Giáo trình quản trị rủi ro (NXB kinh tế quốc dân 2019) Phan Thị Thu Hà, 260 trang

NG DAI HQC KINH TE QUOC DAN
I llllll lllll lllll lllll lllll lllll 111111111111111111 aNG - TAI CBiNB VA KBOA TOAN KINB TE
00013 9 9 8
ANG TBlidNG •·• - B{J MON TOAN TAI CHiNH
trongChu bien: PGS.TS. Phan Thi Thu Ha
PGS.TS. Le Thanh Tam
TS. Hoang Duc Manh

2019 | PDF | 260 Pages


Bai giang

QUiN Ill Bil RI
(Tai ban I.in thfr nhat)

TEIICH0HoKAJto°'4


TRU'O'NG 01:\1 HOC KINH TE QUC DAN
Vl~N NG.AN HANG -TAI CHiNH VA KHOA TOAN KINH TE
a

BQ MON NG.AN HANG THUONG MAI- BQ MON TOAN TAI CHiNH

--.-roemam--Dong Chu bi@n:

PGS.TS. Phan Thi Thu Ha
PGS.TS. Le Thanh Tam
TS. Hoang Dre Manh

Bai giiing
,

,

QUAN TRI RUI RO
(Tai ban lan thr nhfit)

NHA XUAT BAN DAI HOC KINH TE QUOC DAN

2019


cAc T Ac GIA THAM GIA THEO CHlfONG
PGS.TS. Phan Thi Thu Ha
Chuong 1

ThS. Cao -Dong Hung
ThS. Le Thi Nhu Quynh

Chuong 2

TS. Hoang Dre Manh
NCS.ThS. Tran Chung Thuy
PGS.TS. Le Thanh Tam

Chuong 3

TS. Hoang Dfrc M?nh
NCS.ThS. Tran Chung Thuy

ThS. Nguyen Thanh Trung
TS. Phung Thanh Quang

Chuang 4

TS. Tran Phu6e Huy
THS. PhamThi Nga
ThS. Nguyen Thi Lien
PGS.TS. Ngo Yan Thfr
TS.

Chuong 5

-06

Hoai Linh

ThS. Trdn Tr9ng Phong
ThS. Nguy~n Thi Thu Trang
ThS. Dinh Thi Hong Theu
ThS.

Chuong 6

Le Phong

Chau

TS. Truong Thi Hoai Linh
THS. Khie The Anh

Ml)C Ll)C
Trang
Cluwng I

TONG QUAN VE QUAN TRI RI RO
TRONG cAc DlNH CHE TAI CHINH

5

H thong che tai chinh

5

1.2. Ca loai dinh che ti chinh

6

1.1.

T chre tin dung
1.2.2. T6 chuc tai chfnh khac

8

1.2.1.

12

1.3. Rui ro trong dinh che ti chinh
1.3.1. Khai niem

ve rui ro

14

15

1.3.2. Phan loai rui ro
1.4. Quan tri rui ro trong dinh che tai chinh

1.4.1. Khai niem

14

ve quan tri rui ro

17
17
17

1.4.2. Quy trinh quan tri rui ro
Tom tilt chuo-ng

24

Ti.r kh6a

24

Tai lieu tham khao

25

Cau hoi on tap

26
Cluro·ng 2

M◊T SO

MO HINH

00 LU'ONG RUI RO

27

2.1. Gi6'i thi@u ve do luong rui ro

27

2.2. Mo hinh do luong ton that

29

2.2.1. De) dao dc)ng

30

Mo hinh VaR
2.2.3. Mo hinh ES

30

2.2.2.

39


41

2.3. Mo hinh u·o·c IU'Q'Dg xac sufit
2.3.1. Mo hinh Logit

41

2.3.2. Mo hinh Probit

43

2.3.3. Mo hinh Merton-KMV

44

2.4. M hinh phan tich khae bi@t

50

2.4.1. Phuong phap hinh hoc

50

2.4.2. Phuong phap xac sucit

52
52

2.5. Mo hinh chu6i thcri gian
2.5.1. Mo hinh san mu

53

2.5.2. Mo hinh ARIMA

54

2.5.3. Mo hinh ECM

55

2.5.4. Mo hinh dv bao d<) dao d<)ng

55

Tom tat chrong

58

Thu@t ngr

59

Cu hoi va bi tap

60

Tai lieu tham khao

61

Chu·o·ng 3
QUAN TRl RUI RO LAI
3.1. T6ng quan

suA T

v rui ro lai suat

63
63

3. 1. 1. Lai suat

63

3 .1.2. Rui ro lai suat

65

3.2. Quan tri rui ro lai suit

66

3.2.1. Nhan dien rui ro lai suat

66

3.2.2. Do lumng rui ro lai suat

67

3.2.3. Giam sat/phong ngra rui ro lai suat

88

Tom tat chuong

98

Tir kh6a

99

Cu hoi va bi tap

100

Tai lieu tham khao

104


Chrong 4
QUAN TRl RUI RO TY GIA
4.1. Mot

so van de chung v rui ro t gia

4.2. Quan tri rui ro ty gi:i

4.2.1. Nhan di@n rui ro

105
105
108

ty gia

108

4.2.2. Do lumng rui ro ty gia

111

4.2.3. Giam sat rui ro ty gia

129

Tom tilt chu·ong

145

Tir khoa

145

Cau hoi va bi tap

146

Tai lieu tham khao

150
C/m·o·ng 5

QUAN TRl RUI RO TIN Dl)NG
5.1. T6ng quan ve quan tri rui ro tin dt_mg

151
151

5.1.1. Khai niem

151

5.1.2. Phan loai rui ro tin dµng

152

5.1.3. Nguyen nhan cua rui ro tin dung

153

5.1.4. Hu qua cua rui ro tin dµng

155

5.2. Quan tri rui ro tin dt_mg

158

5.2.1. Khai niem

158

5.2.2. Nhan biet rui ro tin dung

159

5.2.3. Do lumng rui ro tin dung

161

5.2.4. Giam sat

199

5.2.5. Xu ly

204

Tom tilt chll'O'ng

210

Tir khoa

211


Cau hoi va bai tap

212

Tai lieu tham khao

215
Chu·O'lig 6

QUAN TRI RUI RO THANH KHOAN
6.1.Rui ro thanh khoan

217
218

6.1.1. Khai ni?m

218

6.1.2. Nguyen nhan cua rui ro thanh khoan

220

6.1.3. H?u qua cua rui ro thanh khoan

223

6.2. Quan tri rui ro thanh khoan

225

6.2.1. M\lC tieu

225

6.2.2. Chien luge quan tri thanh khoan

226

6.3. Quy trinh quan trj thanh khoan

234

6.3 .1. Bu6c 1: L\l'a ch9n chi~n luqc quan trj thanh khoan

234

6.3.2. Buoc 2: Lap ke hoach va phe duyet ke hoach nguon von
va sr dung von de xac djnh cung thanh khoan va c!u

thanh khoan (nhan din thanh khoan)

234

6.3.3. Bu6c 3: Lap ke hoach dong tien de xac djnh khe ha thanh
khoan (do lucmg thanh khoan)

235

6.3.4. Bu6c 4: Xr

l thanh khoan (th\l'C hi~n k~ ho:;ich dong tiSn)

236

6.4. Thr nghiem cae tinh hung trong di@u kien kho khan
(stress-testing)

236

Tom tilt chu·ong

239

Tir khoa

239

Cu hoi va bi tap

240

Tai lieu tham khao

242

DANH Ml)C TAI LIEU THAM KHAO

249


LOI CAM ON
Tap the tac gia xin chan thanh cam on Ban Giam Hieu va cac phong
ban lien quan .... da tao dieu kien de hai bo mon Ngan hang Thuang nwi va
Toan Tai chinh OU'Q'C bien S09,ll cuon bi giang nay.
Chung t6i gfri 16'i cam un sau sac toi lanh dgo Vien Ngan hang - Tai
chinh va Khoa Toan Kinh te da tao diu kien ve thoi gian va co so vat chat,
c19ng vien cac thanh vien cua hai 69 111611 hqp tac ch?t che trong qua trinh
6ien S09,n.
Chi'.mg t6i xin tran trong cam un cac nhfm xet sau s~c va xac dang, cac
dong g6p hfru ich cua hai nha phan bi¢n la GS.TS. Nguyen Quang Dong va
PGS.TS. Nguyen Thi Minh Hue de cuon bai giang cua chung t6i duoc hoan
thi¢n hon.
Ha N(ji, ngay O1 t himg 6 ntim 2016
Tap

th tie gia


LOI GIOI THIEU

C

ac di~,1 ch~ tai _chinh nhu ngan hang, cong ty chfrng k11oan,' cong t~
bao h1em, qui dau tu, ... dong vai tro quan trong trong phat trien kinh te
thong qua huy d(mg, phan b6 co hieu qua cac ngu6n tai chinh cho cac
nganh, cac IInh Y\l'C. Ben qmh ill\JC tieu tang tnr6ng, cac dinh che tai chinh
cung luon phai quan tam den mgc ti@u quan tri rui ro. Co the khang dinh.
quan trj rui ro nlm rui ro thj tmcmg, rui ro tin dung, rui ro thanh kJ1oan, ...
g6p phfrn dam bao cho hoat dong kinh doanh cua t6 chfrc di dung hu6-ng,
bao ve uy tin, thuong hi@u va lgi nhun, quyet dinh sr phat trien ben vmg
cua cac dinh che tai chinh, cung nhu cua ca nen kinh te.
Cu6n Bai giang Quan tri rui ro trong cac dinh che tai chinh duqc bien
so?n b6i hai b(> mon - B(> mon Ngan hang Thuung m,;1i va 89 mon Toan Tai
chinh, Truong 0c;ti h9c Kinh t~ qu6c dan - cung dp kh6i ki0n tht'.rc ca ban
va rn'ing cao
quan tri rui ro. kt hop l thuyet chung v6-i tht/C tiln cua cac
dinh che tai chinh Vit Nam. Cu6n bai giang tap trung trlnh bay nguyen I)'
quan tri rui ro theo thong le tot nhat. voi nguyen tac cua Basel, mng dung cc
mo hinh toan/kinh t~ luqng d~ do lu&ng rui ro va uac luqng t6n th§t trong
hoc;tt d(>ng kinh doanh ct'.ta cac dinh che ti chinh Vi@t Nam. Cuon bai giang
la sv hqp tac dfru tien cua cac thfry, co giao hai b(> mon Ngan hang thuung
mc;ti va Toan tai chinh. S1,-r hgp tac nay t,;1O nen nhi<3u di~m ly thu trong n9i
dung bai giang. cGng nhu qua trlnh giang dy.y mon h9c.

ve

Ket cau cuon bai giang g6m 06 chuang:
Chtrong 1: T6ng quan
Chu·ong 2: Cac

ve cac dinh che tai chinh

mo hinh do lm'rng rui ro

ChU'ong 3: Quan trj rui ro tin d1,rng
Chu·ong 4: Quan trj rui ro ty gia
Chll'o·ng 5: Quan tri rui ro lai suat
Chtro-ng 6: Quan tri rui ro thanh khoan.
1


La lftn dftu bien soan va co sr hop tac cua hai be) mon thuc)c hai khoa
trong Truong Dai hoc Kinh te Quoc dan, cu6n bai giang khong tranh khoi
con c6 nhfrng thi~u s6t v~ nc)i dung cling nhu each thuc ti~p c~n. T~p th~ tac
gia rat mong nhan duge y kien dong gop cua ca nha nghien cru, ban doe de
c6 dugc san phtm t6t han trong cac lan xuat ban tiep theo.

Xin tran tr9ng cam on vii gi6-i thi?U cimg quy ban doc!
Hi, N(ii. ngdy OJ thang 6 nam 2016
Tap the tac gia

2


DANH M{)C TU VIET TAT
BH

Bao hiem

CAD

06ng 06 la Canada

CIC

Credit Information Center (trung tam thong tin tin dung)

CD

Chung chi tien gri (certificate of credit)

CHF

06ng Franc Thµy Si

CK

Chung khoan

DNBH

Doanh nghiep bao hiem

DCTC

Dinh che tai chinh

HTX

Hqp tac xa

IS GAP

Khe ho nhay cam lai suat

ISAs

Interest-sensitive Assets - Tai san nhay cam lai suat

ISLs

Interest-sensitive Liabilities - Ngu6n von nhay cam lai suat

JPY

Dong Yen Nhat

LN

Loi nhuan

LS

Lai suat

LSDN

Lai suit danh nghia

LSTT

Lai suit thµc ti

NH

Ngan hang

NHLD

Ngan hang lien doanh

NHNN

Ngan hang Nha mr6c

NHNNg

Ngan hang nuoc ngoai

NHTM

Ngan hang Thuong mai

NHTW

Ngan hang Tnmg uong

NII

Net Interest Income - Thu nhap lai rong
3


ty

NIM

Net Interest Margin -

NW

Net worth - Gia trj rang

PV

Present Value - Gia trj hien tai rong

RRLS

Rui ro !iii sufrt

le thu nhap lai can bin

QTDNO Qu Tin dung nhan dan

4

SIBOR

Singapore Interbank Offerect Rate - Lai sufrt cho vay tren thi
truang lien ngan hang Singapore

TGTIC

Tien gui tiet kim

TCTD

To chte tin dung

TMCP

Thuong mi co phan

TSC

Tai san c6

TSN

Tai san ng

USO

D6ng 06 la My

VND

Viet Nam Dong

Chu·o ·ng 1

T6NGQUANVtQUANTRfRDIRO
TRONG cAc DINH CHE TAI CHINH
Trong qua trinh thre hien tai cau true he thong ngan hang Viet nam
giai doan 20 I 1-2015, hoat dong ct:ia cac dinh che tai chinh n6i chung va cac
Ngan hang thuang me;1i n6i rieng n6i len hang loat cac van de nong nhu: nQ'
xfru, tin dt,mg den, khung hoang thanh khoan. hien tuong so hfru cheo cilng n.lm
chiem dung von gira cac dinh che tai chinh... bjc lo nhieu rui ro tiem
doi
v&i S\J an toan, lanh manh cua he thong ti chinh qu6c gia. Ngoai ly do khach
quan den tr he luy cu@c khung hoang tai chinh toan cfru 2007 - 2010, tcit ca
nhmng van de tren con xucit phat tir nguyen nhan chu quan la thre te hoat dong
quan tri rui ro trong cac dinh che tai chinh o Viet Nam hien van con bi coi
nhe, khien cho cac to chre nay hoat dong kem hi@u qua va de bi ton throng
tru6c cac bin dong vi mo hay cac cu@c khung hoang tai chinh v6n xudt
hien voi tfrn SU.it va quy 1110 ngay cang Ian.

an

Trong b6i canh d6, quan tri rui ro tai chinh dang tro thanh m9t yeu du
dp thi€t d6i v6i nhi€u t6 chfrc, doanh nghiep hoat dong trong moi linh vre
kinh te, xa hi va djc bit quan trong doi voi cac dinh che tai chinh. Quan
tri rui ro tai chinh hi?u qua giup cac_ djnh ch€ tai chfnh hoe;1t d(mg 611 djnh va
ben vmg. dong th'i giup cac to chrc nay chu dong tranh hoc giam thieu
nhfrng t6n th.it ti€m nang trong qua trinh hoat dong kinh doanh.
1.1. Ht THONG CHE TAI CHINH
H~ th6ng tai chinh bao g6m cac cht:1 th€ djnl1 ch€ va thi truang tuang

tac lan nhau theo m9t each thuc phuc h9-p, nhAm rn1,1c dich huy d9ng v6n
cho dfru tu, va cung dp cac phuung ti?n, bao g6m h~ th6ng thanh toan,
nhArn tai trq cho cac hoe;1t d9ng kinh doanh. (IMF, 200-1, Compilation Guide
on Financial Soundness Indicators)
He thong ti chinh giup cho lu6ng v6n di€u chuy~n hi?u qua thong
qua vi?c giam thi€u cac tac d9ng tieu qrc tfr van de thong tin bfrt d6i xt'.mg
(information asymmetry problem), v6n la rao can gifra nguai thi~u v6n va
nhfrng nguai te;1rn thai th?ng du von. He thong tai chinh la m(>t t6ng th€ duQ'c
du thanh tu cac thanh phcln: (I) Thi truang tai chinh noi din ra cac giao

s


djch tai chinh; (2) Cac djnh chS tai chinh trung gian dong vai tro di~u
chuyen dong v6n, thµc hi~n cac giao djch; (3) Cac ca quan quan ly nha
nuoc thre hien nhiem vu quan l, giam sat cac doi tuong, chu the tai chinh
tuan thu cac guy djnh phap lu?t, duy tri tinh on dinh. minh bach trong hoc;it
d<';m g cua thi truong tai chinh.
Thi truang tai chinh: la noi dien ra qua trinh luan chuyen von tu
nhung nguoi du thra den nhmng nguai thiSu h\}t, thong qua cac cong C\l tai
chinh va m<';> t co che nhat dinh. (Nguyin Van Tiin va c9ng s~r). Thi truong
tai chinh thrc hien ba chuc nang kinh te co ban la: () tao co so xac djnh gia
tai san; (2) cung dp thanh khoan va (3) giam chi phi giao djch.
Tuy thu9c vao tieu chi cu the, co the phan loai thi truong thanh cac
nh6m khac nhau: thi trumng tien te va thi truong v6n; thi truang so dp va
thi truong thu dp; thi truang t?p trung va thi truong phi tap trung: thj
trucmg nq va thi truong v6n, ...
Cite tlfnh che ti chinh trung gian (goi tat la trung gian ti chinh): La
nhung t6 chuc chuyen hoc;it d9ng kinh doanh trong linh vre tai chinh - tien
t. Hoat dong chu yeu va thumng xuyen cua cac to chrc nay la cung cap cac

dich vu tai chinh - tien te nham thu hut, tap hop cac khon von nhan roi
trong nen kinh te de cung @g cho nhung noi thi~u h\tt v6n. (Nguyln Van
Tiin

va C(5ng sz!).

Cac trung gian tai chinh bao g6m cac t6 chuc nhan tien gri, cac t6
chuc khong nhan tien gri, cac c6ng ty tai chinh, ngan hang dfm tu va cac
cong ty bao hiem.
Cite ca quan quan !y: Nh~n thuc duqc vai tro quan trong ca h? th6ng
tai chinh, tat ca cac qu6c gia tren the gioi deu thiet lap mot he thong cac co
quan quan ly, giam sat nham dam bao moi hoat d<';> ng, giao djch tren thi
truong tai chinh dien ra minh bc;ich, an toan va bao v~ quy~n va lqi ich hqp
phap cua cac nha dau tu.
M<';>t s6 cac co quan quan ly chu y~u bao g6m Ngan hang Trung uong
(Ngan hang Nha nu&c), 89 tai chinh, Uy ban giam sat ti chinh qu6c gia,
Bao hi~m ti~n gui, Uy ban chi'.m g khoan, cac So giao djch chung khoan,
Trung tam luru ky chrng khoan, ...
1.2. CAC LOAI DINH CHE TAI CHiNH
Cac djnh che tai chinh bao g6m cac doanh nghi?p c6 cac hoc;it dc;mg va
nghiep vu d4c thu lien quan den dieu chuyen von tren thi truing tai chinh.
6


Dra tren tinh chat, dac dim giao dich co the phan loai cac dinh che nay
theo cac loai hinh sau:
Cdc to che nhan tien gui: cac to chtc nhan tien gri bao gom ngan
hang throng mai va ca to chre tit kiem (hiep hoi tiet kiem va cho vay;
quy tin di,mg). Gi6ng nhu ten goi, cac to chuc nay thµc hi~n nghi~p Vl,l huy
dc)ng ti~n gui tu cac ngu6n khac nhau de cho cac ca nhan, to chrc doanh

nghi?p vay. Trong cac t6 cht'.rc nay, ngan hang hang thuong mai co quy m6
Ian nh:lt va chi€m thi ph§.n vuqt: tr<)i so v&i cac to chcc con lai. Cac sin
pham dich vu cua ngan hang throng mai cung het sre da dang dap mng day
du nhu du ca moi doi trong khach hang tu cac nhan, doanh nghiep den
cac t6 cht'.rc tai chinh khac.
Ccic t6 chZ:tc kh6ng nhqn tidn gu:i: La cac t6 chuc kh6ng dugc phep
nhan tien gri tr dan cu, doanh nghiep va cac to chre xa hoi nhung van due
phep cung cap cac djch V\l cho vay. Mot vi vi dl,l cua loai hinh t6 cht'.rc nay
la cac c6ng ty tai chinh, c6ng ty uy thac hay c6ng ty tu van tai chinh.
Ccic c6ng ty baa hi€m: Cac c6ng ty nay dong vai tro r:lt quan trong
trong nen kinh t€ thong qua vi?c ganh chiu va bao lanh cac rui ro cho cac
di tuong khach hang tru&c nhfrng bi€n c6 kh6ng mong dgi. Ngoai chuc
nang tren, cac c6ng ty bao hiem con tham gia vao thi trung tai chinh v&i tu
each la m<)t t6 chuc d&u tu.
Cac c6ng ty va quy uy thac adu tu: Bao g6m cac c6ng ty dau tu, quy
tin thac, quy tuong h6, quy huu tri, ... con duqc biet den duoi ten goi cac
c6ng ty quan ly tai san chuyen cung cap cac djch Vl,l qun ly von cho cac ca
nhan, doanh nghi?p. Doi lai, cac c6ng ty nay nh~n dugc khoan phi quan l,
dugc xac dinh dµa tren gia tri khoan du tr hoac trong m<)t s6 truang hqp
ph\l thu<)c vao hi?u qua dau tu.
Ccic ngan hang adu tu: Tuong tµ nhu cac ngan hang thuong mai, ngan
hang du tr c6 CO' du don bay tai chinh cao, d6ng vai tro quan trong tren ca
thi trumng so cap va th& cap. Theo quan diem truyen thong, ngin hang dau
tu dugc hieu la chu the "trung gian" voi chrc nang chinh la tu v:ln va thµc
hi?n huy d<)ng ngu6n v6n tren thj truang v6n cho cac khach hang (bao g6m
ca cac doanh nghi?p cung nhu cac chinh phu) thong qua vi?c cung dp cac
dich V\l co ban nhu tu vein phuang an co phan hoa, phat hanh chrng khoan;
nghiep vu giao dich, m6i gi&i chung khoan; dich V\l tu van mua ban, sap
nh~p, tai du true doanh nghi?p; va djch Vl,l ngan hang ban bu6n.
7

Do d?c thu t6 chuc va hoat dong cua he thong tai chinh, cac dinh che
tai chinh t,;ii Vi~t nam ho,;it d(mg theo quy djnh cua Lu?t cac t6 chuc tin dµng
nam 2010, theo d6 duqc phan lo,;ii nlm sau:
Hinh 1-1. S
T6 ch&c tai chinh
To chu'c
tai chinh khac
Ngan
him

Cong
ty bao
hie&m

Bao hi&m
nhan thQ

Quy

mo

Ngu6n bai gidng Fullbright - TS DJ Thien Anh Tudn

1.2.1. T6 chu:c tin dt,mg
T6 chuc tin dµng la doanh nghi~p tlwc hi~n m9t, m9t s6 ho?c tit ca
cac ho,;it d(>ng ngan hang. T6 chuc tin dung bao g6m ngan hang, t6 chuc tin
dung phi ngan hang, t6 chuc tai chinh vi mo va quy tin dung nhan dan.

1.2.1.1. Ngftn hang

Ngii,11 /zimg la t6 chuc tai chinh cung dp cac djch V\l tai chinh da d,;ing
nhat, bao gom tin dung. tiet kim va dich vu thanh toan, va thgc hien nhieu
djch vu tai chinh nhit so v&i bit ky m9t t6 cht'.rc kinh doanh nao trong nen
kinh t~. Ova tren tinh chit va muc ti@u hoat dong. co the phan lo,;ii Ngan
hang theo 3 loai hinh sau:
Ngan hung thuong mai: Duse thre hien tat ca hoat dong ngan hang va
ho?t d<;mg kinh doanh khac theo Lu?t cac T6 cht'.rc tin. dung nham 1111,1c tieu
!qi nhll?n.
Ngan hcmg chinh sdch: Do Chinh phu thanh l?p, ho?t d(>ng khong vi
!qi nhu?n nh~m th\rc hi~n chinh sach kinh te- xa h<)i cua Nha nu&c.
8


Ngan hang hap tac x@: La Ngan hang cua tat ca Qu Tin dung Nhan
dan do cac Quy Tin dung Nhan dan va m9t s6 phap nhan g6p v6n thanh l~p
theo Lu?t To chre tin dung chu yeu nham lien ket he thong, ho try tai chinh,
dieu ha v6n trong he thong Quy tin dung Nhan dan.
Can ct'.r theo tinh ch~t

sa hfru, Ngan hang tlmung m?i g6m:

- Ngiin hang s6' J,ii:u ca nhiin: La ngan hang do ca nhan thanh lap
bang von cua ca nhan ho?c gia dinh. Loai ngan hang thucmg nho, pham vi
hoat dong trong tmg dia phuong, gan lien voi doanh nghiep va ca nhan 6
dia phuang.

-N
g@n hang

co plan: Ngan hang nay duge thanh lap thong qua phat

hanh cac co phieu. Vi&c nam gir co phieu cho phep nguoi so hru co quyen
tham gia quyet dinh cac hoat dong cua ngan hang, huong c6 tuc tu thu nh?p
cua ngan hang. Ngan hang co phan co kha nang tang v6n nhanh ch6ng, vi
vay throng la cac ngan hang l&n. Ngan hang co phan thumng co pham vi
ho?,t d9ng r('mg, ho?,t d<)ng da nang, co nhieu chi nhanh ho?c cong ty con.
- Ngiin hang so· J,ii·u Nha rm·o·c: Day la loai hinh ngan hang ma v6n
so huu do Nha nu&c dp, co the la nha nu6c trung uang ho?c tinh, thanh
pho. Ngan hang nay dugc thanh lap nham thre hien mot so mgc tieu nhat
djnh thuang la do chinh sach cua chinh quyen trung uang ho?c dja phuang_
qui djnh.
- Ngan hang lien doanh: Ngan hang lien doanh duoc hinh thanh dva
tren g6p v6n cua hai hoac nhieu ben, thuang la gifra ngan hang trong mr6c
v6i ngan hang nu6c ngoai, hO?C ngan hang v6i cong ty tai chinh de tan dung
cac uu the cua nhau.
Ngoai ra, cac ngan hang con co the droc phan lo?,i theo cac tieu chi
kem pho bien khac nhu theo hinh tht'.rc t6 cht'.rc (bao g6m NH thu<)c so hfru
cong ty va Cong ty so hfru NH) hay theo tinh da dang ve hoat d<)ng ( c6 NH
chuyen doanh va NH da nang).
Ngoai d?c di€m v~ quy mo, ca du t6 cht'.rc va du true ngu6n v6n,
Ngan hang duse phan biet voi cac to chre tin dung con lai qua tieu chi hoat

a(mg ngdn hang.
Theo Lu?t cac t6 cht'.rc tin d1,1ng nam 2010, ho?,t d('mg ngan hang du9c
djnh nghia la vi~c kinh doanh, cung (mg thuang xuyen m9t ho~c m9t s6
nghiep vu (1) Nhan tien gri; (2) Cap tin di,mg; va (3) Cung (mg dich vu
thanh toan qua tai khoan.
9

Nh@n ti@n gui
Ngan hang la to chrc thu hut tiet kiem Ion nhat trong hau het moi nen
kinh te. Hang trieu ca nhan, he) gia dinh va cac doanh nghiep, cac t6 chuc
kinh te xa h9i deu gri tin tai ngan hang nham muc tieu dam bao an toan va
sinh lai. Ngan hang ma djch vu nhan tien gri de bao quan he) nguai co ti€n
v6i cam ket hoan tra dung han. Trong cu@c canh tranh de tim va gianh dt.rgc
cac khoan ti€n gfri, cac ngan hang da tra lai cho ti€n gfri nhu Ia ph~n tlmCY11g
cho khach hang v€ vi~c sRn sang hy sinh nhu du tieu dung trnac mit va cho
phep ngan hang su dvng t?m thai d~ kinh doanh.
Ngan hang cung dp dich V\J gifr ti€n 1119t each thu?n !qi thong qua he
thong mang lroi day djc. giup khach hang co the gri tien vao ngan hang
1119i luc, m9i nai vai chi phi thip nhit. Nhieu tin ich dug ket noi v6i tai
khoan tien gri, cho phep khach hang co th sr dung tien thuan tin.
Ngan hang cung dp djch Vl,J gifr ti€n m9t each an toan do ngan hang
co ket tot, dugc kiem soat chat ch nham dam bao kha nang chi tra, va tham
gia bao hiem tien gfri.
Ngan hang cung dp djch V\J gir tien co tra lai. Chi phi tra lai tien gri
la khoan chi phi dt Ian cua ngan hang va la thu nh?p quan trong cua nhi€u
h9 gia dinh.

Cfip tin dung
Theo Lu?t cac T6 chuc tin d1,Jng nam 2010, dp tin d1,Jng la vi~c ngan
hang thoa thu?n d~ t6 chuc, ca nhan su d1,Jng 1119t khoan ti€n hoi;'lc cam ket
cha phep su di,mg m9t khaan ti€n thea nguyen t.ic co hoan tra b~ng nghi~p
V\J cha vay, chi~t khiu, cha thue tai chinh. baa thanh taan, baa lanh ngan
hang va cac nghiep vu dp tin dung khac.
Tren thµc t~, ha?t dc)ng dp tin dung cua ngan hang tuang d6i da dang
tuy theo tieu chi phan loai. Xet ve ky han. ngan hang thµc hi~n cha vay

I
,
thuang nwi la cac khoan cho vay ngan Iwn. tai trg cha tai san luu d9ng cua
doanh nghi~p (thucmg duai 12 thang). Ben canh cho vay ngan han, cac ngan
hang cung ngay cang tr& nen rnlng d(mg trong vi@c tai try trung dai han thea
cac dµ an cua daanh nghi?p (thuang tren 12 thang): cha vay de mua sam tai
san c6 dinh, tai trg xay dµng nha may, phat trien nganh cong ngM caa. M(lt
so ngan hang con cho vay de dau tu vao dat, phat trien khu cong nghiep, khu
ch~ xuk giaa thong.
10


Tt1y theo m\)c dich vay v6n cua khach hang, ngan hang co the chon
!µa cho vay tieu dung (ch yeu la trung va dai han) de mua nha va cac tai
san lau ben, trang trai chi phi hoc tap. du ljch, ... hay cho vay kinh doanh,
dftu tu. Trong giai doan dau hau het cac ngan hang kh6ng tich cµc cho vay
tieu dung vi tin dmg cac khoan cho vay tieu ding rui ro vo no tuong d6i
cao. Su gia tang thu nh?P cua nguoi tieu dung va S\J qmh tranh trong cho
vay v&i cac hang ban le da hu&ng cac ngan hang t&i nguoi tieu dung nhu la
m(Jt khach hang ti~m nang.
Cung irng dich

V{I

tlzanl, toau qua tai khoin

Ngan hang mo tai khoan tien gri giao djch cho moi to chrc va ca
nhan c6 nhu du. Khi khach hang gui ti~n vao ngan hang, ngan hang kh6ng
chi bao quan ma con thre hi@n cac lenh cua khach hang tren pham vi quoc
gia ho?c toan du nhu chi he), thu he). chuyen tien, quan ly ho, ...

Ngan hang cung d.p cac tien ich trong thanh toan thong qua ma r<)ng
mang lroi, ket noi h thong thanh toan trong va ngoai nu&c, ap d\Jng c6ng
ngh? hien dai.... Cac ti?n ich cua thanh toan qua ngan hang (an toan, nhanh
ch6ng, chinh xac, tiSt ki?m chi phi) da g6p phftn rut ng~n thoi gian kinh
doanh -v a nang cao thu nh?p cho khach hang.
Ngoai viec la to chrc duy nhat duge dong thoi thrc hien ca ba hoat
d<)ng ca ban. ngan hang con cung d.p m<)t s6 djch V\J tai chinh (GATS) bao
g6m: Dich V\J bao hiem nhan thQ, tai nan y tS, djch V\J bao hiSm phi nhan
tho; Tai bao hiem va nhuong tai bao hiem: Djch vu bo troy bao hiem (moi
gioi va dai l); Nhan tien gri va cac loai qu co the hoan lai trong cong
chung; Cac hinh thuc cho vay bao g6m tin dung hang h6a, tin dung cam c6,
quan ly va tai trQ' cac giao djch throng mai; Cho thu tai chinh; Thanh toan
va chuyen tien; Bao lanh va LIY thac; Tt,r doanh hO?C nh?n uy thac dftu tu
tren thi truong h6i doai va cac djch V\J khac.
1.2.1.2.

TB c/1u·c tin dfmg lz(Yp tac

Quji tin dl!ng nhdn ddn: la TCTD do phap nhan, ca nhan va he) gia
dinh tr nguyen thanh lap duoi hinh thre HTX de thre hien mot so hoat
d<)ng ngan hang theo Lu?t TCTD va Lu?t HTX chu yeu nham tuong trQ' phat
trin san xuat, kinh doanh va doi s6ng, la t6 chuc ho?t d('m g theo 1116 hinh
hgp tac xa trong l'inh V\J'C cho vay v6n 6 dja ban cac xii (phuong). Day la
kenh huy d('m g v6n hi~u qua cua Nha nroc, djc bit la tai cac vung n6ng
th6n, nguoi dan chua c6 th6i quen giao djch v&i ngan hang.
11


Hoat dong cua QTDND bao gom nhan tien gri bing VND: Cho vay
bang VND: Cung !'.mg djch V\1 chuy€n ti~n. thu h<\ chi h() cho cac thanh vien

va m(>t s6 cc hoat dong khac nhu: Tiep nhan von uy thac cho vay cua
Chinh phu, t6 chuc, ca nhan; Vay v6n cua TCTD, t6 chuc tai chinh khac;
Gop von thanh lap ngan hang hp tac xa: Mo tai khoan tien gui tai NHNN;
Ma tai khoan thanh toan tc,1i NHTM, chi nhanh ngan hang mr&c ngoi: Nhan
uy thac va lam dai l mt s6 !Tnh VlJC lien quan den hoat d(>ng NH, quan ly
tai san theo quy djnh ct'1a NHNN; Lam dai l kinh doanh bao him; Cung
!'.mg dich vu tu van ve ngan hang tai chinh cho thanh vien.
To che tui chinh vi mo: chu yeu thre hien mot so hoat dong NH
nhim dap !'.mg nhu du ct'1a cac ca nhan. h9 gia dinh c6 thu nh?p th&p va
doanh nghiep sieu nh6.
Ho?t d(>ng ctia t6 chfrc Tai chinh vi 1116 bao g6m nh?n ti~n gfri bing
VND; Vay v6n cua cac TCTD. t6 chre tai chinh. ca nhan, t6 chuc khac
trong mr6c va nu6c ngoai: Cap tin d1,1ng bing VND du6i hinh thfrc cho vay;
M tai khoan tin gti tai NHNN. NHTM va m()t so hoat dong khac nhu uy
thac.
uy thac cho vay v6n; Cung t'mg djch vu tu van tai chinh lien quan
den tai chinh vi mo; Cung !'.mg djch V\1 thu h(>, chi h(> va chuyen tien cho
khach hang tai chinh vi mo; Dai ly cung t'mg djch v1,1 bao hi€m.

nhan

1.2.1.3. TfJ ch11·c tin dung phi 11gft11 himg
T6 chfrc tin d1,1ng phi ngan hang: la loai hinh t6 chfrc tin d1,1ng duqc tlwc
hien mt hojc mt so hoat dong ngn hang theo quy dinh cua Luat cac t
chuc tin d1,1ng 20 IO (S6 47/20 I 0/QH 12), tru cac hoi;it d()ng nh?n ti~n gui cua
ca nhan va cung i'.mg cac djch v1,1 thanh toan qua ti khoan cua khach hang.
T6 chfrc tin d1,1ng phi ngan hang g6m cong ty tai chinh, cong ty cho
thue tai chinh va cac t6 chi'.rc tin dung phi ngan hang khac. Trong d6, cong ty
cho thue tai chinh la mot loai hinh cong ty tai chinh co hoat dong chinh la
cho thue tai chinh theo Lu?t cac T6 chi'.rc tin d1,1ng.

1.2.2.

TB chre ti chinh khac

1.2.2.1. Cong ty bao hidm
Cong ty bao hiem la m()t t6 chrc tai chinh. co nhi@em vu cung cclp cac
hop dong bao hiem cho cac ho gia dinh va doanh nghi@p. nham giam bot rui
ro, anh huong t&i hoc,1t d9ng san xu&t va CUQC s6ng cua hQ. C6 hai loai chinh
la Bao hiem nhan tho va Bao him phi nhan tho.
12


Bao hi€m nhan tho bao g6m:

tr

Bao hiem co k han (BH
k): Tra tien boi thuong bao hiem cho
ngu&i th1,1 huong khi ngu&i mua BI gap rui ro nhu benh tat, thuang t?t, hay
tfr vong trong th&i gian hi~u h,rc ci:1a hqp d6ng (5 nam, 10 nam, 20 nam, ... ).
Khi hqp d6ng h~t lwn. ho?C nguoi mua bao hiem khong tra tien bao phi deu
d?n DNBH se kh6ng b6i thuong.
Bao hiem tron di: Co hieu lre tr ngay bat dau mua bao hiem cho den
khi ngu&i mua BH qua d&i. Trang thoi h:;m hgp d6ng, DNBH tra tiSn bao hiem
neu nguwi mua bao hiem gap chuyen rui ro. Loai bao hiem nay con la hinh thrc
tiet kiem khi ngui mua bao hiem van khoe manh khi dao han (90-95 tuoi).
Bao hi€m sinh k: DNBH tra tin bao him cho ngu&i th1,1 huong,
neu nguoi mua bao hiem song den thoi Iwn duqc th6a thu?n trong hqp
d6ng baa hi€m.
Bao hiem hon hop: Ket hop bao hiem sinh k va bao hiem tr k, tra

tiSn m9t lfrn vao khi dao han (sau 10, 15, 20 nam ho4c den mot gioi han tuoi
nhat dinh) ho?c nguoi mua baa hi€m ti'.r vong.
Bao hi€m nien kim: Khi nguoi mua bao hi€m song den mot thoi han
nhat dinh. sau thi han do DNBH tra tiSn BH dinh k cho nguoi thu huong
theo th6a thu?n trong hqp d6ng bao hiem.
D6i v6i Bao hi€m phi nhan tho thi nguo·i tlw huong baa hi€rn chi nh?n
tiSn b6i thu&ng khi co rui ro xay ra trong thoi gian hqp d6ng baa hi~rn c6
hieu lure vi v@y throng c6 bao phi thfip va th&i gian dong phi va duqc baa
hiem ngan (I ho4c 2 nam).
Dam bao rui ro vS con nguoi (st'.rc khoe, tai nc;in, du Jich, ...): baa hi€rn
y t~

tv nguy~n,

baa hi€m con nguoi, ...

Dam bao rui ro cho tai san (nha cfra, 6t6, ... ) va trach nhiem: bo hi€m
hang h6a, baa hi€rn tau thuy, baa hi€m hang kh6ng, baa hi~rn ky thu?t, baa
hi€rn chay, baa hi€m trach nhiem chung va bao hiem xe ca gi6i, ...

J.7"2.2. Cong ty clu'tng k/10ci11
Cong ty cht111g k/10a11 la rn9t t6 chuc tai chinh trung gian tren thi trucmg
chung khoan, thµc hi~n cac nghi~p V\l kinh doanh chung khoan. Kinh doanh
chung khoan bao g6m moi gi&i cht.'.rng khoan, tr doanh chung khoan, bao lanh
phat hanh chung kho:in, tu van dau tr chi'.mg kho:in, luu ky chung khoan, qu-an
ly qu dfru tu chi'.mg khoan, quan ly danh muc dau tu chi'.mg khoan.
13


Cac hoat dong chu yeu cua CTCK bao gom: Mi gioi cht'.rng khoan;

Tµ- doanh chung khoan; Bao lanh phat hanh cht'.rng khoan; Tu van dau tu
cht'.rng khoan; Dich vu tu van ti chinh va cac djch vu tai chinh khac.
1.2.2.3. Quy dim hr
Quy dim hr la quy hinh thanh ti.'.r v6n g6p cua nha dau tr v&i ITI\IC dich
kiem li nhuan tr vi@c dau tu vo chmng khoan hoc cac dang tai san dau tr
khac,
ca bat dong san, trong do nha dau tr khong co quyen kiem soat
hang ngay d6i v&i vi?c ra quyet dinh dllu tu cua quy. Quy dllu tu bao g6m
cac loai hinh sau:

ke

Quy tuang h6: La quy dfru tu dugc thanh lap nham phat hanh cht'.rng
khoan quy d~ huy d9ng v6n c6 dong va dfru tu vao chl'.rng khoan, trai phi€u,
hop dong quyen chon, hang hoa hay chmng khoan tren thi trumng tien te.
Quy huu tri: La quy du tu hinh thanh tfr dong g6p cua nguai tham gia
bao hiem huu tri (nguai lao ct9ng va nguai su- dµng lao d9ng) va thi,rc hi?n
ctfru tu de chi tra quyen loi huu trf cho ngucyi lao ct9ng khi d€n tuoi ve huu.
Quy dfru ca: La quy dfru tu c6 tinh dai chung thap va khong bi quan
ch€ qua ch?t che.
Quy dau tu v6n tu nhan: La quy dfru tu v6n c6 phlln vao cac cong ty
chua niem yet, tr nguon tien dai han cua nha dfru tu c6 t6 chuc (quy lrnu tri,
cong ty bao hiem nhan th9.... ).
- Quy dau tr mgo hiem: Cung dp v6n cho doanh nghi?p a giai doan
khai d9ng tang truang ban dfru, trong nhCi'ng IYnh vre tiem nang nhu ap
dµng cong nghe moi hojc kinh doanh trong nganh cong nghiep cong ngh?
cao (cong ngh? sinh h9c, cong ngh~ thong tin, phan

mem....)

1.3. RUI RO TRONG DJNH CHE TAI CHINH
1.3.1. Khai ni@m

v rui ro

Rui ro la kha nang xay ra sr khac bi@t gira ket qua thre te va ky vong
theo ke hoach.
Theo Bernard Manso: "'Rt'.1i ro la tac d9ng ctia nhfrng bi~n c6 xay ra
trong tuang lai len gia tri rang CL!a mot chi the kinh te ho4c mot danh 1111,IC
tai san ma kha nang xay ra bi€n c6 d6 co the du doan truac nlmng khong the
dr doan chinh xac bien co d6 se xay ra nhu the no".
Trong ho?t d9ng kinh doanh ngan hang. rui ro la nguy ca xay ra
nhCi'ng st,.r ki~n ngoai mong mu6n, gay ra nhfrng tac dong bJt lc;ri cho ca nhan
14


hoc to chuc. Cac tac d<)ng nay c6 the dan den su giam sut trong doanh thu,
ho?c d~t ngan hang vao tinh trang kho khan ve tai chinh. Ngoai ra, cac tac
dong nay co the bieu hien duoi dang phi tai chinh gay hau qua tieu cre den
uy tin, kha nang sinh lai trong tuang lai cua ngan hang. Rui ro trong ho<;1t
d(mg kinh doanh cua ngan hang con duoe hieu la kha nang phat sinh nhCrng
sr kien gay tac dong tiu cre den mgc tieu chien luge va hoat dong cua
ngan hang. mang den ton that cho ngan hang.
Rui ro thucmg di doi voi lgi ich, rui ro cang cao thi lgi nhu~m ki v<;mg
cho ngan hang cang l6n. Cac ngan hang lu6n phai danh gia cac ca h<'.;>i kinh
doanh dµa tren m6i quan he rui ro - lgi ich nham tim ra nhfrng ca h◊i d?t
dugc lgi ich xung dang v6i muc rui ro chap nhan. Do do, chap nhan rui ro la
yeu cau tat yeu doi voi ngan hang. Tuy nhien. rui ro can duoc chap nhan o
muc hgp ly, co the kiem soat duoc de dat mrc lgi nhu?n mong mu6n.
1.3.2. Phiin lo

Neu chia nho cac loai rui ro ma dinh che tai chinh c6 th€ g?p phai theo
each phan chia truyen thong cua Viet Nam, c6 th€ bao g6m cac loai rui ro
chinh sau: Rui ro lai suat, Rui ro thj trucmg (rui ro gia ca), Rui ro tin d1,1ng,
Rui ro ngo<;1i bang, Rui ro ngo<;1i hi. Rui ro cong ngh, Rui ro ho<;1t d<'.;>ng,
Rui ro thanh khoan.
Con theo Uy ban giam sat Ngan hang Basel, rui ro ma cac dinh che co
gap phai dugc chia thanh ba nh6m chinh nhu sau (Cach phan chia nay
thre chat van dra tren cac rui ro neu tren, nhung do d?c di~m tuang d6ng
mot so loai rui ro dugc g<'.;>p l<;1i, vi du nhu rui ro lai suit, rui ro ngo<;1i h6i, rui

the

ro gia ca

OUQ'C

g<'.;>p chung thanh rui ro thj trucmg).
Hinh 1-2. Phan loai rui ro tai chinh

Rui ro tin dung
• Lai suat
• Ty gia hi doai
• Chll'ng khoan

• Va na
• Sl,l'

c6 tin d1,mg

• Giao djch that bc;1i

• Giao djch bat hO'P phap

15


Rtii ro thi tndmg

Rui ro thi truang trong
kha nang xay ra t6n that ve
nhmng bien dong bat lri cua
suat. ty gia. gia chfrng khoan.
ro lai sufrt. rui ro ty gia (rui ro

ho?t d<)ng ngan hang cua t6 chuc tin d1,mg la
thu nhap hoac von cua t6 chuc tin dung do
cac yeu to tren thi trumng nhu bien dong lai
gia hang h6a.... Rui ro thi truang bao g6m rui
hf>i doai) va rui ro gia ca.

Rii ro tin dung

Rui ro tin di,mg la kha nang xay ra 1611 thfrt cho ngan hang khi khach hang
khong thue hien hojc khong co kha nng thre hi@n mot phan ho4c toan b)
nghia V\,I nQ' cua minh theo cam ket (Theo Thong tu s6 02/2013/TT-NHNN).
Cfrp tin dµng la hoat dong quan trQng nhfrt, sr dung nhieu von nhat tai
nhieu ngan hang. Do d6, nguy ca xay ra n:Ii ro tin dung la rfrt 16-n va mfrc d<)
nghiem trong cua t6n thfrt tuy thu(lc vao tu-ng truang hQ'p cu the ma kh6ng
tuan theo m(lt quy lu?t chung. Rui ro tin dung truoe het lam giam tai san,
thu nMp (nguy ca mfrt v6n, tang chi phi trich l~p d\r phong, ... ), sau d6 co the
la uy tin, th~m chi lam pha san ngan hang. Chfrp nh?n rui ro tin dung trong

kinh doanh, cac ngan hang tuy kh6ng th~ lo?i trfr hoan toan loai rui ro nay,
tuy nhien cCing dn c6 nhung bien phap quan l chat che va tich cµc chi:1
d9ng d~ lwn ch~ t6i da kha nang xay ra rui ro cCing nhu gay ra t6n thfrt d6i
v&i ngan hang.
Rui ro hoat dong

Rui ro hoat dong trong hoat dong ngan hang la kha nang xay ra t6n
thfrt do cac quy trinh n<)i be) kh6ng d.'iy du ho?c bi 16i, do con nguai, do cac
h~ th6ng hO?C do cac S\f ki?n ben ngoai. Rui ro hoat dong con bao g6m ca
rui ro phap ly nhung loai trr rui ro chien luge va rui ro uy tin.
Trong hoat dong cua ngan hang, nhan vien ngan hang co the co tinh
gian l?n hay v6 tinh miic 16i, ngan hang thieu hoc mfrt nhfrng vi tri chu
ch6t. Rui ro hoat dong co the bi gay ra boi cong nghe thong tin neu chat
lung phan mem kem, dr lieu thong tin khong day du hoc he thong bao
m?t thong tin kh6ng an toan, ... se de gay ra cac sai s6t ho~c 16 h6ng an ninh
he thong. Mc)t nguyen nhan khac la tt.r qui trinh. he thong khong day du.
thieu hrong dan cu the gay kho khan cho nhan vien hoac co nhieu diem bat
c?p, chua hoan chinh, tao ke ho cho ke xau lgi dung gay thiet hai cho ngan
hang. Rui ro nay c6 th~ xay ra do cac yeu to ben ngoai nhu phap lu?t, thien
16


tai, t(>i phc:1111, khung b6, ... Tren thre te, rui ro hoat dong luon hien hru trong
tAt ca cac giao dich cua ngan hang. Co
xem xet mtrc d<) xay ra va mtrc
d(> thi~t hc:1i cua rui ro hoat dong theo hai khia qmh: nhung hoat dong co tan
suAt l&n nhung mfrc d(> thi~t hc:1i lc:1i nho: nhu cac nh~m lfrn, sai s6t cua nhan
vien, ... va nhung hoat dong co tan suat nho nlmng mfrc do thiet hai lai lon,
tham chi co the dan den pha san ngan hang.

the

1.4. QUAN TRl RUI RO TRONG f>lNH CHE TAI CHiNH
1.4.1. Khai ni@m

v quan tri rui ro

Quan trj r,,i ro la qua trinh nhan din, do lrong. kiem soat va xfr ly

rui ro nhim han che ton that ve thu nh?p ho(1c v6n ct'.ia Dinh che tai chinh
khi rui ro xay ra.
Hoc:1t d(>ng quiin tri rui ro di,ra tren quan diem hien dai chinh la qua
trinh tiep can rui ro mot cach khoa hoe, toan dien va co he thong nham nhjn
dang. kiem sot, phong ngira va giam thieu nhmng t6n thAt, nhfrng anh
huang bAt !qi cua rui ro.
1.4.2. Quy trinh quan trj rui ro

Hi?n nay, cac dinh che tai chinh tren th~ gi&i cung nhu d Viet Nam
deu tuan thu theo m(>t quy trinh g6m b6n bu&c nhu sau:
Hinh 1-3. Quy trinh quan tri rui ro

1.4.2.1. NJ,{in difn riii ro
Nh(m difn riii ro la qua trinh xac dinh lien tµc va co he thong cac rui
ro cua to chre. Cc hoat dng nhan dang rui ro nham phat trien thong tin
v nguon rui ro, cac yeu to mao him. hiem hoa va nguy co rui ro.
Cac phuong phap nh(in di¢n rzii ro bao g6m:

- Phuong phap d1,ra vao nwc tieu: Bfit ky nhi:i'ng gi can tr& vi~c thµ·c
hi~n 111\lC tieu duqc coi la "rui ro'·.
17