Bảo toàn nguyên tố trong các bài toán hữu cơ tài liệu bài giảng docx

Khúa h
c LTH mụn Húa Thy Ngc
Bo ton nguyờn t trong cỏc bi toỏn hu c


Hocmai.vn Ngụi trng chung ca hc trũ Vit Tng ủi t vn: 1900 58-58-12
- Trang | 1
-


BO TON NGUYấN T TRONG CC BI TON HU C
TI LIU BI GING


I. C S Lí THUYT V C IM PHNG PHP
Bo ton nguyờn t l phng phỏp gii toỏn da vo cỏc mi quan h v s mol nguyờn t ca cỏc
nguyờn t trong cỏc phn ng v quỏ trỡnh Húa hc. Sau cỏc phn ng v quỏ trỡnh ủú, cỏc nguyờn t trong
cỏc cht ban ủu cú th ủi vo cỏc tp hp vt cht (phõn t, ion) mi khỏc nhau nhng tng s mol ca
chỳng luụn ủc bo ton.
Núi cỏch khỏc: tng s mol nguyờn t ca mt nguyờn t X bt k trc v sau phn ng luụn luụn
bng nhau.
Thụng thng, ta s dng biu thc ca ủnh lut bo ton nguyờn t ủ tớnh trc tip giỏ tr ca mt ủi
lng trong phn ng theo nguyờn tc trong mt biu thc gm n thnh phn, khi bit giỏ tr ca (n-1)
thnh phn, ta d dng tớnh ủc giỏ tr ca thnh phn cũn li.
II. PHN LOI V CC PHNG PHP GII
1. Phn ng ủt chỏy cht hu c

Phng phỏp bo ton nguyờn t thng ỏp dng cho bi toỏn ủt chỏy cht hu c trong trng hp nú
cú mt trong cỏc ủc ủim sau:
+ Tt c cỏc s liu v cỏc cht trong phn ng ủt chỏy ủu ủc cho dng s mol hoc th tớch
(hoc cú th suy ra s mol v th tớch)

bo ton cỏc nguyờn t to nờn cht ủú.
*
Cú th ỏp dng tng t cho cỏc bi tp xỏc ủnh CTPT cỏc cht vụ c khỏc.
+ bi cho d kin liờn quan ủn O
2
(ban ủu, hoc va ủ, hoc d)

bo ton nguyờn t Oxi.
Mt s chỳ ý quan trng khi ỏp dng phng phỏp Bo ton nguyờn t cho phn ng ủt chỏy l:
+ t chỏy hp cht hu c cú cha kim loi

to mui cacbonat.
Thỡ
2
C (chất hữu cơ) C (CO ) C (muối cacbonat)
n = n + n

Vớ d:
o
2
+ O , t
2 3 2 2
Chất hữu cơ X (C, H, O, Na) Na CO
+ CO + H O


2 2 3
C (X) C (CO ) C (Na CO )
n = n + n

+ t chỏy hp cht hu c cha N trong khụng khớ

N
2.

Thỡ
2
2
2
N (sau phản ứng) N (không khí)
N (sản phẩm cháy)
n = n + n

VD
1
: t chỏy hon ton 10cm
3
mt hiủrocacbon bng 80cm
3
O
2
. Ngng t hi nc thỡ thu ủc hn hp
sn phm chim th tớch 65cm
3
, trong ủú th tớch khớ O
2
d l 25cm
3

. Bit cỏc th tớch ủu ủo ủiu kin
tiờu chun. Cụng thc phõn t ca hiủrocacbon ủó cho l:
A
. C
4
H
6.
B. C
4
H
8.
C. C
4
H
10.
D. C
5
H
12.

VD
2
: t chỏy hon ton 0,1 mol anủehit ủn chc X mch thng cn dựng va ủ 12,32 lớt khớ O
2
(ủktc),
thu ủc 17,6 gam CO
2
. Cụng thc cu to ca X l:
A. CHCCH
2

CHO B. CH
3
CH
2
CH
2
CHO
C. CH
2
=CHCH
2
CHO D. CH
2
=C=CHCHO
VD
3
: Trung hũa mt lng axit hu c ủn chc A bng NaOH va ủ. Cụ cn dung dch sau phn ng
ri ủt chỏy ht lng mui khan thu ủc 7,92 gam CO
2
; 6,36 gam Na
2
CO
3
v hi nc. Cụng thc ca
X l:
A. HCOOH. B. C
2
H
3
COOH. C. CH

3
COOH. D. C
2
H
5
COOH.
VD
4
: t chỏy hon ton m gam mt amin ủn chc X bng lng khụng khớ va ủ thu ủc 1,76 gam
CO
2
; 1,26 gam H
2
O v V lớt N
2
(ủktc). Gi thit khụng khớ ch gm N
2
v O
2
trong ủú oxi chim 20% v
th tớch. Cụng thc phõn t ca X v th tớch V ln lt l:
A. X l C
2
H
5
NH
2
; V = 6,72 lớt. B. X l C
3
H

7
NH
2
; V = 6,944 lớt.
C. X l C
3
H
7
NH
2
; V = 6,72 lớt. D. X l C
2
H
5
NH
2
; V = 6,944 lớt.
2. Cỏc phn ng chuyn húa nhúm chc
- Chui phn ng crackinh ankan ri ủt chỏy hn hp sn phm:
crackinh đốt cháy
2 2
Ankan hỗn hợp khí (X) CO +
H O


(Bo ton nguyờn t C v H: ủt chỏy hn hp X cho sn phm hon ton ging vi vi ủt chỏy ankan
ban ủu)

Khóa h
ọc LTðH môn Hóa –Thầy Ngọc

Bảo toàn nguyên tố trong các bài toán hữu cơ


Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng ñài tư vấn: 1900 58-58-12
- Trang | 2
-


- Chuỗi phản ứng chuyển hóa nhóm chức:
→
⇌ ⇌
Anken Ancol An®ehit/Xeton Axit cacbox
ylic

(Bảo toàn nguyên tố C: ñốt cháy hỗn hợp ban ñầu cho số mol CO
2
bằng số mol CO
2
sinh ra khi ñốt cháy
hỗn hợp sau phản ứng)
VD:
Tiến hành crackinh ở nhiệt ñộ cao 5,8 gam butan. Sau một thời gian thu ñược hỗn hợp khí X gồm
CH
4
, C
2
H
6
, C
2

H
4
, C
3
H
6
và C
4
H
10
. ðốt cháy hoàn toàn X trong khí oxi dư, rồi dẫn toàn bộ sản phẩm sinh ra
qua bình ñựng H
2
SO
4
ñặc. ðộ tăng khối lượng của bình H
2
SO
4
ñặc là
A
. 9,0 gam. B. 4,5 gam. C. 18,0 gam. D. 13,5 gam.

Giáo viên: Vũ Khắc Ngọc
Nguồn:
Hocmai.vn