Da Liễu Bệnh sùi mào gà

Sùi mào gà sinh dục
- hậu môn
TS- BS ĐỖ THỊ THU HIỀN

Đào tạo trực tuyến
Chẩn đoán và điều trị các nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục


Nội dung
• Đại cương về HPV
• Đặc điểm lâm sàng bệnh sùi mào gà

• Chẩn đốn xác định, chẩn đốn phân biệt
• Điều trị sùi mào gà
• Theo dõi và tư vấn phòng bệnh


HPV (Human Papilloma Virus)
• Virus sinh u nhú ở người

• Vật liệu di truyền là DNA
• Ái tính mạnh với tế bào biểu mơ: da, niêm mạc
• Khơng có sự xâm nhập của virus vào máu


Cơ chế gây bệnh của HPV
• Giai đoạn xâm nhập: Virus xâm nhập vào tế bào đáy, tồn
tại với số lượng ít
• Giai đoạn tiềm tàng: DNA virus tồn tại với số lượng ít rất
lâu, có thể khơng sao chép
• Giai đoạn nhân bản mạnh: DNA virus nhân lên trong các

tế bào chủ
• Giai đoạn giải phóng


Q1: cơ chế gây ung thư của HPV?


Các type
HPV
gây bệnh
thường
gặp


Sự đào thải HPV
• HPV tồn tại chủ yếu ở trạng thái tiềm tàng
• 70 % nhiễm HPV hết sau 1 năm

• 90% nhiễm HPV hết sau 2 năm
• Chỉ 5 – 10% phụ nữ nhiễm dai dẳng, dễ phát triển thành ung thư cổ tử
cung sau 10 – 20 năm


Đại cương sùi mào gà sinh dục – hậu mơn
• Là một trong các bệnh lây truyền qua đường tình dục thường gặp, gây nên do virus sùi
mào gà Human Papilloma Virus thuộc họ Papilomaviridae - HPV
• Biểu hiện: các sùi, sẩn, sẩn dẹt hoặc thương tổn sừng hóa ở sinh dục-hậu mơn, miệng

hoặc da.
• Khoảng 1-2% số bệnh nhân nhiễm virus sùi mào gà có triệu chứng lâm sàng, cịn đại đa

số người nhiễm HPV khơng có biểu hiện lâm sàng hoặc dưới lâm sàng
• Có thể lây cho trẻ sơ sinh khi đẻ và gây nên u nhú đường hô hấp


Đại cương sùi mào gà sinh dục – hậu mơn
•Tp 6 và 11 chiếm tới 90% gây sùi mào gà sinh dục – hậu mơn
•Đường lây truyền: quan hệ tình dục đường sinh dục - sinh dục, miệng - sinh dục, sinh dục - hậu
mơn
•Thời gian ủ bệnh thường khoảng 3-8 tuần.
•Sau khi nhiễm HPV xuất hiện các triệu chứng bệnh sau khoảng 2-3 tháng, bệnh có thể khơng tiến

triển hoặc phát triển to lên


Yếu tố nguy cơ
• Phụ nữ trẻ tuổi quan hệ tình dục nhiều, có nhiều bạn tình
• 50% người lớn có quan hệ tình dục bị nhiễm một hay nhiều chủng HPV
• Đa số bị nhiễm nhưng khơng biểu hiện lâm sàng


Đặc điểm lâm sàng
Vị trí thương tổn
• Chỗ bị sang chấn khi quan hệ tình dục

• Nam giới: dương vật: vành quy đầu, hãm dương vật, mặt trong bao quy đầu, có thể thấy
ở bìu, bẹn, đáy chậu, hậu mơn
• Phụ nữ: hãm môi âm hộ, môi bé, môi lớn, âm vật, lỗ niệu, vùng đáy chậu, hậu mơn, tiền
đình âm đạo, mặt ngồi cổ TC
• Lỗ niệu đạo: nam 20-25% và nữ 4-8%. Hậu mơn ít gặp ở gần đường răng cưa. Ngồi ra

có thể gặp thương tổn ở bàng quang, miệng họng.


Hình thái đa dạng
• Sùi mào gà khơng sừng hố: màu hồng tươi - màu đỏ
• Sùi mào gà bị sừng hố có màu xám trắng
• Tổn thương nhiễm sắc: màu tro xám - nâu đen, có thể

thấy ở mơi lớn, thân dương vật, mu, bẹn, đáy chậu và
hậu môn.


Các loại thương tổn
Có thể chia làm 4 loại:
• Sùi mào gà nhọn (acuminate warts)

• Sùi mào gà dạng sẩn (papular warts)
• Sẩn sừng hóa (keratotic wart)
• Sẩn dẹt (flat-topped papules)


Sùi mào gà nhọn


Sùi mào gà
SMG sẩn

SMG sẩn dẹt
SMG sẩn sừng hóa

U tân sinh trong biểu mơ
• Sẩn dạng Bowen và bệnh Bowen: do HPV gây u trong biểu mô thuộc tuýp 16.

• Phân biệt dựa trên lâm sàng, tuổi bệnh nhân: sẩn dạng Bowen: 25-35 và bệnh Bowen tuổi 4050 hoặc trên 50.
Sẩn dạng Bowen:
 dát sẩn có bề mặt mềm mượt như nhung
 màu sắc ở niêm mạc thay đổi từ màu nâu nhạt hoặc màu đỏ, xám trắng nhạt
 ở da có màu xám tro tới màu nâu đen


Condyloma khổng lồ (giant condyloma,
Buschke -Loewenstein tumour)
• Rất hiếm gặp do HPV tuýp 6 và 11 gây nên
• Xâm lấn xuống dưới trung bì
• Bệnh học: những vùng condyloma lành tính xen kẽ
với các ổ tế bào thượng bì bất thường hoặc các tế bào
biệt hoá ung thư tế bào gai (SCC)
• Chẩn đốn u Buschke - Loewenstein cần sinh thiết

nhiều chỗ, chụp cắt lớp vi tính hoặc hình ảnh cộng
hưởng từ.


Đánh giá lâm sàng
• Loại thương tổn, vị trí của tổn thương, số thương tổn
• Kiểm tra: bằng nguồn sáng mạnh. Sử dụng kính lúp để phát hiện các thương tổn nhỏ.
• Phụ nữ:
 25% có tổn thương ở cổ tử cung và/hoặc âm đạo,
 trên 50% có tổn thương dẹt hoặc có u tân sản trong biểu mơ cổ tử cung. Khoảng 1/3 phụ nữ

có u tân sản ở âm hộ có đồng thời u tân sản ở cổ tử cung và/hoặc âm đạo.
 Cần phải khám bằng mỏ vịt để phát hiện các tổn thương trong âm đạo, cổ tử cung.


Đánh giá lâm sàng
• Tổn thương dẹt có thể cần soi cổ tử cung và làm tế bào.
• Soi cổ tử cung có độ nhạy cao hơn, đặc biệt đối với u tân sản cổ tử
cung.
• Đối với tổn thương âm hộ thì xét nghiệm tổ chức học là bắt buộc
• Khi tổn thương cổ tử cung được điều trị thì cần sinh thiết dưới sự
hướng dẫn của soi cổ tử cung.


CHẨN ĐOÁN


Chẩn đốn xác định: dựa vào LS
Lưu ý
• Tổ chức học không cần thiết đối với tổn thương sùi mào gà nhọn, nhiều

tổn thương và mới xuất hiện ở bệnh nhân dưới 35 tuổi
• Sinh thiết: để chẩn đốn phân biệt với các thương tổn dạng sẩn và dạng
dát, dạng mụn cóc ở bệnh nhân trên 35-40 tuổi
• Đối với phụ nữ, cần khám bằng mỏ vịt để phát hiện tổn thương sùi trong
âm đạo, cổ tử cung


Chẩn đốn xác định: dựa vào LS
• Soi cổ tử cung, hậu mơn: chỉ định khi có tổn thương sùi ở cổ tử cung, ở những người quan hệ
tình dục qua đường hậu môn, sùi mào gà vùng quanh hậu mơn tái phát nhiều lần

• Sùi mào gà cịn thấy ở mơi, họng, vịm họng, hay kèm tiền sử tình dục đường miệng
• Soi niệu đạo để khám kĩ niệu đạo hố thuyền
• Bơi acid acetic 5% sau vài phút thương tổn có màu trắng xám, vạch rõ kích thước thương tổn
trước khi sinh thiết và phẫu thuật


Chẩn đoán xác định: Tổ chức học
 Phiến đồ cổ tử cung (Pap smear) và hậu môn: được khuyến cáo
 Sinh thiết:
• nghi ngờ về tính chất lành tính của các thương tổn sẩn dạng Bowen,
bệnh Bowen hoặc Condyloma khổng lồ

• với các trường hợp khơng điển hình để chẩn đoán phân biệt
Phát hiện DNA của HPV bằng kỹ thuật PCR


Chẩn đoán phân biệt:
 U mềm lây, u xơ biểu mô, dày sừng da dầu, lichen xơ teo, lichen phẳng, vảy nến
 Phân biệt với các thương tổn sẩn khác như u mềm treo, các u tuyến bã, nốt ruồi, lichen nitidus,
condyloma lata
 Thương tổn sùi dẹt, dạng cát cần phân biệt với vảy nến, viêm da dầu, hội chứng Reiter, bệnh
Bowen, hồng sản Queyrat ở quy đầu và ung thư tế bào gai do HPV


Chẩn đoán phân biệt:
 Nam giới: sẩn quy đầu sinh lý: hay bắt đầu ở trẻ vị thành niên
 Phụ nữ có sẩn nhỏ ở mơi nhỏ và tiền đình, tuyến bã ở âm hộ có thể nhầm với sùi
mào gà