(Luận văn thạc sĩ) Chính sách thu hút nguồn nhân lực trình độ cao cho các Bệnh viện công lập trên địa bàn tỉnh Nghệ An

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI
----------o0o----------

PHẠM THỊ QUỲNH TRANG

CHÍNH SÁCH THU HÚT NGUỒN NHÂN LỰC
TRÌNH ĐỘ CAO CHO CÁC BỆNH VIỆN CÔNG LẬP
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NGHỆ AN

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

Hà Nội, 2021


BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI
----------o0o----------

PHẠM THỊ QUỲNH TRANG

CHÍNH SÁCH THU HÚT NGUỒN NHÂN LỰC
TRÌNH ĐỘ CAO CHO CÁC BỆNH VIỆN CÔNG LẬP
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NGHỆ AN
Chuyên ngành

: Quản lý kinh tế

Mã số

: 8310110

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:
PGS. TS. Trần Văn Trang

Hà Nội, 2021


i

LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu độc lập của tôi được
thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS. Trần Văn Trang.
Số liệu được nêu trong luận văn là trung thực và có trích nguồn. Kết
quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chưa được cơng bố trong
bất kỳ cơng trình nghiên cứu nào khác.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Phạm Thị Quỳnh Trang


ii

LỜI CẢM ƠN
Với tất cả sự chân thành, tôi xin bày tỏ lời cảm ơn đến PGS.TS. Trần
Văn Trang, người hướng dẫn khoa học đã dành thời gian và tâm huyết giúp
tơi hồn thành luận văn này.
Tơi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu Trường Đại học Thương Mại,
Khoa Sau đại học, cùng tồn thể các thầy cơ giáo đã tận tâm truyền đạt những

kiến thức quý báu, giúp đỡ tơi trong q trình học tập và nghiên cứu. Đặc biệt
là tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc, các khoa phòng, cán bộ, nhân
viên tại Bệnh viện Ung bướu Nghệ An đã tạo mọi điều kiện thuận lợi và nhiệt
tình giúp đỡ tơi trong thời gian học tập và hồn thành luận văn tốt nghiệp.
Tuy đã có nhiều cố gắng và nghiêm túc trong quá trình nghiên cứu,
nhưng chắc chắn luận văn vẫn cịn thiếu sót và hạn chế. Kính mong q thầy
cơ, các chun gia, bạn bè đồng nghiệp và tất cả những ai quan tâm đến đề tài
tiếp tục góp ý, giúp đỡ để luận văn ngày càng được hồn thiện hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Phạm Thị Quỳnh Trang


iii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii
MỤC LỤC ................................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................ vi
DANH MỤC HÌNH ................................................................................................ vii
DANH MỤC BẢNG .............................................................................................. viii
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1
1. Lý do lựa chọn đề tài ...........................................................................................1
2. Tổng quan nghiên cứu .........................................................................................2
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................................5
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn .................................................5
5. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................6
6. Kết cấu của luận văn ............................................................................................6

CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ CHÍNH SÁCH THU HÚT NGUỒN NHÂN
LỰC TRÌNH ĐỘ CAO TRONG CÁC TỔ CHỨC ................................................8
1.1. Tổng quan về nguồn nhân lực và chính sách thu hút nguồn nhân lực trình độ
cao trong tổ chức......................................................................................................8
1.1.1. Khái niệm nguồn nhân lực .........................................................................8
1.1.2. Khái niệm và đặc điểm nguồn nhân lực trình độ cao ...............................10
1.1.3. Khái niệm về chính sách thu hút nguồn nhân lực trình độ cao ................15
1.2. Các chính sách thu hút nguồn nhân lực trình độ cao trong các tổ chức .........17
1.2.1. Chính sách tuyển dụng .............................................................................19
1.2.2. Chính sách đãi ngộ ...................................................................................21
1.2.3. Chính sách đào tạo ...................................................................................24
1.2.4. Chính sách về mơi trường làm việc và cơ hội phát triển..........................26
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chính sách thu hút nguồn nhân lực trình độ cao
trong lĩnh vực y tế ..................................................................................................28
1.3.1. Các yếu tố bên trong .................................................................................28


iv

1.3.2. Các yếu tố bên ngoài ................................................................................29
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CHÍNH SÁCH THU HÚT NGUỒN NHÂN
LỰC TRÌNH ĐỘ CAO TẠI CÁC BỆNH VIỆN CÔNG LẬP TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH NGHỆ AN .....................................................................................................33
2.1. Tổng quan về ngành y tế tỉnh Nghệ An ..........................................................33
2.1.1. Đặc điểm, tình hình ngành y tế tỉnh Nghệ An ..........................................33
2.1.2. Các cơ sở y tế công lập trên địa bàn tỉnh Nghệ An ..................................35
2.2. Thực trạng nguồn nhân lực trình độ cao tại các Bệnh viện cơng lập trên địa
bàn tỉnh Nghệ An ...................................................................................................38
2.3. Thực trạng chính sách thu hút nguồn nhân lực trình độ cao tại các Bệnh viện
công lập trên địa bàn tỉnh Nghệ An .......................................................................43

2.3.1 Thực trạng về chính sách tuyển dụng:.......................................................43
2.3.2 Thực trạng về chính sách đãi ngộ:.............................................................52
2.3.3. Thực trạng về chính sách đào tạo .............................................................57
2.3.4. Thực trạng về môi trường làm việc và cơ hội phát triển ..........................62
2.4. Đánh giá chung về chính sách thu hút nguồn nhân lực trình độ cao tại các
Bệnh viện công lập trên địa bàn tỉnh Nghệ An......................................................68
2.4.1. Ưu điểm: ...................................................................................................68
2.4.2. Nhược điểm và nguyên nhân:...................................................................70
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP HỒN THIỆN CHÍNH SÁCH THU HÚT NGUỒN
NHÂN LỰC TRÌNH ĐỘ CAO CHO CÁC BỆNH VIỆN CÔNG LẬP TRÊN
ĐỊA BÀN TỈNH NGHỆ AN ...................................................................................74
3.1. Định hướng phát triển ngành y tế Nghệ An....................................................74
3.1.1. Định hướng về quy mô phát triển ngành y tế tỉnh Nghệ An ....................74
3.1.2. Định hướng thu hút nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu phát triển các bệnh
viện công lập trên địa bàn tỉnh ...........................................................................75
3.2. Đề xuất các giải pháp hồn thiện chính sách thu hút nguồn nhân lực trình độ
cao tại các Bệnh viện cơng lập trên địa bàn tỉnh: ..................................................77
3.2.1. Hồn thiện chính sách tuyển dụng nhân lực ............................................77
3.2.2. Hồn thiện chính sách đãi ngộ nguồn nhân lực .......................................82


v

3.2.3 Hồn thiện chính sách đào tạo nguồn nhân lực .........................................85
3.2.4. Hồn thiện chính sách về mơi trường làm việc và cơ hội phát triển ........89
KẾT LUẬN ..............................................................................................................95
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

TP

Thành phố

CK I

Chuyên khoa 1

CK II

Chuyên khoa 2

PGS

Phó giáo sư

TS

Tiến sỹ

WTO

Tổ chức thương mại thế giới

KPI

Chỉ số đánh giá hiệu quả công việc

CNH, HĐH

Công nghiệp hóa, hiện đại hóa


vii

DANH MỤC HÌNH
Hình 2. 1. Sơ đồ các đơn vị thuộc quản lý của Sở Y tế Nghệ An................... 36
Hình 2. 2. Số lượng Bác sỹ, Dược sỹ có trình độ sau đại học phân bổ tại các
khối đơn vị y tế trên địa bàn tỉnh .................................................................... 41
Hình 2. 3. Trình độ chun mơn của đội ngũ bác sỹ trên địa bàn tỉnh ........... 42
Hình 2. 4. Trình độ chuyên môn của đội ngũ dược sỹ trên địa bàn tỉnh ........ 43
Hình 2. 5. Số lượng bác sỹ, được tuyển dụng về làm việc tại các bệnh viện
công lập trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2018 – 2020 ........................... 48
Hình 2. 6. Số lượng bác sỹ, dược sỹ đào tạo sau đại học từ năm 2018 – 2020
......................................................................................................................... 61
Hình 3. 1. Quy trình tuyển dụng kết hợp với đào tạo ..................................... 80


viii

DANH MỤC BẢNG
Bảng 2. 1. Số lượng bác sỹ, dược sỹ tại các đơn vị y tế công lập trên địa bàn
......................................................................................................................... 38
Bảng 2. 2. Bảng 2. 4. Nhu cầu bác sỹ tỉnh Nghệ An năm 2020: để phía trên
bảng ................................................................................................................. 40
Bảng 2. 3. Số lượng tuyển sinh bác sỹ, dược sỹ tại trường Đại học y khoa

Vinh năm 2019, 2020 ..................................................................................... 49
Bảng 2. 4. Tuyển dụng bác sỹ tại các bệnh viện công lập trên địa bàn .......... 49
Bảng 2. 5. Tuyển dụng dược sỹ tại các bệnh viện cơng lập trên địa bàn........ 51
Bảng 2. 6. Tính lương theo hệ số nhà nước đối với bác sỹ mới ra trường ..... 52
Bảng 2. 7. Bảng chi phí hỗ trợ đào tạo của một số Bệnh viện công lập năm
2020 ................................................................................................................. 59
Bảng 2. 8. Bảng các chính sách đãi ngộ tại một số Bệnh viện công lập ........ 63
Bảng 2. 9. Các điều kiện cơ bản bổ nhiệm cán bộ tại một số Bệnh viện công
lập .................................................................................................................... 66


1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Việt Nam đang từng bước hội nhập với sự phát triển kinh tế toàn cầu, sự
bùng nổ của khoa học kỹ thuật trong tất cả các lĩnh vực kinh tế và đời sống,
văn hóa xã hội đang từng bước đưa đất nước hội nhập với nền kinh tế thế
giới. Những xu thế này tác động sâu rộng và đặt ra những thách thức hết sức
to lớn đối với vấn đề quản lý nhân sự trong tất cả các doanh nghiệp, cơ quan,
đơn vị sử dụng lao động.
Khơng nằm ngồi xu thế chung đó, lĩnh vực y tế cũng chịu tác động
mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường và xu hướng hội nhập quốc tế. Hiện nay,
nhà nước đã từng bước triển khai tự chủ hóa lĩnh vực y tế nhằm nâng cao chất
lượng dịch vụ y tế nước nhà, ngành y tế đang dần bước vào thời kỳ mới với
mức độ cạnh tranh tăng cao. Trước bối cảnh đó, để đảm bảo năng lực cạnh
tranh của mình, các bệnh viện cần phải thực hiện nhiều cải cách, đổi mới để
thích ứng với xu thế mới hiện nay. Trong ngành y tế, con người là yếu tố hết
sức quan trọng, chất lượng nguồn nhân lực là yếu tố quyết định đến sự phát
triển của bệnh viện. Chính vì vậy, một trong những vấn đề hết sức trọng tâm

và cấp thiết hiện nay là đổi mới cơ chế chính sách thu hút nhân lực đặc biệt là
nhân lực trình độ cao nâng cao tạo ưu thế cạnh tranh trong chất lượng dịch vụ.
Nghệ An là một tỉnh nằm ở trung tâm khu vực Bắc Trung bộ với diện
tích lớn nhất và dân số đứng thứ 4 trong cả nước, tỉnh Nghệ An được quy
hoạch là trung tâm y tế của khu vực Bắc Trung Bộ nên hệ thống y tế được đầu
tư phát triển mạnh mẽ, trên địa bàn tỉnh hiện nay có 39 bệnh viện, trong đó:
12 bệnh viện đa khoa, chuyên khoa tuyến tỉnh; 17 bệnh viện đa khoa tuyến
huyện; 10 bệnh viện tư nhân; 5 trung tâm y tế dự phịng, chun ngành và 11
trung tâm y tế huyện đóng trên địa bàn tỉnh, tuy nhiên nguồn nhân lực y tế của
tỉnh hiện đang thiếu trầm trọng nhất là Bác sỹ, Dược sỹ đại học và sau đại


2

học. Trong điều kiện nền phát triển kinh tế xã hội giai đoạn hiện nay, để phát
triển chuyên môn hầu hết nguồn nhân lực này tập trung ở các đô thị lớn như
Hà Nội, TP Hồ Chí Minh,... hoặc các đơn vị tư nhân có chế độ đãi ngộ rất tốt
để thu hút nhân lực việc cạnh tranh tuyển dụng, thu hút nhân lực trong ngành
Y tế đang diễn ra gay gắt giữ các đơn vị trong và ngoài tỉnh, tuy nhiên công
tác tuyển dụng thu hút vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu cán bộ tại các đơn vị.
Điều này khiến cho các Bệnh viện công lập trong tỉnh thu hút, tuyển dụng
được đội ngũ nhân viên y tế có năng lực và kinh nghiệm về cơng tác là điều
mong muốn các Bệnh viện, Lãnh đạo Sở Y tế Nghệ An mà còn của nhân dân
tỉnh Nghệ An. Với mong muốn tìm ra giải pháp thu hút nhân lực có trình độ
cao về làm việc cho các Bệnh viện cơng lập. Tác giả lựa chọn đề tài “Chính
sách thu hút nguồn nhân lực trình độ cao cho các Bệnh viện công lập trên địa
bàn tỉnh Nghệ An” làm luận văn tốt nghiệp thạc sỹ.
2. Tổng quan nghiên cứu
Trong những năm gần đây nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành y
tế luôn là đề tài được các nhà quản trị trong và ngoài nước quan tâm chọn làm

đề tài, báo cáo khoa học. Nhiều cơng trình nghiên cứu được nghiên cứu điển
hình như:
GS.TS Hồng Văn Châu tại Tạp chí kinh tế đối ngoại số 38/2009 trong:
Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho hội nhập kinh tế - vấn đề cấp
bách sau khủng hoảng. Bài viết đề cấp đến những vấn đề bất cập của thị
trường lao động Việt Nam. Tác giả nhận định sự thiếu hụt, khan hiếm nguồn
nhân lực chất lượng cao, nguồn nhân lực quản lý sẽ rơi vào khủng hoảng khi
các doanh nghiệp tiến hành tái cấu trúc, như cầu nguồn nhân lực chất lượng
cao tăng dẫn đến mất cân đối cung - cầu trên thị trường lao động. Nguyên
nhân do nhà tuyển dụng thiếu thông tin về thị trường lao động và người lao


3

động hoặc các đối tượng chuẩn bị tham gia vào thị trường lao động không
được định hướng tốt trong lựa chọn ngành nghề đáp ứng nhu cầu thị trường.
Tác giả Nguyễn Thị Song Khánh (2015): Chính sách thu hút nguồn
nhân lực chất lượng cao trong khu vực công của tỉnh An Giang. Luận văn
thạc sỹ Kinh tế, Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh. Tại đề tài tác giả tập trung
nghiên cứu về chính sách thu hút nhân lực chất lượng cao của tỉnh bằng cách
đánh giá, so sánh giữ khu vực cơng và khu vực tư, từ đó đánh giá và đưa ra
giải pháp trong thời gian tới cho tỉnh An Giang
Đối với ngành y tế bài viết của TS. Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng
Cục quản lý Khám chữa bệnh Bộ Y tế tại Hội nghị KH- KT Đại học Phạm
Ngọc Thạch nêu: Thực trạng nguồn nhân lực bệnh viện tại Việt Nam giai
đoạn 2008 – 2010.
Đề tài của PGS.TS Lê Quang Hồnh cùng các cơng sự (2011): Nghiên
cứu quản lý nguồn nhân lực y tế trong thời kỳ cơng nghiệp hóa - hiện đại hóa
đất nước đã nêu lên những vấn đề bất cập trong quản lý nguồn nhân lực y tế ở
các cấp và đã đề xuất các giải pháp giúp nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng

nguồn nhân lực y tế đảm bảo về sô lượng và chất lượng phụ vụ nhu cầu chăm
sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.Viện Chiến lược và chính sách Y tế (2012):
Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng thu hút và duy trì cán bộ y tế tuyến cơ sở
ở một số tỉnh miền núi. Với mục tiêu nghiên cứu nhằm mô tả thực trạng nhân
lực y tế tuyến cơ sở và tìm hiểu, phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới khả năng
thu hút và duy trì cán bộ y tế tuyến cơ sở
Nghiên cứu của Nguyễn Thị Thúy Nga, Nguyễn Thị Bình An (2014):
Các yếu tố ảnh hưởng đến duy trì và phát triển nhân lực y tế, tạp chí Y tế cơng
cộng số 33.9.2014. Tác giả đã nêu các nội dung liên quan đến sự thiếu hụt
nguồn nhân lực y tế, đặc biệt là bác sỹ tại các vùng khó khăn như duyên hải


4

Nam Trung Bộ, đã ảnh hưởng không nhỏ tới việc cung cấp dịch vụ y tế có
chất lượng tại khu vực này. Đồng thời đưa ra các giải pháp phù hợp nhằm duy
trì và phát triển nhân lực y tế tại 8 tỉnh thuộc dự án nghiên cứu.
Tác giả Nguyễn Sỹ Cẩn (2013): Thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao
tại Bệnh viện đa khoa Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Luận văn thạc sỹ, chuyên
ngành quản lý kinh tế, Đại học Nha Trang.
Tác giả Lê Thị Thu Huyền (2017): Một số giải pháp tuyển dụng nguồn
nhân lực trình độ cao tại Bệnh viện Ung bướu Nghệ An. Luận văn thạc sỹ,
chuyên ngành quản trị kinh doanh. Đại học Bách khoa Hà Nội.
Đã có rất nhiều nghiên cứu về nguồn nhân lực và nguồn nhân lực chất
lượng cao trong ngành y tế từ nhiều góc độ khác nhau. Qua các cơng trình
nghiên cứu khoa học các tác giả đã cho thấy nguồn nhân lực có vai trị đặc
biệt quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của mỗi đơn vị, mỗi địa
phương và nước Việt Nam. Tuy nhiên các nghiên cứu chỉ tiếp cận ở góc độ
đánh giá thực trạng nói chung của hệ thống y tế, hoặc của từng bệnh viện chứ
chưa có nghiên cứu về tổng quan thực trạng nguồn nhân lực chất lượng cao

của các bệnh viện công lập trên một địa bàn tỉnh, khu vực cụ thể.
Nhận thực được vai trò của quản lý nguồn nhân lực cần phát triển mang
tính hệ thống, có chiến lược cụ thể cho từng nhóm đối tượng thu hút. Tại luận
văn: Chính sách thu hút nguồn nhân lực trình độ cao cho các bệnh viện công
lập trên địa bàn tỉnh Nghệ An, tác giả mong muốn thực hiện nghiên cứu một
cách hệ thống chủ đề này trong phạm vi các bệnh viện công lập trên địa bàn
tỉnh Nghệ An trong quá trình phát triển Nghê An thành trung tâm kinh tế của
Khu vực Bắc Trung Bộ.


5

3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục tiêu nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng chính sách thu hút nguồn
nhân lực trình độ cao tại các bệnh viện công lập trên địa bàn tỉnh Nghệ An,
luận văn đề ra những giải pháp nhằm thu hút nguồn nhân lực trình độ cao cho
các bệnh viện công lập trong thời gian tới.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tổng hợp và hệ thống hoá cơ sở lý thuyết về chính sách thu hút nguồn
nhân lực trình độ cao trong các tổ chức.
- Phân tích và đánh giá thực trạng chính sách thu hút nguồn nhân lực
trình độ cao tại các Bệnh viện công lập trên địa bàn tỉnh Nghệ An, phát hiện
được những khó khăn, bất cập trong thu hút nhân lực trình độ cao tại các bệnh
viên trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
- Đề xuất được giải pháp hữu hiệu thu hút nguồn nhân lực trình độ cao
cho các Bệnh viện công lập trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là chính sách thu hút nguồn nhân lực

trình độ cao trong các tổ chức.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian nghiên cứu: đề tài giới hạn không gian nghiên cứu tại
các Bệnh viện công lập trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
- Về thời gian nghiên cứu: đề tài thu thập, phân tích các số liệu sơ cấp và
thứ cấp về tình hình thu hút nhân lực trong lĩnh vực y tế của tỉnh Nghệ An
trong giai đoạn 2018 - 2021, đồng thời đề xuất các giải pháp định hướng thực
hiện cho giai đoạn 2022 - 2025.