Từ lý luận và thực tiễn về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, anh (chị) hãy phân tích đường lối xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam dưới tác động của hội nhập quốc tế và nêu trách nhiệm của bản thân góp phần phát triển giai cấp công nhân Việt Nam hi

TỔNG LIÊN ĐỒN LAO ĐỘNG VIỆT NAM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TƠN ĐỨC THẮNG

TIỂU LUẬN
Học phần: CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC

Câu hỏi Đề tài:
Từ lý luận và thực tiễn về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, anh (chị)
hãy phân tích đường lối xây dựng giai cấp cơng nhân Việt Nam dưới tác
động của hội nhập quốc tế và nêu trách nhiệm của bản thân góp phần phát
triển giai cấp cơng nhân Việt Nam hiện nay?

Nhóm sinh viên thực hiện NHĨM 1
(Nhóm 56)

Trương Thị Phương HườngE20H0350
Nguyễn Đức Phương UnE20H0431
Nguyễn Hương Giang- E20H0335
Đặng Thị Như Huỳnh- E20H0246
Phan Nguyễn Minh Thư- E20H0157
Trần Mai Ngọc Giang- E20H0336
Đặng Thị Cẩm Mậy- E2000396


TP. HỒ CHÍ MINH – 2022


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU....................................................................................................................... 1
NỘI DUNG................................................................................................................... 2
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN

VỀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN...........................................2
1.1. Quan niệm cơ bản về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân................................................................................................................. 2
1.1.1. Khái niệm giai cấp công nhân...........................................................................2
1.1.2. Đặc điểm của giai cấp công nhân.....................................................................3
1.1.3. Nội dung sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân....................4

1.2. Bối cảnh thực tiễn quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân...........6
1.2.1. Những điều kiện khách quan của thế giới quy định sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân...............................................................................................................6
1.2.2. Những điều kiện chủ quan của thực tiễn quy định sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân...............................................................................................................7

Chương 2: THỰC TIỄN ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT
NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP QUỐC TẾ HIỆN NAY..................................9
2.1. Bối cảnh hội nhập quốc tế tác động đến đặc điểm của giai cấp công nhân
Việt Nam hiện nay.................................................................................................... 9
2.1.1. Bối cảnh hội nhập quốc tế.................................................................................9
2.1.2. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay.....................................9

2.2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay........12
2.3. Đường lối xây dựng và thực trạng giai cấp công nhân Việt Nam trong bối
cảnh hội nhập quốc tế hiện nay.............................................................................13
2.3.1. Đường lối xây dựng..........................................................................................13
2.3.2. Thực trạng giai cấp công nhân Việt Nam khi áp dụng đường lối xây dựng
trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay................................................................14

Chương 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP VÀ LIÊN HỆ TRÁCH NHIỆM CỦA BẢN THÂN
TRONG CÔNG CUỘC PHÁT TRIỂN GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM HIỆN
NAY............................................................................................................................. 17

3.1. Đề xuất giải pháp để pháp triển giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay....17
3.2. Liên hệ bản thân – Trách nhiệm của sinh viên Việt Nam trong việc góp
phần phát triển giai cấp cơng nhân ở nước ta hiện nay......................................19
KẾT LUẬN................................................................................................................. 21
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................22


1

MỞ ĐẦU
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là phạm trù cơ bản nhất của chủ
nghĩa xã hội khoa học. Bởi vậy, phát hiện ra sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
là một trong những cống hiến vĩ đại nhất của chủ nghĩa Mác – Lênin. Với phát hiện
này, chủ nghĩa Mác đã luận chứng khoa học về địa vị kinh tế xã hội và vai trị lịch
sử của giai cấp cơng nhân, tìm ra lực lượng xã hội để thực hiện việc xóa bỏ chủ
nghĩa tư bản, tiến hành xây dựng xã hội mới - xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ
nghĩa và con đường cách mạng xã hội chủ nghĩa là con đường để giai cấp cơng
nhân hồn thành sứ mệnh lịch sử, mục tiêu của mình.
Cơng cuộc đổi mới đất nước, định hướng xã hội chủ nghĩa do Đảng ta khởi
xướng và lãnh đạo đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa rất quan trọng.
Giai cấp cơng nhân Việt Nam đang đi đầu trong xây dựng xã hội mới, nhất là trong
việc xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội nhằm thực hiện mục
tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Đảng Cộng sản
Việt Nam đặc biệt chú trọng phương hướng xây dựng giai cấp công nhân trong q
trình đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước theo định hướng xã hội chủ
nghĩa. Đại hội lần thứ X của Đảng ta chỉ rõ: “Đối với giai cấp công nhân, phát
triển về số lượng, chất lượng và tổ chức; nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị,
trình độ học vấn và nghề nghiệp, xứng đáng là một lực lượng đi đầu trong sự
nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hoá đất nước”.
Hiểu rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của giai cấp công nhân Việt Nam trong công

cuộc đổi mới ở nước ta hiện nay, chúng ta cần phải chú trọng đến việc nghiên cứu
lý luận và thực tiễn về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong chủ nghĩa Mác
– Lênin, để từ đó vận dụng vào thực tiễn, thực tế cuộc sống hiện nay. Vì thế, Nhóm
56 lựa chọn đề tài tiểu luận cuối kỳ cho môn học Chủ nghĩa xã hội khoa học là:
“Từ lý luận và thực tiễn về sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân, phân tích
đường lối xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam dưới tác động của hội nhập
quốc tế và liên hệ trách nhiệm của bản thân trong việc góp phần phát triển giai
cấp cơng nhân Việt Nam hiện nay”.


2

NỘI DUNG
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC –
LÊNIN VỀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN
1.1. Quan niệm cơ bản về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân
1.1.1. Khái niệm giai cấp công nhân
Giai cấp cơng nhân là một tập đồn xã hội ổn định, hình thành và phát triển
cùng với quá trình hình thành và phát triển của nền sản xuất công nghiệp hiện đại,
với nhịp độ phát triển của lực lượng sản xuất có tính chất xã hội hố ngày càng cao;
là lực lượng sản xuất cơ bản và tiên tiến, trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia vào quá
trình sản xuất, tái sản xuất ra của cải vật chất và cải tạo các quan hệ xã hội; là lực
lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội.
Trên cơ sở chủ nghĩa duy vật lịch sử và phép biện chứng duy vật, C.Mác và
Ph.Ăngghen đã nghiên cứu thực trạng xã hội tư bản phát triển những năm đầu thế
kỷ XVIII và đưa ra quan niệm khoa học chung nhất về một giai cấp mới xuất hiện
trong xã hội lúc đó, giai cấp công nhân - “con đẻ của nền đại công nghiệp”; gồm
những người lao động khơng có tư liệu bán sức lao động cho giai cấp tư sản và theo
đó phải chịu áp bức, bóc lột giá trị thặng sản xuất. Họ khơng có con đường nào khác

để kiếm sống ngồi việc tự do dư để làm giàu cho giai cấp tư sản, là lực lượng lao
động trực tiếp vận hành các công cụ sản xuất trong nền công nghiệp hiện đại nên
đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến. Vì thế, họ là giai cấp cách mạng nhất,
có tinh thần quốc tế vơ sản trong sáng, đồn kết với nhau trong quá trình đấu tranh
chống lại kẻ thù giai cấp chung là giai cấp tư sản.
Trên cơ sở những quan niệm của C.Mác và Ph.Ăngghen về giai cấp công
nhân, V.I.Lênin đã phát triển khái niệm giai cấp công nhân trong thời đại mới - quá
độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội. Từ đó, làm hồn chỉnh và phong phú
thêm lý luận về giai cấp công nhân trong điều kiện: đã giành được chính quyền và
lãnh đạo chính quyền xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa hiện thực.


3

Theo quan niệm của V.I.Lênin, giai cấp công nhân trở thành giai cấp cầm
quyền phải tỏ ra có “khả năng tổ chức thực tiễn” với việc thông qua Đảng tiên
phong của mình lãnh đạo tồn xã hội cải tạo xã hội cũ, tổ chức xây dựng xã hội
mới, tổ chức xây dựng đất nước, tiến hành kiểm kê, kiểm soát, sử dụng chuyên gia
tư sản, đẩy mạnh sản xuất và tổ chức thi đua; họ đã là người làm chủ nhà nước, làm
chủ tập thể đối với tư liệu sản xuất do nhà nước sở hữu quản lý, là giai cấp giữ vai
trò chủ đạo trong nền kinh tế quốc dân, giai cấp thống trị về chính trị.

1.1.2. Đặc điểm của giai cấp công nhân
Một là, Giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất: là “con đẻ của nền sản
xuất đại công nghiệp”, đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến. Do đó giai cấp
cơng nhân ngày càng có trình độ nghề nghiệp, trình độ kỹ thuật, trình độ học vấn
cao hơn.
Hai là, Giai cấp cơng nhân có lợi ích trực tiếp đối kháng với lợi ích của giai
cấp tư sản và thống nhất với lợi ích lâu dài của các tầng lớp nhân dân lao động khác.
Ba là, Giai cấp cơng nhân có hệ tư tưởng là chủ nghĩa Mác - Lênin, phản ánh

sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, dẫn dắt giai cấp cơng nhân thực hiện sứ
mệnh lịch sử của mình nhằm giải phóng xã hội, giải phóng con người. Giai cấp
cơng nhân có Đảng tiên phong của mình là Đảng Cộng sản.
Bốn là, Giai cấp cơng nhân có tinh thần cách mạng triệt để: Dưới chế độ tư
bản, giai cấp công nhân bị tước đoạt hết mọi tư liệu sản xuất và do đó bị áp bức bóc
lột nặng nề. Muốn tự giải phóng, họ phải lật đổ ách thống trị của giai cấp tư sản, xoá
bỏ chế độ sở tư hữu tư nhân về tư liệu sản xuất. Do đó, muốn tự giải phóng, giai cấp
cơng nhân phải đồng thời tiến hành cuộc đấu tranh giải phóng tồn xã hội. Mặt
khác, tính triệt để cách mạng của giai cấp cơng nhân còn thể hiện ở chỗ giai cấp này
được trang bị hệ thống tư tưởng tiên tiến là học thuyết Mác - Lênin, được đội ngũ
tiên phong của nó là Đảng Cộng sản lãnh đạo1.
1

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2019), Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.


4

Năm là, Giai cấp cơng nhân có tính tổ chức kỷ luật cao: Điều kiện sản xuất
tập trung và trình độ kỹ thuật ngày càng hiện đại, cơ cấu tổ chức sản xuất chặt chẽ
… đã tôi luyện cho giai cấp cơng nhân hiện đại tính tổ chức và kỷ luật cao.
Sáu là, Giai cấp công nhân là giai cấp có bản chất quốc tế: Giai cấp cơng
nhân trên thế giới có địa vị kinh tế - xã hội giống nhau. Trong xã hội tư bản, ở đâu
họ cũng chỉ là những người làm thuê, là đối tượng áp bức bóc lột của giai cấp tư
sản. Do vậy, họ có mục tiêu đấu tranh chung là xoá bỏ chế độ áp bức, bóc lột tử bản
chủ nghĩa, xây dung chế độ xã hội chủ nghĩa khơng cịn tình trạng người bóc lột
người. Chính những điểm chung đó tạo nên bản chất quuốc tế của giai cấp cơng
nhân, họ phải đồn kết lại, phối hợp đấu tranh trên phạm vi quốc tế.
Trong thời đại ngày nay, dưới tác động của cách mạng khoa học và công
nghệ 4.0, kinh tế công nghiệp đã chuyển sang kinh tế tri thức, xu thế toàn cầu hóa

và hội nhập quốc tế,... đặc điểm của giai cấp cơng nhân đã có nhiều thay đổi, cụ thể:
Thứ nhất, Giai cấp cơng nhân có xu hướng tri thức hóa và trí thức hóa.
Thứ hai, Giai cấp cơng nhân dần dần làm chủ tư liệu sản xuất đặc biệt, đó là
tri thức và cơng nghệ hiện đại.
Thứ ba, Hao phí lao động trí tuệ của cơng nhân là nguồn gốc chủ yếu tạo
thành giá trị thặng dư.
Thứ tư, Trình độ xã hội hóa trong lao động của cơng nhân biểu hiện ở xu thế
tồn cầu hóa và hội nhập...

1.1.3. Nội dung sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân
Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, việc thực hiện sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân cần phải trải qua hai bước. Bước thứ nhất: Giai cấp công
nhân biến thành giai cấp thống trị và giành lấy chính quyền nhà nước vào tay giai
cấp mình. Bước thứ hai: Giai cấp cơng nhân dùng sự thống trị của mình để từng
bước đoạt lấy tồn bộ tư bản trong tay giai cấp tư sản để tập trung tất cả những công
cụ sản xuất vào trong tay nhà nước từ đó tiến hành tổ chức xây dựng xã hội mới - xã


5

hội chủ nghĩa. Hai bước này quan hệ chặt chẽ với nhau, giai cấp công nhân không
thực hiện được bước thứ nhất thì cũng khơng thực hiện được bước thứ hai nhưng
bước thứ hai là quan trọng nhất để giai cấp cơng nhân hồn thành sứ mệnh lịch sử
của mình.
Giai cấp công nhân là giai cấp lãnh đạo nhân dân lao động đấu tranh nhằm
thực hiện bước chuyển từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng
sản. Cụ thể:
Về kinh tế: Cải tạo quan hệ sản xuất tư nhân tư bản chủ nghĩa, xây dựng quan
hệ sản xuất mới - xã hội chủ nghĩa.
Về chính trị: Lật đổ sự thống trị của giai cấp tư sản, thiết lập nhà nước của

giai cấp công nhân và nhân dân lao động, từng bước xây dựng nền dân chủ xã hội
chủ nghĩa.
Về văn hóa, tư tưởng: Xây dựng nền văn hóa mới, trên nền tảng hệ tư tưởng
chính trị của giai cấp công nhân, thay thế hệ tư tưởng chính trị của giai cấp tư sản.
Trong giai đoạn hiện nay, các nước tư bản chủ nghĩa đang có những bước
phát triển mới. Các nước xã hội chủ nghĩa, khi giai cấp công nhân và nhân dân lao
động giành được chính quyền, đang tiếp tục thực hiện ng cuộc cải tạo xã hội cũ xây
dựng chủ nghĩa xã hội. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân biểu hiện ở những
nội dung khác nhau:
Về kinh tế:
Ở các nước tư bản chủ nghĩa: Giai cấp công nhân cải tạo quan hệ sản xuất tư
nhân tư bản chủ nghĩa, xây dựng quan hệ sản xuất mới - xã hội chủ nghĩa.
Ở các nước xã hội chủ nghĩa: Giai cấp công nhân tiếp tục củng cố và xây
dựng quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa và phát triển lực lượng sản xuất, xây dựng
cơ sở vật chất, kỹ thuật cho chủ nghĩa xã hội.
Về chính trị:
Ở các nước tư bản chủ nghĩa: Mục tiêu đấu tranh trước mắt của giai cấp cơng
nhân là chống bất cơng và bất bình đẳng xã hội, đòi quyền dân sinh, dân chủ và tiến


6

bộ xã hội. Mục tiêu lâu dài là giành chính quyền về tay giai cấp công nhân và nhân
dân lao động. Điều đó, được nêu rõ trong Cương lĩnh chính trị của các Đảng Cộng
sản ở các nước tư bản chủ nghĩa hiện nay.
Ở các nước xã hội chủ nghĩa: Dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản, giai cấp
công nhân tiếp tục sự nghiệp cải cách, đổi mới để xây dựng chủ nghĩa xã hội, xây
dựng Đảng cầm quyền trong sạch, vững mạnh, thực hiện thành công sự nghiệp cơng
nghiệp hóa, hiện đại hóa, đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa tư bản, chống
chủ nghĩa đế quốc và chủ nghĩa thực dân, chống sự áp đặt, can thiệp của các nước

lớn vì độc lập, chủ quyền quốc gia dân tộc, vì sự tiến bộ xã hội và chủ nghĩa xã hội.
Về văn hóa, tư tưởng: Đấu tranh ý thức hệ giữa hệ giá trị của giai cấp công
nhân với hệ giá trị của giai cấp tư sản. Đấu tranh để bảo vệ nền tảng tư tưởng của
đảng cộng sản, giáo dục nhận thức và củng cố niềm tin khoa học đối với lý tưởng,
mục tiêu của chủ nghĩa xã hội cho giai cấp công nhân và nhân dân lao động, giáo
dục và thực hiện chủ nghĩa quốc tế chân chính của giai cấp cơng nhân trên cơ sở
phát huy chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân tộc.
Đặc điểm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân: Sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân xuất phát từ những tiền đề kinh tế - xã hội của nền sản xuất mang
tính xã hội ngày càng cao. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là sự
nghiệp cách mạng của chính bản thân giai cấp cơng nhân và của nhân dân lao động.
Xóa bỏ triệt để tư hữu về tư liệu sản xuất, xóa bỏ sở hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa nguồn gốc sinh ra những áp bức, bóc lột, bất cơng trong xã hội hiện đại. Như vậy,
Giành chính quyền về tay giai cấp công nhân là tiền đề để cải tạo toàn diện, sâu sắc
và triệt để xã hội cũ, xây dựng thành công xã hội mới với mục tiêu cao nhất là giải
phóng con người.

1.2. Bối cảnh thực tiễn quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
1.2.1. Những điều kiện khách quan của thế giới quy định sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân


7

Đầu tiên là, Xu hướng vận động của mâu thuẫn trong chủ nghĩa tư bản.
Trong đó, mâu thuẫn cơ bản là mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất phát triển đến
trình độ xã hội hóa ngày càng cao với quan hệ sản xuất dựa trên chế độ chiếm hữu
tư nhân về tư liệu sản xuất. Mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân với giai cấp tư sản...
Chủ nghĩa tư bản càng phát triển, mâu thuẫn ấy càng gay gắt, đòi hỏi phải được giải
quyết thông qua cách mạng xã hội mà giai cấp thực hiện cách mạng xã hội ấy chỉ có
thể là giai cấp cơng nhân đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến và là lực lượng

chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội.
Tiếp theo là, Địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp công nhân. Giai cấp công
nhân là bộ phận quan trọng nhất của lực lượng sản xuất và là đại diện cho lực lượng
sản xuất tiên tiến, là lực lượng quyết định trong việc phá vỡ quan hệ sản xuất tư bản
chủ nghĩa, xây dựng phương thức sản xuất mới cao hơn phương thức sản xuất tư
bản chủ nghĩa. Trong xã hội tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân không có tư liệu
sản xuất chủ yếu, phải bán sức lao động cho các nhà tư bản và bị bóc lột giá trị
thặng dư nên có lợi ích cơ bản đối lập trực tiếp với lợi ích của giai cấp tư sản. Bởi
vậy, họ là lực lượng có động lực để thực hiện sứ mệnh lịch sử: xóa bỏ sở hữu tư
nhân tư bản chủ nghĩa.
Cuối cùng là, Đặc điểm chính trị - xã hội của giai cấp công nhân. Trong
tương quan với các lực lượng chính trị của chủ nghĩa tư bản thì giai cấp cơng nhân
ln là giai cấp tiên tiến nhất, có ý thức tổ chức kỷ luật cao. Bên cạnh đó, Giai cấp
cơng nhân là giai cấp có tinh thần cách mạng triệt để, có bản chất quốc tế... Những
đặc điểm trên tạo nên bản lĩnh chính trị, bản chất cách mạng của giai cấp công nhân
để giai cấp công nhân là giai cấp thực hiện sứ mệnh lịch sử.

1.2.2. Những điều kiện chủ quan của thực tiễn quy định sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là khách quan. Tuy nhiên, q trình
thực hiện sứ mệnh đó còn phụ thuộc vào những điều kiện chủ quan nhất định như:
Sự phát triển của bản thân giai cấp công nhân cả về số lượng và chất lượng; Sự ra


8

đời và phát triển chính đảng của giai cấp cơng nhân - Đảng Cộng sản; Sự liên minh
giai cấp giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động
khác...
Trong những điều kiện chủ quan trên, Đảng Cộng sản là điều kiện quan trọng

nhất, có ý nghĩa quyết định đến việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân. Bởi lẽ, Đảng Cộng sản là đội tiên phong của giai cấp công nhân, là tổ chức
chính trị cao nhất, là lãnh tụ chính trị, là bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp công
nhân, lấy chủ nghĩa Mác – Lênin làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam hành động.
Quy luật ra đời và phát triển chính đảng của giai cấp cơng nhân - Đảng Cộng
sản là sự kết hợp giữa chủ nghĩa xã hội khoa học, tức chủ nghĩa Mác – Lênin với
phong trào công nhân. Đảng Cộng sản và giai cấp cơng nhân có mối quan hệ “gắn
bó hữu cơ”. Trong đó, giai cấp cơng nhân là cơ sở xã hội và nguồn bổ sung lực
lượng quan trọng nhất của Đảng. Đảng Cộng sản là một tổ chức chính trị và là tổ
chức chính trị cao nhất của giai cấp công nhân, bao gồm những thành viên ưu tú
nhất, cách mạng nhất của giai cấp công nhân. Đảng Cộng sản mang bản chất giai
cấp công nhân, là đại biểu trung thành cho lợi ích của giai cấp cơng nhân, của dân
tộc và xã hội.
Đảng Cộng sản là nhân tố có ý nghĩa quyết định đến việc thực hiện sứ mệnh
lịch sử của giai cấp cơng nhân. Đảng Cộng sản có trình độ lý luận và tổ chức cao
nhất để lãnh đạo giai cấp công nhân và dân tộc. Bên cạnh đó, Đảng Cộng sản đem
lại sự giác ngộ, sức mạnh đồn kết, nghị lực cách mạng, trí tuệ cũng như hành động
cách mạng cho tồn bộ giai cấp cơng nhân. Đảng Cộng sản đề ra mục tiêu, phương
hướng, đường lối chính sách đúng đắn, kịp thời, phù hợp với hồn cảnh đất nước và
hoàn cảnh lịch sử. Và giáo dục, giác ngộ, tổ chức lãnh đạo thực sứ mệnh lịch sử
tồn thế giới của giai cấp cơng nhân.


9

Chương 2: THỰC TIỄN ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG GIAI CẤP CÔNG NHÂN
VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP QUỐC TẾ HIỆN NAY
2.1. Bối cảnh hội nhập quốc tế tác động đến đặc điểm của giai cấp công nhân
Việt Nam hiện nay
2.1.1. Bối cảnh hội nhập quốc tế

Vào những năm cuối thế kỷ XX xu thế giao lưu, hợp tác kinh tế, trao đổi
văn hóa, khoa học – kĩ thuật giữa các quốc gia trên thế giới diễn ra mạnh mẽ, và
dần trở thành xu hướng hội nhập quốc tế. Hội nhập quốc tế có thể có ba cấp độ:
Hội nhập toàn cầu; Hội nhập khu vực và song phương. Hội nhập khu vực và song
phương khơng đồng nghĩa với tồn cầu hố, mà là những nấc thang tiến tới tồn
cầu hố, hội nhập quốc tế.
Hội nhập có thể diễn ra trên nhiều mặt, nhiều lĩnh vực như: kinh tế, chính
trị, an ninh, văn hoá, v.v.. Nhưng cho tới hiện nay, thì quá trình hội nhập trên thế
giới, lẫn ở Việt Nam có tiến triển mạnh nhất, nhanh và rõ nét nhất là hội nhập về
kinh tế.

2.1.2. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
Trên cơ sở tổng kết quá trình lãnh đạo cách mạng, Hội nghị Trung ương sáu
khóa X của Đảng (28/01/2008) đã đưa ra khái niệm khoa học về giai cấp công nhân.
Nghị quyết Hội nghị chỉ rõ: “Giai cấp công nhân Việt Nam là một lực lượng xã hội
to lớn, đang phát triển, bao gồm những người lao động chân tay và trí óc, làm cơng
hưởng lương trong các loại hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ công nghiệp, hoặc
sản xuất kinh doanh và dịch vụ có tính chất cơng nghiệp”2.
Là sản phẩm trực tiếp của chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực
dân Pháp, lớp công nhân đầu tiên xuất hiện gắn liền với cuộc khai thác thuộc địa lần
thứ nhất (1897) và thực sự trở thành giai cấp công nhân Việt Nam từ thời kỳ khai
thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp (1924-1929). Cùng với q trình phát
Đảng Cơ ¡ng sản Viêt¡ Nam (2008), Văn kiê Pn Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Nxb.
CTQG, Hà Nội.

2


10

triển của cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng và nhất là qua 25 năm đổi mới,
cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước gắn với phát triển kinh tế tri thức, giai cấp
công nhân Việt Nam sớm trở thành bộ phận của đội ngũ giai cấp công nhân quốc tế.
Ngồi những đặc điểm chung của giai cấp cơng nhân quốc tế, giai cấp cơng nhân
Việt Nam cịn có những đặc điểm riêng:
Thứ nhất, Giai cấp công nhân Việt Nam là giai cấp có truyền thống yêu nước
và ý thức tự tôn dân tộc. Sinh ra và lớn lên trong lịng dân tộc vốn có truyền thống
u nước và tự tôn dân tộc, giai cấp công nhân Việt Nam sớm tiếp thu và được thừa
hưởng truyền thống quý báu đó. Mặc dù mới ra đời, cịn non trẻ, song giai cấp công
nhân đã sớm trở thành giai cấp duy nhất được lịch sử, dân tộc giao phó sứ mệnh
lãnh đạo cách mạng Việt Nam sau khi các phong trào cứu nước lập trường phong
kiến, tư sản thất bại. Trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất
nước cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, truyền thống tốt đẹp ấy
đã hội tụ và kết tinh thành bản chất cách mạng của giai cấp công nhân Việt Nam.
Yêu nước, tự tôn dân tộc trong thời đại mới là yêu chủ nghĩa xã hội, giai cấp công
nhân là người đi đầu và lãnh đạo sự nghiệp đổi mới vì mục tiêu dân giàu, nước
mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Thứ hai, Giai cấp cơng nhân Việt Nam ln có tinh thần và bản chất cách
mạng triệt để. Giai cấp công nhân Việt Nam có được đặc điểm trên là do: ra đời
trước giai cấp tư sản dân tộc, vừa mới lớn lên đã tiếp thu chủ nghĩa Mác-Lênin - hệ
tư tưởng của giai cấp cơng nhân quốc tế, nhanh chóng trở thành lực lượng chính trị
tự giác và thống nhất, được chủ tịch Hồ Chí Minh giáo dục, đã sớm giác ngộ mục
tiêu lý tưởng, chân lý của thời đại: độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
Mặt khác, thơng qua đội tiên phong của mình là Đảng Cộng sản Việt Nam, giai cấp
cơng nhân đã lãnh đạo tồn dân tộc thực hiện cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân
giành thắng lợi, thống nhất nước nhà và đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Bước
vào thời kỳ mới, xây dựng và bảo vệ tổ quốc trong bối cảnh quốc tế có những biến
đổi khó lường, một lần nữa tinh thần và bản chất cách mạng triệt để của giai cấp

11

công nhân Việt Nam lại được thể hiện và phát huy với tư cách là người đi đầu và
lãnh đạo sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Thứ ba, Giai cấp công nhân Việt Nam là thành viên và là lực lượng lãnh đạo
khối liên minh cơng – nơng – trí thức thơng qua Đảng tiên phong của mình. Xuất
thân từ nơng dân lao động, bị thực dân phong kiến bóc lột, bần cùng hóa, giai cấp
cơng nhân có mối quan hệ máu thịt với giai cấp nông dân và các tầng lớp nhân dân
lao động khác. Qua thử thách của cách mạng, thơng qua Đảng tiên phong của mình,
giai cấp cơng nhân thực hiện sự lãnh đạo của mình đối với cách mạng và sự nghiệp
đổi mới, đồng thời là hạt nhân của khối liên minh giai cấp: công – nông – trí thức và
khối đại đồn kết dân tộc Việt Nam.
Thứ tư, Giai cấp công nhân Việt Nam là lực lượng đi đầu và lãnh đạo sự
nghiệp đổi mới, sự nghiệp đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn liền với
phát triển kinh tế tri thức. Hiện nay, giai cấp công nhân nước ta tăng nhanh về số
lượng và chất lượng, trên cơ sở thấm nhuần chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ
Chí Minh, giác ngộ về mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, giai
cấp công nhân Việt Nam không chỉ là động lực chủ yếu trong cách mạng dân tộc
dân chủ nhân dân mà còn là động lực mạnh mẽ và là lực lượng đi đầu, lãnh đạo sự
nghiệp đổi mới, sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn liền với phát triển
kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên và môi trường.
Thứ năm, Giai cấp công nhân Việt Nam đa dạng về cơ cấu nghề nghiệp, có
mặt trong mọi thành phần kinh tế. Trong đó, đội ngũ cơng nhân ở khu vực kinh tế
nhà nước là tiêu biểu, đóng vai trò nòng cốt, chủ đạo trong sự nghiệp phát triển kinh
tế - xã hội của đất nước.
Thứ sáu, Đội ngũ cơng nhân trí thức Việt Nam từng bước hình thành và phát
triển cùng với q trình tồn cầu hóa, hội nhập quốc tế gắn liền với phát triển kinh
tế tri thức. Việc hình thành đội ngũ cơng nhân trí thức không chỉ là sự bổ sung vào
lực lượng giai cấp cơng nhân những cơng nhân có trình độ cao mà cịn làm cho giai
cấp cơng nhân được nâng cao về trình độ và có sự thay đổi về tính chất lao động –

lao động điều khiển những công nghệ tự động hóa của nền kinh tế tri thức.


12

2.2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
Ở Việt Nam, giai cấp cơng nhân có hai giai đoạn thực hiện sứ mệnh lịch sử,
biểu hiện là:
Thứ nhất, Đấu tranh giải phóng dân tộc, lật đổ chế độ phong kiến, giành
chính quyền về tay giai cấp công nhân và nhân dân lao động, thiết lập nhà nước xã
hội chủ nghĩa.
Thứ hai, Giai cấp công nhân Việt Nam thực hiện cải tạo xã hội cũ (xã hội
thuộc địa nửa phong kiến), xây dựng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản.
Trong thời kỳ đổi mới, hội nhập hiện nay, Đảng ta đã xác định vai trò và sứ
mê ¡nh lịch sử to lớn của giai cấp công nhân Việt Nam: “giai cấp công nhân nước ta
có sứ mênh
P lịch sử to lớn: là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đô iP tiên
phong là Đảng Cô Png sản Viê Pt Nam; giai cấp đại diê Pn cho phương thức sản xuất
tiên tiến, giai cấp tiên phong trong sự nghiê pP xây dựng chủ nghĩa xã hô Pi, lực lượng
đi đầu trong sự nghiê Pp cơng nghiê Pp hóa, hiê Pn đại hóa đất nước vì mục tiêu dân
giàu, nước mạnh, xã hơ Pi cơng bSng, dân chủ, văn minh, lực lượng nịng cốt trong
liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nơng dân và đơ iP ngũ trí thức dưới sự
lãnh đạo của Đảng”3.
Thực hiên¡ sứ mê ¡nh lịch sử to lớn đó, giai cấp cơng nhân Viê ¡t Nam hiện nay
phát huy vai trị của mơ ¡t giai cấp tiên phong, phát huy sức mạnh đại đồn kết tồn
dân tơ ¡c dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng để giải quyết các nhiê m
¡ vụ
cụ thể thuô ¡c nô ¡i dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân nước ta.
Về kinh tế: Giai cấp công nhân Viê ¡t Nam với số lượng đông đảo công nhân
có cơ cấu ngành nghề đa dạng, hoạt đơ ¡ng trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ công

nghiê ¡p ở mọi thành phần kinh tế, với chất lượng ngày mô ¡t nâng cao về kỹ thuâ ¡t và
công nghê ¡ sẽ là nguồn nhân lực lao đô ¡ng chủ yếu tham gia phát triển nền kinh tế thị
trường hiên¡ đại, định hướng xã hô ¡i chủ nghĩa, lấy khoa học - công nghê ¡ làm đô ¡ng
lực quan trọng, quyết định tăng năng suất lao đô ¡ng, chất lượng và hiê u¡ quả. Đảm
3

Đảng Cô n¡ g sản Viêt¡ Nam (2008), Văn kiê Pn Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Nxb.
CTQG, Hà Nội, tr.47.


13

bảo tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiê ¡n tiến bô ¡ và công bằng xã hô ¡i, thực hiê n¡
hài hịa lợi ích cá nhân - tâ ¡p thể và xã hô ¡i. Giai cấp công nhân phát huy vai trò và
trách nhiê ¡m của lực lượng đi đầu trong sự nghiê ¡p đẩy mạnh công nghiê ¡p hóa, hiê ¡n
đại hóa đất nước. Đây là vấn đề nổi bâ ¡t nhất đối với viê c¡ thực hiê ¡n sứ mê ¡nh lịch sử
giai cấp công nhân Viê ¡t Nam hiê ¡n nay.
Về chính trị - xã hội: Cùng với nhiê ¡m vụ giữ vững và tăng cường sự lãnh
đạo của Đảng thì nhiê ¡m vụ “Giữ vững bản chất giai cấp cơng nhân của Đảng, vai
trị tiên phong, gương mẫu của cán bô ¡ đảng viên” và “tăng cường xây dựng, chỉnh
đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thối về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống,
“tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nơ ¡i bơ ¡” là những nơ ¡i dung chính yếu, nổi bâ t¡ ,
thể hiê n¡ sứ mênh
¡ lịch sử giai cấp cơng nhân về phương diê n¡ chính trị - xã hô ¡i trong
bối cảnh của Việt Nam hiện nay. Bên cạnh đó, giai cấp cơng nhân cùng với nhân
dân lao động dưới sự lãnh đạo của Đảng, củng cố và hồn thiện hệ thống chính trị
xã hội chủ nghĩa, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân,
vì dân, v.v.. Bảo vệ thành quả của cách mạng xã hội chủ nghĩa.
Về văn hóa tư tưởng: Xây dựng và phát triển nền văn hóa Viê ¡t Nam tiên tiến,
đâ ¡m đà bản sắc dân tơ ¡c có nơ ¡i dung cốt lõi là xây dựng con người mới xã hô ¡i chủ

nghĩa, giáo dục đạo đức cách mạng, r£n luyê ¡n lối sống, tác phong công nghiê ¡p, văn
minh, hiê ¡n đại, xây dựng hê ¡ giá trị văn hóa và con người Viê ¡t Nam, hoàn thiê n¡
nhân cách. Bảo vệ sự trong sáng của 2 nền tảng tư tưởng lớn là chủ nghĩa Mác –
Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, chống lại những quan điểm sai trái, xuyên tạc của
các thế lực thù địch; kiên định với mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa
xã hội. Đó là những nô ¡i dung cơ bản, trực tiếp về văn hóa tư tưởng thể hiê n¡ sứ
mê ¡nh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện đại ngày nay.

2.3. Đường lối xây dựng và thực trạng giai cấp công nhân Việt Nam trong bối
cảnh hội nhập quốc tế hiện nay
2.3.1. Đường lối xây dựng


14

Đại hơ ¡i đại biểu tồn quốc lần thứ XII của Đảng khẳng định đường lối xây
dựng và thực trạng giai cấp công nhân Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế
hiện nay:
Thứ nhất, Coi trọng giữ vững bản chất giai cấp công nhân và các nguyên tắc
sinh hoạt của Đảng4.
Thứ hai, Đảng và Nhà nước phải quan tâm giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng,
phát triển giai cấp công nhân cả về số lượng và chất lượng.
Thứ ba, Nâng cao bản lĩnh chính trị, trình đơ ¡ học vấn, chuyên môn, kỹ năng
nghề nghiê ¡p, tác phong công nghiê p¡ , kỷ luâ ¡t lao đô ¡ng của công nhân Việt Nam.
Thứ tư, Bảo đảm viê ¡c làm, nhà ở, các cơng trình phúc lợi phục vụ cho cơng
nhân và sửa đổi, bổ sung các chính sách, pháp luâ ¡t về tiền lương, bảo hiểm xã hô ¡i,
bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiê p¡ ,… để bảo vê ¡ quyền lợi, nâng cao đời sống vâ ¡t
chất và tính thần của cơng nhân Việt Nam hiện nay5.

2.3.2. Thực trạng giai cấp công nhân Việt Nam khi áp dụng đường lối xây dựng

trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay
Mặt tích cực:
Một là: Giai cấp cơng nhân nước ta phát triển nhanh về số lượng, đa dạng
về cơ cấu thành phần và ngành nghề. Trong quá trình đổi mới, mở cửa và hội nhập
quốc tế, chủ trương phát triển kinh tế nhiều thành phần đã tạo nên sự chuyển biến
trong cơ cấu lực lượng lao động xã hội. Giai cấp công nhân nước ta đang tiếp tục
tăng nhanh về số lượng, đa dạng về cơ cấu theo ngành nghề và thành phần kinh tế.
Trong đó, số cơng nhân trong khu vực kinh tế tư nhân và khu vực kinh tế có vốn
đầu tư nước ngồi tăng mạnh và chiếm tỷ trọng ngày càng lớn. Đồng thời, xuất hiện
ngày càng đông bộ phận công nhân làm việc trong các ngành dịch vụ.
4

Đảng Cô ¡ng sản Viêt¡ Nam (2016), Văn kiê Pn Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb. CTQG – ST, Hà
Nô i¡ , tr.186.
5
Đảng Công
¡ sản Viêt¡ Nam (2016), Văn kiê Pn Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb. CTQG – ST, Hà
Nô i¡ , tr.160.


15

Hai là: Giai cấp công nhân ngày càng được nâng cao về trình độ chun
mơn nghề nghiệp, hình thành tác phong và kỷ luật lao động theo hướng hiện đại.
Quá trình hội nhập quốc tế đã tiếp nhận những thành tựu khoa học, kỹ thuật và công
nghệ hiện đại vào sản xuất, tạo động lực để giai cấp công nhân nước ta ngày càng
phát triển cao về trình độ chuyên mơn nghề nghiệp. Hình thành ngày càng đơng đảo
bộ phận cơng nhân trí thức (có trình độ cao đẳng, đại học trở lên) làm công tác quản
lý sản xuất kinh doanh, nghiên cứu và quản lý khoa học kỹ thuật gắn với sản xuất
kinh doanh hoặc trực tiếp sản xuất. Công nhân là cán bộ khoa học kỹ thuật, cán bộ

quản lý doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, công nhân bậc cao và thợ giỏi đã năng
động, sáng tạo, có nhiều sáng kiến có giá trị cao được áp dụng. Đây là bộ phận đóng
vai trị quan trọng trong q trình phát triển kinh tế thời kỳ hội nhập; góp phần nâng
cao chất lượng, bảo đảm giữ vững sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt
Nam. Bên cạnh đó, q trình hội nhập kinh tế quốc tế, giúp giai cấp cơng nhân r£n
luyện tính kỷ luật, tác phong công nghiệp, đáp ứng được yêu cầu của các nhà tuyển
dụng lao động quốc tế6.
Ba là: Giai cấp công nhân nước ta có nhiều cơ hội việc làm, đời sống vật
chất và tinh thần ngày càng được cải thiện. Trong những năm qua, nhờ những cải
cách thể chế để hội nhập vào nền kinh tế thế giới, nên khu vực doanh nghiệp ngồi
nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi có sự chuyển biến mạnh mẽ,
tạo nhiều việc làm cho người lao động. Số lượng công nhân trong các doanh nghiệp
có vốn đầu tư nước ngồi tăng mạnh. Với lộ trình hội nhập hiện nay, trong thời gian
tới việc làm cho công nhân sẽ tiếp tục tăng nhanh, nhất là ở những ngành nghề địi
hỏi trình độ lao động kỹ thuật cao. Trong hội nhập quốc tế, các rào cản pháp lý về di
chuyển pháp nhân được nới lỏng, các quan hệ kinh tế, đối ngoại, lao động được
thiết lập sẽ tạo điều kiện cho lao động Việt Nam ra nước ngồi làm việc. Từ đó, góp
phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người công nhân đồng thời thúc
đẩy nền kinh tế đất nước phát triển.
6

Nguyễn Thị Quế, Nguyễn Thị Tú Hoa (2013), “Thực trạng giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay”, Tạp chí
Lý luận chính trị, (6), tr.29 - 34.


16

Mặt tiêu cực:
Một là: Sự phân tầng xã hội, phân hóa giàu nghèo trong nội bộ ngày càng
sâu sắc, ảnh hưởng đến sự thống nhất, đoàn kết của giai cấp cơng nhân. Đồn kết

thống nhất là một trong những đặc điểm chính trị cơ bản của giai cấp cơng nhân,
giúp công nhân tập hợp các tầng lớp giai cấp khác trong xã hội thực hiện sứ mệnh
lịch sử của mình. Tuy nhiên, hiện nay do sự biến đổi cơ cấu giai cấp cơng nhân theo
ngành nghề và theo trình độ đã làm phân hóa về thu nhập của giai cấp công nhân.
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ, việc ứng dụng khoa
học vào sản xuất ngày càng được đẩy mạnh, dẫn đến sự phân tầng giữa cơng nhân.
Với xu hướng trí thức hóa cơng nhân do sự phát triển của khoa học và công nghệ,
thì sự phân tầng, phân hóa trong nội bộ giai cấp công nhân nước ta sâu sắc hơn
trong thời gian tới7.
Hai là: Trong hội nhập kinh tế quốc tế, lập trường giai cấp, bản lĩnh chính
trị, lý tưởng cách mạng của một bộ phận công nhân bị phai nhạt. Mặt trái của kinh
tế thị trường, đã làm cho công nhân có nhận thức khơng đồng đều về giác ngộ giai
cấp, bản lĩnh chính trị, ý thức tổ chức và kỷ luật lao động. Khơng ít cơng nhân cịn
chưa nhận thức đầy đủ về sứ mệnh lịch sử của giai cấp mình. Ý chí phấn đấu, ý thức
tổ chức kỷ luật, tính tiên phong gương mẫu của một bộ phận cơng nhân giảm sút.
Một bộ phận cơng nhân trẻ cịn bị ảnh hưởng bởi các tệ nạn xã hội, sống buông thả,
phai nhạt lý tưởng, suy thoái về đạo đức, lối sống, xa rời bản chất tốt đẹp của giai
cấp công nhân, gây ảnh hưởng đến doanh nghiệp và hình ảnh người cơng nhân Việt
Nam trong q trình hội nhập quốc tế. Bộ phận công nhân chưa thiết tha phấn đấu
vào Đảng và tham gia hoạt động trong các tổ chức chính trị - xã hội điều này ảnh
hưởng đến vai trị tiên phong của giai cấp cơng nhân nước ta.

Phạm Văn Giang (2017), Sự biến đổi của giai cấp công nhân Việt Nam dưới tác động của hội nhập quốc tế
hiện nay, Luận án Tiến sĩ Triết học, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.

7


17

Chương 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP VÀ LIÊN HỆ TRÁCH NHIỆM CỦA
BẢN THÂN TRONG CÔNG CUỘC PHÁT TRIỂN GIAI CẤP CÔNG
NHÂN VIỆT NAM HIỆN NAY
3.1. Đề xuất giải pháp để pháp triển giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
Để giai cấp công nhân Việt Nam phát triển và trưởng thành, ngày càng xứng
đáng là lực lượng quan trọng nhất để xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị
và chế độ xã hội chủ nghĩa, chúng ta cần sớm có một chiến lược quốc gia tổng thể,
đồng bộ xây dựng và phát triển giai cấp công nhân Việt Nam trong thời gian tới.
Chúng tôi xin đề xuất một số giải pháp cơ bản sau:
Thứ nhất, Đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội một cách hài hòa. Vừa tăng
trưởng kinh tế với tốc độ cao, ổn định vừa bảo đảm phát triển văn hóa - xã hội hài
hịa, lành mạnh; không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân
lao động, đặc biệt là giai cấp cơng nhân; giữ vững ổn định chính trị; bảo đảm an
ninh quốc phịng, trật tự an tồn xã hội. Một xã hội ổn định, phát triển toàn diện và
hài hịa khơng chỉ là mơi trường thuận lợi cho sự phát triển của giai cấp cơng nhân
mà cịn của mọi người dân trong xã hội.
Thứ hai, Tiếp tục phát triển kinh tế đất nước theo hướng cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa. Quy hoạch nền kinh tế, vùng kinh tế, khu vực kinh tế, cấu trúc lại nền
kinh tế phù hợp với sự phát triển nền kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế.
Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, thu hút đầu tư nước ngồi, khuyến khích các
tập thể cá nhân phát triển sản xuất - kinh doanh, chủ động và tích cực tham gia vào
thị trường lao động quốc tế,... Phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp, hiện đại;
đồng thời, hướng tới việc tạo ra một thị trường lao động công nghiệp mới, thu hút
nhiều lao động với phong phú về ngành nghề, đa dạng về chủng loại. Quá trình này
sẽ phát triển giai cấp công nhân không chỉ về số lượng mà cả chất lượng.
Thứ ba, Đẩy mạnh tuyên truyền và giáo dục để nhận thức rõ hơn về vai trị,
vị trí và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Xuất phát từ thực trạng đời sống
của người cơng nhân cịn nhiều khó khăn, nên trong quan niệm của xã hội hiện nay,

18

hình ảnh người cơng nhân chưa được đề cao. Trong điều kiện như thế, để giai cấp
cơng nhân có điều kiện khẳng định được vai trị, vị trí của mình cũng như hồn
thành được sứ mệnh lịch sử cần có một chiến dịch tuyên truyền, vận động rộng
khắp trong xã hội nhằm đề cao, tôn vinh người công nhân, sao cho cả xã hội nhận
thức được vai trò và vị trí quan trọng của giai cấp cơng nhân trong sự nghiệp phát
triển kinh tế trong điều kiện tồn cầu hóa và hội nhập quốc tế; đồng thời, cũng là
nhân tố quyết định xây dựng xã hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa.
Thứ tư, Cải cách triệt để hệ thống giáo dục và đào tạo chuyên môn, nghiệp
vụ và tay nghề cho giai cấp công nhân. Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và
hội nhập kinh tế quốc tế trong bối cảnh tồn cầu hóa kinh tế đang tạo ra một nhu
cầu mới về nguồn nhân lực cả về số lượng và chất lượng. Đặc thù của kinh tế thị
trường là tính cạnh tranh cao, lao động và việc làm cũng khơng ngồi tình trạng đó.
Sự cạnh tranh trong sử dụng lao động đòi hỏi lực lượng lao động cần được đào tạo
một cách chuyên nghiệp và cơ bản. Do đó, chất lượng lao động, nguồn nhân lực
mới là nhân tố quyết định cho sự phát triển và tăng trưởng cao.
Thứ năm, Thiết thực chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của giai cấp
công nhân. Đời sống vật chất và tinh thần của người công nhân lao động còn ngh£o
nàn, giai cấp tiên tiến, ưu tú, nắm quyền lãnh đạo xã hội mà lại ngh£o. Vì lẽ đó,
Đảng và Nhà nước cần cấp thiết có một chiến lược thiết thực chăm lo đời sống
người công nhân, nhất là đội ngũ công nhân trẻ mới vào nghề, tập trung đông ở các
khu công nghiệp, khu chế xuất. Trong đó, trước hết, là các chính sách mới về việc
làm, nhà ở và tiền lương. Có như thế, giai cấp cơng nhân mới thốt khỏi những bức
bách của đời sống, có điều kiện học tập, r£n luyện nâng cao tay nghề và ý thức xã
hội. Chỉ khi đó, đội ngũ cơng nhân trẻ này mới gắn bó sâu sắc với sự nghiệp đổi
mới của Đảng và Nhà nước, có ý thức giai cấp, có lý tưởng xã hội chủ nghĩa.
Thứ sáu, Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam phù
hợp với đường lối phát triển giai cấp cơng nhân. Tăng cường vai trị lãnh đạo của
Đảng đối với Nhà nước nhằm giữ vững bản chất giai cấp công nhân của nhà nước,

bảo đảm mọi quyền lực thuộc về nhân dân, đưa công cuộc đổi mới đi đúng định


19

hướng xã hội chủ nghĩa. Trọng tâm đổi mới hiện nay là Đảng tập trung lãnh đạo xúc
tiến cải cách hành chính và cải cách tư pháp; đổi mới mạnh mẽ hệ thống hành pháp
cả về tổ chức, cán bộ, cơ chế hoạt động; đẩy mạnh công tác đào tạo và đào tạo lại
cán bộ công nhân, viên chức trong bộ máy; tiếp tục kiện toàn tổ chức, bảo đảm tăng
cường chất lượng của giai cấp công nhân Việt Nam.
Thứ bảy, Xây dựng đội ngũ cơng nhân trí thức đủ năng lực, phẩm chất, đáp
ứng yêu cầu của bối cảnh hội nhập quốc tế. Để có đội ngũ như vậy thì phải chú
trọng đến khâu đào tạo, huấn luyện. Đồng thời thực hiện, xúc tiến ban hành thể chế
và tổ chức thực hiện việc kê khai về tài sản, trước hết là về nhà, đất của cán bộ công
nhân để tránh tình trạng tham nhũng. Quy định chặt chẽ các chế độ, tiêu chuẩn của
cán bộ lãnh đạo các cấp, các ngành với tinh thần tiết kiệm, công bằng, chống lãng
phí, chống đặc quyền, đặc lợi. Xây dựng đội ngũ cán bộ, cơng nhân, viên chức có
phẩm chất và năng lực là yếu tố quyết định chất lượng của giai cấp này.

3.2. Liên hệ bản thân – Trách nhiệm của sinh viên Việt Nam trong việc góp
phần phát triển giai cấp công nhân ở nước ta hiện nay
Trong bối cảnh tồn cầu hóa, hội nhập hiện nay, ta ý thức sâu sắc rằng để
phát triển giai cấp công nhân Việt Nam, thì nhất thiết cần phải phát huy nguồn lực
con người Việt Nam - động lực của sự nghiệp xây dựng xã hội mới, động lực xây
dựng nhà nước mới. Sinh viên với tư cách chủ nhân tương lai của đất nước, là lực
lượng kế tục và tiếp thu những thành tựu mới về khoa học - công nghệ - tri thức,
cần phải tự có ý thức r£n luyện, tu dưỡng về nhiều mặt:
Thứ nhất, Sinh viên tự rèn luyện, tu dưỡng về trí tuệ: Sinh viên cần phải tự
bồi dưỡng, trau dồi kiến thức, lý luận chính trị đã được học trên nhà trường, kiên
định mục tiêu độc lập dân tộc và Chủ nghĩa xã hội trên nền tảng chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Từ đó, nắm vững Chủ nghĩa xã hội khoa học - vấn

đề củng cố, xây dựng và phát triển giai cấp công nhân Việt Nam, vận dụng sáng tạo
và phát triển lý luận đã có để lấy đó làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành
động của bản thân.


20

Thứ hai, Sinh viên tự rèn luyện, tu dưỡng về đạo đức: Đạo đức luôn là cái
gốc của con người xã hội chủ nghĩa, sinh viên góp phần phát triển giai cấp công
nhân Việt Nam hiện nay bằng cách như tích cực tham gia phong trào của Đồn, Hội
và hoạt động ngoại khóa. Đây là phương thức hữu hiệu để tập hợp và tạo điều kiện
cho sinh viên r£n luyện và trưởng thành, hiểu biết về chủ nghĩa xã hội, giai cấp
công nhân. Các phong trào như “Sinh viên 5 tốt”, “Thanh niên Việt Nam”… là các
phong trào được hưởng ứng nhiệt tình và có vai trị quan trọng. Ngồi ra, cịn nên
tham gia các phong trào bảo vệ mơi trường, thực hiện nếp sống văn minh; các cuộc
vận động qun góp ủng hộ cho gia đình, trẻ em có hồn cảnh khó khăn, khắc phục
hậu quả thiên tai; các hoạt động tình nguyện dài ngày tại các trung tâm, cơ sở,… Đó
thực sự là những hoạt động truyền cảm hứng, đậm tính nhân văn để sinh viên tự ý
thức được vai trò và trách nhiệm của bản thân để góp phần xây dựng, phát triển giai
cấp cơng nhân Việt Nam.
Thứ ba, Sinh viên nên tự rèn luyện, tu dưỡng bản thân về mục đích, lý tưởng
sống và lối sống: Sinh viên phải phấn đấu trở thành những con người sống có lý
tưởng, có bản lĩnh; dù khó khăn, gian khổ đến đâu cũng không từ bỏ lý tưởng chủ
nghĩa xã hội, không lùi bước trước thử thách. Sinh viên cần học tập lối sống dân
chủ, phấn đấu để trở thành người chủ xã hội vì quyền dân chủ của nhân dân, phải vì
mình vì mọi người, yêu tự do, yêu Tổ quốc; lạc quan và tin tưởng vào tương lai tươi
sáng, vào giai cấp công nhân Việt Nam sẽ thực hiện được sứ mệnh lịch sử của mình
để đưa đất nước ta trở thành một nước công nghiệp hiện đại, bản thân nỗ lực không
ngừng để tương lai cống hiến cho sự nghiệp phát triển đất nước, trở thành một thành
viên trong giai cấp công nhân Việt Nam.

KẾT LUẬN
Giai cấp cơng nhân trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang xuất
hiện ngày càng đơng đảo với trình độ, bản lĩnh ngày càng nâng cao, cơ cấu, phân


21

tầng sâu sắc. Cùng với sự phát triển của Cách mạng công nghiệp 4.0, kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa, và xu thế hội nhập quốc tế, giai cấp cơng nhân
Việt Nam ngày càng chiếm vị trí chủ đạo trong lực lượng lao động xã hội, sứ mệnh
lịch sử của giai cấp cơng nhân cũng có nhiều thay đổi trong giai đoạn mới. Tuy
nhiên, vai trò và vị trí tiên phong trong thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng
nhân Việt Nam vẫn khơng có giai cấp nào thay thế được. Ngay khi mới ra đời và
trong suốt quá trình đấu tranh cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn luôn
khẳng định: Chủ nghĩa xã hội là mục tiêu, lý tưởng của Đảng Cộng sản và nhân dân
Việt Nam. Để thực hiện được mục tiêu đó, cần thiết và cấp thiết phải xây dựng và
phát triển giai cấp công nhân Việt Nam ngày càng lớn mạnh về số lượng và cả chất
lượng.
Chính vì vậy, việc giáo dục sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân cho các
thế hệ sinh viên Việt Nam là việc làm cần thiết, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng để
phát triển nguồn nhân lực, nhân tài tương lai của đất nước. Điều này góp phần giúp
sinh viên nhận thức được vị trí, vai trị cũng như trách nhiệm xã hội của bản thân
trong công cuộc tiến lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam. Sinh viên cố gắng vươn lên
học tập r£n luyện, bản lĩnh chính trị vững vàng, chinh phục khoa học, làm chủ công
nghệ, tăng năng suất lao động góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng đất nước văn
minh, giàu mạnh. Vì vậy, với tư cách là người chủ tương lai của đất nước, là một
sinh viên phải lấy chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư
tưởng, “kim chỉ nam” cho hành động của bản thân; không ngừng tự r£n luyện, tu
dưỡng trí tuệ, đạo đức, mục đích và lối sống để tham gia tốt hơn vào việc phát triển

dân tộc, góp sức vào sự nghiệp xây dựng giai cấp công nhân. Chúng ta tin tưởng
dưới sự lãnh đạo của Đảng, nước ta sẽ ngày càng phát triển, hoàn thiện về mọi mặt.
Hướng đến mục tiêu, khát vọng với tương lai tương sáng của đất nước và toàn thể
nhân dân ta trong bối cảnh đổi mới, tồn cầu hóa, hội nhập quốc tế hiện nay.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tham khảo sách, giáo trình, luận án, tạp chí


22

1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2019), Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học, Nxb.

Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
2. Đảng Cô ¡ng sản Viê ¡t Nam (2008), Văn kiê Pn Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp

hành Trung ương khóa X, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ

XII, Nxb. Chính trị Quốc gia – Sự thật, Hà Nội.
4. Nguyễn Thị Quế, Nguyễn Thị Tú Hoa (2013), “Thực trạng giai cấp công nhân

Việt Nam hiện nay”, Tạp chí Lý luận chính trị, (6), tr.29 - 34.
5. Phạm Văn Giang (2017), Sự biến đổi của giai cấp công nhân Việt Nam dưới tác

động của hội nhập quốc tế hiện nay, Luận án Tiến sĩ Triết học, Học viện Chính
trị Quốc gia Hồ Chí Minh.
Tài liệu tham khảo trên Internet [ngày 22-25/05/2022]
6. />
dung-va-phat-trien-giai-cap-cong-nhan-trong-thoi-ky-daymanh-cong-nghiephoa%2C-hien-dai-hoa.aspx

7. />
nhin-tu-hai-duong-67948.html
8. />9. />
nhan-ngay-nay

STT
1

Họ và tên

MSSV

Nguyễn Đức Phương E20H0431

Nội dung được phân Mức độ hồn
cơng
Mở đầu + Chương

thành
100%