Tài liệu CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT SẠCH HƠN (CLEANER PRODUCTION) - CHƯƠNG 1 ppt

CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT SẠCH HƠN
(CLEANER PRODUCTION)
CBGD: TS. Võ Lê Phú
Khoa Môi Trường, ĐHBK TP. HCM
Email: hoặc


1

26/02/2013


NỘI DUNG MÔN HỌC







2

CHƯƠNG 1: Giới Thiệu về SXSH
CHƯƠNG 2: Thực Hiện SXSH
CHƯƠNG 3: Thu Lời Từ SXSH
CHƯƠNG 4: Đánh Giá Vòng Đời sản Phẩm
CHƯƠNG 5: Thiết Kế Hướng Tới Phát Triển
Bền Vững
CHƯƠNG 6: Áp Dụng SXSH- Case Studies
26/02/2013

YÊU CẦU CỦA MÔN HỌC




Lý thuyết: 90%
Bài tập: 100%, bài cá nhân (Tiểu luận)
Tài liệu học (sẽ được cung cấp):




3

Bài giảng
Sách tham khảo của môn học
Báo cáo nghiên cứu, tạp chí

26/02/2013


ĐÁNH GIÁ MÔN HỌC


Bài Tập-Tiểu luận







: 30%

Thi viết, được sử dụng tài liệu

Thi cuối kỳ


4

Nộp bài tiểu luận vào cuối tuần thứ 7;
Chọn đề tài (hoặc giáo viên gợi ý)

Thi giữa kỳ


: 20%

: 50%

Hình thức thi: trắc nghiệm, khơng sử dụng tài liệu

26/02/2013


Yêu Cầu Bài Tiểu Luận




Không quá 3.000 từ, không kể bảng biểu,
hình vẽ;
In trên giấy A4, khoảng 8 trang A4 (mỗi trang
A4 chuẩn: 400 từ;
Ghi rõ nguồn Tài Liệu Tham Khảo:




5

Trong nôi dung bài viết;
Danh mục TLTK cuối bài viết

26/02/2013


CHƯƠNG 1
1.

2.
3.

4.
5.
6.

6

Khái Qt Các Vấn đề Ơ Nhiễm Mơi
Trường Trên Thế Giới
Bảo Vệ Môi Trường & Phát Triển Kinh Tế
Phân Biệt Các Khái Niệm Cơ Bản/ Một Số
Thuật Ngữ
Chất Thải Công Nghiệp
Nhu Cầu Về SXSH trong Công Nghiệp
Định nghĩa SXSH
26/02/2013


Khái Qt Về Ơ Nhiễm MT


Từ khi q trình cơng nghiệp hóa bắt đầu
1800s:








7

Khai thác tài ngun nhiều hơn;
Lãng phí và thải bỏ chất thải;
Tăng áp lực đến sức chịu tải của mơi trường

Di chuyển của các tập đồn đa quốc gia
Tồn cầu hóa

26/02/2013


Bảo Vệ Môi Trường & PTBV



Sự cố môi trường & ô nhiễm nhiều hơn
Nhu cầu phát triển kinh tế

Báo cáo Brundtlund 1987 về Phát
Triển Bền Vững: “đáp ứng nhu cầu
hiện tại mà không làm ảnh hưởng đến
các nhu cầu của thế hệ tương lai”

8

26/02/2013


Các Trụ Cột của PTBV
Xã Hội (sức khỏe, nghèo đói)
Kinh Tế (hiệu quả, tăng trưởng, ổn định, thu
nhập, việc làm, …)
Môi Trường (tài nguyên, ô nhiễm, đa dạng
sinh học,…)

9

26/02/2013


Các Trụ Cột của PTBV

Kinh Tế

Mơi
Trường

Xã Hội

Hình 1.1 Cách tiếp cận phát triển bền vững
10

26/02/2013


Các Trụ Cột của PTBV
3 yếu tố của Phát Triển Bền Vững đôi khi
được đề vập ở khái niệm khác là 3P:
 People (Con Người)
 Profit (Lợi Nhuận)
 Planet (Trái Đất)

11

26/02/2013

Phát Triển Bền Vững

Hình 1.2 Phát triển bền vững trong công nghiệp

12

26/02/2013


Các Khái Niệm & Thuật Ngữ Cơ Bản





13

Remediation (Phục Hồi): phục hồi các sự cố
môi trường do con người hoặc thiên tai gây
ra trong quá khứ;
Clean-up Technology- Kỹ thuật/Công nghệ
Xử lý cuối đường ống (End-of-Pipe
Approach): Giảm các tác hại môi trường
bằng cách điều chỉnh hoặc áp dụng giải
pháp xử lý cuối đường ống đ/v một nhà máy
hoặc một qui trình sản xuất.
26/02/2013

Các Khái Niệm & Thuật Ngữ Cơ Bản



14

Clean Technology- Công Nghệ Sạch
(Cleaner Technology/Cleaner
Production/Waste Minimization/Zero Waste
Waste Reduction at Source): Tránh các tác
hại đối với môi trường tại nguồn do thải bỏ
chất thải
Giảm thiểu chất thải tại
nguồn

26/02/2013


Mối quan hệ giữa xử lý và hiệu quả cải thiện môi trường
26/02/2013

15


Sự khác nhau về cách tiếp cận SXSH & kỹ thuật xử lý
cuối đường ống
26/02/2013

16

Lợi ích tiềm năng của SXSH
Xử lý cuối đường ống
CHI
PHÍ

Sản Xuất Sạch Hơn

THỜI GIAN

17

26/02/2013
So sánh lợi ích kinh tế giữa SXSH & XLCĐÔ


Nghỉ giải lao !
[5 phút]

26/02/2013

18


Chất Thải Cơng Nghiệp

Chất Thải Là Gì?
Chi Phí Đối Với Chất Thải

19

26/02/2013


Chất Thải Là Gì?





Hoặc “chất thải là bất kỳ dạng vật chất hoặc năng
lượng nào đi ra khỏi một quy trình hoặc cơ sở sản
xuất mà khơng được sử dụng ngay từ đầu một cách
có hiệu quả nhất”



20

Chất thải là: “bất kỳ dạng vật chất hoặc năng lượng
nào đi ra khỏi một quá trình hoặc cơ sở sản xuất
dưới bất cứ hình thức nào khơng phải là sản phẩm”.

Các định nghĩa có thể khác nhau
ty đều tạo ra chất thải!
26/02/2013

các công

Dịng Vật Chất và Năng Lượng
Khí thải

Ngun liệu

Năng lượng
Nước

Sản phẩm
Phụ phẩm

Lao động
Vốn
Chất thải rắn

Năng lượng thải ra

Nước thải
26/02/2013

21


Các Loại Chất Thải
Có nhiều từ ngữ dùng để mơ tả các loại chất thải khác nhau:
• Trợ cấp
• Nhu cầu oxy sinh
hóa (BOD)
• Gẫy vỡ

• Chất rắn ơ nhiễm
• Tổn thất lõi
• Khách hàng trả lại
• Thiệt hại
• Thất thốt
• Bụi bặm
• Nước thải
• Bay hơi
• Tổn thất hệ thống
sưởi
26/02/2013

•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•

Tổn thất nhà kính
Tổn thất ẩn
Rị rỉ
Ngun liệu khơng
phù hợp
Q tải

Bao bì
Tổn thất qui trình
Làm lại
Chất lượng thứ cấp
Tổn thất kho bãi
Giặt giũ

Nguồn: Viện Công Nghệ Kaunas, Kaunas, Litva

22


Chi Phí Chất Thải Thường Được
Đánh giá Thấp
 Đối với mỗi dollar chi phí chất thải các cơng ty
tính tốn được thì có 2-3 dollar khác “bị ẩn”
trong các ghi chép kế tốn, hoặc khơng hề có
trên sổ sách kế tốn.
 Các cơng ty thường đánh giá thấp chất thải
thực sự tốn bao nhiêu chi phí, có khi thấp hơn
rất nhiều.
 Điều này thậm chí cũng xảy ra ở các công ty
26/02/2013 quản lý tốt.
lớn,

23


Chi Phí Mực Thải ở Cơng Ty Southwire
Chi phí trung bình để đổ một thùng mực thải độc hại ước

chừng 50 USD
Tuy nhiên, chi phí thực cho mỗi thùng được phát hiện là 1.300
USD:

$819
$369
$50
$47
$16
26/02/2013

: thất thoát nguyên liệu (mực, chất pha lỗng)
: chi phí hoạt động quản lý chất thải tại cơng ty;
: chi phí đổ chất thải;
: cho các hoạt động xử lý chất thải nội bộ
: trả thuế chất thải độc hại
24


Núi Băng Trơi “Chi Phí”

Chi phí chất thải có thể
giống một núi băng trơi,
chỉ nhìn thấy một phần
những chi phí này.

Chi Phí Chất Thải

Chuyển thể từ: Bierma, TJ., F.L. Waterstaraat và J. Ostrosky. 1998. “Chương 13: Tiết kiệm được chia sẻ và kế
26/02/2013

tốn quản lý mơi trường”, trong The Green Bottom Line. Greenleaf Publishing: England.

25