Phân tích những nhiệm vụ của thời kỳ quá độ lên CNXH ở việt nam hãy cho biết trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc góp phần xây dựng nền văn hóa việt nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

lOMoARcPSD|9242611

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN


BÀI TẬP LỚN
MÔN: CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
ĐỀ BÀI: Phân tích những nhiệm vụ của thời kỳ quá độ lên CNXH ở
Việt Nam. Hãy cho biết trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc góp phần
xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

Hà Nội, 2022

MỤC LỤC


lOMoARcPSD|9242611

LỜI NÓI ĐẦU.............................................................................................2
CHƯƠNG I: NHIỆM VỤ CỦA THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA
XÃ HỘI Ở VIỆT NAM........................................................................................3
1. Lý luận chung về quá độ lên chủ nghĩa xã hội..........................................3
1.1. Khái niệm cơ bản về quá độ lên chủ nghĩa xã hội...............................3
1.2. Quá độ lên CNXH ở Việt Nam..........................................................4
2. Nhiệm vụ của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.................4
CHƯƠNG II: TRÁCH NHIỆM CỦA THẾ HỆ TRẺ TRONG VIỆC
GĨP PHẦN XÂY DỰNG NỀN VĂN HỐ VIỆT NAM TIÊN TIẾN, ĐẬM
ĐÀ BẢN SẮC DÂN TỘC...................................................................................7
KẾT LUẬN................................................................................................10
TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................11

1


lOMoARcPSD|9242611

LỜI NÓI ĐẦU
Thời kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội, từ quan
điểm của các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác - Lênin đến thực tiễn thế giới
hiện nay, đã, đang và sẽ tiếp tục là vấn đề thu hút sự quan tâm của các
chính đảng, các nhà nghiên cứu thuộc những xu hướng chính trị khác
nhau. Với Việt Nam, khẳng định tính tất yếu của thời kỳ quá độ lên chủ
nghĩa xã hội có ý nghĩa quan trọng đối với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa
xã hội hiện thực ở nước ta hiện nay. Đảng Cộng sản Việt Nam đã vận
dụng sáng tạo Chủ nghĩa Mác - Lê-nin, Tư tưởng Hồ Chí Minh để lãnh
đạo đất nước ta vượt qua mọi khó khăn, trở ngại, giành thắng lợi to lớn
trong các cuộc đấu tranh giải phóng của nhân dân và cơng cuộc xây dựng
bảo vệ đất nước những năm qua.
Ngay sau khi hồ bình được lập lại năm 1954, Đảng Cộng Sản Việt
Nam đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn cho ta con đường
quá độ thẳng lên chủ nghĩa xã hội. Dù gặp nhiều khó khăn nhưng với sự
lãnh đạo và những bước đi sáng suốt của Đảng Cộng Sản đã thu được
những thành tựu to lớn, cho thấy sự đúng đắn trong quyết định của Đảng
và dân ta.
Bài viết này sẽ làm rõ hơn những nhiệm vụ của thời kỳ quá độ lên
CNXH ở Việt Nam, qua đó liên hệ với thế hệ trẻ nước ta hiện nay, trách
nhiệm của thế hệ trẻ trong việc góp phần xây dựng nền văn hóa Việt
Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc
Do khả năng và kiến thức còn hạn hẹp nên khơng tránh mắc sai sót
trong q trình làm bài, rất mong nhận được góp ý từ thầy và các bạn.

2


lOMoARcPSD|9242611

NỘI DUNG
CHƯƠNG I
NHIỆM VỤ CỦA THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ
HỘI Ở VIỆT NAM
1. Lý luận chung về quá độ lên chủ nghĩa xã hội
1.1. Khái niệm cơ bản về quá độ lên chủ nghĩa xã hội
Trước khi hiểu được thế nào là quá độ lên chủ nghĩa xã hội ta cần hiểu
thế nào là thời kỳ quá độ. Theo lý luận Mác – Lenin, muốn tiến từ một
phương thức sản xuất thấp lên phương thức cao hơn, cần bắt buộc trải qua
thời kì quá độ. Mác đã khái quát về mặt lý luận và chỉ rõ: ‘’ Thời kì quá độ là
thời kì cải biến Cách Mạng khơng ngừng, triệt để và tồn diện từ phương
thức sản xuất này sang phương thức sản xuất khác. Trong thời kì q độ xét
về mặt kinh tế, chính trị, xã hội đó là một thời kì có nhiều mâu thuẫn đặt ra
đòi hỏi lý luận phải giải quyết triệt để’’
Từ khái niệm đó ta có cơ sở tìm hiểu về thời kì quá độ lên CNXH. Theo
di sản lý luận kinh điển Macxit thì từ sự phát triển trực tiếp của những luận
chứng khoa học về tính tất yếu lịch sử của CNXH, ta thấy được sự quá độ lên
CNXH. Theo lý luận này: ‘’ Quá độ lên CNXH là sự chuyển tiếp quá độ
bằng Cách mạng để phủ định một trật tự của xã hội cũ sang một trật tự xã
hội mới với phương thức sản xuất mới, quan hệ sản xuất và chế độ sở hữu
mới mang tính chất xã hội chủ nghĩa, với nhà nước kiểu mới mà chủ thể
quyền lực là giai cấp công nhân và nhân dân lao động’’.
1.2. Quá độ lên CNXH ở Việt Nam
Đây là thời kì mà bất cứ quốc gia nào đi lên CNXH cũng đều phải trải

qua. Vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác – Lenin vào điều kiện cụ
thể ở Việt Nam, tổng kết thực tiễn quá trình cách mạng Việt Nam, nhất là qua

3


lOMoARcPSD|9242611

hơn 30 năm đổi mới, nhận thức của Đảng và nhân dân ta về chủ nghĩa xã hội
và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ngày càng sáng rõ.
Trải qua nhiều Đại hội, đến Đại hội XI, trên cơ sở tổng kết 25 năm đổi
mới, nhận thức của Đảng ta về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ
nghĩa xã hội đã có bước phát triển mới. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội đã phát triển mơ hình chủ nghĩa xã hội
Việt Nam với 8 đặc trưng khác nhau:
- Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh
- Do nhân dân làm chủ
- Có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và
quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp
- Có nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc
- Con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát
triển tồn diện
- Các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đồn kết, tơn trọng
và giúp nhau cùng phát triển
- Có Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân,
vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo
- Có quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước trên thế giới
2. Nhiệm vụ của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
Trong những năm tiến hành công cuộc đổi mới, từ tổng kết thực tiễn
và nghiên cứu lý luận, Đảng Cộng sản Việt Nam từng bước nhận thức

ngày càng đúng đắn hơn, sâu sắc hơn về chủ nghĩa xã hội và thời kỳ quá
độ đi lên chủ nghĩa xã hội; từng bước khắc phục một số quan niệm đơn
giản trước đây như: đồng nhất mục tiêu cuối cùng của chủ nghĩa xã hội
với nhiệm vụ của giai đoạn trước mắt; nhấn mạnh một chiều quan hệ sản
xuất, chế độ phân phối bình quân, không thấy đầy đủ yêu cầu phát triển
lực lượng sản xuất trong thời kỳ quá độ, không thừa nhận sự tồn tại của

4


lOMoARcPSD|9242611

các thành phần kinh tế; đồng nhất kinh tế thị trường với chủ nghĩa tư
bản; đồng nhất nhà nước pháp quyền với nhà nước tư sản.
Trong Đại hội XI, vấn đề mơ hình phát triển xã hội - mơ hình chủ
nghĩa xã hội Việt Nam đã được Đảng ta trình bày một cách vừa cụ thể
vừa hết sức sâu sắc, toàn diện. Đảng ta khẳng định: ‘’Xã hội xã hội chủ
nghĩa mà nhân dân Việt Nam đang phấn đấu xây dựng là một xã hội dân
giàu, nước mạnh, dân chủ, cơng bằng, văn minh; do nhân dân làm chủ;
có nền kinh tế phát triển cao, dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và
quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp; có nền văn hố tiên tiến, đậm đà bản
sắc dân tộc; con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều
kiện phát triển tồn diện; các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình
đẳng, đồn kết, tơn trọng và giúp đỡ nhau cùng phát triển; có Nhà nước
pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do
Đảng Cộng sản lãnh đạo; có quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước
trên thế giới’’.
Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: Phải tạo ra những điều kiện cần
và đủ về cơ sở vật chất; đồng thời, Đảng phải “lãnh đạo toàn dân thực
hiện dân chủ mới, xây dựng điều kiện để tiến lên chủ nghĩa xã hội”.

Trong đó, “nhiệm vụ quan trọng nhất của chúng ta là phải xây dựng nền
tảng vật chất và kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội,... tiến dần lên chủ nghĩa
xã hội, có cơng nghiệp và nơng nghiệp hiện đại, có văn hóa và khoa học
tiên tiến. Trong quá trình cách mạng xã hội chủ nghĩa, chúng ta phải cải
tạo nền kinh tế cũ và xây dựng nền kinh tế mới, mà xây dựng là nhiệm
vụ chủ chốt và lâu dài”
Hồ Chí Minh đã làm sáng tỏ những nhiệm vụ cụ thể của thời kỳ quá độ
lên chủ nghĩa xã hội:
Trong lĩnh vực kinh tế, phát triển lực lượng sản xuất là vấn đề then chốt,
nâng cao năng suất lao động trên cơ sở công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa,
thiết lập quan hệ sản xuất, cơ chế quản lý kinh tế, cơ cấu ngành kinh tế, các

5


lOMoARcPSD|9242611

ngành, vùng, lãnh thổ trong thời kỳ quá độ. Chủ tịch Hồ Chí Minh rất coi
trọng quan hệ phân phối và quản lý kinh tế. Người cho rằng quản lý kinh tế
phải dựa trên cơ sở hạch toán, mang lại hiệu quả cao, sử dụng đòn bẩy để
phát triển sản xuất.
Trên lĩnh vực chính trị, nội dung quan trọng nhất là giữ vững và phát
huy vai trò lãnh đạo của Đảng; quan tâm củng cố và mở rộng mặt trận đồn
kết dân tộc lấy liên minh cơng nhân và nơng dân làm nòng cốt, dưới sự lãnh
đạo của Đảng. , tiếp tục củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc vì sự nghiệp
xây dựng.
Trong lĩnh vực văn hóa - xã hội, mấu chốt của việc xây dựng nền văn
hóa dân tộc, văn hóa khoa cử, văn hóa đại chúng là xây dựng con người có
đạo đức cách mạng và xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa có đức-tài,
hết lòng phục vụ nhân dân, trung thành với dân tộc. sự nghiệp cách mạng,

xây dựng nền văn hóa mới, lối sống mới. Về phương diện xã hội, thực hiện
phân phối theo cơng việc, thực hiện chính sách xã hội bình đẳng cho mọi
người.
Mấu chốt của các vấn đề xã hội là bảo đảm công bằng xã hội để phát
triển con người, coi trọng nhân tài là mục tiêu và động lực của sự phát triển
xã hội.

6


lOMoARcPSD|9242611

CHƯƠNG II
TRÁCH NHIỆM CỦA THẾ HỆ TRẺ TRONG VIỆC GÓP PHẦN XÂY
DỰNG NỀN VĂN HOÁ VIỆT NAM TIÊN TIẾN, ĐẬM ĐÀ BẢN SẮC DÂN
TỘC
Nhận thức sâu sắc rằng, “Một năm khởi đầu từ mùa Xuân. Một đời
khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa Xuân của xã hội”(2), từ rất sớm, Hồ
Chí Minh đã đánh giá cao vai trị của thế hệ trẻ – những người mang
trong mình bầu nhiệt huyết, sức sống tràn trề, năng lực sáng tạo, v.v..
đối với sự trường tồn của đất nước. Vì vậy, xuyên suốt, nhất quán trong
tư tưởng và hành động, Hồ Chí Minh khơng chỉ cuốn hút họ bằng chính
sự nhiệt huyết cách mạng của tuổi trẻ của mình mà cịn kêu gọi, đánh
thức, giác ngộ và cổ vũ họ tham gia cách mạng; chú trọng đào tạo, bồi
dưỡng, sẵn sàng giao nhiệm vụ và tạo điều kiện để họ được học tập, lao
động, cống hiến… Theo Người, vận mệnh của quốc gia, dân tộc thịnh
hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do thanh niên – những người có
trách nhiệm thực hiện sứ mệnh lịch sử vẻ vang mà các thế hệ cha anh đã
chuyển giao vào tay mình. Do đó, nhất định thanh niên phải trở thành
một lực lượng to lớn, vững chắc; phải là những người không chỉ gánh

vác mà phải cịn vượt lên những gì thế hệ trước mong muốn nhưng chưa
thực hiện được do những hạn chế, những điều kiện lịch sử quy định…
Tuy rằng dưới sự lãnh đạo của Đảng trong hơn 25 năm đổi mới, lĩnh
vực văn hoá đã đạt được nhiều thành tích quan trọng nhưng do những
tác động tiêu cực từ mặt trái của cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế,
lĩnh vực này cũng đã bộc lộ những hạn chế nhất định, có tác động khá
lớn tới văn hố truyền thống dân tộc. Vì vậy thế hệ trẻ có nhiệm vụ rất
quan trọng tới lĩnh vực này, làm sao để xây dựng nền văn hóa Việt Nam
tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, làm cho văn hóa gắn kết chặt chẽ và
thấm sâu vào toàn bộ đời sống xã hội, trở thành nền tảng tinh thần vững
chắc.

7


lOMoARcPSD|9242611

Một là, thế hệ trẻ cần được tiếp tục đẩy mạnh việc giáo dục, bồi
dưỡng đạo đức, lối sống có văn hoá; xây dựng nếp sống văn minh. Xã
hội hoá các hoạt động văn hoá, chú trọng nâng cao đời sống văn hố, cố
tìm cách thu hẹp khoảng cách hưởng thụ văn hố giữa các vùng, các
nhóm xã hội, giữa đô thị và nông thôn,…
Hai là, phát triển sự nghiệp văn học, nghệ thuật; bảo tồn, phát huy giá
trị các di sản văn hóa truyền thống, cách mạng. Tiếp tục phát triển nền
văn học nghệ thuật Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, giàu
chất nhân văn, dân chủ, vươn lên hiện đại, phản ánh chân thật, sâu sắc
đời sống, lịch sử dân tộc và công cuộc đổi mới đất nước. Khuyến khích
tìm tịi, thể nghiệm những phương thức thể hiện và phong cách nghệ
thuật mới, đáp ứng nhu cầu tinh thần lành mạnh, đa dạng và bồi dưỡng
lý tưởng, thị hiếu thẩm mỹ cho công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ. Bảo

vệ sự trong sáng của tiếng Việt, khắc phục yếu kém, nâng cao tính khoa
học, sức thuyết phục của hoạt động lý luận, phê bình văn học, nghệ
thuật. Chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, tạo điều kiện để đội ngũ
những người hoạt động văn hóa, văn học, nghệ thuật sáng tạo nhiều tác
phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật...
Ba là, Chú trọng nâng cao tính tư tưởng, phát huy mạnh mẽ chức
năng thông tin, tổ chức và phản biện xã hội của các phương tiện thơng
tin đại chúng vì lợi ích của nhân dân và đất nước; khắc phục xu hướng
thương mại hóa, xa rời tơn chỉ, mục đích trong hoạt động báo chí, xuất
bản. Tập trung đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ hoạt động báo chí,
xuất bản vững vàng về chính trị, tư tưởng, nghiệp vụ và có năng lực đáp
ứng tốt, yêu cầu của thời kỳ mới. Phát triển và mở rộng việc sử dụng
internet, đồng thời có biện pháp quản lý, hạn chế mặt tiêu cực,...
Bốn là, đổi mới, tăng cường việc giới thiệu, truyền bá văn hóa, văn
học, nghệ thuật, đất nước con người Việt Nam với thế giới; mở rộng,
nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động thông tin đối ngoại, hợp tác

8


lOMoARcPSD|9242611

quốc tế trong lĩnh vực văn hóa, báo chí, xuất bản. Tiếp thu những kinh
nghiệm tốt về phát triển văn hóa của các nước; giới thiệu các tác phẩm
văn học, nghệ thuật đặc sắc của nước ngồi với cơng chúng Việt Nam.
Là một sinh viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân nói riêng, là một
cơng dân nước Cộng hồ Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam nói chung, việc
em cần làm là chăm chỉ rèn luyện, bồi dưỡng bản thân, không ngừng
học hỏi. Cố gắng giới thiệu vẻ đẹp văn hố nước ta cho các nước ngồi.

9


lOMoARcPSD|9242611

KẾT LUẬN
Lịch sử thế giới cho thấy, thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội là tất yếu khách
quan đối với nhân loại. Tuy nhiên, do những khuyết điểm về nhận thức và tổ
chức thực hiện những mục tiêu và nhiệm vụ của thời kỳ quá độ, khiến cho thời
kỳ quá độ bị kéo dài, hoặc hoàn toàn chệch hướng, xa rời mục tiêu, lý tưởng xã
hội chủ nghĩa. Vì vậy, chúng ta cần vững vàng, tỉnh táo, sáng suốt và sáng tạo
trong nhận thức và tổ chức thực hiện những mục tiêu và nhiệm vụ của thời kỳ
quá độ, cụ thể ở đây là nhiệm vụ của chính thế hệ thanh niên chúng ta.
CÓ thể thấy rằng thế hệ trẻ đóng vai trị quan trọng đối với việc xây dựng nền
văn hố nước nhà. Từ việc tìm hiểu và được bồi dưỡng về thời kì quá độ lên
CNXH ở nước ta, mỗi thanh niên sẽ lựa chọn cho mình những cách thức,
phương pháp phù hợp để đóng góp cho quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Nhưng những cách thức, phương pháp đó đều phải
dựa trên nền tảng là sự hiểu biết đầy đủ về những vấn đề cơ bản của cách mạng
Việt Nam, về điều kiện và tình hình cụ thể của đất nước trong từng thời kỳ.

10


lOMoARcPSD|9242611

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trang web baodantoc.vn
2. Trang web dangcongsan.vn
3. Trang web tapchitaichinh.vn

4. Trang web tct.baclieu.gov.vn
5. Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh

11
Downloaded by tran quang ()