, không thiên vị, khơng hề “ghét bỏ” mình (theo suy
nghĩ của các em). Cần lưu ý: nếu nghiêm khắc quá mức sẽ dẫn đến “phản sư phạm” và
phản tác dụng.
3.2. Ngọt dịu:
- Giáo viên chủ nhiệm phải là người tận tụy với công việc, có tình u thương, tấm lịng
độ lượng và bao dung đối với học sinh. Tuy nhiên lòng yêu thương ấy không thể pha trộn
với những nét ủy mị, mềm yếu và thiếu sự đề ra yêu cầu nghiêm khắc đối với các em, mà
ngược lại. Quy tắc này sẽ xóa bỏ khoảng cách, làm cho học sinh “chưa ngoan” cảm thấy
mình khơng bị “ghét bỏ” hay bị “bỏ rơi.” Tình cảm thầy-trị dần được hình thành, tạo điều
kiện thuận lợi cho những tâm sự, những chia sẻ... Khi đó những lời động viên, những định
hướng của giáo viên chủ nhiệm sẽ đạt hiệu quả cao.
5.4. Quy tắc 2Đ (Động viên – Định hướng)
5.4.1. Động viên:
- Trong việc giáo dục học sinh “chưa ngoan” thì sự động viên và khuyến khích có vai trị
rất quan trọng. Học sinh “chưa ngoan” đa số là những em có học lực yếu kém, dẫn đến
Trang 9


Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

bất mãn, không thiết tha gì đến học tập, hay nói cách khác, khơng có động cơ, ý thức học
tập. Chính vì vậy giáo viên chủ nhiệm phải là người trực tiếp quan tâm, động viên các em
trên tinh thần “kiến tha lâu cũng đầy tổ”, “có cơng mài sắt, có ngày nên kim”.

- Cần huy động và vận hành cả guồng máy: Gia đình - Giáo viên - Đồn thể - Các tổ chức
xã hội - Bạn bè học sinh – và cả cá nhân học sinh “chưa ngoan” để động viên, hỗ trợ, giúp
đỡ các em có được tinh thần, động cơ, và ý thức trong rèn luyện đạo đức và học tập.
5.4.2. Định hướng:
- Học sinh “chưa ngoan” thường là những em khơng định hướng được mình cần phải rèn
luyện những gì để giúp ích cho bản thân mình để hồn thành nhiệm vụ của mình là học
tốt và rèn luyện tốt. Chính vì vậy giáo viên chủ nhiệm sẽ là người giúp các em biết quan
tâm đến bản thân, gia đình ... cũng như suy nghĩ đến việc chọn nghề để các em có hồi
bão, ước mơ và trở thành người hữu ích.
5.5. Quy tắc 2T (Tâm huyết – Trách nhiệm)
Chính tâm huyết và trách nhiệm sẽ giúp cho giáo viên chủ nhiệm có được năng lực “cảm
hóa” học sinh nói chung, học sinh “chưa ngoan” nói riêng. Đó là năng lực gây ảnh hưởng
trực tiếp của mình đến với học sinh về mặt tình cảm và ý chí. Tâm huyết và trách nhiệm
nằm trong nhân cách của người thầy giáo. Giáo viên chủ nhiệm phải dùng nhân cách của
mình để tác động vào học sinh, giáo dục các em nên người. Đây chính là dùng nhân cách
để giáo dục nhân cách là vậy.
Có thể nói rằng chỉ có người giáo viên nào luôn ý thức sẽ cống hiến cả cuộc đời mình cho
sự nghiệp đào tạo và giáo dục thế hệ trẻ, lấy việc hy sinh phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ
đào tạo con người làm hạnh phúc cao cả của đời mình thì mới có thể thực hiện được chức
năng “người kỹ sư tâm hồn” một cách xứng đáng.

Trang 10


Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

PHẦN BA : HIỆU QUẢ CỦA GIẢI PHÁP
* Kết quả đạt được.
Thực tế trong công tác chủ nhiệm lớp và giáo dục học sinh chưa ngoan của lớp chủ
nhiệm ở các năm trước, việc áp dụng các biện pháp trên đã mang lại những hiệu quả giáo

dục nhất định: Đa số học sinh chăm ngoan, lễ phép, vâng lời thầy cô giáo, thực hiện tốt
nội quy học sinh.
Bằng tất cả sự nỗ lực của bản thân tôi cùng với sự quan tâm của BGH, hội đồng
Đội, phòng giám thị và tất cả các thầy cô trong nhà trường cũng như sự cộng tác nhịp
nhàng ăn ý của PHHS. Tôi đã đạt được kết quả khả quan học sinh biết vâng lời và yêu
quý thầy cô giáo, biết xác định động cơ học tập đúng đắn, tập thể học sinh biết thương
yêu đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ. Đặc biệt sau một năm học lớp 8A12 được
sự tin tưởng thương yêu của tất cả các thầy cô, ai cũng hào hứng khi bước vào lớp giảng
dạy. Riêng bản thân tôi được phụ huynh tín nhiệm, đồng nghiệp tin yêu.
Kết quả cả năm đạt được như sau:
Tổng số học sinh : 28 em
Học lực:



Giỏi

04

Khá

14,3 %

09

32,1 %

Tốt

Trang 11

15

53,6 %

Yếu

0

Kém

0%

0

0%

Hạnh kiểm



17

Trung bình

60,7 %

Khá

11

39,3 %

Yếu

Trung bình

0

0%

0

0%


Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

PHẦN BỐN : KẾT LUẬN, ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ
1.Kết luận.
Qua quá trình làm công tác chủ nhiệm, với những thành quả đã đạt được cho tôi
ngày hôm nay. Tôi rút ra được các kinh nghiệm sau:
Giáo viên chủ nhiệm cần có lịng nhiệt tình tính chịu khó, năng động sáng tạo nhất
là thực sự yêu mến quan tâm đến học sinh như chính con em mình. Đúng như ơng cha ta
đã nói: “Trồng cây gì thu được quả đó”. Vâng! Chúng ta hãy cởi mở tâm hồn mình với
mọi người, với các em. Hãy yêu thương các em bằng chính trái tim của người anh, người
chị, người cha, người mẹ, lúc đó ta hiểu được các em cần gì? Ước mơ gì?
Người giáo viên cần phải nắm và am hiểu sự phát triển tâm sinh lí của học sinh
trung học cơ sở để để có biện pháp giáo dục khơng phải là khn mẫu, mỗi con người đều
có hồn cảnh, có tâm sự, có tình cảm, tính tình khác nhau cho nên việc am hiểu các em và

tìm biện pháp giáo dục thích hợp quả là khơng đơn giản. Nó vốn đã khó với một giáo viên
lại càng khó hơn đối với một giáo viên chủ nhiệm. Nhưng càng đắng cay bao nhiêu thì
thành quả lại càng ngọt ngào và đáng trân trọng bấy nhiêu.
Người giáo viên phải thực sự mẫu mực, phải là tấm gương sáng toàn vẹn từ nhận
thức đến hành động thực tiễn, từ lời nói cử chỉ điệu bộ đến thái độ ứng xử hằng ngày đây
là cách giáo dục dùng nhân cách tác động đến nhân cách. Để trở thành tấm gương sáng
cho học sinh noi theo, tôi ln quan niệm: Phải sống cho trong sạch dù có nghèo về vật
chất nhưng ln giàu có về mặt tâm hồn, tình cảm và mỗi ngày sẽ là một sự tiến bộ hơn
hoàn thiện hơn.
Giáo viên chủ nhiệm cần phải có lí tưởng nghề nghiệp đúng đắn, phải thực sự am
hiểu nắm bắt sâu sát, chủ trương đường lối giáo dục của Đảng và Nhà nước trong thời kì
đổi mới. Chính lí tưởng và lịng u nghề mến trẻ sẽ là nghị lực niềm tin để người giáo
viên vững bước trong sự nghiệp giáo dục mà mình đã theo đuổi.
Giáo viên cần phải không ngừng học tập, trau dồi chuyên mơn, phải có tay nghề
cao. Đây chính là yếu tố quyết định sự thành công của công tác chủ nhiệm vì: “Để cung
cấp cho người học một hạt nhỏ hào quang kiến thức thì người thầy giáo phải cố gắng một
biển cả ánh sáng.”
Trang 12


Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

Tóm lại, để làm tốt cơng tác chủ nhiệm, địi hỏi người giáo viên chủ nhiệm không
chỉ phải là một giáo viên dạy tốt mơn học văn hố, phải quan tâm đến chất lượng hai mặt
giáo dục là học lực và hạnh kiểm của học sinh (là vấn đề trọng tâm) mà còn phải quan
tâm đến sự phát triển ở học sinh về các giá trị đạo đức, thẩm mỹ, thể chất,…Do vậy, theo
tôi, hai yếu tố cốt lõi không thể thiếu đối là người giáo viên chủ nhiệm lớp đó là “cái tài”
của một nhà tâm lí và “cái tâm” của một nhà giáo dục. Khi kết hợp nhuần nhuyễn, hoà
quyện hai yếu tố này thì người giáo viên nói chung, người giáo viên chủ nhiệm lớp nói
riêng đã có thể làm tốt trách nhiệm của mình trong thời đại mới ngày nay và hơn thế làm

thăng hoa nhân cách của mình trong lòng bao thế hệ đồng nghiệp và học trò yêu dấu.
2. Những kiến nghị đề xuất.
Giáo dục là cả một quá trình rất cần sự nỗ lực và kiên trì của mỗi giáo viên cần biết
lựa chọn và kết hợp sử dụng các phương pháp phù hợp với từng đối tượng học sinh. Bằng
lòng yêu nghề mến trẻ, bằng sự vị tha, bao dung, độ lượng,… chắc chắn giáo viên chủ
nhiệm sẽ thành công trong công tác giáo dục học sinh lớp mình phụ trách. Nói cách khác
nhà giáo là một con người trí tuệ, đức độ giàu lịng nhân ái khoan dung có vai trị như là
người cha, người mẹ đúng như câu nói: “Cha mẹ cho hình hài vóc dáng cịn thầy cơ cho
các em kiến thức, nhân nghĩa để các em có thể vững bước trên con đường đời đầy chông
gai thử thách”.
Tôi rất mong nhận được sự góp ý của hội đồng giáo dục nhà trường cũng như của
tất cả các quý thầy cô. Và đặc biệt là các thầy cô đã từng làm công tác chủ nhiệm lớp để
cho đề tài ngày càng hoàn thiện hơn.
Sáng kiến kinh nghiệm nhằm định hướng về những hình thức, những biện pháp giáo
dục có hiệu quả các đối tượng học sinh chưa ngoan.
Giúp các em hình thành và phát triển nhân cách con người mới, trở thành người có
ích cho xã hội.
Đề tài này có thể triển khai mở rộng đến các khối lớp trong toàn cấp của bậc Trung
học cơ sở. Đề tài này có tính khả thi, sát với thực tế địa phương và nhà trường. Bản thân
tôi đã ứng dụng trong năm học qua và đã đạt được hiệu quả.
Qua đề tài nghiên cứu này, mong quí đồng nghiệp cùng tham khảo, chia sẻ và đóng
góp ý kiến để tìm ra giải pháp giáo dục học sinh chưa ngoan hữu hiệu nhất.
Trang 13


Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

Xin trân trọng cám ơn Hội đồng và các bạn đồng nghiệp đã dành thời gian để đọc
bài viết của tôi.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG

ĐƠN VỊ

Hịa hiệp, ngày … tháng … năm 2018
Tơi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh
nghiệm của bản thân tôi thực hiện, không
sao chép nội dung của người khác. Nếu vi
phạm tơi xin chịu xử lí theo quy định.
Người thực hiện

Phạm Đức Khương

Trang 14


Sáng kiến kinh nghiệm : Kinh nghiệm giáo dục học sinh chưa ngoan ở lớp chủ nhiệm

TÀI LIỆU THAM KHẢO
ST
Tên tài liệu
T
1 Cô - Men – Ki nhà giáo dục của mọi thời đại
2

Giáo dục các kĩ năng cho học sinh

3

Ngun lí tảng băng trơi

4

Nghệ thuật ứng xử của giáo viên

Trang 15

Tác giả
Nhà xuất
dục
Nhà xuất
Vương
Nhà xuất
dục
Nhà xuất
Việt

bản giáo
bản Hùng
bản giáo
bản

Trí