(SKKN HAY NHẤT) rèn kỹ năng giao tiếp cho trẻ mẫu giáo trong giờ hoạt động góc

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:
“RÈN KỸ NĂNG GIAO TIẾP CHO TRẺ MẪU GIÁO LỚN
TROONG GIỜ HOẠT ĐỘNG GÓC”

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


I. Đặt vấn đề
Với trẻ mầm non, bằng từ duy và ngôn ngữ giao tiếp với những người xung quanh,
trẻ thu lượm những kinh nghiệm, kiến thức mới, kết hợp với kiến thức vốn có của trẻ để
qua đó phát triển ngơn ngữ nói chung và góp phần hồn thiện nhân cách.
Hoạt động vui chơi là một trong các loại hình hoạt động của trẻ ở trường mầm non
mà trẻ sử dụng ngôn ngữ giao tiếp nhiều nhất. Đây là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo
được giáo viên tổ chức, hướng dẫn nhằm giúp trẻ thoả mãn những nhu cầu vui chơi và
nhận thức, đồng thời nhằm giáo dục và phát triển toàn diện cho trẻ ở lứa tuổi này. Vì vậy
việc tổ chức tốt các hoạt động góc giúp trẻ học được rất nhiều điều, trẻ phản ánh những gì
mình quan sát được ở thế giới xung quanh, qua đó kích thích sự giao tiếp của trẻ.
Trong q trình chơi giáo viên đóng vai trị rất quan trọng: là người trung gian kích
thích trẻ giao tiếp và cùng trẻ nhập vào cuộc chơi, qua đó uốn nắn kịp thời kỹ năng giao
tiếp cho trẻ. Hoạt động góc thật sự là mơi trường có nhiều cơ hội cho trẻ giao tiếp và đặc
biệt ở lứa tuổi mẫu giáo lớn, kỹ năng giao tiếp của trẻ cần hoàn thiện hơn để chuẩn bị cho
mơi trường mới đó là trường tiểu học.
Vì hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo giúp trẻ phát triển tồn diện về ngơn
ngữ, tư duy, trí tưởng tượng, óc sáng tạo của trẻ nên tôi đã chọn và đi sâu nghiên cứu đề
tài: “Kinh nghiệm rèn kỹ năng giao tiếp cho trẻ mẫu giáo lớn trong giờ hoạt động
góc”.
II. Giải quyết vấn đề
1. Thuận lợi:
- Phịng nhóm có diện tích rộng rãi nên việc bố trí, sắp xếp các góc hợp lý, tạo

thuận lợi cho trẻ khi tham gia chơi.
- Đồ dùng đồ chơi ở các góc đa dạng về chủng loại, số lượng nhiều, hình thức hấp
dẫn trẻ.
- Giáo viên ở lớp nắm vững phương pháp tổ chức hoạt động và thực hiện đúng vai
trị của mình.
- Trẻ ngoan, có nề nếp trong các hoạt động, khả năng nhận thức tốt. Một số trẻ tự
tin mạnh dạn trong giao tiếp.
- Phụ huynh luôn quan tâm, ủng hộ các nguyên liệu để làm đồ chơi tự tạo tại các
góc.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


2. Khó khăn:
- Có một số góc chơi thường xuyên tập trung quá nhiều trẻ tham gia nên khó khăn
cho việc tổ chức và điều hành của cơ.
- Có những cháu q hiếu động nên trong q trình chơi có ảnh hưởng chưa tích
cực đến tiến trình hoạt động.
III. Biện pháp thực hiện
Từ những thuận lợi khó khăn trên, tơi đã tiến hành khảo sát để đánh
giá kỹ năng giao tiếp của trẻ ở lớp, kết quả khảo sát như sau:

Kỹ năng nghe

Kỹ năng trao đổi Kỹ năng chia sẻ

Có các thói quen
văn minh

T:

6 = 12,5%

T:

5 = 10,4%

T:

6 = 12,5%

T:

K:

20 = 41,7% K:

25 = 52%

K:

20 = 37,5% K:

8 = 16,7%
22 = 45,8%

TB: 20 = 41,7% TB: 16 = 33,3%

TB: 20 = 43,8% TB: 17 = 35,4%

Y:

Y:

2 = 4,1%

Y:

2 = 4,3%

3 = 6,2%

Y:

1 = 2,1%

1. Biện pháp 1
Xây dựng góc chơi phù hợp chủ điểm, phù hợp với nhu cầu chơi của trẻ.
1.1. Xây dựng nội dung chơi cụ thể ở các góc theo từng chủ điểm (tập trung ở các góc
trẻ sử dụng kỹ năng giao tiếp nhiều).
- Giáo viên cần xây dựng nội dung chơi cụ thể ở các góc theo từng chủ điểm.
- Thiết kế góc, bố trí tạo khơng gian hợp lý ở các góc chơi.
- Bố trí những góc ồn ào (góc xây dựng, góc gia đình) ở xa những góc n tĩnh (góc
tạo hình, góc sách - truyện).

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Có ranh giới giữa các góc (sử dụng tường, các giá tủ)
Có thể tận dụng mặt sau các giá đồ chơi đề treo tranh ảnh, đồ dùng tự tạo do bé làm

ra để trang trí phù hợp với góc chơi.
- Có lối đi rộng giữa các góc đủ rộng cho trẻ di chuyển
- Đặt tên góc sao cho dễ hiểu nhưng lại hấp dẫn như: “phòng khám đa khoa”, “Siêu
thị Big C”, “Tổ ấm gia đình”.
- Từng thời gian hoặc sau mỗi chủ điểm, cần thay đổi cách bố trí, trang trí và hoạt
động ở các góc để tạo cảm giác mới lạ hấp dẫn trẻ.
1.2. Xác định các góc và những động tác của cơ để rèn kỹ năng giao tiếp cho trẻ.
- Tại lớp có các góc chơi đó là:
+ Góc âm nhạc
+ Góc xây dựng
+ Góc văn học
+ Góc thiên nhiên
+ Góc phân vai (bác sĩ, gia đình, siêu thị).
Tuy nhiên tơi xác định góc phân vai, âm nhạc, góc văn học, góc xây dựng là nơi trẻ
sử dụng kỹ năng giao tiếp nhiều nhất, nên tôi quan tâm và thực hiện việc rèn từng kỹ
năng như sau:
* Kỹ năng nghe, hiểu: Góc âm nhạc

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Chuẩn bị đầy đủ các dạo cụ, không gian để trẻ tham gia hoạt động âm nhạc:
phông, sân khấu, đàn, cát sét...

- Giới thiệu và cho trẻ nghe giai điệu, nhịp điệu, âm thanh từ cát sét, đàn, các bạn
biểu diễn.
- Sau khi trẻ lắng nghe cô đặt ra các câu hỏi:
+ Bạn hát bài gì?
+ Bài hát đó nói gì?
+ Bài hát đó có giai điệu như thế nào?

+ Góc làm quen văn học, chữ viết
+ Sắp xếp góc ở nơi n tĩnh, trẻ khơng bị phân tán.
+ ở góc chơi cơ nên gợi ý trẻ ln phiên nhau đọc thơ, kể chuyện, đóng kịch và khi
có bạn biểu diễn thì các khán giả ln nghe xem nội dung là gì đẻ cùng nhận xét.
+ Cơ rèn cho trẻ cách đọc kể nối tiếp khi tham gia chơi, đó cũng là biện pháp
hướng trẻ lắng nghe.
+ Cần thay đổi các hình thức nghe để trẻ bị thu hút, khơng nhàm chán. Tăng cường
hình thức đóng kịch và hình thức này kích thích trẻ nghe rất tốt và rèn trẻ mạnh dạn tự
tin.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Góc phân vai (phịng khám đa khoa)
+ Cơ nhắc nhở trẻ: Bác sĩ muốn chữa bệnh tốt cần nghe bệnh nhân miêu tả biểu
hiện, qua đó mới chẩn đốn được bệnh.
+ Cơ kích thích, gợi mở nhu cầu và hứng thú của trẻ

* Kỹ năng trao đổi
- Góc siêu thị (thuộc góc phân vai)
+ Ngay sau khi thoả mãn chơi, cơ cho trẻ xác định ở góc chơi đó, vai trị của trẻ là
gì? Trẻ cần làm những gì để thực hiện đúng chức năng của người bán, người mua.
+ Cô hướng dẫn trẻ các cách trao đổi để trẻ thể hiện ý muốn của mình bằng hành
động, lời nói, ký hiệu tượng trưng.
+ Cơ đóng vai và có sự trao đổi trực tiếp với trẻ để trẻ thể hiện sự qua lại đó là để
thoả mãn nhu cầu khi tham gia chơi.
Ví dụ: Muốn mua hàng phải mặc cả, trả tiền
- Người bán hàng muốn đông khách cần niềm nở, mời chào khách tận tình
- Giáo viên cần là người trung gian, tạo tình huống cho trẻ giải quyết
- Góc gia đình (Thuộc nhóm phân vai)

+ Tạo khơng gian hoà nhập vào vai chơi

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


+ Cô nhập vai, thực hiện một số thao tác để trẻ bắt chước và nhận thức về vai chơi
của mình.
- Góc xây dựng (lắp ghép)
+ Cơ quan sát và thăm dị ý tưởng của trẻ, qua đó khuyến khích trẻ muốn tạo cơng
trình đẹp cần có sự trao đổi ý kiến lẫn nhau, có sự liên kết giữa các kỹ sư xây dựng.
+ Gợi ý trẻ có sự trao đổi với các góc khác.
* Kỹ năng chia sẻ hợp tác và ứng xử trong giao tiếp
2. Biện pháp thứ 2: Rèn kỹ năng giao tiếp của trẻ trong quá trình chơi
Cần có các biện pháp khác nhau đối với trẻ có kỹ năng giao tiếp tốt với trẻ có kỹ
năng giao tiếp hạn chế hơn.
- Cô nâng cao yêu cầu như phải biết lắng nghe, có chọn lọc, giao tiếp bằng ngôn
ngữ không lời, ánh mắt, cử chỉ, hành động như ở góc “phịng khám đa khoa”, bác sĩ có
thể thể hiện sự lo lắng với bệnh nhân qua ánh mắt nheo lại một chút, sự ân cần qua ánh
mắt trừu mến hoặc góc “gia đình” mẹ u con có thể thể hiện qua những động tác vuốt
ve, âu yếm...
- Biết cách trao đổi gián tiếp thông qua người thứ ba.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


* Với trẻ giao tiếp hạn chế hơn
- Cơ kích thích trẻ nhút nhát cơ có thể đặt câu hỏi như:
Bác làm gì thế? Bác mua những thứ này cho ai. Hay động viên khen ngợi: Tôi biết
bác kể chuyện rất giỏi, bác quả là người đầu bếp giỏi.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Cho trẻ có đủ thời gian suy nghĩ và làm được một việc gì đó ở góc, khơng thúc ép
trẻ.
3. Biện pháp thứ 3: Nhận xét đánh gí quá trình chơi
Giáo viên cần đánh giá trẻ liên tục trong khi quan sát trẻ chơi để làm được khả năng
giao tiếp hiện tại của tẻ bằng cách đặt câu hỏi.
- Trẻ đang thích thú, giận giữ, ghen tức hay sợ hãi?
- Trẻ có sử dụng ngơn ngữ một cách hiệu quả khơng?
- Các ý tưởng của cuộc chơi có phong phú khơng?
- Trẻ giải quyết vấn đề có tốt khơng?
- Trẻ thu nhận được những khái niệm nào khi chơi?
- Trẻ có tìm ra những điều diễn tả mới khơng? (cử chỉ, lời nói, điệu bộ)
- Những trẻ nhút nhát có tìm ra được cách nhập vào cuộc chơi đóng kịch khơng?
- Những trẻ q hiếu động có chia sẻ ý tưởng và hợp tác trong khi chơi không?
Sau thời gian tiến hành các biện pháp trên, thật đáng mừng kỹ năng giao tiếp của
trẻ lớp tôi đã tăng rõ rệt.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Kỹ năng nghe

Kỹ năng trao đổi

Đầu
năm

Đầu

năm

Cuối
năm

Cuối
năm

Kỹ năng chia sẻ

Kỹ năng ứng xử

hợp tác

trong giao tiếp

Đầu
năm

Cuối
năm

T:
T:
T:
T:
T
T: T:
6=12,5% 8=16,7% 5=10,4% 9=18,8% 6=12,5% 10=20,9
%

K:
K:
K:
K:
K:
20=41,7
%
TB:
20=41,7
%
Y:
2=4,2%

30=62,4
%

25=52%

TB:
TB:
16=33,3
9=18,8% %
Y: 0

Y:
2=4,3%

Đầu
năm

T:
T:
8=16,7% 9=18,8%

18=37,5
%

K:
25=52%

K:
22=45,8
%

TB:
TB:
9=18,8% 21=43,8
%
Y: 0

TB:
13=27,1
%

TB:
17=35,4
%

Y: 0

Y:
1=2,1%

30=62,4
%

Y:
3=6,2%

Cuối
năm

K:
27=56,2%
TB:
12=25%
Y: 0

IV. Bài học kinh nghiệm
Với kết quả trên đã rút ra bài học như sau:
- Cần phải tổ chức tốt các hoạt động góc gì hoạt động vui chơi này trẻ học được rất
nhiều điều, trẻ được phản ánh về thế giới xung quanh, qua đó kích thích sự giao tiếp.
- Cơ đóng vai trị rất quan trọng trong q trình chơi của trẻ: là người trung gian
kích thích trẻ giao tiếp và cùng trẻ nhập vào cuộc chơi, qua đó uốn nắn kịp thời kỹ năng
giao tiếp của trẻ.
- Cô là người đặt tình huống và giao nhiệm vụ để trẻ thể hiện.
- Việc trang trí các góc chơi, đầu tư các trang thiết bị, phương tiện, vật liệu, đồ
dùng đồ chơi sáng tạo tại các góc đóng vai trị khơng nhỏ trong việc rèn kỹ năng giao tiếp
cho trẻ.
- Việc rèn luyện kỹ năng giao tiếp cho trẻ mầm non, đặc biệt là trẻ mẫu giáo lớn

góp phần quan trọng vào việc hình thành nhân cách cho trẻ, là sự chuẩn bị cần thiết cho
trẻ vào học trường tiểu học.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Trên đây là một số kinh nghiệm tôi đã thu được trong quá trình giảng dạy của mình
tại trường mầm non, xin mạnh dạn trình bày trong khn khổ bài viết. Tơi rất mong được
nhận được ý kiến đóng góp của các đồng chí lãnh đạo, các bạn đồng nghiệp để tơi có điều
kiện được học hỏi nhiều hơn nữa trong chuyên môn nghiệp vụ.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

LUAN VAN CHAT LUONG download : add