VẬT LIỆU SINH HỌC TRONG CHỮA TRỊ XƠ VỮA ĐỘNG MẠCH pptx

MÔN H C:Ọ
CÔNG NGH V T LI U Y SINH H CỆ Ậ Ệ Ọ
V T LI U SINH H C VÀ NG D NGẬ Ệ Ọ Ứ Ụ
(Dành cho sinh viên năm 4)
V T LI U SINH H C TRONG CH A TRẬ Ệ Ọ Ữ Ị
X V A Đ NG M CHƠ Ữ Ộ Ạ
I. Gi i thi u chung v x v a đ ng m ch.ớ ệ ề ơ ữ ộ ạ
B nh tim m ch là tên gi t ng i hàng đ u trên toàn th gi i. T năm 2004, th gi i đãệ ạ ế ườ ầ ế ớ ừ ế ớ
có 17,1 tri u ng i ch t (chi m 29% các ca t vong). Trong đó 7,2 tri u ng i ch t vệ ườ ế ế ử ệ ườ ế ề
b nh m ch vành, 5,7 tri u ng i ch t vì tai bi n m ch máu não.ệ ạ ệ ườ ế ế ạ
B nh tim m ch có nhi u lo i nh b nh m ch vành, tai bi n m ch máu não, b nh đ ngệ ạ ề ạ ư ệ ạ ế ạ ệ ộ
m ch ngo i vi, b nh th p tim, tim b m sinh… Tuy nhiên, b nh tim m ch có th chiaạ ạ ệ ấ ẩ ệ ạ ể
thành 3 lo i theo mô đích mà chúng tác đ ng: b nh tim, b nh m ch máu, b nh van.ạ ộ ệ ệ ạ ệ
B nh c tim là hi n t ng m t ch c năng m t ph n hay toàn ph n tim. Hi n t ng nàyệ ơ ệ ượ ấ ứ ộ ầ ầ ệ ượ
xãy ra khi m ch máu nuôi tim t c ngh n, b nh tim b m sinh… Căn b nh này làm choạ ắ ẽ ệ ẩ ệ
l ng máu t tim đi nuôi c th gi m m nh. ượ ừ ơ ề ả ạ
Đ i v i van tim, b nh th ng g p nh t là h van. Van tim có ch c năng duy trì dòng máuố ớ ệ ườ ặ ấ ở ứ
ch y theo m t chi u thông qua ho t đ ng đóng m . M i van th ng có nhi u h n 2 láả ộ ề ạ ộ ở ỗ ườ ề ơ
van, khi các là van này đóng không ch t v i nhau, m t l ng máu s di chuy n ng cặ ớ ộ ượ ẽ ể ượ
chi u. Đi u này làm gi m l ng máu đi nuôi c th .ề ề ả ượ ơ ể
B nh m ch máu là nh ng căn b nh liên quan đ n m ch máu nh là b nh x v a đ ngệ ạ ữ ệ ế ạ ư ệ ơ ữ ộ
m ch, b nh phù m ch. Nh ng căn b nh v m ch máu đ u r t nguy hi m đ i v i b nhạ ệ ạ ữ ệ ề ạ ề ấ ể ố ớ ệ
nhân. Khi m ch máu v ho c t c ngh n có th d n đ n t vong, b i li t…Hàng năm trênạ ỡ ặ ắ ẽ ể ẫ ế ử ạ ệ
th gi i có kho ng r t nhi u ng i t vong vì nh i máu c tim và đ t qu . Đây là haiế ớ ả ậ ề ườ ử ồ ơ ộ ỵ
trong nh ng b nh gây t vong hàng đ u hi n nay và đ u xu t phát t m t nguyên nhân, đóữ ệ ử ầ ệ ề ấ ừ ộ
là ch ng huy t kh i do x v a đ ng m ch (atherosclerosis). Ngày nay, cùng v i ch đ ănứ ế ố ơ ữ ộ ạ ớ ế ộ
giàu ch t béo, l i v n đ ng, căn b nh này có xu h ng ngày càng gia tăng trên toàn thấ ườ ậ ộ ệ ướ ế
gi i và là nguyên nhân hàng đ u gây ch t ng i.ớ ầ ế ườ
II. C u t o đ ng m chấ ạ ộ ạ
Trong c th , m ch máu đ c chiaơ ể ạ ượ
làm 3 lo i: đ ng m ch, tĩnh m ch,ạ ộ ạ ạ

mao m ch. Mao m ch có c u t oạ ạ ấ ạ
đ n gi n nh t bao g m m t hayơ ả ấ ồ ộ
nhi u l p n i mô. Đ ng m ch vàề ớ ộ ộ ạ
tĩnh m ch có c u t o ph c t p h n,ạ ấ ạ ứ ạ ơ
bao g m ba l p t bào: l p ngoàiồ ớ ế ớ
(adventitia), l p gi a (media), l pớ ữ ớ
trong (intima).
L p ngoài bao g m màng đàn h i và mô liên k t.ớ ồ ồ ế
L p gi a bao g m các t bào c tr n. Các t bào này góp ph n làm gia tăng đ b n vàớ ữ ồ ế ơ ơ ế ầ ộ ề
kh năng ch u áp su t c a đ ng m ch. Trong l p gi a có r t nhi u các s i collagen, s iả ị ấ ủ ộ ạ ớ ữ ấ ề ợ ợ
đàn h i, đ u này giúp cho l p gi a có tính đàn h i cao.ồ ề ớ ữ ồ
L p trong là l p trong cùng c a m ch máu, ti p xúc tr c ti p v i dòng máu. L p trongớ ớ ủ ạ ế ự ế ớ ớ
cùng ti p xúc v i m ch máu là l p t bào n i mô. Các t bào n i mô có d ng d t, bao phế ớ ạ ớ ế ộ ế ộ ạ ẹ ủ
hoàn toàn lòng trong m ch máu. Các t bào này có vai trò ch ng đông máu và ti t ra nh ngạ ế ố ế ữ
nhân t tăng tr ng hình thành m ch máu m i. D i l p n i mô là l p c n n i mô. L pố ưở ạ ớ ướ ớ ộ ớ ậ ộ ớ
c n n i mô là m t l p mô liên k t ch a nguyên bào s i. D i l p c n n i mô là màng đànậ ộ ộ ớ ế ứ ợ ướ ớ ậ ộ
h i trong.ồ
Tuy đ ng m ch và tĩnh m ch đ u có c u trúc c b n gi ng nhau nh ng gi a chúng v nộ ạ ạ ề ấ ơ ả ố ư ữ ẫ
có nh ng khác bi t: thành đ ng m ch dày h n tĩnh m ch, đ ng m ch có đ b n và khữ ệ ộ ạ ơ ạ ộ ạ ộ ề ả
năng ch u áp su t cao h n tĩnh m ch, trong nh ng đ ng m ch l n còn có màng bao bênị ấ ơ ạ ữ ộ ạ ớ
ngoài.
III. X v a đ ng m chơ ữ ộ ạ
a. Gi i thi uớ ệ
V a x đ ng m ch (atherosclerosis) là s k t h p gi a “v a” (atheroma) và “x ” đ ngữ ơ ộ ạ ự ế ợ ữ ữ ơ ộ
m ch (sclerosis).ạ
Hi n t ng v a x đ ng m ch là do s tích t lipid LDL trên thành đ ng m ch. Đi u nàyệ ượ ữ ơ ộ ạ ự ụ ộ ạ ề
làm cho thành đ ng m ch tr nên dày h n, c ng h n ngăn c n s di chuy n c a dòngộ ạ ở ơ ứ ơ ả ự ể ủ
máu. Đ ng th i, khi mãng v a x b bong kh i m ch máu s gây nên hi n t ng đôngồ ờ ữ ơ ị ỏ ạ ẽ ệ ượ
máu t i v trí v a x .ạ ị ữ ơ
b. C chơ ế

LDL (low density lipoprotein) là m t trong 5 lo i lipoprotein chính trong c th . LDL cóộ ạ ơ ể
thành ph n là chu i apolipoprotein B-100 (Apo B-100 ch a 4536 acid amin), cholesterol,ầ ỗ ứ
triglycerin
LDL là lo i lipoprotein đ c đ c ti t b i gan. LDL có ngu n g c t vLDL (very lowạ ộ ượ ế ở ồ ố ừ
density lipoprotein.).
Ng c l i v i LDL, trong c th còn t n t i lipoprotein HDL (high density lipoprotein).ượ ạ ớ ơ ể ồ ạ
HDL có kích th c nh n h n LDL nh ng ch a m t đ protein cao h n. Đây là m t lo iướ ỏ ơ ư ứ ậ ộ ơ ộ ạ
protein t t. HDL đ c xem là có th lo i b cholesteron trong mãnh x v a và v nố ượ ể ạ ỏ ơ ữ ậ
chuy n nó v gan. N ng đ HDL trong c th cao là gi m nguy c gây b nh tim m ch.ể ề ồ ộ ơ ể ả ơ ệ ạ
Hi n t ng v a x đ ng m ch tr i qua các b c sau: tích t LDL trong l p c n n i mô,ệ ượ ữ ơ ộ ạ ả ướ ụ ớ ậ ộ
kích thích ph n ng viên t o t bào foam, s vôi hoá mãng v v a, t o kh i máu đông.ả ứ ạ ế ự ơ ữ ạ ố
1. Tích t LDLụ
Giai đo n đ u tiên c a quá trình t o v a x đ ng m ch là s xâm nh p LDL qua l p n iạ ầ ủ ạ ữ ơ ộ ạ ự ậ ớ ộ
mô vào trong l p c n n i mô. vLDL (very low density lipopotein) đ c s n sinh ra t ganớ ậ ộ ượ ả ừ
tu n hoàn theo dòng máu. vLDL đ c chuy n hoá thành LDL thông qua ho t đ ng enzymầ ượ ể ạ ộ
lipoprotein lipase. Các LDL này s th m qua l p n i mô và b gi a l i trong l p c n n iẽ ấ ớ ộ ị ữ ạ ớ ậ ộ
mô.
2. Lích thích ph n ng viêm.ả ứ
Trong l p c n n i mô, LDL kích thích t bào thành m ch máu ti t ra nh ng ch t oxi hoáớ ậ ộ ế ạ ế ữ ấ
LDL. Đ ng th i, LDL kích thích s bi n đ i monocyte thành đ i th c bào. Quá trình oxiồ ờ ự ế ổ ạ ự
hoá có hai đo n ạ
- Khi ch a có s xu t hi n c a monocyte, LDL b oxi hoá m t ph n d n đ n sư ự ậ ệ ủ ị ộ ầ ẫ ế ự
thay đ i trong phân t apoB.ổ ử
- Sau đó, monocyte xu t hi n, monocyte đ c bi n đ i thành đ i th c bào, quáấ ệ ượ ế ổ ạ ự
trình oxi đ c ti n hành nhanh h n. K t qu là LDL không còn đ c nh n di n b i thượ ế ơ ế ả ượ ậ ệ ở ụ
th ban đ u và nó đ c h p th vào trong t bào. Nh ng t bào h p th LDL có huy tể ầ ượ ấ ụ ế ữ ế ấ ụ ế
t ng có nhi u bóng g i là t bào foam.ươ ề ọ ế
3. S vôi hoá mãng v a x .ự ữ ơ
Trên b m t l p v a x có nhân t tăng tr ng mô beta (tissue growth factor beta) vàề ặ ớ ữ ơ ố ưở
oxysterol. Hai nhân t này kích thích t bào gây vôi hoá. Hi n t ng này làm cho mãnh v aố ế ệ ượ ữ

x tr nên c ng h n, d b tróc.ơ ở ứ ơ ễ ị
4. T o kh i đông máuạ ố
Nhân t mô (tissue factor) là nh ng tác nhân có kh năng gây đông máu. Thông th ng,ố ữ ả ườ
nh ng nhân t này ch t n t i l p ngoài.ữ ố ỉ ồ ạ ở ớ
LDL b oxi hóa c m ng t bào n i mô ti t ra nh ng nhân t tăng tr ng gây đông máu. ị ả ứ ế ộ ế ữ ố ưở
Đ ng th i, LDL c ch t bào n i mô ti t ra nh ng nhân t c ch t o máu đông nhồ ờ ứ ế ế ộ ế ữ ố ứ ế ạ ư
nhân t ho t hóa plasminogen (plasminogen activator), nhân t gây giãn m ch.ố ạ ố ạ
c. Nh ng b nh nguy hi m do v a x đ ng m chữ ệ ể ữ ơ ộ ạ
V a x đ ng m ch có th d n đ n nh ng căn b nh nguy hi m theo các c ch sau:ữ ơ ộ ạ ể ẫ ế ữ ệ ể ơ ế
- Mãng x v a ngày càng to ra, che kín lòng m ch làm gi m l ng máu lu7 thôngơ ữ ạ ả ượ
ho c b t kín toàn lòng m c gây t c ngh n hoàn toàn.ặ ị ạ ắ ẽ
- Mãng v a x b bong ra, hình thành c c máu đông t i v trí bong làm t c ngh nữ ơ ị ụ ạ ị ắ ẽ
m ch máu.ạ
- Sau khi bong ra, mãng v a x tu n hoàn trong m ch máu di chuy n đ n nh ngữ ơ ầ ạ ể ế ữ
m ch máu nh h n, làm t c m t ph n hoàn toàn m ch máu đó.ạ ỏ ơ ắ ộ ầ ạ
Hi n t ng x v a đ ng m ch gây ra nh ng căn b nh r t nguy hi m nh ệ ượ ơ ữ ộ ạ ữ ệ ấ ể ư
- Nh i máu c tim (t c m ch máu nuôi tim)ồ ơ ắ ạ
- Tai bi n não (t c m ch máu não)ế ắ ạ
- Li t chi (t c m ch máu chi)…ệ ắ ạ
Các căn b nh trên gây hi n t ng t vong và tàn ph su t đ i v i t l cao mà không hệ ệ ượ ử ế ố ờ ớ ỉ ệ ế
có d u hi u báo tr c. ấ ệ ướ
1. Nh i máu c tim:ồ ơ
Nh i máu c tim là căn b nh gây ra do t c đ ng m ch vành. Đ ng m ch vành là h đ ngồ ơ ệ ắ ộ ạ ộ ạ ệ ộ
m ch nuôi máu c tim. T c đ ng m ch vành d n đ n thi u máu c c b tim. Nh ng tạ ơ ắ ộ ạ ẫ ế ế ụ ộ ở ữ ế
bào c tim n u không đ c cung c p máu trong th i gian dài s b ch t. T bào tim có thơ ế ượ ấ ờ ẽ ị ế ế ể
ch t m t ph n ho c ch t hoàn toàn tùy theo m c đ t c ngh n. Khi t bào c tim b ch tế ộ ầ ặ ế ứ ộ ắ ẽ ế ơ ị ế
s d n đ n nh ng h u qu nghiêm tr ng nh l ng máu tu n hoàn c th b gi m làmẽ ẫ ế ữ ậ ả ọ ư ượ ầ ơ ể ị ả
cho cô th tr nên y u đu i ho c gây ra li t b ph n ho c d n đ n t vong.ể ở ế ố ặ ệ ộ ậ ặ ẫ ế ử
2. 2. Tai bi n m ch máu nàoế ạ
Tai bi n m ch máu não là căn b nh gây ra do t c đ ng m ch não ho c đ ng m ch c nhế ạ ệ ắ ộ ạ ặ ộ ạ ả

d n lên não. Đ u này d n đ n li t m t ph n ho c hoàn toàn não.ẫ ề ẫ ế ệ ộ ầ ặ
.
3. Li t chiệ
Thi u máu chi, li t chi có th gây ra do t c đ ng m ch chi. ế ệ ể ắ ộ ạ
d. Nh ng ph ng pháp ch a tr hi n nayữ ươ ữ ị ệ
1. Thu cố
Dùng trong tr ng h p t c m ch máu nh (d i 50%). Thu c th ng đ c dùng đ h nườ ợ ắ ạ ẹ ướ ố ườ ượ ể ạ
ch tình tr ng v a x thêm c a b nh nhân.ế ạ ữ ơ ủ ệ
u đi m:Ư ể
- Không ph i can thi p b ng ph u ả ệ ằ ẫ thu t.ậ
Nh c đi m:ượ ể
- Không dùng trong nh ng ữ tr ng h p h p n ng ( h n 50%)ườ ợ ẹ ặ ơ
- Không th hoàn toán ch a tr kh i b nh.ể ữ ị ỏ ệ
- Dùng thu c su t đ i.ố ố ờ
2. B c c u đ ng m ch.ắ ầ ộ ạ
B c c u đ ng m ch (Ph u thu t n i t t). S d ng đo n đ ng m ch t thân ho c nhânắ ầ ộ ạ ẫ ậ ố ắ ử ụ ạ ộ ạ ự ặ
t o n i gi a đ ng m ch (nh đ ng m ch ch ) và đ ng m ch vành. Ph ng pháp nàyạ ố ữ ộ ạ ư ộ ạ ủ ộ ạ ươ
dùng trong tr ng h p t c nhi u n i trên đ ng m ch vành.ườ ợ ắ ề ơ ộ ạ
Khuy t đi m: ế ể
- Ph u thu t xâm l n vào c th b nh nhân.ẫ ậ ấ ơ ể ệ
- K thu t ph u thu t ph c ỹ ậ ẫ ậ ứ t p.ạ
- Có th gây ho i t t i v ể ạ ử ạ ị trí l y m ch máu.ấ ạ
- Th ng s d ng m t l n.ườ ử ụ ộ ầ
- Không hoàn toàn ch a tr ữ ị d t b nh v a x đ ngứ ệ ữ ơ ộ m chạ
3. Đ t stentặ
Đ t stent (Ph u thu t t o hình). S d ng khung kim lo i nong lòng m ch b x v aặ ẫ ậ ạ ử ụ ạ ạ ị ơ ữ
ph c h i đ ng kính trong m ch máu.ụ ồ ườ ạ
u đi m:Ư ể
- Ít xâm l n b nh nhânấ ệ
- Ph u thu t ít ph c t p.ẫ ậ ứ ạ

- B nh nhân ph c h i nhanh.ệ ụ ồ
Nh c đi m:ượ ể
- Ph i u ng thu c ch ng mi n d ch su t đ iả ố ố ố ễ ị ố ờ
- Kh năng v a xả ữ ơ tr l i t i v trí banở ạ ạ ị
đ u cao.ầ
- Không ch a trữ ị hoàn toàn b nh xệ ơ
v a.ữ
Nh c đi m chung c a nh ng ph ng pháp này:ượ ể ủ ữ ươ
- Không hoàn toàn b mãng x v a. ỏ ơ ữ
- Kh năng tái phát tr l i caoả ở ạ
- S d ng thu c trong th i gian dài.ử ụ ố ờ
- Giá thành cao.
IV. Giá th đông m chể ạ
Hi n nay các nhà khoa h c đang t p trung theo h ng nghiên c u m i là s d ng các giáệ ọ ậ ướ ứ ớ ử ụ
th m ch máu t nh ng ngu n khác nhau đ thay th hoàn toàn đo n đ ng m ch b xể ạ ừ ữ ồ ể ế ạ ộ ạ ị ơ
v a.ữ
Giá th m ch máu là c u trúc sinh h c hình ng,có kh năng h tr s bám c a các t bàoể ạ ấ ọ ố ả ỗ ợ ự ủ ế
m ch máu.ạ
Giá th m ch máu đ c chia thành 2 lo i: giá th m ch máu đ ng kính l n và giá thể ạ ượ ạ ể ạ ườ ớ ể
m ch máu đ ng kính nh .ạ ườ ỏ
1. Giá th m ch máu đ ng kính l n (l n h n 6 mm).ể ạ ườ ớ ớ ơ
Giá th có đ ng kính l n khi ghép vào bên trong c th đ t đ c nhi u thành công h nể ườ ớ ơ ể ạ ượ ề ơ
giá th đ ng kính nh . Giá th đ ng kính l n này ít g p ph i hi n t ng đông máu, ítể ườ ỏ ể ườ ớ ặ ả ệ ượ
gây thài lo i mi n d ch, d thao tác…ạ ễ ị ễ
Hi n nay trên th tr ng có nhi u lo i giá th đ ng kính l n đã th ng m i hoá nhệ ị ườ ề ạ ể ườ ớ ươ ạ ư
Darcon, ePTFE. Hai lo i này đ u là polymer. Darcon có b n ch t là ạ ề ả ấ Polyethylene
terephthalate. ePTFE có b n ch t là polytetrafluoroethylene.ả ấ
2. Giá th m ch máu có đ ng kính nh (nh h n 6 mm)ể ạ ườ ỏ ỏ ơ
Nh ng khó khăn giá th đ ng kính nhữ ể ườ ỏ
- Khó khăn trong quá trình ch t oế ạ

- Có đ b n áp su t kém, khó t n t i d i áp l c m ch máu ho c b phình to.ộ ề ấ ồ ạ ướ ự ạ ặ ị
- Gây hi n t ng đông máu trong lòng m chệ ượ ạ
- H p tr l i do s tăng s n quá m c l p trong sau khi ghép.ẹ ở ạ ự ả ứ ớ
- Kh năng n i m nh ghép v i giá th ch mả ố ả ớ ể ậ
Nh ng yêu c u v i giá th đ ng m ch đ ng kính nhữ ầ ớ ể ộ ạ ườ ỏ
- T ng h p sinh h c (không b c th th i lo i, không đ c tính)ươ ợ ọ ị ơ ể ả ạ ộ
- S m m d o đ ch u đ c áp l c dòng máu. (ch u đ c áp l c 2000 mmHg)ự ề ẻ ể ị ượ ự ị ượ ự
- Không gây đông máu
- Ch ng l i ch ng phình m ch.ố ạ ứ ạ
- Đáp ng tái c u trúcứ ấ
- S tăng tr ng t bào m ch máu bên trong giá th sau khi c y ghépự ưở ế ạ ể ấ
- T ng h p c u trúc t nhiênươ ợ ấ ự
- Ngòai ra còn ph i d dàng thao tác, s n xu t, kh trùng, l u tr , có nhi u hình d ngả ễ ả ấ ử ư ữ ề ạ
kích th c.ướ
H p tr l i do sẹ ở ạ ự
tăng s n quá m cả ứ
l p trong sau khiớ
ghép
S th t b i m nh ghépự ấ ạ ả
trong c th . A M u đ iơ ể ẫ ố
ch ng. B M ch phình. Cứ ạ
M ch b tiêu bi nạ ị ế
V. Các ph ng pháp t o giá th đ ng m chươ ạ ể ộ ạ
Đ thay th m t đo n đ ng m ch, ng i ta có th s d ng chính m ch máu c a bênhể ế ộ ạ ộ ạ ườ ể ử ụ ạ ủ
nhân. Thông th ng, ng i ta s d ng tĩnh m ch đ làm m nh ghép đ ng m ch. Tuyườ ườ ử ụ ạ ể ả ộ ạ
nhiên, nh v y c n ti n hành thêm m t đ t ph u thu t đ l y tĩnh m ch, v trí l y th ngư ậ ầ ế ộ ợ ẫ ậ ể ấ ạ ị ấ ườ
b ho i t và c u trúc đ ng m ch và tĩnh m ch khác nhau nên quá trình tái c u trúc đ ngị ạ ử ấ ộ ạ ạ ấ ộ
m ch g p khó khăn. Đ ng m ch đ ng lo i thì ngu n m u r t hi m, không th đáp ngạ ặ ộ ạ ồ ạ ồ ẫ ấ ế ể ứ
nhu c u. Đ ng m ch khác loài có ngu n m u d i dào nh ng gây đáp ng mi n d chầ ộ ạ ồ ẫ ồ ư ứ ễ ị
m nh. Do đó ng i ta h ng t i t o giá th t nh ng s n ph m t nhiên. ạ ườ ướ ớ ạ ể ừ ữ ả ẩ ự

1. Ph ng pháp t o:ươ ạ
Ph ng pháp này t o giá th t nh ng phân t nh . Nh ng phân t này liên k t v i nhauươ ạ ể ừ ữ ử ỏ ử ử ế ớ
t o thành giá th . Nh ng phân t này có th n là nh ng monomer đ t o thành polymerạ ể ữ ừ ể ữ ể ạ
ho c phân t protein nh collagen, fibrin.ặ ử ư
Nh ng giá th polymer đ c t o t nh ng mononer. ữ ể ượ ạ ừ ữ
Nh ng giá th này có u đi m là d t o, có th s n xu t s l ng l n.ữ ể ư ể ễ ạ ể ả ấ ố ượ ớ
Khuy t đi m là không ph i là c u trúc t nhiên trong c th s ng, không h tr s di cế ể ả ấ ự ơ ể ố ỗ ợ ự ư
và tăng tr ng c a t bào.ưở ủ ế
Giá th hydrogel (giá th không th m n c) đ c t o t nh ng protein c th nhể ể ấ ướ ượ ạ ừ ữ ơ ể ư
collagen, fibrin.
Nh ng ph ng pháp này có u đi m là nh ng protein này là c u trúc t nhiên trong c thữ ươ ư ể ữ ấ ự ơ ể
s ng, h tr s di c và tăng tr ng c a t bào giúp cho quá trình tái c u trúc nhanh h n.ố ỗ ợ ư ư ưở ủ ế ấ ơ
Nh c đi m: kích thích đáp ng mi n d ch (do ngu n g c th ng khác loài), nhanh phânượ ể ứ ễ ị ồ ố ườ
hu , giá thành cao.ỷ
2. Ph ng pháp “phá’:ươ
lactic acid
poly-L- lactic acid
Polymer hoá
Fibrinogen
Thrombin+Ca
2+
Ca
2+
Thrombin+Fbrinogen
Ph ng pháp này t o giá th b ng cách kh t bào (decellularization). Đ ng m ch khácươ ạ ể ằ ử ế ộ ạ
loài có c u trúc t ng t nh đ ng m ch ng i, có s l ng m u l n nh ng gây đáp ngầ ươ ự ư ộ ạ ườ ố ượ ẫ ớ ư ứ
mi n d ch m nh. Do đó, đ làm gi m tính kháng nguyên c a giá th khác loài, ng i taễ ị ạ ể ả ủ ể ườ
ti n hành lo i b thành ph n t bào bên trong b i vì t bào mang nhi u kháng nguyên, gâyế ạ ỏ ầ ế ở ế ề
đáp ng mi n d ch m nh.ứ ễ ị ạ
u đi m:Ư ể

- Khuôn n n mô, c quan sau khi kh t bào có c u trúc và thành ph n g n gi ngề ơ ử ế ấ ầ ầ ố
v i mô, c quan ban đ u. Đi u này giúp cho quá trình ghép giá th và đ ng hoá giá thớ ơ ầ ề ể ồ ể
trong c th nh n tr nên d dàng h n.ơ ễ ậ ở ễ ơ
- Khuôn n n kh t bào có thành ph n protein gi ng nh c quan ban đ u nên hề ử ế ầ ố ư ơ ầ ỗ
tr t t cho s di c và sinh s n c a nh ng t bào thu c c quan đó.ợ ố ự ư ả ủ ữ ế ộ ơ
Khuy t đi m:ế ể
- Ph ng pháp này ch s d ng đ c cho m t s mô, c quan có c u trúc đ n gi n,ươ ỉ ử ụ ượ ộ ố ơ ấ ơ ả
có đ b n c h c.ộ ề ơ ọ
- Trong quá trình lo i t bào nh h ng m t ph n đ n c u trúc ECM bên ngoài.ạ ế ả ưở ộ ầ ế ấ
- Kh năng gây đáp ng mi n d ch v n còn khá cao.ả ứ ễ ị ẫ
Hi n nay, các ph ng pháp kh t bào th ng đ c s d ng là: v t lý, hoá h c, enzym.ệ ươ ử ế ươ ượ ử ụ ậ ọ
M i ph ng pháp đ u có nh ng u đi m, nh c đi m riêng và đ u có tác đ ng nh t đ nhỗ ươ ề ữ ư ể ượ ể ề ộ ấ ị
lên khuôn n n ngo i bào. Khi s d ng nên k t h p nhi u lo i.ề ạ ử ụ ế ợ ề ạ
VI. Thành ph n t bào tham gia vào đ ng m chầ ế ộ ạ
Nh ng t bào v n có trong đ ng m ch nh n i mô, t bào c tr n, nguyên bào s i làữ ế ố ộ ạ ư ộ ế ơ ơ ợ
thành ph n th ng đ c s d ng đ i v i m nh ghép. Các t bào này ngoài ch c năngầ ườ ượ ử ụ ố ớ ả ế ứ
riêng bi t, chúng đ u có nh ng ch c năng chung nh là bao ph giá th đ h n ch di nệ ề ữ ứ ư ủ ể ể ạ ế ệ
tích ti p xúc giá th v i máu, t đó làm giám tính kháng nguyên, đ ng th i khi có t bàoế ể ớ ừ ồ ờ ế
bên trong giá th , quá trình tái c u trúc di n ra nhanh h n, giúp quá trình lành nhanh h n.ể ấ ễ ơ ơ
T bào c tr n đ c đ a vào bên trong giá th đ t o đ b n c h c cho giá th .ế ơ ơ ượ ư ể ể ạ ộ ề ơ ọ ể
T bào n i mô đ c đ a vào bên trong lòng giá th đ ngăn ch n hi n t ng đông máu vàế ộ ượ ư ể ể ặ ệ ượ
giúp t o m ch máu nuôi t bào c tr n bên trong.ạ ạ ế ơ ơ
Ph ng phápươ Tác đ ngộ nh h ng ECMẢ ưở
Đông l nh nhanhạ
(v t lý)ậ
Tinh th băng phá v t bàoể ỡ ế Kh năng phá hu ECM caoả ỷ
L c c h c (v t lý)ự ơ ọ ậ Dùng áp su t phá v t bàoấ ỡ ế
L c rung (v t lý)ắ ậ Dùng sóng siêu âm phá v t bàoỡ ế
S d ng acid (hoáử ụ
h c)ọ

Hoà tan t bào ch t, phá hu nhânế ấ ỷ Lo i b GAGạ ỏ
Ch t t y không ionấ ẩ
nh Triton X-100ư
(hoá h c)ọ
Phá hu liên k t lipid-lipid, lipid-ỷ ế
protein nh ng không phá hu liênư ỷ
k t pro-proế
K t qu ph thu c vào thànhế ả ụ ộ
ph n, th i gian x lý. Lo iầ ờ ử ạ
GAG
Ch t t y ion nhấ ẩ ư
SDS, Triton X-200
Ch t t y m nh h n ch t t y khôngấ ẩ ạ ơ ấ ẩ
ion
Xu h ng phá v c u trúc tướ ỡ ấ ự
nhiên, lo i GAG, collagenạ
Dung d ch uị ư
tr ng, nh cươ ượ
tr ngươ
Phá v t bào thông qua áp su tỡ ế ấ
th m th uẩ ấ
Không hi u qu trong lo i bệ ả ạ ỏ
mãnh v .ỡ
Trypsin (enzym) B n ch t là protease, phá v liên k tả ấ ỡ ế
peptid
Có th phá hu ECMể ỷ
Endonuclease,
exonuclease.
Phá v liên k t gi a các nucleotid.ỡ ế ữ S d ng riêng l không hi uử ụ ẽ ệ
quả