Khoa học giao tiếp Bài tập nhỏ

Họ và tên: Bảo Duyên
MSSV:
Lớp học phần: 212GT0511
Đề bài: “Hãy làm rõ điểm mạnh, điểm yếu của bản thân về giao tiếp và hướng khắc
phục”
Bài làm:
Giao tiếp có thể được định nghĩa đơn giản là quá trình mọi người tương tác để chia
sẻ thông tin, ý tưởng cũng như cảm xúc cá nhân. Giao tiếp đóng một vai trị rất quan
trọng trong cuộc sống của chúng ta, nó là cơng cụ chính tương tác giữa con người với
nhau. Giao tiếp là một khía cạnh rất quan trọng với sự trợ giúp của mọi người gửi cả
thơng điệp bằng lời nói bao gồm cả từ và câu và thông điệp không lời bao gồm biểu hiện
trên khuôn mặt, hành vi và thiết lập thể chất. Trong thời đại thông tin, các hình thức giao
tiếp đã được thay đổi do bản chất của sự tương tác giữa con người với nhau đã thay đổi.
Mặc dù vậy, giao tiếp vẫn thực hiện chức năng chính: phương tiện mà mọi người trao đổi
thơng tin. Đó là sự trao đổi ý tưởng, dữ kiện và cảm xúc của hai hoặc nhiều người bằng
cách sử dụng các từ, chữ cái và ký hiệu. Thế nhưng, xuất phát từ các yếu tố như sự khác
biệt về tâm lý và cá nhân cũng như các mơ hình giao tiếp được sử dụng nên mỗi người
đều có một số điểm yếu và điểm mạnh trong giao tiếp. Thông qua bài viết này, em xin
trình bày về những điểm mạnh và điểm yếu của bản thân trong giao tiếp; đồng thời tìm
cách khắc phục những điểm yếu ấy.
Trước hết, em sẽ nói về điểm mạnh của mình. Khi em đang trị chuyện với ai đó,
em muốn duy trì giao tiếp bằng mắt để có thể đọc được nét mặt của người đó, điều này
cho thấy liệu họ có sẵn sàng tham gia vào cuộc trị chuyện hay khơng và họ nghĩ gì về
những lời nói của mình. Em cố gắng duy trì chủ đề càng nhiều càng tốt và tránh bị phân
tâm vào các cuộc thảo luận không liên quan. Em luôn đặt mục tiêu giao tiếp với mọi
người trên cơ sở bình đẳng và tránh phân biệt đối xử, điều này giúp em xây dựng được

1


lịng tin và sự tơn trọng. Ngồi ra, trong khi với những người bạn đồng trang lứa, em có

xu hướng lắng nghe nhiều hơn và cho phép họ trút bầu tâm sự nhiều hơn. Trong khi ở với
những người khác hoặc gia đình quan trọng, em sẽ thêm những câu chuyện cá nhân thể
hiện kinh nghiệm của mình về chủ đề này. Nếu gặp ai đó mới, em thường trầm lặng hơn
và chỉ thích quan sát mọi người và cách họ giao tiếp để em biết được phong cách của họ.
Theo Malcom Forbes nói: “Nghệ thuật trị chuyện nằm trong lắng nghe”. Lắng
nghe là kỹ năng quan trọng nhất để giao tiếp hiệu quả. Lắng nghe không chỉ là nghe
những lời được nói ra mà cịn là nhận ra cách họ nói (ví dụ: giọng nói bị ngắt qng, tạm
dừng, ngôn ngữ cơ thể) đồng thời phải tiếp nhận và diễn giải hiệu quả những thơng điệp
đó. Em nghĩ rằng tự bản thân là một người biết lắng nghe. Em thậm chí có xu hướng
nhận thấy rằng nhiều người thích nói chuyện với mình bởi vì, hầu hết thời gian, em sẽ
lắng nghe nhiều hơn là nói, do đó thể hiện sự tôn trọng sâu sắc đối với người đối thoại.
Hơn nữa, em khơng nói q nhiều về bản thân, vì em nghĩ rằng một người nên biết bản
chất của những gì mình muốn chia sẻ với anh ta, và khơng có gì hơn để khơng làm anh ta
chán với cuộc trị chuyện của mình. Vì vậy, em cố gắng tập trung hồn tồn vào người
nói, chăm chú lắng nghe họ và tránh bị gián đoạn hết mức có thể. Ví dụ như trong lần
tương tác gần đây, em đang nói chuyện với người bạn về những con vật ni ở nhà của
cơ ấy và mặc dù em khơng có bất kỳ vật nuôi nào, em đã lắng nghe cô gái và đưa ra phản
hồi thích hợp cho cơ ấy và các câu hỏi. Em đảm bảo rằng em và bạn đang ở trong một
mơi trường thoải mái để có thể nghe thấy một cách hiệu quả.
Trong cuốn sách “Tuổi 20 – Sức hút từ kỹ năng giao tiếp” có nói: “Tuổi đơi mươi,
bạn nữ tự tin mình xinh đẹp … chẳng cần phí cơng đi giao thiệp với người khác làm gì.
Nhưng rồi một ngày, vào lúc bạn thật sự cần đến sự giúp đỡ của người khác, … chẳng có
ai thật lịng muốn giúp bạn cả”. Thơng điệp này giúp em nhận ra rằng tất cả chúng ta
đừng bao giờ quá tự tin vào bản thân mình. Đừng q nơng cạn chỉ thấy hào nhống
trước mắt mà tự cao tự đại không lo lắng tương lai. Khiêm tốn là đức tính mà em cũng
như mỗi chúng ta đều được học ở nhà trường từ thuở thơ bé. Nhờ vào tính khiêm tốn của
bản thân, những cuộc trị chuyện của mình thoải mái, dễ chịu và thú vị rất nhiều. Càng
muốn tạo ấn tượng, khoe khoang để lôi kéo sự chú ý của người khác, chúng ta chỉ càng
tạo ra một kết quả ngược lại. Vì thật ra, chính sự khiêm nhường đáng quý của bản thân đã
tạo được ấn tượng tốt đẹp hơn là sự kiêu căng, thích tỏ ra hơn người. Ở đâu có tính khiêm

2


tốn thì ở đó sẽ ít khi xảy ra giận dữ hay xung đột, bất hịa. Tính khiêm tốn khơng thể
đồng hành được với việc quá đề cao bản thân, lúc nào cũng xem mình là “cái rốn của vũ
trụ”. Khi người khác góp ý về một điều gì đó về mình, em sẽ phản hồi tích cực hơn là
phản hồi tiêu cực, tỏ ta thái độ biết ơn và tơn trọng với những góp ý đó của họ. Vì chính
những góp ý đó sẽ giúp mình sửa đổi bản thân. Chính nhờ điều đó đã giúp em tạo, kết nối
và xây dựng mối quan hệ lâu dài, tốt đẹp.
Bất kể có điểm mạnh trong giao tiếp, điểm yếu cũng là một phần của cuộc sống và
cần được hoan nghênh nếu có. Trước hết, điểm yếu của em đó là việc tự ti, lo lắng khi
trình bày, nói chuyện trước đám đơng. Bởi vì em hay nghĩ rằng họ đang tập trung vào bản
thân em hơn là thông tin em đang trình bày. Em khắc phục điểm yếu đó bằng sức mạnh
cá nhân để cố gắng làm cho bài thuyết trình trở nên thú vị để khơng tập trung q nhiều
vào người nói mà là thơng tin được trình bày cho cả nhóm.
Giao tiếp đối với em rất dễ dàng tùy thuộc vào chủ đề đang được thảo luận. Đôi
khi, em có một điểm yếu là em có thể quá trung thực với câu trả lời của mình và khơng
suy nghĩ kĩ trước khi trả lời. Em nhận ra rằng khi đang giao tiếp với mọi người, họ thực
sự không muốn sự thật vì nó rất dễ gây tổn thương và phản cảm. Em thấy rằng bản thân
mình sẽ dễ dàng giao tiếp hơn nhiều khi em có kiến thức về cuộc trị chuyện đang được
thảo luận. Thêm vào đó, em hay gặp khó khăn trong việc bắt chuyện và dẫn dắt cuộc trị
chuyện hay khơng biết thời điểm nào là thích hợp để thêm thơng tin quan trọng vào cuộc
trị chuyện. Đơi khi em q im lặng, điều đó thể khiến em không thể làm quen với những
người bạn mới.
Trong khi tương tác nhóm, em cảm thấy nó khó nói chuyện với nhiều người cùng
một lúc. Vì em nhận được nhiều thông tin; đồng thời, em cố gắng hết sức để lắng nghe họ
một cách hiệu quả. Tuy nhiên, với lượng thông tin nhiều như thế, thật sự rất khó để em có
thể xử lý thơng tin cùng một lúc. Trong lần tương tác nhóm gần đây nhất, em đã làm một
câu đố với ba người bạn và tất cả họ đều đặt câu hỏi cho mình cùng một lúc khiến em

cảm thấy rất khó để lắng nghe tất cả các câu hỏi.
Lời nói ln có sức mạnh. Sự khác biệt giữa việc nhận được cơng việc đó, giành

3


được sự tơn trọng của sếp, hoặc thậm chí có một bài phát biểu hay trước khán giả và
không thuyết phục được họ về bất cứ điều gì là ở những từ ngữ mình sử dụng. Một điểm
yếu khác trong giao tiếp mà em đang mắc phải là rào cản, do dự và “từ ngữ không khéo
léo”. Những từ như, “uh...”, “umm…”, “đại loại là…” và những từ khác thể hiện sự
không chắc chắn và mơ hồ. Khi em sử dụng chúng khi nói chuyện với giáo viên hay là
bạn bè, nghĩa là em đang khơng chắc chắn và khó thuyết phục họ trong bất kỳ thông điệp
em đang cố gắng truyền tải và người đó có thể khơng nhận được thơng điệp đó tốt. Có thể
nói đến là trong cuộc phỏng vấn vào câu lạc bộ, em luôn ấp úng, do dự khi trả lời các câu
hỏi hay nói chuyện với các anh chị trong câu lạc bộ, việc đó khiến cho họ khơng thể hiểu
rõ về thơng điệp em muốn truyền tải. Có lẽ vì sự thiếu tự tin và sự chuẩn bị kỹ lưỡng đã
khiến cơ hội em được trở thành thành viên của câu lạc bộ ấy gần bằng không.
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, em cũng nhận thấy rằng giao tiếp
phi ngôn ngữ cũng là một trong những điểm yếu nhất của bản thân. Giao tiếp phi ngôn
ngữ thường bao gồm tư thế, giọng điệu, cử chỉ, nét mặt và ngôn ngữ cơ thể. Em không
thể giao tiếp hiệu quả thông qua ngôn ngữ cơ thể vì em khơng thể tự mình truyền tải
thơng điệp hay diễn giải rõ ràng những gì người khác cố gắng truyền đạt cho mình.
Thơng điệp mà người kia nhận được và hiểu được có thể khơng giống với thông điệp mà
em dự định đưa ra khi hành động phi ngôn ngữ của bạn không phù hợp với thơng điệp
bằng lời nói của bạn.
Để giao tiếp tốt, ứng xử khéo léo trong cuộc sống cũng như công việc và xã hội,
bây giờ là lúc để xem xét những gì nên làm để cải thiện điểm yếu về giao tiếp của bản
thân và lấp đầy khoảng trống trong giao tiếp với mọi người xung quanh. Đầu tiên, để có
thể tránh được việc lo lắng khi nói chuyện trước đám đơng hay nhiều người, bản thân em
nhận thấy phải có sự chuẩn bị kĩ càng, thích hợp trước khi nói chuyện hay phát biểu. Em

phải xác định nguyên nhân khiến bản thân lo lắng, viết ra những lý do khiến mình lo lắng
khi trình bày hoặc thuyết trình. Điều này sẽ giúp em xác định những việc cụ thể để làm

4


việc. Em sẽ dành thêm thời gian luyện nói sẽ giúp giảm bớt sự lo lắng đó. Để tránh những
tình huống khiến em có thể e ngại, em có thể bắt đầu bằng cách hình dung tưởng tượng

2


những sự việc diễn ra khi giao tiếp với đối tượng nào đó, em sẽ bắt đầu cảm thấy dễ dàng
và ít lo âu hơn. Hình dung cách thức và “diễn trình giao tiếp” giúp tạo niềm tin vào chính
mình ngay trong suy nghĩ của mình. Bởi vì nếu chúng ta khơng tin rụt rè có thể khắc
phục được, và cũng khơng muốn khắc phục thì ai có thể giúp mình được? Bên cạnh đó,
em cần phải rõ ràng và thẳng thắn khi nói chuyện với người khác, đặc biệt là những
người có thẩm quyền cao hơn. Phải ln có niềm tin và bỏ những lời nói lung tung. Một
cách để tránh chúng là chuẩn bị trước những gì bản thân em sẽ nói. Viết chúng ra trước
và thực hành trước gương cũng hữu ích. Em sẽ hỏi họ một cách lịch sự nếu họ hiểu
những gì em vừa nói. Khi làm những điều này, mọi người sẽ coi trọng lời nói của em hơn
và họ sẽ hiểu rằng ý kiến hoặc thông điệp của bạn là quan trọng. Tùy từng trường hợp mà
em sử dụng ngơn từ thích hợp để giao tiếp. Ví dụ khi nói chuyện với giáo viên, cấp trên
sẽ khác với khi bạn trò chuyện với bạn bè thân thiết. Và điều quan trọng em luôn nhớ là
cần “uốn lưỡi bảy lần trước khi nói”. Trong xã hội ngày càng phát triển thì địi hỏi chúng
ta cần phải khơn khéo khi nói và làm. Người khác có thể đánh giá con người chúng ta qua
mọi lời nói và hành động của mình. Vì thế, việc “uốn lưỡi bảy lần trước khi nói” sẽ đem
lại những giá trị hữu ích và hiệu quả, tạo cơ hội giúp em cẩn thận hơn với những sai lầm
tương tự mà bản thân đã vấp phải; đồng thời cải thiện những kĩ năng giao tiếp và mở
thêm các mối quan hệ trong học tập cũng như trong cuộc sống. Em sẽ tăng cường vốn từ

ngữ của bản thân thông qua việc đọc sách, tài liệu cũng như đối thoại với mọi người. Có
vốn từ ngữ đa dạng sẽ tạo điều kiện cho cuộc giao tiếp phát triển. Trong những cuộc trò
chuyện phức tạp, em càng phải ý thức và nhạy bén trong lời nói và cử chỉ của mình. Sử
dụng giọng điệu trung tính, duy trì giao tiếp bằng mắt và để ý phản ứng của người khác.
Nếu đưa tin xấu, em kể những điều tích cực về người đó, sau đó là tin xấu, và cuối cùng
là nói những lời động viên với họ. Ngoài ra, khi giao tiếp, chúng ta cũng không được
quên ngôn ngữ cơ thể. Ngôn ngữ cơ thể sẽ cho thấy mọi cảm xúc và suy nghĩ của mình,
thậm chí là cả thái độ của bản thân đối với người đối diện. Vì thế, để cải thiện về ngôn
ngữ cơ thể của bản thân, em cần phải nhạy cảm với những hành động thể chất của mình
khi nói chuyện với một người khác và nhạy cảm với cử chỉ của người kia, như vậy em sẽ
biết cách đáp lại thật tốt. Những điều này có thể mất rất nhiều thời gian và thực hành để

5


hồn thiện, nhưng khi em bắt đầu có ý thức về các tín hiệu phi ngơn ngữ của mình, kỹ
năng giao tiếp của bản thân chắc chắn sẽ được cải thiện hơn.
Tóm lại, kỹ năng giao tiếp rất quan trọng, nó kết nối những mối quan hệ lại gần
nhau hơn. Vì vậy văn hóa ứng xử khi giao tiếp cần thật khéo léo và chú tâm dẫn đến sự
thành công. Qua việc tìm hiểu về điểm mạnh, điểm yếu trong giao tiếp và cách khắc phục
hiệu quả, bản thân em nhận thấy rằng, giao tiếp là một hoạt động thường xuyên, kỹ năng
giao tiếp là một kỹ năng quan trọng, vì nó là kỹ năng nên cần có sự rèn luyện liên tục
theo thời gian. Nhưng khơng thể có được kỹ năng tốt trong ngày một ngày hai được mà
em phải cố gắng rèn luyện trong mọi cuộc giao tiếp hàng ngày để tự hoàn thiện bản thân,
đáp ứng yêu cầu trong học tập và công tác sau này.

6