Quan điểm của chủ nghĩa mác – lenin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và sự vận dụng của đảng ta ở việt nam hiện nay

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU..............................................................................................................1
NỘI DUNG..........................................................................................................3
I. Vấn đề lý luận của chủ nghĩa Mác – Lenin về sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân..................................................................................................3
1. Khái niệm về giai cấp công nhân theo chủ nghĩa Mác – Lenin:........3
2. Khái niệm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân:...........................4
3. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân..............................5
II.

Đảng ta vận dụng lý luận vào tình hình ở Việt Nam hiện nay:..........8

KẾT LUẬN........................................................................................................14
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................15

1


MỞ ĐẦU
Lịch sử phát triển của xã hội có giai cấp là lịch sử đấu tranh giai cấp.
Trong mỗi thời kỳ chuyển biến cách mạng từ hình thái kinh tế - xã hội này sang
hình thái – kinh tế xã hội khác cao hơn ln có một giai cấp đứng ở vị trí trung
tâm, đó là giai cấp cách mạng, đóng vai trị là động lực chủ yếu, là lực lượng
lãnh đạo q trình chuyển biến đó. Giai cấp này chính là giai cấp cơng nhân.
Giai cấp cơng nhân có sứ mệnh lịch sử vơ cùng cao cả, đó chính là thủ tiêu xã
hội cũ, xây dựng xã hội mới phù hợp với tiến trình phát triển của lịch sử.
Việc phát hiện ra sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân cùng với chủ
nghĩa duy vật lịch sử và học thuyết về giá trị thặng dư là một trong những cống
hiến vĩ đại của C.Mác. Để khẳng định vai trị to lớn của giai cấp cơng nhân
trong cuộc cách mạng vĩ đại này, trong tác phẩm “Tuyên Ngôn của Đảng Cộng
Sản”, C.Mác và Ph.Anghen đã khẳng định: “giai cấp tư sản khơng những đã

rèn lên những vũ khí giết mình; nó cịn tạo ra những người sử dụng vũ khí ấy –
những cơng nhân hiện đại, những người vơ sản”. Điều đó có nghĩa, sứ mệnh
lịch sử của giai cấp vô sản hiện đại là tất yếu và khách quan.
Trong bối cảnh đấy nước có nhiều thay đổi, các thế lực thù địch ln tìm
cách xun tạc, phủ nhận các quan điểm về giai cấp công nhân, việc làm sáng tỏ
nhận thức một cách đúng đắn hơn về giai cấp cơng nhân và vai trị sứ mệnh lịch
sử của giai cấp cơng nhân khơng chỉ có lí ý nghĩa lí luận sâu sắc mà cịn có ý
nghĩa thực tiễn hết sức to lớn. Xuất phát từ những lí do trên, em chọn đề tài
“Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lenin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân và sự vận dụng của Đảng ta ở Việt Nam hiện nay” để hoàn thành bài tiểu
luận giữa kỳ của mình.
1. Mục đích nghiên cứu:
Làm rõ nguồn gốc ra đời, bản chất,logic Vận động và phát triển của khái niệm
giai cấp cơng nhân, làm rõ vai trị của giai cấp cơng nhân thơng qua nội dung về
kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa, tư tưởng trong thời đại ngày nay.
2. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu:
1


Khái niệm giai cấp công nhân theo quan điểm tư tưởng của C.Mác và
PhAngen , sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân theo chủ nghĩa mác-lênin,
trongcác tác phẩm kinh điển của C.Mác,Ph.Anghen và V.I.Lênin sứ mệnh lịch
sử sử của giai cấp công nhân trong thời đại ngày nay thông qua Việt sự tương
đồng với giai cấp công nhân truyền thống ở thế kỷ XIX và sự bổ sung, phát
triển nhận thức trongthời đại ngày nay.
3. Phương pháp nghiên cứu:
Vận dụng những phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu chuyên ngành
chủ nghĩa xã hội khoa học vào việc phân tích nội dung khái niệm giai cấp cơng
nhân và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, đặc biệt là đối với giai cấp
công nhân Việt Nam trong tiến trình cách mạng Việt Nam, trong sự nghiệp đổi

mớivà hội nhập quốc tế ngày nay.
4. Kết cấu bài tiểu luận:
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, bài tiểu
luận gồm 2 phần lớn, trong mỗi phần gồm các tiết và tiểu tiết khác nhau.

2


NỘI DUNG
I.

Vấn đề lý luận của chủ nghĩa Mác – Lenin về sứ mệnh lịch sử của

giai cấp công nhân.
1. Khái niệm về giai cấp công nhân theo chủ nghĩa Mác – Lenin:
Để hiểu rõ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, trước hết cần nắm rõ
khái niệm giai cấp công nhân. C. Mác và Ph. Ăng-ghen đã dùng nhiều thuật ngữ
khác nhau để chỉ về giai cấp công nhân như là: giai cấp vô sản; giai cấp lao
động làm thuê ở thế kỉ XIX; giai cấp xã hội hoàn toàn chỉ dựa vào việc bán sức
lao động của mình, giai cấp vơ sản hiện đại, giai cấp công nhân hiện đại,… Dù
khái niệm giai cấp công nhân có nhiều thuật ngữ biểu đạt khác nhau như thế nào
thì theo C. Mác và Ph. Ăng-ghen vẫn chỉ xét trên hai đặc trưng cơ bản:
Về phương diện kinh tế - xã hội: Giai cấp công nhân là con đẻ, là sản
phẩm của nền đại công nghiệp trong phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa, là
chủ thể của quá trình sản xuất vật chất hiện đại. Giai cấp cơng nhân lao động
trực tiếp hay gián tiếp vận hành các cơng cụ sản xuất có tính chất cơng nghiệp
ngày càng hiện đại và xã hội hố cao.
Về phương diện chính trị - xã hội: Giai cấp công nhân là sản phẩm của
một xã hội có “điều kiện tồn tại dựa trên cơ sở chế độ làm thuê”, đó là những
người lao động khơng có tư liệu sản xuất, phải bán sức lao động cho nhà tư bản

và bị nhà tư bản bóc lột về giá trị thặng dư.
Căn cứ vào hai đặc trưng cơ bản nói trên, chúng ta có thể định nghĩa theo
Mác – Lenin: Giai cấp công nhân là một tập đồn xã hội, hình thành và phát
triển cùng với q trình phát triển của nền cơng nghiệp hiện đại. Họ lao động
bằng phương thức công nghiệp ngày càng hiện đại và gắn liền với quá trình
sản xuất vật chất hiện đại, là đại biểu cho phương thức sản xuất mang tính xã
hội hóa ngày càng cao. Họ là người làm th do khơng có tư liệu sản xuất,
buộc phải bán sức lao động để sống và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng
dư, vì vậy lợi ích cơ bản của họ đối lập với lợi ích cơ bản của giai cấp tư sản.

3


Đó là giai cấp có sứ mệnh phủ định chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng thành
công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản trên toàn thế giới.
2. Khái niệm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân:
Nền sản xuất hiện đại với xu thế xã hội hóa cao đã tạo ra “tiền đề thực
tiễn tuyệt đối cần thiết” (C.Mác) cho sự nghiệp xây dựng xã hội mới. Sứ mệnh
lịch sử toàn thế giới thực chất là sự nghiệp của một giai cấp đại biểu cho
phương thức sản xuất tiên tiến, đại diện cho tiến bộ xã hội để xác lập mọt hình
thái kinh tế - xã hội mới thay thế cho hình thái kinh tế - xã hội đã lỗi thời.
Như vậy, sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân là tồn bộ những nhiệm
vụ cơ bản, tất yếu của giai cấp công nhân mà địa vị kinh tế xã hội của nó trong
chủ nghĩa tư bản đã đòi hỏi, tạo điều kiện cho nó cần phải và có thể thực hiện
nhằm thủ tiêu chủ nghĩa tư bản, xây dựng và xác lập xã hội chủ nghĩa và cộng
sản chủ nghĩa.
Theo chủ nghĩa Mác – Lênin, sứ mệnh lịch sử tổng quát của giai cấp cơng
nhân là thơng qua chính đảng tiền phong,giai cấp công nhân tổ chức, lãnh đạo
nhân dân lao động đấu tranh xố bỏ các chế độ người bóc lột người, xố bỏ chủ
nghĩa tư bản, giải phóng giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động khỏi mọi áp

bức, bóc lột, nghèo nàn, lạc hậu, xây dựng xã hội cộng sản chủ nghĩa văn minh.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân sở dĩ được thực hiện bởi giai cấp
công nhân, vì nó là một giai cấp cách mạng, đại biểu cho lực lượng sản xuất
hiện đại, cho phương thức sản xuất tiên tiến thay thế phương thức sản xuất tư
bản chủ nghĩa, xác lập phương thức sản xuất cộng sản chủ nghĩa, hình thái kinh
tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa. Giai cấp công nhân là giai cấp đại biểu cho
tương lai, cho xu thế đi lên của tiến trình phát triển lịch sử. Đây là đặc tính quan
trọng, quyết định bản chất cách mạng của giai cấp cơng nhân. Hồn tồn khơng
phải vì nghèo khổ mà giai cấp cơng nhân là một giai cấp cách mạng. Tình trạng
nghèo khổ của giai cấp công nhân dưới chủ nghĩa tư bản là hậu quả của sự bóc
lột, áp bức mà giai cấp tư sản và chủ nghĩa tư bản tạo ra đối với cơng nhân. Đó

4


là trạng thái mà cách mạng sẽ xóa bỏ để giải phóng giai cấp cơng nhân và giải
phóng xã hội.
3. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân chính là những nhiệm
vụ mà giai cấp cơng nhân cần phải thực hiện với tư cách là giai cấp tiên phong,
là lực lượng đi đầu trong cuộc cách mạng xác lập hình thái kinh tế - xã hội cộng
sản chủ nghĩa. Trong tác phẩm Chống Đuyrinh, khi nói về vai trị lịch sử của
giai cấp cơng nhân, Ph.Ăngghen đã chỉ rõ: “...phương thức sản xuất tư bản chủ
nghĩa tạo ra một lực lượng bị buộc phải hoàn thành cuộc cách mạng ấy, nếu
khơng thì sẽ bị diệt vong” và “Thực hiện sự nghiệp giải phóng thế giới ấy, đó là
sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản hiện đại”.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân có ba nội dung cơ bản:
Thứ nhất, về kinh tế:
Giai cấp cơng nhân dù ở chế độ chính trị nào cũng là nhân tố hàng đầu
của lực lượng sản xuất xã hội hóa cao, giai cấp cơng nhân cũng là đại biểu cho

quan hệ sản xuất mới để tạo ra của cải đáp ứng cho nhu cầu ngày càng nhiều
của xã hội. Bằng cách đó, giai cấp cơng nhân tạo tiền đề vật chất – kỹ thuật cho
sự ra đời của xã hội mới.
Cùng với sự phát triển của khoa học - cơng nghệ, giai cấp cơng nhân có
xu hướng “trí thức hóa” ngày càng tăng. Tuy nhiên, tất cả điều đó khơng hề làm
thay đổi bản chất và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Giai cấp công vẫn
là giai cấp có sứ mệnh xóa bỏ tình cảnh vơ sản, trở thành giai cấp có địa vị làm
chủ để tiến tới “tự thủ tiêu” chính mình với tư cách là một giai cấp.
Hơn thế nữa, tính chất xã hội hóa cao địi hỏi lực lượng sản xuất mối
quan hệ mới, phù hợp hơn với chế độ công hữu các tư liệu sản xuất tiêu biểu
cho lợi ích của tồn xã hội. Giai cấp cơng nhân chính là đại biểu cho lợi ích
chung của xã hội và chỉ khi thực hiện được lợi ích chung của cả xã hội, giai cấp
cơng nhân mới tìm thấy lợi ích chân chính của mình mà khơng có lợi ích riêng
với nghĩa là tư hữu.
5


Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong lĩnh vực này chỉ rõ mục
tiêu cuối cùng của giai cấp công nhân, thoả mãn nhu cầu ngày càng đầy đủ hơn:
làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu. Do đó nó cần phải được thực hiện một
cách lâu dài, gian khổ, trải qua từng bước cụ thể. Xoá bỏ chế độ chiếm hữu tư
nhân tư liệu sản xuất; xây dựng chế độ cơng hữu là q trình phù hợp nhưng
phải dần dần từ từ.
Sở dĩ phải xóa bỏ chế độ tư hữu vì đây là cơ sở của chế độ người bóc lột
người; biểu hiện cao nhất của chế độ chiếm hữu tư nhân là sở hữu tư bản chủ
nghĩa; sau khi xố bỏ chế độ tư hữu thì mới thiết lập chế độ công hữu tư liệu sản
xuất, phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất, phù hợp với yêu
cầu sản xuất; đây cũng là cơ sở kinh tế cho sự tồn tại chế độ xã hội mới vì thế
cũng rất cần phải xố bỏ chế độ tư hữu này.
Ở các nước xã hội chủ nghĩa, giai cấp cơng nhân thơng qua q trình

cơng nghiệp hóa và thực hiện “một kiểu tổ chức xã hội mới về lao động” để tăng
năng suất lao động và thực hiện các nguyên tắc sở hữu, quản lý phù hợp với nhu
cầu phát triển sản xuất, tiến bộ xã hội. Nội dung kinh tế này cũng là điều kiện
vật chất để chủ nghĩa xã hội chiến thắng chủ nghĩa tư bản.
Trên thực tế, hầu hết các nước đi lên xã hội chủ nghĩa thường bỏ qua chế
độ tư bản chủ nghĩa, gọi là quá độ. Vì vậy, để có thể thực hiện sứ mệnh lịch sử
của mình, giai cấp cơng nhân phải đóng vai trị nịng cốt trong q trình giải
phóng lực lượng sản xuất vốn bị các nhà tư bản kìm hãm và làm chậm phát triển
để thúc đẩy tạo quan hệ sản xuất mới, xã hội chủ nghĩa ra đời.
Thứ hai, về nội dung chính trị xã hội:
Giai cấp công nhân phải trở thành giai cấp thống trị trong xã hội. Giai cấp
công nhân cùng với nhân dân lao động dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản
tiến hành cách mạng chính trị lật đổ chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng chế độ
xã hội chủ nghĩa và nhà nước của giai cấp công nhân. Nhà nước pháp quyền của
giai cấp công nhân và nhân dân lao động được xác lập và trở thành công cụ có
hiệu lực để lãnh đạo chính trị, quản lý kinh tế và xã hội, thực chất là để đảm bảo
6


quyền lực chính trị thuộc về nhân dân, giữ vai trị quan trọng là cơng cụ xây
dựng xã hội mới. Trên cơ sở đó để cải tạo quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa,
xây dựng quan hệ sản xuất mới mang tính xã hội hóa phù hợp với nhu cầu phát
triển của lực lượng sản xuất và tiến bộ xã hội. Nội dung chính trị xã hội cịn bao
hàm việc giai cấp công nhân giải quyết đúng đắn các vấn đề chính trị xã hội đặt
ra trong tiến trình cách mạng xã hội chủ nghĩa như: liên minh giữa giai cấp công
nhân với các giai cấp và tầng lớp xã hội khác, vấn đề đoàn kết dân tộc, xây
dựng xã hội mới, con người mới xã hội chủ nghĩa... Thơng qua đó, khẳng định
vai trị lãnh đạo của Đảng Cộng sản, sự quản lý của nhà nước xã hội chủ nghĩa
và tính tự giác của quân chúng nhân dân trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã
hội.

Thực tiễn đã chứng minh rằng, nếu không giải quyết các vấn đề này thì
người phát triển tự do và tồn diện trong một xã hội công bằng, dân chủ, văn
minh. Trong xã hội ấy, sự tự do của mỗi người là điều kiện phát triển tự do cho
tất cả mọi người. Ở các nước tiền tư bản chủ nghĩa, tuỳ điều kiện lịch sử cụ thể,
giai cấp công nhân phải tham gia hoặc lãnh đạo cuộc cách mạng dân chủ tư sản
hay cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và cuối cùng đều phải tiến hành cách
mạng xã hội chủ nghĩa, để cải tạo xã hội cũ, xây dựng thành công xã hội xã hội
chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.Trong giai đoạn cách mạng xã hội chủ nghĩa,
giai cấp công nhân lãnh đạo nhân dân lao động xây dựng thành cơng chủ nghĩa
xã hội trên đất nước mình và làm hết mình vì phong trào cách mạng của giai cấp
cơng nhân và nhân dân lao động trên thế giới. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp
cơng nhân chỉ được hồn thành khi chủ nghĩa cộng sản được thiết lập trên phạm
vi tồn thế giới.
Thứ 3, về nội dung văn hóa, tư tưởng:
Thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp cơng nhân trong tiến trình
cách mạng cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới trên lĩnh vực văn hóa, tư
tưởng cần phải tập trung xây dựng hệ giá trị mới: lao động; cơng bằng; dân chủ;
bình đẳng và tự do.
7


Giai cấp công nhân thực hiện cuộc cách mạng về văn hóa, tư tưởng bao
gồm cải tạo cái cũ lỗi thời, lạc hậu, xây dựng cái mới, tiến bộ trong lĩnh vực ý
thức tư tưởng, trong tâm lý, lối sống và trong đời sống tinh thần xã hội. Xây
dựng và củng cố ý thức hệ tiên tiến của giai cấp cơng nhân, đó là chủ nghĩa Mác
- Lênin, đấu tranh để khắc phục ý thức hệ tư sản và các tàn dư cịn sót lại của
các hệ tư tưởng cũ. Phát triển văn hóa, xây dựng con người mới xã hội chủ
nghĩa, đạo đức và lối sống mới xã hội chủ nghĩa là một trong những nội dung
căn bản mà cách mạng xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực văn hóa tư tưởng đặt ra
đối với sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân hiện đại.

Để hồn thành được sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp cơng nhân nhất
định phải tập hợp được các tầng lớp nhân dân lao động xung quanh nó, tiến
hành cuộc đấu tranh cách mạng xóa bỏ xã hội cũ và xây dựng xã hội mới về mọi
mặt kinh tế, chính trị và văn hóa, tư tưởng. Đó là một q trình lịch sử hết sức
lâu dài và khó khăn.
II.

Đảng ta vận dụng lý luận vào tình hình ở Việt Nam hiện nay:
Mặc dù sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân được quy định một cách

khách quan, song để thực hiện được sứ mệnh lịch sử đó, phải kết hợp được với
các nhân tố chủ quan để thông qua hoạt động chủ quan của con người biến cái
khả năng trở thành hiện thực. Nhân tố chủ quan có ý nghĩa quyết định trong
việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân đó là việc thành lập Đảng
cộng sản của giai cấp công nhân lấy hệ tư tưởng của chủ nghĩa Mác-Lênin làm
nền tảng, làm kim chỉ nam cho hành động cách mạng của giai cấp công nhân.
Giữa Đảng cộng sản và giai cấp cơng nhân có mối quan hệ chặt chẽ
khăng khít với nhau. Trong đó, Đảng cộng sản là tổ chức chính trị, là bộ tham
mưu chiến đấu của giai cấp công nhân, bao gồm những thành viên ưu tú nhất
của giai cấp công nhân. Đảng cộng sản mang bản chất của giai cấp công nhân,
đại diện về trí tuệ, lợi ích của giai cấp cơng nhân và nhân dân lao động. Giai cấp
công nhân là cơ sở xã hội của Đảng và là nguồn bổ sung lực lượng cho Đảng.

8


Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội
(bổ sung, phát triển năm 2011) đã khẳng định: “Xây dựng giai cấp công nhân
lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng; là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông
qua đội tiên phong là Đảng Cộng sản Việt Nam, giai cấp tiên phong trong sự

nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội”. Đảng cộng sản Việt Nam là kết quả của sự
kết hợp giữa chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân và phong trào
yêu nước. Do vậy giữa phong trào công nhân và phong trào yêu nước có mục
tiêu chung là giành độc lập dân tộc. Hơn nữa, giai cấp công nhân ở nước ta cịn
nhỏ bé, do vậy, giai cấp cơng nhân Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập
dân tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội cần thiết phải liên minh chặt chẽ với giai
cấp nông dân và các tầng lớp nhân dân lao động khác để tạo ra sức mạnh tổng
hợp thực hiện thắng lợi cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và cách mạng
xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
Đối với cách mạng Việt Nam, giai cấp cơng nhân ln có một vai trị và
vị trí hết sức quan trọng. Trong các giai đoạn cách mạng trước đây, giai cấp
công nhân Việt Nam không chỉ là giai cấp lãnh đạo cách mạng mà còn là một
trong những lực lượng cách mạng chủ yếu trong cuộc cách mạng dân tộc dân
chủ nhân dân nhằm xóa bỏ sự thống trị của chủ nghĩa đế quốc, thực dân, phong
kiến giành độc lập dân tộc và tiến lên chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản.
Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, giai cấp công nhân Việt Nam tiếp tục đảm
đương sứ mệnh lịch sử lớn lao không chỉ tiếp tục là giai cấp lãnh đạo cách mạng
mà còn là lực lượng tiên phong, đi đầu trong sự nghiệp đổi mới. Để khẳng định
hơn nữa về vai trò và vị trí của giai cấp cơng nhân Việt Nam trong giai đoạn
cách mạng hiện nay, Nghị quyết Hội nghị lần thứ 6, Ban chấp hành Trung ương
khóa X của Đảng Cộng Sản Việt Nam đã khẳng định: “Giai cấp công nhân Việt
Nam là một lực lượng xã hội to lớn, đang phát triển, bao gồm những người lao
động chân tay và trí óc, làm cơng hưởng lương trong các loại hình sản xuất
kinh doanh và dịch vụ cơng nghệp, hoặc sản xuất kinh doanh và dịch vụ có tính
chất công nghiệp”.
9


Giai cấp cơng nhân nước ta có sứ mệnh lịch sử to lớn: “Là giai cấp lãnh
đạo cách mạng thông qua chính đảng của nó, giai cấp đại diện cho phương

thức sản xuất tiên tiến; giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa
xã hội, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, cơng bằng, văn minh;
lực lượng nịng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và
đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng”.
Sau khi vận dụng chủ nghĩa Mác – Lenin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp
cơng nhân vào hồn cảnh nước ta, nước ta đã hồn tồn xóa bỏ chế độ bóc lột,
tự giải phóng, giải phóng nhân dân lao động và toàn thể nhân loại khỏi sự áp
bức, bóc lột, xây dựng thành cơng xã hội cộng sản chủ nghĩa. Bên cạnh đó, lực
lượng giai cấp cơng nhân ngày càng phát triển về số lượng và chất lượng, nâng
cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn và nghề nghiệp thực hiện
“tri thức hóa cơng nhân”, nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ vào sản xuất
nhằm tăng năng suất, chất lượng và hiệu quả làm việc, xứng đáng với vai trò
lãnh đạo cách mạng trong thời kỳ mới.
Trong suốt những năm qua, giai cấp cơng nhân Việt Nam đã khẳng định
được vai trị của mình, xứng đáng là bộ phận của giai cấp cơng nhân thế giới,
tiếp tục lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư
tưởng. Ngày nay, công nhân Việt Nam chủ động tham gia giải quyết các vấn đề
là thu hút sự quan tâm hàng đầu của Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung.
Các vấn đề đó có tính thời sự cao như dân số, mơi trường, văn hóa, năng lượng,
lương thực,…
Giai cấp công nhân đã trở thành lực lượng kiên định bảo vệ Đảng, bảo vệ
chế độ xã hội chủ nghĩa, khơng chấp nhận chế độ đa đảng, đa ngun chính trị.
Giai cấp công nhân đã tham gia đông đảo vào các thành phần kinh tế, lấy mục
tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh để phấn đấu và là
lực lượng tiên phong trong đấu tranh phòng chống tiêu cực, tham nhũng, tệ nạn

10

xã hội, là lực lượng chính trị – xã hội quan trọng trong việc bảo vệ tổ quốc, giữ
gìn an ninh chính trị, trật tự xã hội, xây dựng nền quốc phịng tồn dân.
Trên bình diện thế giới hiện nay, hịa bình, hợp tác cùng phát triển trong
mơi trường dân chủ, cơng bằng, bình đẳng đang là xu thế lớn. Xu thế ấy tạo
điều kiện thuận lợi cho Cách mạng công nghiệp 4.0 và cả sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân. Hệ giá trị của giai cấp công nhân với những giá trị cơ bản
phù hợp với những tiêu chí cơ bản xã hội hiện đại, như lao động, cơng bằng,
bình đẳng, dân chủ và sự phát triển tự do toàn diện cho mỗi người… đang được
Cách mạng công nghiệp 4.0 tạo điều kiện và cổ vũ hiện thực hóa. Giai cấp cơng
nhân ngày càng xuất hiện đơng đảo tầng lớp sáng tạo trong lĩnh vực khoa học,
công nghệ, thiết kế, nghệ thuật, văn hóa, giải trí, truyền thông, giáo dục – đào
tạo, y tế, pháp luật. Cùng với sự phát triển của Cách mạng công nghiệp 4.0 và
kinh tế sáng tạo, lao động sáng tạo ngày càng chiếm vị trí chủ đạo trong lực
lượng lao động xã hội.
Quá trình đổi mới đất nước đã và đang thúc đẩy nước ta hội nhập quốc tế
ngày càng sâu rộng. Hiện nay, hội nhập quốc tế trong bối cảnh cuộc cách mạng
khoa học và công nghệ, kinh tế tri thức và q trình tồn cầu hố diễn ra mạnh
mẽ, tác động sâu sắc đến sự phát triển của nhiều nước. Điều đó đã và đang tác
động đến sự chuyển biến mọi mặt của đời sống kinh tế, xã hội nước ta, trong đó
giai cấp cơng nhân có sự biến đổi nhanh trên nhiều phương diện cả tích cực lẫn
tiêu cực. Giai cấp công nhân nước ta phát triển nhanh về số lượng và chất
lượng, đa dạng về cơ cấu, đời sống vật chất và tinh thần ngày càng được cải
thiện.
Tuy nhiên, từ sự biến đổi của giai cấp công nhân nước ta dưới tác động
của hội nhập quốc tế đang đặt ra một số vấn đề như: sự sụt giảm về số lượng
của đội ngũ công nhân trong thành phần kinh tế nhà nước; Nguy cơ thất nghiệp
gia tăng đối với một bộ phân công nhân khi hội nhập quốc tế ngày càng sâu
rộng; Cơng tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho giai cấp cơng nhân cịn nhiều
hạn chế, khó khăn và bất cập.
11

Mặt khác, hội nhập quốc tế cũng đang làm cho giai cấp cơng nhân nước
ta có nhiều biến động, khơng cịn thuần nhất. Sự phân tầng, phân hố trong nội
bộ giai cấp cơng nhân ngày càng sâu sắc và có những biểu hiện phức tạp. Địa vị
chính trị của giai cấp công nhân chưa được thể hiện đầy đủ. Sự giác ngộ giai
cấp và bản lĩnh chính trị của cơng nhân khơng đều, sự hiểu biết về chính sách,
pháp luật cịn nhiều hạn chế...
Cuộc Cách mạng cơng nghiệp 4.0 cũng đặt ra nhiều vấn đề mới, từ quá
trình vận động tự thân và việc bị các thế lực lợi dụng vào những mưu đồ phản
tiến bộ, phản văn hóa. Tuy nhiên, tiến bộ xã hội có đủ sức mạnh để lựa chọn
biện pháp tối ưu để giải quyết.
Để thực hiện thắng lợi mục tiêu đưa nước ta trở thành một nước công
nghiệp theo hướng hiện đại, xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong thời
kỳ mới cần thực hiện một số giải pháp chủ yếu sau:
Một là, nâng cao nhận thức, kiên định quan điểm giai cấp công nhân là
giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt
Nam.
Hai là, nâng cao sự lớn mạnh của giai cấp công nhân với giai cấp nơng
dân và đội ngũ trí thức, doanh nhân, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Phát huy vai
trị giai cấp cơng nhân trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc – động lực chủ yếu
của sự phát triển đất nước; đồng thời tăng cường quan hệ đoàn kết, hợp tác quốc
tế với giai cấp cơng nhân trên tồn thếgiới.
Ba là, thực hiện chiến lược xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, gắn
kết chặt chẽ với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, cơng nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước, hội nhập quốc tế. Xử lý đúng đắn mối quan hệ giữa tăng trưởng
kinh tế với thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội và chăm lo xây dựng giai cấp
cơng nhân; đảm bảo hài hịa lợi ích giữa cơng nhân, người sử dụng lao động,
Nhà nước và tồn xã hội; không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của
công nhân, quantâm giải quyết kịp thời những vấn đề bức xúc, cấp bách của giai

cấp công nhân.
12


Bốn là, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt cho cơng nhân,
khơng ngừng trí thức hóa giai cấp công nhân. Đặc biệt quan tâm xây dựng thế
hệ cơng nhân trẻ, có học vấn, chun mơn và kỹ năng nghề nghiệp cao, ngang
tầm khu vực và quốc tế, có lập trường giai cấp và bản lĩnh chính trị vững vàng,
trở thành bộ phận nòng cốt của giai cấp công nhân.
Năm là, xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh là trách nhiệm của cả hệ
thống chính trị, của toàn xã hội và sự nỗ lực vươn lên của bản thân mỗi người
cơng nhân, sự tham gia đóng góp tích cực của người sử dụng lao động. Sự lãnh
đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước có vai trị quyết định, cơng đồn có vai
trị quan trọng trực tiếp trong chăm lo xây dựng giai cấp công nhân. Xây dựng
giai cấp công nhân lớn mạnh gắn liền với xây dựng Đảng trong sạch, vững
mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; xây dựng tổ chức Cơng đồn,
Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và các tổ chức chính trị - xã hội khác
trong giai cấp công nhân.

13


KẾT LUẬN
Giai cấp công nhân là phạm trù lịch sử, có q trình ra đời, tồn tại và phát
triển lâu dài. Những luận giải của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh và quan điểm của Đảng ta về giai cấp công nhân và giai cấp công nhân
Việt Nam hiện nay vẫn còn nguyên ý nghĩa. Hiện nay, hội nhập quốc tế của
nước ta ngày càng sâu rộng và toàn diện trên tất cả các lĩnh vực: kinh tế, chính
trị, văn hóa - xã hội, quốc phịng - an ninh. Trong đó trọng tâm vẫn là hội nhập
kinh tế quốc tế, hội nhập các lĩnh vực khác phải tạo điều kiện thuận lợi cho hội

nhập kinh tế phát triển.
Để phát huy biến đổi tích cực, ngăn ngừa và hạn chế biến đổi tiêu cực của
giai cấp công nhân nước ta dưới tác động của hội nhập quốc tế ngày càng sâu
rộng, cần phải nhận thức và triển khai đồng bộ những phương hướng và giải
pháp đưa ra trên đây, nhằm xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam ngày càng
lớn mạnh, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố
và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.
Bằng sự chỉ ra quy luật vận động khách quan của xã hội,
những nhiệm vụ lịch sử cần giải quyết để từng bước giải phóng
áp bức, giải phóng con người và xã hội lồi người, tư tưởng Mác
có giá trị trường tồn và sức sống bền vững trong lòng nhân loại
tiến bộ trên thế giới và nhân dân Việt Nam. Lý luận Mác đã giúp
chúng ta nghiên cứu một cách đúng đắn và khoa học về sự vận
hành của xã hội trong những giai đoạn phát triển chủ nghĩa
cộng sản cũng chính là tiến trình vận động lịch sử nói chung
của xã hội lồi người, đúng theo lời của Mác: “Theo quy luật
tiến hoá của lịch sử, loài người nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa
xã hội”.

14


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. C.Mác và Ph.Ăngghen: Toàn tập, t.4, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật,
Hà Nội, 1995
2. Dư Thị Huyền, Trường Đại học Khoa học - Đại học Huế (2016): Sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay, Tạp chí khoa học và công
nghệ tập 4, số 2;
3.

Tailieutuoi.com, Tiểu luận sứ mệnh giai cấp lịch sử công nhân, tham

khảo tại link: />4. Nguyễn Văn Phi, Luật Hoàng Phi (25/05/2022): Sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân Việt Nam.
5.

Nguyễn Trọng Hùng, Đại học Kinh doanh và cơng nghệ Hà Nội (2021):

Phân tích vai trị sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân, tham khảo tại link:
/>6.

TS Phạm Văn Giang, Học viện Chính trị khu vực III (3/2022): Sứ mệnh

lịch sử của giai cấp công nhân và bản chất giai cấp công nhân của Đảng Cộng
sản Việt Nam

15