BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MÔN VẬT LÍ 9

BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9
IỂM GIÚP TẠO ĐỘT PHÁ TRONG DẠY & HỌC

vỚi

BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO
MƠN VẬT LÍ

1

SẢN PHẨM TRÍ TUỆ CỦA ĐỘI NGŨ TÁC GIẢ UY TÍN
● Phó trưởng khoa khoa Vật Lí trường

Bộ sách được viết bởi những giảng
viên đầu ngành kết hợp với những

PGS.TS

giáo viên giỏi đã có nhiều năm kinh

Nguyễn Văn Biên

nghiệm dạy học.

nghiêm ngặt.

2

NỘI DUNG BÁM SÁT
CHƯƠNG TRÌNH DẠY
& HỌC CỦA BỘ

● Phụ trách bộ mơn Lí luận và phương
pháp dạy học bộ mơn Vật Lí

Sách được Nhà xuất bản Đại học
Quốc gia Hà Nội kiểm duyệt

ĐHSP Hà Nội

● Giảng viên khoa Vật Lí trường ĐHSP

TS
Nguyễn Anh Vinh

3

Hà Nội
● Giảng dạy bộ mơn Vật Lí trên VTV 2

CÂY MỤC TIÊU VÁCH ĐỊNH HƯỚNG
RÕ RÀNG

Sách có hệ thống mục tiêu rõ ràng cho từng bài, thầy cơ có

Bài học trong sách được xây

thể sử dụng để soạn giáo án. Việc đặt mục tiêu học giúp các

dựng bám sát chương trình. Thầy

em học sinh học có định hướng, có kế hoạch, tăng cường

cơ, học sinh có thể sử dụng để

hứng thú và nâng cao hiệu quả học.

phát huy tối đa hiệu quả dạy và
học của mình.

Mục tiêu về kiến
thức cần đạt

Mục tiêu về kĩ
năng cần đạt


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9

4

CÁCH TRÌNH BÀY LÝ THUYẾT KHOA HỌC & HẤP DẪN

Lí thuyết trình bày chi tiết dưới dạng 2 cột,

I

kết hợp trình bày kiến thức cơ bản và ví dụ,

Cột bên trái trình

chú ý mở rộng kiến thức ngay ở cột bên

bày lí thuyết

cạnh. Điều này giúp thầy cơ thiết kế bài

LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM

1. Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào
hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn
Các thí nghiệm chứng tỏ rằng: Cường độ dòng điện chạy qua
một dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn đó.

Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ
dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây
dẫn là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ O
(ứng với U = 0, I = 0)

2. Điện trở của dây dẫn

I

Trị số R không đổi đối với mỗi dây dẫn và được gọi là điện trở
của dây dẫn đó.
Kí hiệu của điện trở trong mạch điện:

giảng hấp dẫn, dễ hiểu hơn cho học sinh.

Đơn vị của điện trở là ơm ().

Việc trình bày hai cột giúp các em học sinh
dễ đọc, dễ tham chiếu, dễ hiểu hơn và từ
đó nâng cao hiệu quả học.

1 =

Cột bên phải là

1 k = 1000 .

các ví dụ tham
chiếu thẳng hàng
tương ứng.

1 M = 1000000 

2. Định luật Ôm
Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện
thế đặt vào hai đầu dây dẫn và tỉ lệ nghịch với điện trở của dây.

I=

5

O

1V

1A
Người ta còn dùng các bội số của ôm như kilôôm(k),

mêgaôm (M).

U

U

Điện trở biểu thị mức độ cản trở dịng điện nhiều
hay ít của dây dẫn. Với cùng một hiệu điện thế,
dây nào có điện trở lớn gấp bao nhiêu lần thì
cường độ dịng điện chạy qua nó nhỏ đi bấy
nhiêu lần.

Trong đó:
•U đo bằng đơn vị vơn (V)
•I đo bằng đơn vị ampe (A)
•R đo bằng đơn vị ơm ()

R

SƠ ĐỒ TƯ DUY HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC
Sơ đồ tư duy giúp liên kết các phần kiến thức giúp người đọc
thấy được mạch tiến triển, hiểu sâu kiến thức và tăng cường
khả năng ghi nhớ. Thầy cơ có thể sử dụng để tăng cường
chất lượng bài dạy.
Với các em học sinh, sơ đồ giúp các em thấy hứng thú hơn,
ghi nhớ bài học một cách bài bản, logic, tiết kiệm thời gian.

6

HỆ THỐNG ĐỀ KIỂM TRA CHUẨN CẤU TRÚC

Các bài kiểm tra được

Thầy cơ có thể tham

Các em học sinh sử dụng để

xây dựng theo đúng phân

khảo để soạn bài kiểm

chủ động ôn tập, chuẩn bị tốt

phối chương trình.

tra phù hợp.

cho các kì kiểm tra sắp đến.

PHẦN 2: ĐỀ KIỂM TRA ..............
Học kì 1 ..............................................
Đề kiểm tra 15 phút ........................
Đề kiểm tra 45 phút ........................
Đề kiểm tra học kì 1 .......................
Học kì 2 ..............................................
Đề kiểm tra 15 phút ........................
Đề kiểm tra 45 phút ........................
Đề kiểm tra học kì 2 .......................
Một số đề tham khảo thi vào lớp 10

15 phút

45 phút

Học kỳ


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9

7

PHÂN DẠNG BÀI TẬP CHI TIẾT

Hệ thống các dạng bài tập trong sách được phân chia khoa học, chi tiết, dựa trên logic và sự phát triển của mạch
kiến thức dưới sự phản biện qua lại nhiều lần của chủ biên và các tác giả. Mỗi dạng bài được chia thành nhiều
bài tốn, kiểu hỏi, hình thức hỏi đa dạng hơn nữa.
Thầy cơ có lượng bài tập đa dạng hơn để chuẩn bị bài soạn.
Các em học sinh có nhiều dạng nhỏ giúp các em dễ học, dễ hiểu hơn so với các dạng tổng quát.
II

CÁC DẠNG BÀI TẬP

Dạng 1: Định luật Ơm
Bài tốn 1: Tính các giá trị U, I, R
► Phương pháp giải

Sách có nhiều
dạng bài tập

Bước 1: Xác định các đại lượng đã biết và chưa biết
trong biểu thức định luật Ôm.

Bước 2: Vận dụng định luật Ôm, rút ra đại lượng cần
tính sau đó thay số và tính.

Ví dụ: Mắc điện trở R vào hiệu điện thế 6 V thì
cường độ dịng điện chạy qua nó bằng 0,3 A. Tính
giá trị điện trở R?
Hướng dẫn giải
Bước 1: Bài cho biết hiệu điện thế U, cường độ
dòng điện I và yêu cầu tính giá trị điện trở R.
Bước 2: Áp dụng định luật Ôm:
I=

U
U
 R = = 20 ().
R
I

Mỗi dạng bài lại chia
thành nhiều bài tốn
nhỏ hơn

► Ví dụ mẫu
Ví dụ 1: Cho điện trở R = 400 . Để cường độ dịng điện chạy qua nó bằng 1 mA
thì phải mắc nó vào hiệu điện thế bằng bao nhiêu?
Hướng dẫn giải
Đổi đơn vị: 1 mA = 1.10-3 A.
Áp dụng định luật Ơm ta có: U = I.R = 1.10−3.400 = 0, 4 (V).

Chú ý: Nếu các đơn vị đã

cho không phải các đơn vị
cơ bản ta phải đổi đơn vị.

Bài toán 2: Thay đổi giá trị U, I, R
► Phương pháp giải

8

NHIỀU PHƯƠNG PHÁP GIẢI HAY VÀ CHI TIẾT

Các phương pháp giải bài tập hay, độc đáo được đội ngũ tác giải khai thác cho thầy cô tham khảo làm tài liệu
giảng dạy.
Học sinh sẽ nhanh chóng nắm được phương pháp làm chung của cả dạng bài, vận dụng giải được nhiều dạng
bài tập.
Dạng 2: Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào
hiệu điện thế
Bài tốn 1: Tính các giá trị U, I, R từ đồ thị.
► Phương pháp giải
Bài toán thường cho đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc
của cường độ dòng điện (biểu diễn trên trục tung)
và hiệu điện thế giữa hai đầu điện trở (biểu diễn trên
trục hoành). Dựa vào các giá trị đã biết trên đồ thị, ta
tính các đại lượng đề bài yêu cầu theo các bước sau:

Ví dụ: Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ
dòng điện chạy qua dây dẫn vào hiệu điện thế giữa
hai đầu dây có dạng như hình vẽ. Tính điện trở của
dây dẫn và cường độ dòng điện khi U = 15 V.

Cột bên trái trình bày

Cột bên phải trình bày một

từng bước chi tiết cụ

ví dụ cụ thể tương ứng áp

thể để giải dạng bài.

dụng phương pháp giải ấy
Hướng dẫn giải
Bước 1: Chọn một điểm thuộc đồ thị có tọa độ (U0, I 0)
đã biết trên đồ thị.
U
Bước 2: Tính điện trở: R = 0 , giá trị R đối với mỗi
I0
vật dẫn xác định là không đổi.
Bước 3: Vận dụng định luật Ơm để tính đại lượng đề
bài yêu cầu.

Bước 1: Chọn điểm (U0;I0 ) = (8;0,2) thuộc đồ thị.
Bước 2: Khi đó điện trở dây dẫn:
U
8
R= 0=
= 40 ()
I0
0,2
Bước 3: Khi hiệu điện thế U = 15 V, cường độ dòng điện:
I=

U 15
=
= 0,375 (A).
R 40


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9

HỆ THỐNG VÍ DỤ MẪU VỚI CÁC MẸO, CHÚ Ý ĐI KÈM

9

Các ví dụ mẫu đa dạng và phong phú
dành cho thầy cô sử dụng xây dựng bài
giảng giúp học sinh hiểu bài dễ dàng hơn.
Những chú ý và mẹo hỗ trợ tích cực cho
các em khi làm bài cũng như tránh được

b. Cường độ dòng điện chạy qua đèn khi sáng bình thường:
Điện trở của bóng đèn:
.
Ví dụ 2: Một bóng đèn dây tóc có ghi 6 V – 3 W được mắc vào hiệu điện thế 3 V.
Tính cơng suất tiêu thụ của bóng đèn? Coi điện trở của dây tóc khơng thay đổi
theo nhiệt độ.
Hướng dẫn giải
Điện trở của bóng đèn:
Khi mắc đèn vào hiệu điện thế 3 V thì đèn hoạt động yếu hơn mức bình thường.
Cơng suất tiêu thụ của bóng đèn: P =

sai lầm thường gặp.

10

Ví dụ 1: Một bóng đèn dây tóc có ghi 12 V – 6 W.
a. Các thơng số trên có ý nghĩa gì?
b. Tính điện trở của bóng đèn và cường độ dịng điện chạy qua bóng đèn khi
sáng bình thường?
Hướng dẫn giải
a. Các thông số ghi trên đèn cho biết các giá trị định mức để đèn hoạt động
bình thường.
Bóng đèn trên hoạt động bình thường khi hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn
bằng 12 V. Khi đó bóng đèn tiêu thụ cơng suất 6 W.

U2 32
=
= 0,75 (W ).
R 12

Chú ý: Khi đèn được mắc
vào không đúng điện áp
định mức ta tính cơng suất
theo các giá trị thực tế. Chú
ý rằng điện trở của đèn
không đổi và ta tính được
điện trở này từ các giá trị
định mức ghi trên đèn.

Hệ thống ví dụ mẫu từ cơ bản

Các chú ý,

đến nâng cao, có logic, ví dụ

mẹo đi kèm

sau kế thừa và phát triển ví dụ

tương ứng với

trước một cách chặt chẽ.

từng bài tập.

NGUỒN BÀI TẬP TỰ LUYỆN KHỔNG LỒ TỪ CƠ BẢN ĐẾN NÂNG CAO

Một nguồn bài tập phong phú đa dạng:
• đầy đủ các mức độ từ cơ bản đến nâng cao
• bao gồm cả tự luyện và trắc nghiệm được chắt lọc đưa vào sách.
Bí quyết chinh phục điểm cao giống như một ngân hàng tài tiệu chuyên sâu,
bài bản cho thầy cô và các em học sinh tham khảo, khai thác.

BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO
MƠN VẬT LÍ


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9

BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9

BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9


BÍ QUYẾT CHINH PHỤC ĐIỂM CAO MƠN VẬT LÍ 9