Bài giảng Phân tích kinh tế doanh nghiệp - Chương 1: Tổng quan về phân tích kinh tế doanh nghiệp

CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ PHÂN TÍCH
KINH TẾ DOANH NGHIỆP

Bộ mơn: Thống kê – Phân tích

9


TỔNG QUAN




1.1. Khái niệm, vai trò và nhiệm vụ của phân tích kinh tế
doanh nghiệp
1.2. Các phương pháp phân tích và hệ thống thơng tin sử
dụng trong phân tích
1.3 Các loại hình và tổ chức cơng tác phân tích kinh tế
doanh nghiệp

10


1.1. KHÁI NIỆM, VAI TRỊ, NHIỆM VỤ CỦA PHÂN TÍCH
KINH TẾ DOANH NGHIỆP

1.1.1. Khái niệm và đối tượng của phân tích kinh tế doanh
nghiệp
1.1.2. Vai trị của phân tích kinh tế trong quản lý kinh tế

1.1.3. Nhiệm vụ của phân tích kinh tế doanh nghiệp

11


1.1.1. Khái niệm và đối tượng của phân tích kinh tế
doanh nghiệp

Khái niệm
 Đối tượng:


Các hiện tượng,
- Quá trình sản xuất kinh doanh
- Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh
-

12


1.1.2. Vai trị của phân tích kinh tế doanh nghiệp
- Công cụ để phát hiện những khả năng tiềm tàng
- Cơng cụ quan trọng để thực hiện hạch tốn kinh tế.
- Biện pháp để phòng ngừa rủi ro
- Tài liệu phân tích kinh tế DN là nguồn thơng tin quan trọng

13


1.1.2. Vai trị của phân tích kinh tế trong quản lý kinh tế

Các đối tượng nào quan tâm đến tài liệu phân tích
kinh tế của doanh nghiệp?
 Vai trị của phân tích trong việc đưa ra những quyết
định quản lý:
THU THẬP
THƠNG TIN

PHÂN TÍCH
THƠNG TIN

QUYẾT ĐỊNH
TRONG
QUẢN LÝ

14


1.1.3. Nhiệm vụ của phân tích kinh tế doanh nghiệp
- Kiểm tra, đánh giá
- Góp phần thực hiện tốt các nguyên tắc của hạch toán kinh
tế
- Phát hiện và khai thác những khả năng tiềm tàng

15


1.2. CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH KINH TẾ VÀ HỆ
THỐNG THƠNG TIN SỬ DỤNG TRONG PHÂN TÍCH

1.2.1. Các phương pháp phân tích kinh tế
 Các phương pháp chung
 Các phương pháp nghiệp vụ kỹ thuật
1.2.2. Hệ thống thông tin sử dụng trong phân
tích
 Hệ thống thơng tin bên ngồi doanh nghiệp
 Hệ thống thông tin bên trong doanh nghiệp

16


1.2.1 Các phương pháp phân tích kinh tế
1.2.1.1 Phương pháp chung
 Dựa trên cơ sở của phương pháp duy vật biện
chứng và duy vật lịch sử.
 Căn cứ vào chủ trương, đường lối chính sách
của Đảng và Nhà nước

17


1.2.1 Các phương pháp phân tích kinh tế
1.2.1.2 Các phương pháp nghiệp vụ kỹ thuật
 Phương pháp so sánh
 Phương pháp thay thế liên hoàn
 Phương pháp số chênh lệch
 Phương pháp cân đối
 Phương pháp chỉ số
 Phương pháp đồ thị, biểu đồ
 ……….

18


a. Phương pháp so sánh
Nhận thức được các hiện tượng, sự vật thơng qua quan
hệ đối chiếu tương hỗ
Mục đích của so sánh là thấy được sự giống nhau hoặc
khác nhau giữa các sự vật, hiện tượng.
 Vị trí và tác dụng của phương pháp
 Điều kiện vận dụng của phương pháp
-

19


• Các dạng so sánh
- So sánh dạng số tuyệt đối (so sánh dạng phép trừ)
- So sánh dạng số tương đối (so sánh dạng phép chia)



Các cách so sánh

- So sánh giữa thực hiện với kế hoạch
- So sánh bộ phận với tổng thể
- So sánh số liệu thực hiện qua nhiều kỳ
- So sánh hai chỉ tiêu khác nhau

20

b. Phương pháp thay thế liên hồn
* Vị trí và tác dụng của phương pháp
◦ Dùng để nghiên cứu các chỉ tiêu kinh tế tổng hợp.
◦ Khi các nhân tố ảnh hưởng có quan hệ tích số, thương
số hoặc kết hợp cả tích số và thương số.
◦ Xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố
◦ Đề xuất các giải pháp rõ ràng và cụ thể

21


* Trình tự vận dụng
Bước 1: Xác lập cơng thức và sắp xếp vị
trí các nhân tố trong cơng thức
 Bước 2: Tiến hành thay thế để tính ảnh
hưởng các nhân tố
 Bước 3: Tổng ảnh hưởng các nhân tố, đối
chiếu với tăng giảm chung và nhận xét


22


c. Phương pháp số chênh lệch
Là dạng rút gọn của phương pháp thay thế
liên hồn vì vậy trình tự vận dụng và điều kiện áp
dụng của phương pháp này tương tự như phương
pháp thay thế liên hoàn.

23


Trình tự vận dụng của phương pháp
Bước 1: Xác lập cơng thức và sắp xếp vị
trí các nhân tố trong cơng thức
 Bước 2: Tiến hành thay thế để tính ảnh
hưởng các nhân tố
 Bước 3: Tổng ảnh hưởng các nhân tố, đối
chiếu với tăng giảm chung và nhận xét


24


Ví dụ minh họa
Có tài liệu về tình hình bán hàng của một DNTM như sau:
Nhóm hàng

Kế hoạch

Thực hiện

SL
(chiếc)

Đơn giá
(1000đ)

SL
(chiếc)

Đơn giá
(1000đ)

A

290

9.710

300

9.700

B

110

20.000

100

20.100

Yêu cầu: Sử dụng phương pháp thay thế liên hoàn và phương
pháp số chênh lệch để xác định ảnh hưởng của các nhân tố
đến doanh thu của từng nhóm hàng.

25


d. Phương pháp cân đối
* Vị trí và tác dụng của phương pháp
- Dùng để xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố
- Mối liên hệ mang tính chất cân đối như: mối quan hệ
giữa tài sản với nguồn vốn, giữa các chỉ tiêu lưu chuyển
hàng hóa, giữa thu và chi tiền mặt …

26


d. Phương pháp cân đối
*Trình tự vận dụng
 Bước 1: Xác định mối quan hệ của các nhân tố
với đối tượng phân tích


Bước 2: Tính ảnh hưởng của các nhân tớ đến đối
tượng phân tích



Bước 3: Tổng ảnh hưởng các nhân tố đối chiếu
với tăng giảm chung và nhận xét

27

d. Phương pháp cân đối
Có số liệu về tình hình lưu chuyển hàng hóa của một DNTM:
Nhóm
hàng

Tồn đầu kỳ

Nhóm 1
Nhóm 2
Nhóm 3
Tổng

68.2 82.9
46.8 63.9
40
39.5

KG

KBC

Nhập

Bán

Hao hụt

KG

KBC

KG

KBC

KG

KBC

2834
2240
1526

3010
2198
1652

2800
2200
1500

2964
2160
1626

2.2
1.8
1

3.1

2.2
1.5

Tồn cuối kỳ
KG
100
85
65

KBC
125.8
99.7
64

28


d. Phương pháp cân đối
Phân tích ảnh hưởng của các nhân tố đến bán
Nhóm hàng
Nhóm 1
Nhóm 2
Nhóm 3

Bán
KG

KBC

Tăng giảm

Bán

2800
2200
1500

2964
2160
1626

164
-40
+ 126

Các nhân tố ảnh hưởng
D1

N

H

D2

+14.7
+17.1
- 0.5

+176
-42
+126

- 0.9
-0.4
- 0.5

-25.8
-14.7
+1

29


e. Các phương pháp khác
* Phương pháp tỷ suất, hệ số.
Phản ánh mối quan hệ so sánh giữa một chỉ tiêu này
với một chỉ tiêu khác có mối quan hệ chặt chẽ và tác động
qua lại lẫn nhau: Tỷ suất chi phí, tỷ suất lợi nhuận, tỷ suất
tài trợ, tỷ suất đầu tư, hệ số khả năng thanh toán, hệ số lợi
nhuận trên vốn kinh doanh v.v...

30


e. Các phương pháp khác

Phương pháp chỉ số
Dùng để xác định mức độ ảnh hưởng của số
lượng hàng bán và đơn giá bán đến sự biến
động doanh thu thông qua công thức chỉ số
giá hàng bán (Ip)

31


* Phương pháp biểu mẫu, sơ đồ, biểu đồ, đồ thị.
Phân tích ảnh hưởng của số lượng và giá bán hàng hóa đến doanh thu

ĐVT: ….

±M
Nhóm hàng

Q0 p0

(1)

(2)

Q1 p0

(3)

±M do q

±M do p

Q1 p1

(4)

ST

TL

ST

TL

ST

TL

(5)

(6)

(7)

(8)

(9)

(10)

Tổng

32


* Phương pháp dùng biểu mẫu, sơ đồ, biểu đồ, đồ thị.

Sơ đồ, biểu đồ, đồ thị
BIỂU ĐỒ SẢN LƯỢNG BÁN HÀNG CỦA CÁC DÒNG
SẢN PHẨM QUA CÁC THÁNG
600000

500000

400000
Tháng 1
Tháng 2

300000

Tháng 3
Tháng 4

Tháng 5
200000

100000

0
BÁNH MÌ

Bánh Cracker

Bánh Kem xốp

Salsa

Bánh quy

Lương khơ

KẸO

TIPO

33