Tài liệu Ý nghĩa nhan đề các tác phẩm Văn 12 pptx

Ý nghĩa nhan đề các tác phẩm Văn 12

Câu 1: Ý nghĩa nhan đề " Vi hành" (ĐH)
- Theo nguyên văn tiếng Pháp, Truyện ngắn này có tên là Incognito có nghĩa là
ngầm, lén, bí mật, ẩn danh thể hiện sự lén lút, ám muội.
- Năm 1922 thực dân Pháp đưa vua bù nhìn Khải Định sang Pháp để dự cuộc
đấu xảo thuộc địa ở Macxây đây là thủ đoạn chính trị nhằm lừa gạt nhân dân Pháp và
vuốt ve Khải Định
- Tên đầu đề có ý nghĩa châm biếm Khải Định và thực dân Pháp. Bút pháp này
xuyên suốt tác phẩm.
Câu 2: Ý nghĩa nhan đề "Vợ nhặt"
- "Vợ nhặt" là một truyện ngắn xuất sắc nhất của nhà văn Kim Lân viết về nông
thôn Việt Nam trước cách mạng tháng Tám được rút ra từ tập truyện "Con chó xấu xí"
- "Vợ nhặt" gợi lại hiện thực nạn đói khủng khiếp năm 1945. Từ đó, thấy được
sự tàn bạo của chế độ thực dân, phát xít, thấy giá trị con người rẻ rúng - người ta có
thể nhặt được như cọng rơm, cọng rác ngoài đường.
- Thấy được giá trị nhân đạo của tác phẩm.
Câu 3: Ý nghĩa hình tượng "con tàu" và địa danh "Tây Bắc" trong bài
"Tiếng hát con tàu "của Chế Lan Viên.
- Ý nghĩa hình ảnh "con tàu":
+ Chế Lan Viên viết bài thơ "Tiếng hát con tàu" vào thời điểm miền Bắc đang
diễn ra cuộc vận động đồng bào miền xuôi lên xây dựng kinh tế ở vùng cao Tây Bắc.
Bài thơ được in trong tâp "Ánh sáng và phù sa" (1960).
+ Hình ảnh "con tàu" gợi nghĩ đến những chuyến đi xa. Nhưng thực chất lúc đó
chưa có đường tàu và con tàu lên Tây Bắc. Do vậy hình ảnh "con tàu" trong bài thơ
chủ yếu mang ý nghĩa biểu tượng: nó tượng trưng cho khát vọng lên đường, khát vọng
đi xa, khát vọng hoà nhập vào cuộc sổng rộng lớn của dất nước, nhân dân. Đó chính là
con tàu tâm tưởng của khát vọng khám phá và sáng tạo.
- Ý nghĩa địa danh "Tây Bắc":
+ Tây Bắc là tên gọi một vùng cao phía tây đất nước, nơi hướng tới của bao
người đi xây dựng kinh tế miền núi những năm 1958-1960.

+ Con tàu tâm tưởng của hồn thơ Chế Lan Viên hướng đến Tây Bắc, nhưng có
riêng gì Tây Bắc bởi vì ngoài nghĩa cụ thể về một miền đất, Tây Bắc còn gợi nghĩ đến
mọi miền xa xôi của đất nước, nơi có cuộc sống gian lao mà sâu nặng nghĩa tìnhcủa
nhân dân, nơi ghi khắc kỉ niệm của đời người trải qua cuộc kháng chiến, nơi đang vẫy
gọi mọi người đi tới. "Tây Bắc" chính là Tổ quốc, là hiện thực cuộc sống, là cội nguồn
cảm hứng sáng tạo nghệ thuật.
Câu 4: Ý nghĩa nhan đề "Rừng xà nu"
- Hình ảnh rừng xà nu là linh hồn của tác phẩm. Cảm hứng chủ đạovà dụng ý
nghệ thuật của nhà văn được khơi nguồn từ hình ảnh này.
- Cây xà nu gắn bó mật thiết với cuộc sống vật chất và tinh thần của dân làng
Xô man .
- Cây xà nu là biểu tượng cho phẩm chất cao đẹp của người dân Xô man.
Câu 5: Ý nhĩa nhan đề “ Chiếc thuyền ngoài xa”
- Là một ẩn dụ về mối quan hệ giữa cuộc đời và nghệ thuật. Đó là chiếc thuyền
có thật trong cuộc đời, là không gian sinh sống của gia đình người hàng chài. Cuộc
sống gia đình; đông con, khó kiếm ăn, cuộc sống túng quẫn là nguyên nhân làm cho
người chồng trở nên cục cằn, thô lỗ và biến vợ thành đối tượng của những trận đòn.
Những cảnh tượng đó, những thân phận đó nếu nhìn từ xa, ở ngoài xa thì sẽ không
thấy được.
- Vì ngoài xa nên con thuyền mới cô đơn. Đó là sự đơn độc của con thuyền
nghệ thuật trên đại dương cuộc sống, đơn độc của con người trong cuộc đời. Chính sự
thiếu gần gũi, sẻ chia ấy là nguyên nhân của sự bế tắc và lầm lạc. Phùng đã chụp được
chiếc thuyền ngoài xa trong sương sớm- một vẻ đẹp thực đơn giản và toàn bích, một
chân lí của sự toàn thiện. Chiếc thuyền là biểu tượng của sự toàn mỹ mà chiêm
nghiệm nó, anh thấy tâm hồn mình trong ngần. Nhưng khi chiếc thuyền đâm thẳng
vào bờ, chứng kiến cảnh đánh đập vợ của người đàn ông kia, anh đã kinh ngạc và
vứt chiếc máy ảnh xuống đất. Anh nhận ra rằng, cái đệp ở ngoài xa kia cũng ẩn chứa
nhiều oái oăm, ngang trái và nghịch lí. Nếu không đến gần thì chẳng bao giờ anh nhận
ra. Xa và gần, bên ngoài và sâu thẳm đó cũng là cách nhìn, cách tiếp cận của nghệ
thuật chân chính.

Câu 6: Ý nghiã nhan đề "Thuốc"
- Thuốc dùng để chữa bệnh lao theo quan niệm mê muội của người Trung
Quốc thời bấy giờ.
- Thuốc còn là thứ thuốc giết người. Từ đó dùng để chữa căn bệnh mê muội, tê
liệt của người Trung Quốc.
- Thuốc còn là thứ thuốc chữa căn bệnh xa rời quần chúng của người cách
mạng đi tiên phong.
=> Phanh phui căn bệnh tinh thần ở mọi người, lưu ý họ tìm phương thuốc
khác để chữa căn bệnh tinh thần ấy cho quốc dân.
Câu 7: Ý nghĩa tư tưởng của đoạn trích vở kịch “ Hồn Trương Ba, da hàng
thịt” của Lưu Quang Vũ
- Cuộc sống con người thật quý giá, nhưng được sống đúng là mình, sống trọn
vẹn những giá trị mình muốn có và theo đuổi còn quý giá hơn.
- Cuộc sống chỉ thực sự có ý nghĩa khi người ta được sống tự nhiên với sự hài
hòa giữa tâm hồn và thể xác. Không thể lắp ghép khập khiễng hòng tạo nên những giá
trị đích thực của cuộc sống.
- Con người phải luôn biết đấu tranh với những nghịch cảnh, với chính bản
thân, chống lại sự dung tục để hoàn thiện nhân cách và vươn tới những giá trị tinh
thần cao quý.
Câu 8: Ý nghĩa tư tưởng và đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn “ Số phận
con người” của Sô- lô- khốp.
*Ý nghĩa tư tưởng:
- Khẳng định sức mạnh tiềm ẩn và những cống hiến của nhân dân Nga nói
chung trong sự nghiệp bảo vệ xây dựng tổ quốc, đồng thời thể hện lòng khâm phục và
tin tưởng vào tính cách Nga kiên cường và nhân hậu, đồng cảm trước vô vàn khó khăn
trở ngại mà con người phải vượt qua trên con đường vươn tới tương lai và hạnh phúc.
- Tác giả biểu dương, ca ngợi khí phách anh hùng của nhân dân, vừa tố cáo
chiến tranh phát xít mạnh mẽ.
- Thông qua tác phẩm, Sô - lô- khốp muốn nhắc nhở, kêu gọi sự quan tâm của
toàn xã hội đối với cá nhân con người. Ông khẳng định nhân dân tạo nên lịc sử, song

cũng nhấn mạnh lịch sử phải có trách nhiệm trước mỗi cá nhân
- Tác phẩm ca ngợi tính cách Nga, ngợi ca con người yêu nước có ý chí kiên
cường, có nghị lực và niềm tin vào cuộc sống
* Đặc sắc nghệ thuật:
- Nhân vật trung tâm là người lính dũng cảm trong chiến đấu trước kẻ thù, một
người lao động có trách nhiệm cao cả và nghị lực phi thường trong cuộc sống đời
thường.
- Đặt nhân vật vào nhiều mối quan hệ qua lại với dân tộc, nhân dân, thời đại,
gia đình nhà văn nâng nhân vật lên tầm vóc sử thi. Nhân vật chính vừa là biểu tượng
của nhân Liên Xô, vừa là một số phận cá nhân với những cảnh ngộ, những sự từng trải
và bước đường đời riêng.
- Tác phẩm được kể theo ngôi thứ nhất, kết cấu theo trình tự thời gian. Truyện
viết theo kiểu truyện ***g trong truyện. Tác phẩm có hai người kể chuyện: Người kể
chuyện – tác giả và người kể chuyện – nhân vật; Điểm nhìn của Xô- cô -lốp về cơ bản
trùng với điểm nhìn của tác giả. Sô- lô- khốp tạo được nhiều tình huống nghệ thuật
đặc sắc để thử thách, khám phá chiều sâu tính cách Nga, con người Nga. Nhiều đoạn
trữ tình ngoại đề bộc lộ cái tôi nhân hậu, lạc quan tin tưởng.
Câu 9: Ý nghĩa của biểu tượng đoạn trích “ Ông già và biển cả” của Hê-
minh – uê
- Nhân vật ông lão là một biểu tượng về con người, một kiểu người anh hùng
dũng cảm đấu tranh, luôn theo đuổi một khát vọng, nhưng cũng tỉnh táo ý thức được
giới hạn của mình.
- Ý nghĩa đoạn trích:
+ Phần nổi của đoạn trích: miêu tả cuộc săn bắt có một không hai
+ Phần chìm: Ông lão là hình ảnh người lao động có khát vọng đẹp. Biển cả là
khung cảnh kì vĩ tương ứng với môi trường hoạt động sáng tạo của con người. Con cá
kiếm không chỉ là con mồi mà còn là biểu tượng cho ước mơ, lí tưởng của con người.
Cuộc đi câu là hành trình theo đuổi một khát vọng to lớn vượt ra ngoài giới hạn của
con người.