Chương 6.
CƠNG NGHIỆP HĨA,
HIỆN ĐẠI HĨA VÀ
HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ
1
Ths Nguyễn Thu Hà
Khoa Lý luận Chính trị
Đại học Hải Phòng
0911968629
31/8/2019
a. Khái niệm cách mạng công nghiệp
Phát minh đột phá
về kỹ thuật, công
nghệ
2
Áp dụng phổ
biến KT-CN.
CMCN là bước
Thay đổi về phân
phát triển nhảy
cơng lao động
vọt về chất trình
XH
độ của TLLĐ
Phát triển NSLĐ
31/8/2019
Khái quát lịch sử các cuộc cách mạng công nghiệp
3
Vai trị của cách mạng cơng
nghiệp
Thúc đẩy lực lượng sản xuất
phát triển
Hoàn thiện quan hệ sản xuất
Thúc đẩy đổi mới phương thức
quản trị
31/8/2019
Thách thức của cách mạng công nghiệp
4
6.1.2. Tính tất yếu khách quan và nội
dung của cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa ở
Việt Nam
Khái niệm CNH, HĐH
Tính tất yếu khách quan của CNH,
HĐH
Nội dung của CNH, HĐH
31/8/2019
“Cơng nghiệp hố, hiện đại hố
5
a. Khái là
niệm
cơngchuyển
nghiệp
q trình
đổi hố,
căn bản,
tồn
các HĐH)
hoạt động sản
hiện đại
hốdiện
(CNH,
xuất kinh doanh, dịch vụ và
Quan điểm của Đảng
Cộng
sản
Việt
về CNH,
quản
lý kinh
– Nam
xãcônghội,
từ sử
Trên cơtế
sở tổng
kết
cuộc
CNH, HĐH từ đầu thập kỷ 90
HĐH
dụng
sức
lao
thủ
công là
của thế động
kỷ XX đến nay
và bám
Vấn đề CNH lần
sát bối cảnh, yêu cầu, nhiệm vụ
đầu tiên được
mới,
Đại hội
XIII (2021)một
của
chính sang
sử
dụng
cách
Đảng ta đề cập
Đảng chủ trương: “Tiếp tục đẩy
vào Đại hội III
mạnh CNH,
HĐH
dựa trên nền
phổ
biến
sức
lao
động
với công
của Đảng 9.1960
tảng… CMCN lần thứ 4”
nghệ, phương tiện, phương
pháp tiên tiến hiện đại, dựa trên
Đại sự
hội VIIphát
của
triển
của
cơng
nghiệp
Đảng (1991) tiếp
tục cóvà
những
nhận bộ khoa học cơng nghệ,
tiến
thức mới, tồn diện
và sâu
sắc hơn
về
tạo
ra
năng
suất
lao
động
xã
hội
CNH gắn với HĐH
31/8/2019
6
b. Tính tất yếu khách quan của cơng
nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam
CNH là quy luật phổ biến của
sự phát triển LLSX
CNH để xây dựng cơ sở vật
chất kỹ thuật cho chủ nghĩa xã
hội
Tác dụng của công nghiệp hoá,
hiện đại hoá.
31/8/2019
Quy luật phổ biến của sự phát triển LLSX
7
PHƯƠNG THỨC SX
CƠ SỞ VẬT CHẤT KỸ THUẬT
Hệ thống các yếu tố vật chất của
LLSX XH phù hợp với trình độ kỹ
thuật tương ứng mà LLLĐ XH sử
dụng để SX ra của cải vật chất
thoả mãn nhu cầu của XH
Tiền tư bản
CHỦ NGHĨA TƯ BẢN
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI
Công cụ lao động thủ công, nền
kinh tế nhỏ bé, lạc hậu,
Nền đại công nghiệp cơ khí
Nền cơng nghiệp lớn HĐ, cơ cấu
kinh tế hợp lý có trình độ XHH cao
dựa trên trình độ KH-CN HĐ, hình
thành một cách có kế hoạch và
thống trị trong toàn bộ nền KTQD.
Quy luật phổ biến của sự phát triển LLSX
8
Điều kiện kinh tế để đảm bảo cho một xã
hội mới chiến thắng hoàn toàn xã hội cũ
Xây dựng cơ sơ vật chất kỹ thuật
mới hiện đại hơn CSVCKT cũ
Thực hiện công nghiệp hố, phát
triển tư liệu sản xuất (cơng cụ lao
động), nâng cao NSLĐ
31/8/2019
9
CNH, HĐH để xây dựng cơ sở
vật chất kỹ thuật cho chủ
nghĩa xã hội
iế
t
ián
g
ộ
đ
á
Qu
p
Thời kỳ
quá độ
Chủ
nghĩa
tư bản
Phong
kiến
Chủ
nghĩa
xã hội
tiế
c
t rự
ộ
áđ
u
Q
p
31/8/2019
THỜI KỲ Q ĐỘ LÊN CNXH
10
XÂY DỰNG CSVC-KT CHO CNXH
CƠNG
NGHIỆP
HỐ
Các nước q độ trực tiếp
•Bổ sung, hồn thiện tiền đề
vật chất đã đạt được của
CNTB.
•Tiếp tục HĐH để phát triển
cơ sở vật chất - kỹ thuật ở
trình độ cao hơn CNTB
Các nước quá độ gián tiếp
(quá độ lên CNXH bỏ qua
chế độ TBCN)
Điểm xuất phát thấp (nông
nghiệp lạc hậu, tiền đề vật
chất nghèo nàn) phải tiến
hành CNH để xây dựng
CSVC-KT cho CNXH
11
Tại sao ở Việt Nam, cơng nghiệp
hố phải gắn liền với hiện đại
hố?
Các nước phát triển trên thế giới đã
hồn thành cơng nghiệp hố, đang
tiến hành hiện đại hố hoặc đã hoàn
thành HĐH. Nếu nước ta thực hiện
CNH rồi mới hiện đại hố thì sẽ mãi lạc
hậu hơn, đi sau các nước khác. Vì vậy
Việt Nam thực hiện cùng một lúc hai
nhiệm vụ: vừa CNH, vừa HĐH để tránh
nguy cơ tụt hậu về kinh tế.
31/8/2019
12
Tác dụng của cơng nghiệp
hố, hiện đại hố.
Phát triển LLSX xã hội, tăng năng suất lao động,
làm cho nền kinh tế tăng trưởng nhanh
Phát huy vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước, tạo
điều kiện cho tất cả các thành phần kinh tế phát
triển ổn định
Phát triển khoa học kỹ thuật và công nghệ nhanh,
mạnh
Tăng cường lực lượng vật chất- kỹ thuật cho quốc
phòng và an ninh, đảm bảo nền kinh tế độc lập, tự
chủ…
31/8/2019
13
6.1.3. Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
Việt Nam trong bối cảnh cách mạng
công nghiệp lần thứ tư
a. Quan điểm công nghiệp hóa, hiện
đại hóa trong bối cảnh cách mạng
cơng nghiệp 4.0
b. Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
thích ứng với cách mạng công
nghiệp 4.0
31/8/2019
14
Chuẩn bị các điều cần thiết để ứng phó với tác
động tiêu cực của cách mạng 4.0, bao gồm:
Xây dựng và phát triển hạ tầng kỹ thuật về
CNTT,truyền thông
Phát triển ngành công nghiệp
Đẩy mạnh CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn
Cải tạo, mở rộng và nâng cấp hạ tầng kinh tế xã hội
Phát huy lợi thế trong nước để phát triển du lịch, dịch
vụ.
Phát triển hợp lý vùng lãnh thổ
Phát triển nguồn nhân lực
31/8/2019
15
6.2. Hội nhập kinh tế quốc
tế của Việt Nam
31/8/2019
16
a. Khái niệm hội nhập kinh tế quốc tế
Hội nhập kinh tế quốc tế là quá
trình gắn kết nền kinh tế của một
quốc gia với nền kinh tế thế giới
dựa trên sự chia sẻ lợi ích, đồng
thời tuân thủ các chuẩn mực quốc
tế nói chung.
31/8/2019
17
6.2.2. Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế
đến Việt Nam
Tác động tích cực
Tác động tiêu cực
31/8/2019
18
a. Tác động tích cực
Mở rộng thị trường, tạo động lực cho phát triển sản xuất
trong nước
Thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nước theo hướng
hợp lý.
Nâng cao trình độ nguồn nhân lực
Tăng cường vốn, công nghệ sản xuất, kinh nghiệm và công
nghệ quản lý cho doanh nghiệp
Cải thiện tiêu dùng
Xây dựng và điều chỉnh chính sách
Tiếp thu các giá trị văn hóa thế giới để phát triển nền văn hóa
Việt Nam
Xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam
Nâng cao vị thế của Việt Nam
31/8/2019
19
b. Tác động tiêu cực
Cạnh tranh gay gắt hơn…
Gia tăng sự phụ thuộc của nền kinh tế
Phân hóa xã hội
Nguy cơ trở thành bãi thải cơng nghiệp và công nghệ
thấp
Cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm môi trường
Nảy sinh các vấn đề về chủ quyền, an ninh trật tự và
an tồn xã hội
Xói mịn bản sắc văn hóa dân tộc
Gia tăng khủng bố, buôn lậu, tội phạm xuyên quốc
31/8/2019
20
6.2.3. Phương hướng nâng cao hiệu quả của
hội nhập kinh tế quốc tế trong phát triển của
Việt Nam
Nhận thức sâu sắc về thời cơ và thách thức do
hội nhập quốc tế đem lại
Xây dựng chiến lược, lộ trình hội nhập kinh tế
phù hợp
Tích cực, chủ động tham gia vào các liên kết
kinh tế quốc tế và thực hiện đầy đủ các cam
kết của Việt Nam trong các liên kết kinh tế
quốc tế và khu vực
Hoàn thiện thể chế kinh tế và pháp luật
Nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế
Xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ
31/8/2019