ĐỒ án tốt NGHIỆP NGHIÊN cứu hệ THỐNG điều KHIỂN PHUN XĂNG DÙNG SIÊU tụ điện

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN PHUN XĂNG
DÙNG SIÊU TỤ ĐIỆN

SVTH:

NGUYỄN HỮU ĐẠT

MSSV:

18145331

SVTH:

TRỊNH PHĨ PHONG

MSSV:

18145418

GVHD:

TS. PHAN NGUYỄN Q TA
TÂM

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 7 năm 2022

TIEU LUAN MOI download :


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN PHUN XĂNG
DÙNG SIÊU TỤ ĐIỆN
GVHD:

TS. PHAN NGUYỄN Q TÂM

SVTH:

NGUYỄN HỮU ĐẠT

MSSV:

18145331

SVTH:

TRỊNH PHĨ PHONG

MSSV:

18145418

GVHD:

TS. PHAN NGUYỄN Q TÂM

TP. Hồ Chí Minh, tháng 7 năm 2022

TIEU LUAN MOI download :


TRƯỜNG ĐH SƯ PHẠM KỸ THUẬT

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TP. HỒ CHÍ MINH

Độc Lập - Tự Do - Hạnh Phúc

KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC
TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2022
NHIỆM VỤ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Họ tên sinh viên:

1. Nguyễn Hữu Đạt

MSSV: 18145331

2. Trịnh Phó Phong

MSSV: 18145418

Chuyên ngành: Công nghệ kỹ thuật ô tô

Mã ngành đào tạo:

Hệ đào tạo:

Mã hệ đào tạo:

Khóa: 2018

Lớp: 181451

1. Tên đề tài: Nghiên cứu hệ thống điều khiển phun xăng dùng siêu tụ điện.
2. Nhiệm vụ đề tài:
- Nghiên cứu tổng quan, cơ sở lý thuyết về hệ thống điều khiển phun xăng, hệ siêu tụ
điện.
- Mơ phỏng q trình hoạt động điều khiển phun xăng dùng hệ siêu tụ điện.
- Thiết kế, thi công mô hình hệ thống điều khiển phun xăng dùng hệ siêu tụ.
- Thực nghiệm, đánh giá sản phẩm nghiên cứu, ứng dụng.
- Phân tích kết quả.
- Viết thuyết minh .
3. Sản phẩm của đề tài
- 01 quyển thuyết minh đồ án.
- 01 đĩa CD thuyết minh đồ án.
4. Ngày giao nhiệm vụ đề tài: 28/03/2022
5. Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 18/07/2022

TRƯỞNG BỘ MÔN

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN

TIEU LUAN MOI download :


TS. Phan Nguyễn Quí Tâm
TRƯỜNG ĐH SƯ PHẠM KỸ THUẬT

CỘNG HỊA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Độc lập- Tự do- Hạnh phúc

KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
Họ tên sinh viên:

1. Nguyễn Hữu Đạt

MSSV: 18145331

2. Trịnh Phó Phong

MSSV: 18145418

Tên đề tài: Nghiên cứu hệ thống điều khiển phun xăng dùng siêu tụ điện.
Ngành: Công nghệ Kỹ thuật ô tô
Họ và tên GV hướng dẫn:………………………………………………………………...
Ý KIẾN NHẬN XÉT
1. Nhận xét về tinh thần, thái độ làm việc của sinh viên

……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
2. Nhận xét về kết quả thực hiện ĐATN
2.1. Kết cấu, cách thức trình bày ĐATN:
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
2.2. Nội dung đồ án:
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
2.3. Kết quả đạt được:

TIEU LUAN MOI download :


……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
2.4. Những tồn tại (nếu có):
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
3. Đánh giá:

T
T
1.

Mục đánh giá

Điểm
tối đa

Hình thức và kết cấu ĐATN

30

Đúng format với đầy đủ cả hình thức và nội dung của các
mục

10

Mục tiêu, nhiệm vụ, tổng quan của đề tài

10

Tính cấp thiết của đề tài

10

Nội dung ĐATN

50

Khả năng ứng dụng kiến thức toán học, khoa học và kỹ
thuật, khoa học xã hội…

5

Khả năng thực hiện/phân tích/tổng hợp/đánh giá

10

Khả năng thiết kế chế tạo một hệ thống, thành phần, hoặc
quy trình đáp ứng yêu cầu đưa ra với những ràng buộc
thực tế

15

Khả năng cải tiến và phát triển

15

Khả năng sử dụng công cụ kỹ thuật, phần mềm chuyên
ngành…

5

3.

Đánh giá về khả năng ứng dụng của đề tài

10

4.

Sản phẩm cụ thể của ĐATN

10

2.

Tổng điểm

Điểm đạt
được

100

4. Kết luận:
Được phép bảo vệ
Không được phép bảo vệ

TIEU LUAN MOI download :


TP. HCM, ngày tháng

năm 2022

Giảng viên hướng dẫn
(Ký, ghi rõ họ tên)
TRƯỜNG ĐH SƯ PHẠM KỸ THUẬT

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Độc lập-Tự do-Hạnh phúc

KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN
Tên đề tài: Nghiên cứu hệ thống điều khiển phun xăng dùng siêu tụ điện.
Họ tên sinh viên:

1. Nguyễn Hữu Đạt

MSSV: 18145331

2. Trịnh Phó Phong

MSSV: 18145418

Tên đề tài: Nghiên cứu hệ thống điều khiển phun xăng dùng siêu tụ điện.
Ngành: Công nghệ Kỹ thuật ô tô
Họ và tên GV phản biện:…………………………………………………………………
Ý KIẾN NHẬN XÉT
1. Kết cấu, cách thức trình bày ĐATN:
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
2. Nội dung đồ án:
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
3. Kết quả đạt được:
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
4. Những thiếu sót và tồn tại của ĐATN:
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………

TIEU LUAN MOI download :


5. Câu hỏi
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
6. Đánh giá:
T
T
1.

Mục đánh giá

Điểm Điểm đạt
tối đa được

Hình thức và kết cấu ĐATN

30

Đúng format với đầy đủ cả hình thức và nội dung của các mục

10

Mục tiêu, nhiệm vụ, tổng quan của đề tài

10

Tính cấp thiết của đề tài

10

Nội dung ĐATN

50

Khả năng ứng dụng kiến thức toán học, khoa học và kỹ thuật,
khoa học xã hội…

5

Khả năng thực hiện/phân tích/tổng hợp/đánh giá

10

Khả năng thiết kế chế tạo một hệ thống, thành phần, hoặc quy
trình đáp ứng yêu cầu đưa ra với những ràng buộc thực tế

15

Khả năng cải tiến và phát triển

15

Khả năng sử dụng công cụ kỹ thuật, phần mềm chuyên
ngành…

5

3.

Đánh giá về khả năng ứng dụng của đề tài

10

4.

Sản phẩm cụ thể của ĐATN

10

2.

Tổng điểm

100

7. Kết luận:
Được phép bảo vệ
Không được phép bảo vệ

TIEU LUAN MOI download :


TP. HCM, ngày tháng

năm 2022

Giảng viên phản biện
(Ký, ghi rõ họ tên)

TRƯỜNG ĐH SƯ PHẠM KỸ THUẬT

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Độc lập-Tự do-Hạnh phúc

KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC

XÁC NHẬN HỒN THÀNH ĐỒ ÁN
Tên đề tài: Nghiên cứu hệ thống điều khiển phun xăng dùng siêu tụ điện
Sinh viên thực hiện:
Họ và tên SV1: Nguyễn Hữu Đạt

MSSV: 18145331

Họ và tên SV2: Trịnh Phó Phong

MSSV: 18145418

Ngành: Công nghệ kỹ thuật ô tô
Sau khi tiếp thu và điều chỉnh theo góp ý của giảng viên hướng dẫn, giảng viên phản biện
và các thành viên trong hội đồng bảo vệ. Đồ án tốt nghiệp đã được hoàn chỉnh đúng theo
yêu cầu về nội dung và hình thức.
Chủ tịch Hội đồng:

Giảng viên hướng dẫn:

Giảng viên phản biện:

TIEU LUAN MOI download :


Tp. Hồ Chí Minh, ngày

tháng

năm 2022

LỜI CẢM ƠN
Trong q trình thực hiện đồ án tốt nghiệp, sinh viên chúng em gặp rất nhiều khó
khăn cả về kiến thức chun mơn cũng như phương tiện, dụng cụ. Tuy nhiên, việc hoàn
thành đồ án tốt nghiệp là một phương pháp để đánh giá việc vận dụng kiến thức đã học
của sinh viên nói chung và của chúng em nói riêng. Để hồn thành được đồ án tốt nghiệp
đòi hỏi sinh viên phải vận dụng tất cả những gì đã học ở nhà trường và kinh nghiệm tích

lũy của bản thân.
Chúng em xin gửi lời cảm ơn đến thầy Phan Nguyễn Quí Tâm là người đã trực
tiếp hướng dẫn chúng em hoàn thành đồ án tốt nghiệp, nhờ có sự giúp đỡ và hướng dẫn
tận tình của thầy chúng em mới có thể hồn thành được đồ án tốt nghiệp này. Qua đó
chúng em có thêm cơ hội tìm hiểu kỹ hơn về hệ thống nhiên liệu trên động cơ, siêu tụ
điện qua đó mở rộng kiến thức cho bản thân.
Đồng thời chúng em cũng chân thành gởi lời cảm ơn đến tất cả các giảng viên Bộ
môn Động cơ đã chỉ bảo cho chúng em kiến thức cũng như hỗ trợ các thiết bị dụng cụ để
kịp thời hoàn thành đồ án tốt nghiệp này.
Cuối cùng chúng em xin gửi lời cảm ơn đến các bạn sinh viên cùng khóa đã cùng
nhau trao đổi thông tin, kiến thức và kinh nghiệm trong q trình hồn thành đồ án tốt
nghiệp.
Tuy nhiên với vốn kinh nghiệm và kiến thức ít ỏi thì việc hồn thành đồ án tốt
nghiệp này cũng cịn nhiều thiếu sót vì vậy chúng em mong các thầy chỉ ra những thiếu
sót để chúng em có thể rút ra những kinh nghiệm.

Tp. HCM, tháng 06 năm 2022
Sinh viên thực hiện

TIEU LUAN MOI download :


Nguyễn Hữu Đạt
Trịnh Phó Phong

TIEU LUAN MOI download :


MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT..............................................................................III

DANH MỤC KÝ HIỆU.................................................................................................IV
DANH MỤC CÁC HÌNH...............................................................................................V
DANH MỤC CÁC BẢNG...........................................................................................VII
Chương 1 TỔNG QUAN.................................................................................................1
1.1. Lý do chọn đề tài.....................................................................................................1
1.2. Mục tiêu của đề tài...................................................................................................1
1.3. Giới hạn đề tài.........................................................................................................1
1.4. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................1
Chương 2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT.....................................................................................3
2.1. Hệ thống điều khiển phun xăng...............................................................................3
2.1.1. Mạch cung cấp xăng..........................................................................................3
2.1.2. Bộ giảm dao động..............................................................................................3
2.1.3. Bộ ổn định áp suất (điều áp)..............................................................................4
2.1.4. Bơm nhiên liệu..................................................................................................5
2.1.5. Sơ đồ mạch điều khiển bơm xăng......................................................................6
2.1.6. Điều khiển kim phun.........................................................................................7
2.2. Hệ siêu tụ điện.......................................................................................................15
2.2.1. Giới thiệu tụ điện.............................................................................................15
2.2.2. Ký hiệu và đơn vị............................................................................................16
2.2.3. Cấu tạo của một tụ điện...................................................................................17
2.2.4. Nguyên lý hoạt động.......................................................................................18
2.2.5. Các đặc tính của tụ điện...................................................................................18
2.2.6. Tụ điện nối tiếp/song song...............................................................................21
2.2.7. Siêu tụ điện......................................................................................................22
2.2.8. Ưu và nhược điểm của siêu tụ điện..................................................................23
2.2.9. Ứng dụng của siêu tụ trên ô tô hiện nay..........................................................24
Chương 3 THIẾT KẾ THI CƠNG MƠ HÌNH HỆ THỐNG PHUN XĂNG DÙNG
SIÊU TỤ ĐIỆN...............................................................................................................27
3.1. Mơ hình thực nghiệm.............................................................................................27
3.2. Thiết kế mạch điều khiển chọn nguồn cho kim phun.............................................29

3.2.1. Phân tích, lựa chọn siêu tụ...............................................................................30

TIEU LUAN MOI download :

I


3.2.2. Mạch điều khiển đóng ngắt theo điện áp.........................................................36
Chương 4: Mơ phỏng q trình phun xăng................................................................39
TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................................40

TIEU LUAN MOI download :

II


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Giải thích ý nghĩa

Ghi chú

BAT

Battery

Ắc quy

ECU

Electronic Control Unit

Bộ điều khiển và xử lý
trung tâm

EFI

Electronic Fuel Injection

Phun xăng điện tử

GND

Ground

Âm ắc quy

BATT

Battery

Dương ắc quy

TACH

Tachometer

Đồng hồ tốc độ động cơ

INJ1, INJ2, INJ3, INJ4

Injector 1,2,3,4

Các kim phun 1,2,3,4

#1, #2, #3, #4

-

Chân trên ECU điều khiển
các kim phun

THA

Temperature Hot Air

Cảm biến nhiệt độ khơng
khí

THW

Temperature Hot Water

Cảm biến nhiệt độ nước
làm mát

TPS

Throttle Position Sensor

Cảm biến vị trí bướm ga

AC

Alternating Current

Dòng điện xoay chiều

DC

Direct Current

Dòng điện 1 chiều

ĐCT

-

Điểm chết trên

IG

Ignition

Lửa công tắc

ST

Start

Chân khởi động

FC

Fuel Control

Chân điều khiển bơm xăng

TIEU LUAN MOI download :

III


DANH MỤC KÝ HIỆU
Ký hiệu

Đơn vị

Giải thích ý nghĩa

A

[A]

Cường độ dòng điện

U

[V]

Điện áp

I

[A]

Cường độ dòng điện

R

[Ω]

Resistor- Điện trở

L

[H]

Inductance- Độ tự cảm

C

[F]

Capacitor- Điện dung

ne

[v/ph]

t

[s]

τ

-

Kgf/cm

[kgf/cm]

ESR DC

[Ω]

Điện trở trong của siêu tụ

F

[F]

Fara

Wh

[Wh]

Tốc độ động cơ

Thời gian
Hằng số điện từ
Áp suất

Năng lượng

TIEU LUAN MOI download :

IV


DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 2.1: Mạch cung cấp nhiên liệu..........................................................................2
Hình 2.2: Bộ giảm dao động.....................................................................................3
Hình 2.3: Bộ điều áp.................................................................................................3
Hình 2.4: Bơm nhiên liệu..........................................................................................4
Hình 2.5: Sơ đồ mạch điều khiển bơm xăng..............................................................5
Hình 2.6: Sơ đồ tổng quát hệ thống phun nhiên liệu.................................................6
Hình 2.7: Kết cấu kim phun......................................................................................6
Hình 2.8: Xung điều khiển kim phun theo từng chế độ hoạt động của động cơ........7
Hình 2.9: Đồ thị cường độ dịng điện, điện áp và độ dịch chuyển ty kim theo thời
gian..................................................................................................................... 8
Hình 2.10: Sơ đồ và đồ thị dòng điện của các kiểu điều khiển kim phun................11
Hình 2.11: Sơ đồ mạch điện điều khiển kim phun theo thứ tự cơng tác..................11
Hình 2.12: Phương pháp phun nhiên liệu theo thứ tự cơng tác................................12
Hình 2.13: Tụ điện..................................................................................................13
Hình 2.14: Ngun lý tích điện của tụ.....................................................................15
Hình 2.15: Sơ đồ mạch điện....................................................................................16
Hình 2.16: Đặc tính tụ nạp điện...............................................................................16
Hình 2.17: Đặc tính tụ xả điện.................................................................................17

Hình 2.18: Mắc nối tiếp tụ.......................................................................................18
Hình 2.19: Mắc song song tụ...................................................................................19
Hình 2.20: Cấu tạo của siêu tụ điện.........................................................................20
Hình 3.1: Mạch chuyển đổi nguồn điện cấp cho kim phun.....................................29
Hình 3.2: Siêu tụ 2.7V 500F....................................................................................30

TIEU LUAN MOI download :

V


Hình 3.4: Siêu tụ 24V..............................................................................................31
Hình 3.5: Adapter....................................................................................................32
Hình 3.6: Mạch sạc 24V..........................................................................................33
Hình 3.7: Sơ đồ kết nối sạc siêu tụ..........................................................................33
Hình 3.8: Mạch đóng ngắt điện áp XH-M609.........................................................34
Hình 3.9: Sơ đồ đấu dây của mạch đóng ngắt điện áp.............................................35
Hình 4.1: Mơ hình mơ phỏng hoạt động của kim phun trên simulink.....................36
Hình 4.2: Đồ thị dòng điện theo thời gian trên kim phun khi sử dụng nguồn acquy
......................................................................................................................... 36
Hình 4.3: Đồ thị dịng điện theo thời gian trên kim phun khi sử dụng nguồn siêu tụ
......................................................................................................................... 37

TIEU LUAN MOI download :

VI


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Đơn vị điện dung.....................................................................................14

Bảng 3.1: Thông số kỹ thuật hệ siêu tụ....................................................................28

TIEU LUAN MOI download :

VII


Chương 1 TỔNG QUAN
1.1. Lý do chọn đề tài
Phun xăng điện tử EFI (Electronic Fuel Injection) là một công nghệ tiên tiến mà đã được
nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực ô tô. Tuy nhiên hệ thống phun xăng điện
tử có thể được tối ưu hơn nữa như: tiết kiệm nhiên liệu hơn, khí thải ra sạch sẽ hơn, công
suất được nâng cao hơn... và giải pháp chúng em hướng tới đó là sử dụng siêu tụ điện
dùng cho hệ thống điểu khiển phun xăng để tăng độ nhạy của kim phun.
Vì vậy, được sự phân cơng Bộ mơn Động cơ ngành Cơng Nghệ Kỹ Thuật Ơ Tơ của khoa
Cơ khí động lực – Trường ĐH Sư Phạm Kỹ Thuật Tp.HCM và sự hướng dẫn của thầy
Phan Nguyễn Q Tâm, nhóm chúng em đã chọn và thực hiện đề tài: “Nghiên cứu hệ
thống điều khiển phun xăng dùng siêu tụ điện’’.
1.2. Mục tiêu của đề tài
- Nghiên cứu hệ thống điều khiển phun xăng, hệ siêu tụ điện.
- Ứng dụng hệ siêu tụ điện vào hệ thống điều khiển phun xăng.
1.3. Giới hạn đề tài
- Nghiên cứu, ứng dụng trên hệ thống điều khiển động cơ 1NZ-FE(Toyota).
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết:
+ Đặc tính động cơ, kỹ thuật điều khiển phun xăng điện tử.
+ Cấu tạo, nguyên lý làm việc của một số bộ phận hệ thống điều khiển phun xăng, hệ siêu
tụ.
+ Ứng dụng Matlab-simulink
- Phương pháp mô hình hóa:

+ Xây dựng mơ hình mơ phỏng hoạt động của kim phun bằng Matlab-simulink.
- Phương pháp thực nghiệm khoa học:
+ Xây dựng mơ hình thực nghiệm.

TIEU LUAN MOI download :

1


+ Thực nghiệm, thu thập, xử lý số liệu như: kiểm chứng kết quả thực hiện.

TIEU LUAN MOI download :

2


Chương 2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT
2.1. Hệ thống điều khiển phun xăng
2.1.1. Mạch cung cấp xăng

Hình 2.1: Mạch cung cấp nhiên liệu
Hệ thống bao gồm thùng nhiên liệu, bơm nhiên liệu, lọc nhiên liệu, các đường ống, bộ
đập dao động, ống phân phối, các kim phun, kim phun khởi động và bộ điều áp.
Bơm nhiên liệu cung cấp nhiên liệu qua lọc nhiên liệu đến bộ dập dao động và vào ống
phân phối. Từ ống phân phân phối nhiên liệu được cung cấp đến các kim phun, khi có tín
hiệu điều khiển từ ECU kim phun sẽ mở và nhiên liệu được phun. Lượng nhiên liệu thừa
qua bộ điều áp và trở về thùng nhiên liệu [1].
2.1.2. Bộ giảm dao động
Áp suất nhiên liệu được duy trì ở 2,55 - 2,9 kgf/cm tùy theo độ chân không trên đường
ống nạp bằng điều áp. Tuy nhiên, vẫn có sự dao động trên đường ống do q trình phun

nhiên liệu khơng liên tục. Bộ giảm rung có tác dụng hấp thụ các dao động này bằng một
lớp màng [2].

TIEU LUAN MOI download :

3


Hình 2.2: Bộ giảm dao động
2.1.3. Bộ ổn định áp suất (điều áp)
Bộ ổn định áp suất làm ổn định áp suất nhiên liệu đến các kim phun. Lượng phun nhiên
liệu được điều khiển bằng thời gian của tín hiệu cung cấp đến các kim phun. Mặc dù vậy,
do sự thay đổi độ chân không trong đường ống nạp, lượng nhiên liệu phun ra sẽ thay đổi
và phụ thuộc vào lực hút ở đáy kim nếu áp suất nhiên liệu trên đầu kim khơng đổi. Do đó,
để đạt được lượng phun nhiên liệu chính xác, tổng áp suất nhiên liệu A và độ chân không
đường ống nạp B hay độ chênh áp giữa đầu kim và đáy kim phải được giữ khơng đổi [2].

Hình 2.3: Bộ điều áp
Hoạt động: Nhiên liệu có áp suất từ ống phân phối sẽ tác động vào màng của điều áp
làm mở van. Một phần nhiên liệu sẽ chảy trở lại bình chứa qua đường ống hồi. Lượng
nhiên liệu trở về phụ thuộc vào độ căng của lò xo màng. Áp suất nhiên liệu cũng thay đổi

TIEU LUAN MOI download :

4


theo lượng nhiên liệu hồi. Áp thấp trên đường ống nạp được dẫn vào buồng phía lị xo
màng, làm giảm sức căng lò xo và tăng lượng nhiên liệu hồi khiến áp suất giảm. Nói tóm
lại, khi độ chân khơng của đường nạp tăng lên (giảm áp), áp suất nhiên liệu chỉ giảm

tương ứng với sự giảm áp suất đó. Vì vậy, tổng áp suất của nhiên liệu 4 và độ chân khơng
đường nạp B được duy trì khơng đổi. Van tự động đóng lại nhờ lị xo, khi bơm nhiên liệu
ngừng hoạt động. Kết quả là van một chiều bên trong bơm nhiên liệu và van bên trong
điều áp duy trì áp suất dư trong đường ống nhiên liệu [2].
2.1.4. Bơm nhiên liệu
Bơm này được đặt trong thùng xăng có ưu điểm là ít gây tiếng ồn và khơng tạo ra dao
động trong mạch nhiên liệu nên được dùng rộng rãi.

Hình 2.4: Bơm nhiên liệu
Cấu tạo
 Motor điện
 Bộ phận công tác của bơm
 Van kiểm tra (van một chiều)
 Van giảm áp và lọc.

TIEU LUAN MOI download :

5


Bánh cơng tác: có từ 1 đến 2 cánh, quay nhờ motor điện. Khi motor quay, bánh công tác
sẽ kéo xăng từ cửa vào đưa đến cửa ra. Sau khi đi qua cửa vào, xăng sẽ đi quanh motor
điện và đến van một chiều.
Van một chiều: van một chiều sẽ đóng khi bơm ngừng làm việc. Tác dụng của nó là giữ
cho áp suất trong đường ống ở một giá trị nhất định, giúp cho việc khởi động lại dễ dàng.
Nếu áp suất trong mạch không được giữ, do nhiên liệu bốc hơi hoặc quay về thùng thì
việc khởi động lại sẽ rất khó khăn.
Van an tồn: van làm việc khi áp suất ra vượt quá giá trị quy định. Van này có tác dụng
bảo vệ mạch nhiên liệu khi áp suất vượt quá giới hạn cho phép (trong trường hợp nghẹt
đường ống chính).

Lọc xăng: dùng để lọc cặn bẩn trong nhiên liệu được gắn trước bơm.
2.1.5. Sơ đồ mạch điều khiển bơm xăng

Hình 2.5: Sơ đồ mạch điều khiển bơm xăng

TIEU LUAN MOI download :

6


Khi khởi động động cơ có dịng điện đi từ acquy đến chân IG và ST. Dòng điện từ chân
ST cấp tín hiệu STA cho ECU làm ECU điều khiển mở transistor. Dòng điện từ chân IG
qua 2 cuộn dây relay EFI và relay mở mạch về mass làm làm 2 relay đóng tiếp điểm và
bơm xăng quay.
Khi động cơ đã khởi động tín hiệu STA mất nhưng đồng thời cũng có tín hiệu Ne từ cảm
biến vị trí trục khuỷu làm ECU điều khiển transistor tiếp tục mở kết quả là bơm xăng vẫn
tiếp tục quay.
2.1.6. Điều khiển kim phun
2.1.6.1. Sơ đồ tổng quát hệ thống phun nhiên liệu
Thời điểm và thời gian mở kim phun được ECU điều khiển khi nhận được tín hiệu từ các
cảm biến.

Hình 2.6: Sơ đồ tổng quát hệ thống phun nhiên liệu

TIEU LUAN MOI download :

7


2.1.6.2. Kết cấu kim phun

Hình 2.7: Kết cấu kim phun
Cấu tạo của kim gồm:
 Bộ lọc: bảo đảm nhiên liệu đi vào kim phun phải thật sạch.
 Giắc cắm: nối với mạch điện điều khiển.
 Cuộn dây: tạo ra từ trường khi có dịng điện.
 Ty kim: tác động đến sự đóng mở của van kim.
 Van kim: đóng kín vịi phun, khi có dịng điện sẽ bị nhấc lên cho nhiên liệu phun
ra.
 Vịi phun: định góc phun và xé tơi nhiên liệu.
 Vỏ kim.
2.1.6.3. Hoạt động của kim phun
Trong quá trình hoạt động của động cơ, ECU liên tục nhận được những tín hiệu đầu vào
từ các cảm biến. Qua đó, ECU sẽ tính ra thời gian mở kim phun. Q trình mở và đóng
của kim phun diễn ra ngắt quãng. ECU gởi tín hiệu đến kim phun trong bao lâu phụ thuộc
vào độ rộng xung. Hình 2.8 cho thấy độ rộng xung thay đổi tùy theo chế độ làm việc của
động cơ. Khi bướm ga mở lớn lúc tăng tốc, động cơ cần nhiều nhiên liệu hơn, do đó,
ECU sẽ tăng bề rộng xung tức thời gian mở kim phun. Điều này có nghĩa là ty kim sẽ giữ
lâu hơn trong mỗi lần phun để cung cấp thêm một lượng nhiên liệu [2].

TIEU LUAN MOI download :

8