NGHỆ THUẬT KIẾN TRÚC THỜI NGUYỄN potx

NGHỆ THUẬT KIẾN TRÚC
THỜI NGUYỄN
*KIẾN TRÚC
-KINH THÀNH HUẾ:
-Gồm 3 phần hòng Thành , Hoàng Thành và tử cấm thành .Kinh thành xây dựng
trong 30 năm (1803-1832)thành có 10 cửa chính để ra vào .
-Kinh thành nằm bên bờ sông Hương là một quần thể kiến trúc rộng lớn và đẹp
nhất nước ta thời đó .
-năm 1802 vua Gia Long , khởi công xây dựng Hoàng Thành và Tử Cấm Thành
.năm 1805 mới bắt đầu xây dựng kinh thành , quy mô diện tích rất lớn 520ha chu vi
10km .Đặc biệt vận dụng kiểu kiến trúc phòng ngự Vauban của Pháp . Phòng thành
Huế tạo những đường dích dắc , gốm các hệ thống :lũy , pháo đài ,giác bảo , đoạn
thành nối hai pháo đài ,tường bắn , phản pháo , phòng lô , hào, thành giai…Đây là
một loại thành lũy được áp dụng ở nhiều địa phương nước Pháp và các nước lân
cận . Khi xây dựng kinh thành ,8 làng phải dời đi và hai đoạn nhánh sông Hương là
Bạch yến và Kim Long đã bị lấp .Vòng thành có 10 cửa lớn đường bộ ,hai đường
thủy và kỳ đài , thành cao 6,6m, rộng 21m xây gạch bên ngoài kiên cố , có dãy hào
sâu gọi là Hộ thành Hà .Trong kinh thành còn có những công trình kiến trúc :Lục
Bộ , Nha Viện ,Quốc Tử Giám ,Quốc Sử quán .Quần thể kiến trúc Hồ Tịnh tâm
,Khâm Thiên Giám ,Trấn Bình Đài , Tàng Thơ lâu ,Kỳ Đài …





Khởi công xây dựng năm 1805 , kinh thành Huế được quy hoạch bên bờ bắc sông
Hương , xoay mặt về hướng nam , với diện tích mặt bắng 520ha có 10 cửa chính
gồm :
-Cửa chính bắc (còn gọi là cửa hậu,nằm ở mặt sau kinh thành ).
-Cửa tây bắc (còn gọi cửa An Hòa ,tên làng ở đây).
-Cửa Chính Tây

-Cửa tây Nam9cu7a3 hậu ,bên phải kinh thành )
-Cửa chính nam(còn gọi cửa nhà Đồ ,do gần đó có Võ Khố ,nhà để đồ binh khí , lập
thời Gia Long )
-Cửa Quảng Đức
-Cửa Thể Nhơn(tức cửa ngăn , do trước đây có tường xây cao ngăn thành con
đường dành cho vua ra bến sông .
-Cửa Đông nam (còn gọi là cửa thượng tứ , do có Viện thượng Kỵ và tàu ngựa nằm
phía trong cửa )
-Cửa Chính Đông (Túc cửa Đông Ba ,tên khu vực dân cư này )
-Cửa Đông bắc ( còn có tên cửa Kẻ trài )
Ngoài ra kinh thành còn có 1 cửa thông với Trấn Bình Đài ( thành phụ ở góc đông
bắc của kinh thành , còn gọi là thành Mang Cá ) có tên gọi là Trấn Bình Môn.
Hai cửa bằng đường thủy thông kinh thành với bên ngoài qua hệ thống Ngự Hà là
đơng thành thủy quan
Và tây thành thủy quan.


Hoàng Thành
Toàn cảnh Hoàng thành thành gần như hình vuông ,mỗi cạnh 606m . Trong đồ án
hơi lệch về phía nam kinh thành , có một cửa chính ngọ Môn (nam)Hòa Bình
(bắc)Hiển Nhơn(đông )và Chương Đức (tây ).Theo trục dũng đạo ,từ cửa Ngọ Môn
vào điện Thái Hòa là nơi thiết đại triều và tiếp sứ thần ,có nhiều cầu , hồ liên tục và
những phương ngôn bằng đồng nguy nga tráng lệ . khu vực thờ cúng tổ tiên có
:triệu Miếu , Thái Miếu , Hưng Miếu , Thế miếu ,điện Phụng Tiên ,cửu đỉnh và các
cung Diên Thọ (các bà mẹ vua ở).Cung Trường sanh (các bà nội vua ở )các kho tang
, vườn Thượng uyển …Ngọ Môn và Hiển lâm Các là hai công trình kiến trúc đồ sộ
,độc đáo tuyệt mỹ của kiến trúc truyền thống Huế.

Ở trong long kinh Tthanh2 , hoàng thành và tử cấm thành được gọi chung là Đại
nội.hoàng Thành dùng để bảo vệ các cơ quan lễ nghi , chính trị quan trọng nhất của
triều đình và các điện thờ .Tử cấm Thành bảo vệ nơi làm việc ,ăn ở , sinh hoạt hang
ngày cùa nhà vua và gia đình .
Được xây dựng từ năm 1804-1883 , Đại Nội có mặt băng xây dựng theo hình gần
vuông , mặt trươc và măt4 sau dài 622m, mặt trái và phải 604m . Thành xung
quanh xâybằng gạch (cao 4,16m,dày 1,04m)bên ngoài có hệ thống hộ thành hào gọi
là :Kim Thủy Hồ , để bảo vệ thành .mỗi mât trổ 1 cửa để ra vào , Ngọ môn (trước
)Hòa Bình (sau )Hiển Nhơn (trái )Chương Đức (phải ).Cửa chính của ngọ môn chỉ
dành cho vua đi .
Với hơn 100 công trình kiến trúc đẹp , mặt bằng Đại nội chia thành nhiều khu vực
khác nhau :
-Từ Ngị môn đến Điện Thái Hòa làm nơi cử hành các lể lớn của triều đình .
-Triệu Miếu , Thái Miếu , hưng Miếu ,thế miếu và điện Phụng tiên là nơi thờ các
vua chúa nhà Nguyễn .
-cung diên Thọ và cung trường Sanh là nơi ở của Hoàng Thái hậu và Thái Hoàng
Thái hậu .
-Phủ nội vụ là nhà kho tàng trữ đồ quý ,xưởng chế tạo đổ dùng hoàng Gia .
-Vườn Cơ Hạ và Điện Khâm văn là nơi các hoàng tử học tập và chơi đùa .