Pho mat cua toi dau roi pptx

Pho mát của tôi đâu rồi?
1
Pho mát của tôi
đâu rồi?
Một phương cách ứng phó với những đổi thay trong
cuộc sống của bạn.
Spencer Johnson
NHÀ XUẤT BẢN VERMILION
LON DON
Pho mát của tôi đâu rồi?
1
• “Cũng có khi trong cuộc đời ngøi ta được gặp một cuốn sách có thể mở ra một cánh
cửa vào tương lai. Pho mát của tôi đâu rồi? đã có tác dụng như thế trong đời tôi.
Spencer Johnson đã mở mắt cho tôi trước những thay đổi diễn ra quá nhanh xung quanh
mình mà trước đó tôi đã không nhận thức được. Đây là cuốn sách phải đọc trong Thiên
niên kỷ mới.”
David A. Heenan, Ủy viên Hội đồngQuản trò
TRUNG TÂM QUẢN TRỊ BẰNG CẤP PETER F. DUCKER
• “Ai cũng biết rằng thay đổi là một phần trong nghề nghiệp của mình, nhưng không
mấy ai trong chúng ta tin và nhìn nhận rằng thay đổi là một thực tế của cuộc sống.
Pho mát của tôi đâu rồi? là một sự chỉ dẫn đơn giản, dễ hiểu cho mỗi một người
chúng ta dùng để ứng phó với từng hoàn cảnh cụ thể của chính mình quanh chuyện
thay đổi.”
Michael Morley, Phó chủ tòch thứ nhất
EASTMAN KODAK
• “Tôi có thể hình dung mình đang ngồi bên lò sưởi ấm áp ở nhà và đọc câu chuyện
tuyệt vời này cho con tôi, cháu của tôi nghe, và thấy bọn trẻ đang hiểu ý nghóa câu
chuyện trong từng trang sách quan trọng này.”
LT, Col. Wayne Washer
TRUNG TÂM KHOA HỌC KHÔNG LƯU, WRIGHT PATTERSON AFB
• “Ngay sau khi đọc xong cuốn sách này tôi đã đặt mua một số cuốn cho những trưởng

phân bộ kỹ thuật của chúng tôi để họ có thể giúp chúng tôi ứng phó với những thay
đổi không ngừng mà chúng tôi phải đối mặt – từ chuyện thay đổi đội ngũ đến chuyện
phát triển thò trường mới – và tôi hy vọng rằng họ sẽ đối xử giống như thế với những
người đang làm việc với họ.”
Joan Banks, Chuyên gia về hiệu quả công việc
TẬP ĐOÀN WHIRPOOL
• “Cũng như những cuốn sách khác của tác giả Spencer Johnson, Pho mát của tôi đâu
rồi? chứa đựng nhiều sự thật đơn giản của cuộc sống và chúng rất dễ hiểu. Chúng tôi
đang sử dụng sự ví von về miếng Pho mát trong những chương trình đào tạo của
mình ở trường đại học và để vui với nhau ở nhà khi chúng tôi hay đố nhau thay đổi
theo miếng Pho mát!”
Kathy Cleveland Bull, Trưởng phòng đào tạo
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TIỂU BANG OHIO
• “Pho mát của tôi đâu rồi? đã thay đổi đời tôi. Nó thật sự cứu lấy công việc của tôi và
đem lại cho tôi sự thành công trong những lónh vực mới của mình mà trước đó tôi
không thấy nổi.”
Charlie Jones, chương trình Tài năng thể thao
ĐÀI TRUYỀN HÌNH NBC
• “Tôi vừa mới biết tin ban giám đốc của chúng tôi đã quyết đònh bán công ty một
cách bất ngờ. Không có gì đảm bảo rằng mình sẽ tiếp tục được tuyển dụng, tôi đã
thất vọng và bắt đầu chơi trò tủi thân. Thế rồi tôi đọc cuốn Pho mát của tôi đâu rồi?
Pho mát của tôi đâu rồi?
2
Thông điệp của cuốn sách tác động lên tôi như một tia chớp! Ngay lập tức từ sự giận
dữ về hoàn cảnh của mình tôi trở nên đầy tự tin và quả quyết đi tìm miếng Pho mát
mới của mình.”
Michael Carlson, Chủ tòch
EDISON PLASTICS
• “Mọi người trong các tổ chức rồi sẽ nói chuyện với nhau về cuốn sách Pho mát của
tôi đâu rồi?, về Mê cung, về Ù lì, về Chậm chạp sau khi họ đọc xong cuốn ngụ ngôn

cổ điển này. Những hình ảnh và ngôn ngữ lôi cuốn của Tiến só Johnson cho chúng ta
một phương thức dễ nhớ và có cơ sở hợp lý để xử lý những thay đổi.”
Albert J. Simone, Chủ tòch
VIỆN KỸ THUẬT ROCHESTER
• “Tôi đang giới thiệu cuốn sách này cho các đồng nghiệp và bạn bè của tôi vì câu
chuyện và những chiêm nghiệm của Spencer Johnson làm cho nó thành một cuốn
sách hiếm hoi mà bất cứ ai muốn làm việc tốt trong thời điểm thay đổi cũng có thể
đọc và hiểu nhanh chóng.”
RandyHarris, Cựu phó chủ tòch
TÒA SOẠN BÁO QUỐC TẾ MERRILL LYNCH
• “Mọi người trong chúng ta đều phải nhìn lại để thấy rằng miếng ‘Pho mát’ của chúng
ta đã từng bò lấy đi. Cuốn sách tuyệt vời này sẽ là một tài sản cho bất cứ ai hay một
tổ chức nào áp dụng những bài học của nó để nhận biết sự cần thiết của thay đổi và
đối phó với nó một cách thành công.”
John A. Lopiano, Phó Chủ tòch thứ nhất
CÔNG TY XERO
• “Tôi đang mua thêm nhiều cuốn sách này vì nó là một câu chuyện lớn và là một cách
thức để thúc đẩy người ta vượt qua thay đổi. Đây là cuốn sách về kinh doanh đầu tiên
tôi đã đọc xong mà vẫn muốn đọc lại và thường dẫn chứng đến như một cơ sở căn
bản trong những cuộc thảo luận với nhân viên, bạn bè và khách hàng.”
Bruce Crager, Phó Chủ tòch thứ nhất
CÔNG TY QUỐC TẾ OCEANEERING
• “Từ khi đọc câu chuyện về miếng ‘Pho mát’, tôi và các nhân viên của mình nhìn nhận
những thay đổi đơn giản chỉ là có ‘ai đó đã lấy đi miếng Pho mát của mình’. Điều đó
làm cho chúng tôi thay đổi nhanh hơn và xem những cơ hội mới như những chuyến
phiêu lưu đầy thú vò.”
Topper Long, Chủ nhiệm Phân bộ
TEXTRON
• “’ Pho mát của tôi đâu rồi? sẽ được sử dụng trong suốt khóa huấn luyện của chúng tôi vì
nó tạo ra một thứ ngôn ngữ nhẹ nhàng hơn để bàn bạc về rủi ro và thay đổi. Các thông

điệp rõ ràng và các nhân vật trong sách có thể được tìm thấy ở mọi nền công nghiệp.”
Sally Grumbles
BELL SOUTH
Pho mát của tôi đâu rồi?
3

Con đường vạch sẵn
cho người và chuột
thường dẫn đi lạc lối.
Robert Burns
1759 – 1796
“Cuộc đời chẳng phải là một con đường đưa chúng ta đi tới một cách tự do và không có
ngăn trở, trái lại nó là một mê cung với những mê lộ mà trong đó chúng ta phải tự tìm
kiếm lối đi, bò lạc và bối rối, thỉnh thoảng bò cùng đường trong một hẻm cụt.
Nhưng lúc nào cũng vậy, nếu chúng ta có lòng tin, Thượng đế sẽ mở một cánh cửa ra cho
chúng ta, có thể không phải là lối đi mà chúng ta có thể mong đợi,
mà là một cánh cửa mang lại những điều tốt đẹp cuối cùng cho chúng ta.”
A.J. Cronin
Pho mát của tôi đâu rồi?
4
Pho mát của tôi đâu rồi?
MỤC LỤC
Những con người bên trong chúng ta

Phía sau một câu chuyện
Tiến só Nhân văn Kenneth Blanchard

Một cuộc hội ngo
ä: Chicago


Câu chuyện về Pho mát của tôi đâu rồi?
-
Bốn Nhân Vật
-
Tìm Kiếm Pho Mát
-
Không Còn Pho Mát Nữa!
-
Các Chú Chuột: Đánh Hơi & Nhanh Nhẹn
-
Những Người Tí Hon: Chậm Chạp & Lì
-
Quay Lại Mê Cung
-
Vượt Qua Sự Sợ Hãi
-
Thưởng Thức Sự Mạo Hiểm
-
Di Chuyển Với Pho Mát
-
Chữ Viết Trên Tường
-
Nhấm Nháp Pho Mát Mới
-
Thưởng Thức Sự Thay Đổi

Một cuộc thảo luận: Một Lát Sau Đó Trong Ngày

Vài nét về tác giả
Pho mát của tôi đâu rồi?

5
NHỮNG TÍCH CÁCH BÊN TRONG CHÚNG TA
Sự đơn giản và tính phức tạp
Bốn nhân vật được mô tả trong câu chuyện này – hai con chuột: “Đánh hơi” và “Nhanh
nhẹn” cùng với hai con người tí hon: “Chậm chạp” và “Ù lì” – với mục đích đại diện cho
những tính cách đơn giản và phức tạp trong chúng ta, không phân biệt tuổi tác, giới tính,
chủng tộc, hay quốc tòch.
Có lúc chúng ta xử sự như
Đánh hơi
Nhân vật thường ngửi thấy trước những thay đổi, hay
Nhanh nhẹn
Nhân vật đâm bổ vào hành động, hay
Ù lì
Nhân vật không thừa nhận sự thay đổi và chống lại những thay đổi, vì sợ rằng nó sẽ dẫn
đến những thứ tồi tệ hơn, hay
Chậm chạp
Nhân vật học cách thich nghi đúng lúc
khi nhận thấy rằng thay đổi sẽ dẫn đến những thứ tốt hơn!
Cho dù chúng ta có thái độ nào đi chăng nữa, chúng ta đều có chung một diểm giống nhau:
một nhu cầu tìm kiếm lối đi cho mình trong mê cung, và thành công trong thời điểm thay
đổi.
Pho mát của tôi đâu rồi?
6
Phía sau một câu chuyện
Tiến só Ken Blanchard
Tôi đang cảm thấy xúc động khi kể lại cho các bạn về câu chuyện Pho mát của tôi đâu rồi?
Vì điều này có nghóa là cuốn sách đã được viết ra, và mọi người chúng ta đều có thể đọc
được nó, thưởng thức, và chia sẻ với người khác.
Đây là điều mà tôi đã mong muốn nhiều năm trước đây, kể từ khi tôi được Spencer Johnson
kể cho nghe câu chuyện lớn lao về miếng Pho mát của ông, trước khi chúng tôi viết chung

cuốn sách Một phút làm nhà quản trò.
Tôi còn nhớ mình đã nhận thấy câu chuyện hay như thế nào và nó sẽ giúp ích cho tôi ra sao
từ lức đó.
Pho mát của tôi đâu rồi? là câu chuyện về một sự thay đổi trong một Mê cung, nơi có bốn
nhân vật đi tìm “Pho mát” – miếng Pho mát là một ẩn dụ về những điều chúng ta muốn có
trong đời, có thể đó là một công việc, một mối quan hệ, tiền bạc, một căn nhà lớn, hay
thậm chí có thể là một hoạt động xã hội như đánh golf hay chạy bộ.
Mỗi người trong chúng ta đều có một ý niệm riêng về miếng Pho mát, và chúng ta theo đuổi
nó vì ta nghó rằng nó sẽ mang lại hạnh phúc cho chúng ta. Khi đạt được rồi thì chúng ta
thường bò gắn chặt vào đó. Và thật là kinh khủng nếu chúng ta đánh mất, hay nó bò ai đó lấy
đi.
Cái “Mê cung” trong câu chuyện tượng trưng cho nơi mà bạn bỏ thời gian đi tìm điều mình
muốn. Có thể đó là một cơ quan nơi bạn làm việc, một cộng đồng nơi bạn sinh sống, hay là
những mối quan hệ trong đời sống của bạn.
Tôi đã từng kể câu chuyện về miếng Pho mát mà bạn sắp đọc này ở nhiều nơi trên thế giới,
và sau đó tôi thường được nghe người ta kể lại những khác biệt mà câu chuyện mang lại cho
họ.
Dù tin hay không thì câu chuyện này cũng đã từng giúp người ta giữ được việc làm, hôn nhân
và cuộc sống!
Một ví dụ thực tế là của Charlie Jones, một phóngviên truyền hình được yêu mến của hãng
NBC-TV, người đã tiết lộ rằng câu chuyện Pho mát của tôi đâu rồi? đã giúp đỡ công việc
của anh. Nghề phóng viên của anh là một công việc có tính đặc thù, nhưng những quy tắc
anh đã học được thì bất cứ ai cũng có thể áp dụng.
Chuyện là thế này: Chrelie đã làm việc chăm chỉ và đã làm tốt việc tường thuật các môn thể
thao trên đường chạy và sân bãi ở kỳ Thế Vận Hội trùc đây, thế nên anh ta đã rất ngạc
nhiên và buồn bực khi bò thuyên chuyển từ lónh vực này sang Bơi lội và Nhảy cầu cho kỳ Thế
Vận Hội tới.
Do không hiểu biết về các môn thể thao mới này bao nhiêu, nên anh cảm thấy lúng túng.
Anh ta cảm thấy đã không được nhìn nhận đúng với khả năng của mình nên tỏ ra giận dữ.
Anh ta cho rằng điều này không thích đáng! Và cơn giận dữ đó bắt đầu làm ảnh hưởng tới

công việc của anh ấy.
Và rồi anh ta đọc được câu chuyện Pho mát của tôi đâu rồi?
Pho mát của tôi đâu rồi?
7
Anh kể lại rằng sau đó anh đã cười chính mình và bắt đầu thay đổi thái độ. Anh ta nhận
thấy rằng xếp của mình đã “lấy đi miếng Pho mát”. Thế nên anh ta thích nghi theo. Anh học
hai môn thể thao mới, và theo tiến trình công việc, anh nhận thấy rằng làm một công việc
mới khiến cho anh thấy mình trẻ lại.
Không lâu sau ông xếp đã nhận thấy thái độ và sự nhiệt thành mới đó của anh, rồi anh sớm
nhận được sự phân công việc tốt hơn. Anh ta tiếp tục gặt hái thành công nhiều hơn bao giờ
hết và được giới thiệu vào Sảnh Danh Vọng Bóng đá – Danh sách Phóng viên.
Đó chỉ là một trong số rất nhiều câu chuyện đời thật mà tôi đã từng được nghe về tác động
của cuốn sách lên cuộc sống tình cảm cũng như đối với công việc của mọi người.
Tôi đã có một niềm tin mạnh mẽ vào giá trò của Pho mát của tôi đâu rồi? Và vì thế tôi đã
cho tất cả mọi người làm việc trong công ty của tôi (khoảng 200 người) đọc bản in trước đây
của cuốn sách này. Tại sao vậy?
Bởi vì cũng giống như các công ty khác, không chỉ muốn tồn tại trong tương lai mà còn phải
giữ vững sức cạnh tranh, tập đoàn Ken Blanchard không ngừng thay đổi. Miếng “Pho mát”
của chúng tôi không ngừng bò lấy đi. Trước đây chúng tôi có thể mong rằng mình có được
những nhân viên trung thành, thì bây giờ chúng tôi cần những con người linh động không đòi
hỏi một “cách điều phối công việc tại đây” cứng nhắc.
Và hơn nữa, với một môi trường sống khắc nghiệt luôn biến động trong công việc và cuộc
sống này, có thể con người ta phải chòu đựng một áp lực nặng nề, trừ khi người ta có một
cách nhìn nhận sự thay đổi và giúp họ nhận thức được chúng. Hãy đến với câu chuyện về
Miếng Phó mát.
Khi tôi kể cho mọi người nghe về câu chuyện, và rồi khi họ tìm đọc cuốn truyện Pho mát của
tôi đâu rồi? Bạn có thể thấy những trở ngại tinh thần chớm xuất hiện đã tan đi. Mọi người
ở các phòng ban lần lượt đi tìm và cám ơn tôi về cuốn sách, và nói cho tôi nghe về những
ích lợi của nó từ khi họ nhìn nhận những thay đổi đang diễn ra trong công ty mình từ một
góc nhìn khác. Bạn có thể tin tôi, thời gian để đọc câu chuyện ngụ ngôn ngắn này thì ít thôi,

nhưng những ảnh hưởng của nó có thể rất sâu sắc.
Khi đọc cuốn sách này, bạn sẽ thấy nó được chia thành ba phần. Trong phần đầu tiên, Một
cuộc hội ngộ, các người bạn cũ cùng lớp đã nói chuyện trong một cuộc họp mặt về nỗ lực
ứng phó với những thay đổi diễn ra trong cuộc sống. Phần thứ hai là Câu chuyện Pho mát
của tôi đâu rồi?, là bộ phận chính của cuốn sách.
Trong phần Câu Chuyện bạn sẽ nhận thấy hai con chuột xử sự tốt hơn khi chúng đối mặt với
thay đổi, vì chúng nhìn nhận sự việc đơn giản, trong khi trí óc phức tạp và nhân tính của hai
con người tí hon đã làm phức tạp mọi vấn đề. Điều này không có nghóa là những con chuột
thông minh hơn. Chúng ta đều hiểu rằng người ta thông minh hơn chuột.
Dẫu vậy khi bạn theo dõi hành động của bốn nhân vật, và nhận ra cả hai con chuột và hai
người tí hon đại diện cho những tính cách trong bản thân mình – tính đơn giản và sự phức
tạp – bạn sẽ nhận thấy rằng sẽ có lợi cho chúng ta hơn khi chỉ thực hiện những công việc
đơn giản mà hiệu quả mỗi khi có thay đổi.
Pho mát của tôi đâu rồi?
8
Trong phần ba, Một Cuộc Thảo Luận, người ta nói chuyện với nhau về ý nghóa của Câu
chuyện đối với họ và cách thức họ sẽ áp dụng nó vào công việc và đời sống của mình .
Có một số độc giả lần xuất bản trước đây của cuốn sách này đã dừng lại sau phần Câu
chuyện mà không đọc tiếp nữa, để tự mình nhận đònh ý nghóa câu chuyện. Những người
khác thì thích đọc tiếp qua phần Thảo luận sau đó, vì nó gợi ý cho họ ứng dụng những điều
họ đã học hỏi được vào trường hợp của chính mình như thế nào.
Bất luận như thế nào, tôi mong rằng cũng như tôi, mỗi lần đọc lại cuốn sách Pho mát của
tôi đâu rồi? bạn sẽ lại nhận ra một điều mới mẻ, và nó sẽ giúp bạn ứng phó với sự thay đổi
và mang lại thành công cho bạn, bất cứ điều gì bạn nghó là thành công của mình.
Tôi chúc bạn cảm thấy vui thích với những khám phá của bạn và chúc bạn mạnh khỏe. Và
hãy nhớ một điều: Di chuyển theo miếng Pho mát!
Ken Blanchard
San Diego, California
Pho maựt cuỷa toõi ủaõu roi?
9

Pho maựt
cuỷa toõi ủaõu roi?
Pho mát của tôi đâu rồi?
10
Một cuộc gặp gỡ
Chicago
Vào một ngày chủ nhật chan hòa ánh nắng ở Chicago, có một số người bạn thân cũ cùng lớp
tụ tập lại ăn trưa với nhau sau buổi họp mặt của học sinh trong trường vào đêm trước,. Họ
muốn được nghe về những thay đổi đã xảy ra trong cuộc sống của nhau. Sau bữa trưa ngon
miệng và những câu chuyện vui vẻ, họ bắt đầu một cuộc thảo luận thú vò.
Angela, từng là một nữ sinh được hâm mộ nhất lớp nói: “Cuộc sống hóa ra khác biệt hoàn
toàn với thứ tôi đã từng hình dung khi còn đi học. Rất nhiều chuyện đã khác đi.”
“ Đúng đấy,” Nathan tán đồng. Mọi người đều biết rằng anh chàng này đã bước vào công
việc kinh doanh của gia đình mà họ nhớ rằng nó vẫn hoạt động đều đặn và đã trở thành
một phần của cộng đồng dân cư đòa phương từ rất lâu rồi. Cho nên ai cũng cảm thấy ngạc
nhiên khi thấy vẻ quan tâm của anh. Anh ta hỏi: “Nhưng các bạn có nhận thấy rằng chúng
ta không muốn thay đổi khi mọi chuyện thay đổi?”.
Carlos nói: “Tôi cho rằng chúng ta từ chối thay đổi vì e sợ thay đổi.”
“Carlos à, cậu đã từng là đội trưởng của đội bóng mà,” Jessica nói. “Tôi chưa bao giờ nghó
rằng mình sẽ nghe cậu nói một chuyện gì đó về e sợ!”
Tất cả đều bật cười vì họ nhận ra rằng mặc dù họ đã đi theo nhiều hướng khác nhau trong
cuộc sống – từ làm việc tại nhà cho đến điều hành một công ty nào đó – nhưng ai cũng đều
đã từng trải nghiệm những cảm giác giống nhau.
Mọi người đều đã cố gắng đương đầu với những thay đổi không mong đợi từng xảy ra với họ
trong những năm gần đây. Và hầu hết đều phải thừa nhận rằng họ đã không biết cách xử sự
làm sao cho thích đáng.
Và rồi Michael nói: “Tôi cũng từng e ngại những chuyện thay đổi. Khi một sự thay đổi lớn
xảy ra trong công việc của mình, chúng ta không biết phải làm gì. Thế là chúng ta chẳng
làm gì để đổi mới và có thể là chúng ta sẽ mất tất cả.”
Anh nói tiếp, “Mọi chuyện cứ như thế, cho đến khi tôi được nghe một câu chuyện nhỏ đã

thay đổi mọi thứ.”
“Như thế nào?” Nathan hỏi.
“Thế này, câu chuyện đã làm tôi nhìn nhận khác đi về những sự thay đổi – từ mất mát một
thứ gì đó trở nên đạt được một cái khác – và nó chỉ cho tôi cách thực hiện điều đó. Sau đó
mọi thứ tiến triển tốt hơn – trong công việc và trong cuộc sống.”
“Đầu tiên tôi cảm thấy bực mình vì tính chất đơn giản hiển nhiên của câu chuyện, vì nó có
vẻ như là một câu chuyện kể ngày xưa ở nhà trường.”
“Rồi tôi nhận ra tôi đã bực mình vì không nhận thức trước được những điều tự nhiên đó để
làm những việc thích hợp khi mọi chuyện thay đổi.”
“Khi tôi hiểu ra bốn nhân vật đại diện cho những tính cách khác nhau của chính mình, tôi
quyết đònh mình phải theo ai, và thế là tôi thay đổi.”
Pho mát của tôi đâu rồi?
11
“Sau đó, tôi kể lại câu chuyện cho những người cùng làm việc trong công ty và họ lại kể cho
những người khác, rồi sau đó công việc của chúng tôi mau chóng trở nên khá hơn. Và cũng
giống như tôi, nhiều người bảo rằng câu chuyện đã mang lại lợi ích cho cuộc sống riêng của
họ.”
“Dẫu vậy cũng có nhiều người bảo họ chẳng học được gì từ câu chuyện đó cả. Cũng có thể
họ đã biết về bài học này và đã sống như vậy, hoặc thông thường hơn thì họ cho rằng mình
đã biết tất cả mọi chuyện và không muốn học hỏi điều gì. Họ không thể hiểu làm sao mà
người khác lại có thể tìm kiếm được lợi lộc gì từ những chuyện như thế.”
“Khi một ông xếp cao cấp của tôi luôn gặp khó khăn khi phải thích nghi tuyên bố rằng câu
chuyện chỉ tổ làm phí thì giờ, những người khác đã nói đùa rằng họ biết ông ta là nhân vật
nào trong câu chuyện – ám chỉ người không học hỏi được điều gì mới mẻ và không thay đổi
bản thân.”
“Câu chuyện thế nào?” Angela hỏi.
“Câu chuyện này tên là Pho mát của tôi đâu rồi?”
Cả nhóm cười vang. “Tôi nghó rằng mình đã thích câu chuyện này rồi đấy,” Carlos nói, “Cậu
kể đi, có thể cả bọn chúng ta sẽ học hỏi thêm được điều gì đó,”
“Được rồi,” Michael nói, “Sẵn lòng thôi, câu chuyện này không dài lắm.” Và anh ta bắt đầu

kể.
Pho mát của tôi đâu rồi?
12
Câu chuyện Pho mát của tôi đâu rồi?
Ngày xưa, ở một miền đất xa xôi, có bốn nhân vật đi vào một mê cung để tìm kiếm pho mát
để tự nuôi sống mình và làm cho mình cảm thấy hạnh phúc.
Hai trong số các nhân vật đó là hai con chuột “Đánh hơi” và “Nhanh nhẹn”, hai nhân vật
nữa là hai người tí hon – họ là những sinh vật nhỏ bé như chuột nhưng có hình dạng và
cách suy nghó giống như con ngøi bây giờ vậy. Tên của họ là “Chậm chạp” và “Ù lì”.
Vì họ nhỏ bé như thế nên ta dễ bỏ qua không để ý đến việc làm của bốn nhân vật đó.
Nhưng nếu bạn đến được gần để có thể nhìn rõ họ, bạn sẽ khám phá ra những điều ngạc
nhiên nhất.
Hàng ngày hai con chuột và những người tí hon bỏ thời gian vào mê cung để tìm kiếm miếng
pho mát đặc biệt của mình.
Mấy chú chuột, Đánh hơi và Nhanh nhẹn, chỉ có bộ não của loài gặm nhấm, nhưng lại có
một bản năng tuyệt vời, tìm kiếm miếng pho mát nhỏ rắn chắc cho mình như các con chuột
khác.
Hai con người tí hon, Chậm chạp và Ù lì, sử dụng bộ não chứa đầy quan niệm và cảm xúc
của mình, cũng tìm kiếm loại Pho mát đặc biệt – viết hoa – mà họ nghó rằng nó sẽ mang lại
cho họ sự thành đạt và hạnh phúc.
Cho dù có sự khác nhau giữa người và chuột, nhưng họ cũng có những điểm chung. Cứ mỗi
buổi sáng cả bọn mặc quần áo thể thao, mang giày vào, rời nhà và chạy đến Mê cung để
tìm kiếm miếng pho mát yêu thích của mình.
Mê cung là một mạng lưới những lối đi và các căn phòng, có nơi chứa pho mát ngon lành.
Nhưng ở đó cũng có những góc tối tăm và những con đường cụt chẳng dẫn đi đâu. Đó là
một nơi mà người ta có thể dễ dàng đi lạc.
Tuy vậy, dưới những điều bí mật ẩn chứa trong Mê cung là một cuộc sống tốt đẹp hơn cho
những người tìm ra lối đi của mình.
Các chú chuột, Đánh hơi và Nhanh nhẹn, sử dụng cách thử - và - sai để tìm kiếm pho mát.
Chúng chạy vào một mê lộ, và nếu không phát hiện được gì ở đó thì chúng quay lại và chạy

vào một lối mới. Chúng ghi nhớ những con đường nào không có pho mát và ngay lập tức đi
vào một khu vực khác.
Đánh hơi thường dùng cái mũi xuất sắc của mình đònh hướng miếng pho mát, còn Nhanh
nhẹn thì thường cắm đầu cắm cổ chạy thục mạng. Như bạn có thể đoán trước, có lúc chúng
cũng bò lạc, hay mất phương hướng và rất hay đụng đầu vào tường. Nhưng sau một thời gian
chúng cũng tìm được đường đi của mình.
Cũng giống như các chú chuột, hai người tí hon, Chậm chạp và Ù lì, cũng dùng khả năng suy
luận của minh và rút kinh nghiệm từ sai lầm. Dù vậy họ hầu như dựa vào trí óc phức tạp của
mình để phát triển những phương thức rắc rối hơn trong lúc đi tìm Pho mát.
Có lúc họ đạt được những kết quả tốt, nhưng cũng có lúc sức mạnh của niềm tin và cảm xúc
con người đã khiến họ nhìn nhận sự việc không được minh bạch mấy. Điều đó làm cho mọi
chuyện trong Mê cung trở nên phức tạp và mang tính thách thức hơn.
Pho mát của tôi đâu rồi?
13
Dẫu vậy, Đánh hơi, Nhanh nhẹn, Chậm chạp và Ù lì, với cách thức riêng của mình đều tìm ra
điều mà mình muốn tìm kiếm. Ai cũng tìm thấy được loại pho mát của mình vào một ngày
nọ, ở cuối một mê lộ tại Kho Pho mát P.
Vào mỗi buổi sáng sau đó các chú chuột và hai người tí hon mặc đồ chạy vào và đi về hướng
Kho Pho mát P. Cũng không lâu sau cả bọn đều có một cách đi riêng cho mình.
Đánh hơi và Nhanh nhẹn hàng ngày vẫn dậy sớm và chạy vào Mê cung, theo một lộ trình cố
đònh.
Khi đến nơi, hai chú chuột cởi giày ra, cột lại với nhau và đeo lên cổ để có thể lại sử dụng
nếu cần. Sau đó chúng bắt đầu đánh chén.
Thoạt đầu Chậm chạp và Ù lì cũng chạy vào Mê cung mỗi buổi sáng để thưởng thức những
mẩu pho mát mới ngon miệng đang đợi họ.
Nhưng sau một thời gian, những con người tí hon này bắt đầu có một cách đi khác.
Mỗi ngày Chậm chạp và Ù lì dậy muộn hơn, mặc quần áo chậm hơn, và thong thả đi bộ về
Kho Pho mát P. Cuối cùng thì họ cũng đã biết Pho mát ở đâu và đi đến đó như thế nào.
Họ không để ý đến chuyện Pho mát từ đâu ra hay ai đã để nó ở đó. Họ chỉ đơn giản cho
rằng nó có ở đó, vậy thôi.

Mỗi buổi sáng ngay khi Chậm chạp và Ù lì đến Kho Pho mát P, họ thoải mái hành động như
ở nhà. Họ treo quần áo chạy lên, cởi bỏ đôi giày chạy ra và mang dép vào. Chúng cảm thấy
dễ chòu vì đã tìm thấy Pho mát.
“Tuyệt thật,” Ù lì nói. “Có đủ Pho mát cho chúng ta suốt đời.” Những người tí hon cảm thấy
hạnh phúc và có cảm giác thành đạt vì bây giờ họ được đã được đảm bảo.
Không bao lâu sau đó cả Chậm chạp và Ù lì xem như chỗ Pho mát họ tìm thấy ở Kho Pho
mát P. là Pho mát của họ. Đó là một cái kho to lớn đến nỗi họ dời nhà về gần đó hơn và
tạo dựng nên một cuộc sống xã hội xung quanh đó.
Để làm cho kho ấm cúng hơn, Chậm chạp và Ù lì trang trí những câu danh ngôn và thậm
chí vẽ cả những bức tranh Pho mát lên những bức tường xung quanh họ. Trong đó có câu:
Hạnh Phúc là Pho Mát
Thỉnh thoảng Chậm chạp và Ù lì mời bạn bè đến để chứng kiến những khối Pho mát ở Kho
Pho mát P, và tự hào chỉ vào đó nói: “Chỗ Pho mát này thật tuyệt, phải không nào?” Có lúc
họ chia cho bạn bè một ít, có lúc không.
“Chúng ta xứng đáng được có chỗ Pho mát này,” Ù lì nói. “Chúng ta thật sự đã làm khá
nhiều việc và khá lâu để có được chúng.” Anh ta bốc một miếng pho mát và bỏ vào miệng.
Sau đó như thường lệ Ù lì nằm xuống ngủ một giấc ngon lành
Vào buổi tối những người tí hon nặng nề đi về nhà, no căng Phó mát, và ngày hôm sau họ
lại tới chổ cũ để lại tiếp tục hưởng thụ thêm.
Mọi chuyện cứ thế kéo dài thêm một thời gian nữa.
Pho mát của tôi đâu rồi?
14
Rồi thì lòng tự tin của cả Chậm chạp và Ù lì nhanh chóng trở thành tính tự mãn. Họ hài lòng
với thành đạt và không thèm để ý tới bất cứ điều gì đang xảy ra.
Mỗi ngày qua đi Đánh hơi và Nhanh nhẹn vẫn tiếp tục lộ trình của mình. Chúng tới sớm vào
buổi sáng rồi đánh hơi, sục sạo và chạy quanh đám pho mát ở Kho Pho mát P, xem xét có
điều gì khác đi so với hôm qua không. Sau đó chúng mới ngồi xuống và gặm vào đám pho
mát.
Một ngày chúng tới Kho Pho mát P và phát hiện không còn một chút pho mát nào nữa.
Chúng không hề ngạc nhiên. Vì Đánh hơi và Nhanh nhẹn đã nhận thấy hàng ngày rằng

nguồn pho mát đang trở nên ít đi, chúng đã được chuẩn bò cho điều không thể tránh khỏi
này, và bằng bản năng của mình chúng biết phải làm gì.
Chúng nhìn nhau, tháo đôi giày chạy vẫn đeo sẵn trên cổ xuống, mang vào chân và cột dây
lại.
Các chú chuột không phân tích quá sâu vấn đề.
Đối với chuột thì vấn đề và giải pháp hoàn toàn đơn giản. Hoàn cảnh ở Kho Pho mát P đã
thay đổi. Và thế là chúng cũng quyết đònh thay đổi theo.
Cả hai nhìn ra về phía Mê cung. Và rồi Đánh hơi đưa mũi mình lên, hít hít và gật đầu với
Nhanh nhẹn đang nhanh nhẹn chạy vào Mê cung và cố gắng đuổi theo.
Chúng nhanh chóng bắt đầu đi tìm Pho mát Mới.
Một lát sau vào cùng ngày hôm đó, Chậm chạp và Ù lì đến Kho Pho mát P. Họ đã không hề
để ý tới lượng Pho mát vơi đi từng ngày nên vẫn chắc mẩm rằng Pho mát vẫn còn ở đó.
Cả hai chưa sẵn sàng cho tình thế mới này.
“Cái gì thế này! Mất hết Pho mát rồi?” Ù lì gào lên. Và anh chàng tiếp tục gào lên như thể
nếu cứ gào to lên thì sẽ có người mang trả lại đám pho mát, “Mất hết Pho mát rồi? Mất hết
Pho mát rồi?”
“Pho mát của tôi đâu rồi?” Anh chàng hét to.
Cuối cùng anh chàng chống hai tay vào hông, bộ mặt đỏ ngầu, và rít lên, “Thế này thì còn
gì để nói chứ?”
Chậm chạp thì chỉ biết lắc đầu không tin nổi. Anh ta cũng vậy, cũng đinh ninh rằng sẽ thấy
Pho mát ở Kho Pho mát P. Anh đứng ngẩn người ra như trời trồng vì bất ngờ, và thật sự
không hiểu gì cả.
Ù lì vẫn la lối, nhưng Chậm chạp không muốn nghe. Anh ta không muốn chấp nhận thực tế,
nên không muốn nghe gì cả.
Cách xử thế của hai con người tí hon không mấy hay ho hoặc thích hợp, nhưng có thể thông
cảm được.
Vì kiếm được Pho mát không dễ dàng gì, và đối với những con người tí hon này thì ý nghóa
lớn nhất không phải chỉ là có được một miếng pho mát cho nhu cầu hàng ngày.
Pho mát của tôi đâu rồi?
15

Kiếm được Pho mát là việc mà họ nghó rằng họ cần có để đạt được hạnh phúc. Tùy theo
khẩu vò của mình, mỗi người trong bọn họ đều cho rằng Pho mát có một ý nghóa nhất đònh
trong đời.
Với một số người thì tìm thấy Pho mát đồng nghóa với chuyện có của cải trong tay. Đối với
những người khác thì đó là được hưởng một cuộc sống mạnh khỏe, hay để phát triển đời
sống tinh thần lành mạnh.
Chậm chạp nghó rằng Pho mát có ý nghóa của một cuộc sống an nhàn, là có một gia đình
thân yêu, là được sống trong một ngôi nhà nhỏ ấm cúng, dễ chòu ở Đại lộ Pho mát Anh.
Còn đối với Ù lì thì Pho mát là Miếng Pho mát Vó đại chi phối tất cả các miếng pho mát
khác và là được sở hữu một ngôi nhà to lớn ở Ngọn Đồi Pho mát Pháp.
Bởi vì Pho mát có một ý nghóa quan trọng đối với họ nên cả hai con người tí hon đã mất rất
nhiều thì giờ để quyết đònh phải làm gì. Lúc này bọn họ chỉ biết tìm kiếm xung quanh Kho
Pho mát trống rỗng P để xem thử Pho mát đã thật sự mất hẳn chưa.
Trong lúc Đánh hơi và Nhanh nhẹn đã nhanh chóng chạy đi thì Chậm chạp và Ù lì vẫn còn
tiếp tục chậm chạp và ù lì.
Họ vẫn tiếp tục lải nhải và nói như mê sảng về sự bất công của thực tế. Ù lì bắt đầu thất
vọng. Biết điều gì sẽ đến nếu ngày mai họ tới đây và cũng sẽ không thấy miếng Pho mát
nào? Anh ta đã xây dựng hẳn một tương lai trên cơ sở đám Pho mát này.
Những con người tí hon không thể tin nổi. Làm sao mọi chuyện như thế này lại có thể xảy
ra? Đâu có ai báo trước cho họ. Không được. Tình thế không thể như thế này được.
Chậm chạp và Ù lì về nhà vào buổi tối thất vọng và đói meo. Nhưng trước khi ra về Chậm
chạp viết lên tường:
Miếng Pho Mát Càng Quan Trọng Thì Người Ta Càng Muốn Gìn Giữ Nó.
Ngày hôm sau Chậm chạp và Ù lì rời nhà, và trở lại Kho Pho mát P với hy vọng bằng một
cách nào đó có thể tìm lại được Pho mát của họ.
Chẳng có gì khác cả – Pho mát không còn nữa. Những người tí hon không biết phải làm gì.
Chậm chạp và Ù lì chỉ biết đứng đó, bất động như những pho tượng.
Chậm chạp lấy hết sức bòt tai và nhắm thật chặt mắt mình lại. Anh ta chỉ muốn đừng phải
nghe và phải thấy điều gì. Anh đã không muốn nhìn nhận rằng nguồn Pho mát cứ vơi đi
từng ngày. Anh muốn nghó rằng chúng đã bất ngờ bò lấy mất đi.

Ù lì phân tích trở đi trở lại vấn đề cho đến khi cuối cùng bộ óc rắc rối với hệ thống niềm tin
vững chắc của mình nhận thức được vấn đề. “Tại sao người ta lại đối xử với tôi như thế
này?” Anh thắc mắc. “Thật ra thì đang có chuyện gì ở đây vậy?”
Cuối cùng Chậm chạp cũng mở mắt ra, nhìn quanh rồi hỏi, “Vậy chứ Đánh hơi và Nhanh
nhẹn đâu rồi? Cậu có nghó rằng họ đã biết điều gì khác nữa hay không?”
Ù lì trề môi, “Bọn chúng thì biết cái gì cơ chứ?”
Pho mát của tôi đâu rồi?
16
Ù lì tiếp tục nói, “Chúng chỉ là mấy con chuột nhắt ngu ngốc. Chúng chỉ ứng xử theo tình thế
thôi. Chúng ta là những người tí hon. Chúng ta khôn ngoan hơn chúng chứ. Chúng ta có thể
giải quyết được vấn đề mà.”
“Tôi cũng nghó rằng chúng ta khôn ngoan hơn, nhưng có thể chúng ta không thể hành động
khôn ngoan hơn chúng vào thời điểm này. Mọi chuyện ở đây đã thay đổi rồi, Ù lì à, chúng ta
phải thay đổi và hành động khác đi chứ.”
“Tại sao chúng ta lại phải thay đổi chứ?” Ù lì hỏi lại, “ Chúng ta là người tí hon. Chúng ta
khác chúng. Những chuyện này lẽ ra đã không thể xảy ra với chúng ta. Hay cùng lắm nếu có
xảy ra thì chúng ta cũng phải được một lợi lộc gì đó chứ.”
“Tại sao chúng ta lại phải có lợi?” Chậm chạp hỏi.
“Bởi vì chúng ta có quyền như thế,” Ù lì tuyên bố.
“Quyền gì?” Chậm chạp tò mò.
“Quyền có Pho mát của mình.”
“Sao vậy?” Chậm chạp hỏi.
“Vì chúng ta không gây ra chuyện này,” Ù lì nói. “Có ai đã làm chuyện này, và chúng ta phải
được cái gì đó.”
Chậm chạp đề nghò, “Hay là mình đừng suy nghó về chuyện này nữa mà hãy đi tìm Pho mát
khác đi.”
“Không được,” Ù lì phản đối, “Tôi sẽ làm cho ra lẽ việc này.”
Trong lúc Chậm chạp và Ù lì còn đang xem xét phải làm gì, thì Đánh hơi và Nhanh nhẹn đã
lên đường. Chúng đi xa vào Mê cung, chạy tới chạy lui theo những mê lộ, và lục tìm pho mát
trong bất cứ cái kho nào chúng bắt gặp.

Chúng chẳng suy nghó gì ngoài chuyện tìm pho mát khác.
Suốt một thời gian chúng chẳng tìm được gì – cho đến khi chúng đi đến một khu vực khác
trong Mê cung mà trước đó chúng chưa đến: Kho Pho mát Mới M.
Chúng rít lên vui sướng. Chúng đã tìm thấy cái mà chúng muốn: một nguồn Pho mát Mới
đầy ắp.
Chúng như không tin vào mắt mình. Đó là một cái kho pho mát lớn chưa từng thấy.
Trong lúc đó Chậm chạp và Ù lì vẫn còn ở Kho Pho Mát P để đánh giá tình hình. Bây giờ họ
đang phải chòu đựng hoàn cảnh của sự thiếu hụt Pho mát. Họ cảm thấy bế tắc và giận dữ và
đổ lỗi cho nhau vì tình trạng này.
Có lúc Chậm chạp nghó tới những chú bạn chuột và không biết chúng đã tìm thấy pho mát
chưa. Anh nghó rằng chúng có lẽ đang gặp khó khăn, vì chạy tới chạy lui trong Mê cung
thường phải chòu đựng bất trắc. Nhưng anh cũng nghó rằng chuyện đó có lẽ kéo dài không
lâu.
Thỉnh thoảng Chậm chạp hay hình dung thấy Đánh hơi và Nhanh nhẹn đang tìm được Pho
Mát Mới và đang đánh chén. Anh ta tưởng tượng đến chuyện ra ngoài Mê cung kia và bắt
Pho mát của tôi đâu rồi?
17
đầu cho một chuyến phiêu lưu, và tìm thấy Pho mát mới sẽ tốt hơn tình thế hiện nay như thế
nào. Anh ta như có thể nếm vào miếng pho mát tưởng tượng ấy.
Chậm chạp càng tưởng tượng về hình ảnh mình tìm được pho mát mới, thì anh ta càng muốn
rời khỏi Kho Pho mát hơn.
“Đi thôi!” bất chợt anh thốt lên.
“Không.” Ù lì nhanh chóng phản đối. “Tôi thích ở lại đây. Ở đây dễ chòu hơn. Tôi nghó vậy.
Hơn nữa ngoài kia nguy hiểm lắm.”
“Không phải thế,” Chậm chạp nói lại. “Trước đây chúng ta cũng đã từng mò tìm ở nhiều nơi
trong Mê cung, và bây giờ chúng ta có thể làm lại như thế.”
“Tôi đã quá già cho chuyện này rồi,” Ù lì nói. “Và tôi e rằng mình không còn thích thú với
chuyện bò đi lạc và tự mình làm trò cười nữa. Bạn cũng vậy mà, phải không?”
Nghe thấy thế nỗi e ngại lại trở về với Chậm chạp và hy vọng tìm được Pho mát Mới của
anh cũng tan đi.

Thế là ngày nào cũng vậy, những con người tí hon tiếp tục làm đi làm lại chuyện mà họ đã
từng làm trước đó. Họ đến Kho Pho mát P, không tìm thấy gì cả, rồi lại về nhà, mang theo
nỗi lo lắng và sự bế tắc.
Họ cố phủ nhận điều đang xảy ra, nhưng cảm thấy khó ngủ hơn, yếu hơn vào ngày hôm sau,
và khó chòu hơn.
Mái nhà của họ không còn là những nơi chốn no ấm như xưa. Những người tí hon trải qua
giấc ngủ nặng nề với những cơn ác mộng về chuyện không tìm được chút pho mát nào.
Nhưng ngày nào Chậm chạp và Ù lì cũng vẫn tới Kho Pho mát P và chờ đợi.
Ù lì nói “Bạn biết không, có thể nếu chúng ta làm việc nhiều hơn một chút chúng ta sẽ thấy
rằng chẳng có gì thay đổi cả. Hình như Pho mát đang ở đâu đây thôi. Chắc là người ta mang
giấu nó sau những bức tường.”
Ngày hôm sau, Chậm chạp và Ù lì trở lại với đám đồ nghề. Ù lì giữ cái đục cho Chậm chạp
giáng từng nhát búa cho tới khi họ đục thủng một cái lỗ trên tường của Kho Pho mát P. Họ
chăm chú ngó vào đó và chẳng thấy chút pho mát nào cả.
Thất vọng tràn trề, nhưng họ vẫn tin rằng họ sẽ giải quyết được vấn đề. Họ tới kho sớm hơn,
ở lại muộn hơn và làm việc cật lực hơn, nhưng tất cả mọi thứ họ có được chỉ là một cái lỗ to
tướng trên tường.
Chậm chạp bắt đầu nhận ra khoảng cách giữa việc làm và kết quả.
“Có thể,” Ù lì nói, “chúng ta cứ thử ngồi chờ ở đây xem. Sớm muộn gì rồi người ta cũng phải
đem trả lại đám Pho mát đấy.”
Chậm chạp muốn tin vào điều đó. Thế nên hàng ngày anh ta về nhà để nghỉ ngơi và miễn
cưỡng đi cùng với Ù lì tới Kho Pho mát P. Nhưng đám Pho mát không bao giờ xuất hiện trở
lại.
Lúc này nhũng người tí hon đang trở nên yếu đi vì đói và stress. Chậm chạp cảm thấy chán
nản với chuyện chờ đợi vào chuyện hoàn cảnh của mình sẽ được cải thiện tốt hơn. Anh ta
Pho mát của tôi đâu rồi?
18
nhận ra rằng càng ngồi chờ lâu trong tình trạng không có Pho mát lâu bao nhiêu, thì tình
hình càng tồi tệ thêm bấy nhiêu.
Anh biết sinh lực của hai người đang dần dần mất đi.

Cuối cùng, vào một ngày nọ Chậm chạp bắt đầu bật cười với mình. “Ù lì à, nhìn lại tụi mình
xem. Chúng ta cứ làm hoài có mỗi một việc rồi lại hỏi sao tình trạng này không khá hơn.
Nếu không kỳ cục thì cũng rõ ràng là buồn cười quá.”
Chậm chạp cũng chẳng mấy thích thú với cái ý đònh phải chạy vào Mê cung lần nữa, vì anh
biết rồi mình sẽ đi lạc, và không biết trước được liệu có tìm thấy pho mát ở chổ nào đó
không. Nhưng anh phải cười tình trạng ngu xuẩn này, vì anh nhận ra nỗi sợ hãi bên trong
con người của mình đã mang lại điều gì.
Anh ta hỏi Ù lì, “Chúng ta bỏ đôi giày chạy đâu rồi nhỉ?” Phải mất một lúc lâu họ mới tìm
thấy chúng, khi tìm ra Kho pho mát P họ đã vất lăn lóc chúng đi vì nghó rằng họ sẽ không
bao giờ còn cần tới chúng nữa.
“Cậu không đònh chạy vào Mê cung nữa đấy chứ?” Thấy bạn mang giày vào, Ù lì hỏi. “Thôi
ngồi chờ tới khi người ta trả lại Pho mát với tớ đi.”
“Cậu sẽ không có điều đó đâu.” Chậm chạp nói, “Tớ cũng không muốn nghó vậy, nhưng bây
giờ tớ đã nhận ra rằng họ sẽ không bao giờ mang trả lại miếng pho mát của ngày hôm qua
đâu. Đến lúc phải đi tìm Pho mát Mới rồi đấy.”
Ù lì cãi lại, “Thế nếu ngoài đó chẳng có chút Pho mát nào thì sao? Và nếu có đi chăng nữa
thì cậu sẽ làm gì khi không tìm được nó?”
“Tớ cũng chẳng biết nữa,” Chậm chạp nói. Anh ta đã tự hỏi mình câu này hàng bao nhiêu
lần rồi và cảm thấy nỗi sợ hãi đang chôn chân mình đứng lại.
Anh đã nhiều lần tự hỏi, “Tôi có thể sẽ tìm thấy Pho mát ở đâu bây giờ – ở đây hay ngoài
Mê cung kia?”
Anh vẽ trong đầu mình một hình ảnh trong đó anh thấy mình tiến vào Mê cung với cái cøi
trên môi.
Trong khi hình ảnh đó làm anh ngạc nhiên thì đồng thời anh thấy tinh thần mình khá hơn.
Anh thấy chính mình thỉnh thoảng bò lạc đường trong Mê cung, nhưng cảm thấy tự tin rằng
cuối cùng anh cũng có thể tìm thấy được Pho mát Mới, cùng với mọi điều tuyệt diệu của nó.
Anh lấy lại can đảm.
Và rồi anh dùng hết trí tưởng tượng của mình để vẽ nên một hình ảnh đáng tin cậy nhất –
với mọi chi tiết rõ ràng nhất – về sự kiện mình tìm thấy Pho mát mới và thưởng thức nó.
Anh thấy mình đang ăn Pho mát Thụy Só với những cái lỗ trên miếng pho mát, loại Pho mát

Cheddar nhiều hương vò của Anh và Mỹ, có cả Pho mát mềm Mozzarella của Ý dùng chung
với pizza và pho mát Pháp Camembert, và
Anh ta đột nhiên nghe Ù lì nói gì đó và nhận ra mình vẫn còn ở Kho Pho mát P.
Chậm chạp nói, “Ù lì à, có nhiều lúc mọi chuyện thay đổi và không bao giờ trở lại như cũ
nữa. Có vẻ hiện giờ là như vậy đấy. Cuộc sống là thế! Cuộc sống chuyển đổi, và chúng ta
cũng nên làm theo như thế.”
Pho mát của tôi đâu rồi?
19
Chậm chạp nhìn người bạn gầy yếu của mình và cố gắng khuyên nhủ, nhưng nỗi sợ hãi của
Ù lì đã biến thành sự giận dữ, và anh không còn muốn nghe gì nữa.
Chậm chạp không muốn tỏ ra thô bạo với bạn mình, nhưng anh phải cười khi nhận thấy cả
hai đã ngốc nghếch thế nào.
Trong lúc chuẩn bò ra đi, anh ta bắt đầu cảm thấy mạnh mẽ hơn, biết rằng cuối cùng mình
cũng đã có thể tự cười chính bản thân mình, rồi anh bước đi.
Chậm chạp mỉm cười và tuyên bố, “Tới giờ vào Mê cung rồi!”
Ù lì không cười và không trả lời.
Chậm chạp nhặt lên một cục đá nhỏ và nhọn và viết lên tường một ý nghó nghiêm túc để Ù
lì suy nghó. Như thói quen, Chậm chạp vẽ thêm cả một miếng Pho mát xung quanh, anh
mong rằng nó sẽ làm cho Ù lì mỉm cười, cảm thấy mạnh mẽ lên và sẽ đi tìm Pho mát mới.
Nhưng Ù lì không muốn nhìn thấy nó.
Đó là câu:
Nếu Không Thay Đổi Thì Người Ta Có Thể Sẽ Bò Đào Thải.
Rồi Chậm chạp thò đầu ra ngoài và lo lắng nhìn vào Mê cung. Anh ta nghó về chuyện mình
đã phải ở trong tình trạng không có pho mát này như thế nào.
Anh đã từng nghó rằng trong Mê cung sẽ không có Pho mát, hoặc giả anh sẽ không tìm
thấy được nó. Nỗi sợ hãi kinh hoàng ấy đã làm nhụt ý chí anh, và làm anh như đang chết
lòm đi.
Chậm chạp mỉm cười. Anh hiểu rằng Ù lì đang muốn biết “Pho mát của tôi đâu rồi?” nhưng
Chậm chạp thì lại tự hỏi, “Tại sao mình đã không đứng lên và đi theo miếng Pho mát sớm
hơn?”

Trong lúc bắt đầu đi vào Mê cung, Chậm chạp nhìn lại vào nơi mình đã đến và vẫn cảm
thấy được sự ấm áp quen thuộc của nó. Anh thấy mình bò kéo lại vào nơi chốn quen thuộc –
ngay cả khi anh đã bỏ ra cả một thời gian sục sạo ở đó nhưng vẫn không tìm thấy được Pho
mát.
Chậm chạp trở nên e dè hơn và tự hỏi liệu mình có thật sự muốn đi vào Mê cung hay không.
Anh viết lên bức tường trước mặt mình một câu nữa và đứng nhìn nó lúc lâu:
Người Ta Sẽ Làm Gì Nếu Không E Ngại?
Anh nghó ngợi về câu nói đó.
Anh hiểu rằng đôi khi biết sợ hãi là tốt. Như trong trường hợp người ta sợ rằng nếu không
làm gì cả thì mọi chuyện sẽ trở nên tồi tệ hơn, lúc ấy nỗi sợ hãi đó thúc đẩy người ta hành
động một cách kòp thời. Nhưng nếu nỗi sợ hãi đó lại khiến người ta ngồi yên không làm gì
cả thì chẳng hay ho tí nào.
Anh nhìn qua phía bên phải của mình, vào khu vực của Mê cung mà anh chưa từng tìm đến,
và cảm thấy nỗi sợ.
Rồi anh hít một hơi thở dài, quay vào hướng Mê cung, và chậm chậm chạy đi – vào chốn xa
lạ.
Pho mát của tôi đâu rồi?
20
Trong lúc cố gắng tìm đường đi, thoạt tiên, Chậm chạp lo ngại rằng mình đã ở lại Kho Pho
mát P quá lâu đến nỗi bây giờ anh đã yếu sức đi. Anh phải đi lâu hơn, và cũng khổ sở hơn
khi đi trong Mê cung. Anh quyết đònh rằng nếu gặp phải tình huống này lần nữa thì anh sẽ
rời bỏ nơi ấm cúng quen thuộc của mình, và ứng phó sớm hơn. Điều đó làm mọi chuyện dễ
dàng hơn.
Rồi Chậm chạp yếu ớt mỉm cười trong lúc bật nghó, “Muộn còn hơn không.”
Trong mấy ngày sau đó thỉnh thoảng Chậm chạp cũng tìm thấy được vài mẩu pho mát rải
rác đây đó, nhưng không nhiều lắm. Anh đã hy vọng rằng sẽ tìm dược đủ Pho mát để đem
về cho Ù lì một chút và khuyên anh ta vào tìm trong Mê cung.
Nhưng Chậm chạp chưa cảm thấy đủ tự tin. Anh phải thừa nhận rằng anh đang cảm thấy bối
rối trong Mê cung. Mọi thứ hình như đã khác đi kể từ hồi anh không còn vào đây nữa.
Anh suy nghó trong lúc vẫn tiến tới, anh thường bò lạc trong dãy mê lộ. Có vẻ như cứ tiến lên

được hai bước thì anh phải lùi lại một bước. Thật khó khăn, nhưng anh phải thừa nhận rằng
quay trở lại Mê cung, săn tìm Pho mát cũng không đến nỗi quá tệ như anh đã từng lo ngại.
Ngày này qua ngày khác, anh bắt đầu tự hỏi mình có thực tế không khi mong tìm được Pho
mát Mới. Anh không biết mình có đã ăn nhiều quá không. Và anh bật cười vì nhận thấy
mình chẳng có gì để ăn vào lúc này cả.
Mỗi khi thấy mình mất tự tin, anh tự nhắc mình rằng cho dù việc mình đang làm bây giờ có
tồi tệ thế nào đi chăng nữa, thực tế cũng tốt hơn nhiều so với chuyện ngồi trong tình trạng
không có Pho mát. Anh đang làm chủ tình hình, chứ không phải để cho hoàn cảnh ức chế
mình.
Rồi anh tự nhắc nhủ rằng, nếu Đánh hơi và Nhanh nhẹn có thể tiến lên thì anh cũng vậy!
Sau đó, khi nhìn lại sự việc, anh nhận ra rằng Pho mát ở Kho Pho mát P chẳng phải tự
nhiên mà biến mất, như anh đã cố tin như thế. Lượng Pho mát cuối cùng đã trở nên ít đi, và
phần còn lại cũng không còn khoái khẩu nữa.
Trên đám Pho mát Cũ thậm chí hình như cũng đã bắt đầu nổi mốc, cho dù anh có không để
ý tới điều đó. Anh phải thừa nhận rằng nếu muốn anh cũng có thể nhận thấy, nhưng anh đã
không làm như thế.
Bây giờ Chậm chạp hiểu rằng sự thay đổi đó sẽ không làm anh ngạc nhiên nếu trước đó anh
để ý tới những diễn biến của sự việc, và nếu anh chấp nhận sự thay đổi. Có thể đó là điều
mà Đánh hơi và Nhanh nhẹn đã làm.
Anh quyết đònh phải tỉnh táo hơn kể từ bây giờ. Anh sẽ xem xét những thay đổi và sẽ chờ
đợi chúng. Anh sẽ tin vào bản năng của mình để cảm thấy sự thay đổi đang chuẩn bò xảy ra
và sẵn sàng ứng phó với chúng. Anh dừng lại để viết lên bức tường trong Mê cung:
Xem Xét Pho Mát Thường Xuyên Để Biết Khi Nào Nó Sắp Hư Cũ.
Sau một thời gian có vẻ khá dài mà vẫn chưa tìm thấy được Pho mát, Chậm chạp bắt gặp
một Kho Pho mát khổng lồ đầy vẻ hứa hẹn. Nhưng khi anh bước vào, anh thất vọng nhìn
thấy nó trống rỗng.
“Mình hay gặp sự trống rỗng này quá” anh nghó. Anh muốn bỏ cuộc.
Pho mát của tôi đâu rồi?
21
Chậm chạp đang dần yếu sức. Anh biết mình đang mất phương hướng và sợ rằng mình sẽ

không qua nổi. Anh nghó tới chuyện quay lại và tìm về Kho Pho mát P. Ít nhất, nếu anh quay
về được và Ù lì vẫn còn ở đó thì anh cũng không cô độc. Rồi anh lại tự hỏi, “Mình sẽ làm gì
nếu không sợ hãi?”
Chậm chạp không muốn thừa nhận rằng mình thậm chí đã nhiều lần sợ hãi. Cũng có nhiều
khi anh cũng không biết mình e ngại điều gì, nhưng trong tình trạng mệt mỏi của mình, hiện
giờ anh hiểu rằng chỉ đơn giản là anh đang sợ phải tiếp tục đi một mình. Anh không nhận ra
mình đang đi chậm lại, do đã ốm đi bởi những quan niệm u ám.
Chậm chạp không biết Ù lì đã bắt đầu ra đi hay chưa, vẫn còn bò sự sợ hãi của chính mình
trói chân lại. Rồi Chậm chạp chợt nhớ tới lúc mà anh ta cảm thấy phấn khởi nhất trong Mê
cung, đó là lúc anh đi tới phía trước.
Anh viết lên tường, biết rằng nó cũng vừa là để nhắc nhở mình, vừa là những dấu hiệu trên
đường để lại cho Ù lì đi theo một cách hy vọng:
Đi Về Phía Khác Giúp Bạn Tìm Thấy Pho Mát Mới.
Chậm chạp nhìn vào lối đi tối tăm trong mê cung và lại thấy mình sợ hãi. Cái gì đang nằm
sẵn ở đó? Liệu phía trước lại chẳng chứa đựng điều gì tốt đẹp? Hay tệ hại hơn nữa, có sự
nguy hiểm nào đang rình rập? Anh bắt đầu hình dung ra trăm ngàn thứ đáng sợ khác có thể
xảy ra với mình. Anh thấy sợ run lên.
Và rồi anh ta tự cười chính mình. Anh nhận thấy những nỗi sợ hãi của mình đang làm cho
tình thế càng tồi tệ hơn thêm. Thế rồi anh làm điều mà mình sẽ làm nếu không sợ hãi. Anh
bước vào một hướng đi mới.
Trong lúc dấn vào lối đi tối tăm ấy, anh bắt đầu mỉm cười. Chậm chạp chưa nhận ra, nhưng
anh đã phát hiện ra điều đã nuôi dưỡng tinh thần của mình. Anh đã bước tới và tin tưởng vào
phía trước, cho dù anh vẫn chưa biết đó là cái gì.
Anh ngạc nhiên thấy tâm trạng của mình càng ngày càng thoải mái hơn. “Tại sao mình lại
nhẹ nhõm thế này?” Anh tự hỏi. “Hiện giờ mình đâu có miếng Pho mát nào, và mình cũng
chẳng biết mình đang đi đâu nữa.”
Nhưng anh nhanh chóng nhận ra điều gì đã khiến anh cảm thấy dễ chòu.
Anh dừng lại và viết lên tường:
Khi Bạn Vượt Lên Được Nỗi Sợ Hãi Của Mình, Bạn Sẽ Cảm Thấy Không Bò
Trói Buộc Nữa.

Chậm chạp nhận thấy rằng trước đây chính nỗi sợ của mình đã trói buộc anh. Và khi tiến
lên vào một hướng mới anh đã được cởi trói.
Anh có thể cảm thấy một luồng gió mát thổi vào khu vực này của mê cung và cơn gió này
thật sự trong lành. Anh hít thở thật sâu và thấy cơ thể như vừa được tiếp thêm sức sống bởi
cuộc hành trình. Khi đã vượt qua được nỗi sợ hãi, anh thấy thật ra mọi chuyện thú vò hơn hẳn
điều anh đã lo sợ.
Pho mát của tôi đâu rồi?
22
Đã lâu lắm rồi anh chưa từng gặp cảm giác này. Anh đã quên mất khi cố gắng tìm thấy một
điều gì đó mới mẻ sẽ thú vò như thế nào.
Để làm cho mọi chuyện thậm chí còn tốt đẹp hơn, Chậm chạp lại bắt đầu vẽ nên một hình
ảnh trong trí mình. Anh thấy mình với rõ ràng mọi chi tiết đang ngồi giữa một đống lớn các
loại Pho mát khoái khẩu nhất – từ Pho mát Anh Cheddar tới loại Brie mềm mại của Pháp!
Anh thấy mình đang ngốn ngấu lũ pho mát hấp dẫn đó, và anh nhìn ngắm không chán mắt.
Và rồi anh tưởng tượng đến lúc được tìm thấy đống pho mát ấy thì sẽ ngon miệng dường
nào.
Càng nhìn rõ được hình ảnh thưởng thức Pho mát Mới ấy bao nhiên, anh càng tin vào nó.
Anh có thể thấy mình đang tìm kiếm cái gì.
Anh viết:
Tưởng Tượng Được Chính Mình Đang Thưởng Thức Pho Mát Mới, Ngay Cả
Trước Khi Tìm Ra Nó, Sẽ Đưa Mình Tới Đó.
Anh không hiểu tại sao trước đây lúc nào anh cũng nghó rằng mọi thay đổi chỉ dẫn tới những
điều tồi tệ. Bây giờ anh có thể nhận ra rằng nó cũng có thể dẫn tới những điều tốt đẹp hơn.
“Sao mình lại không nhận ra điều đó nhỉ?” Anh tự hỏi.
Rồi anh chạy vào Mê cung với một sức mạnh và sự nhanh nhẹn mới. Không lâu sau đó, anh
phát hiện ra một Kho Pho mát, và phấn khởi nhận ra có nhiều mẩu pho mát nhỏ gần cửa
vào.
Đó là loại pho mát mà anh chưa từng biết đến, nhưng chúng trông rất ngon mắt. Anh ăn thử
và thấy chúng thật tuyệt vời. Anh ăn một phần lớn những mẩu pho mát mới sẵn có ở đó, và
đút vào túi một ít để ăn dần và để có thể chia cho Ù lì. Anh bắt đầu lấy lại sức mạnh của

mình.
Anh bước vào Kho Pho mát, nhưng rủi thay chúng đã trống không. Có ai đó đã tới trước, và
chỉ để lại một vài mẩu Pho mát Mới nhỏ.
Anh nhận thấy rằng nếu anh đi sớm hơn thì có thể là anh đã phát hiện một lượng lớn pho
mát ở đây.
Chậm chạp quyết đònh quay lại và xem thử Ù lì đã sẵn sàng ra đi với anh chưa.
Trong lúc lò dò quay lại, anh dừng bước và viết lên tường:
Càng Nhanh Chóng Bỏ Pho Mát Cũ Đi, Người Ta Càng Sớm Tìm Thấy Pho
Mát Mới.
Sau một thời gian, Chậm chạp tìm về được tới Kho Pho mát P và thấy Ù lì vẫn còn ở đó. Anh
trao cho Ù lì vài mẩu Pho mát, nhưng lại bò từ chối.
Ù lì cảm kích trước hành động của bạn mình, nhưng anh ta nói, “Chắc là tôi không thích Pho
mát Mới đâu. Tôi ăn không quen. Tôi chỉ muốn Pho mát trước đây của tôi, và sẽ đợi cho tới
khi tôi lấy lại được cái tôi muốn.”
Pho mát của tôi đâu rồi?
23
Chậm chạp chỉ lắc đầu thất vọng và ngập ngừng quay lại một mình. Trong lúc tìm về tới chổ
xa nhất trong Mê cung mà mình đã tìm tới, Chậm chạp cảm thấy nhớ bạn, nhưng anh cũng
thấy mình thích thú với điều mà anh đang khám phá ra. Ngay cả trước khi anh ta nhận ra
mình đang mong tìm thấy một nguồn cung cấp Pho mát to lớn, nếu có, anh biết rằng điều
làm anh hạnh phúc không chỉ là có được Pho mát.
Anh hạnh phúc khi thấy mình không bò điều khiển bởi nỗi sợ hãi của mình. Giờ đây anh cảm
thấy thích thú với việc mình đang làm.
Hiểu ra điều đó, anh không còn cảm thấy yếu ớt như hồi còn ở Kho Pho mát P trong tình
trạng không có Pho mát. Việc nhận thức ra rằng mình đã không để cho nỗi sợ hãi bắt phải
dừng lại, và biết mình đang đi vào một hướng mới đã tiếp sức cho anh.
Bây giờ thì anh hiểu rằng việc tìm thấy cái mà mình cần chỉ còn là vấn đề thời gian. Thực
ra, anh cảm thấy rằng mình đã gặp được điều mà mình đang tìm kiếm.
Anh ta mỉm cười khi nhận ra:
Tìm Kiếm Trong Mê Cung Thật Ra Lại An Toàn Hơn Ngồi Yên Ở Tình Trạng

Không Có Pho Mát.
Một lần nữa anh ta nhận ra rằng, điều mà người ta sợ hãi thật ra chẳng bao giờ đến nỗi tồi
tệ như người ta đã tưởng tượng ra. Nỗi sợ hãi mà người ta cứ để lớn lên trong trí còn tồi tệ
hơn nhiều so vói thực tế.
Anh đã quá sợ chuyện không thể tìm được Pho mát Mới đến nỗi anh đã từng không muốn
lên đường tìm kiếm. Nhưng từ khi bắt đầu cuộc hành trình của mình thì anh đã kiếm đủ Pho
mát đó đây trong các mê lộ để có thể tiếp tục. Và bây giờ thì anh đang tìm thêm nữa.
Chuyện tiến về phía trước đã trở nên tràn đầy hứng thú.
Những suy nghó trước đây của anh đã bò đám mây mờ của sự e ngại và hoảng sợ che phủ.
Anh đã chỉ nghó tới việc không có đủ Pho mát, hay không có nhiều như mong muốn. Anh
thường chỉ nghó tới những điều không hay nhiều hơn là nghó tới những điều tốt lành. Nhưng
điều đó đã thay đổi kể từ khi anh rời bỏ Kho Pho mát P.
Anh đã từng cho rằng Pho mát không thể bò lấy đi, và những thay đổi theo kiểu như thế thì
thật là không phải.
Nhưng bây giờ thì anh hiểu được rằng thay đổi là chuyện sẽ tiếp tục xảy ra một cách tự
nhiên, cho dù người ta có mong đợi hay không. Người ta chỉ cảm thấy bất ngờ chỉ khi họ
không đón chờ nó và không chủ động đi tìm nó.
Khi anh ta nhận ra niềm tin của mình đã thay đổi anh dừng lại và viết lên tường:
Quan Điểm Cũ Không Dẫn Người Ta Tới Được Pho Mát Mới.
Chậm chạp vẫn chưa tìm thêm được miếng Pho mát nào, nhưng suốt thời gian chạy trong
Mê cung anh nghó đến những điều anh đã học được.
Chậm chạp nhận thấy rằng quan điểm mới đã khích lệ anh xử sự khác đi. Anh đã hành
động một cách khác biệt với cách anh đã từng làm khi cứ liên tục đi đến cái kho trống
rỗng ấy.
Pho mát của tôi đâu rồi?
24
Bây giờ anh nhận ra rằng khi thay đổi niềm tin thì người ta cũng thay đổi luôn hành động
của mình.
Người ta có thể e ngại rằng một sự thay đổi chỉ mang lại nguy hại và ra sức trốn tránh nó.
Hoặc là người ta có thể nghó rằng việc tìm ra Pho mát Mới sẽ mang lại ích lợi và chớp ngay

lấy sự thay đổi đó.
Mọi chuyện tùy thuộc vào quan điểm của con người.
Anh viết lên tường:
Khi Người Ta Nhận Thấy Rằng Có Thể Tìm Và Thưởng Thức Pho Mát Mới,
Người Ta Sẽ Thay Đổi Đường Lối Của Mình.
Chậm chạp nhận thấy rằng anh ta có thể khỏe mạnh hơn nếu đã thay đổi nhanh hơn và rời
khỏi Kho Pho mát P sớm hơn. Anh đã có thể có một thể xác và tinh thần mạnh mẽ hơn để
đương đầu tốt hơn với những thách thức trên đường tìm Pho mát Mới. Đáng lẽ ra thì vào lúc
này anh đã có thể tìm thấy được Pho mát Mới ấy, nếu anh đã nhận thức được sự thay đổi và
chấp nhận nó, thay vì cố gắng từ chối không chòu hiểu rằng tình thế đã thật sự thay đổi
Anh tưởng tượng lần nũa và thấy mình đang tìm thấy và nhấm nháp Pho mát Mới. Anh quyết
đònh tiến vào những khu vực xa lạ hơn của Mê cung, trên rải rác đó đây đường đi anh tìm
thấy những mẩu Pho mát nhỏ. Chậm chạp bắt đầu lấy lại được sức khỏe và sự tự tin của
mình.
Khi nhớ lại nơi mình đã từ đó ra đi, Chậm chạp lấy làm vui thích khi anh đã viết lên tường ở
nhiều chổ. Anh tin rằng những dòng chữ đó sẽ có tác dụng như một hệ thống chỉ đường cho
Ù lì nếu anh ta quyết đònh rời bỏ Kho Pho mát P.
Chậm chạp thật sự tin rằng mình đang đi đúng hướng. Anh nghó tới khả năng mà Ù lì sẽ đọc
được những dòng chữ trên tường và tìm thấy lối đi này.
Anh ta lại viết lên tường điều mà anh ta suy nghó khá lâu:
Lưu Tới Những Thay Đổi Nhỏ Sẽ Giúp Bạn Thích Ứng Được Với Nhưng
Thay Đổi Lớn Hơn Sẽ Đến.
Lúc này Chậm chạp đã bỏ qua quá khứ và đang dần thích ứng với hiện tại. Anh ta tiếp tục
chạy trong Mê cung với tốc độ và sức lực tốt hơn. Và không lâu sau, điều đó đã đến.
Khi tình thế có vẻ như anh sẽ ở lại trong Mê cung này mãi mãi thì chuyến đi của anh – ít
nhất là chuyến này – đột ngột kết thúc.
Chậm chạp chạy dọc theo một lối đi mới lạ hoàn toàn, quẹo quanh một góc tường và tìm
thấy Pho mát mới tại Kho Pho mát M!
Khi bước vào anh ta ngẩn người ra với những gì anh nhìn thấy. Ở khắp nơi là những đống
Pho mát lớn mà lần đầu tiên anh được chứng kiến. Anh không nhận ra được hết mọi loại Pho

mát ở đây, vì có vài loại quá mới mẻ đối với anh.
Và khi anh đang tự hỏi không biết đây là thực tế hay chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng thì
anh nhìn thấy hai người bạn cũ của mình là Đánh hơi và Nhanh nhẹn.