Tài liệu Bệnh nhiễm trung virus dưới da và hoại tử- Infectious hypodermal and haematopoietic necrosis virus- IHHNV pot

Bệnh nhiễm trung virus dưới da và hoại tử
Infectious hypodermal and haematopoietic
necrosis virus- IHHNV
Nguyên nhân
Tác nhân gây bệnh nhiễm trùng virus dưới da và hoại tử lμ
giống Parvovirus, cấu trúc acid nhân là ADN, đường kính 22
nm. Virus ký sinh trong nhân tế bào tuyến anten, tế bào hệ
bạch huyết, tế bào mang, tế bào dây thần kinh, không có thể
ẩn (occlusion body) mà có thể vùi (inclusion body), chúng làm
hoại tử và sưng to nhân vật chủ
Triệu chứng
- Tôm nhiễm bệnh IHHNV thường hôn mê, hoạt động yếu,
chủy biến dạng. Tôm sú (P.monodon) bị bệnh lúc sắp chết
thường chuyển màu xanh, cơ phần bụng mμu đục. Tôm chân
trắng (P. vannamei) thể hiện hội chứng dị hình còi cọc, tôm
giống (Juvenil) chủy biến dạng, sợi anten quăn queo, vỏ kitin
xù xì hoặc biến dạng.
Hệ số còi cọc trong đàn tôm giống chân trắng bị bệnh IHHNV
thường từ 10-30%, khi bị bệnh nặng hệ số còi cọc lớn 30% có
khi tới 50%. Tôm P. stylirostris bị bệnh dạng cấp tính, tỷ lệ
chết rất cao, virus bệnh lây từ mẹ sang ấu trùng (phương thẳng
đứng) nhưng không phát bệnh, thường đến postlarvae 35 dấu
hiệu bệnh quan sát là tỷ lệ chết cao, virus lây lan theo chiều
ngang ở tôm giống ảnh hưởng rất mãnh liệt, tôm trưởng thành
đôi khi có dấu hiệu bệnh hoặc chết.
- Kiểm tra mô bệnh học tế bào tuyến anten, tế bào dây thần
kinh và tế bào mang của tôm nhiễm bệnh IHHNV, có thể vùi
trong nhân tế bào. Thời kỳ đầu thường nhỏ nằm ở trung tâm
của nhân, sau lớn dần nằm gần kín nhân (bắt màu Eosin màu
đỏ đến đỏ xẫm). Trong thể vùi có chứa nhiều virus.

Hình: tôm chân trắng bị bênh chủy biến dạng, anten quăn queo
Phân bố
Bệnh IHNNV được phát hiện ở Mỹ trong đàn tôm chân trắng
(Penaeus vannamei), còn gọi là hội chứng dị hình còi cọc của
tôm chân trắng Nam Mỹ. Bệnh xuất hiện từ giai đoạn
postlarvae đến tôm trưởng thành. Tỷ lệ chết của tôm P.
stylirostris rất cao. Bệnh xuất hiện cả ở Singapore,
Philippines, Thái Lan, Indonesia và Malaysia
Bệnh IHHNV lan truyền cả chiều đứng và chiều ngang, virus
có thể truyền từ tôm bố mẹ sang tôm ấu trùng hoặc lây nhiễm
ở giai đoạn sớm của ấu trùng tôm.
Ở Việt Nam qua phân tích mô bệnh học gan tuỵ của tôm
sú P.monodon Minh Hải, Sóc Trăng xuất hiện các thể vùi ở
nhân tế bào tuyến anten của tôm sú (Bùi Quang Tề, 1994)
nhưng tỷ lệ nhiễm virus thấp. Tôm sú và tôm chân trắng (P.
vannamei) nuôi ở Quảng Ninh chẩn đoán bằng test PCR cho
thấy tôm đã nhiễm bệnh IHHNV, tôm nuôi chậm lớn và không
đều, tỷ lệ tôm còi 20-50% (Bùi Quang Tề, 2004).
Phòng trị
Áp dụng theo phương pháp phòng bệnh tổng hợp. Tránh vận
chuyển tôm tơ nơi că bệnh đến nơi chưa phát bệnh để hạn chế
sự lây lan vùng lân cận. Những tôm chết vớt ra khỏi ao, tốt
nhất là chôn trong vôi nung hoặc đốt. Nứớc tơ ao tôm bệnh
không thải ra ngói xử lý bằng vôi nung hoặc bằng clorua vôi
(theo phương pháp tẩy ao). Xem xét tôm thường xuyên, nếu
phát hiện có dấu hiệu bệnh, tốt nhất là thu hoạch ngay. nêu
tôm quá nhỏ không đáng thu hoạch thì cần xử lý nước ao
trước khi tháo bỏ.